1904. iN". 154.
Zaterdag 31 December.
91s"' jaargang.
FEUILLETON,
Op den Lindenhof.
GOESGH
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrgdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prgs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,25.
Afzonderlijke noramers 5 cent.
flnzending van advertenliën vóór 2 uren op den dag den
uitgave.
Do prijs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct.
Dg directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertontie wordt de prgs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodbe-i-hten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels 1,berekend.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesche Courant". Directeur-Hoofdredacteur R. G. Rijkens.
Buitenland
Het Jaar 1904.
Het jaar 1904 eindigt, wat de alge-
meene staatkuodo betreft, op niet zeer
bevredigende wijze. Het legateert zijnen
opvolger een zeer gespannen toestand en
ettelijke onopgeloste vraagstukken.
Er is oorlog in 't verre Oosten, die
nog zeer lang kan duren en reeds zoo
veel menschenlevens heeft gekost. Beide
partgen bereiden zich naar't schijnt voor
op het hervatten van den strgd, die een
tgdlang feitelijk is geschorst. Beide voeren
nieuwe troepen aan, kanonnen, geweren
en munitie.
Dan haefc men, wat Europa betreft, de
zeer ernstige beweging in Ruslaud, die
hot hof ontstelt, de ministers dageljjks
in lange samensprekiDgen bezig houdt
en waarschijnlijk niet zal ophouden door
de in ons vorig nommer vermelde oekase
van den Czar.
Frankrijk wordt bedreigd met 09n con
flict in Marokko. Toen hefc Franscb
Engelsen tractaat gesloten was, gevoelde
men zich zoo veilig Engeland liet aan
Frankrijk de vrije hand in 't Noorden
van Afrika en met de aanspraken van
Spanje zou men wel klaar komen. Maar
de Sultan van Marokko heeft Diet den
minsten lust om behandeld te worden
als de Bey van Tunis en zijne slecht
gedisciplineerde onderdanen zullen waar
schijnlijk hunne zelfstandigheid zoolang
mogelijk verdedigen. Misschien zal het
dan blijken, dat Engeland zeer goed wist
wat het deed, toen bet Marokko aan
Frankrgk uitleverde, om het daar bezig
te houden.
In Oostenrijk-Hongarije is de binnen-
landsche toestand zeer zorgwekkend en
met den bondgenoot Duitschland staat
men op oeeonomiscb gebied ook al niet
op den besten voet.
Het is Duitschland niet gelukt om op
den voet van de door zijne agrariërs door
gedreven wetgeving een handelsverdrag
met de naburige en meest bevriende
mogendheid te sluiten.
Éa dan heeft men nog de van ouds
vermaarde Oostersohe quaestie do
grooto vraag wat er worden moet vf>n
Turkijë. Zij heeft meer dan eens aanlei-
ding gegeven tot bloedige conflicten. Men
tracht die thans te vermijdeD, maar de
quaestie zelve big ft onopgelost.
Dat zijn, zooals mou ziet, voldoende
moeilijkheden, waarvan het te hopen,
maar niet te voorzien is, dat het jaar
1905 ze alle zal oplosseD.
De Oostersche quaestie.
Wij spraken hierboven van de Ooster
sche quaestiezij verdient thans eene
afzonderlijke beschouwing.
Na proeven, in verschillende richting,
na tal van huismiddeltjes toegepast te
hebben, is men nog even ver. Men weet
hoe bedenkelgk de toestand is in Mace
donië en dat Grieken en Boelgaren elkan
der daar bij voorkomende gelegenheden
Onderweg naar huis voelde Frans zgn
neerslachtigheid allengs verminderen en
zgn mannelijken trots ontwaken. Het
vaderland vraagde van hem een offer
en dat wilde hij met opgeheven hoofd
brengen.
Daar er nog licht in de woning brandde,
begreep hg, dat zgn moeder, die gewoon
lijk vroegtjjdig naar bed ging, reeds van
de treurige tijding had gehoord. Toen
de oude vrouw hem het oproepingsbiljet
overreikte, las hg het en zeide
»Ik wist het reedsmorgenavond
moeten wg in de kazerne zgn. Het is
nu te laat om het noodige te bespreken,
moeder, dat zullen wij morgen wel doen."
Den volgenden dag had hg met de
oude vrouw een langdurig gesprek en
nam daarna afscheid van Lize en haar
familie.
Maak me het hart niet zwaar, Lize,"
zeide hg. Wat helpt klagen en weenen,
als de zaak er eenmaal toe ligt? Thuis
heb ik alles in orde gebracht en mgn
moeder heeft afscheid van me genomen
zonder te schreien. Ik hoop, dat je krachtig
zult zgn onder het leed. Beloof me dat."
Deze woorden kalmeerden Lize. Ze
reikte hem de hand. Frans maakte het
zoo kort mogelijk. Hg verzocht Lind
voor zijn moeder te zorgen, wanneer hij
den dood mocht vinden, en de oude man
beloofde hem dat. Lize haalde een klein
gouden kruisje te voorschijn, hing hem
dat om den hals en fluisterde
Dat kruisje hoeft mgn moeder vroe
ger gedragen. Op haar sterfbed hing ze
fusilleeren. De Boelgaren, die zich sterk
gevoelen, maken aanspraak op Macedonië..
De Grieken evenzeer. Men rekent nauwe
lijks meer met don Sultan, die zich *al
zooveel heeft moeten laten welgevallen.
Juist alsof Macedonië een onbeheerd ge
bied ware, betwist men het elkander.
De Boelgaren verwijten aan de Grieken,
dat zij de ware broeders niet zgn, dat
zij in 't geheim heulen met de Porte en
niets willen doen voor de bevrijding van
de Christenen, wier droevig lot den Boel-
gaarschen Komadjis zoozeer aan 't hart
gaat, dat zij bij voorkeur Christenen van
eene andere belijdenis dan de hunne
die natuurlijk ook alweer de alleen ware
is naar eene andere wereld doen ver
huizen, om er hier geen last meer van
te hebben.
Maar de Grieken wijzen van hunne
zijde de Boelgaarsche aanspraken op
Macedonië, als geheel ongegrond, af.
Macedonië, zeggen zij, behoort ethnogra-
phiBch tot Griekenlanden zij komen
met cgfers aan. Zij demonstreeren, dat
er in het vilajet Saloniki bijv. tegenover
meer dan 370000 Grieken nog geen
190000 Boelgaren staan dat in hetzelfde
vilajet 32500 leerlingen1* Griekscho en
slechts 9500 Boelgaarsche scholen be
zoeken. En nogmaals het merkwaar
digste is, dat men geen rekening houdt
met de Turken, talrijker dan Grieken en
Boelgaren samen.
De mogendheden daarentegen houden
rekening met de Turken en erkennen
den Sultan als den heer van Macedonië.
Daarom gaan zij tot hem en sporen hom
aan, om deze zijne provincie tot rust te
breDgen. Maar hij wil het niet of kan
het niet, in elk geval hg doet het niet.
En dus bljjft het een zeer lastige quaestie,
die in het Oosten van Europa.
Erkentelijkheid van Transvalers.
Naar aanleiding van President Kruger's
uitvaart schrijft de Volksstem
We kunnen niet nalaten, namens dui
zenden rouwdragende vereerders van
Paul Kruger, uitdrukking te geven aan do
algemeen gevoelde erkentelijkheid jegens
het Nederlandsche publiek, dat tot voorbij
den dood van onzen grooten staatsman
weergalooze bewijzen heeft gegeven van
eerbied en bewonderingde betuiging
van deelneming, door Holland's Konin
ginnen nog bij 't verlaten der Maas
monden gegeven, hebben 't hart van on3
volk diep getroffen en 't z il voorwaar
een droeve dag wezen voor ons, Trans
valers, als we ooit luchthartig zullen
oordeelen 07er de oprechte en hier te
lande niet altijd goed gekende en begrepen
sympathie, welke onder alle klassen der
bevolking van dat oude en trouwe Neder
land voor de Boeren gevoeld werd en
we aarzelen niet te zeggen nog
steeds gevoeld wordt. De mogelijkheid
schijnt werkelijk bestaan te hebben, dat
de kist, bevattende bet lijk van President
Krugernaar Zuid-Afrika verscheept was
geworden als een gewoon handels-artikel
dat toen in Nederland tegen zulk een
het mij om den hals. Er rust zegen op,
het zal je in alle gevaren beschermen".
Nog een laatste omhelzing en Frans
ging op weg. Lize zonk op den grond
neder en liet aan haar tranen den vrijei
loop.
Het giüg dien middag vrjj levendig
toe aan bet slation te Holzkircben. Van
alle windstrekea kwamen de soldaten op
zetten en in de wachtkamer, zoowel als
op het perron, wemelde het van anifor-
meD. Ook kapitein Scheffer wachtte op
den trein. Toen hij de vroolgkheid der
jongelingen zag, zwol zijn hart van
vreugde. Daar zag hij Frans, die de uni
form van zgn eigen regiment droeg. Het
bedaarde voorkomen van den jonkman
beviel hom. Hij wenkte hem tot zich en
vroeg
♦Sta je bij het tweede regiment
♦Ja, mgnheer".
Kapitein Scheffer van het tweede re
giment", stelde deze, die nog in burger-
kleeding was, zich zelf voor. »Ik heb je
gadegeslagen, je bevalt me. Heb je zin
om gedurende den veldtocht mijn oppas
ser te worden Ik zoek iomand, op wien
ik me verlaten kan".
♦Als de heer kapitein me zgn vertrou
wen wil schenken, zal ik trachten me dat
waardig te maken", antwoordde Frans
beleefd.
♦Goed, meld je bij me aan, als je op
de plaats van je bestemming bent geko
men".
Daarop verwijderde de kapitein zich
na een vriendelgken groet. Weinige mi
nuten later vertrok de trein naar de
hoofdstad en voerde de soldaten mee
Deze zongen eenige krijgsliederen om
wat op te vroolgken, maar intussc'ien
staarden velen hunner met weemoed
handelwijze verzet ontstaan is en dank
zij de medewerking van bet publiek, een
waardige uitvaart aan Paul Kruger's
aardsch omhulsel werd voorbehouden,
daarvoor zal ons werelddeel dankbaar
blijven tot in een ver nageslacht.
GOES, 30 Dec. 1904.
Met 1 Jan. a. s. is dhr. Van Hoorn,
klerk-telegrafist bij de S S. te Goes, ver
plaatst naar Dordrecht en in zjjne plaats
komt dhr. Jen Napel van Kruiningen.
Bij Kon. besluit is aan den heer
P. Engelandte Rilland-Batb, op zijn
verzoek, met ingang van 1 Januari, eer
vol ontslag verleend als dijkgraaf van
den Anna Mariapolder.
Tot deskundige voor de schatting
van tuberculeuse van door het rjjk ter
s'achting over te nemen runderen zijn
0. a. benoemd de heeren J. Blok Jz.,
Rilland-Batb, J. Weliem&d, Krabbendijke,
J. J. Mol, Waarde, E. de Jonge, Iorseke,
J. Glerum Cz., Schore, P. Lindt-nberg Az.,
Wemeldinge, J L. Mol, Driewegen, S.
Paul, 's Gravenpolder, W. C. Groone-
wege, Hoedekenskerke, C. Zuidweg, Wol-
fertsdijk, M. de Bukx, Goes, M. v. Lier^,
Nisse, J. Koogman, Kruiningen, J. de
Geus, Kapelle, J. Nijsso, 's-Hoer Arends-
kerke, P. K. van Daalen, Kattendijke,
Iz. Uijterschout, Heinkenszand, C. van
Stee, 's Heerenhoek, I. D. Pompoene,
Baarland, G. Minderhoud PzBorsele,
J. J. Saijdor, C. H. v. d. Berg, Iz. Rey-
noudt en P. Verburg te Wissenkerke,
1. Vogelaar en M. Iz. Bago, Kolgns-
plaat, J. J. Hendrikse, Kortgene, Th.
Maat, Kats.
Bij de ontvangst der commissie,
welke aan H. M. de Koningin-Moeder
het huldeblijk kwam aanbieden, naar
aanleiding van Haar 25 jarig verblijf in
ous vaderland, heeft H. M. Haar oprech
ten dank betuigd en gezegd, dat zg niet
onder woorden wist te brongen hoezeer
zij waardeerde wat voor baar was ge
daan.
Van harte was H. M. dankbaar aan
allen, die hadden bijgedragen tot het
groote bedrag, dat aan H. M. voor hare
stichting konde worden ter hand gesteld
en dat gehéél de ongelukkige longlijders
zoude ten goede komen, terwijl het H. M.
voornemen was het allergrootsto deel
van de som, welke was bgeengebracht,
te bestemmen voor het Emma-fonds, op
dat bot rechtstreeks zou mogen strekken
ten bate der minstbedeelden.
H. M. belankte ten slotte alle com
missieleden en gaf in de meest hartelijke
bewoordingen uitdrukking aan haren op
rechten dank jegens allen, die haddon
medegewerkt voor het doel, dat had
mogen leiden tot een voor H. M. zoo
verrassenden en verblijdenden uitslag.
Zeker ter geruststelling van hen,
die vreezen, dat wij, wanDeer de Rns-
sische vloot in de Indische wateren is
onze neutraliteit niet kunnen
naar de bergen, dio zg langzaam uit bet
oog verloren om ze misschien nooit weer
te zien.
Op den Lindenhof heerschte een ge
drukte stemming. Die onverwachte ge
beurtenis had Lizo's vader toch meer
aangegrepen dan hij wel weten wilde.
Het geluk zijner eenige dochter lag hem
te na aan het hart, dan dat hg onver
schillig kon blijven bij baar verdriet.
Johan bleef zoo tameljjk dezelfde. E»-n
opmerkzaam beschouwer zou intusschen
bespeurd hebben, dat er bij hem iets
niet in orde was.
Middelerwijl was de oorlog begonnen.
De Duitschers bevochten de eene over
winning na de andere. De slag bij Sédan
was geleverd. Het groote leger had zich
overgegeven en daardoor was de kracht
van den trotsehen adelaar gebroken.
Daar had ook menig trouw Duitseh hart
opgehouden te kloppen De dood had een
rijken oogst ingezameld.
Zoo spoedig mogelijk schreef Frans,
dat hij als oppasser bij kapitein Scheffer
was geplaatst en daardoor vele voor
rechten genoot. Hij roemde zgn heer
bijzonder en verklaarde, dat bij hem trouw
zou blijven tot in den dood. Wanneer
Lize een brief ontvangen had, was ze
eenige dagen tamelijk opgeruimd maar
weldra keerde haar treurige stomming
terug.
Op Lize's aandringen en na lang be
raad had de oude Lind een abonnement
genomen op een der groote couranten,
omdat daarin de namen der gesneuvel
den en gewonden voorkwamen. Op zeke
ren dag van de maand September bracht
de bode als gewoonljjk de courant, die
door Lize gretig werd ingezien. Slag bij
handhaven, is het volgende communiqué
verspreid
Tot handhaving van -de onzijdigheid
in Ned.-Indië in verband met den Rus-
sisch-Japanschen oorlog, zgn sedert de
laatst3 berichteu thans te Sabang ge-
stationneerd bet pantsorscbip Koningin
Regentesde twee kruisers Noordbrabant
en Utrechthet fl ïttieljavaartuig Nias,
de torpedobooten HydraSeylla en Sphinx.
Gisteren is h-t pantserschip Hertog
Hendrik uit Nederland in Ned.-Indië
aangekomen, alwaar ook Dog aanwezig
zijn de oorlogsschepen Gelderland en
Holland.
Wissenkerke. In de j.l. Woensdag
belegde raadsvergadering waren alle leden
behalve de Wethouder de Neve (wegens
ongesteldheid) aanwezig en werd slechts
1 punt behaud'dd, n.l. een wijziging in
de heffings-verordening op het vergun
ningsrecht betrekking hebbende op het
tijdstip van in werking treding.
Medegedeeld werd nog, dat het ver-
leenen der gratificatie van f25 aan den
heer A. P. L. Snijderdoor Ged. Sraten
was goedgekeurd.
hoedekenskerke. De nieuwjaars
collecte heeft alhier opgebracht f 100,75
Blgkens een telegram van den Gou
verneur-Generaal van N -T.van 25 Decem
ber 1904, wordt de gouvernements-koffio-
oogst op Java voor dit jaar thans ge
raamd op 65.000 pikols.
Uit de Pers.
Van Houten's zevende brief.
In zgn zevenden brief beeft mr. Van
Houten het over dr. Kuyper's samonwer
king met Tak in 1894. ♦Blijkbaar heeft
hij indertijd", aldus schrijft mr. Van
Houtende verdeeldheid over de techniek
van Tak's kieswetontwerpen aangeblazen.
Zgn toeleg was toen, door Tak te stijven
in diens verzet tegen de aanneming van
de huurwaarde der woning voor het per
soneel als kenmerk van welstand van den
bewoner, het tot stand komen van diens
wetsontwerp te voorkomen, en tot Kamer
ontbinding te drijven. Die toeleg is des
tijds maar al te goed gelukt, al is zij ook
voor Kuyper ten slotte op eeu misreke
ning uitgeloopen.
Hij ziet nu aankomen, dat de breuk
door TaCs Kamerontbinding ontstaan,
langzamerhand heelt en 1 beralen van
allerlei gading zich tegen hem zullen
combineeren. En tevens, dat, wat men
ook over grondwetsherzieningen en blanco-
grondwetsartikelen keuvelen moge, de
groep, die van allemanskiesrecht niet ge
diend is, bij machto zal zgn op dit punt
een stellig veto uit te spreken, zoodat
het vertrouwen op de liberalo partij,
als geboe), in den lande zal tcrugkeeren
Dan is het natuurlijk met Kuypers rijk
gedaan en komen wij weder in den ge
wonen toestand, dat een nuance van de
middenpartijen in de politiek den pas
Sé 'an. las ze. Goddank ond»«r de dooden
was Frans nief. Toen ze de ljjst der
gekwetsten inkeek, vond ze daar echter
vermeldFrans Geiger, uit, Gemund.
Met een smartkreet zakte zij ineen en
bleef tot d»>n avond bewusteloos. De dok
ter, dien men ontboden had, verklaarde,
dat men zich op 'n hevige ziekte moest
voorbereiden.
Vader Lind verwenschto nu zijn toe
geeflijkheid, waardoor die courant in buis
was gekomen. Ofschoon Johan vermoeid
van hot veld teruggekomen was, bood
hg aan dien nacht te waken, opdat zijn
vader de noodige rust zou genieten.
Tegen middernacht ontwaakte Lize. Daar
bemerkte ze bij het schijnsel van het
nachtlicht haar broeder, die zwijgend bij
haar legerstede za*.
♦Wat, is er met me gebeurd fluis
terde zij
Je moet bedaard bljjven en niet praten,
heeft de dokter gezegd. Dan ben je morgen
misschien weer beter."
Wat heeft de dokter met me uit te
staan."
Johan antwoordde niet. Zg zweeg een
poos en vroeg toen
Zou je morgen voor me Daar GemuDd
willen gaan
Johan knikte: ja.
♦Ga dan naar de moeder van Frans
en vraag haar, of zg nog iets naders
gehoord heeft."
Goed, dat zal ik doen maar spreek
nu niet meer, aoderS' wordt het misschien
erger met je."
Lize ging stil liggen en zweeg. Bg
Johan Dam allengs de vermoeidheid do
overhand, zoodat hg ongemerkt insliep,
Vroeg in den morgen kwam vader Lind
op de teenen binnensluipen om naar de
aangeeft. Daarom wordt het oude spel
letje nog eens beproefdditmaal naar
twee kanten. Eenerzijds om de oppositie
te verdoelenanderzijds om de regeerings-
partjj onderworpen te houden."
De heer Van Houten acht dat er nu
weer aanleiding is voor iets dergelijks
*-n dat dr. Kuyper door de conservatieven
te dreigen met de democraten, zal trach
ten om zelf op het kuisen te blijven.
»Ik moet," zoo schrijft bg, ♦een zeer
slechte diagnose gemaakt hebben van
dr. Kuyper's karakter, als bg niet behoort
tot de categorie van staatslieden, voor
wie het bezit van macht op zich zelf
een zoo groot genot is, dat zg, om haar
te behouden, tot wisseling van steunpunt
te vinden zijn, zoo lang het maar iffenfjes
gaat. Voor iemand van de overtuigingen
van dr. Kuyper is dit bgzonder gemak
kelijk, daar immers naar zgne subjectieve
opvatting de eere Gods er mee gemoeid
is, dat bij en geen ander in Nederland
machtig zij
Op grond daarvan waarschuwt hij de
democraten onder do vrijzinnigen zich
niet door dr. Kuyper te laten vangeü.
Semengda Berlchtsn.
Kampen naar de kroon gestoken
Te Groenlo waar de Gemeenteraad in
beginsel besloot het aanbod van een
nieuw postkantoor te aanvaarden is ge
bleken, zoo meldt de Arnh. Ctdat in
het bouwplan aan het departement van
waterstaat bewerkt, de kelder en de
brievenbus was vergeten.
Wegens verbouwing van haar wo
ning had de wed. U. nit de Steeg tg-
delijk de pijp van de kachel door een
opening in het raam naar buiten ge-
stokeu. Bij het sluiten van de luiken
'b avonds had ze do onbegrijpelijke on
voorzichtigheid de pijp van de Dog bran
dende kachel te nemen en zich daarna
met haar drie kinderen ter ruste te be
geven. 's Nachts omstreeks halfeen viel
de oudste dochter, waarschijnlijk door
benauwdheid woelende, uit het bed, waar
door de moeder ontwaakte en opstaande
ook bewusteloos neerviel. De zoon, in
een aangrenzend vertrek slapende, kwam
op het gerucht toeloopeD, maar viel even
eens neer. De zoon van een der over
buren, nog even buiten komende, werd
op een of andere wijze opmerkzaam ge
maakt, dat er bij vrouw iets uiet in
orde was hij verschafte zich onverwijld
toegang tot de woning, bracht de be-
wusteloozen naar buiten en liet een ge
neesheer komen, wien het mocht ge
lukken allen in het leven te behouden.
Zachte winter. Tuinman G. J. Co-
lenbranderte Doetinchem, heeft Zater
dag 11. in zijn tuin op een wilg een
DeBtje van roodborstjes gevonden met twee
versche eitjes.
Den Isten Kerstdag werd aan de Red.
der Z. Z. N. een levende meikever ver
toond, wat ze-ker ia dit jaargetijde iets
zeldzaams is.
zieke te zien en was zeer verwonderd
haar wakker te vinden.
Wat nu?' vroeg hij hartelijk. >Ik
dacht je nog slapende te vinden."
Het gaat al beter, vader. Het is alleen,
dat die tijding me zoo heeft aangegrepen."
♦Stil, kind, zet dat uit je hoofd. Mijn
hemel, moet je dan dadelijk het ergste
denken? Als Frans in levensgevaar ver
keerde, zou zgn kapitein ons wel geschre
ven hebben of de administratie had aan
zgn moeder bericht gezonden. Die wond
zal zoo erg niet zgn, en Frans zal je
wel spoedig schrgven."
Dat gesprek had het meisje vermoeid.
Zg sluimerde in en droomde weldra on
rustig. Toen ze ontwaakte en verward
rondkeek, viel haar oog op de moeder
van Frans, die aan haar bed zat. Dat
gezicht scheen haar goed te doeD, en toen
de vrouw haar toefluisterde, dat zij zich
goed moest houden, trok er een lachje
over haar bleek gelaat.
De dokter verzekerde, dat alleen haar
krachtig gestel de oorzaak wes, dat ze
voor een hevige ziekte gespaard bleef.
Vrouw Geiger week niet meer van het
ziekbed, en al drukte de bekommering
over het lot van Frans haar zwaar op
de ziel ze drong die terug om Lize
moed in te spreken.
Na verloop van een week was het
meisje hersteld en begon ze haar gewone
werkzaamheden te hervatten. Vader en
broeder betuigden de oude vrouw dank
voor Liza's goede verpleging, maar deze
zeide
♦Geen dank, geen dankIk heb niets
meer gedaan dan mgn plicht. Li?e is
immers de beminde van mgn zoon."
Wordt vervolgd.)