1905. N°. 3.
Donderdag 5 Januari.
92s16 jaai'gaüg
io FEUILLETON.
■ni.-cw iWiWn r TW.nar>,y»wr<tyrtJK'..nwiwifi*
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjjs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goal, l,25«
ifzondorlijbe nommers 5» cent.
Inzending van advertenties vóór 2 uren op den dag den*
uitgave.
De prjjs der gewone advortontiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfdo advertentie wordt de prjjs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodbeiiïhten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels 1,berekend.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesche Courant". Directeur-Hoofdredacteur R. G. Rijkens.
Burgemeester en Wethouders van Goes
brengen ingevolge art. 37 juncto art. 12
der Drankwet ter openbare kennis, dat bij
ben zjjn ingekomen de navolgende ver
zoeken om verlof tot verkoop van
aleotvoihoudeadeo drank, ande
ren dan sterken drink, van
C WOLPERS voor het perceel Kerk
straat C 23
Wed. J. MARCUSSE voor het perceel
Opril Groote Markt B 3
J. CAPELLO voor het perceel St.-Ta-
cobstraat B 127
W. VAN APELDOORN voor het per
ceel Wijngaardstraat A 87.
Bionen twee weken nadat deze bekend
making is geschied, kan ieder tegen het
verleenen van het verlof schriftelijke be
zwaren inbrengen.
Goes, 4 Januari 1905.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
DE KONING KOOIJ.
De Secretaris,
G. A. HAJENIUS.
8 u i t e n I a rs d.
DE KEVUE.
Het, is nu eenmaal eene gewoonte van
verschillende blideo, orn bij den aanvang
van het jaar eens een blik terug te
werpen en dan te zien hoe de stand van
den politieken barometer op dit ooger.blik
is. Daaraan gevolg gevond, beginnen wij
met
Het Conflict iu het Oosten.
Verleden jaar om dezen tijd spraken
de bladen van dit conflict als dreigend.
Op de bezwaren van Japan had Rusland
geantwoord met een geschrift, dat, meende
men, over vrede of oorlog zou beslissen.
Het was in handen van den Russischen
stadhouder in Mandsjoerije en van hem,
heette het, zou de beslissing afhangen.
Men was bezorgd, maar vertrouwde toch,
dat de hangende vraagstukken in vrede-
lievenden geest zouden worden beslist.
De onzekerheid duurde tot 8 Februari.
Ea toen, zonder dat er verder van het
Russische antwoord sprake was, ver
klaarde Japan het treuzelen van Rus
land moede den oorlog, waarop het
was voorbereid, en den volgenden dag
werd het Russische eskader voor Port
Arthur door torpedobooten aangevallen
men vreet met welke gevolgen. De
oorlog, die aldus ontstond en waarvan
nu, een jaar later, nog het einde niet is
te voorzien, zal de groote gebeurtenis
bljjven van 1905.
Met den oorlog in nauw verband stond
De Beweging in Rusland,
die al spoedig zich openbaarde, voort
durend in kracht toenam en niet gestild
is of zal woiden dour de hervormings-
beloften van den Czar beloften slechts
De moord op den minister Plehwe was
een gevolg van de wijze, waarop bij elke
Op den Lindenhof.
Lize volgde haar beschermer naar een
groote kamer, waar twee heeren ijverig
zaten te schrijven. De oude heer werd
eerbiedig begroet, terwjjl Lize bij de
deur staan bleef. Nadat de beer eenige
woorden zacht gezegd had tot een der
beambten, kwam deze laatste naar Lize
en zeide
»Ik hoor, dat je verloofde bjj Sédan
gekwetst is. Hoe heet bjj
>Frans Geiger uit Gemund, van het
tweede regiment infanterie, meneer," ant
woordde Lize.
De ambtenaar begon in een dik boek
te bladeren en zeide eindelijk
♦Juisteen schot in het onderljjf."
Lize waggelde toen ze dat hoorde.
>0 hemel, dan is bij misschien al
dood, al willen de heeren het mij niet
zeggen," snikte ze.
♦Och, wees zoo goed de hospitaallijsten
uit het buitenland eens door te zien,"
verzocht de oude heer den anderen be
ambte. Deze begon dadeljjk in de be
doelde ljjsten te zoeken, doch de naam
van Frans Geiger kwam niet op de dooden-
lijsten voor.
Het zal vrij moeilijk zjjn om je Frans
te vinden, meisje," sprak de oude heer
toen. ♦Het is mogelijk, dat hjj nog in
Frankrjjk is, maar hij kan ook wel naar
Duitschland getransporteerd zjjn. Voor
het oogenblik kunnen wij niet zeggen,
waar hjj ismisschien kan dat later."
»Ik zal hem zoeken", zei Lize vastbe
raden.
De heeren zagen haar getroffen aan,
zooveel mosd hadden ze in het eenvou-
vrjjheidlievendo uiting had onderdrukt
eu zijn opvolger, prins Mirski, heeft in
derdaad andere wegen willen inslaan.
Maar revolutionnaire betoogingeD, zeer
ver gaande eischen, schijaen den Czar te
hebben afgeschrikt om die nieuwe banen
te volgen.
In de oerste maand van verleden jaar
spraken de bladen van den verwarden
Toestand in Macedonië.
Wij hooren er nog van spreken alle dagen.
De pogingen der mogendheden, van Rus
land on Oostenrijk-Hongarije in de eerste
plaats, hebben weinig gebaat tot nu toe,
en de onzekerheid, de onveiligheid, ziju
bijna dezelfde gebleven. En altijd spreekt
men van hervormingen. Rusland was door
den oorlog in 't Oosten minder goed in
staat dan anders om krachtig tegenover
den onwil van de Porte op te treden, en
Oostenrijk Hongarije
wordt verscheurd door inwendige twisten,
die in 't afgelooptu jaar nog verergerden.
In Hongarjje houdt graaf Ti*za zich slechts
staande door buitengewone maatregelen,
die op den duur toch niet zullen baten
en in Oostenrijk is minister Von Körber
afgetreden on heeft plaats gemaakt voor
baron GauUch
Het Drievoudig Verbond
is in stand gebleven, maar de in wendige
toestand van Oostenrijk, dat het met
Duitschland niet eons is kunnen worden
over een handelstractaat, de neigingen
van een deel van het Italiaansche volk,
waren minder gunstig voor deze groote
staatkundige combinatie. In Italië is het
Kabinet Qiolitti er in geslaagd eene
groote meerdorheid te vinden bij de
Kamerverkiezingen voor zjjne politiek,
die in atraatoproeren en werkstakingen
op de proef werd gesteld.
Duitschl and,
dat wil zeggen, de Keizer en de Rijks
kanselier trachtten mot Rusland in vriend
schappelijke verhouding te blgven. Vele
Duitscher8 vonden, dat von Bülow in dit
streven te ver ging. Over 't geheel is in
Duitschland, dat toch ook zooveel reden
heeft om tevreden te zjjn over het werk
van de laatste vijftig jaren, deze geluk
kige gemoedsstemming, de ware tevre
denheid, ook al niet te vinden. De wet
gevende arbeid, zoo zjj ook al niet door
obstructie wordt gestoord, gaat langzaam.
De Kanalen-wet is een voorbeeld. En dan
had men in 'tafgeloopen jaar grooto en
kleine onaangenaamheden, van den oorlog
tegen de Herero's tot de zonderlinge
quaeitie der troonopvolging in Lippe.
Frankrjjk
heeft zjjn ministerie-Comfoa behouden.
Zjjn bestuur werd vooral in de laatste
maanden, tengevolge van de onthullingen
omtrent een stelsel van spionnage en o ver
klapping in het leger, meermalen ernstig
bedreigd. Ook moest de minister van
oorlog, genoraal Andre, aftreden in eene
dige meisje niet verwacht.
Misschien ligt hg wel in een hospi
taal in Wurtemburg", sprak de beambte.
Daarheen zjjn de meeste gekwetsten van
Sédan vervoerd. Het best is, dat je daar
eerst heengaat, wanneer je zoo vast bjj
het voornemen bljjft om je beminde op
te zoeken".
Al moest ik naar de Franschen gaan,
ik zou het doen", verzekerde Lize, »ik
ben niet bang voor hen, want het zjjn
menschen als wjj".
♦Ik zal je helpen zooveel ik kan",
sprak de beambte vriendeljjk en schreef
eenige regels op een stuk papier, dat hij
met een afdruk van een stempel voorzag.
♦Neem dit bewjjs aan het zal je van
groot nut zijn bjj je zoeken".
Diepbewogen stamelde Lize haar dank
en verliet het groote gebouw. Daar stond
ze op straat, niet wetende waarheen het
eerst haar schreden te richten. Besluite
loos en mismoedig stapte zij geruimen
tjjd voort. Daar bemerkte zjj een kerk
en de deur stond open. Zij trad het Gods
huis binnen, knielde nader en bad vurig
om hulp en bijstand op de verre r^is, die
ze zonder mannelijk geleide in oorlogs
tijd ging ondernemen. Met verlicht hart
stond zij op en verliet de kerk.
Doch de natuur liet thans hare rech
ten gelden. Lize ging een logement bin
nen en nam daar plaats aan een eenzaam
tafeltje. Het viel haar in, dat ze het
ontvangen papier nog niet had ingezien.
Zjj haalde het te voorschijn en zag, dat
het een bevel was aan bestuurders van
hospitalen, om de houdster daarvan zoo
veel mogelijk behulpzaam te zijn in het
opsporen van eenen bij Sédan gekwetsten
soldaat, Frans Geiger geheeten. Deze
hulp vervulde Lize met goeden moed.
Na zich met spijs en drank versterkt
hoog dramatische zitting verkreeg hg
slechts eon gunstig votum, omdat men
den kwajongensstreek afkeurdo van Syve-
tonwiens geheimzinnig uiteinde nog op
't oogenblik de Fransche pers bezig houdt.
Maar de anti-cloricale politiek van het
tegenwoordig Janglovend ministerie, vond
telkons ais het er op aan kwam, eene
meerderheid in de Kamer. Thans, aan
het begin van het nieuwe jaar, schijnt
Frankrijk bedreigd te worden door een
conflict met Marokko, waarin ook Spanje
kan worden gemengd, maar dat niet ge
heel onverwacht komt en waarop d#
Republiek zich heefc kunne,j voorbereiden.
Immers door het tractaat met Engeland
heeft zij de rrjje hand gekregen in
Marokko.
Engeland
heeft, wat zijne verhouding tot do buiten-
landscho mogendheden betreft, zich niet
te beklagen over het jaar 1904. Het is
gebleken, hoeveel de meerd-rheid ter zee
beteokent. Da vasteland* staten zoeken om
strijd de Engelscbe vriendschap, De expe
ditie tegen Tibet een waagstuk
is, officieel goproken ten minste, volkomen
geslaagd. Een conflict met Rusland naar
aanleiding van het gebeurde in de Noord
zee werd voorkomen. Maar binnen do
grenzoo vaa het vvereldrjjk was de En-
gelsche Regeeriug üiet altijd gelukkig
Het ministerie leed bg verkiezingen meer
dan eene nederlaag. Men is er niet iu
geslaagd Zuid-Afrika tovreden te stellen
en er zijn daar velen, die met zelfverwjjt
de dagen terugwenschen, toen Paul Kruger
nog President was, toen men nog de
zegeningen van bet imperialisme niet, als
thans had leeren kennen.
Het imperialisme heeft ook zekere rol
gespeeld bij de verkiezingen in
De Vareenigde Staten.
De tegenpartij beschuldigde President
Roosevelt de imperialistische mothode te
willen volgeD en niet geheel ten onreehte
wees men op 't gebeurde met Panama,
waarvan alleen als gelukkige uitkomst
valt te noteeren, dat bet Panama-kanaal
eindeljjk zal worden gegraven. De be
strijders van Roosevelt konden echter niet
op tegen zijne groote populariteit. De
Presidentsverkiezing was een groote over-
wiDDing voor hem persoonlijk en voorde
Republikeinsche partij. En biermede zijn
de voornaamste gebeurtenissen van 1904
in 't geheugen terug geroepen.
GO ES, 4 Jar. 1905.
Bij informatie is ons gebleken, dat
men van geneeskundige zjjde er op bljjft
aandringen, dat de minister van binnenl
zaken zich gedurende eenigen tjjd naar
gezonder luchtstreek zal begeven, en dat
zijn vertrek naar elders slechts tjjdelijk
is uitgesteld wegens ambtsbezigheden.
Eerstdaags is hjj in elk geval voorne
mens een specialiteit te Berlijn te gaan
raadplegen, waarschijnlijk dr. v. Lucas
te hebben, stapte zjj naar bet spoorweg
station en vertrok met den trein naar
Ulra. Daar aangekomen, richtte zij dade
lijk haar schreden naar het hospitaal.
Zij zag het lijden der arme gekwetsten
en stelde zich nu levendig het lot van
Frans voor. Een rilling ging haar door
de leden bij het zien van die ellen d*.
Den volgenden dag bezocht ze al de
hospitalen in den omtrek en deed in
elk daarvan onderzoek. Meermalen wer
den haar vragen tamelijk norsch beant
woord, doch zjj liet zich niet afschrikken.
Zjj reisde de geheele spoorbaan af, hield
in elk stadje stil en deed overal onder
zoek helaas telkens te vergeefs.
Zoodoende waren zes dagen voorbjj
gegaaü, toen ze eindelijk* geheel ont
moedigd Stuttgart bereikte. Zjj bemerkte,
dat zjj haar krachten had overschat. De
doorgestane ziekte, de opwinding en do
ongewone levenswijze hadden haar uit
geput, zoodat ze genoodzaakt was eenige
rust te nemen, wilde ze niet opnieuw
op het ziekbed geworpen worden, wat
voor haar alle verdere Da9poring oumo-
geljjk zou maken. Dat deze gedwongen
rust haar onaangenaam was, behoeft
zeker goen betoog.
Ondanks zijn gegeven woord en on
danks de vermanende stem van zijn ge
weten had de oude hartstocht bjj Joban
weer de overhand gekregen. Hjj maakte
zichzelf wijs, dat bij nog slechts een
enkele maal zjjn moed en zijn behen
digheid wilde toonen. Sepp zou moeten
erkennen, dat hjj nog mans geooeg was
om niet onder den pantoffel te staan.
Daarom nog één enkelen keer en dan
was het uit uit voor alfcjjd. Hg zou
zijn buks in den diopsten afgrond wer
pen om haar nooit weer te zion. De
met bet oog op zjjn gehoor, dat door
de icfluenza-aandoening geleden heeft.
Standaard
De Liberale Unie zal Zaterdag 21
dezer te Amsterdam, hare algemeens ver
gadering houden.
In deze vergadering zal het standpunt
der Unie jbij de verkiezingen van 1905
worden vastgesteld.
De Nieuwe Ct. doelt mede, dat de op
richters der Nationaal-Historische Partjj
voor hun combinatie eerst den naam van
♦Nieuw-C jnservatieve Partij'' gekozen
hadden, doch dat deze titel later gewjj-
zigd werd ♦wegens de ongunst, die tegen
woordig op het woord conservatief drukt."
De titel moge dan vermeden zijn, dat
die partjj conservatief zou zijn, zal ieder
van meet af wel begrepen hebben.
Krabbendijke. Dinsdagavond hield
voor de Vrijzinnige Kiesverei-niging al
hier, dbi. l)e Bruijne eene lezing.
Na door den heer Jac. WeVeman (voor
zitter) ingeleid te zjjn, begon spreker
over het onderwerp♦Christendom en
Democratie".
Hij ving aan mot te zeggen, dat de
leuze voor of tegen Christus, d:e bij de
stemming van 1901 gebezigd werd, ook nu
in dit jaar opgang zal mak»*n. Deze leuze
scheidt ons volk in twee groote partgen,
zoodat een vreemdeling, die niet met
onze toestanden op de hoogte is, zou
denken, dat hg in Turkije was, waar
do strijd gevoerd wordt tusschen Islam
en Christendom.
Spreker zeide, dat de anti-rev. partjj
iets van hare overtuiging prijs gegeven
heeft, door samen te gaan met de R.-Ka-
tholieken. Deze partjj staat niet meer op
zichzelf. Zjj vormt de minderheid, even
als de katholieken. Door nu samen te
gaan hebben zjj in 1901 de meerderheid
verkregen.
Het ministerie-Kuyper regeert bij de
gratie van Rome. Daarom zal dit ministe
rie weinig tot stand brengen. Alleen de
wetten op Hooger en Lager Onderwijs
zullen tot 6tand komen.
Djze laatste wet zal meer ten bate zijn
van de R.-Katholieken dan van de anti-
rev., aangezien de onderwijskrachten bg
de Roomschen moest uit geestelijken
bestaan, zoódat de subsidies indirect
zullen dienen tot het opbouwen van
kloosters en kerken.
De vrijzinnigen willen gelijkstelling
van alle kerken, wjj willen geen oordeel
spreken over het hart on het gevoel van
iemand. Daarom zouden zij met de leuze
aan kunnen komen voor of tegen de
Democratie.
Het 2e gedeelte van sprekers rede
handelde over de democratie. Hij zette
op duidelijke wjjze de beteekenis daarvan
uiteen en Btelde de democraten tegenover
de aristocraten.
Spreker schetste de oorzaken van de
opkomst van den derden stand bjj de
Fransche revolutie, waarvan wjj de gun-
gemsbok was voor Sepp, maar als die
hem nog weer een spottend woord toe
voegde, dan zou bjj er van lusten.
De gedachten kruisten Johan door het
hoofd, toen bjj op zekeren nacht de
hofstede verliet om tjjdig op den Wal-
berg te kunnen zjjn. Fljj sloop niet door
de bosscben, zooals vroeger, maar hield
flink den grooten weggeen mensch
toch in den omtrek geloofde langer, dat
hjj op verboden paden ging.
Na vele zwarigheden overkomen ta
zjjn, na steile rotshellingen beklommen
te hebben en na het doorwaden van eenige
berg8troomeD, bereikte hg eindeljjk de
bergvlakte, waar hij de laatste maal den
bok had aangetroffen. Op handen en
voeten kroop hjj nu voort tot aan een
rotsblok, waarachter hij zich kon ver
schuilen, terwijl hg door zich even op
te richten den omtrek kon overzieD.
Met den vinger aan den trekker be
spiedde bjj nu den omtrek en luisterde
nauwlettend naar elk geluid. Wat was
dat Rolde daar niet op eenigen afstand
eeu steen naar de diepte en daarna weer
een Johan luisterde nog scherper. Daar
vloog de gemsbok hem met de snelheid
van den wind voorbij. Een knal en het
dier tuimelde neer, terwijl het don grond
met zjjn bloed kleurde. Johan sprong op
en snelde naar hot schoone dier. Er was
echter goen tjjd om hot te bewonderen
hjj haastte zich om zjjn buit in veilig
heid te brengen. Het kostte hem vrjj wat
moeite dien zwaren last langs het oneffen
bergpad te vervoeren en daarmee het
lager gelegen kreupelhout te bereiken.
Eerst toen de diebte takken hom voor
ieders blik beveiligden, gevoelde de jonk
man zich gerust. Zonder dralen begon
hij nu don bok te ontweideD.
De wind had den knal van het schot
stige invloeden ondorviudon. Daarna
verklaarde bjj het ontstaan van den ar
beidersstand. Spreker toonde vervolgens
aan de noodzakelijkheid van het algemeen
kiesrecht.
Met eene opwekking om bij de ver
kiezing de vrij zinnige candidaten te
Bteunen, oindigde Bpreker.
Aan het debat namen deel de heeren
Sy brandy en De Koning.
's-Heerenhoek. De nieuwjaarscol
lecte heeft hier opgebracht f 158,80.
De correspondent te Batavia der
N. R. Ct. seinde gisteren
Twee Japansche hulpkruisers zwerven
om Java.
Een Japansehe torpedoflotlieljo bevindt
zich ten noorden van Borneo. Odzo zee
macht kruist langs de westelijke stranden
van den archipel.
Liberale Concentratie.
Verschenen is het oerste nummer van
Land en Volknieuw dagblad voorNedei-
land, onder hoofdredactie van den heer
M. van Raalte.
De redactie geeft in het eerste nummer
haar politiek program. Dit is volgens
haar in drie woorden samen te vatten
♦de liberale concentratie".
♦Wat wjj met de oprichting van Land
en Volk uit oen politiek oogpunt nastre
ven", zegt zij, ♦is eene krachtige poging
aaD to wenden, om, meer dan tot hiertoe
geschiedde, ons volk te doordringen van
de onafwijsbaro noodzakeljjkheid om bet
gevleugeld woord van onzen oud-minister
Pierson♦de liberale concentratie moet
het doel van ons streven zijn", tot een
feit te maken.
♦De vrjjzinnige groepen iu 't parlement
en in 't land moeten tot eiken prjjs
trachten elkander terug te vinden en
vóór den aanvang in den strijd, die ons
in 1905 wacht, weder op te treden als
één machtigen phalanx tegenover do ver-
bondeu kerkelijke partijen eenerzijds,
tegen de revolutionnaire elementen onder
ons volk anderzijds.
♦Het heil van Staat en bevolking hangt,
in ons oog, van de vraag af, of dit doel
in de naaste toekomst al dan niet zal
kuuDen worden bereikt.
Wjj zijn van die mogeljjkheid over
tuigd, mits men elkander, zjj 't niet in
één partij-verband, dan tcch door één
gezamenlijk program van practisehe staat
kunde, één program van actie voor de
vereenigde vrijzionige groepen, de hand
reike."
Bjj de jongste algemeene debatten over
de Staatsbegrooting is volgens de redac
tie reeds gebleken, dat de vooruitzichten
voor do >liberale concentratie" niet on
gunstig zjjn.
Het is opnieuw ten duidelijkste in 't
licht gesteld, dat er onderwerpen te over
zjjn, waaromtrent voldoende overeenstem
ming heerscht, om voor practisehe poli
ver door de dalen gevoerd. Niet alleen
de houtvester had het gehoord, maar ook
menig ander die, met de zaken bekend,
wel begreep, dat in zulk een vroeg
morgenuur geen jager, maar wel een
wildstrooper aan 't werk was.
Heeft u het geboord heer houtves
ter?vroeg Werner, de kamer van zijn
chef binnentredende. ♦Daarboven is weer
een schelm aan den gang. Het geluid
van den knal scheen van den Walberg
te komon. Zeker heeft de kerel ons den
prachtigsten gemsbok voor den neus weg
geschoten."
♦Je hebt geljjk, Werner," antwoordde
de houtvester, nadat bij bedachtzaam zjjn
pjjp uit den mond had genomen, ♦het
geluid kwam van den Walberg. Is Frir-
drich thuis?"
Die slaapt nog, mijnheer. Hij kwam
laat in den nacht van den Hirschberg
terug."
♦Maak hem wakker. Die stroopers
moeten eens ,flink vervolgd worden. Ze
zullen hier bet wild uitroeien, als het
zoo voortgaat."
Werner ging zjjn makker wekken en
weldra stonden de twee jagers met het
tweeloopsgeweer op den rug in de kamer
om verdere bevelen af te wachten.
♦Ik hoop, dat het ons nu gelukt een
van die schelmen te betrappen," gaf
Werner op ontevreden toon te kennen.
♦De geschiedenis van dien Zondagmiddag
steekt me nog altijd in het hoofd, maar
het is, of ze den groenen rok kunnen
ruiken."
♦Ja, die kerels zjjn zoo slim als vos
sen," zei Friedriob.
♦Een slimme vos loopt ook wel eens
in den val," hernam Werner met een
glimlach.
Wordt vervolgd.)
