1904. N\ 128. Zaterdag 29 October. 91sle jaargang. GOESCHE COURANT. Uitgave van de Naaml. Yennootschap „Goesche Courant". Directeur-Hoofdredacteur R. G. Rijkens. De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond, uitgezonderd op feestdagen. Prps per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, l»23» Afzonderlijke nommers 5 cent. Inzending van adverkntiën vóór 2 uren pp den dag dep uitgave* De prps der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct. Bp directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prpt slechts tweemaal berekend. Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende dankbetuigingen worden van 110 regels 1,berekend. Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel. Belasting op bedrijfs en andere inkomsten. Het Hoofd van het Plaatselijk Bestuur to Goes brengt ter kennis van belang hebbenden, dat bij hem ingekomen en aan den ontvanger der directe belastin gen verzonden is kohier no. 3 der be lasting op bedrijfs- en andere inkomsten, dienst 1904/1905, invorderbaar verklaard door den directeur der directe belastin gen enz. Ie Middelburg den 25 October 1904 no. 690; dat ieder verplicht is zijnen aanslag op den bp de wet bepaalden voet te vol doen en dat heden ingaat de tormpn van zes weken, binnen welken daartegen bezwaarschriften kunnen worden inge zonden. Goes, den 27 October 1904. Het Hoofd van het Plaatselijk Bestuur voornoemd, DE KONING KOOLJ. Buitenland. Algemeene Politiek. Niettegenstaande het allernoodlottigst voorval, dat bij Doggersbank heelt plaats gehad, blpven nog steeds de geruchten van bemiddeling aanhouden. Het zal daar voor echter wel te laat zijn. Als Presi dent Roosevelt ook zijn zin krijgt en eene nieuwo vredesconferentie te 's Gravenhage bfjeenkomt, zal hij handelen over arbi trage en het voorkomen zoo mogelpk van nieuwe geschillen. Maar aan den staat van zaken in 't OoBten zal de conferentie niets veranderen, vreezen we. Opmerkelijk is het, dat vooral van Fransche zijde op bemiddeling wordt aan gedrongen. Het is een onderwerp, dat zich leent tot schitterende betoogen, vol algo- moene menschenmin. Maar practische ge volgen kan men daarvan niet verwachten. Alleen verdient het de aandacht, dat Jaures en de zpnen, Rusland loslaten en schijnbaar niet meer gelooven aan de overwinning v$n den bondgenoot. Hunne tegenstanders, de nationalisten op hunne beurt, hebben uit de Russische neerla gen het besluit getrokken, dat Rusland genoeg met zich zelf te doen zal hebben in de eerste jaren, om aan geen nieuwe ondernemingen te denken. Er is geen kans op, dat Rusland de Republiek het genoegen zal doen Elzas en Lotharingen te helpen herwinnen. Te minder nog, omdat Rusland op 't oogen- blik met Duitschland op den besten voet staat. Men schijnt thans zijne hoop op Enge land te stellen. De Russische oorlogen in Mandsjoerije komen Engeland ten goede. Terwijl de Russen en de Japansche bond- genooten elkander zooveel mogeljjk ver nietigen, heeft Engeland de schoonste gelegenheid, waarvan het gaarne gobruik maakt, om te visschen in troebel water. Men heeft eene ^vreedzame expeditie" naar Tibet gezonden en zij is terugge keerd met een tractaat, waarvan de waarde nog moet blijken. En men spreekt reeds van eene nieuwe, nog vreedzamer expe ditie naar Perzië. Engeland profiteert van den oorlog om zooveel mogelijk den Russischen invloed in Azië te vermin doren. En intusschen wast merkbaar zijn invloed in Europa. De Engelsche bladen gevoelen zich blijkbaar sterk op 't oogenblik en rede neeren over Europeescbe quaesties alsof mon het Hof van Arbitrage wel kon af schaffen, daar Engeland toch het beslis sende woord zal spreken. Tegenwoordig houdt de Engelsche Pers zich weer bij voorkeur met Duitschland bezig, eene eer waarop men daar geenszins gesteld is. Er gaat geen dag voorbij zonder een nieuwe beschuldiging, eene aantijging, eene insinuatie aan het adres van het Duitsche Rijk. Men tracht in het bijzon der Japan te overtuigen, dat Duitschland met den Russischen vijand samen doet tot verderf van het land der Rijzende Zon. Het laatste nieuwtje in dat genre is, dat de Russische vloot in hot vooropgaan een paar torpedobooten heeft meêgenomen, op een Duitsche werf voor het Russische Rijk gebouwd. Men ziet het, op Engeland behoeft men, wat bemiddeling betreft, ook al niet te rekenen. Het is de moeite waard het oog te houden op de mogelijke politieke gevolgen van den oorlog in het Oosten. De Vredesconferentie. Een tweede, bjjna hadden we gezegd groote comedie, maar we bedoelen vre desconferentie, zal er misschien in den Haag worden gehouden. Van wege de Regeering der Vereenigde gtaten zijn telegrammen gezonden aan de ^merikaansche gezanten buitenslands om aan de Regeeringen, waarbij zjj geaccre diteerd zijn, over te brengen de uithoo- diging van President Roosevelt tot een nieuwe bijeenkomst in den Haag om do oorspronkelijke conventie uit te breiden en te versterken en voornamelijk om middelen te beramen, ten einde de ver schrikkingen van den modernen oorlog te verminderen en de rechten van den neutralen handel op do open zee te hand haven. Terwpl Roosevelt voorstelt den Haag als plaats van samenkomst voor de voor gestelde conferentie, worden deze bp zon derheid en do datum van de samenkomst overgelaten aan de beslissing door de meerderheid der Rogeeringen, welke de uitnoodiging aannemen. Evenredige Vertegenwoordiging. In het Zwitsersche kanton Bazel trach ten conservatieven, ultramontanen on sociaal-democraten de noodigo handteeke- ningen te verkrpgen voor eene aanvang tot het houden van eene volksstemming over een voorstel tot invoering van even redige vertegenwoordiging. De vrijzinnig- democratische partij in het kanton wil van dat voorstel niemendal weten. Zij heeft in eene druk bezochte vergadering met eenparige stemmen eene motie aan genomen, waarin dringend wordt aange raden, het voorstel met alle gepaste middelen te bestrijden. De meeste sprekers verklaarden besliste tegenstanders te zpn van het stelsel der evenredige vertegen woordiging enkele anderen keurden het stelsel goed, maar hadden ernstig bezwaar tegen de wijze, waarop het in het voor stel was uitgewerkt. Met name hadden zp bezwaar tegen het zoogenaamde pana cheoren (het plaatsen van candidaten van verschillende partijen op ééne lijst.) In het kanton Züricb schijnt men van Regeeringswege binnenkort een voorstel tot het invoeren van evenredige ver tegenwoordiging te kunnen verwachten. GOES, 28 Oct. 1904. Sedert eenigen tpd ligt op het bu reau van dit blad een lijst ter teekening voor hen, die willen deelnemen aan het huldeblijk van het Nederlandsche Volk aan de nagedachtenis van President Rru- gerdoor bij te dragen in do kosten van het overbrengen van diens stoffelijk over schot naar Zuid Afrika. Het spijt ons te moeten melden, dat slechts één persoon tot nu toe op die lijst heeft geteekend. Er gebeurt blijkbaar te veel in onze dagen en de gebeurtenissen volgen elkaar zoo snel op. Waar zijn de enthousiasten uit den tpd van den Zuidafrikaanschen oorlog gebleven Geestdrift is zeer schoon, maar zij duurt meestal niet lang. Als het eerste schoone vuur is uitgebrand, laat men het voorwerp zpner toejuiching varen en de aandacht wordt reeds lang door iets anders bezig gehouden. De personen, bij wie men aanklopt voor de oude zaak, munten veelal uit door bescheidenheid en vinden, dat de zaak ook zonder hun steun wel zal lukken. Zoo zal het ook hier wel gegaan zijn, maar toch kunnen wij niet aannemen, dat er in Goes nog niet meer personen zpn, die voor deze laatste hulde aan den grooten Zuid Afri kaner iets willen bijdragen. Daarom zul len wp de lijst, alvorens die te verzenden, nog een paar dagen ter teekening laten liggen. Gisteravond trad in de schouwburg zaal der sociëteit V. O. V. alhier als spreker op dhr. A. J. Toursdirecteur van »Ons Huis" te Amsterdam, om het een en ander mede te deelen over »Ons Huis en Toynbeewerk." Het aantal opge- komenen had grooter kunnen zpn. Dhr. Herman Snijdersvan Middelburg, die den spreker inleidde, herinnerde er aan dat »Ons Huis" te Middelburg, dat weldra zijn tien-jarig bestaan zal vieren, bp de oprichting grooten invloed en steun had ondervonden door de voordracht, die toen ook door dhr. Tours aldaar is gehouden, en hoopte, dat de rede van dezen avond voor Goes hetzelfde resultaat mocht hebben. Dhr. Tours ving zijne rede aan met eene beschouwing van den toestand, waar in de arbeidende klasse verkeerde in het begin der vorige eeuw in Engeland. Daar die toestand allertreurigst was, werd het volk ontevreden, begon zich te vereenigen, eischte kiesrecht, hield meetings en richtte verzoekschriften tot de Regeering, met het gevolg, dat weldra verbetering kwam en er meer werd gedaan ter bevrediging van de rechtmatige eischen, die ook aan het leven en het levensgenot van den werkman mogon worden gesteld. Naar aanleiding hiervan gaf spr. een korte beschrijving van het werk, dat Toynbee voor don arbeider te Londen heoft gedaan en van zijn aldaar opgericht »Ons Huis". Vervolgens trad hij in eene be schouwing van de positie, waarin de arbeidersklasse verkeerde in ons land in het midden der vorige eeuw. Ook die was toen vrp treurig, doch door de po ging tot lotsverbetering, die grootendeels van den werkman zelf is uitgegaan, is daarin thans veel verandering gekomen, zoodat de klove tusschen arm en rijk wel niet is gedempt, maar toch heel wat kleiner is geworden. De eene begint den anderen meer te waardeuren, omdat zp wederkeerig aan elkaar veel verplicht zpn. De arbeider bouwt voor den bezit tende huizen, hp weeft zpn linnen, maakt zpn meubels, zpn dochters en vrouwen helpen aan de huiseljjke bezigheden, en dat moet worden gewaardeerd, niot alleen door voldoende betaling van den arbeid, maar ook door den werkman meer to geven dan zpn loon en to bedenken, dat hij mensch is van gelijke waar le als ieder ander. Een streven daarnaar openbaart zich in het verlangen om den arbeider de hand te reiken en hem de gelegenheid te scheppen zich te ontwikkelen, hem van het leven te laten genieten door gepaste ontspanning en hom behulpzaam te zijn in zpn verlangen naar beter levensomstan digheden. Dit alles tracht een »Ons Huis" te verwezenlpken, voor zoover zulk een inrichting daartoe bij machte is. Alsnu gaf spr. oen uitvoerige beschrij ving van »Ons Huis" te Amsterdam, dat ten doel heeftbevordering der ontwik keling des volks, van den min- -zoowel als van den meergegoede meer kennis en vreugd in de gezinnen der werklieden en der gegoeden een samenwerking in beider belang, dat zich kenmerkt door een geest van waardeering en broederzin. Men staat verbaasd bij hot hooren van wat daar voor den werkman wordt ge daan, en hoe druk daarvan geprofiteerd wordt. Wat daar in bot groot geschiedt, kan op elke andere plaats in het klein tot stand komen. Daarom wekte epr. de meer gegoeden op »Ons Huis" te Goes te steunen, niet alleen financieel, maar met alle krachten, die den werkman ton goede kunnen komen, en de arboiders om van »Ons Huis" een druk gobruik te maken, om daar te hooren en te leeren tot ontspanning en tot lotsverbeteriug. De omgang van den mindere met den meerdere, zoo in maatsehappelijken als in wetensehappelijken zin, wekt onder linge waardeering en vertrouwen, leidt tot vriendschap en verkleint de klove, die nog belet, dat alle mensehen met elkaar verkeeren als ledon van één groot huisgezin. Hier eindigde dhr. Tours zijn boeiende voordracht en werd na een oogenblik pauze gelegenheid gegeven tot het doen van vragen, waarvan alleen werd gebruik ge maakt door een dame, die vroeg of in »Ons Huis" te Amsterdam ook verschil van godsdienst wordt in acht genomen, waarop dhr. Tours antwoordde, dat gods dienstzaken, daar gehsel onbesproken blij ven, omdat »Ons Huis" toegankelijk is voor menschen van alle gezindten, geene uit gesloten alleen is op verzoek van gods dienstleeraren bepaald, dat op Zondag de inrichting eerst te 12 uur wordt open gesteld, opdat ieder bezoeker op dien dag de godsdienstoefeningen zou kunnen bp- wonen. Dhr. Snijders sloot de bpeenkomst met dankbetuiging san dhr. Tours voor zpn optreden. Ook hp wees op de voordoelen en de zelfvoldoening, die zoowel de be stuurders en medewerkers als de bezoe kers van een »Ons Huis" ondervinden en op het ruime arbeidsveld, door per soonlijke medewerking, dat het Toynbee werk aanbiedt. De financieele steun dien de zaak tot hiertoe alhier ondervindt is aanvankelpk bevredigend te noemen. Reeds een drie tal ingezetenen openden de rij der in schrijvingen met oen jaarlpksche bijdrage van f 10, terwijl meerdere biljetten reeds ingevuld bij het bestuur inkwamen. In eene gisteravond in het café »Schoonoord" alhier gehouden vergade ring van typografen van de ruim 50 waren er slechts een 20-tal opgekomen waar als spreker optrad de vakgenoot Bimmel uit Middelburg, met het onder werp »Beter loon en korter arbeidsduur", is men tot oprichting eener vakvereeni- ging (afdeeling van den >Alg. Ned. Typo grafenbond") gekomen. Er traden van de 20 opgpkomonen, staande de vergade ring, een 9-tal als lid der afdeeling toe. De oudsten lieten zich de keuze van voorloopige bestuursleden welgevallen, n.l. W. Siepmanvoorzitter, W. v. d. Visse secretaris en A. Visserpenningmeester. Door dhr. Kienedie de vergadering leidde, werd aan dbr. Bimmel een woord van dank gebracht voor do zoo bereid willige medewerking, waarna de verga dering uiteenging. Dhr. D. de Koning Jr., tbans werk zaam als inspecteur bij de gem.-gas- fabrioken te Amsterdam, is benoemd tot directeur-boekhouder aan de gem.-gas- fabriek te Franeker. De heer W. II. Ittmann, arts, is met ingang van 1 Januari a.s. benoemd tot assistent aan het Burgerziekenhuis te Amsterdam. Door dbr. O. M. Leignes Bakhoven is te Zurich het examen afgelegd voor het verkrpgen van het »voor-diploma tct promotie aan de universiteit". De minister van Binnonlandsche Zaken brengt ter kennis van belangheb benden, dat 8ollicitatiëa voor een be noeming bij de inspectie, bedoeld in art. 48 der Drankwet, vooralsnog niet in aanmerking kunnen komen, en dat, voor zoover dit later bet geval mocht zijn, zulks tijdig zal worden bekendgemaakt. (St.-Ct.j Naar de Standaard verneemt i6 men nu met de verzekerings-ontwerpen zoover gevorderd, dat de ouderdomsverzekering reeds voor do zomer inging, naar den Raad van State is verzonden ziektever zekering binnen enkele dagen de Kamer zal bereiken dat de visscherijverzekering tegen ongevallen tegelijk mot bet wetsont werp van de ziekteverzekering naar de Staten-Generaal zal gaan, en dat hierbij zal zpn gevoegd een voordracht tot de noodige wijzigingen in de ongevallenwet on eindelijk, dat de landbouwverzekering tegen ongevallen binnen een tweetal weken het departement zal verlaten. Voor de vis- seberij verzekering is bet van belang te achten, dat hetgeen de visschers op de Zuiderzee zullen te betalen hebben, naar men meldt, belangrijk minder zal zpn, dan wat ze nu hebben te voldoen. Met den minister van binnonland sche zaken, die aan rheumatische aan doeningen lijdt, ging het gisteren wat beter. De kransen en andere bloemstukken, thans nedergelegd op en om de kist met het stoffelijk overschot van President Kruger in de rouwkamer op de begraaf plaats Oud Eik-en-Duinen zullen, naar de A. RCt. verneemt, alle worden medegeno men naar Zuid-Afrika. Vermoedelijk zul len zp dezer dagen vooruit naar Rotterdam worden verzonden om in de rouwkamer aan boord van de Batavier VI een plaats te krijgen, zoodat zp niet aan den rouw- wagen worden gehangen bij vertrek van Eik-en-Duinen, in overeenstemming met den eenvoud, welke op aandraDg der be trekkingen van wijlen den president de overbrenging moet kenmerken. Stipt om 8 uur 's morgens zal Maandsg de rouw- wagen Eik-en-Duinen verlaten, om te ongeveer 3uur te Rotterdam aau te komen. lerseke. Den aanstaanden winter zal hier weer een landbouwcursus gehouden worden en wel onder leiding van den heer S, van de Vredeonderwijzer met land- bouw-akte te KloetiDge en bijgestaan door de heeren D. Rietveld de Hondt, J. Oom en J. Ossewaardeallen te lerseke. De cursus begint Maandag a.s. met 11 leerlingen. Wi@sekerke. Het eerste optreden der Sociaal Democratische arbeiderspartij in deze gemeente had gisteren plaats in de herberg van dhr. P. Gaanderse alhier, alwaar op zijne propaganda-reis door dit eiland, dhr. J. kienevoorzitter der af deeling Goes, als spreker optrad. Slechts een 25-tal hoorders, w. o. maar enkelen uit den arbeidersstand waren opgekomen, blijkbaar meest uit nieuwsgierigheid. Voor dozen zette spreker in eene causerie van een goed uur een schema der beginselen zijner partij uiteen, spoorde hen aan tot nadenken en gaf daarbij een beknopt overzicht van de wijze der wettenmakerij en van den invloed, dien de kiezer daarop met het stembiljet kan hebben. Voorts trachtte bp socialistische lec tuur aan den man te brengen en hield ten slotte eene collecte voor de propa ganda. De entree bedroeg 5 cent. (Van dezelfde lezingen op andere plaat sen verwachten wij, tenzij er iets bpzon- ders mocht gebeureü, geen verslagen. (Red.). Het incident bij Doggersbank. Eindelijk is er een telegram gekomen van den Russischen admiraal over het gebeurde bij Doggersbank. Het bericht dat uit Vigo, op de Spaaosche kust, kwam, zegt dat, zicb, te midden van de visscborsvloot in de Noordzee, twee vreemde torpedo-booten bovondoD. Een dezer verdween, de andere bleef tot 's ochtends toe op de plaats liggen, om op haar metgezellin te wachten of her stellingen uit te voeren. De admiraal betuigt zpn groote spijt, dat visschers door het schieten geleden hebben. In het geheele rapport, dat gisteren aan lord Lansdowne is meegedeeld, wordt verklaard, dat er nooit eenig opzet beeft bestaan om op trawlers te schieten. Indien een verdwaald schot een van de booten heeft geraakt, dan is dit zuiver bij ongeluk geweest. Tusschen de visscbersvloot wer den echter door de Russische officieren twee stoombooten opgemerkt, die met grooten spoed voeren en er precies als torpedobooten uitzagen. De admiraal kwam tot de overtuiging, dat het Ja pansche booten waren. Bp meende, dat zpn eskader slechts op een van deze schepen had geschoten. De admiraal ontkent met nadruk, dat een der Russische booten achter bleef en geen booten uitliet om de gekwetsten te helpen. Zijne officieren kwamen in het geheel niet te weten, dat een der traw lers door een schot was geraakt. De ad miraal spreekt zpn leedwezen en dat der gansche vloot erover uit, dat eenige traw ler schade leed en er personen gedood zijn en gekwetst. Hij voegt daaraan toe, dat de twee schepen, waarop is gescho ten, beslist bet type van oorlogsschepen hebben gehad. Natuurlijk heeft dit bericht, dat in strijd is met hetgeen de betrokken En gelsche visschers hebben verklaard, de gemoederen in Engeland niet doen be daren. Integendeel, de toestand is zeer gespannen en toen gisteren het bericht kwam, dat te middernacht de minister raad was bijeengeroepen, ontstemde dit de Beurs. Ook is de minister van Marino uit Londen naar Portsmouth vertrokken. Het is niet alleen de lawaaierige Daily Mail, die den toestand somber inziet en zegt, dat Engeland gisteren van Rusland inwilliging van do eischen heeft ver langd, dat de schuldigen gestraft worden en waarborg gegeven wordt tegen een herhaling, en dat anders de Engelsche Ka- naalvloot last zal krijgen de Russische Oostzeevloot te verzoeken terug te keeren, maar ook de vredelievende Westminster Gazette begint te wankelen, altons in de onderstelling, dat de Russische admiraal geen betere verontschuldigingen weet dan de boven gemelde. Te Berlijn heeft men uit Vigo een telegram ontvangen, waarin van het ge beurde het volgende relaas door Russi sche officieren wordt gegeten »Toen het eskader tegen I uur 's nachts tijdens mistig weder in twee divisies stoomde, werd tusschen beide divisies plotseling het opduiken van twee torpedo- booten waargenomen. De Russen ver moedden, dat de Japanners een aanval beraamden en openden het vuur van twee kruisers uit, op deze torpedo-booten. Op dit oogenblik zag men niets van vis schers, en als zp er geweest zpn, moeten zij huDne lichten op een bedekte plaats hebben gehad. Zoo kwam bet, dat de Russen op torpedo-booten mikten en vis schers raakten. Toen zij later van dit ongeluk hoorden, waren zij er zeer over bedroefd, want nooit zou het in de Rus sen op zpn gekomen, om op weerlooze visschers te schieten." Heden om twaalf uur vergaderde de Engelsche ministerraad weer. Voor even tueel nader nieuws zie men onder Laatste Berichten. Kerknieuws. Doopsgezinde kerk. Zondag 30 Oct., 's voormiddags 10 uren, godsdienstoefening door ds. S. Spaan*. De oorlog in het Oosten. Volgens bericht van het Russische telegraafbureau, is den 26en, 's avonds om 10 uur, een gevecht ten Z. O. van Moekden begonnen. De Japanners rukten op tot het dorp Erdagou dat zp, volgens geruchteD, in een tot den ochtend duren- den strpd vermeesterden. Het valt voorshands niet te beoordeelen, of daarmee een algemeene aanval geopend is, dan wel of het de Japanners er alleen om te doen is geweest, de stelling van hun rechtervleugel op een zwak puntte verbeteren. Koeropatkin had gisteron juist gemeld, dat van Erdagou uit in den nacht op den 258len vrpwilligersafdeolingen naar het Zuiden waren gezonden, om den vijand te verontrusten. Een dezer legde de Japanners een hinderlaag, vuurde bp hot krieken van den dag op de vpande- lijke posten en dwong ze, zuidwaartB terug te trekken. Een andere afdeeling voerde een van de Russische affuiten uit het bereik van de vpandclpkr stelling weg.

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1904 | | pagina 1