1905 N". 45.
Donderdag 13 April.
92stc jaargang.
37 FEUILLETON.
In eer hersteld.
Uitgave van de Naaml. Yennootschap „Goesche Courant". Directeur-Hoofdredacteur R. G. Rijkens.
De uitgave dozer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, ff 3FS3C
Afzonderlijke sommers 5 cent.
Inzending van adweptentiën voor 2 uren op den dag der
uitgave.
Do prjjn der gewone advertentiön is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 et.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prfji
slechts twee ai aal borekend.
Geboorte-, huweljjks- en doodbeiiahtea en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels A 1,berekend.
Aanvragen om en vermelding van liofdegaven 5 cent per regel.
dat het aantal zielen der gemeente, 3251,
thans recht zou geven op het verleunen
van 13 vergunningen, doch dat B. en W.
het wenschelijk achten geone meerdere
vergunningen uit te reiken, daar de thans
bestaande voldoende in de behoefte voor
zien, werd op zjjn voorstel bij acclamatie
besloten do Koningin te verzoeken het
maximum aantal vergunningen voor deze
gemeente te bepalen op 12.
Met algemeene stemmen werd daarna
over den post voor onvoorz. uitgaven ba-
schikt tot het verleanon «ener bijdrage
aan de landb. tentoonstelling to Kortgene.
Daarna werd met algemeene stemmen de
voorgestelde instructie voorden gemeente
ontvanger vastgesteld nadat de zittings
uren waren bepaald op 's Woensdags van
912 uren en 's Zaterdags van 27 ure.
Thans werd overgegaan tot het benoe
men van een lid der plaatselijke school
commissie. De aanbeveling daarvoor be
stond uit de heeren H. Meulenberg oud
smid en A. A. v. d. Maas timmerman.
Eerstgenoemde werd gekozen met 6
stemmen terwijl laatstgenoemde 3 stem
men op zich vereenigde.
Vervolgens werd gewijzigd het artikel
betreffende de vrijstellingen van dsn leer
plicht en werd thans met algom. stem
men bepaald, dat die vrijstellingen ten
behoeve van veldarbeid tusscheg 1 Maart
en 1 November kunnen worden verkregen
voor 60 schooltijden, naar keuze der
ouders.
Daarna werd een stembureau benoemd
voor do verkiezing van een raadslid. De
verkiezingsdag is bepaald op 19 dezer
en, zoo noodig, stemming en herstemming
op 1 en 12 Mei a.s.
Ten 6lotto werd in eene geheime zit
ting het kohier van den hoofdelijken
omslag behandeld 6n bij heropening der
vergadering hot gemeenteverslag van 1904
aangeboden.
Uit de Pers.
Roomsch-Katholieke Stembus-
overwegingen.
Eenigo dagen geleden vergaderde te
Utrecht de Algemeene Bond van R.-K.
Kiesveroeniging6n.
Natuurlijk met gesloten deuren.
Men schijnt het echter toch noodig ge
acht te hebben don volke kond te doen
van het aldaar verhandeldo en de R.-K.
Maasbode zou als spreekbuis fungeeren.
Nu hadden wjj verwacht, dat de Katho
lieke beginselen do basis zouden hebben
gevormd bij bet bepalen der houding
dor R.-Katholieke Staatspartij bij do a. s.
Kamerverkiezingen. Ja, wat meer zegt,
wij zijn er van overtuigd, dat, hadden
wij durven voorspellen, dat het niet die
beginselen, maar stembusoverweg in gen zou
den zijn, die den doorslag zouden geven,
men ons van laster had beschuldigd.
En wat blijkt nu Dat, terwijl het
ontwerp-program van actio tal van belang
rijke onderwerpen noemde, die »in de
eerste plaats" regeling behoeften en i>zóó
dringend op afdoening wachten", de ver
gadering vrede nam met de verkieziDgs-
leuze Behoud van de christelijke regee-
ringsmeerderheid en loyale medewerking
aan hot in de Troonrede van 1901 me
degedeelde regeeringsprogram."
En op wat grond had deze zwenking
van program van actie naar leuze plaats
Dit zien wij ten duidelijkste uit de toe
lichting van mr. P. J. M. Aalberse. Vol-
genB het verslag in de Maasbode toch
verklaarde deze hooggaande twisten te
vreezenen achtte hjj een pakkende ver
kiezingsleuze verre te verkiezen boven een
uit verschillende -punten bestaand program
van actie."
Het Bestuur scheen er anders over te
denken. In het verslag lezen wjj »Het
bestuur vreest het debat over verschil
lende punten nieten wenschte juist door
onderlinge bespreking te komen tot een
program van actie, opgesteld niet door
het bestuur, maar door de kiesvereeni-
gingen gezameljjk het wordt tijddat de
punten van 0"ereenkom*t en verschil tusschen
de R.- Katholieke Staatspartij en de overige
groepen scherp worde g ejor muieer d"
Maar het Bestuur kreeg zjjn zin niet
niettegenstaande ook de heeren Kolkman
en v. Fisenne geadviseerd hadden de mo
tie-Leiden, die dhr. Aalberse toelichtte, te
verwerpen.
Eerst kwam het Kamerlid van Wichen
er nog even aan herinneren, »dat or geen
eenstemmigheid in de partij bestaat om
trent toepassing der Ongevallenwet ook
op het landbouwbedrijf'daarna waar
schuwde de heer Aalberse tegen het zich
laten binden door een lang programen
toen werd de motie-Leiden aangenomen.
Nu wilden wij toch vragen, of een
party, die op dergelijke wijze hare wen-
schen verborgt en bare onderlinge ge
schillen verdonkeremaant ter wille van
slechts uiterlijke éénheid, steunt op be
ginselen of op stembus-overweging en
Het antwoord aan de Rjomsch-Katho-
lieke kiezers Land en Volk.)
De bewaking van Dr. Kuyper.
»Waarom, vraagt de Haagecbe brief
schrijver der Arnh. Courant, wordt onze
premier, dr. Kuyper, steeds door een
politiemao, in gewone burgerkleeding,
gevolgd Een dag of acht geleden althans
zag ik Z. Exc. nog op deze wijze geës
corteerd, gelijk ik 't reeds vele weken
geleden zag. Onbegrijpelijk dat do Minis
ter zelf dit wil, onbegrijpelijk vooral
deze Minister. >Als de Hoerc 't huis
niet bewaakt, te vergeefs waakt de wach
ter", zegt de Schrift. Kan dr. Kuyper 't
dan verantwoorden, dat hem een wachter
wordt toegevoegd Vreemd ook, dat 't
Stremming Passage
Wegens het verbeteren van de be
strating is de opril, doel uitmakend© van
de traverse door da Stad en bekend
onder no. 27 van den ligger dt*r wegen
en voetpaden in de gemeente Goes, tus
schen de gedeelten van die traverse,
bekend als Koningstraat en Groote Markt
en het gedeelte van het Klokstraatje tus
schen de Lange Kerkstraat en de Ganze-
poortstraat allen behoorende tot dezelfde
traverso, van 17 April tot 1 Mei
1 9 0 5 voor het verkeer meft rij
en voertuigen en vee afge
sloten.
Goes, 12 April 1905.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
DE KONING KOOIJ.
De Secretaris,
G. A. HAJENIÜS.
De burgemeester van Goes en Allerzielen".
Onze stad geniet than3 de problema
tische eer in zeker opzicht met Leiden
in éen adem te worden genoemd.
Evenals de burgemeester van Leiden
heeft ook onze burgemeester de opvoe
ring van HeijermansAllerzielen" ver
boden.
Groot is het verschil in intellectueele
ontwikkeling van beide burgemeesters en
wat de een op eigen initiatief heeft ge
daan, is bij den ander navolging, maar
navolging is op dit gebied gevaarljjker
dan voorgaan.
Het springt terstond in het oog, dat
er verschil bestaat tusschen de verhou
ding, waarin de gemeenten van Leiden en
Goes staan tot vertooningen op tooncel-
gebied. Do gemeente Leiden geeft een
subsidie aan den schouwburg aldaar en
dit zou al zjjn wij ook van een andere
meening men als een reden kunnen
aanvoeren, dat de burgemeester mede
zeggenschap veilangt over de op te voeren
stukken en hot verbod daar dus niet enkel
betreft een toepassen naar eigen oordeel
van art. 188 dor Gemeentewet.
Maar hier in Goes wordt geen subsidie
gegeven. Hier zou men denkeD, dat een
voudig is toegepast de zinsnede van
bovengemeld artikel, waarin staat, dat de
burgemeester waakt tegen het doeD van
met de openbare orde of zedeljjkheid
strijdige vertooningen."
Nu wecschen wjj niet weer in herha
lingen te vervallen omtrent de bijzonder
heden van het gewraakte stuk wjj
hebben ons oordeel daarover gezegd en
bljjven daar bij maar wjj merken op,
dat nog nooit de openbare orde bjj een
der opvoeringen vaD het stuk is verstoord.
En wat de zedeljjkheid betreft, lieve help,
als men vindt, dat dit stuk daarmoe strijdig
is, dan zal geen drie kwart van de stukken
van het geheele repertoire der Neder-
landsche tooneelgezelschappen voor de
Een Amerikaaiische Detectiveroman.
De agent geleidde Dorison naar Carth-
oarts woning terug en de oude detectieve
begreep onmiddelljjk, wat er moest ge
beurd zjjn.
Waar heeft men u getroffen vroeg h jj.
»Op mijn linkerarm," antwoordde Do
rison.
Snel en handig maakte de oude man
het beleedigde lichaamsdeel vrjj. Hjj keek
heel ernstig, toen hg tevergeefs beproefde
den arm te doen buigen.
»Ik ben geen arts," zeide hij, »maar
ik kan toch wel zien, of een arm al dan
niet gebroken is 1" En toon tot den agent,
die er bjj stond »Dadedjjk een rijtuig
Daarop leidde hjj Dorison naar de
canapé, en liet hem daarop een liggende
houding aannemen, zeggende
»Begin in elk geval met wat rust to
nemen, dat's zeker voor uw zenuwen het
best, wat ge doen kuntWe moeten dan
zonder veel tijdverlies maar zelf naar een
geneesheer gaan
Daarop eensklaps, als in zichzelf spre
kend Wel verduiveld, dat is een idéé 1
En hij woont hier ook niet ver vandaan
Met jeugdige vlugheid liep hij naar
zjjn schrijftafel, deed daarvan een schuif
lade open en haalde daaruit een grijze
pruik met ringbaard.
In een minuut waB Carthcart, tot
Dorison's niet geringe verbazing, met
behulp van de pruik, den baard, een
tikje verf en wat poeder in een geheel
ander mensch herschapen. Toen verdween
hij in een zjj vertrek, waaruit hjj spoedig
daarop, geheel in het zwart gekleed,
weder te voorschijn kwam. Met zijn gou
den ketting, zijn gouden bril, do hoogst
censor-critiek van dezen edelachtbare be
staan en is het maar gelukkig, dat hjj
die van de buitenlandsche niet kan lezen.
Of zit de kneep hein ergens anders
en speelt het kerkgeloof hier een rol
Dit schjjnt zoo to zijn, want de burge
meester heeft dit is een novum in
deze Allerzielen-quaestio den persoon,
die toestemming kwam vragen tot de
opvoering, geantwoord, dat hij die wei
gerde, -bomdat het stuk in strijd was met
de christelijke beginselen
Maar dan zullen stukken als »Fjjne
Beschuiten" van Justus van Maurik en
»Kleine Menschen" van Waasdijk zeer
zeker geen genade mogen vinden in de
oogen van dezen burgemeester. Maar met
dat al worden da vrijzinnigen want
het zijn bjjna uitsluitend zjj, die hier
ter stede den schouwburg bezoeken
geesteljjk onder curateele gesteld.
Dit stuk is van te voren voldoende
besproken ieder kent het onderwerp
wie er zich aan ergert, blij ve weg.
Het al of niet opvoeren van het stuk
hier in Goes kan ons als zoodanig vrij
koud laten, wie wil kan het binnen kort
lezen dat is voorloopig nog niet ver
boden.
Voorloopig, zeggen we, want zonder
scherts, daar gaan we naar toe.
Burgemeesters en burgemeestertjes
zouden dergelijke stukken niet verbieden,
indien zo niet wisten, dat een Regeering
achter hen stond, die hen hierin stgfdo.
Dat de oogen toch open gaan bjj de aan
staande verkiezingen 1 Werkelijk, niet
daarvoor beeft de Nederlander zich vrij
gevochten in bange dagen, om zich drie
eeuwon later onder geestelijke curateele
van clericale burgemeesters te laten stel
len.
Buitenland.
Een complot
Onder de »Gemengde Berichteu" heb
ben wij voor enkele dagen melding ge
maakt van de ontdekking door de Parjj-
scbe politie van een voorraad geweren
en uniformen, van papieren en stukken,
die er op wezen, dat men te doen heeft
met etn samenzwering. En die samen
zwering is niet meer of minder dan
een voorbereiding voor een omver
werpen van do tegenwoordige regeering
door de oppositie, die zich met hand en
tand verzet tegen de invoering van de
scheiding tusschen kerk en staat. Maar
men vat gelukkig de samenzwering niet
ernstig op cn vermoedeljjk heeft men
alleen to doen met de onnoozele plannen
van een heethoofd of van eeiaige heet
hoofden, die deze regeering in discrediet
willen brengen door wanordelijkheden in
het leven te roepen. Ondertusschen schij
nen die menschen greote plannen te heb
ben gehad of misschien alleen voorge-
fatsoenlijke kleeding zag hjj er uit als
een bankier of als een zeer welvarend
man uit de handelswereld. Hoe wist die
Carthcart te woekeren met het onbedui
dende gezicht, dat zich beter dan eenig
ander tot het aannemen van zeer uiteen-
loopende voorkomens leende.
Toen de agent terugkwam met de bood
schap, dat het verlangde rijtuig voor de
deur stond, zeide Carthcart tot Dorison,
die, zonder iets te zeggen, hem in al
zijn bedrijvigheid met verwondering had
gadegeslagen
»Zoo gaan wij nu samen naar een
chirurgjjn." Met zachte hand was hjj
Dorison behulpzaam bij het opstaan van
de caDapé en bjj het afdalen der trap,
en voegde in het voorhuis den agent,
die het tweetal gevolgd was, fluisterend
toe »Ga mee
Men hielp Dorison in het rijtuig, waar
op Carthcart den koetsier beduidde, dat
hjj wezen moest bjj dokter Passet. De
agent ging naast den koetsier op den bok
zitten.
Dokter Fasset was thuis en men werd
dadelijk in de consult-kamer gelaten.
De chirurgijn onderzocht den jongen
man en zeide toen: Het komt mij voor,
dat deze arm werd gekwetst door een
slag met een zoogenoemden ploerteu-
dooder. Hoe is dat gebeurd
Nog voor Dorison de vraag had kun
nen beantwoorden viel Carthcart in met
te zeggen Bepaald poging tot diefstal,
dokter Dit jonge mensch, mjjn neef, liep
bedaard langs de Bondstreet. Mjjn vriend
en ik liepen toevallig op een geringen
afstand achter hem, toen op eens drie
mannen uit een schuilhoek te voorschijn
kwamen en hem van achter wilden over
vallen. Mijn neef moet dat gehoord heb
ben, keerde zich plotseling om en ving
zoodoende den slag, die bepaaldeljjk op
bet achterhoofd was bedoeld, met zjjn
eenen arm op. Toen riep mijn vriend
wend tal van Franeche officieren werden
door hun circulaires uitgenoodigd dienst
te gaan nemen bij het koloniale leger in
Algierszij moesten zich dan daar en
daar komen aangeven.
Een van hen deed dat en werd toen ge
waar, dat er wat anders achter zatmen
wilde hem lijmen voor de staatsgreep
tegen de tegenwoordige regeering. De
officier ging daarop niet in en maakte
het aanbod bokend, tengevolge waarvan
da justitie lucht van de zaak kreeg.
Aanvankeljjk werden de ondorzoekingen
van de justitie geheim gehoudoD, maar
ze konden niet lang geheim blijven en
nn weet men, dat de rechter van instruc
tie goed op weg is alles te ontdekken
drie personen zijn dezer dagen gearres
teerd en gehoord, n. 1. de kapitein Tam-
burird en zekeren Vrinatterwjjl oen
kapitein Volpert met hen werd gecon
fronteerd, maar ontkende iets met de
zaak uit te staan te hebbon.
GOES, 12 April 1905.
Te Leiden is het theoretisch tand
heelkundig exaraoD afgelegd door mejuf-
vrouw C. M. lsebree Moens van Goes.
Bji Kon. Besl. is benoemd tot no
taris binnen het arrondissement Middel
burg, ter standplaats gemeente Kruinin-
gen, de heer M. C. Schram, candidaat-
notaris te Warnsveld.
^issenkepke. Met algemeene stem
men ig j.l. Dinsdag in de algemeene ver
gadering van het Waterschap HeerJansz
c. tot ontvanger-griffier van dat Water
schap benoemd, de heer G. N. van der
Hcijde, ambtenaar ter secretarie alhier.
Wicsanbe^ke. In de j.l. Dinsdag
gehouden vergadering van den Gemeente
raad was afwezig wegens ongesteldheid
dhr. W. Nieuivdorp (1 vacature door over
lijden van dhr. de Neve). Aan de nage
dachtenis van dezen laatste wjjdde, aan
h9t begin der vergadering, de voorzitter
woorden van dank cd waardeering voor
de langdurige diensten der gemeente in
verschillende betrekkingen bewezen. Be
sloten werd een brief van rouwbeklag
aan de familie te zenden. Naar aanleiding
der voorgelezen notulen merkt d© voor
zitter op dat het plaatsen ecner balie bij
Andries Disleman dou betrokken polder
aangaat en dat van wege B. on W. dien
aangaande een schrgven tan dien polder
is gericht. Onder de ingekomen stukken
behoorde de goedgekeurde bouwverorde
ning, die nu op 23 April a. s. in werking
treedt, alsmede de goedgekeurde drank
verordeningen, die thans in werking tre
den. Naar aanleiding daarvan werd de
belooning van den schatter van het verg.
recht opnieuw vastgesteld op f2 per
perceel.
Na mededeeling van den Voorzitter
»Wacht schurken on in 't zelfde oogen-
blik was het drietal in de duistornis ver
dwenen. Wij riepen een rijtuig aan en
reden onmiddellijk hierheen, want van
mjjn vriend Eustace had ik gehoord dat
er voor da heelkunde in beel New-York
geen beter geneesheer bestond dan dokter
Fasset".
Fasset had intusschen het onderzoek
voortgezet en zeide na enkele oogenblik-
ken. »De arm is niet gebrokon, mjjnheer 1
Breng gerust uw neef thuis en geef hem
om den geheelen arm warme omslagen,
zoo warm als hjj 't maar verdragen kan,
vier of vjjf uur lang. Kom dan morgen
ochtend vóór tien uur weer met hem
hier
Fasset sprak kort aangebonden, met
iets bevelends in den toon zijner stem.
Carthcart had hem gaarne aan het
praten gekregen en begon daartoe al een
poging te doen met te klagen over de
onveiligheid in een stad als New-York,
maar dokter Fasset ging daar niet op
in en verklaarde eenvoudig
»Ik heb u gezegd, hoe er voorloopig
moet gehandeld worden, doe mij nu ook
het genoegen om mij niet langer op te
houden, ik heb een zoor ernstig geval
to behandelen en moet dadeljjk de deur
git."
Willen wij met het geroodstaande rjj-
tuig u even brengen, waar gij wezen
moet, dokter
»Zorg liever, dat uw neef zoo gauw
mogelijk zijn warme omslagen krjjgt,"
voegde Fasset den ouden detectieve toe.
Hierop viel niets te zeggen, en zoo
verwijderde zich dan ook het drietal.
Carthcart was slecht gemutst en zeide
toen hij weder in het rijtuig had plaats
genomen
»Dat ging niet naar wensch Dorison 1
Ik had den kerel zoo graag in een ge
sprek gewikkeld, om hem langzamerhand
op Langdon te breDgen. Ik moet toch
te weten zien te komen wat die dokter
van hem weet. Nu, misschien ben ik
morgen gelukkiger."
»Dat was de dokter, door wien mejuf
frouw Eustace op Broadway bijna over
reden was geworden," verklaarde Dori
son, ernaar hjj herkende mij niet."
Op Dorisons kamer gekomen, hielpen
Carthcart en de agent hem te bed en
zorgden zij voor de warme omslagen.
Maar de agent werd spoedig door den
ouden detectieve ontslagen, met last om
des morgons, naar Carthcarts woning te
gaan en de brieven, die intusschen voor
hem mochten zijn gekomen, dadelijk bjj
hem te brengen.
Toen maakte Carthcart het zich op de
sofa eenigszins gemakkei jjk, want van sla
pen kwam niet veel, daar hjj met voor
beeldige zorg Dorison bleef oppassen.
Toen de dag reeds begon aan te bre
ken, viel Dorison in een slaap, waaruit
hg evenwel, toen het nauwoljjks acht uur
waB geslagen, door Carthcart weder werd
gewekt, die hem verzekerde, dathettjjd
was om op te staan en behoorljjk te
ontbjjten.
Kort daarop vertoonde zich ook de
agent der geheime politie met Carthcarts
brieven,
Onder de stukken door hom medege
bracht was een telegram, dat Carthcart
hot eerst inzag. Na het te hebben gele
zen, stelde hjj met een lachje, dat van
tevredenheid getuigde, Dorison hot papier
ter hand.
Dorison las het volgende
»Langdon was hier voor zeven jaar
als Harry Farish bekend. Hij was des-
tjjds een aankomende jongen, kwam la
ter in de gevangenis, doemde vijf jaren
geleden als Harry Langdon in Chicago
op. Brief volgt."
»Dit bewijst althans", zeide Carthcart,
»dat dit gedeelte van miju stelling rcaar
was."
Na afloop vaa het ontbjjt stelde Carth
cart voor om naar dokter Fasset te gaan.
Dorison vond dat het niet bepaald noodig
was. Hg verbeeldde zich, zeide hij, dat
zijn arm, hoewel wat pijnlijk en wat stjjf,
vorder niet geneeskundig behandeld be
hoefde te worden. Maar Carthcart voegde
hem toe
»Zeg, Dorison, hebt ge dan werkelijk
niet vermoed, dat ik die historie van
uw arm alleen heb te baat geDomen, om
langs een ongezochten weg met dien
dokter Fasset in aanraking te komen
Het zou, op mjjn woord, heel verkeerd
zjjn, om niet uit dien man te halen, wat
er nit hem to halen is, nu wg daarvoor
zoo goed in de gelegenheid zijn 1 Wat
Fasset weten mag van Langdon valt tot
nog toe niet na te gaan, maar ik wil
't er op toeleggen, dat hjj mjj alleB ver
telt, wat hg zelf weet. Uw verwonding
geeft mij daartoe, zooals gezegd is, een
uitmuntende en ongezochte aanleiding."
Dorison maakte geen tegenwerpingen
meer, en bjj hun komst vonden zij de
wachtkamer des dokters vol menschen.
Toon zjj binnenkwamen was dokter
Fasset, die persoonlijk iemand had uit
gelaten juiBt in de vestibule.
»Ik vrees", zeide de dokter, »dat gij
lang zult moeten wachten, Diet alleen
omdat de wachtkamer vol i8, maar ook
omdat ik nog even een kleine operatie
heb te do^n, waarmede nog al wat tijd
zoek gaat l" En tot zijn bediende, tevens
zjjn assistent»James, laat de heeren
maar in mjjn studeerkamer."
Hjj was in een wip weer weg. De
assistent deed, zooals hem gezegd was.
»Nu, heeren" verklaarde hjj, »gjj moogt
van geluk spreken, dat de doktor u in
zjjn studeerkamer laat, want nu hebt gij
kans veeleer geholpen te worden dan de
lui uit de wachtkamer, die hjj natuurlijk
elk op hun beurt moet ont7angen."
(Wordt vervolgdJ*