1904. N°. 75.
Dinsdag 28 Juni.
91sle jaargang.
J. N. ELENBAAS,
s L A G E R IJ
FEUILLETON.
Een verhuisboeltje.
GOESCH
Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesche Courant". Directeur-Hoofdredacteur R. G. Rijkens.
De uitgave d«zer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjjs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goeg, le25.
Afzonderlijke nommeri 5 cent.
Inzending van adveptentiën vóór 2 uren op den dag dep
uitgave.
De prjjs der gewone advertonsiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct.
directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijk»- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels 1,berekend.
Aanvragen om en vermolding van liefdegaven 5 cent per regel.
Herstemming Provinciale Staten.
Voor de Woensdag a. s. te houden
herstemming voor één lid dei-
Provinciale Staten, noodigen wij de Kiezers
in hel district Goes, in verband met eene
in dit nommer voorkomende advertentie,
uit, hunne stem uit te brengen op den
heer
burgemeester der gemeente Krabbendijke.
Aan B. J. DE KOK te Goes is vergunning ver
leend tot het inrichten eener
in perceel wijk B 98.
Goes, 24 Juni 1904.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
DE KONING KOOIJ.
De Secretaris,
G. A. HAJENIUS.
De kostelooze Vergunningen om te
visschen
voor 1904/1905 kunnen ter secretarie worden af
gehaald.
Goes, 25 Juni 1904.
Burgemeester en Wethoudeis van Goes,
DE KONING KOOIJ.
De Secretaris,
G. A. HAJENIUS.
Het uitvoerig en beredeneerd Verslag
van den toestand der gemeente Goes
over 1903
is gedrukt en ter secretarie der gomeente voor ieder
ter inzage gelegd, terwijl exemplaren daarvan tegen
betaling van vpf-en-zeventig cents verkrijgbaar zijn.
Goes, den 27 Juni 1904.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
DE KONING KOOIJ.
De Secretaris,
G. A. HAJENIUS.
GOES, 27 Juni 1904.
Goe.che Steuncomité.
2de opgave van de ingekomen vrijwillige bijdra
gen tot ondersteuning der uitgesloten Diamantbe
werkers.
N. N. f 0,05, O. G. S. f 1,50, N. N. f 0,50, P. A.
f 0,25, A. B. f 0,25, B. V. de J. f0,50, J. de W.
f0,25, Th. f0,10, N. N. f0,50, P. S. f0,50, J. A.
S. f 1, N. H. f 0,25, J. A. R. f0,25, P. W. de H.
f 0,25, V. f 0,35, v. K. f0,25, J. J. f0,50, J. de G.
f 0,50, M. P. v. d. R. f 0,05, N. N. f0,25, N. N.
f 0,50, N. N. f0,10, A. T. f0,25, H. S. f0,25, N.
N. f0,25, N. N. f 0,02, N. N. f 0,025, M. v. W.
Een verhuiswagen van 'n beetje leeftijd krijgt
ervaring van inboedels. Edel en onedel heeft hij
overgebracht. Maar met verklaarbare geringschat
ting zou hij neerzien op een armzalig rommeltje
als mg verleden week voorbijtrok op een der Am-
sterdamsche sluizen.
De plasregen week niet. Regenschermen schuur
den langs elkaar. Naargeestige gezichten keken er
onder uit. Kleverige modder spatte naar alle kanten.
Een handkar had het hard te verantwoorden. De
man, die er voor gespannen was, rekte zich zoo ver
mogelgk uit. Een vrouw en een opgeschoten jongen
duwen tegen de sluis op. Een havenloos meisje van
een paar jaar ouder dan de jongen steunt van terzij
het opgetaste meubilair.
Het inboedeltje hoeft inderdaad niet veel te be-
teekenon, al ligt heel het hebben en houden van
't gezin op de kar, wat beddegoed, een tafel,
een paar stoelen, waaraan eenig keukengereedschap
is opgehangen, een verveloos kastje, een standaard
voor een vogelkooi, en wat voorts een lap zeildoek
aan het oog onttrekken mag.
Zoo sukkelt het moeizaam voort over hot spat
tend plaveisel, tot ze straks verkleumd door en
door nat, de nieuwe woning zullen bereiken. Zij
zal wel niet veel beter zjjn dan het vertrek, dat
men zooeven vaarwel zei. Maar in de oude buurt
f0,10, A. G. f0,50, J. G. f0,10, A. v. L. f0,10,
N. M. f0,10, M. S. f0,10, W. v. d. W. f0,05, J.
R. f0,10, W. v. d. B. f 0,10, A. S. f 0,10, A. v. K.
f0,10, L. J. f2,50, M. V. f 0,05, G. v. d. E. 10,25,
J. Z. f0 25, F. G. R. fl, J.W. f 0,25, N.N.f 0,10.
N N. f 0,05, W. v. A. f0,10, N. N. 0,50, J. L. F.
f 0,25, N. N. f 0,10. N. N. f 0,05, N.N.f 0,25, N.N.
f 0,25, D. J R. f 0,50, Th. F. f 1, N. N.f0,25, J. f0,10,
J. J R. f2.50, A. L. v. M. f 1, J. M. f 0,25, J. v. A. V.
f0,50, N. N. f0,10, L. L. f2,50, N. N. f0,25,
W. S, f0,25, Timmerliedenbond afd. Goes f2,50,
J. M. B. f 0,50, L. J. S. f I, J. W. f 0,25, J. de
J. f 0,25, W. B. J. f 0,50, J. Z. f 0,50, L. de B
f 0,50, V. f 0,10, D f0,10, B. f0,10, W. M.f0,10,
W. S: D. fl, W. B. f0,25, W. D. f0,50, B. f 1,
N. N. f0,10, S. D. fl, A. den H. fl, L. D. fl,
J. P. B. f 0,25, M. G. v. d. E. f0,10, H. H. S
f0,50, M. v. H. fl, M. H. f2, M. de J. f0,05,
K. f 0,25, A. H. f0,10, M. de D. f 0,10, C. K. f 0,25,
L. S. f 0,10, J. Z. f 1, J. B. f 0,25, P. J. J. D.
f2, P. W. f 0,25, A. v. L f 1, J. E. de K. K. f3,
F. Q. C. de H. f5, W. K. f9, J. C. I. f2,50, E.
M. f5; ingekomen gemeente Waarde: D. S. f 1,
M. v. W. f 0,50, W. E. de J. f 0,35, G. v. d. B.
f 0,25, M. A. f 0,50, M. de L. f 0,10, N. N. f 0,50
totaal f75,19 Va, vorige opgave f34,951/3; totaal
op 25 Juni 1904 f 110,15.
In de jl. Vrijdagavond gehouden vergadering
van de afd. Goes van den »Christ. Nation. Werk
mansbond" werd 0. m. uitgebracht het driemaande-
lijksch verslag van den penningmeester, waaruit
bleek, dat voor de afdeeling was ontvangen f57,55 1/9,
uitgegeven f 28,231/3, goed slot dus f 29,32. De
ontvangsten voor het ziekenfonds bedroegen f 131,50,
de uitgaven, uitmakende de uitkeering aan de zieken,
f 168, en was alzoo in dit kwartaal f 36,50 meer
uitgegeven dan was ontvangen.
De Waterloo-collecto bracht op te 's-Heer
Abtskerke f 3,42 1/2 te Hoedekenskerke f 4.87 1/9,
te Kolijnsplaat f 11,34 1/3 en te Heinkenszand f 15,38.
Door Gedep. Staten van Zeeland is eervol
ontslag verleend aan dhr. Th. de Loofte Wisse-
kerke, als lid-werkman van den Raad van beroep
in Zeeland.
Bij beschikking van den Minister van water
staat, handel en nijverheid is dhr. J. J. Blo/c, te
Waarde, benoemd tot buitengewoon opzichter bij
het maken van een strekdam langs de Oude Maas
en het uitvoeren van baggerwerk voor verruiming
van het vaarwater in de Noord.
Waarde. In de jl. Vrijdagmiddag gehouden ge
meenteraadsvergadering werd tot ambtenaar van
den burgerlijken stand benoemd dhr. G. Thorenaar
burgemeester, terwijl de hb. J. Blok en J. Mol
als plaatsvervangers werden aangewezen.
Vervolgens werd vastgesteld de verordening be
doeld bij artikel 1 der Woningwet.
Nederla.ndsch-Indië.
Atjeh. De correspondent te Batavia van de N. R. Ct.
seinde Vrijdag:
Ovorste Van Daalen nam Rehrek in de Alas-
landen. Volgens het bericht, van een spion had de
vijand 670 dooden. Onze verliezen zijn onbekend.
Radja Pader vluchtte naar de Battak-landen.
hadden ze geen crediet meer. In andere omgeving
hoopt men weer in beter doen te komen, althans
opnieuw eenigen tijd het uit te houden. In de vijf
jaar, sedert ze in de hoofdstad zijn aangekomen, is
het de vierde maal, dat tot dit redmiddel de toe
vlucht genomen wordt.
Daar ginds, op het platteland, ligt verscholen
tusschen vriendelijk geboomte het huisje, dat hen
vijf jaren geleden nog herbergde. Hemelsbreed is
't zoo ver niet. Maar voor hen is 't een onbereik
bare verte. Als bij wijion de gedachte aan terug
keer nevelig opdoemt aan den horizon, dan zijn
lusteloosheid en volkomen gebrek aan alle hulp
middelen er aanstonds bij om ieder plan in de
geboorte te smoren.
Ik staarde hen eenigo oogenblikken aandachtig
na, mijn oude kennissen. Want ik had van onder
mjjn paraplue de familie herkend. De kinderen waren
me ontgroeid hen zou ik onder 't voorbjjgaan niet
hebben opgemerkt. En de vrouw nauwelijks, al
bleef er na een paar seconden geen twijfel over.
Maar Jaap, met zijn niet alledaagsch uiterlijk, zgn
krullekop, zgn puntbaard indertijd wat beter ver
zorgd dan thans hij was 't, onmiskenbaarZijn
zwoegende figuur voor de kar liet weinig plaats
voor het aanmatigend brutale, dat hem eertjjds
onder zgn kornuiten tot een «heer" maakte. Niotte-
min, evenals do herinnering uit den vergrijsden
bejaarde den kloeken zwartharigen vriend van een
25-tal jaren geloden te voorschijn brengt, zó) stond
Jaap eensklaps voor mijn gerst, zooals bij, hangend
Leerplichtstatistiek.
Vanwege het Centraal Buroau voor de Statistiek
is verschenen de eerste jaargang der leerplichtstatis
tiek, waarin voor de gemeenten, arrondissementen,
districten, provinciën en het rijk een overzicht wordt
gegeven van het betrekke ijk schoolverzuim in 1902
en het volstrekt leerverzuim op 15 Januari 1903.
Tot onze spijt moeten we daaruit zien, dat Zeeland
in het algemeen en Goes in hot bijzonder, geen
mooi figuur maken in deze statistiek.
In het tweede hoofdstuk worden de uitkomsten
van bet door de Leerplichtwet voorgeschreven onder
zoek door het schooltoezicht naar den omvang van
het verzuim in 1902 samengevat. Het relatieve ver
zuim bedroeg in dat jaar voor het geheele rgk
bijna 7 pet. van de schooltijden, waarvan aan onge
oorloofde redenen 1.33, aan geoorloofde 5.49 pet.
moet worden toegeschreven, zoodat de verhouding
der beide soorten verzuim ongeveer is als 1 4
Van de provinciën wijst Zeeland op het hoogste
verzuim-cijfer, n.l. 11.18 pet., daarna volgt Drenthe
met 10, Groningen met 7.24, Zuid-Holland met
7.03, Noord-Holland met 6.66, Friesland met 6.52,
Utrecht met 6.45, Overijssel met 6 34, Gelderland
met 5.66 on ten sloite Limburg met 4.99 pet.
Telt men het verzuim aan alle bgzondere scholen,
de ProtestaDtscbe, de Katholieke en de »andere",
te zamen, dan big kt, dat dit geringer is dan dat
aan de openbare scholen aan deze toch werd ruim
7, aan de bgzondere nog geen 6 percent van de
schooltijden verzuimdaan de eerste werd ruim
21 percent van alle verzuimen ongeoorloofd geacht,
aan de bgzondere nog geen 15 percent. Neemt men
eebter de soorten der bgzondere scholen afzonderlijk,
dan blijkt, dat het geringste ongeoorloofde verzuim
aan de Katholieke scholen wordt gevonden, n.l. ruim
4 percent, het meeste aan de Protestantsche, n.l.
bijna 6 percent.
Voorts wordt nagegaan, aan welke oorzaken het
verzuim was te wijten en welke oorzaak den meesten
invloed had op het totale verzuim het ongeoor
loofde verzuim was vooral aan landbouw- en huise-
lijken arbeid te wijten, het geoorloofde aan ziekte
der leerlingen. Kinderarbeid op het veld en in huis
hadden den meesten invloed in Zeeland (31 pet.
van het totaal), den geringsten in Noord-Holland
(4.62 pet.). De in ongunstige economische toestanden
gelegen oorzaken deden zich aan de bijzondere scholen
in mindere mate gelden dan aan de openbare. Van
de arrondissementen wijst Tholen het hoogste ver
zuimcijfer aaD, n.l. 15.79 pet., Tilburg het geringste,
n.l. 2.1 pet.; van de districten doen dit Goes (12 46
pet.) en Roermond (4 65 pet.).
Gelijk in het voorbericht door den directeur van
het centraal bureau uader wordt uiteengezet, kon
geen overzicht worden gegeven van de oorzaken van
het volstrekte verzuim, wegens de onvolledigheid
der door het schooltoezicht verstrekte gegevens.
Volstaau moest worden met een opgave van het
aantal kinderen, die volgens mededeeling van het
schooltoezicht zonder wettig geoorloofde reden op
15 Januari de lagere school niet bezochten. Voor
het geheele rijk bedraagt dit aantal 1966 In ver
houding tot het aantal kinderen van 7 13 jaar is
het verzuim ia het rgk 0.24 pet.., in Zeeland hot
hoogst, ol. 0.50 pet., in Groningen bet geringd,
0.06 pet. Vergelijkt mea den toestand van het ver
over het hek voor zgn huisje met norscben groet
den mijoen beantwoordde.
.Jaap had van moeder natuur bij een onafhanke-
Ijjken aard een verbeeldingrijk brein meegekregen,
dat slechts wat ontevredenheid naast zich noodig
bad om te komen tot de meest avontuurlijke plannen.
Hij woonde er werkelijk niet onaardig in zgn
Keonemerlandsche bosschaadje. Neen, goed bezien
woonde hij er deksels aardig. Wie er langs kwam,
in welk jaargetij ook, met een oog voor een lief
kijkje op duinweide en abeelen-straatweg en water
plas, met hoog sparregroen in de verte, mocht
zeggen Hier zou ik mijn tenten willen opslaan
En Jaap had er oog en hart voor. In don klen-
rigen herfst droomde bij met zgn schoone omgoving
mee. Maar ook bet wakkere leven en groeien van
het voorjaar vertrouwde hem zijn geheimen toe.
Dan nam zijn geest vlucht, naar Amerika of Austra
lië, waarvan de faam hem verteld had. Daar was
geld en daar was vrijheid. Bovenal: daar kende
geen mensch je. Hier bleef je tot je ouden dag
voor jan en alleman Jaap de boerenknecht. Toch
figureerden Amerika en Anstralië maar voor de
leus in zgn droomen. Wat anders zou bij in de
verre landen over zee beginnen dan opnieuw de
spa of de hooivork ter hand te nemen, die hij zoo
zielsgraag aan kant zetten wou. Daarvoor behoefde
bij ook zoo ver niet te gaan. Amsterdam kon al
zgn wenschen vervullen, als 't maar een beetje wou
meeloopen. Daar was van alles.
Neel was langzamerhand van uit de oppositie,
door een neutrale periolo heen, voor de plannen
zuim met dien vóór het in werking treden der
leerplichtwet, dan blijkt dat het absolute verzuim,
in 1900 18.194 kinderen omvattende, is verminderd
tot op 1966 in 1903, dat dit dus is gedaald van
2.71 pet. tot op 0.24 pet en dat mag worden aan
genomen, dat ook bet relatieve verzuim aanzienlijk
is afgenomen, daar het thans slechts 1.33 pet. van
de scbooltjjden bedraagt.
Kunst en Wetenschap.
»Het Goesche Mannenkoor" zal Woensdag a. s.
in de concertzaal der sociëteit »V. O. V." zgn
tweede uitvoering geven. Het programma is zeer
rgk en onder vele gaarne gehoorde nommers komt
ook voor BrahmsRhapsodie voor alt-solo en mannen
koor met begeleiding. De alt-solo partjj zal worden
gezongen door mej. C. v. D., die evenals mej. J. G.f
die eenige liederen voor sopraan-solo zal zingen,
hare medewerking heeft toegezegd. Daardoor wordt
eentonigheid vermeden en de herinnering aan de
eerste uitvoering van dit koor wettigt het vertrouwen
op erne goede opkomst.
Rechtzaken.
Kantongerecht te Goes.
In de zitting van 25 Juni 1904 zijn veroordeeld
wegens
Overtreding leerplichtwet: D. van de V., H. W.,
A. de K. te Goes, J. K., J. K., en C. F. te Wissen-
kerke, C. van den B. te Kortgene, J. K. te Krabben
dijke, G. van de K. te lerseke, C. van de L. te
Borsele ieder tot f 0,50 b. 8. 1 d. b.M. E. S.,
M. W., J. F., P. G. te Wissenkerke, J. P. R., J. F. N.
te Krabbendijke, P. S A. S. te lerseke, M. de L.
te Goes, P. J. O., K. S te Wolfertsdijk, A. B. te
Kruiningen, H. K. B. B., J. van K. te Waarde,
W. H. te Heinkenszand ieder tot f 1 b. s. 1 d. b.
Jac. S., Joh. S., J. B W. M. K. te Kruiningen,
K. Z. te 's-Heer Arendskerke, J. de W. te Drie
wegen, J. V. te Heinkenszand, C. H. te Katt.endijke,
A. K. te Waarde, A. M. te Kats, P. de W. te Hoede
kenskerke, P. A. F. te Kolijnsplaat, M. Z. te Wol
fertsdgk, A. van den B. te Rilland-Batb, S. A.
van Z., C. V. te lerseke, J. K. te Schore, A. D. en
A. de B. te Wissenkerke ieder tot f2 b. s. 2 d. h.;
A. van der W. te Wissenkerke, W. van den B. te
Krabbendijke, M. V. te Goes ieder tot f 3 b. s. 2
d. h.C. W. S. te Wissenkerke, H. J. P. te Rilland-
Bath, J. de F. te Kolijnsplaat ieder tot f5 b. s. 3
d. h.C. van L. te Hansweerd, M. B., G. de R. te
Wissenkerke ieder tot f7 s. 4 d. b.
Niet beletten dat hond wild opspoortP. C. te Oude-
lando tot f 3 b. s. 2 d. h.
Wild vervoeren in gesloten jachttijd: C. M. te Hein
kenszand tot f 3 b. s. 2 d. h.
Kieren van wild zoeken: J. P. te lerseke tot f2 b.
s. 2 d. h verb, verkl. bevel uitl. 8 eieren of f 0,24
s. 1 d. h W. C. van der W. te Colijnsplaat, R. L.
te CliDge, F. S. te Cats, ieder tot f 1 b. s. ld. h.
Trekdier op weg onbeh. laten staanC. van de R.
en I. R. te Goes ieder tot f 1 b. s. 1 d. h.
Vee op eens anders grond laten loopen A van der M.
te Wissenkerke tot f 2 b. s. 2 d. h.
Loopen op bet. grond: A. M. te lerseke tot f 1 b.
8. 1 d. b.
gewonnen. Do gestadig vallende droppel holt den
steen uit. Een keurig winkel'j", waarin ze als juf
frouw aehter de toonbank stond ön geld verdiende,
terwijl Jaap terzelfder tijd aan een van de takken
van den grooten boom der hoofdstad schudde, dat
had zijn lichtzijden, die al gloeiender op haar ont
wakende verbeelding vielen. En de kinderen
Jaap had gelijk groeiden ze hier niet als boeren
kinkels op? Mietje mettertijd bij een costuum-
Daaister en Jan kantoorschrjjver, dat was eenige
aanzienlijke sporten hooger dan melken en hooien
Neel begon er zich in te verkneuteren.
»Als er in 't geheel geen kans op was", zei Jaap
op 'n goeden dag tegen Neel, *dan hield ik m'n
mond. Maar er komen standjes genoeg open in de
stad, die met jou geldje te bereiken zijn."
Daar had Neel ook al over gedacht.
Toen Jaap den eersten van de volgende maand
zijn gewone intrestje beurde bij den notaris, zei
hij bij 't sluiten van zgn portemoDnaic»'t Kan
wel zijn, dat we gauw de heele zevenhonderd gul
den willen lichten."
Eu tehuis»'k Heb 't den notaris maar vast ge
zegd. Daar was geen bezwaar teg"n, zei-d-ie, al
vond ie het niet verstandigAls wij 't maar
verstandig vinden
Sedert was er geen houden aan. De advertenties
in 't >Nieuws", trouwer dan ooit geraadpleegd,
boden overvloedige assistentie Vele waren de »melk-
8tanden", waarin zóo en zooveel vaten 's weeks
werden verkocht, de brooddepöts, die ren ruim
burgerbestaan opleverden en slechts wegens vertrek
