91s"' jaargang.
19U4. iV, 139.
Donderdag 24 November.
Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesehe Courant". Directeur-Hoofdredacteur R. G. Rij kens.
umm
De uitgave dez.er Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op foestdagen.
Prjjs per kwartaal, zoo binnen ala buiten Goes, lg2S*
Afsonderljjke corameri 5 cent.
Inzending van adverteniiën vóór 2 uren ©p den dag der
uitgave.
De prys dor gewone advertontiön ib van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct.
BS directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prija
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, iraweljjka- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels f 1,berekend
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 eest per regel.
Burgemeoster en Wathouders van Goes
brengen ingevolge art. 12 der Drankwet
ter openbare kennis, dat bij heD zijn
ingekomen de navolgende verzoeken om
vergunmlng tot den verkoop van
•terken drank in liet klein» van
H. FAAS voor het perceel C 262
H. W. HELLING VAN DEN BERG
voor het perceel C 135.
Binnen twee weken nadat deze bekend
making is geschied, kan ieder tegen het
verleanen van de vergunning schriftelijke
bezwaren inbrengen.
Goes, 23 November 1904.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
DE KONING KOOIJ.
De Secretaris,
G. A. HAJENIÜS.
HET ARBEIDSCONTRACT.
Onder alle overeenkomsten is, wanneer
man de koop-overeenkomst uitzondert,
de arbeids-overeenkomst zeker wel de
meest voorkomende. Daarom is eene juiste
regeling ervan van groot belang.
Hoö is tegenwoordig de rechtstoestand
ten opzichte van de arbeids-overeenkomst
De plaats, waar die overeenkomsten wor
den behandeld, is het Burgerlijk Wet
boek men zou dus daarin een belangrijk
hoofdstuk omtrent deze zaak verwachten.
Maar als men de overeenkomsten van
de schepelingen uitzondert, vindt men
slechts drie artikels op dit punt en van
deze drie valt nog üiet veel goeds te
zoggen. Ten eerste wordt er bepaald, dat
men goene overeenkomst voor het leven
mag sluiten ten tweede, dat bij geschillen
tussehen partgen de patroon op zijn woord
geloofd wordt en ton derde, dat de dienst
boden, die tusschentgds worden wegge
zonden, aanspraak hebben op eene ver
goeding, maar hun loon verbeuren als
ze binnentijds wegloopen. Deze bepalingen
gelden voor dienstboden en werklieden.
Maar nu is het sedert de invoering van
hot B. W. eene lief hebberij-vraag onder
de juristen gebleven, wie onder de dienst
boden en wie onder de werklieden be-
hooren.
Thans wordt bij oen aantal arbeids
overeenkomsten niets vooruit afgesproken,
of hot geschiedt alleen eenzijdig in het
belang van den werkgever.
Bij ons te lande is langzamerhand de
overtuiging gevestigd, dat de arbeids
overeenkomst niet geregeld is, dat er
tussehen patroon en werkman eigenlijk
in het geheel geen ovoreenkomst bestaat.
Dit laatste is wel een onjuiste opvatting,
maar die toch gemakkelijk te verklaren is.
Sedert een jaar of vijftien is er een
sterke aandrang merkbaar om eene wet
telijke regeling te scheppen. In andere
landen heeft men tweeledige regelingen
een speciale tegen misbruiken en eene
algemeene, die het geheel van de rechten
35 rauimsTog.
Een Familieveete.
Naar het Fransch,
doos
PAUL BERTNAY.
»De Buissonrond en de Buissonnière
zouden samen een prachtig domein vor
men", vervolgde Camille. »Voor het
oogenblik bezit Gratienne alleen haar niet
onbelangrijk moeders versterf. Ze erft
ook het geld van haar vader, want het
tweede huwelgk is kinderloos Dat
zijn de vooruitzichten van de twee kin
deren, die elkaar lief hebben, en trouw
lief hebben, dat verzeker ik uzonder
die oude veete tussehen hunne weder-
zijdsche ouders, zouden ze reeds ge
trouwd zgn 1"
Boissier maakte een dreigend gebaar,
alsof hg er tegen op wilde komen »Ja,
we zgn elkaar vgandig gezind en in het
geheel niet tot eene toenadering bereid".
>En vindt u nu niet, dat die oneenig-
heid lang genoeg geduurd heeft Komaan,
mgnheer Boissier, erken nu maar eens,
dat u hardvochtig tegen uw buurman
bent geweest 1"
»Ik heb van mgn goed recht gebruik
gemaakt. Hij heeft mg mgn proces laten
verliezen".
»Het zg zooU hebt uw recht door
gedreven vrg hardvochtig. Toen heeft
hg zich gewroken ook op eene hard
vochtige manier".
»Dat vergeef ik hem nooit".
»Maar nu breng ik iets mede om de
wonde, die hg uw eigenliefde heeft toe
gebracht, te verbinden. Ik wil u die sjerp
terug geven en dat heeft mij moeite
gekost. Dat kunt u gerust gelooven. Ik heb
den heer de la Bochére vgftig stemmen
en verplichtingen duidelijk omschrijft.
In ons land is indertijd de liberale
minister Smidt begonnen de zaak aan te
pakken. Hij droeg professor Druckerhet
tegenwoordige kamerlid, op, een ontwerp
gereed te maken. Dit is in 1898 gepu
bliceerd. In 1901 kwam er een regeerings-
ontwerp, maar minister Cort van der
Linden moost spoedig aftreden en zoo was
de zaak eerst weer van de baan. De
tegenwoordige minister van Justitie, mr.
Loef, heeft thans echter het ontwerp
ingediend, een ontwerp, waaruit wij reeds
vroeger het een en ander hebben meö-
gedeeld.
Fel is dit ontwerp terstond aangevallen
door het Volken do neutrale vakveroeni-
gingen zgn bozig met in het groot er
tegen te protosteeron, omdat zg meenen,
dat het weinig goede, dat er in voorkomt
voor den werkman, niet opweegt tegen
de vele slechte artikelen, die het bevat.
Ook van christelijke arbeiders zijn reeds
stemmen vernomen, dat velen hunner
zich niet kunnen vereenigen met enkele
artikelen in dit ontwerp, maar ze achten
deze echter nog niet van zoo ernstigen
aard, dat ze het geheele arbeidscontract
er onaannemelijk door achten.
Ook wij juichen hot toe, dat eindelijk
op dit gebied iets tot stand zal komen,
al zal deze wettelijke regeling ook geen
wonderen doen. Men make zich geen il
lusies, dat zij eene omwenteling in do
maatschappelijke verhoudingen zal teweeg
brengen, maar zij zal wel menige on
rechtvaardigheid opheffen en menige grief
wegnemen. Het besef, dat men niet al
leen rechten heeft, maar ook verplich
tingen, zal er door worden versterkt en
het zal een van de stappen zgn tot ver
betering van de maatschappelijke toe
standen.
Daarom betreuren wij het, dat art.
1639a', den opzeggingstermijn betreffende,
o. i. te bezwarende bepalingen voor den
werkman inhoudt. In de gevallen, waarin
niet eene overeenkomst van ééne week
is afgesloten, beschouwt het ontwerp het,
dat er een dienstbetrekking van onbe-
paalden duur bestaat. En dan moet de
werkman of de werkgever, als hg er een
einde aan wil maken, ééne week vooraf
de dienstbetrekking opzeggen, wanneer
zij nog niet één vol jaar als werkman
en werkgever tot elkaar in betrekking
hebben gestaan. Dat is niet erg, maar
bezwarender wordt zulks, naarmate de
betrekking langer duurt. Voor elk vol
jaar, dat de dienstbetrekking onafgebro
ken geduurd heeft, wordt die termijn
van opzegging verlengd met veertien
dagen. Neemt men dus aan, dat de dienst
betrekking drie jaren heeft geduurd, dan
wordt de opzeggingstermijn zeven weken.
En zoo komt er voor elk volgend jaar,
dat de dienstbetrekking geduurd heeft,
weer veertien dagen bg, tot een maxi
mum van een half jaar.
Deze termijn nu lijkt ons voor den
moeten ontnemen, neen ontstolen. Ik heb
dat tot stand gebracht, door een middel,
dat ik u misschien later zal meedoelen."
»Hebt u dat gedaan riep hij tegen
wil en dank uit; hij bewonderde die
vrouw, die in ééa maand meer had gedaan
gekregen dan bij in twaalf jaar.
»Och hemel, ja 1 Gourja, Rousseet
hunne omkeering heeft u zeker wel ver
baasd. Eiken het maar
»Hebt u dat gedaan?"
»Ja, ik. En nu ik al die lieden voor
u gewonnen heb, is het wol te vergeven,
dat ik mijn laatste kaart, die den doorslag
geven zal, bewaard heb." Met een vrien
delijk laebjo, dat als het ware de sombere
eetzaal opvroolgkte, vervolgde zijx>Borel
en zijne makkers bewaar ik als resorve
Naar welken kant moet ik mijn pink
richten
Ze vroeg dat zoo aardigzoo snaaks,
ze was op dat oogenblik verblindend
schooD, hij was er van onderden indruk.
Terwijl bij haar hoorde praten over
Pierre en over zgn meisje en hare aan
staande bezittingen, die hem niet
onverschillig waren dacht hij toch
voortdurend aan de sjerp dat ze als
een lokvogel liet wapperen dezen keer
had hg ze maar voor het grijpen Hij
spitste zijn lippon en keek een beetje
wantrouwend.
»U zegt datMaar wordt u door
Girardot gezonden Doet bij dezen eersten
stap Ik zou voor geen geld de eerste
willen zgn
Ze viel hem in de rede, voordat hg
verder kon gaan.
»Hij zal het u vragen, mgnheer Bois
sier 1"
WelnuDan zullen we zien
»Neen", vervolgde zij lachend, »ik ben
ook wantrouwend. Hij zal het u vragen,
maar onder voorwaarde, dat u 't aan
neemt 1
werkman veel te bezwarend zij kon,
zonder den werkgever to schaden, veilig
veol korter gesteld zijn en we hopen, dat
de Kamer op dit stuk dan ook een woordje
zal meéspreken. De onbillijkheid van deze
bepaling springt torstond in het oog, als
men eens bedenkt, dat eon werkman, dio
kans had op vorbeteriog van positie, door
bij een ander te gaan werken, zich die
kans ontnomen ziet, omdat hij niet meer
zgn dienst kan opzeggen dan zes maan
den of zooveel korter te voren.
Want wil hij voor dien tijd weggaan,
dan verbeurt hg zooveel maanden loon,
dat de werkgever in zgn bezit heeft.
En dit brengt ons tot een tweede be
zwaar tegen het ontwerp.
Als een werkgever een werkman op
stel en sprong wegzendt, moet de eerste
een schadevergoeding geven, waarvoor de
laatste geen anderen wuarborg heeft, dan
een vonnis van den rechter, na een in
gediende klacht. Doch wanneer de werk
man zonder tijdige opzegging het werk
neerlegt, dan moet hg den werkgever
eene schadevergoeding betalen. De laat
ste hoeft volkomen waarborg, dat die
schadevergoeding hem niet ontgaan zal,
doordat de werkgever met den werk
man kan afspreken, dat de laatste tel
kens een deel van zgn loon zal laten
staan, dat de werkgever dus onder zich
houdt. Dat is nu wel heel aangenaam
voor den werkgever, omdat deze bij even-
tueele dieustverbreking zich niet af zal
behoeven te vragen hoe hij aan de hem
toekomende schadevergoeding zal komen,
maar het is toch een meten met twee
maten, wat het- ontwerp bier doet. De
onbillijkheid van deze bepaling springt
in het oog, wanneer men zich maar eens
het geval voorstelt, dat de werkgever
failliet gaat.
Dit zijn een paar artikelen, die we
gaarne in het ontwerp zouden zien ver
anderd. Er zijn er nog wel enkele, clie
voor amendeeren vatbaar zijn, in de Kamer
zal bg de behandeling van het ontwerp
daarop wel de aandacht worden gevestigd.
En dan zal, zooals we boven reeds zeiden,
dit ontwerp, wet geworden, mêe kunnen
werken tot verbetering van maatschap
pelijke toestanden.
Buitenland.
Het Fransche ministerie.
De toestand van het ministerie in
Frankrijk wordt toch eenigszins bedenke
lijk. Er is een minister gegaan en zgn
plaats werd onmiddellijk door een ander
ingenomen in zooverre is de zaak in
orde. Maar do Eris-appel, waarover gene
raal Andrè struikelde, is niet weggenomen
en rolt steeds verder in de Fransche
Kamer. Iets ergers had het ministerio-
Combes niet kunnen overkomen, dan de
onthulling van de merkwaardige brief
wisseling, aan het ministerie van oorlog
gevoerd. Ook zij, die geheel buiten de
politiek stonden, waren verontwaardigd
over do aanklachten, de spionnage, de
verklikkerij, waardoor over het lot van
zoovele officieren werd beslist. De oppo
sitie maakt een veelomvattend gebruik
van de papieren wapens, die zij overigens
door diefstal heeft verkregen. Bij do na
tionalisten hebben zich de cleriealen ge
voegd en bg dit gezelschap hebben zich
mannen als RibotDoumier en Mêline
aangesloten. Zij vreezen dit, zooals zij het
gaarne noemen, Jaeobijnsche ministerie.
Zg willen geen scheiding van staat en
kerk, geen belasting op het inkomen en
verafscbuwen het »bloc" en zgn werken.
Andre' is gegaan togen Combes zelf
gaat thans de aanval. Een intorpellatie,
Donderdag gehouden, heeft dat duidelijk
bewezen. De minister van Onderwijs had
een leeraar aan ren gymnasium, dio tot
do mannen behoorde, waarvan hot mi
nisterie zijn inlichtingen verkreeg, bij
wijze van proef verplaatst. De minister
van justitie toonde zich goneigd om een
rechter, die in hetzelfde geval verkeerde,
ter verantwoording te roepen. Maar het
duurde de oppositie te lang en daarom
vroeg zij, wat de Regeering in dit geval
van plan was. >Het land moest weteD,
waaraan het zich te houden had." Het
hoofd van de armee der oppositie was
Ribot en Combes begreep, waar men heen
wilde. x-Men wil de republikeinsche amb
tenaren aan do wraak van onze tegen
standers opofferen", zeide hij, en dat thema
ui werkende, bad hij bij do linkerzydo
succes, dat nog grooter werd, toen de heer
Ribot insinueerde, dat er geheimzinnige
afspraken bestonden tussehen de Regee
ring en het Groot Oosten, waardoor hg
alle leden der loge in de Kamer tegen
zich kreeg. De aanval werd afgeslagen,
maar slechts met 296 tegeD 267 stemmen.
Men k3n eerstdaags een nieuwen aanval
verwachten en, overwegende, dat de uit
slag een er stemming dikwijls van kleinig
heden kan afhangen, is de positie van
het kabinet niet zoo heel sterk meer te
noemen.
Quaesties in het Duitsche Rijk.
Na het geval Lippe-Detmold heeft men
nu do quaestie in Coburg-Gotha. De ge
schiedenis is als volgt
Uit angst voor annexatie door Pruisen
heeft vijftig jaar geleden de volksverte
genwoordiging van Gotha alle staatsdo
meinen als particulier eigendom aan den
toenmaals regeerenden hertog overgedra
gen. Jaar en dag werkte later de volks
vertegenwoordiging er aan om de dom
heid van destijds te herstelion door een
nieuwe financieele regeling der domeinen-
kwestie. Op 't oogenblik voert de erfprins
van Hohenlohe-Langenburg het regentschap
voor den nog minderjarigen hei tog Karei
Eduard. Tussehen den regent, den staats
minister en den Gothaschen Landdag was
nu onlangs eindelijk overeenstemming in
de domeinenkwestie bereikt, volgens wel
ke de helft van bet domeinbezit herto
gelijk particulier eigendom zou blijven,
maar de andere helft als staatsdomein
aan het land terug zou worden gegeven.
Bovendien werd de jaarljjksehe civiele
ljjst van den hertog op 200,000 mark
bepaald. A1 les scheen tot algemeene te
vredenheid geregeld te zijn, toen de jonge
hertog, die te Potsdam als luitenant bij
de garde dient, plotseling verklaarde
voorloopig niet toe te kunnen stemmen.
De regent, de erfprins van Hohenlohe
deelde daarop den staatsminister Hentig
mede, dat onder zulke omstandighfden
do oplossing der domein kwestie moest
blijven wachten tot na de troonsbestij
ging van den jongen hertog, die in Juli
volgend jaar zal plaats hebben. Tegelijk
heette het, dat de jonge hertog zijn vol
komen onverwachte weigering hiermee
motiveerde, dat voor bovenbedoeld ver-
deelingsplan van het zeer groot domein-
bezit tussehen den hertog en den s'aat
eerst alle overige vorstelijke agnatcD hun
toestemming moeten ge\en. Daar de jonge
hertog Karei Eduard als geboren Erg 1-
sche prins met zijn troonsopvolging in
Duitscbland toch al zeer weinig popu
lair is en daar verder bedoelde agnaten
over geheel Europa verstrooid zijn, o.a.
in België, Bulgarije eu Portugal zitten,
zoo kan men zich ongeveer denken, welke
kritiek het tegenwoordige mislukken der
domoinenregoling uitlokt. Allereerst heeft
staatsminister Hentig dadelijk zgn ambt
neergelegd rn de liberale pers laat het
licht vallen op den tegenziD, dien de
Duitsche bevolking moet koes'eren tegen
de aangewaaide Engelscbe vorstenfami-
lie, een tegenzin, die Hentig"a verstan
dige politiek tot dusver tot zwijgen bad
weten te brengen, maar die zal toene
men, vooral in een landje als Gotba,
waar een derde of de helft der volks
vertegenwoordiging uit sociaal-democra
ten bestaat.
De obstructie beteugeld.
De besprekingen in hot Hongaarsche
Volkshuis over de wijzigingen in het
reglement van orde, door Tisza voorge
steld, hadden reeds weken geduurd en
het einde zou nog niet te voorzien zijn
geweest, indien de oppositie niet d or
een behendige manoeuvre in de war was
gib icht.
Na zich van den steun der geheele
liberale partij te hebben verzekerd, liet
minister Tisza den heer Daniel een
voorstel indienen, slrekkende tot invoe
ring voor één jaar van het gewijzigde
reglement van orde, dat den president
grooter bevoegdheden toekent, en zondor
de vrijheid van spreken te belemmeren,
hem de gelegenheid geeft het guillotine-
systeem" in toepassing te brengen. Dit
ging op gt-ond der bepaling, dat een
en papier
»Dat kuut u daar op 't bureau vinden
Hij wees naar het meubel, dat in den
hoek der eetzaal stond.
Z9 ging er voor zitten, dacht ren
oogenblik na en schreef bet volgende
Waarde zoon,
»Na er nog eens over te hebben ra-
gedacht, antwoord ik gunstig op de vraag,
die je mij gedaaD hebt. De heer Girardot,
op zijn handelingen teruggekomen,
wat mg zeer getroffen heefl, werkt
mgne benoeming tot roaire van Saint-
Romain in de hand. De lijst, waarop ik
bovenaan sta, is gekozen. Ik meld je dat
goede nieuws, en als ezijs van mijne
tevred'nbeid en vergevingsgezindheid,
verzoek ik je, om dadelijk over te komen,
daar de heer Girardot mij je hand ge
vraagd heeft voor zgn kleindochter en
ik hem heb toegestaan."
Camille las het hardop voor.
»Scbrijf u dien brief, dan zal ik bem
mee nemen en k ijgt uw zoon bcm Zon
dagavond. Wat. waagt u hiermee? Als
u niet gekozen wordt, is bij van g- en
waarde
»Maar het ontslag r
»Dat zullen we er nog bijvoegen."
Zg schreef: »lk geef mijne toestemming
tot je huwelijk, maar onder voorwaarde,
dat. gij je ontslag zult nemen om naar
Saint-Romain terug te keeren, zoo je wilt
bij de grootouders van je vrouw te gaan
inwonenverder heb ik je noodig bij de
'xploitatie van de Buissonrond en van
de Buissonüière, die eens je oigendom
zal worden, zooals tnsschen den beer
Girardot en mij is overeengekomen."
Met zgn lynx-oogeD, waarmee hij he.-l
ver kon zien, had Tony Botesier, over d »n
schouder van Camille, den brief gelezen.
*Ja" zei hg, adat is juiBt., zoo kan ik
d'n brief overschreven."
Wordt vervolgd
»Hij zal wel te weten komen, of ik
't aanneem."
Ze trachtte hem nogmaals onder haar
bekoring te brengen
»Van daag heb ik u, maar overmor
gen ben ik u weer kwijt. U zult ver
krijgen wat u zoozeer wenscht. U zoudt
mij dan kunnen weigeren, waartoe ik u
niet meer zou kunnen dwinger. U zult
maire wordeD, mgnheer Boissier."
Hg sperde zijne neusgaten open om
een hoogmoedig zuchtje te loozeD.
Camille ging voort
»Ik profiteer van mgn tegenwoordige
stemming. Ik wil het geluk van die kin-
deron. Ik koop het van u tegen den u
bekenden prijs. Komaan, moet ik mijn
pink oplichten om Borel en zgne kame
raden voor u te winnen
»Het zgn me n >g al lieve jongens 1"
bromde hij om zijn wo de en zijn
schaamte, dat hij had toegegeven, te
luchten.
Toen hij genoeg op Borel en zijn kliek
had afgegeven, zei hijGirardot komt
hot in ieder geval vragen
»Ja."
»Maar op een beleefde, nette manier 1"
»Natuurlgk 1"
»En dan zal het huwelgk hier geslo
ten worden Op het gemeentehuis
van Saint-Romain
»U zult het zelf kunnen sluiten, mijn
heer de maire."
»Hm nog nietnog niet
Toen somde hij, als een echte boer,
de voordeelen op
>De Buissonnière zal per huwelijks
contract vermaakt worden
»Door mgne ouders en door mg."
>Dau dan Hij sloeg met zgne
vuisten op de tafel. »DanOp een
conditie."
»Noem die maar."
»Dat mijn zoon zijn ontslag zal aan
vragen en hier zal komen. Anders doe
ik het niet."
>Maan u zult hem toch op de Buis
sonnière willen laten wonen, waar de
jonggehuwden zich aangenaam en ge
makkelijk kunnen inrichten
»Op de Buissonn.è'-e of de Buissonrond,
dat is mij hetzelfde, mits hij op het
domein zijn verblijf houdt en het beroep
van kweeker leert."
»Ous dat 1b overeengekomen Ik sta
er wel voor in, dat hij zijn ontslag zal
nomen 1"
Ze deed die belofte zoo haastig, dat
hij brommerig zei
»Het schgnt u af te schrikken, dat
uw nichtje als mgn schoondochter hier
zou komen wonen Ik zou haar toch
waarschijnlijk niet vermoorden."
»Och kom, dat kan u toch niet schelen.
U heeft uwe gewoonten. Die zoudt u dan
m'sschien eeiiigszins moeten wijzigen 1"
Waarom? Moeten de ouders dan huane
kinderen ontzien
»U ziet toch wel in, dat u zoudt
willen, dat alles naar uw zin ging. De
jonge lui bobben niet dezelfde inzich
ten als menschen van een vroeger ge
slacht. Laat hen op een zekeren afstand
van u blgveü, en toch ook dichtbij, maar
in hun eigen huis. Daardoor voorkomt
u teleurstellingen."
Hg drong er niet verder op aan. Mis
schien begreep hg, dat het voor de goede
verstandhouding verkieselijker zou zgn.
»Maar als het nu Zondag eens tegen
viel en er niets meer aan te veranderen
was Als u hier allemaal eens zoudt
moeten komen knielen
>Daarin kunnen we voorzien. Wg ma
ke q een schriftelijk contract. Dat is voor
beide partgen het best
»Maar er is geen aangename vorm
voor zoo iets !M
»Dat zult u eens zien l Hebt u pen
