1905 N'. 38.
Maart.
jaargang.
FEUILLETON.
In eer hersteld.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Tryd&gavocd
uitgezonderd op feestdagen.
Prjjs p8r kwartaal, zoo binnen «Is buiten Goo«, 1,25»
Aizonderlyke Hommers 5 cent.
Inzending van adven*fentiën vóar 2 uren op den dag de;1
uitgave.
De prjj* der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct.
Bij d'rocte opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs
slechts tweemaal berekend.
0-ebocrte-, huwelijke- on doodbemhloB en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels 1,berekend.
Aanvragen om on vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesche Courant". Directeur-Hoofdredacteur R. G. Rijkens.
OPENBARE VERGADERING
van den
Raad dee* gemeente Goes
op WOENSDAG 29 MAART 1905,
des namiddags 8 uur.
Goes, 27 Maart 1905.
De Burgemeester,
DE KONING K001J.
Punten van Behandeling
Resumtie notulen der vorige ver
gadering.
1. Ingekomen stukken.
2. Wijziging der verordening op de
heffing van schoolgeld voor school
A (voorstel vau de beeren J. F.
van der LeeuwJ. C. H. Hollmann
en W. Kakebeeke).
3. Verzoek van de firma O. ran der
Hoek inzake afkoop van cijns.
4. Verzoek van A. Luijk inzake het
verkrijgen van uitweg.
5. Benoeming van een onderwjjzer aan
school B. De voordracht bestaat uit
de beeren 1, F. C. van Strien2, S.
de Visser, 3, J. A. M. Augustijn.
6. Verzoek van G. den Herder om aan
wijzing van rooiljjn voor te bouweD
perceelen aan don Westwal.
7. Wjjziging der verordening regelende
het Herhalingsonderwijs.
8. Bezwaarschrift tegen het onttrekken
van grond aan den openbaren dienst,
in verband met het Raadsbesluit van
16 Februari jl. tot het geven van
grond in erfpacht aan de firma wed.
J. tl. C. Kakebeeke Gz.
9. Af- en overschrijving van posten op
de begrooting dienst 1904.
10. Kohier hondenbelasting dienst 1905.
11. Kohier van den hoofdelnken omslag
voor het dienstjaar 1905.
12. Reclame inz. aanslag hoofdei, om
slag 2de suppletoir kohier 1904.
Belasting op Bedrijfs- en andere
Inkomsten.
Het Hoofd van hot Plaatselijk Bestuur
te Goes brengt ter kennis van belang
hebbenden dat bjj hem ingekomen en aan
den Oatvanger der Directe Belastingen
verzonden zijn kohieren no. 7 bu 8 der
belasting op bedrijfs- en andere inkom
sten, dienst 1904/1905, voor deze gemeen
te, invorderbaar verklaard door den Di
recteur der Directe Belastingen enz. te
Middelburg, 24 Maart 1905, nos. 946 en
947
dat ieder verplicht is zijnen aanslag
op den bij de wet bepaalden voet te
voldoen en dat bedoü ingaat do termijn
van zes weken, binnen welken daartegen
bezwaarschriften kunnen worden ingo-
diend.
Goes, den 27 Maart 1905.
Het Hoofd van het Plaatselijk Bestuur
voornoemd,
DE KONING KOOIJ.
30
Feu Auierikaauscho Detectiveroman,
Dorison vertrok en Carthcart riep ie
mand uit eene andere kamer. Het was
de agent der geheime politie, die do
gangen van Langdon en Pittson had nage
gaan, en in 't volgend oogenblik voor
den ouden detectieve stond.
Hoor eens," begon de laatstgenoemde,
♦mijnheer Dundiey wordt door Langdon
6n Pittson bedreigd. Zij zelf zullen hem
wel niet attaqueeren, maar ze hebben
daarvoor hun memchen. Bewaak derhalve
mgnheer Dundiey en zie goed toe, of
men hem ook achtervolgt. Hg zelf wil
niet aan eenig gevaar geloof slaan en zal
dus niet genoeg op zijn hoede zijn. Het
beste zal zyn, dat gij u verkleedt."
♦Vandaag zal ik hem dan nog maar
zonder verkleeding volgen. Later wil ik
dat wel in orde brengen, zoodat ik ook
voor mgnheer Dundiey zelf onherkenbaar
ben."
♦Goed
Nauweljjks was de politieagent ver
dwenen, of Carthcart pakte al zgn pa
pieren bjjeen en sloot ze zorgvuldig weg.
Toen trok hg zijn overjas aan, nam
hoed en Btok en verliet het huis. Hij
begaf zich laDgs den naagten weg naar de
elegante, door de voorname wereld be
woonde, zes-en-vijfligate straat on giog
aldaar de deftige trappen op van het
prachtige huis van Herbert Clavering
Eustace.
♦Hier ie mjjn kaartje", zeide hg tot
De Verkiezingen.
IV.
Een der minder loyale middeleD, die
door de clerikalon bij do stembus worden
aan gewond, is de voorstolling alsof de
vrijzinnigen de wegbereiders zouden zijn
voor de sociaal-democraten.
Deze vrees wordt door dr. Kuyper in
de hand gewerkt, die do sociaal-demo
cratie de consequentie van het liberalisme
heeft genoemd. Het is echter zoo duide
lijk mogeljjk, dat dit eeno verkiezings
tactiek is, die er op berekend is de
liberalen dood te drukken tusschen de
clerikalen en de sociaal-democraten.
De sociaal-democraten moeten niet wor
den beschouwd als mensehen, die iets
verder gaan dan de een of andere partg.
Zij zullen dit zelf niet begeeren en het
is dan ook geheel onjuist. Zjj toch voeren
den klassenstrijd en juist dit is het groote
verschil. Men kan dit beginsel eerbiedigen,
maar aan de sociaal-democraten worde
daarvoor dan ook de volle verantwoorde
lijkheid gelaten.
Volgens hen moeten de sociale hervor
mingen tot stand komen door den klas
senstrijd de vrg'zinnigen daarentegen zgn
van oordeel, dat die klassonstrgd, naar
mate de sociale hervormingen zullen wor
den ingevoerd, zal gaan verminderen.
Wetten op het gebied van sociale her
vormingen, die de grens tusschen werk
gever en werknemer verzwakken, vinden
in de vrg'zinnigen steeds voorstanders.
Wil men weten hoe de sociaal-demo-
crateu bgv. over het vorige liberale mi
nisterie dachten, men leze er de bladen
uit die verkiezingsdagen maar eens op Da.
Zij noemea hetgeen dat ministerie tot
stand heeft gebracht halve maatregelen
en juist die beoordeeling heeft voor de
vrijzinnigen de waarde ernaer goedkeu
ring. Wat aan den kant der soc.-demo-
craten heele maatregelen zouden heeten,
daar bedanken de vrijzinnigen voor de
arbeiderspartij is niet ganseh het volk.
Aan haar redely ke wenschen wordt door
de vrijzinnigen, en zal in toenemende
mate worden tegemoet gekomen billgke
grieven zijn en worden onderzocht, zoo
mogelijk opgeheven voor de stoffelijke
welvaart, den verstandolijken on zede
lijken vooruitgang der maatschappelijk
minder krachtige groepen wordt gedaan,
wat de staatkundige en economische om
standigheden veroorloven, tot herstel
of handhaving van het maatschappelijk
evenwicht.
Heele maatregelen, zooals de sociaal
democraten op luiden toon eischen, zou
den naar onze meening dat evenwicht
verbreken on daarom is de betuiging,
dat het liberale kabinet ze niet heeft
willen nemen, doch in de richting, door
de zorg voor do belangen, der arbeiders
aangewezen, tot halfweg is meégegaan,
zoover als zonder beginsel verzaking moge
lijk is, een zeer besliste hulde, die do
werklieden niet moeten vergeten als zij
straks hun kiesrecht zullen uitoefenen.
Heeft dus de beschuldiging, dat do
soc.-democ-raten eigenlijk de consequen-
den bodiende, ♦maar mgnheer Eustace
kent mg niet eens. Zeg hem dus, dat ik
hier voor zaken kom, voor hoogst be
langrijke zaken, die geen uitstel kannen
velen."
Men geleidde hem naar de werkkamer
van deu heer des huizes.
♦Ik heb u hierheen laten komen, mijn
heer Carthcart, omdat we hier zeker zgn,
niet gestoord te zullen worden", zeide
do heer Eustace. »Ik ben tot uw dienst,
mgnheer 1"
Carthcart dacht een oogenblik na, hoe
hg, nu hij had opgegeven voor zakeD ge
komen te zijn, zyno zaak moest inleiden.
De heer Eustace wachtte geduldig eD
beleefd.
Eindelijk begon de oude detectieve
aldus »Ik kom hier, mgnheer, naar aan
leiding eener onderzoeking, die ik heb
op mg genomen en wel omdat het mij
kortelings is gebleken of althans zoo
is voorgekomen dat gij over menig
duister punt de zoo noodige inlichting
zoudt kunnen goven."
♦Tot nog toe spreekt ge voor mij in
raadsels, mgnheer", antwoordde de oude
heer Eustace lacheüd, maar ik twjjfel
er niet aan, of eeno duidelijker verkla
ring van uw kant zal er mij wel toe
brengen, om u te zeggen of ik u al dan
niet kan inlichten."
♦Welnu, dan", hernam Carthcart, die
uu met zgn woorden gereed was, ♦op
den 14en Juli 1871 stierf Ruben Dorison.
Toen men hem dood vond, lag voor hem
een onvoltooide brief. Midden onder 't
schrgven had de dood hem nesrgeveld.
Aan wion dat schrgven was gericht is
tot heden toe onbekend gebleven, doch
het had leoljjke gevolgen. Het bescbul-
tie van de vrijzinnige idee zou zgn, haar
kracht geheel verloren, do vrijzinnigen
kunnen dien bal, bun door de clericalen
toegeworpen, terug kaatsen naar dezen.
Immers aan de baud der geschiedenis
kan worden bewezen, dat de sociaal
democratie de grootste kans van uit
breiding heeft onder een bewind als het
tegenwoordige. Met krasse maatregelen,
onderdrukking on machtspreuken is de
sociaal-democratie niet tegen te gaan.
Het sterkst bloeit zij altijd in die landen,
waar de vrijheid het moest wordt be
perkt od waar do protectie bloeit. Want
waar dit laatste het geval is, wordt ge
zorgd voor da belangen van enkelen en
dit laatste is juist mede een der groote
oorzakeu dat de sociaal-democratie zich
uitbreidt. Slaat eens het oog naar Enge
land bijvoorbeeld, waar de toestanden
voor do arbeiders het best zgndaar
juist heeft de sociaal-domocratie zoo goed
als niets te b'deekenen.
Als dus straks van de cloricale zijde
weer de leuze »vóor dr. Kuypertegen
mr. Troelstrazal worden aangeheven,
dan wete men dat dit weer boerenbedrog
is. Wanneer de kiezer hot bovenstaande
eens kalm overweegt, zal hij gemakkelijk
het antwoord vinden op de vraag aan
welken candidaat hij zgn stom zal geven
en zal hg zich niet bang laten maken
door de bedreiging van clerical© zijde
met bet ♦roode Bpook."
Hoe de Christelijke" school wordt bevolkt.
de Handelingen der Tweede
Kamer heeft de heer Ketelaar in zgn©
Dinsdag gehouden rede over de concur
rentie tusschen de openbare en bgzondero
school o.a. ook het volgende gezegd
♦In Wemeldinge gingen pl. m. 100
leerlingen bij de oprichting der bijzon
dere school over, waardoor 2 onderwij
zers op wachtgeld werden gesteld. Tege
lijk werd door de bewaarschoolhouderos
ontslag gevraagd. Op die bewaarschool
gingen eon 45- a 50-tal kinderen, meest
van arbeiders, die tijdens hua werkzaam
heden hun kinderen daar onder dak brach
ten. Een nieuwe onderwijzeres werd ech
ter niet aangesteld en dus de bewaar
school gesloten. Tot tweemaal toe dron
gen de ingezetenen met requesten bij
den raad aan tot heropening, doch tel
kens word het afgestemd (4 tegen 5).
Do burgenieeater, secretaris der bij
zondere school, de wethouders plus een
ander raadslid zagen het nut van een
bewaarschool niet in. ♦Daar gaat een
jongen van 20 jaar over straat. Kun je
nu zien of die de bewaarschool heeft
bezocht Immers neen." Ziehier een dor
motieven volgens den burgemeester.
Doch wat was do reden De ouders
konden hun kinderen tijdens zij op het
veld werkten niet aan hun lot overlaten.
De bewaarschool weg. Voor de openbare
school nog te jong. Dus dan maar naar
de Christelijke school. ♦Kcmen 2e niet
vrijwillig dan koopen we zewas de
uitdrukking van een der bestuursleden.
Zoo gaat bet met de kunstmatige be
volking van de bijzondere school."
digdo iemand van allerlei slechtheden, die
alleen door groote opofferingen weder good
te maken waren geweest, opofferingen,
waarmede het eertijds zoo aanzienlijk ver
mogen tot nul was herleid. In dienzelfden
brief bad Ruben Dorison een vriend om
hulp. De verteerder, neen, do misdadiger
aan wien dat alies te wijten was, scheen
do zoon van Ruben Dorison te zijd, zgn
eenige zoon, dien hij altijd met de
teederste liefde had omringd".
♦Ja", riep mgnheer Eustace, ondanks
zich zeiven modegesleept door de wijze
van spreken des ouden mans, ♦ja, dat
kan ik zelf getuigen".
De boedelberedderaar en al de vrien
den van den overledene moesten even
wel aannemen, dat de zoon van Ruben
Dorison met ronde woorden was aange
klaagd en men nam zelfs de politie in don
arm tot het nagaan vsd de euveldaden,
waarvan zijn vader zelf hem beschuldigd
had, wat alweer dit ten gevolge had, dat
de vrienden en bekenden van den zoon
niets meer van hem wilden weten en hem
den rug toekoerden. De zoon deed al
zijn best om de getuigenissen omtrent
zgn slecht gedrag te wederleggen, de
politie, om ze waar te maken. In wanhoop
gaf eindelijk de zoon zgn vruch'elooze
pogingen om zich van alle smetten te
zuiveren op, daar niemand hom scheen
te willen gelooven en verliet de stad
zjjner geboorte. Hij trok naar het Westen.
En thans, na verloop van zooveel jaren
reeds, heb ik er mij voor gespannen om
het raadsel op te lossen, ik ben namelijk
dit diene u tot opheldering, mijnheer
Eustace een detectieve uit bet WesteD.
Mgnheer Eustace verschoof krachtig
zijn stoel en zgn geheele wezen toonde
Buitenland.
Kerk en Staat.
Het Godsdienstig Weekblad van Bordeaux
deed onlangs het voorstel een petitionne
ment op touw te zetten tegen de schei
ding van Kerk en Staat, die nu nadert,
waar 6traks begonnen zal worden met
de behandeling van het wetsontwerp van
minister Houvierzooals het id overleg
met de Kamer-commissie is gewijzigd.
De bisschop van Clermont schreef in
een brief over de scheiding van Kerk en
Staat, dat deze, wanneer zij wordt door
gevoerd, een voortdurende oorzaak zal
zijn van oneenigheid en alleen door vij
anden van den godsdienst wordt ge-
weuscht. En uit Rome werd aan de
Parijscbe Temps geschreven, dat heden
(Maandag) in een kardinalen-vergadering
door den Paus een belangrijke mede-
doeling zal worden gedaan naar aanlei
ding van de scheiding van Kerk en Staat
in Frankrijk.
Uit deze drie mededeelingen, die nog
met soortgelijke te vermeerderen zouden
zgn, maar dit zijn de nieuwste, big kt,
hoe ernstig de geestelijkheid het gevaar
inziet en hoe haar streven er nog steeds
op is gericht het ergste te voorkomen.
Maar vermoedelgk vergeefs 1 Weliswaar
zal de beraadslaging van langen duur
zgn en zullen vergaderingen van Kamer
en Senaat worden gehouden van de van
ouds bekende Fransche rumoerigheid,
maar vermoedelgk zal de meerderheid,
die zich in de laatste jaren heeft dosn
kennen als voorstandster van de defini
tieve scheiding, ten slotte het wetsvoor
stel aannemen.
Inderdaad, de beraadslagingen zullen
van langen duur zijn meer dan honderd
amendementen zijn voorgesteld eu de
oppositie, die reeds bij de inleidende
schermutseling der vorige week trachtte
het debat te verdagen, is naar alle waar
schijnlijkheid bereid de beraadslagingen
zoo l«Dg mogelijk te rokken Mits dit niet
ontaardt in obstruction isme kan men het
niet verkeerd vinden, want het geldt hier
een stap te doen van zeer veel belang,
te breken met het beerschende stelsel,
waarbg de Staat als handhaver van
den eeredienet optrad en do gelden en
den steun verleende, waarvan misbruik
werd gemaakt door de, de politiek be
dervende, geestelijke order.
Rusland.
Voortdurend vermelden de bladen, die
min of meer goed ingelichte correspon
denten in het Rjjk van den Tsaar hebben,
van ongeregeldheden, van ontdekking van
bommen en van moordaanslagen. Zondag
avond ontplofte op de binnenplaats van
een politie-bureau in Warschau een bom,
waardoor 5 personen werden verwond,
van wie tweo doodeliik de chef van de
politie, Nolken, spoedde zich per rijtuig
daarheen, maar een onbekonde wierp een
bom naar hem, die ontplofte en deD ch«'f
van politie zware vorwondingen toebracht.
De dader ontkwam, een voorbijgaand
de grootste verbazing. Hot was zoo duide-
Ijjk, alsof hij 't onder woorden had ge
bracht ♦U een detectieve 1 D^t had ik
nooit gedacht l Zulke menschen heb ik
mjj altijd geheel anders voorgesteld!"
♦De pogingen van den jongen man",
hernam Carthcart, ♦die acht jaren lang
zich, 'fc ging hoe het ging, in zjjn lot
heeft geschikt, haddon alleen ton doel,
om zgn naam te zuiveren van den emaad,
dien hjj, naar hg meende, niet had ver
diend, om het raadsel te zien opge
helderd van den duisteren brief, die hem
zoozeer benadeeld heeft in zijn goeden
naam. Niet het verloren vermogen be
treurt hg, maar zijn verloren naam, want
het echgnt een uitgemaakte zaak te zgn
geweest, dat zijn vader in het geheel geen
vermogen heeft nagelaten."
Ruben Dorison, in het geheel geeD
vermogen nagelaten riep de heer Eus
tace uit. >Eo hij was toch een zeer be
middeld man
Dat moet hij wel zgn geweest, maar
bij zgn dood was dat anders Sta me toe,
dat ik u, mijnhoer Eustace, een afschrift
overleg van den on voltooiden brief!"
Dit zeggende Btelde hij den ander een
blad papier ter hand, dat bij nit zijn
dikke portefeuille genomen had.
De heer Eustace las wat hem ter in
zage was gegeven en zeide, toon hg het
terug gaf:
Ik was destijds reeds sedert eenigo
jaren buitenslands en bleef het, na den
dood van Ruben Dorison, nog twee jaar
lang. Juist bg don dood was ik op eene
gewichtige diplomatieke zending in het
Oosten en vernam zoodoende eerst vele
maanden later, bij mgn terugkomst te
Parys, het voor mij ook zeer bedroevonde
meisje was eveneens verwond geworden.
Zoo hoort men telkens nieuwe daden
van hel anarchisme en bet is nu nog
maar in het begin bovendien vernemen
zij, aio niet in Rusland wonen, en wel
in de voornaamste plaatsen, natuurlijk
lang niot alles en geschiedt er onge
twijfeld veel meer. Zoo berichtte men
dezer dagen, dat in Polon meer dan eens
muiterij ontstond ODder de soldaten, zoo
dat men ernstige dingen verwacht bij
voortgezette mobiliseering.
GOES, 27 Maart 1905.
Wg lezen in de Zijper Ct.Donder
dag 23 dezer had in een der zalen van
het N.-Hollaudech Koffiehuis to Schageu
in tegenwoordigheid van bgna alle deel
nemers de aanbieding plaats van een
prachtig album aan den heer W. F. L.
Oudenhoven (benoemd directeur van het
Postkantoor te Goes) als een bewijs Yan
hulde en hoogachting aan en voor '6 mans
grooten ijver en toewgding in het bevor
deren der algemeene zaak.
Door den tachtigjarigen Dr. Demmers
werd de vertrekkende op zeer harteljjke
wijze toegesproken en hem namens de
doelnemers het album aangeboden. Dit
album is in een woord een prachtstuk
van kunst en bewerking. Gebooden in een
fijn zwart lederen band, waarop in goud
het enkele woord >SchageD", bevat het
behalve eene opdracht en de ramen der
gevers een veertigtal groote fotografieën
in kooldruk van het postkantoor Schagen,
de daaronder rossorteerende hulpkantoren
en verschillende kjjkj^s uit de kom en
omgeving der gemeente. De opdracht op
het eerste blad luidt>Uen heer W. F. L.
Oudenhoven tot eene vriendelijke gedachte
nis aangeboden doorwaarna op
volgendo bladen de Damen der 26 deel
nemers vermeld staan.
Een standaard van gepolijst koper, even
als het album in moderne stgl, vormt
daarmede een schoon geheel.
Verrast door het prachtig cadeau en
zichtbaar aangedaan dankte de heer
Oudenhoven Dr. Demmers voor diens woor
den en de gevers voor hun voor hem en
de zijnen zoo heerlijk geschenk. Door
enkele anderen werd daarna r.og het
woord gevoerd waarna na een poosje
gezellig samenzijn met een heil voor
Oudenhoven en de zynen aan de hulde-
betooning een einde werd gemaakt,
Bij Kon. Besluit zijn benoemd tot
dijkgraaf van don Schengepolder de heer
J. M. Kakebeeke te Goes tot dijkgraaf
van den Noord-Kraaiertpolder de heer
B. Remijn Pz. te 's-Hear Arondskerke.
Dooi' hei hoofdbestuur der scbippers-
vereeniging ♦Schuftevaer" is o. a. een
adres aan don miü. v. w., h. en n. ge
zonden met verzoek maatregelen te willen
nemen, welke oen spoedige heropening
der kleine sluis te Hanswoert kunnen
bevordoren.
Met 1 Mei worden verplaatstde
kommies der Rijks belastingen 1ste klasse
sterfgeval. Te Parjjs was intussehen hg
de kennissen do belangstelling al Dagenoeg
verdwenen en de bijzonderheden waren
geheel en al in het vergeetboek geraakt.
Alles, wat ik hoorde, was, dat Rubens
zoon zich zeer slecht had gedragen en
door zijn vader was verstooten geworden,
nog vóór hij stierf, cn verder spoorloos
moest verdwenen zijn. Mij kwam het
al vreemd voor, want, de laatste brief,
dien Ruben Dorison mg schreef slechts
enkele weken voor zgn dood, doch ik
ontving hem eerst vele maanden later
sprak wel van verdrietelijkheden, maar
roemde tevens don zoon, op wien bg zoo
trotsch was en aan wien bij zoo heel veel
vreugde beleefdp."
Gij waart geruimen tgd op zeer in-
tiomen voet met mijnheer Dorison, niet
waar vroeg Carthcart.
♦Ja, wg waren vrienden," antwoordde
do heer Eustace met warmte. ♦Wg waren
op een zeker tijdstip van ons leven zoo
vertrouwelijk met elkander, dat hg u.g
zeker elke bijzonderheid uit zijn leven
zou hebben medegedeeld, ware de jaren
lange scheiding niet tusschenbeide ge
komen. Van mijne zijde heeft ©r tegen
over hem nooit eenige terughouding
plaats gehad
Hij heeft u immers op zekeren tijd
een grooten dienst bewezen
♦Ja, dat is zoo!"
>Hg heeft u immers vsn een onder
gang gered, terwijl bij uw zaken ter harte
nam, die door u met sommige specu
laties in ernstig gevaar waren gebracht
en zijn geld eo zgn crediet te uwer
beschikking stelde?"
(Wordt vervolgdJ»