1904. N°. 109.
Donderdag 15 September.
91sle jaargang.
Buitenland.
s FEUILLETON.
Een Familieveete.
Uitgave van de Naaml. Yennootschap „Goesche Courant". Directeur-Hoofdredacteur R. G. Rijkens.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrgdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjjs per kwartaal, zoo binnen als buiten Gue«, l923*
Afzonderlijke nommers 3 cent.
Inzending van advectentiën vóór 2 uren op den dag der
uitgave.
De prfjs der gewone advcrtentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct.
Rij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjji
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels 1,berekend.
Ainvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
De nieuwe minister van Binnen-
LANDSCHE ZAKEN IN RUSLAND.
Prins Swiatopolk-Mirski is nu toch wer
kelijk benoemd tot opvolger van Pleliwe
einde September zal hij zijne nieuwe
waardigheid aanvaarden.
Een correspondent van de Echo de
Paris heeft hem bezocht en in dat inter
view beeft de nieuwe minister belangrijke
dingen medegedeeld over zijne politieke
opvattingen.
Hij stelt voorop, dat hg niet van plan
is groote veranderingen in do binnen-
landsche politiek aan te breDgen, doch
dadelgk daarop laat hij volgeD, dat hg
het programma wenscht uit te voeren,
dat de Tsaar beeft uitgedrukt in zijn
manifest van Februari 1903.
Hij heeft toen afgevaardigden der
Semstwo's provinciale bestuurslicha
men bijeengeroepen, om te bespreken,
op welke punten er eenige autonomie
en zelfstandigheid aan die corporaties
zou kunnen worden toegekend. Plehwe
stuurde deze conferentie toen opzettelijk
in de war en daarna werden de Semstwo's
nog nauwer bewaakt en in strenger
bureaucratische slavernjj gehouden dan
vroeger het geval was.
Mirski blijkt in dit opzicht Plehwe's
voetstappen niet te willen drukken, hij
verklaarde zich een beslist vriend van de
provincie en een aanhanger van plaatse
lijke autonomie.
Hij zou aan de provinciale en gemeente
lijke besturen zooveel mogelijk macht
geven om hun zaken onderwijs, wegen,
spoorwegen enz., zelf te regelen.
Van parlementaire vertegenwoordiging
wilde hij niets weten dat stelsel, ver
klaarde hij, schgnt alleen in Engeland
goede vruchten af te werpen.
Wat de Joden betreft, is de nieuwe
Excellentie van meoning, dat, hoewel hg
volstrekt geen vijand der Israëlieten is,
hg dezen toch niet de rechten zou kun
nen toekennen, die aan de belijders van
de orthodoxe leer toekomen. Wanneer
wij dit dedeB, zeide hij, zouden zij zich
te krachtig en te snel ontwikkelen. Ik
zal ze met groote welwillendheid behan
delen en mij het lot van de in ellende
verkeerenden onder hen aantrekken.
Tegen de terroristen moeten wij ons
verdedigen, doch tegenover de jeugd, die
dikwjjls later berouw heeft, zal ik geen
overdreven gestrengheid aan den dag leg
gen. Ik ben een vriend van de Btudenten,
voegde hij daaraan toe.
Ook over het Finsche vraagstuk liet
prins Mirski zich in verzoenenden zin uit
en ten opzichte hiervan zal prins Oho-
Naar het Franscb,
DOOR
PAUL BERTNAY.
Pierre Boissier was wel niet wanhopig,
maar toch bedroefd over de wjjze, waarop
zgn vader over Gratienne dacht.
Dit nieuwe bewijs van de haatdra
gendheid en de tyrannieke koppigheid
zijns vaders leidde hem tot gedachten,
die hij maar voor zich zou houden. Wat
zou het helpen. Zoo eindigde dus hun
diner in die sombere eetkamer, waar
ieder spoor van goeden smaak en gemak
zucht ontbrak. In het midden een groote
langwerpige tafel, waar omheen eenige
stoelen met matte zittingen stonden in
©en hoek een groot openstaand bureau
overladen met papieren, die den indruk
van administratieve bezigheden moesten
geven.
Toen mijnheer Boissier maire was, wer
den er in die eetkamer groote diners
gegeven. Afgevaardigden, onder-prefekten
en leden van den gemeenteraad waren
er dan te gast.
Na het eten stak Pierre een cigarette op.
♦Ga je wandelen, jongen Een goede
inval, te meer daar de dokter gezegd
heeft, dat je in de lucht moet, nu je
niets te doen hebt. Ik heb mijne zaken."
Met die woorden verliet hij de kamer.
Pierre bleef ontmoedigd achter. »Neen,"
zei hg tot zich zelf, »daar zal ik mg
nooit in kunnen schikken." Hij dacht
aan zgn regimentsvrienden, aan de pret
tige, vrooljjke kamer, die hij voor zgn
vertrek naar Madagascar te Avignon be
woond had. Daar ging hij over vier maan
den als hg zgne bestemming weer volgde,
weer wonen
De trots van zgn vader had niet kun
nen gedogen, dat zijn zoon zich niet rnim
sou kunnen bewegen, en dus was hg
lenski zich zeker zachtmoediger betoonen
dan zgn voorganger.
Tibet.
Zooals wij in ons vorig nummer meldden
is tusschen Engeland en Tibet een ver
drag gesloten.
Wat dit tractaat bevat is nog niet
bekend; maar het onderteekenen er van zal
allicht aanleiding geven aan de Engelsche
missie om de hoofstad van den Dalai
Lama te verlaten en naar Simla terug
te keeren. Dit zal in Engeland een groote
geruststelling geven, die nog zal toe
nemen, wanneer de expeditie behouden
in Britsch-Indië teruggekomen is. Alle
maatregelen voor den terugtocht, die
binnen een paar weken zal plaats hebben,
zgn genomen, en de eenige ernstige
moeielgkheid zal zijü, den Tsan-po over
te steken. De rivier is geweldig gezwolleD,
doch binnen een dag of veertien kan het
water wel weer aanmerkelijk gedaald zgn.
Intusschen verneemt de Nowoje Wremja
dat op het gerucht, dat Lhassa in gevaar
verkeert, de Mongoleezen bijeenkwamen
om den toestand te bespreken en de nood
zakelijkheid te overwegen aan de vreemde
lingen, die de heilige stad binnendrongen,
den oorlog te verklaren. De plaatsen,
waar die bijeen komsten gehoudon worden,
voornamelijk Oerga, het centrum van de
Boeddhistische monniken, liggen vlak bij
Siberië, en Rusland houdt een wakend
oog op den toestand.
Ondanks de vredesiiefde van de Mon
goleezen en de goede betrekkingen tus
schen Rusland en de Boeddhisten be
staande, is deze beweging, waarvan En
geland de schuld draagt, op den duur
gevaarlgk. Personen, die de toestanden
in Mongolië goed kennen, meenen zelfs
dat het wenschelgk is, dat Rusland de
Engelsche expeditie tegengaat, en reke
ning houdt met de wenschen der Mongo
leezen, die minderwaarde hechten aan hun
eigen onaf hankelgkheid dan aan de gods
dienstige onafhankelijkheid van Lhassa.
Het blad verneemt zelfs, dat Mongolee-
sche vrijwilligers op marsch gegaan zijn
naar Lhassa, ten einde den Dalai-Lama
te ontzetten.
Staking te Marseille.
De werkstaking te Marseille loopt naar
haar einde. Zondagmorgen was het zelfs
al weer veel levendiger op de kaden,
waar meer dan 500 dokwerkers reeds den
arbeid hadden hervat en tegen den middag
waB dit aantal tot 700 aangegroeid. Het
aantal is telkens grooter geworden, zoo
dat nu reeds velen der stakers de werk
zaamheden hebben hervat.
Te Duinkerken bestaat eveneens kans
dat de staking spoedig wordt opgeheven.
altijd ruim van geld voorzien.
Pierre had zijn moederlijk erfdeelont-
vangen. Hg had nooit naar het bedrag
ervan gevraagd. Het bestond ook voor
het grootste gedeelte uit landerijen. Tony
Boissier, die eigenlijk zijns zoons pachter
was, had hem altijd zorgvuldig de helft
der opbrengst toegezondeu.
Dat waren eenige duizenden francs,
welke, bij zgn soldij gevoegd, hem tot
een der rijke officieren van zgn regiment
maakten.
Neen, hij kon niet op den wensch van
zijn vader, om van beroep te veranderen,
ingaan. De nu verstreken twee maanden
duurden hem al zoo lang. Hij dacht bjj
zich zelf: »nooit sympathiseeren wij op
het een of andere, het zou ten slotte op
een breuk uitloopen. Komaan, nog vier
maanden, dan zal die koortsachtige aan
doening, die mg soms doet rillen, alsof
het winter was, wel voorbij zijn en dan
gauw naar het regiment".
Met volle teugen ademde hij de heer
lijke Meilucht in, die hem zoo versterkte
hg slaakte een zucht. »Het vaderland,
't land waaraan men toch op zoo'n won
derlijke wijze gehecht blijfthet land,
waar men in de armen zijner moeder,
gehuild Jen gelachen heeft, het land,
waar men, als de bewoners maar niet
zoo slecht, zoo onrechtvaardig en dom
waren, misschien eene aardige levensge
zellin zou vinden". Hij trok zgn schou
ders op en dacht♦de menschen zgn zoo
onverstandigzij maken het geluk on
mogelijk, dus moet ik 't maar gauw ver
geten. Het zou mij anders maar verdriet
berokkenen".
Eenige dagen daarna was de Buisson-
niöre in rep en roer.
Den vorigen dag was de baron de la
Bochère er een bezoek komen brengen,
om eens te hooren hoe mevrouw Girardot
het maakte. Toen zgn oude vriend hem
hunne kleindochter voorsteldo uitte hij
een kreet van verbazing.
♦Haar vader wil haar eenigen tgd aan
ons afstaan, omdat wij het zoo eenzaam
De heer Jules Roux, voorzitter van den
raad van administratie dor maatscbappg
♦Compagnie Transatlantique", is te Mar
seille aangekomen, na t.e Pargs een onder
houd gehad te hebben met den secretaris
generaal van binnenlandsche zaken. De
heer Roux heeft gee 'vfereerd met den
admini*trateur-gener van do gezamen
lijke koopvaardij-marine te Marseille, met
dit gevolg dat nieuwe voorstellen gedaan
zgn aan de koopvaardg-raatrozen, welke,
behoudens enkele kleinigheden, aanneme
lijk werden geoordeeld door de leiders
der werkliedenorgaoisaties. De heer Roux
heeft dus kans op meer succes dan de
voorzitter van de kamers van koophandel,
wiens pogingen, om den strijd te beëin
digen, faalden.
Montenegro.
Er zgn weer onlusten opdeMontene-
grgnsche grens. Een bende Arnauten, die
aan de rivier Zeta woont, heeft een aantal
rustige Montenegrijnen aangevallen een
werd er gedood en twee gewond. Land-
gen ooten van de aangevallenen kwamen
daarop toesnellen en er ontstond een ge
vecht, dat den geheelen dag duurde. Er
werden zes Montenegrgnen gewond, twee
doodelijk de verliezen der Arnauten zgn
nog onbekend.
In een later telegram uit Cettinjo wordt
de toestand als hachelijk voorgesteld. De
regeering van Montenegro heeft krachtig
bg de Porte geprotesteerd, eischendo dat
de Arnauten in toom gehouden zouden
worden en dat schadeloosstellingen ten
behoeve van de gewonden en de gezinnen
der gedooden worden uitgekeerd. Voldoet
de Porte daaraan niet, dan zal Montenegro
zelf maatregelen nemen om de Arnauten
tot rede te brengen.
Reuter seint, dat er reeds uit twee
districten troepen gezonden zgn om de
orde te herstellen.
GOES, 14 Sep. 1904.
Voor een weinig talrijk publiek
trad gisteravond in »de Prins van Oranje"
alhier op dhr. T. Luitjes om de vraag
te bespreken Anarchie of sociaal-de
mocratie Hg ving aan met een korte
beschouwing van de bestaande maat
schappelijke toestanden en van bet te
genwoordig zich algemeen openbarend
streven om ter bereiking van eenig doel
zich te vereenigon, om als massa" te
kunnen verkrijgen wat voor den ♦een-
ling" onbereikbaar is Daarbij wees. bij
op de botsing, die veelal ontstaat bij de
keuze van de middelen ter bereiking van
hetzelfde doel en op het verschil van
grondbeginselen,dat bij overigens gelijkge
zinde partijen menigmaal bestaat. Daarom
is nog nooit één partij in staat geweest
hebben
»Dus is mejuffrouw
♦Onze kleine, lieve Gratienne is de
dochter van onze arme Angole."
Hoe is het mogeljjk? Toen ik haar
een vorige maal zag, was zij nog een
kind, en nu
♦Ze is twintig jaar, meneer de baron."
Mijn zoon is nu zeven en twintig,
ja, ja, wij worden oud Maar hunne jeugd
vroolijkt ons weer op." Vervolgens zei
hij, alsof het hem in eens invielmijn
vrouw zou het zoo aardig vinden om de
kennis te hervatten. Kom morgen fami
liaar bij ons etennoen overmorgen is
beter, want mijne vrouw houdt niet erg
van gasten a l'improvistedat weet me
vrouw Girardot ook wel. Afgesproken
niet waar Onder ons, zonder compli
menten l" Eene dergelijke uitnoodiging
kon men niet afslaan.
Dien dag waren de heer en mevronw
Girardot in gala, terwijl Gratienne een
min kostbaar toiletje aan had, dat haar
allersnoeperigst stond volgens grootmoe
der.
♦Nou 1" zei grootvader, »raen kan wel
zien, dat er een knappe jonge man op
het kasteel te zien is
Waarom plaag je haar Misschien is
hij er niet eens I"
♦Ik hoop van ja, grootmoeder. Het zou
mij spijten als hij er niet was. Ik her
inner mg hem nog wel. Hij is blond en
big, dat hg geboren is. Ik zal heel graag
kennis met hem maken. En hij zal het
ook prottig vinden dat zal u wel zien."
»Klein ijdeltuitje
Zij heeft gelijk", viel grootvader Gi
rardot haar bij. ♦Zg kent haar waarde!"
Toen zg gereed waren, nam mgnheer
Girardot zgn stok met ivoren knop.
Mevrouw Girardot voelde aan haar kraagje
of zg haar juweelen broche, die haar man
op hunne huwelijksreis te Parijs voor haar
gekocht had, wel goed vastgestokqn had.
Bij hunne aankomst op het kasteel,
een kwartier later, had de voorstelling
dadelijk plaats.
om de maatschappij te vervormen en
te beheerscben naar haar program.
Dit kan dus ook het socialisme niet
en het anarchisme evenmin. Als anar
chist zeide dhr. L. zich niet te kunnen
vereenigen met de socialisten wegens hun
principe, dat de regeering moet gekozen
worden door de meerd-rheid van het
volk. Goede praters en zg, die zich het
meest op den voorgrond welen to stellen,
zouten meermalen worden gekozen, in
plaats van do bekwaamsten of geschikt-
sten. Ma:.r voornamelijk kantte hg zich
tegen de groot-industrie, waarbij ver
deeling van den arbeid grondslag is, en
waardoor de arbeiders worden gedoemd
tot bet aanhoudebd v;rrichten van den
zelfden eentonigen arbeid, die goestdoo-
dond werkt.
Meer ontwikkelde arbeiders, zeide spr.,
moesten niet willen werken, waar ver
deeling van den arbeid is doorgevoerd.
De anarchisten willen individueelen, maat-
schappelgken arbeid, die den werkman
noopt tot nadenken, zoeken, beproeven
en aldus hom zelf ontwikkeltde inner
lijke waarde van den mensch moet zich
kunnen ontvouwen en elk beletsel daar
tegen moet worden weggenomen. Gelijk
een bloemknop zich ontwikkelt van binnen
naar buiten en eindelgk hare Bcboone
blaadjes ontplooit, zoo moeten ook de
innerlijke vermogens der menschen zich
vrij en uit zich zeiven ontwikkelen. Elke
arbeid, die den geest doodt, staat gelijk
met elke hand, die de bloemblaadjes van
buiten zou willen openrukken. De vrije
ontwikkeling, het vrge denken is het
grondbeginsel dor anarchisten, zg willen,
dat ieder zgn stoffelgk bestaan vormt,
en zgn levensgebruik zoekt volgens zgn
eigen systeem, in tegenstelling met de
sociaal-democraten, die, door zich te ver-
eenigen, zich afscheiden van het maat
schappelijk leven. De anarchisten willen
ieder voor zich een groote mate van
zelfstandigheid; alle groei, in stoffelij ken
en zedelijken zin, moet van den mensch
zelf uitgaan men is eerst gelukkig als
men kan doen, wat men verkiest, de vrije
wil vormt den grondslag van het leven.
Spr. ontkende niet, dat er in de maat
schappij Dog velen zijn, die in hun han
delingen niet aan hun vrijen wil kunnen
worden overgelaten, daarom wil hg geen
politie afgeschaft zien, omdat nog menig
een door haar in bedwang moet worden
gehouden, evenmin willen de vegeta
riërs waartoe spr. zeide te behooren
alle koeien afschaffen, omdat er nog zoo
veel vleeschetende menschen zgn. Zij laten
daaromtrent een ieder vrij. Wel willen
de anarchisten patroons en leiders van
den arbeid afgeschaft zien, omdat die
denken voor do arbeiders. Dhr. L. ver
klaarde overtuigd te zgn, dat deze ideaal-
Mevrouw do la Bocfcère was een goe
dige, dikke vroaw, en even als mevrouw
Girardot zeer toegeefljjk voor de groote
kinderen, die daar wel eens misbruik
van maken.
Toen de aardige brunette met de zwarte
oogen eene bevallige buiging voor baar
maakte zei ze, haar de hand toestekend
♦U heet Gratienne, niet waar Geef mij
een kus, lief kind. Dat zal een feest voor
mijn oude wangen zgn 1"
Een groote blonde figuur kwam nu
groetend nader:
Mijn zoon Daniël. Je gelooft zeker
je oogen niet? Ja, mijn waard»3, het is
dat kind
»Dat ik zoo dikwijls tegenkwam met
een kort jurkje aan, en dat de menschen
altijd scheen uit te lachen. U ziet, mejuf
frouw Délestang, dat ik mg u herinner."
♦Ik herinner mij u ook, mgnheer",
antwoordde Gratienne vroolijk. »U kwam
dikwgls te paard voorbij. Ik vond toen
iemand op een paard veel interessanter
daD een fietser. U is overigens niet
veranderd."
U, mejuffrouw, zjjt wel veranderd, en
in uw voordeel. U waart to^n al een
aardig meisje Doch dat is niets nieuws
voor u."
Komaan, mgnheer Dan:ë'," viel mevr.
Girardot hem in de rede, »geen compli
mentjes meer. Dat deugt niet voor jonge
meisjes
♦Dat hebt u niet tegen mgnheer Girar
dot gezegd, als bg er zich schuldig aan
maakte
Dat is al veertig jaar geleden, mijn
vriend!" >Dan viert u over tien jaar uw
gouden bruiloft."
♦Juist, en ik hoop, dat wij dan nog
goed ter been zullen zgn."
Dan zullen wij dansen Ik vraag u
om do eerste wals, mevrouw Girardot."
♦Afgesproken. Het zal u niet meevallen
om mij te doen ronddraaien. Dat zal dan
uw straf zgn, dat u met den ouderdom
spot
Door dien toon, waren allen spoedig
toestand nog in een misschien zeer verre
toekomst ligt, maar toch meende hij als
zeker te mogen aannemen, dat hg een
maal komen zal.
Ten slotte spoorde hij zijne hoorders
en hoorderessen, die meest allen tot den
arbeidenden stand behooren, aan, te stre
ven naar eigen ontwikkeling en het ge
hoorde van dezen avond te overdenken.
Hierna werd gelegenheid gegeven tot
debat. Spr. verzocht eebtor bem alleen
te bestrijden op punten, die door hem
waien behandeld, en niet op een terrein,
waarop hij zich dezen avond niet bad
bewogen.
Dhr. Kiene trad, als soc.-democraat, in
een uitvoerig debat, dat in hoofdzaak
neerkwam op do verklaring dat hg in
stemde met het doel der anarchisten,
doch hun middelen bestreed, die daartoe
zouden moeten leiden, als zijnde onbe
staanbaar met de pr&ktgk hij noemde
dit do hoofdfout der anarchisten. Een
arbeider toch kan niet tot ontwikkeling
komeD, indien hij eiken dag uren lang
in een fabriek of op het veld moet werken,
en zoolang de arbeider afbankelgk is van
den kapitalist. Den werkman moet tgd
en gelegenheid worden gegeven om zich
te ontwikkelen, die heeft hij niet en daar
om kan eeü socialist geen anarchist zgn.
Dhr. L. beantwoordde dhr. K. met de
erkenning, dat zij hetzelfde dool beoogeD,
maar in middelen verschillen en dat juist
daardoor de anarchisten de vganden zijn
der socialisten.
Ten slotte droüg hij er nogmaals op
aan, dat een ieder voor zich door zelf
ontwikkeling trachte te worden de schep
per van zgn eigen geluk.
Mod schrijft aan bet N. v. d. Dag
De houders van groote vischconsenten
voor de visscherijen op de Schelde en de
Zeeuwsche Stroomen zullen hoogstwaar
schijnlijk Woensdag 28 September eeDe
vergadering houden te Bergen-op-Zoom,
ter bespreking van de wenschelgkheid
eener uitbreiding van het visscborijbestuur
met twee leden, te kiezen door de houders
van groote consenten. Voorts wenscht
men, dat bij eventuoele vacatures mede
de keuze door de visschers zal gedaan
worden.
Op dit oogenblik bestaat het bestuur
uit de heeren mr. A. J. F. Fokkerte
ZierikseeL. Zaaijer Pzte 's-Graven-
hage J. ter Felkwijkte 's-Gravenbage
J. A. P. Geiltte Ter Neuzen W. Ten
Bokkelte Bergen-op-Zoom, en dr. F.
Leo de Leeuwte Bergen-op-Zoom, zijode
geen van allen visscbers.
Wyl in andere takken van bedrijf de
belanghebbenden ook hunne vertegen
woordigers kiezen, die in de practijk
werkzaam zijn, meenen de visschers, dat
dit ook in hun vak aldus behoort te zgn.
op hun gemak. Het diner liep heel goed
van stapel; het was een ware uitstalling
van meesterstukken op keukengebied, de
glorie van de vrouw des buizes.
Daniël was bg zonder good gemutst.
Die groote, openhartige jongen, die zoo
druk al feestvierde in bet Qnartier latin
als zich de gelegenheid aanbood, maakte
hg uitstapjes naar Lyon of Grenoble en
die zich maar heel langzaam voorbereidde
voor zjjn aanstaand beroep van grond
eigenaar, zooals zgn voorvaderen dat
vroeger gedaan haddeD, die Daniël de
la Bocbère was in eens ontvlamd als
een lucifer, in het gezelschap van een
jonge dame, van wie zgn vader hem
vertelde, dat zij zes a acht honderd dui
zend fraDCS bruidschat mee kreeg.
Zijn besluit was dadelgk genomen.
Dat zou zeker een geschikte vrouw
voor hem zgn mooi verstandig
vroolgk, met een artistieken smaak, met
een eigenaardige opvatting van zaken en
een onafhankelijk karakter. Hij kon te
gelijkor tijd haar minnaar en haar echt
genoot zijn zij zou zijne vriendin zgn
met wie hij nu en dan eens een paar
maanden in een minder saai plaatsje aan
Saint Romain, den tijd zou dooden
terwijl de vaders zorg droegen, dat do
eigendommen de noodige inkomsten op
leverden.
Toen de baron, nadat zij hunne gasten
naar de Bnissonnière gebracht hadden
aan zgn zoon vroeg♦Hoe vindt gij
haar antwoordde hg Buitengewoon
aardig, papaik ga mij tot deugden
schikken, trouw met haar en zal een
model echtgenoot worden. Doe maar aan
zoek om haar hand."
Hó, wat loop je hard van 6talAls
je deDkt, dat het maar zoo gemakkelijk
zal gaan, vergist gy je. Het zal een waar
beleg zgn."
Met de hand op het hart zei hg >Nu
papa, dan doe ik den eersten aanval,
zooals onze buurman, luitenant Boissier
zou zeggen."
(Wordt vervolgd
