1904. r. 102.
Dinsdag 30 Augustus.
91s,e jaargang.
i FEUILLETON,
Een Familieveete.
GOESCHE
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrjjdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen alB buiten Goes, 1,25.
Afzonderlijke norcmeri 5 cent-
Inzending van advertenftiën vóór 2 uren op den dag der
uitgave.
C01J
De prjjs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel uieor 10 ct.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs
slechte tweemaal berekend
Geboorte-, hnwelpks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels h f 1,berekend
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 ceut per regel.
Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesche Courant". Directeur-Hoofdredacteur R. G. Rijkens.
Avondschool
voor Ambachtslieden.
Burgemeester en Wethouders van Goes
brengen ter kennis van belanghebbenden,
dat de inschrijving van leerlingen voor
bovengenoemde inrichting, zal plaats
hebben op Woensdag 31 Augustus
e. k.y 's namiddags tusschen 2—4 uur,
ia de Directeurskamer der Ambachts
school.
Zjj die leerling willen worden, moeten
een vak (timmeren, smeden, schilderen,
meubelmaken, loodgieten, wagenmaken,
graveeren enz.) beoefenen, of gaan be
oefenen, en voorzien zjjn van een bewijs
van het hoofd der lagere school, dat zij
alle klassen der lagere school met goed
gevolg doorloopen hebben. Ook een bewijs
van toegelaten te zjjn op een herha
lingsschool of andere inrichting van on
derwijs is voldoende.
Aanvang van den Cursus den tweeden
Maandag in September.
Goes, den 24 Augustus 1904.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
DE KONING KOOIJ.
De Secretaris,
G. A. HAJENIUS.
Advertentie' bureaux.
Herhaaldelijk komt het in den laatsten
tijd voor, dat aan verschillende bladen
advertenties ter opname worden gezonden
door firma's, die aan het hoofd van hel
briefpapier, dat zij gebruiken, onder het
relaas, waarin te kennen wordt gegeven
waarin de firma handelt of welke zaken
zjj drijft, het woord >advertentie-bureau"
hebben laten drukken.
De bedoeling is duidelijk. Men wil op
deze wijze de procenten, welke anders
door de bladen aan een advertentie-bureau
worden gegeven voor eene te plaatsen
advertentie, zelf in den zak steken.
Soms is het woord >advertentie-bureau"
er niet eens onder gedrukt, maar een
voudig er onder geschreven. De bedoe
ling springt dan nog spoediger in het
oog. De firma heeft vermoedelijk nooit
de bedoeling gehad, dat iemand door hare
tusschenkomst eene advertentie in een of
ander blad zou plaatsen, maar promoveert
zich zelve bij bijzondere gelegenheden,
met geheel particulier doel, tot adver
tentie-bureau.
Of de bladen die, dergelijke advertenties
opnemend en de korting toestaande, in
hun eigen belang handelen, daar het
veelal obscure firma's zijn, die tot trucs
als bovengenoemde, hun toevlucht ne
men, bljjve buiten beschouwing, maar in
elk geval handelen zij o. i. niet loyaal
tegenover de bestaande en gunstig be
kende advertentie-bureaux. Aan deze
wordt door de bedoelde firma's eene on
eerlijke concurrentie aangedaan.
Er valt over het punt advertentie-bu-
Naar het Franscb,
DOOR
PAUL BERTNAY.
De trein bleef te Saint Bomain stil
staan. Het was donker. Het was een
koude-strakke Meiavond met een donkere
lucht, waarin hier en daar een sterretje
glinsterde.
Als een vuurspuwend monster stond
de stilstaande trein voor het perron,
waarop een bagagemeester met een lan
taarntje rond liep. Door de vochtige
lucht waren de lantaarns aangeslagen.
Om het station was alles stil en donker
en op den dorpsweg kon men nog net
de oude noteboomen zien staan.
Twee dames, diep in hare mantels ge
wikkeld, stapten uit een eerste klasse
de eene, die vooruit liep, bewoog zich
vlug en vastberaden in de richting van
het perron de andere volgde minder
vlug, zij was corpulent en had bagage
te dragen.
Er waren zoo laat op den avond geen
andere passagiers te Saint-Bomain uit
gestapt. Zjj gingen naar den uitgang, waar
de stationschef juist de deur opendeed
toen de jongste der twee dames hem de
kaartjes aangaf, zeide hij zeer verbaasd
>Is u het mejuffrouw Délegrang 1"
>Ja, mjjnheer Beynand, ik ben het met
Marietta."
»En is men u niet komen afhalen
Grootvader en grootmoeder weten niets
van mjjne komst af. Het is eene ver
rassing voor hen."
<Maarnog zoo laat 1"
»Dat is onze schuld niet. Wij zijn van
middag al vertrokken. Te Vienne heb
ben wjj oponthoud gehad."
reaux veel meer te zeggen, maar^ daar
bet bovengenoemde kwaad in de laatste
tjjden herhaaldelijk voorkomt, meenden
wjj er eens de aandacht op te moeten
vestigen van de erkende advertentie-bu
reaux in de eerste plaats, die maatrege
len moeten trachten te nemen om het
kwaad te keeren en aan de goedgezinde
bladen in de tweede plaats, die het kun
nen tegengaan door de korting, op boven
genoemde wijze afgedwongen, te weigeren.
Buitenland.
Duitschland en Engeland.
Het is zeer goed mogeljjk, dat de in
ternationale verhoudingen eene wijziging
zullen ondergaan, tengevolge van den to-
genwoordigen vreeselijken oorlog. Op
verschillende wijzen zijn Frankrijk, En
geland en Duitschland daarbij betrokken.
Engeland, omdat het de bondgenoot is
van Japan, Frankrijk omdat het een ver
bond heeft gesloten met Rusland, ou
Duitschland omdat het, toen de jacht op
koloniën aan de orde was, een haven
op Chineesch grondgebied heeft verwon
nen, waarin thans Russische schepen een
schuilplaats hebben gezocht en gevonden.
De Duitschers in het Oosten profiteeren,
ter wjj 1 hunne Rogeering zich strikt on
zijdig houdt, bij dezen oorlog. De Ja-
pansche handel beteekent Diets moer en
de Duitscbe handelaren in 't Oosten ma
ken zoo handig van den toestand gebruik,
dat de Engelschen, die achteraan komen,
geen zaken kunnen doen. Duitschland
neemt op 't oogenblik, wat den handel
met China betreft, de eerste plaats in.
Dat is een voordeel, maar het daaraan
verbonden nadeel is, dat de Engelschen
zich ergeren en in voorloopig maebte-
looze woede zooveel mogelijk stoken te
gen die gevaarlijkeDuitsche concurrenten.
De Duitsche keizer doet tegenwoordig
zijn best om de familiebetrekking en over
't geheel eene goede betrekking met Enge
land te handhaven, maar er zijn telkens
allerlei oneenigheden. Met speldeprikken,
met insinuaties of directe beschuldigingen
beginnen in den regel de Engelsche
bladen. En als de Duitsche het geduld
verliezen, antwoorden zij op een toon
van een doldriftig man, in termen, waar
van de Duitsche taal het geheim bezit.
Dat gaat altijd door, nu reeds een paar
jaar lang. Als men toevallig eens vrien-
deljjk behoort te zijn, is het mot een
zuurzoet gezicht en altijd vermeerdert
het aantal lastige en kleine conflicten.
Werkstaking in Marseille.
De werkstaking te Marseille, die men
nog meende te kunnen vermijden, is al
gemeen geworden. Het reeds zoo dikwijls
door conflicten tusschen matrozen en
havenarbeiders aan de eene, en de reeders
aan de andere zijde bedreigde bedrijf,
>0, ja, er was een goederenwagen
gederailleerd. U heeft de aansluiting ge
mist, en zijt met trein no. 17 gekomen
»En in plaats van midden op den dag
is het bijna negen uur, nu wij aange
komen zijn."
»En," voegde Mariette, met doozen en
pakjes beladen, er bij, »wjj moeten nog
minstens een half nur loopen."
»Wilt u een lantaren hebben, omdat
het zoo donker is... of wil ik Bernard
zeggen, dat hij met u medegaat
Welnee," antwoordde het meisje la
chende, »laat die brave Bernard maar
van zijn dagtaak uitrusten, of is de
weg verlegd naar de Buissonniere
»Neen," antwoordde de stationschef,
»geen steen is er verplaatst."
»Dus kennen wij den weg en als we
gewend zjjn aan de duisternis, kunnen
wij ook wel zien. Tot weerziens, mijn
heer Beynand, morgen zulleD we de
bagage laten halen
»Mjjn compliment aan mynheer en
mevrouw Girardot."
>Dank u wel." Zjj kregen hunne bil-
letten terug, stapten naar buiten en wa
ren weldra in de duisternis verdwenen.
Saint Bomain is een klein plaatsje
het ligt aan de lijn van de Paris-Lyon-
Mediterranée. Het ver van het Btation
afgelegen dorp ligt tusschen noteboo
men verscholen als men van uit een
trein de dalen van do lage Isère overziet,
lijken het woeste bosschen. Die reusach
tige boomen omgeven de weiden en het
bouwland en maken den grond minder
vruchtbaar door bun dicht gebladerto.
Maar voor de boeren uit den omtrek,
hebben zij groote waardezij vervangen
voor hem de oljjf boomen der Proven9aux,
zij verschaffen hun vruchten, olie en ten
slotte hun prachtig hout.
Onder de schaduw van die boomen,
die een ietwat bitteren geur verspreiden,
ligt het dorp met de kerk en het ge
staat stil. GeeD schip wordt geladen en
die reeds geladen wareD, worden gelost.
I)e oorzaken van dit conflict zijn dezelfde
als die van vroegere werkstakingen. Aan
leiding geeft een diepgaand verschil,waar
aan de politiek tot zekere boogte niet
vreemd is. De koopvaardermatrozen, de
»inscrits maritimes"en de havenai böiders,
die grootend8els socialisten zijn en onder
welke zich vele revolutionnaire elemen
ten bevinden, trachten door middel van
hunne vakvereenigingen niet slechts zeer
verregaande eischon door te dry ven, zij
willen ook pressie uitoefenen op de ree
ders. Werkbazen, opzichters en officieren,
die hen niet naar don zin zjjn, worden
mot den ban geslagen. Het is een ware
tyrannie, die in de laatste jaren verer
gerde, omdat matrozen en arbeiders in
den minister Pelletan een beschermer
meonen te hebben. Zij zullen nu zeggen,
dat zij niet do werkstaking hebben in
't leven geroepen, maar dat do werk
bazen en opzichters der havenpakhuizen
zijn begonnen en de kapiteins en ver
dere officieren der handelsvloot uit soli
dariteit met hen zijn meogogaan. Maar
welbeschouwd hebben de vakvereenigin
gen de werkbazen, opzichters en officie
ren tot het uiterste gedreven, alle auto
riteit ondergraven en een onhoudbaren
toestand geschapen. De reeders hebben
een manifest aan de bevolking gericht,
waarin zij tegen de tyrannie der syndi
caten protesteoreu en de arbeiders waar
schuwen tegen de gevolgen van hunne
daden. Zij zetten uiteen met hoeveel geduld
zij langen tijd alles hebben verdragen en
kozen thans partij, in vertrouwen afwach
tende, wat de meer bezounen arbeiders,
die onder hot juk van eene minderheid
zuchten, zullen doen. Zestien reederij-
maatscbappijen hebben hunne schepen
doen onttakelen. Daartoe behooren de
Messageries, de Compagnie transatlan-
tique zesduizend koopvaardijmatrozen en
over 't geheel 80.000 man zijn zonder
werk.
De regeering intusschen hoeft maat
regelen genomen om door bare schepen
in den postdienst te voorzien.
GOES, 29 Aug. 1904.
In ons raadsverslag in het vorig
nommer is bij ongeluk weggebleven het
antwoord, dat dhr. Dekker heeft gegeven
op het gezegde van dhr. A'akebeekey dat
het hem verwonderde uit den mond van
dhr. Dekker te hooren, dat deze or aan
merking op maakte, dat posten bij de
begrootiDg vastgesteld, werden overschre
den, in plaats van die posten dan bij de
begrooting wat hooger to stellen, omdat
dhr. Dekker op allo posten iets trachtte
te beknibbelen.
Dbr. Dekker heeft daarop geantwoord,
dat, indien hij een post van een stuiver
te hoog vond, bij zelfs nog een balven
meentehuis in het midden.
Ook vindt men er een pleintje met
twee of drie winkels en evenveel her
bergen. Verderop liggen de boerderyen
verspreid en nog oenige landgoederen,
wier eigenaars het eenvoudig leven van
hunne voorvaderen voortzetten.
Nog wat verderop op een heuveltje
ligt een soort van park, waarboven
een kasteeltje zijn met blauwe pannen
bedekt punttorentje verheft. De Isère
graaft een bed van honderd meters diepte
in die groene vlaktebaar donkerkleu
rig water stroomt steeds verder voort.
Do twee vrouwen, wier oogen nu aan
de duisternis gewend waren, praatten
druk.
»Och lieve juffrouw, zoo laat het
is om van te beven".
»Baögerd waar ben je nu bang voor
»Dat weet ik nietEen dronkaard
een slechte kerel
»En we zijn nog al met ons boidoD 1
Wil ik je iets helpen dragon
i>Wel zeker niet. Laat ons maar door
loopen juffrouw Gratienne, bet duurt nog
een poosje, voordat we by uw grootvader
zijn".
»Wafc zullen zij verbaasd zjjn
»Eo daar is wel reden voorIk kan
het mij niet voorstellen. Het is mij als
een droom. En nu u me zegt, dat het
voor altijd is f
Mariette", zei het jonge meisje met
bevende stem, »ik ben vast besloten en
mijn vader weet hetIk ga hier niet
vandaan voor ik naar mijn eigen huis
trek Daarenboven is bet leven daar
ginds, zoo als je wel weet niet
uit te houden; vandaag wou ze jou weer
wegsturen jou, arme Mariette, die
mama in haar laatste oogenblikken heeft
bijgestaan",, voegde zij er diep bedroefd bij.
»Ja, dat is zoo die lieve vrouw
is in mjjne armen gestorven l"
»Gjj, die mij hebt opgevoed
c<mt er zou trachten af te krjjgen, maar
dat bij op den bewusten post niets had
afgedongen.
Tot schatter van de pachtwaarde
der gronden in den calamiteuzen Willem-
Annapolder is benoemd dbr. G. de Back,
landbouwer te Wemeldinge.
Kats. Den len Mei 11. werd aan de
gebroeders Blok alhier, van genoemden
datum af, de vergunning tot het ver-
koopen van sterken drank in hun lokaal,
als in strijd met de drankwet, ontnomen.
Thans is die vergunning boven het
maximum, alinea 3 art. 2 der wet tot
regeling van den kleinhandel in sterken
drank, met machtiging van Ged. Staten,
onder goedkeuring van Burgemeester en
Wethouders, opnieuw verleend.
Blijkens een telegram van den
Gouverneur-generaal van Ned.-lndië van
27 Aug. 1904, wordt do gouvernements
koffie-oogst op Java voor dit j*ar thans
op 68 000 pikols.
Verlegging van den Maasmond.
Wjj hebben nog altijd melding te
maken van een groot werk op water
bouwkundig gebied in ons land, van de
verlegging van den Maasmond. Verleden
week beeft onze Koningin het gedeuk-
teeken onthuld, dat ter herdenking van
dit reuzenwerk is opgericht. De scheiding
van Maas en Waal is thans volkomen
geworden. De Maas stroomt niet lariger
bij Loevestein in de Waal, maar is daar
afgedamd en mondt nu uit in het Hol-
landsch Diep, bewesten Gcertruidenberg.
Die scheiding van Maas en Waal was
dringend gewenscht. De beide rivieren
verdroegen elkaar niet te best. Beider
karakter loopt te zeer uiteen om op den
duur niet spaak te loopenwant, om
met den ouden veerman te sprekeD, *een
rivier is ten slotte ook maar een mensch
met zijn grillen en booze buien."
De Waal, die het Rjjn water afvoert,
is een Alpenrivier, wier waterstand in
het voorjaar rijst door het afsmelten van
de gletschers. De Maas daarentegen beoft
het karakter van een bergstroom, waar
van de waterstand onderhevig is aan den
regenval in zijn gebied. Bij hevigen regen
val kan zoo'n stroom plotseling snel
rjjzen.
Do waterstanden in de Waal en in de
Maas waren dus vaak verschillend, om
dat de oorzaken van het rijzen en dalen
van het rivierpeil voor beide verschil
lend waren, en men behoeft geen water
bouwkundige te zyn om te begrijpen, dat
dit verschil in waterhoogte nadeelige
gevolgen had, zoolang beide rivieren mot
elkander in open verbinding stonden.
In 't voorjaar, als de landen langs de
moesten afwateren en een laag
Maaspeil gewenscht zou zijn, gebeurde
het meermalen dat de Waal hoog stond
en dus, door de open verbinding bjj
Woudricbem, bet water opstuwde en ook
d^n stand van het Maaswater opvoerde.
Oak 's winters, als de Maas rees, kwam
't voor, dat door den hoogen stand van
de Waal het water niet kon afvloeien.
Dan waren meer dan eens doorbraken
het gevolgwant de Bokhovensche en
Beereche overlaat, waardoor het wassend
water het land benoorden Den Bosch
overstroomend gedeelteljjk Daar de
Dieze afvloeide, konden toch niet vol
doende loozen.
Na de groote overstrooming in 1880
besloot men aan den on hond baren toe-
s'and voor goed een einde te maken en
in 1884 kwam do wet tot stand, waarbij
beslist werd, dat de Maasmond zou wor
den verlegd en Maas en Waal geschei
den zouden wordeo.
Het was een arbeid van grooten om
vang maar onze waterbouwkundigen
hebben het werk tot stand gebracht op
een wijze, die den goeden naam, waarin
de waterstaat van ons land zich van
oudsher verheugt, slechts kan vergrooten.
Do kosten van het werk waren inder-
tjjd begroot, op twaalf milliocn. In de 21
jareD, die de arbeid duurde, werd bijna
het dubbele van de raming uitgegeven,
maar er werd dan ook heel wat voor
verricht.
Het voornaamste werk was wel het
maken van een niouwo bedding voor de
Maas, een kanaal, 31 K.M. lang, de Zuid
grens vormend van het Land van Altena
en loopend \an Heusden tot aau het
Hollandsch Diep ongeveer. Het eigenlyke
kanaal, dat gegraven moest worden, loopt
van Heleind, even benoorden Heusden,
tot Keizersveer, waar het in aansluiting
is gebracht met het Oude Maasje. Dit
riviertje, dat voor het courautonlozend
publiek een van de moest bekende van
ons land is geworden, omdat de naam
van het Oude Maasje tot iu het oneindige
lin de kamerverslagen voorkwa®, is be
langrijk verbreed en voert nu het Maas
water door de eveneens genormaliseerde
rivier de Amor in bet Hollandscho Diep.
De aldus verlegde Maasmond maakte
vele andere belangrijke waterstaatswerken
noodig. Zoo moeBt voorzien worden in
de afwatering van do landen bewesten
Heusden, die niet meer op het oude peil
kunnen loozen en van de polders ter
weerszjjden van het vroegere Oude Maasje,
die nu niet meer daarin het overtollige
water kunnen laten afvloeien, en waar
voor thans afwateringskanalen zyn ge
graven, waarin het water wordt gemalen
door middel van pompstations, die vol
gons een nieuw systeem, olectrisch ge
dreven worden.
Door den lageren waterstand van de
Maas zyn de polders ten Oosten van
Heusden, de Bommelerwaard en het Land
van Maas en Waal in beteren toestand
»Ja, ik heb u vertroeteld, evenals uw
min
»En wat boven alles gs.atje houd
van mij. Dat is je gebrek, Mariette V'
»Het ergste is, dat ik voor mevrouw's
komst het huishouden bestuurd heb 1"
»Ja, en ook al tijdens bet leven van
mama Vandaag gij, morgen een andere,
dat moet uit zijn papa heeft dat
ook wel ïDgezien
»Dat is wel waar, maar ik zou in zjjn
plaats meer handelend zijn opgetreden.
Ik zou tegen mevrouw gezegd hebben,
dat zij niet goed handelde
Het jonge meisje trok haar schouders op.
>Mijn stiefmoeder is nog geen dertig
jaar. Ze is beel mooi en papa houdt veel
van baar, dat is zeer natuurlijk
In plaats van te antwoorden, maakte
Mariette een gebaar, dat zij zou luisteren.
sJuffrouw", fluisterde zij, »hobt u niets
gehoord
»Bangerd, het is een nachtvogel in de
heg
>Neen het liep
»Mis8chien een late wandelaar, zooals
wij
»Het liep, zeg ik u... nu staat het
stilen nu kruipt het wpgdaar
ginds in het kreupelhout. Och, wjj had
den het geleide van Bernard maar moeten
aannemen Gratienne keek in de aan
gewezen richting. Zij zag niets.
Zjj konden den dicht begroeiden weg
nauwelijks zien door de schaduw der
groote boomen, die er langs stonden, en
zij boorden in de dubbele haag geen
geritsel meer.
»Hé," zei Gratiene, »je zoudt me wil
len doen gelooven, dat er achter iederen
noteboom een struikroover verscholen
zat en
Zij ging niet door.
Daar ginds, zag ze werkelijk, ze
was nu aan de duisternis gewend,
niet oen, maar twee gedaantentwee
mannen, die begonnen te fluisteren en
te lachen.
»Oeb mejuffrouw", stamelde Mariette,
>zy doen maar of zjj dronken zjjn. Het
zijn boosdoeners
Nog eenige schreden en de nachteljjke
zwervers kwamen al lachend en pratend
op hen af en wilden Mariette het valies
afnemen.
»Ga door," zei ze, dicht tegen Gra-
tieDne aan staande.
Neen, zeker, bjj was niet dronken.
Want hjj antwoordde dadeljjk en
met wat 'n stem! Haltof je znlt er
van doorgaan. Kom gauw wat je
portëmonnaie."
Het brave schepseltje dacht alleen maar
aan het kind, dat zjj moest beschermen
zij maakte zich gereed, om zich tot het
laatste toe tegen die dieven, of moorde
naars te verdedigen 1 »Help! Help!
vlucht toch, juffrouw
Arme vrouwen alleen, in den nacht
Een van de schelmen trachtte Mariette
bjj haar keel te grjjprn.
»Ik zal je leeren om voor niemendal
zoo te schreeuwen 1" hjj moedigde daarop
den ander aau»Neem jij de andere
voor je rekening" Eensklaps stoven
zjj beiden achteruit. Zjj hoorden een
stem zeggen
»Ik kom al
Zjj hoorden haastige schreden op het
pad do voets'appen van een verdediger
die haastig voortliep »Help I
Moord 1"
Iemand kwam met opgeheven stok aan-
loopen. Eene worsteling, die eenige se
conden duurde vloeken kreten
niet van kwaadheid, maar van pjjn
waarna de twee boosdoeners het hazen
pad kozen
(Wordt vervolgd
