1905 N°. 59, Donderdag 18 Mei. 92sle jaargang. e FEUILLETON. Uit liet leven mijner oude vriendin. x. De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond uitgezonderd op feestdagen. Prjj» por kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, £sS3« Afzonderlijke nommers 5 cent. Inzending van advcrtentiën vóór 2 uran op den dag der uitgave. Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesche Courant". Bö prjjs der gewone advertentiön is van 1-5 regels 50 cent, olken regel ineor 10 ct. BS d irocte opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs slechts tweemaal berekend. Geboorte-, buwoljjki- en doodberichten en de daarop betrokking bobbende dankbetuigingen worden van 110 regels 1,berekend. Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 oent per regel. Directeur-Hoofdredacteur R. G. Rijkens. Belasting op bedrijfs- en andere inkomsten. Het Hoofd van het Plaatselijk bestuur te Goes brengt ter kennis van belangheb benden, dat bjj hom ingekomen en aan den ontvanger der directe belastingen verzonden is kohier no. 9 der belasting op bedrijfs- en andere inkomsten, dienst 1904/1905 invorderbaar verklaard door den directeur der directe belastingen enz. te Middelburg den 13 Mei 1905 no. 955 dat ieder verplicht is zijnen aanslag, op den bij de wet bepaalden voet, te voldoen en dat heden ingaat da termijn van zes wekenbinnen welken daartegen bezwaarschriften kunnen worden inge diend. Goes, den 17 Mei 1905. Het Hoofd van het Plaats. Bestuur voornoemd, DE KONING KOOIJ. Verkiezing voor de Tweede Kamer der Staten-Generaal. De Burgemeester der gemeente Goes brengt hiermede ter openbare kennis dat op Dinsdag den 6 Juni aanstaande zal plaats hebben de verkiezing van een lid van de Tweede Kamer der Staten- Generaal in het Kiesdistrict Goes dat op dien dag, van des voormiddags negen tot des namiddags vier uren, ter secretarie bij den Burgemeester dezer gemeente (hoofdplaats van bet Kiesdistrict) kunnen worden ingeleverd opgaven van Candidaten, als bedoeld in art. 51 der Kieswet. Deze opgaven moeten inhouden den naam, de voorletters en da woonplaats van den candidaat en onderteekend zijn door tenminste veertig kiezersbevoegd tot deelneming aan deze verkiezing. De inlevering dezer opgaven moet ge schieden persoonljjk door óén of meer der porsonen, die de opgaven hebben on derteekend. De candidaat kan daarbij tegenwoordig zijn. Van de inlevering wordt een bewijs van ontvangst afgegeven. Formulieren voor do opgaven boven vermeld zjjn ter secretarie dezer gemeente kosteloos verkrijgbaar, van don 19 Mei 1905 tot en met den dag der verkiezing. De Burgemeester brengt hierbij in her innering artikel 151 der Kieswet, luidende als volgt Hg, die eene opgave als bedoeld in artikel 51 inlevert, wetende dat zij voor zien is van handteekeningen van personen, die niet bevoegd zijn tot deelneming aaD de verkiezing, waarvoor de inlevering geschiedt, terwijl zonder die handteeke ningen geen voldoend aantal voor eene wettige opgave zou overblijven, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoog ste drie maanden of eene geldboete van ten hoogste honderd twintig gulden. Met gelijke straf wordt gestraft hij, Door W. Heimbürg. Vertaling van mej. J. A. v. d. L. Katrien was duideljjk zichtbaar slecht geluimd. »Wat zie je er nu weer uit", begon zjj, nadat zjj mg een poos zwg- gend opgenomen had. »Precies als eene comédiante, maar volstrekt niet als een net burgermeisje. Wat moet de nieuwe dominé wel van je denken De haren hangen om je gezicht, alsof je ze in acht dagen niet gekamd hebt, en je loopt met eeD zweep in je hand, of je eon jongen ben natuurljjk weer paard ge reden. Wat zal er nog uit je groeien 1 't Is zonde en schande, dat de menschen op 't slot jo zoo als een prinses opvoeden, en jo vader zal het ook nooit kunnen verantwoorden, dat hg je daar laat. Ont houd maar wat de oude Katrien je zegt, trotsch zijn ze op het slot, en als zg je den een of anderen dag niet meer noodig hebben als gezelschap voor de freule, als die mot iemand van adel gaat trou wen, dan wordt je eenvoudig naar huis gezonden, en dan zal het voor het ver wende dametje nergens goed genoeg zijn. Het komt verkeerd uit, ik heb 't altijd gezegd." Zg zag rood van ergernis, en ik was waarlgk bjjna beschaamdde tranen kwamen mg in de oogen, en ik had de oude wei om deu hals kunnen vallen en haar smeekenhelp mg het leven hier dragelijk maken, ik kan het toch niet helpeD, dat ik zoo verwend ben, ik ben toch nog zoo jong, laat mg toch onge- die wetende dat hij niet bevoegd is tot doelneming aan de verkiezing, eene voor die verkiezing ter inlevering bestemde opgave, bedoeld bij artikel 51, heeft on- derteokend. Goes, den 17 Mei 1905. De Burgemeester voornoomd, DE KONING KOOIJ. KIESRECHT. BURGEMEESTER en WETHOUDERS van GOES brengen ter voldoening aan art. 34 der Kieswet ter openbare kennis, dat de van kracht geworden Kiezerslijst voor 1905 op heden ter Secretarie voor een ieder ter lezing is gelegd en in afdruk ver krijgbaar is tegen betaling der kosten. Goes, 15 Mei 1905. Burgemeester en WethouderB van Goes, DE KONING KOOIJ. De Secretaris, G. A. HAJENIUS. De Verkiezingen. De partijstrijd, die ditmaal aan de stembus zal worden gevoerd, is weer niet zuiver. Korkeljjke belangen worden door de anti-revolutionairen op den voorgrond gesteld. Op onbeschaamde wijze wordt aan de eenvoudige kiezers wijsgemaakt, dat de godsdienst op het spel staat. Dr. Kuyper had zelfs den treurigen moed, het Nederlandscho volk te verdoelen in christenen en heidenen. Dat de christen- naam dan alleen hem en de zijnen toe komt, spreekt wel van zelfal wie met dr. Kuyper in richting verschilt, is een heiden en niets meer. Zóo drijft dr Kuyper onder valsche leuze zija volgelingen saam, om het doel te beroiken, dat hem reeds langer dan een kwart eeuw voor de oogen zweefde. Dat doel blijkt duidelgk uit de ge schiedenis der laatste dertig jaren op kerkelijk gebied, begonnen met den kerke- lijken strijd te Amsterdam, uit de stichting der Vrjje Universiteit, waar jongelieden zouden kunnen worden opgeleid in de zuivere calvinistische leer en, wat voors hands nog van meer belang was, in baat tegen de bestaande kerkeljjke regle menten verder uit de verovoring van de Nieuwe Kerk te Amsterdam in 1886, uit de doleantie, enz. Alles baat tegen de Ned. Hervormde Kerk, waaruit dr. Kuyper geworpen is. Deze geschiedenis van den kerbeljjken strgd te Amsterdam enz. staat uitvoeriger te lezen in een artikol »Een ernstig woord aan do kiezers" een tjjd geleden verschenen in de Prov. Gron. Ct. Afdrukken daarvan zjjn verkrijgbaar en de kiesveroenigingen zullen een goed werk doen, door deze brochure aan de kiezers uit deelen. stoord genieteD, wat meet ik hier met mijn jong en vroolgk hart. Op dit oogen- blik kwam een bediende van het slot zeggen»juffr. Gretha wordt verzocht dadelijk te komen, daar bot tweede ont bijt gereed is." Ik wilde Katrien de hand geven, maar zg verdween in de keuken, en trok de zware eikenhouten deur achter zich dicht, zoodat ik mij geërgerd om keerde en hot buis verliet. Ik neuriede een liedje, toen ik, mjjn rijkleed om den vochtigen weg hoog opnemend, weg ging, en zwiepte met mijn rijzweep door de lucht, louter uit oppositie. Nog eens omkijkende, geloofde ik voor het raam de gestalte van den jongen geesleljjke te zien. Toen ik een poos later in 't slot aan de met kostbaar porceleiü bedekte tafel zat, hoorde ik de verlovingsgeschiedenis in kleuren en geuren. De jonge graaf was doodeljjk verliefd op de soboone freule v. Bendeleben, en kwam de toe stemming harer oudere tot bunne ver loving vragen hij dweepte met zijne schoone beminde, en had gedaan weten te krijgen dat over zes weken het huwe lijk gesloten zou worden. Ruth kwam niet naar huis, om van daaruit aan haar echtgenoot gegeven te worden. De moeder van den graaf was ziekelijk, en kon dus niet zulk een verre reis maken, daarom zou de bruiloft in het huis van den graaf gehouden worden, waarna het jonge paar zich naar Ungarn begeven wilde, waar do familie-bezittingen van de Sateroskis lagen. Ook hier kwam het ter sprake, dat mjjn vader emeritaat aangevraagd had. De baron noemde het een verstandig besluit»hij kan zich nu woer aan zijn oudheidkundige studiën geven", zeide hg, »en heeft meer tgd er geschriften De stembus van 1901 heeft aan de anti-revolutionairen, verbonden met de Roomschen, de overwinning bezorgd on dr. Kuyper is begonnen zgn geliefkoosd plan uit te werken. De Vrije Universiteit kreeg dezelfde rechten als de Staats- Hoogeschool. Overtuigend is aangetoond, dat die Vrije Universiteit door haar ge brekkige inrichting onmogelijk gelijk kan zgn aan de Staats-Hoogeschool. Wat mr. Lohman zoi »de wetenschap wordt ver laagd tot nederige dienstmaagd eener politieke partjj" zal binnen enkele jaren bewaarheid worden. Dat mr. Lohman in- tuBSchen toch vóór het ontwerp stemde is eén van die politieke kronkelingen, die eenvoudige zielen niet begrijpen kunnen. Wilt men echter het oordeel van een orthodox predikant der Ned. Herv. Kerk over dit ontwerp, men leze, wat dg. F. H. v. Leeuwen van Rgsoord zegt »Door deze wet (de nieuwe wet op 't Hooger Onderwijs) zullen de zoogenaamde Vrije gereformeerde kerken in kracht winnen, ten koste alweer van onze Her vormde kerk Het ljjkt mg dringend noodig, onver bloemd te waarschuwen do Hervormden, die zich door dr. Kuyper laten misbrui ken als dommekracht tegen hun eigen kerk. Die muur (de Hervormde kerk), door Roomschen en doleerenden gehaat, moet vallen Tbans langs staatkundigen weg. En ik vrees, dat het zoo God het niet verhoedtgelukken zal, wanneer wij Hervormden maar volgzaam en blind big ven. De Hoogo Raad wordt langzamerhand door middel van de Kamer-meerderheid omgezet in Roomschen en Anti-revoluti onairen kerkrecbteljjken geest. Onder het Ministerie-Kuyper zgn in de 4 open gevallen plaatsen benoemd 2 roomsohen, 1 doleerende en 1 libe raal. Wordt het leven van dit Kabinet in 1905 verlengd en moeten weer 4 leden van den Hoogen Raad benoemd wordeD, dan is te verwachten, dat vóór het jaar 1909 dit college is omgezet in die rich ting. En dan zal er wol meer dan één weg open big ken om de processen van 1886 in anderen vorm opnieuw te beginnen." Dit gevaar is heusch niet denkbeeldig. De doleerenden van 1886 zgn niet ver geten, dat in dat jaar hun strgd om 't bezit der kerke-goederen vruchteloos is geweestde rechter heeft toen beslist, dat die goederen behoorden aan de Ned. Herv. kerk en niet aan de doleerenden. Men kan er vast op rekenen, dat in de volgende jaren wederom een krachtige aanval op de Ned. Hervormde kerk zal worden gedaan. De bijl is geslopen, straks wordt zij aan den wortel gelogd en de oude boom zal vallen de boom, die de stormen van drie eeuwen weerstond. Tenzij de hervormde kiezers den aan slag weten te verijdelen door nooit hunne Stem te geven aan vrienden van dit mi- over in 't licht te g-'ven. Zgn werken zijn zeer interessantvan oen dominé in deze gemeente", aldus wendde bjj zich tot den graaf. »lk kan u de lezing er van zeer aanbevelen." Terwjjl de heeren hierover verder spra ken, verhaalde ik aan mevr. v. Bende leben, dat ik don nieuwen dominé gezien had, en dat hg een net man was. »GreetGreetriep de baron, terwgl hij door zgn champagneglas Daar mij keek, >pas dan op je hartwat denk je, dat je hier dominés vrouw moet worden De graaf viel hem met een hartelijk gelach in de redo»die mooie, moedige amazone domioésvrouw Heilige Floris, dat zou jammer zijn", riep hij in zgn zuid-duitsch dialect. »Naar de kerk kan zij geen paardrjjden, dat is geen gebruik neen, dat zou jammor zijn Trouw liever met een hinken officier, juffrouw Gretha, dat past u beter." Men lachte algemeen en de baron be treurde het, dat de kerk zoo dichtbij lag, anders kon ik er ten slotte toch nog als dominósvrouw, met mjjn kerkboek onder den arm, te paard heenrjjden. Vreemd, ik die anders zoo goed tegen plagen kon, werd er nu pjjnljjk door aangedaan ik voelde, dat ik kleurde, en zweeg. »Nu Groet", vroeg mevr. v. Bende leben, »anders ben je toch niet zoo licht geraakt, heb jo die kleine scherts kwaljjk genomen Ik beproefde te lachen, maar do ver wonderde oogen van den jongen dominé en Katriens strafrede stonden in een merkwaardig verband met deze onzinnige doch goed gemeende plagerijhet kwam mij plotseling voor, dat ik hier niet meer op mjjn plaats was, en dat ontstemde mij nog meer. Hanna gaf door eene vraag naar Ruth nisterie. Van dit ministerie, aan wier hoofd een man staat, die een vijand is van de Ned. Herv. kerk. GOES, 17 Mei 1905. De heer jhr. mr. A. F. de Savornin Lohman is Maandagavond in Tolen, Dins dagmiddag en Dinsdagavond in »de Prins van Oranje" te Goes als spreker opge treden. In de eerste plaats was debat met sociaal-democraten en met den vrjj- zinnigen candidaat voor de Tweede Ka mer, den heer Vor sterman van Oijen. In Goes sprak de heer Lobman 's mid dags in een bijeen komst, waarin volgens de aankondiging debat zou worden toe gelaten het bleek evenwel, dat ook hier de taktiek werd gevolgd, meermalen door de christeljjken in dit district toe gepast een oogen blik gelegenheid tot debat, daarna onbeperkte gelegenheid voor den spreker om te antwoorden en verder geen oogenblik van dupliek. Het was dan ook daarom, dat de liberalen, die in debat hadden willen komen, bij wjjze van protest tegen deze bekrompen op vatting van gedachtenwisseling de zaal verlieten. De sociaal-democraat Kienedia zich dat wel kon begrjjpen, trad evenwel toch in debat, omdat het de beer Lohman was, die ditmaal sprak. 's Avonds hetzelfde de heer Lohman sprak een uur, daarna een pauze en toen kroeg de sociaal-democraat De Wolf uit Amsterdam 20 minuten tot debat zonder gelegenheid tot repliek, welke 20 minuten later worden veranderd in een half uur. De heer Lohman sprak daarna weer zeer uitvoerig, waarbjj hij in den beginne werd geïnterrumpeerd door don debater, waardoor eenige wan ordelijkheid ontstond, zoodat de heer Lohman verklaarde te zullen wachten, tot het stil was of tot de debater de zaal zou zjjn uitgezet. De sociaal-democraat beloofde niet te zullen zwijgen, wanneer geen repliek werd toegestaan, wat ten gevolge bad, dat van Christeljjke zijde werd opgedrongen naar het raidden van de zaal, waar de sociaal-democraten zaten, en eon dreigende houding werd aange nomen, terwgl do eerste tonen klonken van den socialisten-marscb. De pogingen van don voorzitter, den heer Donnerom stilte te krijgen gelukten niet dadelijk, waarop de burgemeesterdie ook aanwezig was, den debater trachtte te kalmeeren, bijgestaan door een agent van politie. Het bleef daarop verder rustig en de repliek werd voortgezet tot elf uur. Eenige malen was dezen dag in open baar gebed steun voor des heeren Lohmans verkiezing gevraagd en voor dit christeljjk kabinet Dinsdagmiddag werd in de sociëteit »V. O V." de voorjaarsvergadering go- houden van de >Vereeniging van Burge meesters en Secretarissen in Zuid- en Noord-Beveland", die door een negental leden werd bijgewoond. MededeoliDg werd gedaan van een schrjjven van den heer eene andere wending aan het gesprek, en de gelukkige jonge man verhaalde met al zjjne znid-duitsche gemoedelijk heid hoe lang de schoone freule v. Bende leben hem had laten smachten. »Denk eens, ik heb bijna een paar rg- paarden voor haar ramen doodgereden, en heb zelf bgna den nek gebroken, en toch deed zij nog alsof zij mij in 't ge heel niet zog. Toen heb ik baar op zekeren dag het pistool op de borst gezet, en heb haar gevraagd. Het was op een bal bjj den Italiaanschen gezant, en een zwerm van heeren, die haar het hof maakten, om ringde haar. Freule, ik heb u lief, wilt gij mijne vrouw worden zeide ik plot seling. Zeg ja of neenzegt gjj ja, dan ben ik de gelukkigste mensch op de wereld, zegt gij neen, dan schiet ik mij binnen het volgende half uur een kogel door den kop. Toen zag zjj mij eerst zeer trotsch aan, daarna evenwel lachte zg, en zeide>kom morgen bjj mijne tante het antwoord halen, maar zoDder vuur wapens, graaf 1" Toen heeft zjj mjj nog eenmaal aangezien, met een blik, die mg bijna do bezinning deed verliezen, en is dan met mevr. haar tante weggereden, om mij den anderen middag de gelukkige verloofde van baar te maken, zooals u mjj hier nu ziet." Hg lachte luid en vroolijk bjj dit ver haal, en toonde daarbg een paar rjjen prachtige witte tanden, die Bcherp af staken bjj de zwarte snor en baard. De baron lachte mee, en mevr. v. Ben deleben zei, eveneens lachend »uw ma nier van aanzoek doen is bepaald nieuw eD origineel, en ik geloof, dat gjj mjjn exkentriek dochtertje daarmee geimpo- neerd hebt, graafzij houdt ervan alles andeis te doen en vreemder dan ge- J. Fisseeuw, burgemeester van 's-Graven- polder, dat hij wegens ongesteldheid wal verhinderd de vergadering bjj te wonen, hetgeen den voorzitter jhr. Lewe v. Nijen- stein aanleiding gat daarover zjjn leed wezen uit te spreken en den wenscb, dat de hfer Risseenw spoedig hersteld mag zjjn. Tot bestuurslid werd herkozen de beer J. B. O. Dominicussecretaris van Kruiningen, die aan do beurt van aftreden was. De rekening van 1904 werd met een batig slot goedgekeurd. De zomer vergadering werd bepaald op 4 Augustus en besloten werd daaraan een boottochtje te virbinden. Do Rjjksmiddelon brachten in April weinig meer op dan in April 1904. Op de grondbelasting werd dit jaar f108,000 minder ontvangen, op het per soneel f83,000 minder, terwgl de bedrijfs belasting f27,000 en de vermogensbelas- tiDg f50,000 meer opleverden. Uit de rechten op den invoer was de opbrengst f54,000 grooter, terwgl van de accijnzen die op den wjjn f 6000, die op bet, bier f2000 en die op het geslacht f 43,000 hoo ger waren. De opbrengst van den suikor- accjjn8 was evenwel f352,000 lager en die van den accijns op het gedistilleerd f 62,000. Stegen de zegelreuhteD, de re gistratierechten en de hypotheekrechten resp. met f34,000, f20,000 en f3000, hot successierecht bracht ruim f 300,000 meer op. De opbreügst der posterjjön was aanzienlijk hooger, n.l. f50,000, terwjjl ook de rijkstelegraaf f20,000 boven het vorige jaar kwam. De loodsgelden toon den een kleino vermindering aan, nl. van i 4000. De overige schommelingen waren van geen belang. Hot totaal van de maand was f 11,815,107,33 tegen f 11,814,835,095 in April 1904. »De fioancieele resultaten der eerste vier maanden van dit jaar nagaande, zien wjj" zegt de Aft Ct. »dat de vol gende middelen meer hebben opgebracht de daarachtervermelde bedragen bedrijfs belasting f 332,000, vermogensbelasting f 55,000, rechten op den invoer f 124,000, wjjn-accjjns f 1000, accjjns op het geslacht f 93,000, gouden en zilveren werken f 1000, hypotheekrechten f 5000, succes sierechten f 933,000, postergen f 191,000, rijkstelegraaf f 101,000 en loodsgelden f 45,000. Minder waren in de afgeloo- pen vier maanden, vergeleken met de eerste vier van 1904, de volgende mid delen grondbelasting f94.000, personeel f 1000, suikeraccjjng f 53.000, accjjns op het gedistilleerd f 319,000, zoutaecjjns f 19,000, bioraccjjns f 16,000, zegelrechten f343,000, registratierechten f86,000, do meinen f 95,000 en Staatsloterij f22,000. De geheele opbrengst van de eerste vier maanden van dit jaar was f48.612,010,195, d.i. f 5,378,229,525 beneden 4/^ der raming voor dit jaar, terwjjl de eerste vier maan den van 1904 totaal f 42,090,892,845 op brachten." Wissenkerke. Wegens periodieke aftreding is door ingelanden van den wone menschen. Waart gij voor haar op de knieën gevallen, of badt gij haar in een kalm, goedgekozen oogenblik gezegd, dat gjj haar liefbadt, of badt gjj haar een keurig gestelden brief geschreven wie weet of gij des anderen daags wel de gelukkige verloofde geweest waart." De baron stemde daarmee in, en de graaf scheen zeer verheugd, hot rechte middel getroffen te hebben. Zoo gauw het mogeljjk was, trok ik mij terug, onder voorwendsel hoofdpijn te hebben ik dacht, dat ik daar goed mee deed, daar er toch nog genoeg zaken te bespreken waren, waarmoe ik niet noodig had. De Graaf wilde den volgenden dag alweer weg, dus was er niet veel tgd. Boven in ons lief kamertje dacht ik na over den verloopen dag, en bet waren recht droevige, onverstandige gedachten. Ton eerste vond ik hot liefdeloos van mjjn vader, dat bjj mjj pas vandaag, na het al een afgedane zaak was, het neder- leggen van zjjn ambt meegedeeld had, dan zag ik weer het honend lachje om den mond van den jongen dominé en hoorde eindeljjk weer Katrien's strenge strafpredikatie. O, als het eens waar was, als Hanna zich ook eens spoedig verloofde en ik naar huis terug moest. Die ge dachte drong zich vandaag voor de tweede maai met geweld aan mjj opik drukte het hoofd in mjjn kussen en weende alsof mjjn hart breken moest. Ik schreide mjj eindelijk in slaap en droomde over de wonderljjkste dingen, zoodat Hanna, die ik niet bad booren komen, mjj angstig vroeg of ik ziek was, daar ik van alles door elkander praatte. (Wordt vervolgd).

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1905 | | pagina 1