1905. N". 4.
Zaterdag 7 Januari.
92s1" jaargang.
Op den Lindenhof.
GOESCH
De uitgave dezer Oourant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjjs per kwartaal, zoo binüen als buiten Goes, 1,25a
Afzonderlijke nomnaen 5 cent.
Inzending van advertentiën vóór 2 uren op den dag der
uitgave.
De prps der gewone advertentiën ic van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prgs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels 1,berekend.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent por regel.
Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesche Courant". Directeur-Hoofdredacteur R. G. Rijkens.
Anti-Christelijk en nog wat.
De misleidende leuze, die men tegen
woordig steeds meer ingang tracht te
doen vinden, de poging, waarmede
ook onlangs een blad hier ter stede zijn
intrede heeft gedaan, om hen die niet
met deze Rogeering instemmen, eenvou
dig anti-christelgk te noemen, wordt ook
door bet blad van mr. de Savornin Lokman
afgekeurd. In de Nederlander lezen we
o. a.
»Wij voor ons echter achten ons geens
zins gerechtigd alle groepen der linker
zijde onder de tegenstanders van den
Christus te rekenen. Evenmin als wg
allen die de rechterzijde steunen houden
voor belijders vud den Christus.
Wg houden zulke tegenstellingen voor
hoogst gevaarljjk, omdat zij onwillekeurig
het volk leiden tot verkeerde gevolgtrek
kingen".
In hetzelfde artikel leest de Nederlander
de Standaard de les over de opmerking
van de laatste ♦dat er terecht op gewe
zen is, dat de Christus zelf belijdenis van
Zijn naam eischt, en dat belijdenis niet
in de binnenkamer, maar op de markt
des levens plaats grijpt".
Hierover zegt de Nederlander
>Men kan den Cüristus belgden en
toch op dit punt een andere, zij 't dan
ook een averechtsche meening zijn toe
gedaan. D verkeerde wjjze waar p menig
maal de Christenen, ook, naar het oor
deel zelfs van de Standaardde Calvi
nisten het verband tusschen wereldlijk
bestuur en Christeljjke belijdenis in prac-
tjjk hebben gebracht, heeft meer dan één
geloovig Christen van het meegaan met
de Chriatusbelijders afkeerig, althans
daarvoor huiverig gemaakt. En ah eener-
zijds terecht wordt opgemerkt, dat Jezus
belijdenis van zijn naam ook op de pu
blieke markt eischt, aan den anderen
kant mag niet worden vergeten mot welk
eene beslistheid, ja felheid, indien
dit woord in dit verband gebezigd mag
worden, Jezus opkomt tegen alle gods-
diensfcvertoon op de openbare straat, en
hoe Hij juist de bidders naar de binnen
kamer verwijst."
Vond de Nederlander dezer dagea de
R.-Katholieken goed genoog om ♦in onzen
door en door protestantschen staat nut
tige medestanders te zijn in het afweren
van subversieve, alle vastigheden loswoe
lende machten", zij maakt zich evenmin
eeno illusie ten opzichte van het oordeel
der R. K. bondgenooten over de anti-revo-
lutionnairen. Dit bljjkt uit het volgende
Bet stellen door vele liberalen van
den sociaal-democraat boven een Christen
die het verband tusschen Christendom
en Staatkunde wil erkend zien, schijnt
ook ons in de hoogste mate bedenkeljjk,
ja 'fc zij met den noodigen eerbied
gezegd dom en kortzichtig. Des
wegens evenwel hen die dat doen te
rekenen tot de tegenstanders van Christus,
achten wij even eenzijdig en onbillijk,
li FEUILLETON.
De houtvester brak nu hun gesprek
af en zei
Friedrich, jij gaat naar den Salzberg
om den knaap aan dien kant op te sporen
misschien zal hij bedaard in een almhut
bij deze of geene herderin zitten te den
ken de jagers liggen nog gerust te slapen,
maar dat zal hem tegenvallen. En jij,
Werner, klimt naar boven langs den
grooten bergstroom. Geen genade, hoor
De kerels zijn zeker van hun schot en
maken er ook geen gewetenszaak van ons
een blauwe boon in het lijf te jagen. Zijn
er twee of drie, wees dan voorzichtig,
maar tracht ze te herkennen. En nu
afgemarcheerd 1"
Toen Werner den berg halverwege
bestegen had, bemerkte hij den verschen
indruk van een voet in het natte zand.
Ook aan de hier en daar geknakte takken
was duidelijk te zien welken weg de
bergklimmer genomen had. Als een speur
hond volgde bij deze kenteekenen, maar
bij den bergstroom gekomen verloor hjj
ieder spoor. Had de wildstrooper dien
doorwaad of was hij er met een flinken
sprong overheen gekomen Met een vloek
op de lippen giug de jager terug om op
een andere plek gemakkelijker aan de
overzijde te komen. Doch de motregen,
die reeds een poos viel, noodzaakte hem
te schuilen. Hjj ging achter een dikken
beukenboom zitten en ergerde zich over
de wilddieven, over den houtvester, die
hem hierheen gezonden had, en over den
regen. Tot tijdverdrijf wilde hij een pijpje
opsteken, toen hij eenig gedruisch ver
nam. Snel kroop hij tusschen de struiken,
zoodat hij geheel verscholen zat en toch
alles in den omtrek kon waarnemen. Weer
als dat R. Katholieken, omdat wij niet
het pauselijk gezag erkennen, ons houden
voor in beginsel revolutionair on ver
werpers van alle gezag."
Dat ♦domme en kortzichtige" daarge
laten, is dit alles geen nieuws, maar het
k»d nooit genoeg herhaald wordeD, nu
weer de beide partijen, wier godsdiensten
zooveel van elkaar verschillen, als het
Westen verwijderd is van 't Oosten, gereed
staan, om arm in arm met elkaar op te
trekken naar de stembus, ter bestrijding
van alle vrjjnmigen.
Buitenland.
Binnenlandsche toestand in Rusland.
Er zijn een paar personon in Rusland,
die den moed hebben gehad hun over
tuiging aan den Czar meö te doeleD. De
eerste is de voorzitter van het Moskou-
scbe zemsfcwo, prins Troehetzkoi, die een
brief geschreven heeft aan den minister
van Binnenlandsche Zaken, waarin hii
verklaart de volle verantwoordelijkheid
te aanvaarden voor het adres van het
zemstwo aan den Keizer. Hij is tot zijn
handel wij ze genoopt door de meaning,
dat Rusland nu een tijdperk van anarchie
en revolutie doormaakt. Wat oogenschijn-
lijk opstootjes zijn van jongelieden, zijn
een weerkaatsing van den algemeenen
toestand der maatschappij, die allergevaar
lijkst is, met name voor den Keizer. Hij,
Troehetzkoiheeft den Keizer dezer dagen
gezegd, dat de tegenwoordige gebeurte
nissen revolutie beteekenen, waarin hot
volk tegen zijn zin wordt gedrongen. De
eenige uitweg is, dat de Keizer zijn ver
trouwen schenkt aan het volk en de
stenden. Laat de Keizer deze krachten
tot zich naderen, dan zal Rusland worden
bevrijd van het gevaar van oproer en zal
het den Keizer en diens autocratie en
wil steunen. Troehetzkoi voelt, dat zgn
geweten zuiver en rustig is tegenover
den Keizer.
De ander is de grijze graaf Leo Tolstoi,
die zich reeds vroeger over de quaestio
der hervormingen heeft nitgelaten in
een open brief tot zijn broeder do Czar.
De Times achtte het oogenblik geschikt
dien brief thans openbaar te maken en
zoo is hetnu de hervormingsquaestie
zoo actueel mogelijk is geworden, komt
de vertaling juist van pas.
Ernstig klinkt de waarschuwing van
oen man, die zijn zonderlingheden, maar
ook een juisten blik heeft in bet ka-
raktor van de menscben rondom hem.
Hij zegt o. a.
Uwe helpers verzekeren U, dat gij
door het tegenhouden van alle ontwik
keling van leven in het volk, daardoor
de welvaart daarvan zult bevorderen, en
uw eigen vrede en veiligheid, maar eer
kan iemand den stroom eener rivier te
genhouden dan de onophoudelijke voor-
waartsehe beweging van den menscb,
welke door God daaraan is geg«ve».
hoorde hij zware schreden, die steeds
naderbij kwamen. Werner verdubbelde
zijn behoedzaamheid als een wilde kat
lag hij op .den loer. Het minste gerucht
kon hem verraden en dan ging hetleven
om levendat wist' bij.
Johan naderde in tevreden stemming,
onbewust dat hem eenig gevaar dreigde.
Zoodra hg buiten het geboomte trad,
zag Werner hem en herkende den gi
taarspeler van dien Zondagmiddag. Dat
schot in den vroegen morgen kon nie
mand anders gelost hebben dan hij. Wat
had hij zoo vroeg op don berg te doen,
waar hij bosch noch weiden bezat Toen
hij aan hot wambuis en den zak, dien
Johan op den rug droeg, versche bloed
sporen bemerkte, werd de jager razend.
Weer klonk een schot en in de borst
getroffen stortte de wildstrooper zonder
een enkelen kreet ter aarde. De jager
sprong op en snelde heen om den ge
vallene te onderzoeken. Toen hij in diens
wambuis de afgeschroefde buks verbor
gen vond, lachte hij honend en zei
♦Dat heb je er slecht afgebracht,
ventjeDitmaal heb ik je gesnapt. Ik
ben je te slim af geweest. Nu zal je wel
niet meer zingen en niet meer schieten
ook. Maar kom, hij kan hier niet blij
ven liggen. Wat moet ik met hem doen
Begraven kost te veel tijd en ik kon
daarbij overvallen worden. Ha, daar valt
me wat in. Ze zullen lang zoeken, eer
ze hem vinden."
Achter de rots, die op dat punt zeer
steil was, bruisehte de bergstroom. Hier
Bleepte bij zijn Blacbtofler been en wierp
het in het water.
Daar knalde opnieuw een schot aan
de overzijde. Werner was even aan den
linkerarm geraakt. Buiten zichzelf van
schrik en woedend keerde bij zich om
on zag een man op verren afstand aan
de overzijde 7an den stroom. Dadelijk
Men begrijpt, dat menschen, die voordeel
hebben bij zulk een toestand, en die in
het diepst van hun ziel zeggen Après
nous le déluge, u dit motten verzekeren,
maar het is verbazingwekkend, dat gij,
een vrij man, die van niemand iets noo-
dig bebt, een zedelgk en goed man, hen
gelooven kunt, en door hun verschrik
kelijk advieg te volgen, zooveel kwaad
kunt toelaten of begaar, voor zulk een
onbereikbaren wenscb, als de stremming
van den eeuwigen voortgang der m©L-
seheljjke ontwikkeling."
Als iets waar is, dan is hel, dat een
voortgang op den weg van thans ten
slotte voor het autocratisch Regeerings-
stelsel noodlottig moet worden.
Uit Hongarije.
Het Hongaarsche Volkshuis is thans
gesloten. Na de sluiting volgt natuur
lijk de ontbinding, waartegen Apponyi
reeds bg voorbaat heeft geprotesteerd.
De vraag wat er dan echter zal ge
schieden is niet te beantwoorden. Want
als de pas naar huis gestuurde vertegen
woordiging niet wilde werken onder de
tegenwoordige verhoudingen en zonder
zich daarvoor als gunst met enorme con
cessies te laten betalen, is er ook geen
kans op dat de volgende dit zal willen.
En van de Regeering en van den Kei-
zer-Koning is het zeker niet te verwach
ten, dat zij zullen voortgaan op het hel
lend vlak der concessies, waarop te kwa
der ure de eerste stap is gedaan.
Graaf Apponyi is met de zijnen over
gegaan tot de onafhankelijkheidspartg.
Deze politieke zwerveling, een man van
groote bekwaamheden, maar van nog veel
grooter eerzucht, kan maar niet tot rust
komen. Zichzelf acht hg den man, die door
zijn ministerschap de positie redden kaD.
Onder de liberale partij, waarbij hij zich
aangesloten had als een soort hospitant,
was zijn invloed niet gering en zijn naam
is meermalen ernstig genoemd. Toch weet
hg thans zeker, dat zoolang Frans Jozef
leeft de ministerieele portefeuille voor
hem onbereikbaar zal blijven. Zoo heeft
hij dan den wandelstaf weer opgenomen,
scheidde zich af in den boogloopenden
strgd over de obstructie en gaat hg thans
openlijk geheel door den wind om met do
uitersten te werken voor een onafhan
kelijk Hongarije.
G O E S 6 Jan. 1905.
Men meldt uit Den Haag het volgend
bericht, dat, als hot waar is, zeer ver
blijdend is
In liberale kringen wordt als bijna
zeker verkondigd, dat tusschen de Libe
rale Unie en den Vrijzinnig-Democra-
tiscben Bond overeenstemming zou zijn
verkregen over de grondslagen van een
gemeenschappelijk programma bij de a. s.
Kamerverkiezingen en wèl ten aanzien
der volgende puntenhet onderwijs, be-
hief hij zijn buks omhoog en schoot op
zijn aanrander, zonder bem aan te treffen.
♦Moordenaar 1" schreeuwde deze, ter
wijl hij met vlugge sprongen voorwaarts
snelde. Dat woord trof den jager in het
hart. Snel vluchtte hg van de plek, waar
hij de misdaad bedreven had maar meer
malen klonk dat woord moordenaar hem
nog verwjjtend in de ooren.
De man sprong in het water, deed
eenige krachtige slageü, dook onder en
kwam met het beweginglooze lichaam
van Johan weer boven. Het was Sepp,
die op de jacht was gegaan om den
prachtigen gemsbok te schieten, daar hij
meende, dat Johan het dier niet wilde
buitmaken. Sepp nam den gekwetsten
jonkman op zijn breedo schouders, liep
met zijn zwaren last meer dan een uur
lang over hobbelige paden en beroikte
eindelijk een hoi, waar hg een goede
schuilplaats vond.
Twee dagen waren södert de laatste
gebeurtenissen voorbijgegaan. Het begon
onrustig te worden op den Linden bof.
»Het is wat moois, dat Johan den
vroegeren weg weer is opgegaan," mop
perde de oude man. ♦En bij staat nog
al op het punt te trouwen. Het is nu
reeds de derde dag, zoolang is hij vroe
ger nog nooit weggebleven. Als hg maar
geen ongeluk heeft gekregen."
Dan zouden wij er wel reeds iets van
vernomen hebben," zeide de wed. Geiger.
♦Het eene is nog niet voorbij of het
andere staat reeds voor de deur," klaagde
Lind. »Van mijn dochter hooide ik niets
en nu is mijn zoon vejdwenen. Het is
of het ongeluk op den Lindenhof zgn
intrek heeft genomen."
♦Je moet niet dadelijk het ergste
vreezen, vader Lind," sprak vrouw Gei
ger. ♦Johan is misschien verder land
waarts ingegaan, dan hij van plan was en
lastingstelsel en vrijhandel, bezuiniging
op de legeruitgaveo, volksleger, een blanco-
artikel 80 der Grondwet ten opzichte
van het kiesrecht.
De algemeeno vergadering van den
Vrgzinnig-Democratischen Bond zal Za
terdag 21 dezer te Amsterdam worden
gehouden.
In deze vergadering zal het standpunt
van den V. D. B. bij de algemeene ver
kiezingen van 1905 worden uiteengezel.
Bopsele. Ter vervanging van den,
wegens hoogen ouderdom, eervol ont
slagen telefonist, don heer F. van Duijne
is in die betrekking benoemd de heer
J. van Duijne Fz. en tot adsistent-telefonist
of plaatsvervangster mej. C. van Duijne.
Arbeidswet.
Het 104 bladzijden beslaande voorloo-
pig verslag over de Arbeidswet is ver
schenen.
Sommige leden zochten in dit ontwerp
te vergeefs naar 6pecifiek christelijke be
ginselen, waartegen van andere zijde het
wetsvoorstel een verdienstelijk werk werd
geacht.
Bg verscheidene leden had het teleur
stelling gebaard, dat zoovele bedrijven
geheel buiten de wet zijn gesloten.
Breedvoerig ontwikkelden verscheidene
leden hunne b-zwaren tegen de gronden,
door de Regeer ïng aangevoerd ter ver
klaring van de noodzakelijkheid van over
heidsbemoeiing in zake den arbeid.
Met betrekking tot den huisarbeid
word algemeen erkend, dat toeneming
van den huisarbeid te vreezen staat en
enkele leden wenschten dan ook een al
geheel verbod vau dien arbeid, hetgeen
anderen onmogelijk achtten, maar die
betreurden, dat geen ingrijpende regeling
wordt voorgesteld.
Bij de bespreking der artikels oor
deelden sommigen, dat de vakscholen
niet moeten vallen onder de bepalingen
dezer wet.
Gevraagd werd, waarom niet wordt
gezegd, wat de wet onder »kinderen"
verstaat. Verscheidene leden waren van
meening, dat de regeering de beschor-
ming had bohooren uit te strekken tot
allen, die hun 18e jaar nog niet voleind
hebben. Zij zouden den maximalen ar
beidsdag voor kinderen van 12 tot 14 jaar
op b.v. 8 uren willen bepalen.
Breedvoerig werd behandeld wat onder
het begrip werkplaats" is te verstaan.
Vele leden keurden af, dat de Regeering
met haar stelsel van regeling van hot
leerlingwezen den weg van wettelijken
dwang heeft ingeslagen.
Eene andere grief tegen de voorge
stelde regeling betrof het ontbreken van
eeno bepaling omtrent 't maximum aantal
leerlingen dat een patroon zal mogen
hebben.
Enkele leden waren tegen de h. i. te
heeft vroolgk gezelschap aangetroffer."
♦Ik ben altgd te goed voor mijn kin
deren geweest en heb hun to veel toe
gegeven. Dat zijn nu de gevolgen ervan.
Je moet toch eens iemand naar den
Meerhof sturen om te vragen, of men
daar nok iets van Johan weet. Misschien
zit hg daar goed en wel, zonder to
denken, dat wij hier ongerust zij,»."
Een der knechts giDg naar den Meer
hof en keerde na eenige uren terug,
vergezeld van Walburga, die men reeds
in de verte bon zien schreien.
>0, Johan 1 Hij komt niet terug
Hg is voor ons verloren," jammerde zij.
Al drie dagen lang heb ik een voor
gevoel gehad, dat me een ongeluk zou
overkomen. En nu is hg zeker dood."
Walburga weende zoo hartstochtelijk,
dat Lind geheel van streek geraakte.
Eerst tegen den avond keerde het meisje
naar haar ouders terug, die bij het hooren
der droeve tijding geheel ontsteld waren.
Een paar dagen later wist men in den
geheelen omtrek te praten over het on
geluk, dat Johan getrcffm bad. Bg troe
pen zocht teen op d« bergen, keek in
iedere rotspleot, daalde naar beneden in
de afgronden alles te vergeefs
Johan werd niet gevonden en men rekende
hem dus onder de dooden.
Intusschen wist Lize niets van hetgeen
er in het ouderlijk huis gebeurd was.
Ze dacht aan vader noch brotd r, terwijl
ze aan het ziekbed zat van iemand, die
ternauwernood aan den dood was ontsnapt
aan het ziekbed van Fran?, dien ze
eindelgk door een gelukkig toeval had
ontdekt.
Hoewel Lize eenige dagen te Stuttgart
moest blijven om uit te rusten, was zij
trouw present bij de aankomst van eiken
trein uit Frankrijk om inlichtingen in
te winnen en do gekwetsten te help°n
verzorgen. Dc handel wijze en haar vreemde
wijde strekking van het algemeen ver
bod van kiodsrarbeid, omdat dan ook
een voor do ouders verrichte boodschap
ouder de wet zoü vallen.
Do houding vau de Regeling ten aan
zien van do regeling der Zondagsrust
bij dit ontwerp vond weinig instemming
ia verband mot de te verwachten alge-
heele herziening der Zondagswet, waarom
men dan ook het standpunt der Regeering
in deze weinig principieel achtte.
Uit de Pers.
Debattkeren of niet.
Het Volk schrijft
Er is een zekere twijfel onder de coa
litie over de tt-ktiek. De Zeeuw zegt, ga
niet naar socialistische vergaderingen om
to debatteeren, want ze zgn je toch te
slim af. De raad schijnt verstandig. Maar
de praktijk leert toch anders. Het gaat
zoo maar niet om zich aan den strgd
te onttrekken. In Patrimonium wordt ver
teld, dat Roosje StelVos heeft aange
kondigd dat zij te Uithuizermeeden zal
spreken over het ministerie, en het be
richt sluit met de woordeu mocht dan
een debater van onze zijde niet ontbre
ken." En in hetzelfde nummer komt een
der broeders aandringen op grootere ver
spreiding van Patrimonium, liefst als dag
blad, om den invloed, dien Htt Volk beeft
onder anti-revolutionairon, te bestrijden.
Doet het, vrienden wij verlangen niet
beter dan openlijk debat. En vooral zou
den wij gaarne zien wat een antirevolutio
nair arbeidersblad te zeggen heeft tegen
onze critiek op de regeering en haar
vertooniüg van een christelijkheid naar
buiten, welke maar geen bezieling kan
geven aan haar regeeringswerk, waarin
niemand iets christelijks kan vinden.
Een on-Nedrrlandscii regime.
Het Hb'd. trekt in een uitvoerig ar
tikel partij voor zekeren luitenant Reitsma
te Assen, die overgeplaatst is omdat hij
president was van een club van luite
nants, waar militaire zaken werden be
sproken. Het blad heeft do statuten der
club geheel afgedrukt om te lateu zien
hoe onschuldig ze zgn, het geeft een lijst
van de sprekers met do onderwerpen
en verzekert, dat nooit de daden van
chefs zijn ter sprake gekomen. Het blad
wijst er op dat reeds jaren geleden zulke
luitenantsclubs zijn gevormd, ja dat mi
nister Bergansius, toen hij luitenant was,
ook in zulk een clubsbestuur heeft ge
zeten. ♦Toch, zoo schrijft het blad dan
verder, zien wij den president van zulk
een club en zijn huisgezin gestraft, waar
naar onze meening hem slechts aanmoe
diging en lof te beurt hadden mogen
vallen. Is hot strafbaar" dat officieren
van gedachten wisselen omtrent militaire
onderwerpen omdat die gedachten Diet
overeenkomen met de gedachten van hun
kleederdracht hadden de aandacht der
spoorwegbeambten getrokken. Weldra
wist men ook met welk doel ze verscheeD,
en daardoor droeg men haar zooveel
achting toe, dat iedereon het meisje
gaarne hulp verleende.
Op zekeren dag hoorde ze in de wacht
kamer in het dialect van haar landstreek
uitroepen
Zou het mogelijk zijn? Is dat Lize
Lind
Snel keerde het meisje zich om en zag
toen een onderofficier voor zich staan.
Waarachtig, ze is hetriep de man
uit, terwijl hg haar de hand reikte. ♦Ken
je me niet meer, Lize?"
♦Lieve hemel, het is Toni uit Mies-
bacb," zeide Lize verwonderd. »Ik zou
je in die uniform niet herkend hebben.
Hoe gaat het met je? Ben je er geluk
kig afgekomen
♦Zog me eerst eens, hoe kom jij hier
en dat nog wel in oorlogstijd
♦Ik zoek mijn verloofde."
♦En hoe beet die?"
♦Frans G ijer, uit Gemund."
Ha zoo! Dat treft goed. We staan bij
hetzelfde regimentik heb hem en zgn
kapitein naar Wiidbad helpen transpor-
teeren. E^genlgk had hij in Frankrijk in
een hospitaal moeten big ven, maar zijn
kapitein wilde er niet van hooren en
daarom moesten wij hem ook meenemen."
Lize was bij dit bericht buiten zich-
ïelve van blgdschap. Zg bestormde hem
verder met vragen, zoodat Toni moeite
had op alles behoorlgk te antwoorden.
Het meisje zat nu op hoete kolen en
zou nog denzelfdon avond naar Wiidbad
gegaan zgn, als zg die plaats nog had
kunnen bereiken.
Nu moest zij haar ongeduld bedwin
gen en luisterde nog geruiinen tgd naar
het verhaal van Toni.
Wordt vervelg l.j