1905. xN-. 6.
Donderdag 13 Januari.
92
ste
Op den Lindenhof.
De uitgave dozer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjjs por kwartaal, zoo binnen als buiten (roei, X
Afzonderlijke aomraers 5 cont.
Inzending van adveirientiën vóór 2 uren ap den daj den*
uitgave.
De prge der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct.
Bp directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjja
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodbei i ;hten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels 1,berekend.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesche Courant". Directeur-Hoofdredacteur R. G. Rijkens.
KERMIS te GOES.
Burgemeester en Wethouders van Goes
zullen op Vrijdag 27 Januari 1905,
des middags te 12 uren, in het openbaar
ten stadhuize zitting houden voor de
inschrijving naar
drie staanplaatsen
op de Groote Markt te Gons, en wel
één voor eon STOOMCAROUSSEL of
andere daarmede gelijk te stellen inrich
ting, één voor een HIPPODROOM en
één voor een BIOSCOOP en
één staanplaats voor een
danstent
op de Beestenmarkt, gedurende de aan
staande kermis van 29 Augustus tot 5
September, terwgl dan nergens elders in
de gemeente gedurende de kermis in
richtingen als hier bedoeld zullen worden
toegelaten.
De gezegelde onderteekendo inscbrij-
vingsbiljetten, ingericht naar het bij de
voorwaarden gevoegd model, moeten vóór
12 uren ter secretarie zijn ingeloverd.
Biljetten na 12 uren ingediend blijven
buiten aanmerking.
De voorwaarden zjjn verkrijgbaar ter
secretarie der gemeente en bij den markt
meester tegen betaling van f 0,50.
Belanghebbenden worden er op
attent gemaakt, dat de staan
plaatsen niet worden gegeven indien de
inschrijvingen beneden het bepaalde minimum
blijven.
Goes, 12 December 1904.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
DE KONING KOOIJ.
De Secretaris,
G. A. HAJENIUS.
Buitenland.
De toestand in Rusland.
Meer dan éeu Russisch blad voert
tegenwoordig een heftige taal. Want einde
lijk durft men in Rusland spreken De
Regeering tracht wel de teugels weer
aan te haloD, dio haar half ontglipten,
wel zijn een paar bladen gestraft en werkt
de censuur weer ah vroeger, maar de
oppositie gevoelt zich sterker dan ooit
en men kan niet allen, dio van vrgbeid
durven spreken, naar Siberië zouden,
omdat er te velen zijn en men do groote
steden niet half kan ontvolken. Er is in
dit verzet een gevoel van schaamte. De
Russen govoelen zich beschaamd tegen
over Europa en vooral tegenover Japan.
Hun land is grooter dan eenige vaste-
landsstaat, en Japan in vergelijking een
kleine mogendheid Rusland heeft eeD
groot en dapper leger'en toch lijdt men
iT' FEUILLETON.
Er werd intusschen overal onderzoek
gedaan om van Johan, levend of dood,
eenig spoor te vinden, doch alles bleef
vruchteloos. In den omtrek gaf men
uiting aan het vermoeden, dat de jager
Werner er wel meer van weten zou.
Men geloofde vast en zeker, dat die man
een sluipmoord op den jongen Lind had
Eindelgk kwam er een brief van Lize,
waarin ze den dag van haar terugkomst
met Frans meldde. De dokter had ver
klaard, dat kapitein Scheffer en zijn op
passer zoover hersteld waren, dat ze
zonder gevaar konden ontslagen worden
uit het hospitaal, om thuis verder te
genezen. Te Miinchen nam de kapitein
afscheid met de belofte, dat hij Fran6
zoo spoedig mogeljjk in Tegernsee zou
komen opzoeken.
Bij de aankomst te Holzkirchen zag
het jonge paar reeds van verre den ouden
knecht Claus met het wagentje aan het
station staan. Maar was die oude man
daar Lizo's vader Wat was er toch met
hem gebeurd, dat h|j zoo verouderd was,
dat hij er zoo vervallen uitzag Liz©
sprong uit den waggon, vloog op haar
vader toe, sloeg haar armen om zijn
hals en bedekte zjjn gelaat met kussen.
Toen ook Frans hem hartelijk had be
groet en geen woorden genoeg kon vin
den, om Lize's gedrag te roemen, ge
voelde de oude man ondanks zijn verdriet
zijn hart warmer kloppen bij de gedachte,
dat hem nog een dochter was overge
bleven, die hem hartelijke genegenheid
toedroeg en hem in zijn laatste levens
dagen troost kon bieden.
Onderweg vertelde Lind zoo omzichtig
mogelijk wat er voorgevallen was, dat
men van Johan geen enkel spoor gevon
den had en deze dus ongetwijfeld dood
de eeno nederlaag na de andere. Dat ligt
niet san de maDnen, die den oorlog
voeren, maar aan de mannen van »het
systeem" en tegen hen richt zich de toorn
het Russische volk. Men hoeft langen
tjjd Jfroeton zwijgen en verdragen. Om-
v^-^helgeen er gebeurde in het verre
Oosten was het buitenland beter ingelicht
dan het Russische volk. Zijne bladen
mochten niets zeggen, dat ten nadeele
van do Regeering kon worden uitgelegd.
Tot het laatste oogenblik meest men
onkundig blijven vao den treurigen stand
van zsken in Port Arthur. Zooals nu
blijkt is de vesting gevallen, omdat ten
slotte Stoessel geen mannen, geen bruik
bare kanonnen, geen munitie meer had.
Daarin had men kunnen voorzien. Maar
de Russen mochten de waarheid Diet
weten. Tot het laatste oogenblik en zoo
lang hij nog eeno kans had, zond Stoessel
bemoedigende berichten; de laatste werden
nog gepubliceerd toen de vesting reeds
gevallen wa3. Do Regeering is zelve de
schuld van de teleurstelliug, de schaamte,
de verbittering der gemoederen. Ook baat
het niet veel, dat zij de behandeling van
politieke* onderwerpen in openbare ver
gaderingen verbiedt en met strenge straf
fen dreigt. Er worden overal vergade
ringen gehouden, waarin men spreekt van
de noodzakelijke hervormingen en het
mannelijke woord van prins Troebetzkoi
voorzitter van het semstwo van Moskou,
die in een brief ronduit verklaarde hoe
het heerschende systeem, het wanbestuur,
het Russische volk drijft tot eone revo
lutie, die het niet wil, vindt overal weer
klank, en vergroot, de hooge positie van
dezen prins in aanmerking genomen, don
aanhang der hervormingsgezinden.
De Czar heeft slechte raadslieden, die
des te gevaarlijker zijn, omdat hij [zelf
een geestelijk zwakkeling is. Wat to
denken van de wijze, waarop de procu
reur der Heilige Synode den Czar be
zweert de autocratie niet te laten varen.
Déze Pobedonoszjef schrijft o. a. aan den
Czar
»Gg hebt het recht, als alleenheerscher
en gezalfde Gods, alles te beschikken
volgens Uwe wjjsheid en Uw hartewen-
schen. Gij hebt het recht, Uwe getrouwe
onderdanen iD den dood te zenden, of te
begenadigen. Gij hebt het recht, Uwe
genade, of wel Uwe gramschap, zooals
Gij he: verkiest, te doen gevoelen. Gjj
heerscht tot glorie van Rusland en tot
schrik van Uwe vijanden. Maar, o Keizer,
Gij hebt niet het recht den
heiligen eed te schenden, dien Gij
voor onzen Heer en God gezworen bobt,
want Gij moet trouw big ven aan de be
lofte, door Uwe voorouders afgelegd eo
de autocratie en het orthodoxe geloof
behoeden. Vergeet niet, o Czar, dat Gij
de gezalfde Gods zijtHerinner U, hoe
moest zijn.
»Je moest het toch weten", zei de oude
man, »en dan is het maar beter, dat ik
het je vertol dan een vreemde."
Lize zat onbewegelijk stil in haar ont
steltenis. Zoo was de lijdenskelk dan nog
niet geledigd. Ze had verwacht in een
huis vol vreugde te komen en zo kwam
in een huis vol droefenis. Ze had haar
verloofde behouden, maar haar broeder
verloren.
Zoo kwamen ze op den Lindonhof.
Moeder en zoon sloten elkander in de
armen cn weenden vreugdetranen, het
waren de eenige, die daar gestort werden.
Er werd nu geraadpleegd wat te doen,
en men kwam overeen, dat Frans op den
Lindenhof zou bljjven, totdat hij geheel
hersteld was. Rosi wilde weder naar haar
woning terug, maar vader en dochter
wisten haar te bewegen, om tenminste
voorloopig ook op de hofstede te blijven
en do huishouding te helpen bestieren.
Het leven op den Lindenhof kroeg zoo
doende een geheel andere wending dan
vroeger, en dit werkte weldadig op Lize,
die treurde over het verlies van haar
broeder. Allengs begon Frans ook wat
aan te sterken, zoodat hij reed9 eenig
licht w rk kon doen.
Op zekeren dag outviDg Frans een
biljet, waarin hem gelast werd als mi
litair gekleed in de naburige garnizoens
stad te verschijnen. Hij was daarover
volstrekt niet gerust. Hoe groot was
echter zijn blijdschap, toen hij voor bet
front vau de aanwezige troepen versierd
werd met het IJzeren Kruis als beloo
ning voor betoonden moed en het met
levensgevaar redden van zijn kapitein
»Dat heb ik alweer aan mijn braven
kapitein te danken riep hij vol vreugde
uit, toen hij met dat hooge eereteoken
op de borst de keuken van den Linden
hof binnentrad. »Hjj kan zijn trouwen
Frans maar niet vergeten. Hé, ik wou
dat hg hier was."
Vader en dochter begonnen nu fcrotsch
Uw verbeven gelaat in de Oeefrenski-
kathedraal bij de kroning schitterde, toen
Gij Uwe heilige gelofte afiegdet voor
onzen Heer, terwijl Gij Uw kroon, Uw
scepter en de verdere teekenen van Uw
macht droegt, welke U gegeven zijn aller
eerst door Uwe voorouders, doch óók
door het geheel' goloovige volk. Schend
Uw eed niet. Want zoo Gij daartoe over
gaat, alleenheerscher, dan zullen ook
andoren h"n eed schenden, en het aan
zien der Kerk, van den Staat, van de
Heilige Synode, van al Uwe gowijde
priesters, zal vernietigd worden, en ten
slotte zal ook het orthodoxe geloof in 't
stof verzinken. Maar de vreemdeling zal
zegevieren
'1 Is of voor zoo'n Pobedonoszjef de
geschiedenis niet bestaat.
De Rpgeering kan als zjj wil, als een
geestverwant van Plehwe en van dezen
procureur der Heilige Synode het durft
wagen, ook deze beweging met geweld
onderdrukken. Zij kan bare soldaten,
hare politie, de onwetende menigte af
zenden op mannen als prins Trobetzkoi
de gevangenissen in Siberië vullen, maar
dat zal in de gegeven omstandigheden
een zeer gewaagd stuk zijn.
Antwerpsche diamantbewerkers.
Te Antwerpen dreigt een ernstig ge
schil tusschen patroons en werklieden in
de diamantnijverheid, dat zijn oorsprong
vindt in het volgende. Bij het eindigen
van den strjjd ia het vorig jaar kwam
men overeen, dat het gilde, dat waren
de Antwerpsche werklieden, die het werk
niet haddon neergelegd, rustig met de
leden van den bond zouden kunnen samen
werken. Nu kwamen in den laatsten tijd
onderlinge conflicten tusschen de leden
▼an hot gilde en leden von den A. D. B.
voor. De A. D. B. hield zich duar tot
dusverre officieel buiten, doch toen de
leden van het gilde een andere loonsrege-
liog b|j de patroons indienden en dus
optraden als een vakvereeniging, kon de
A. D. B. dit Diet dulden.
Op een overeenkomst met het bestuur
der fabrikanton-vereeniging beriep zich
nu de bond een uitgebreide briefwisse
ling volgde en een botsing is binnenkort
te voorzien. De vraag is nu hoe de Ara-
sterdamsche werkgevers en werklieden
zich in het dreigende geschil zullen hou
den. Van de zijd» der Antwerpsche werk
lieden wordt beweerd, dat door de fabri
kanten aldaar woordbreuk is gepleegd
of dit juist is, dan, zoo vernamen wij
reeds, kan van oenig partij kiezen der
Amsterdamscho werkgevers voor de Ant
werpsche fabrikanten geen sprake zijn.
Gisting in het Ruiir-gebied.
In enkele steenkolenmijnen van het
Ruhr-gebied is reeds werkstaking uitge-
te worden op Fraas. Allengs gevoelde
de oude man zich minder ongelukkig,
nu hij meer en meer gewaar werd, dat
hem nog een dochter en een lief hebbende
schoonzoon waren overgebleven.
Omstreeks dezen tijd verdween de ja
ger Werner plotseling uit de landstreek.
De haat en verbittering tegen hem wa
ren dan ook op het hoogst gestegen.
Niemand keek hem aan, en waar men
hem ontmoette, liep men hem uit den
weg. Zijn makker Friedrich had hem
medegedeeld, dat allen er zonder terug
houding vooruitkwamen »dat de kogel
voor dien ellendeling reeds gegoten was."
Hij lachte om dat domme volk, maar
dat lachen ging niet van harte. Op ze
keren avond trud hij de herberg te Rot-
tach binnen en vroeg een glas bier. De
kellnerin weigerde hem den gevraagden
dronk met de woorden
»Wjj schenken goon bior voor jagers,
die op menschen schieten".
In tegenwoordigheid van vele bezoekers
werd hem dit met luide stem toegevoegd.
Toen begreep hg, dat het gevaarlijk voor
hem werd langer te blijven. Ook de hout
vester maakte hem opmerkzaam, dat bjj
werkelijk iu groot gevaar verkeerde eu
hot wel eens gebeuren kon, dat er on
verwachts een buks afging vari achter
hagen of 6tmiken, eD niemand zou ont
dekken wie het schot gelost had. Werner
vond het nu geraden bjj nacht te ver
dwijnen, tot grooton spijt dor jonge be
woners, die hem gaarne een kogel hadden
toegezonden.
Frans had zijn gezondheid volkomen
teruggekregen. Er was besloten, dat hjj
op den Lindenhof zou blijden en zich in
het bedrijf zou bekwamen. Met jjver be
gon hjj zjjn nieuwen vverkking en wan
neer de oude Lind hem aan den arbeid
zag, verwonderde hjj zich ten sterkste.
Hjj had altijd gemeend, dat men om een
goed landbouwer te wezen bjj het werk
moest zjjn groot gebracht. Dat bleek toch
niet waar te zjjn, want het werk ging
broken en het geheele koleDdistrict wordt
met een groote ramp bedreigd, daar het
te vreezen is, dat de algemeene werk
staking zal worden geproclameerd.
Reeds lang was men ontevreden in het
uitgestrekte Rubrbekken. Verschillende
omstandigheden werkten er toe mede om
de gemoederen in beroering te brengen.
In de eerste plaats de hardnekkige worm
ziekte, waartegen aanvankelijk door de
mijnbezitters niet krachtig genoeg was
opgetreden dan het willekeurige stop
zetten van verschillende mjjn^n,teneinde
de prjjzen kunstmatig hoog te houdeD,
ten gevolge waarvan volgens een aan de
commissie van het Huis van Afgevaar
digden overhandigde memorie in betrek
kelijk korten tjjd ruim 10 000 arbeiders
hun werk moeeten verlaten. Onmiddel
lijke aanleiding tot den huidigen uiterst
gespannen toestand heeft «en conflict
gegeven tusschen werknemers en werk
gevers der mjjn »Brucbstrasse".
De arbeiders eischten dat wat tot
du toe niet het geval was in den werk
tijd van acht uren per dag ook de reis
naar de plaats der bestemming beneden
in de mijn en terug worde begrepen.
Behalve over dit niet meetellen van den
duur der reis klagen do mjjnwerkers over
de slechte behandeling, waaraan zij bloot
staan van de zijde der Jagore ambtenaren,
en over de willekeurige berekening van
hun loon. Volgens de clerical© Köln. Volks-
zeitung behoort het niet tot de zeldzaam
heden dat de mijnwerkers uitgescholden
of geslagen worden door de lagere be
ambten, dat aan de arbeiders, die alle
»op stuk werken", minder loon wordt
uitbetaald dan waarop zij mennen recht
ta hebben.
Het loon wordt berekend raar het
aantal met steenkolen gevulde wagentje s
Blijkt nu dat do wagentjes geen zuivere
steenkolen bevatten, doch ook groote
hoeveelheden steen, welke in de mjjueD
veel wordt aangetroffen, dan wordt een
dergelijk wagentje »genulll", d. w. z. de
arbeider heeft voorzoover deze wagen be
treft, geheel of ten deele gewerkt »pour
le roi de Prusse" en krijgt hiervoor geen
betaling 1 De directie zegt: T>je had maar
attenter moeten werken", de mijnwerker
»bjj de slechte verlichting is het niet
mogeljjk, het een van het ander te onder
scheiden, en bovendien, daar ik op stuk
werk, heb ik geen tjjd een minitious
onderzoek in to stellen naar do waarde
en zuiverheid van de steenkool".
Verder zeggen de mijnwerkers, dat in
de >Bruchstrasse" privilegie-rechten zjjn
geschonden.
Volgens een reeds oud recht van ge
woonte kan elke mjjnvverker aanspraak
maken op e^n hoeveelheid steenkolen ten
gobruike in zjjn woning, welke hem vroe
ger gratis verstrakt werden, doch waar
den joDgen visscher goed van de hand.
Op zekeren avond zat Lind met zjjn
huisgenooten iu het woonvertrek. Ook
Walburga was dien middag eens komen
overloopen.
sFrans," begon de oude man, »je moest
nu maar gaan trouwen. Ik zip, dat ik
de zaken wel aan je kan overlaten, en
ben je nog niet ten volle met alles be
kend, dan ben ik er toch ook nog. Ik
heb dringend rust noodig, jongen. Ik
gevoel mijn krachten afnemen."
»Wel, vader, het is mij goed," zei
Frans.
>Ik zal je de hofstede overdragen,
zooals ik dat zoo gaarne aan mijn Johan
had gedaan maar helaas
^Ontroering belette den ouden man
voort te.gaan. Walburga barBtte in snik
ken uit. Lize keek beurtelings naar haar
vader en naar het meisje, zonder dat zjj
eenige woorden van troost kon vindon.
Maar diep besefte zjj, wat bij de ver
loofde van haar broeder op dit oogenblik
moest omgaan. Zjj zelf had nog hoop
gekoesterd, toen zo vertrok om haar
Frans te zoeken, maar voor Walburga
was alle hoop vervlogeD.
Laten we ons troosten in hetgeen
we toch niet veranderen kunnen," zei
de oude man. een poging diende om de
drukkende stilte te verbroken.
Op dat oogenblik trad een zwaar ge
bouwd man binnen met den groet»goo'n
avond saam."
»Sepp 1" klonk het uit verscheiden
monden.
»Ja, het is Sepp," zei de man, die
op een stoel plaats nam met de veront
schuldiging»ik heb uren lang geloopen
en ben doodmoe."
»Hoe durf jij hier onder onze oogen
te komen, onbeschaamde kerel viel
do oude Lind uit, toon hjj van ver
bazing bekomen was »Jij hebt mijn
zoon op den weg gebracht, die hem
ten verderve voerde. Zonder jou zou bij
bier nog gelukkig in ons midden zitten."
voor hg tegenwoordig den kostenden prjjs
(halven marktprijs) moet betalen. Voor
een wagen (tien centenaars) kolen per
maand betaalt, hjj gewoonlijk f 1,80. In
het onderhavige geval had de directie
der mijn »Bruchstrasse", met het oog
op do te verwachten werkstaking, echter
geweigerd, de kolen aan haar arbeiders
te leveren.
Het Incident bij Doggersbank.
De internationale commissie voor het
Noordzee-incidect, te Parijs vergaderd,
heeft, tegen de verwachting, besloten dat
de pers tot haar bijeenkomsten zal worden
toegelaten. Wegens de beperkte ruimte
echter zal slechts aan drie bladen uit
elk der in de commissie vertegenwoor
digde laDden toegang verschaft worden.
De eerste drie of vier vergaderingen
zullen besteed worden aan de regeling
der procedure, en aan beraadslaging over
de vraag of getuigen persoonlijk gehoord
zullen worden.
Iu zjjn openingsrede liet admiraal von
Spaun uitkomen, dat een spoedige afdoe
ning van de taak der commissie zeer ge-
wenscht zou zjjn. In overeenstemming
daarmede verneemt de Matindat de
commissie zich zooveel mogelijk zal haas
ten, en zoo Doodig iederen dag twee ver
gaderingen zal houden.
GOES, 11 Jan. 1905.
Gisteravond bad in »de Prius van
Oraoje" alhier eene algemeeDC vergade
ring plaats van de Kiesvereeniging »Voor-
uitgaug", die, ondanks het verzoek tot
trouwe opkomst, door slechts weinig leden
werd bezocht.
De vice-voorzitter, dbr. van Dijkdie
do vergadering leidde, vestigde er in zijn
openingswoord de aandacht op, dat dit
jaar voor ons land op politiek gebied,
een gewichtig jaar is. Een gunstig teeken
voor de liberale partij noemde hjj het,
dat allerwege vrijzinnige kiesvereenigin-
gen worden opgericht, wat hoop geeft
op eenig succes.
Behalve eenige mededeelingen van huis-
houdelijken aard, meldde hij, dat op een
nader te bepalen datum voor de leden
der vereeniging als spreker zal optreden
mr. van Raalte van Dordrecht.
Voor de candidatenlijst voor de aan
staande verkiezing van een lid der 2e
Kamer werden eenige personen genoemd
en besproken, waarna een viertal werd
gekozen en besloten werd hen op te geven
aan het Hoofdbestuur der Centr. lib. kies
vereeniging. Tevens werd de wenschelijk-
heid uitgesproken, dat de definitief ge
kozen candidaat, voor do kiezers van zijn
district in het publiek optreedt, teneinde
van zijne politieke beginselen te doen
bljjken.
»Ik heb..." begon S»pp, maar Wal
burga viel hem in de rede met de woor
den
Jij hebt hem verloid Je hebt je bij
f*od te verantwoorden voor zijn onge
lukkig einde."
»Mgn vader heb je zijn eenigen zoon
ontnomen en voor Walburga is alle hoop
op levensgeluk vervlogen", sprak Lize
verwijtend.
>Kerel, wat wil je hier schreeuwde
Lind, die opsprong en Sepp met fonkelen
de oogen aankeek.
»Nu ja, ik heb Joban dikwijls verleid
en zonder mij zou hij b't wildstroopen
voor altijd nagelaten hebboD, dat wil ik
bekennen, maar
O hemel, mijn voorgevoel is waar
heid geworden," snikte Walburga.
»Zeg, ellendige kerel, kom je hier om
te zien, hoeveel ellende je gesticht hebt
stoof Frans op.
^Bedaard wat, vriend! Laat mjj toch
ook eens een woordje sprekeD," ant
woordde Sepp. »Ik weet waarachlig niet
hoe ik beginnen moet," mompelde bij
halfluid en wendde zich daarop tot den
ouden Lind met de vraag
>Welnu, baas Lind, wip heeft jo gp-
zegd, dat je zoon dood is
»Als hij nog lot de levenden behoorde
zou ik wi-1 iets vau hem vernomen heb
ben in al dien tijd
»Ik vraag je nog eenswie heeft je
dat gezegd? En als iemand je dat gezegd
heeft, dan is bjj een vervloekte leugenaar,
dat zeg ik
Allen keken hem vol verbazing aan,
niemand was in de eerste oogenblikken
in staat een woord te uiten.
»Wat zeg je daar stamelde Lind
eindeljjk.
»Tk zeg, dat hij niet dood is en even
goed leeft als ik die voor je sta."
(Slot volgt;*
