1904. N#. 63.
Dinsdag 31 Mei.
91s" jaargang.
FEUILLETON.
Een Trein-Misdaad.
GOESCH
De uitgave dozer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjjs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, 3gS5»
Afzondsrljjko nommers 5 cent.
Inzending wan advertentiën vóór 2 uren op den dag der
uitgave.
De prfjs der gewone aavertentiön is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct.
Bg directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjji
slechts tweemaal berekend.
Geboorte»--, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels 1,berekend.
A*a7ragen om on vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesehe Courant". - Directeur-Hoofdredacteur R. G. Rijkens.
Periodieke Verkiezing voor de
PROVINCIALE STATEN.
De Burgemeester van Goes
gezien het Besluit van Gedeputeerde Staten dezer
provincie, d.d. 6 April 1904, no. 230 (Prov. blad
no. 17) houdende herinnering aan de verkiezing
van leden der Provinciale Staten tengevolge van
de periodieke aftreding in dit jaar, alsmede bepaling
van de dagen, waarop zoo noodig stemming en
herstemming zullen plaats hebben
Gelet op art. 3 van het Koninklijk besluit van
8 Mei 1897 (St.bl. no. 144) dat op Dinsdag den 7den
Juni a. s. de verkiezing zal plaats hebben van
4 leden, tengevolge van de periodieke af
treding van de heeren B. M. DEN BOER,
M. DE JONGE Jzn., J. M. KAKEBEEKE en
mr. C. LUCASSE;
dat op bovengenoemden datum vandesvoormiddags
negen uur tot des namiddags vier uur bij hem
kunnen worden ingeleverd de bij art. 51 der
kieswet, in verband met art. 6 der wet van 28 April
1897 (Staatsblad no. 112) tot wijziging der Provin
ciale Wet, bedoelde opgaven van candidaten, waar
van de voorgeschreven formulieren vanaf
heden ter secretarie kosteloos voor de kiezers ver
krijgbaar zijn
dat voor deze verkiezing de stemming zoo noodig
zal plaats hebben op Vrijdag den 17 Juni e. k.
en de herstemming, zoo noodig op Woensdag den
U9 Juni d. a. v.
Goes, 23 Mei 1904.
De Burgemeester voornoemd,
DE KONING KOOIJ.
Op Vrijdag den 17 Juni I904y
zal aan de woonhuizen der ingezetenen worden
gehouden eene
Collecte ten behoeve van het Fonds tot
aanmoediging en ondersteuning van
den gewapenden dienstin de Nederlanden.
Met verwijzing naar de aangeplakte biljetten,
bevelen wij deze collecte bij de ingezetenen ten
zeerste aan.
Goes, 30 Mei 1904.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
DE KONING KOOIJ.
De fd. Secretaris,
LEGRO.
Verkiezing Provinciale Staten.
Het specifiek-cliristelijke van dit Ministerie.
Het specifiek-christelijke in de wetsontwerpen
van dit Ministerie heeft op zich laten wachten.
Ons baart dit geen verwondering, daar wij wel
weten, dat het onmogelijk is dit consequent door
te zetten in het staatsbestuur, maar den onervaren
kiezer en vooral de geloofsgenooten van den premier
moet het wel verbazen, dat de wetgeving, tegen
alle beloften in, zoo weinig doortrokken wordt van
het zout des geloofs.
Daar was met veel ophef aangekondigd, dat de
Zondagsdienst op de spoorwegen zou worden be
perkt. En wat zien we? Dat zelfs het luttele beetje,
dat do Regeering in deze heeft gedaan, in het derde
25
DOOR
ARTHUR GRIFFITHS.
Al was het misschien niet in naam, inderdaad
bevond de generaal zich in hechtenis en hij nam
zijn gevangenbewaarder eerst grimmig en daarna,
toen hij zag hoe vreemd de man van gestalte en
voorkomen was, nieuwsgierig op. Baume, zooais do
chef hem had genoemd, was een klein, gezet man
met een dik, zwaar behaard hoofd, hetwelk diep
tusschen een paar buitengewoon groote schouders
stak, die groole lichaamskracht deden vermoeden.
Zjjn beenen waren zeer dun en naar buiten gebo
gen, zoogenaamde boepelbeenen, en al het zonder
linge in zijn verschijning werd nog versterkt door
den korten, zwarten kiel, dien hij als een Fransch
werkman over zijn gewone kleeding droeg. Daarbij
was hij weinig spraakzaam en het weinige, dat hij
zei, kwam er op een onbeleofden toon uit, zooals
bleek, toen de generaal een alledaagsche opmerking
over het weer maakte.
»Hier wordt niet gesproken," antwoordde Baume
jaar van haar bewind, weer is ingetrokken. De
paar personentreinen, die van het dienstplan waren
geschrapt, rijden weer evenals vroeger. Spoorwegen,
booten en allorlei vervoermiddelen werden zelfs
onder dit ministerie öp een Zondag in 1903 ge
dwongen zeer buitengewonon dienst van het per
soneel te vergen, omdat op dien dag het halve
noorden van ons land stroomde naar Groningen,
waar de minister van Waterstaat, Handel en Nijver
heid namens de Regeering eeno tentoonstelling
opende.
De Christelijke pers, die niet dan in het uiterste
geval de handelingen van dit ministerie critisoert,
heeft luide en krachtig geprotesteerd tegen deze
schending van den rustdag.
De hartstocht van het spel zou worden beteugeld.
Doch noch het deelnemen aan buitenlandsche lote
rijen, noch de weddenschappen bij wedrennen en
ander gedobbel wordt tegengegaan. En wat geschiedt
er mot de Staatsloterij Niet dat ons deze instelling
hindertintegendeel zij kan nuttig zijn, juist met
het oog op dien buitenlandschen zwendel, maar
een specifiek-christeljjk ministerie behoorde ook
deze loterij een gruwel te zijn. Doch dit ministerie
gooit het om eene uitdrukking van een der ge
loofsgenooten to gebruiken als het ware met
die zonde door den Staat zelf bedreven, onder be
scherming van de Overheid, op een akkoordje. Zij
z&l die zonde nalaten binnen hoogstens 20 jaar.
♦Stuitender en weerzinwekkender kon moeilijk een
standpunt worden ingenomen", zegt diezelfde persoon.
Verdunning der beginselen heeft een lid der linker
zijde deze handelwijze van het Kabinet genoemd.
En het vaccine-wetje Als een groot stuk van
christelijke wetgeving, zeide professor Druckerwerd
dit welje aangekondigd. Vergelijkt men den inhoud
van dat wetsontwerp eu de toelichting daarvan met
de lengte van den tijd, die aan de voorbereiding
is besteed, dan krijgt men on willekeurig den indruk,
dat er heel veel moeite noodig is geweest, om den
graad van verdunning te bepalen, die noodig is om
hot drankje door sommige der vrienden te doen
slikken, en het schijnt wel, dat er onder hen zijn,
die het zelfs in die verdunning nog ietwat sterk
vinden.
De heer Staalmandien, al is bij het Diet met
dit ministerie eens, toch niemand eeD ongeloovige
zal noemen, kan soms de dingen wonderlijk raak
zeggen. Sprekend van dit vaccinewetje, zeide hij
bij de behandeling der begrooting ♦Ook hier weer
die halfheid. Principieol wordt veroordeeld de dwang
en in scherpe bewoordingen critisoert de Minister
van Binnenlandsehe Zaken het huidige standpunt
der Regoering. Doch zoodra komt het niet tot toe
passing of hij retireert en het heilig recht der
ouders op hun kinderen verkoopt hij voor een
schotel linzenmoes."
Nu zijn wij liberalen ook weer allerminst rouwig
om dezen Ezau's-koop, maar wij halen dien alleeD
aan om eens te laten zien hoe deerlijk de kiezer,
die uit de stembus van 1901 iets specifiek-chris-
telijks vervrachtte, bij den neus is genomen.
Alles raakt den buitenkant, bijna niets het in
nerlijke der quaestie. Van het beginsel wordt hoog
opgegeven, maar hoe het er mee in de practijk gaat,
ziet men het best als men de handelingen der
Tweede Kamer eens naslaat over de behandeling
van het ontwerp tot wijziging der Drankwet.
Van bet oorspronkelijke ontwerp, waarin het be
ginsel der splitsing van tapperij en slijterij zoo
sterk op den voorgrond werd gesteld, is letterlijk
grof en toen do generaal zijn sigarenkoker voor
den dag baalde, zooals bij uit gewoonte en bijna
onbewust van tijd tot tijd placht te doen, als hij
zich in een positie bevond, welke hem verdroot of
verbaasde, hief Baume waarschuwend de hand op
en bromde: ♦Verboden!"
♦Ik wil me laten hangen, als ik niet in weerwil
van alle Franscbe apen rook riep de generaal
driftig en sprong op.
Wat blief je?" vroeg de beambte on vriendelijk,
want sir Charles bad zich onbewust van de Engelsche
taal bediend. Baume behoorde tot de criminalistische
afdeeling der politie" en deed slechts zijn plicht,
zooals hij dien opvatte, en dat verklaarde hij met
zoo'n gezicht van zich-gekrenkt gevoelen, dat do
generaal weer kalm werd, lachte en in stilzwijgen
verzonk zonder een sigarette aan te steken.
Zoo verliep de tijd en minuten werden bijna
een uur, een zware proef voor het geduld van sir
Charles.
Plotseling begon een electrische bel in de kamer
te klinken. Beaumo nam een naast hem staande
tafeltelefoon, hield die voor mond en oor en ont
ving zjjn opdracht.
♦Kom mee," zei hij daarop kortaf tot den ge
neraal, terwijl hij opstond.
Toen sir Charles nu eindelijk weer tegenover den
niets overgebleven in naam werd nog oven verze
kerd, dat men aan het beginsel der splitsing vast
hield, maar de splitsing zelf is voor tientallen van
jaren teruggedrongen.
Hoe is het met de Zondagswet, met de regeling
der rechtspositie der inlandsche Christenen AJle
zaken, die den geloovigen na aan het hart moeten
gaan, waarvan niets terecht is gekomen.
Dit kabinet neemt, zooals de heer Staalman zeide,
niet de fiere houding aan van een Christelijk mi
nisterie, maar het draagt het karakter van het twij
felachtig gedoe van dusgenaamde >politieke" Chris
tenen.
En aangezien men aan woorden niets heeft, maar
daden verlangt, zijn de kiezers, die iets specifiek-
cbristelijks van dit ministerie hadden verwacht, met
dit ministerie niets vooruit gegaan in dit opzicht.
Of ze niet zijn achteruitgegaan op het gebied der
sociale wetgeving, zullen we in een volgend artikel
eens nagaan.
GOES, 30 Mei 1904.
Jl. Zaterdagavond hield de commissie voor
de (Economische spijsuitdeelmg eene zitting in het
lokaal boven de spijskokerij alhier tot het doen
van rekening en verantwoording harer administratie
over het afgeloopen jaar. Tegenwoordig waren alle
leden, benevens het college van B. en W.
Bij de opening deelde de voorzitter, dhr. B. M.
den Boer mede, dat alle leden hun functie zijn
blijven vervullen, behalve dhr. Van den Bout, die
wegens zijne benoeming tot Wethouder, heeft be
dankt, een reden, die do voorzitter alleszins billijkte
spr. zeide dhr. v. d. B. dank voor de goede diensten,
in de commissie verricht, en voor de aangename
samenwerking. Nog meldde hij met ingenomenheid,
dat drie exira-bedeelingen van brood en spek zijn
kunnen gehouden worden uit bijzondere bijdragen
van ingezetenen.
Vervolgens werd door den socr.-penningmeester,
dhr. I. D. Fransen van de Putte, de rekening over
gelegd over het dienstjaar 1903/4 zij werd onver
anderd goedgekeurd in ontvang op f 1439.595, in
uitgaaf op f 1807.62 en wees dus een goed slot
aan van f 131.975.
De Burgemeester bracht aan de Commissie dank
voor hare bemoeiingeu ten bate van de behoeftigen
in deze gemeente en beval hen aan in de blijvende
zorgen der Commissie gedurende den volgenden
winter.
Aan het daarna uitgebrachte jaarverslag ontleenen
wij het volgende
Opnieuw was de winter voordeelig, in zooverre,
dat de vorst telkens maar heel kort de ambaebts-
werkzaamhedan stop zette, en dat door het uit
zoeken van erwten en toonen in nog toegenomen
mate flinke verdiensten werden gebracht, juist
in de gewoonlijk bedeeld wordende gezinnen. Van
daar, dat met de inkrimping van de bedeelings-
rol nog verder kon worden voortgegaan dan
ten vorigen jare, zonder te kort te doen aan
de taak der commissie om voedsel te geven
overal, waar daaraan ook maar in eenige mate
behoefte aanwezig werd geoordeeld. Onze armen
kregen zelfs meer dan dat, en wel doordien aan
de Commissie driemaal werd opgedragen do altijd
beminde extra-bedeeling van brood en spek uit te
reiken, niet omdat de gewone bedeeliDgen van
erwtensoep, 3 maal per week, niet toereikend werden
geacht, maar uitsluitend om de armen te doen
medeleven in plaatselijke familie-gebeurtenissen van
den meest uiteenloopenden aard van meer gegoeden,
chef der veiligheidspolitie stond, zag hij -tot zijn
voldoening dat ook overste Papilion aanwezig was.
Naast Flocon zat de rechter van instructie Beau
mont le Hardi, die, nadat hij beleefd had gewacht,
tot de Engelschen elkander hadden begroet, eerst
het woord nam en wel voor een verontschuldiging.
♦U zult ons, hoop ik, vergeven, generaal, dat
wij u hier zoolang hebben opgehouden, maar we
hadden daarvoor, naar we meenden, voldoende en
grondige redenen. Al hebben deze tbans misschien
iets van hunne dwingende kracht verloren, wij zijn
toch nog altijd overtuigd, dat we niets deden dan
wat onze plicht ons voorschreef. Tbans zijn we
echter volkomen bereid u ongehinderd te laten gaan
omdatomdat
Omdat wij de persoon, de dame, die u wildet
helpen vluchten, h°bben gevat," zei de chef op zeer
levondigen toon. Hij kon zich het genoegen niet
ontzeggen den volzin op zijn wijze te voltooien.
Wat De gravin Is zij hier en in hechtenis
♦Zonder twijfel is zjj in hechtenis en wel in
zeer strenge," vervolgde Flocon vol leedvermaak.
♦O, dat hoop ik toch niet. Jack Papilion, dat
mogen we niet dulden. Ik smeek en bezweer jo
en ik. sta er op, dat je den gezant beweegt om
tusschenbeide te komen."
♦Hoe kan ik dat, generaal U moogt niet iets
welk eigenaardig gebruik in het verleden meermalen
voorkwam, en ook thans met onveranderde instem
ming door de commissie, en niet minder door de
bedeelden, is begroet geworden en waartoe deze
instelling ook voor de toekomst gaarne wordt aan
bevolen.
De bedoelingen werden gehouden van af den 2en
Kerstdag tot 31 Maart, in welken tijd 13171 portiön
voedzame spijs werden uitgereikt aan 156 gezinnen,
(tegen 12819 ten vorigen jare), ongerekend het
brood eu spek voor de genoemd» extra-bedeelingen.
De commissie dankt allen, die haar ook den af
geloopen winter met hunne bijdragen en extra-giften
steunden en beveelt de instelling bij voortduring
met warmte aan.
Zaterdag was in ♦de Prins van Oranje", door
de uit de typografen benoemde commissie eene ver
gadering uitgeschreven, tot behandeling der concept-
statuten en verkiezing van bestuursleden. De andere
vakgenooten echter lieten zich wachten, zoodat de
commissie het met een 10-tal jongelieden moest
stellen.
De concept-statuten werden door den voorzitter,
dhr. Boogerd, voorgelezen, doch niet in behandeling
genomen. Het bleek, dat de commissie zich voor
stelt een neutrale vakvereeniging te stichten, met
het doel om de ontwikkeling der vakgenooten te
bevorderen, door het houden van cursus-vergade
ringen het organiseeren van verzamelingen van
fraai druk- en bindwerk en om langs dien weg
meer in contact te komen met de patroons, teneinde
èn hun belangen èa die der gezellen door goede
samenwerking to behartigen.
De heer Smit gat daarna een causerie ten beste,
over de bygióne op de werkplaatsen en voegde
daaraan verschillende weDken toe, ten bate van de
gezondheid, waarvan nog zoo weinig werklieden het
groote btlang inzien.
Te betreuren valt bet, dat zoo weinig andere
vakgenooten het belang van eene organisatie ter
harte nemen.
De heer B. Tijdensoud-lid der Tweede Kamer,
is Zaterdag overleden.
Men schrijft aan de Tel
Sedert de invoering van de nieuwe legerwetten
Kool eu Bergansiuswendden zich gemeentebesturen
tot de Koningin met verzoek de plaatselijke dienst
doende schutterijen voor de wet gelijk te stellen met
rustende schutterijen.
Aanvankelijk waren het kleinere, in den lateren
tijd ook grootere gemeenteD, welke dergelijke ver
zoeken indienden.
Niet alleen persoonlijkemaar ook vooral deJinan-
tieele belangen der gemeenten zijn hier in 't spel.
In verband met de desbetreffende overwegingen
bij de departementen van binnenlandsehe zaken en
van oorlog, zou het gewenscht zjjD, dat de ge
meenten, welke van plan zpr, ook een dergelijk
verzoek te doen, zich met het indienen daarvan
haastten. Hoe meer gemeenten in dezen hunne be
langen voordragen, des te meer kans van slagen
bestaat er.
Waarde. In de Zaterdag j.l. gehouden vergade-
van den Vaickenissepolder werd de rekening over
het dienstjaar 1903/1904 vastgesteld, in ontvang op
f 524,65, in uitgaaf op f 399,67, zoodat het goed
slot bedraagt f 125,04.
Vervolgens werd de begrooting voor het dienstjaar
1904/1905 opgemaakt in ontvang cn uitgaaf op
f 580,06, met een post van onvoorziene uitgaven,
onmogelijks van ons vergen. De gravin Oastagneto
is thans Italiaansche onderdaan."
Maar van geboorte is ze een Eogol«cbe en dat
moge zijn, zooals het wil, zij is een vrouw, een
voorname dame en het is afschuwelijk en onge
hoord, haar zoo monsterachtig te behandelen,"
antwoordde de generaal.
Bovendien verklaren dezo heeren, dat hunne
veronderstelling, als zou de dame een onrecht, een
groot onrecht hebben gepleegd, volkomen gegrond is."
♦Ik geloof dat niet," riep do generaal veront
waardigd, namelijk deze raensehen niet, een gezel
schap van domkoppen, die altijd op een verkeerd
spoor zijn. Geen woord geloof ik van hen, al doen
ze er ook een eed op."
Maar als ze dan toch authentieke bewijzen tegen
haar hebben papieren, welker inhoud letterlijk
verpletterend voor haar is
♦Waar? In hoeverre?"
Wel, meneer do rechter van instructio heeft me
een notitieb» okje laten zien."
Do oogen van den generaal volgden de blikken
van Jack Papillon en vielen op een klein schrjjf-
of notitieboekje, waarop de reebter van instructie,
die de blikken goed bad fcegrapen, veelbetoekenend
met den vinger tikte.
♦Weet u, wat dat is Hebt u het misschien reeds