1904 N", 146. Zaterdag 10 December.
91s" jaargang.
"3 FiTOLiroff
HET KIND.
GOESCHË
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrydagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjjs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, l325a
Afzonderlijke aommera 5 cent.
Inzending wan advertentiën vóór 2 uren op den dag dep
uitgave.
COURANT.
Do prys der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct.
By directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prys
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelyks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels 1,berekend.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesche Courant". Directeur-Hoofdredacteur R. G. Rijkens.
Belasting op bedrijfs- en andere
inkomsten.
Het Hoofd van het plaatselijk bestuur
te Goes brengt ter kennis van belang
hebbenden dat by hem ingekomen en aan
den Ontvanger der directe belastingen
verzonden is kohier no. 4 der belasting
op bedryfs- en andere inkomsten, dienst
1904/1905, invorderbaar verklaard door
den directeur der directe belastingen enz.
te Middelburg den 6 December 1904,
no. 796
dat ieder verplicht is, zijnen aanslag
op den bjj de wet bepaalden voot te vol
doen en dat beden ingaat de termijn
van Z63 wekeo, binnen welken daartegen
bezwaarschriften kannen worden inge
zonden.
Goes, den 8 December 1904.
Het Hoofd v. h. Plaatselijk bestuur
voornoemd,
DE KONING KOOIJ.
Gemeenteraad van Goes,
op Donderdag 8 December 1904,
's namiddags 8 uur.
Afwezig met kennisgeving dhr. Donner.
Ingekomen stukken: van het Geweste
lijk Bestuur missive's houdende goedkeu
ring tot wijziging van de verordening
regelende de jaarwedden van het onder
wijzend personeel en van die betreffende
de bezoldiging van den Commissaris van
politie.
Schrijven van het Burgerlijk Armbe
stuur houdende toezending eener aanbe
veling voor de periodieke aftreding van
de leden, de heeren J. P. Boshof en P.
A. de Ligny
Omtrent het laatste punt wordt op
voorstel van B. en W. besloten de be
noeming te doen plaats hebben in de
e. v. vergadering van den Baad, te honden
vóór 31 December a. s. wanneer ook de
aanbevelingen zullen zjjn ingekomen voor
de periodiek aftredende leden in de
overige besturen en commissiën, terwijl
de andere ingekomen stukken voor kennis
geving worden aangenomen.
Regeling borgtocht van den gemeente
ontvanger.
Aangezien de borgtocht pas in 1903
is geregeld en er na dien tijd geen ver
anderingen hebben plaats gehad in het
financieel beheer der gemeente, stellen
Burg. en Weth. vóór den borgtocht op
dezelfde wijze vast te stellen, zooals voor
den heer G. Risseeuw was bepaald, n.l.
f16000 reëel of f21200 nominaal, in
schrijvingen op het 21/2 °/o grootboek
der nationale schuld of een hypothecair
verband op vaste goederen, eene waarde
hebbende van tenminste f25000 naar
schatting van drie deskundigen, aan te
wijzen door Burg. en Weth.
De financiëele commissie acht eene
21/2 0/o Grootboek-inschrijving, in ver
band met den koers van 80 °/q, van
f20000 nominaal voldoende, overigens
kan de commissie zich met hot voorstel
van B. en W. vereenigen.
De heer Fransen van de Putte licht
het voorstel der Finantieele Commissie
toe.
Dramatische schets van Leo LaAer.
(Slot.)
Toen Lotte begraven was, begon de
Btrijd voor den aan drank verslaafde
's avonds vooral, wanneer het kind sliep,
hg alleen treurde, dacht aan de doode,
wreed gepjjnigd, geene afleiding mocht
zoeken, buiten, in lichte vertrekken, bij
vrienden, die hem deden vergeten zijn
bjj kans niet te dragen leed. Doch hij
vocht, sloeg van zich het monster, dat
verleidelijk hem aangluurde, als 't ware
hem tot zich trok, hij hield vol, ter wille
van Elly. Eens waB hij weer thuis ge
zeten, droefgeestig in zijne eenzaamheid,
drukkend op hem dat duffe kamerleven,
snakkend naar lucht, frisscho luchthet
klopte zenuwachtig in zijne keel tot gek
wordens toe, hij kon 't niet verdrageD,
moest licht zien, leven, menschen om
zich heen hij snelde weg, weg van huis,
weg van het meisje, vergetend de belofte
van haren dood. 's Morgens eerst kwam
hg thuis, weer dronken, andermaal was
hij gevallen. Toen was het gedaan, hg
zwalkte 's nachts langs de straten in
slecht gezelschap, vernietigend zijne ge
zondheid, het laatste mensch-zjjn in hem.
Weinig meer zag hij Elly, die door de
medelijdende huisjuffrouw verzorgd werd;
was hg evenwel nuchter, dan waren zijne
gedachtan steeds bij het meisje, kocht
hij speelgoed, speelde soms met haar,
Mr. de Witt Hameii zegt, dat B. en
W. meenen, dat f 14000 voldoende is
met het oog op de Gemeentewet en ook
met het oog op den finantieelen toestand
der gemeente.
Wanneer men dus f 16000 neemt, hteft
men een speling van f 2000. Spreker
zou liever willon opgenomen zien het
reëelo bedrag van f 16000.
Nadat dhr. Fransen van de Putte
verklaard heeft zich hiermede te kunnen
vereenigen, wordt hot voorstel zonder
hoofdelijke stemming aangenomen.
Benoeming gemeente-ontvanger.
De door Burg. en Weth., ingevolge
art. 106 der gemeentewet, opgemaakte
aanbeveling bestaat uit de heeren
no. 1. H. Dronkerswaarnemend ge
meente-ontvanger to Goes
no. 2. J. G. Legrocommies ter secre
tarie te Goes.
Benoemd wordt met algemeene stem
men de hoer Dronkers
Wijziging der verordening in zaVe
heffing van schoolgeld voor school A.
In verband met de in de vorige ver
gadering gemaakte opmerking van de
financieel© commissie om genoemde ver
ordening zoodanig te wijzigen, dat daaruit
duidelijk kan blijken in welke gevallen
ontheffing van schoolgeldbetaling wordt
toegestaau, stellen Burg. en Weth. thans
met gunstig advies van die commissie
vóór do thaDS geldende bepaling onder
Koninklijke goedkeuring in te trekken
en daarvoor het navolgende in de plaats
te stellen.
»Voor elke maand, waarin een leerling
de school niet bezoekt, wordt ontheffing
verleend, wanneer dit zijn oorzaak vindt
in le ziekte, 2e overigden, 3e vertrek
uit de gemeente, 4e verwjjdering van de
school".
Dhr. v. d. Leeuw vraagt of er niets
aan te doen is, om het groote verschil
in schoolgeld tusschen school A (mini
mum 60 ct.) en dat van school B weg
te nemen. Spr zou nog eene klasse van
minder betalenden, bijv. f 0 35, er bij
willen nemen, dan kunnen enkele kin
deren van school B naar school A ver
huizen, dan gaat men de overbevolking
dier eerste school tegen.
Mr. Hamer zegt, dat school B niet
overbevolkt is; er zijn nergens meer
kinderen dan de wet toelaat.
Dhr. v. d. Leeuw zegt, dat er toch
klassen van meer dan 40 leerlingen zijn.
Dhr. Fransen v. d Putte zegt, dat
het hem zeer verheugt, dat B. en W.
zoo snel gevolg hebben gegeven aan den
raad der Fin. Commissie. Hij wil echter
nog even de aandacht vestigen op het
feit, dat in een vorige zitting de Raad
is bestormd met verzoekschriften om
ontheffing van schoolgeld voor Augustus,
wat een vacantiemaand is, voor kinderen
die in Juli toegelaten zijn tot de H. B. S.
of de Meisjesschool. De ouders zijn
wijs geworden en schijnen alle de
verordening no. 82 te kennen. Hot is
hun goed recht maar toch is het wen-
scbelijk, dat er een eind aan dien
toestand komt. Niet alleen de billijkheid
eischt dat, maar ook het financieel be
lang. Daar het schoolgeld in de hoogere
zich op willende hefföD, doch er geen
kracht meer toe vindend. Zacht welde
eene ontzettende gedachte in hem op,
hij poogde ze te onderdrukken, te ver
geten, maar telkens weer kwam ze terug,
prikkend als met spelden zgne hersenen.
Wat moest er van het kind groeien,
het jonge schepseltje, dat geene leiding
had, dat als 't ware tot vroeg moreel
sterven gedoemd was Hij, moedelooB in
de laatste stuiptrekkingen van zjjn lieder
lijk bestaan, wilde dat voorkomen; liever
zag hij het kind dood dan overgeleverd,
hulpeloos alleen, aan hetzelfde gevaar,
dat zijn leven verwoest had voor eeuwig.
Die gedachte, veld winnend iederen dag,
hg moest ze eigenlijk toejuichen, al deed
't hem pjjn, smartelijke pijn zjjn kapi
taaltje was binnen korten tijd opgeteerd,
dan stonden zij op straathij, onbe
kwaam tot werken, het jonge meisje
hongerend, grijnzend de dood. Dan liever
sterven, beiden bewaren een rein kinder
loven voor vuil, besmet bestaanHij
dacht, somber in moedeloos-zijn, aan ver
drinken dat zou te pjjnljjk zijn, te zien
den angst van zjjn kind vóór het vol
brengen van de ontzettende daad, het
onmachtig worstelen onder water van het
jongo leven, dat niet sterven wildehjj
dacht aan verwurgen, op die wjjze voor
diepe ellende het meisje bewaren, neen,
dat zou hij niet kunnen verdragen, dat
tegenspartelen, stuiptrekken in wilde
doodvrees onder spookachtig bewegend
beddekussenbloed, ook dat was te
wreed, geen bloed zien, zijn eigen bloed.
Toen, in krankzinnige overspanning, had
hg het middel gezonden, dat hen beiden
klassen belangrijk is verhoogd, is het
verlies voor de gemeente nogal beduidend.
Het voorstel van B. en W. wordt daar
op z. h. s. aangenomen.
Vaststelling der verordeningen tot hef
fing en invordering van het vergunnings
recht voor de uitoefening van den klein
handel in Bterkeu drank.
Met gunstig advies van de financieelo
commissie stellen Bnrg. en Weth. voor
deze verordeningen opnieuw vast te stel
len, welke vaststelling gtöischt wordt
door eene bepaling in de nieuwe Drank
wet.
Uit de heffiogverordening bljjkt 0. m.
dat het vergunningsrecht blijft bepaald
Op f 12,50 voor elke f50 huurwaarde of
gedeelte daarvan, met een minimum van
f25, waaraan wjj kunnen toevoegen, dat
het vergunningsrecht voor bijzondere
vergunningen, bedoeld bjj art. 63. 4e lid
der drankwet, volgens die wet vjjf en
zeventig ten honderd bedraagt van het
gewone vergunningsrecht, terwjjl voor
verkoop in een logement, alleen aan lo
geergasten, geen vergunningsrecht is ver
schuldigd.
Dhr. Dekker zegt, dat hij geen tijd
gehad hoeft om deze verordening nauw
keurig na te zien, en dus niet er over
kan stemmen, tenzg men hem verzekert,
dat de veranderingen geheel gebaseerd
zijn op de nieuwe Drankwet. Hij ziet
echter, dat er in de verordening gesproken
wordt van één schatterdat vindt spr.
to weinig. Bij het schatten is bet altijd
de gewoonte om twee personen te nemen.
Dat zou bij ook hier willen ook omdat
het geldeljjk belang er nauw bg is be
trokken.
De Voorzitter merkt op, dat er vroeger
ook één schatter was.
Dhr. Dekker meent, dat vroeger de
toostand anders was. Er zijn nu scherpere
bepalingen gemaakt. Het oordeel van twee
schatters maakt ook, dat B. en W. en de
Raad later storker staan tegenover re
clames.
Mr. Hamer vindt het getal van twee
toch altijd verkeerd alB die twee onge
lijk denken, heeft men toch een derde
noodig, die uitspraak doet.
Dhr. Dekker zegt, dat de schatters
altjjd met hun tweeën schatten, ieder
voor zicb, en dat zij dan later het ver
schil deelen.
Mr. Hamer meent, dat zjj ook wel eens
op hun stuk big ven staan en dat het
getal van drie schatters Ook niet onbekend
is zooals bijv. tegenwoordig bij de schat
ting van gronden in verschillende polders,
waar dan één door Gedeputeerden, één
door den polder en één door do recht
bank wordt benoemd.
Dhr. Dekker zegt, dat dit een ander
geval isdaar heeft men met meer li
chamen te doen, hier is het de Raad alleen.
Maar men zou desnoods kunnen bepalen,
dat een derde het zal uitmaken, wanneer
de twee het niet eens kunnen wordeD.
Wanneer hjj de stem van d«n heer Hamer
kan winnen, door zijn voorstel zóó te
veranderen, wil spr. dat wel doen.
Dhr. Hollmann vraagt, of twee schat
ters wel noodig zijn, aangezien de be
trokkene, indien hij met de BcbattiDg
verlossen zou uit eindeloos, verzwakkend
lijden.
't Was de avond, bestemd voor het vol
brengen van zijne daad, zjjn dubbel
moordwerk. Dikke sneeuwvlokken joegen
stuivend door de strateD, brengend droeve
winterstemming met zich, ljjkkeed voor
zomer- en herfstgedachten, uitspreidend
zich over zwarte, duistere wereld. Frans
liep langzaam, klossen sneeuw aan de
schoenen, onder zijn afgedragen regen
mantel verbergend kleine bloemenkrans,
jjle herinnering aan zomer, zonnig leven,
't Spookte in hem, zij kruisten zich on
telbaar, opbruischende gedachten, in zjjD
afgemat, moe voorhoofd.
Thuis lag Elly in bed, slapend, droo-
mend, maar onschuldig als klein engeltje,
als een lichtkrans de blonde haren ron
dom het hoofdje, rozen op de wangen
peinzend staarde hij voor zich bjj het
ledikantje; toen wekte hjj het kind. Zij
schrikte op uit jeugdig, vast droomen
vader ziende, die de laatste dagen zulk
mooi speelgoed had medegebracht, was
zij weer gerustgesteld. Hij zoende haar,
schokkend in hem naderend wee, gewel
dige tweestrijd. Mocht bij dat jonge leven
wel vernietigen, eene bloem haar water
onthouden, laten verdorren, voor zij
den zomer zaghij huiverde bij de ge
dachte aan zijne daad. Moe viel hij neer
op een stoeJ, leunend het hoofd op de
tafel, niet meer denkend als in een roes,
de kleine sliep reeds weer, onbewust van
snel, jong sterven.
Toen zweefden andere beelden voor
zjjn geest, bij zag zgne vrienden, zich
zolven in zgne triviaLe dronkenschap, hg
geen genoegen noemt, in beroep kan
komen bg den Raad.
Dhr. Fransen v. d. Putte merkt op,
dat niet de schatter het cijfer bepaalt,
maar B. en W., gehoord den schatter.
Dhr. Dekker meent, dat de menschen
die te hoog aangeslagen mecnen te zjjn,
dat toch altijd aan den schutter wjjton
en gelooven, dat deze iets tegen hen
heeft; dat kan men den lieden niet uit
het hoofd praten.
Het voorstel-Dekker vindt geen onder
steuning en kan dus geen punt van be
raadslaging uitmaken.
De verordening wordt daarop zonder
hoofdelijke stemming vastgesteld en de
bepalingen op de ÏDVorderiDg eveneens.
Bjj de rondvraag vestigt dhr. Tem
perman de aandacht op den slechten
toestand van den Oostsingel. Dat is een
van de wegen, die in den sluchtsten toe
stand verkeeren. Spr. meent, dat een
betere t estand kan worden verkrogen,
door betere afwatering. En die afwate
ring kan z. i. beter worden, door het
wegnemen van de bermen van den weg
aan den kant van het voetpad. Hij geeft
dit in overweging.
Dhr. V. d. Bout zegt reeds voor eeni-
gon tijd dezelfde opmerking te hebben
gemaakt. Hg heeft er toen met den bouw
meester over gesproken maar deze vree9t,
dat, indien de bermen wordeD wegge
nomen, het voetpad in dezelfde conditie
zal komen, waarin -nu de weg verkeert.
Dhr. Temperman is dat niet eens. Het
voetpad zal er geenszins onder ljjden,
als het maar een beetje onderhouden
wordt.
Dhr. Fransen v. d. Puttr zou ook
willen verzoekOD de proef eens te nemen.
Het is nu overal slecht, boven en onder.
Als bet boven goed wordt, is er althans
iets gewoünen.
Dhr. Dekker meent, dat het middel
erger is dan de kwaal. Als het ophoudt
te regener, hebben/ we nu ten minsto
een droog voetpad. De fout ie, dat de
straat zoo allerellendigst ligt. De Oost-
singel is oen buurt, die het meest stief
moederlijk wordt bedeeld, de bewonerB
ervan zijn slachtoffers.
Dhr. v. d. Bout geeft toe, dat de
Oostsingel slecht is bestraat, maar er zjjn
straten, die niet beter zijn. Hij kan er
daarom niet borg voor staan, dat de
Oostsingel het eerst aan de buurt i6 voor
verbetering. B. en W. zouden gaarne
bestraten, maar dat kost geld en vaD de
begrooting is reeds flOOO moeten wor
den afgenomen.
Dhr. Temperuan blijft er bjj, dat hjj
in overweging geeft een proef te nemen
met het wegsteken der bermen, bijv. over
een lengte van 50 Meter.
De Voorzitter zegt, dat B. en W.
zulks zullen overwegen.
Daarna wordt de vergadering gesloten.
Buitenland.
Dageraad in Rusland.
In RuBlacd houdt nog een paDtser de
geesten gevangen, maar er is iets gebeurd,
dat van vrijheid Bpreekt, een grootere
zag hen, in wier gezelschap hij vaak was,
hjj zag dat uitspatten, de verdierlijkte
gezichten kon zoo later, veel later zjjn
kind, zjjn Elly ook Diet worden Neen,
bet moest, 't was voor beiden beter.
Haastig legde hg den krans op slapend
meisje, wilde het licht uitdraaien, plots
bewoog de kleine, ontwaakte door de
aanraking van zoo evenhjj schrikte,
zich vastklemmend aan de tafel. Elly
sprak van moeke, die ze had gezien in
haren droom, geheel in 't wit met vleu
gels, net een engel, was kinderlijk big
over de mooie bloemen, die op haar
bedje lagen.
j-Kom, ga nu weer vlug slapen", zei
bjj aangedaan.
Het kind keek met kleine, slaperige
oogjes hem aan, vond vreemd, dat bleeke,
vertrokken gelaat van vader. >Eerst moet
paatje wat vertellen", zei zo smeekend,
vleiend. Hjj ging zitten, vertelde een
verhaaltje uit zjjne jeugd, bloedend zjjn
hart, verscheurd aan flarden. Elly sliep.
Vlug draaide hjj het licht uit, zette
toen de kraan geheel opeD, sloop snel
naar de deur, voorzichtig sluitend. Drin
ken moest hij, verjagen uit zijn brein
de gedachte aan het kind, dat langzaam
den dood inademde, slapend verlatend
hare jonge wereld, die niet dan ellendig
voor haar bad kunnen zjjn. Hij dronk
lang, gretig, zwelgend het moordend
vocht. Toen waggelde hg naar de kast,
nam een oud revolver, bevend, laf, zette
het tegen den rechterslaap, de linker
hand voor de oogen gedrukt; hjj kon
niet, langzaam viel de hand slap naar
beneden. Weer nam hij het wapen, an-
mate van vrjjheid dan het Russische
volk ooit heeft genoten. Dat zou men
ten minste zeggen, wanneer men leest,
wat gemeld wordt over de verhandelingen
van de afgevaardigden der Semstwos en
van de juristenvergadering te Peters-
burg. En in den Landdag van het gou
vernement Kaloega is besloten tot don
Czar een adres van trouw te richten,
waarin tevens zal worden betoogd, dat
slechts het vrjje woord oprecht, en slechts
de- arbeid ran persoonljjk niet aan te
taeteü, geljjke rechten hebbende burgers,
vruchtdragend kan zjjn. Indien de Czar,
zoo heet het verder, eenmaal volksver
tegenwoordigers tot staatkundige mede
werking opriep, zouden die een sterke
macht vormen om den monarch te hel
pen het land langs vreedzamon weg tot
ontwikkeling van allo geestelijke en in-
dustrieele krachten op te wekken ten
bate van toekomstige geslachten en-tot
roem der regeering van den Czar.
Wij hebben niet gelezen, dat de leden
van dezen Laüddag door de zweep der
Kozakken uiteen zjjn geranseld of »langs
administratieven weg" naar Siberië zijn
gezonden. Dat is reeds een heel iets.
Onder den minister Mirski zjjn al die
vrjjheden ontstaan. Men heeft zelfs in
de vergadering der Semstwos een ontwerp
voor eon constitutie durven maken. De
ambtenaren zij die het rijk exploiteeren
ergeren zich er aan en schijnen de vrjj
heid om deze Semstwos te laten spreken
toe te schrijven aan de Czarina, die na
de geboorte van den langverwaebten zoon
zich zeer gelukkig gevoelt, op hare wijze
iedereen zou willen gelukkig maken en
een grooten invloed op den Czar zou
hebben verkregeD. Maar ook andere Rus
sen, die geenszins tot de reactionnairen
willen gerekend wordeD, zien voorloopig
geen heil in deze constitutie. Dat kan
niet, zeggen zg. Hoe zal men den Hus-
sischen boer, die lezen noch schiijven
ban, een stembiljet geven op zjjn 21e
jaar Hij zou niet weten, wat bij met
dat papier moest aanvangen. LaDgzaam,
zeer langzaam, volgens dezen, moeten in
Rusland de horvormingen komeD. En dan
zou in de eerste plaats de persvrybeid
reeds een groote hervorming zijn. Ook
daarmede is minister Mirski reeds bezig.
Een elftal liberale bladen in verschillende
plaatsen van het land hebben reeds verlof
verkregen om te verschjjnen.
Frankrijk en zijn leger.
De nieuwe Fransche minister van Oor
log, Berteauxheeft dezer dagen in de
Kamer verklaard, en bet betreurd, dat
de Republiek, na een drieëndertig jarig
bestaan, nog geen leger heeft in overeen
stemming met haar beginsel. Het is de
vraag of het bestaan van een zoo groot
leger als het Fransche het op den duur
zal kunnen vinden met de instellingen
van eene democratische republiek. Het
leger, met zijn rangen en ondorscheidings-
teekenen, met zjjn discipline, is van na
ture niet democratisch. En dan hebben
de voortdareude oorlogen van Frankrijk
aanleiding gegeven tot het ontstaan van
militaire geslachten, gedeeltelijk zeer be-
dermaal faalde hij, parelend angst-zweet
op zijn voorhoofd, bij had geen moed,
morgen, ja morgen, hij wilde uitstellen.
Woest greep hij naar de fl sch, dronk
lang, klokkend zjjne keel, toen viel hjj
machteloos neer op de sofa, snf, dood
in hem de gedachte aan hot meisje, dat
onbewust, heel langzaam naar moeke ging.
Toen 'b morgens de juffrouw kwam
om Elly te halen, drie, viermaal klopte
zonder antwoord te krijgen, besloot naar
binnen te gaan, schrikte zij terng, grij
pend de half geopende deur. Wanorde
heerschte in do kamer, stoelen waren
omgeworpen, op de tafel stond een leego
flescb, lag een revolver, op den grond
Frans uitgestrekt in de volle onreinheid
van zijne ellende, slapend zjjn rous in
zoete bedwelming. Zg stootte hem aan, hg
verroerde zich niet, zij schudde hem laug,
heftig, toen sloeg bjj flauw do oogleden
op, suf voor zich schouwend, plots zich
iets herinnerend, wijzend achter zich
naar de slaapkamer.
Zij begreep, dacht aan het kind, rukte
de deur open een doordringende gas-
lucht kwam haar tegemoet, onheilspel
lende voorbode eener ontzaglijke ramp;
zij weifelde, stokkend de adem in haar.
keeleindelyk deed zij eene schrede
naderbjj. In het bed lag Elly, de bloe
menkrans aan het voeteneind, bleek het
gezichtje, als aureool de gouden krullen
om het voorhoofd, vereend met maa(je,
kalm slapend den eeuwigen slaap
