1904. N°. 53.
Donderdag 5 Mei.
91s1" jaargang.
FEUILLETON,
Een Trein-Misdaad.
GOESC
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Frjjs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, JF gp25*
Afzonderlijko noinmers 5 cent.
Inzending van advertentie» vóór 2 uren op den dag dep
uitgave.
De prps der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct.
Bg directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de 'prijs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels 1,berekend.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent por regel.
Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesche Courant". Directeur-Hoofdredacteur R. G. Rijkens.
De Staatsloterij
In den Duitschen Rijksdag bereidt men de in
diening voor van een wetsvoorstel betreffende instel
ling van een Rijksloterij, welke in de plaats zou
moeten komen van de loterijen in de verschillende
Staten van het Duitsche Rijk.
De Residentiebodehet R. IC. Haagsche blad, van
dit bericht melding makend, voegt er aan toe
♦Ginder, een einde gemaakt aan de kleine lote
rijen mot waarschijnlijk kostbare en slecht gecon
troleerde administratie.
Ginder, een niemand drukkende, en toch produc-
tievo bron van inkomsten aan het Rijk geopend.
Hier, de deur opengesteld voor het welig tieren,
voor bot toenomon van allerlei insoliede, slecht
geadministreerde, straks clandestiene loterijen.
Hier, bij een leelijk tekort in kas oen welkome
bron van inkomsten baldadig dichtgeworpen.
En toch ginder vooral niet minder dan hier een
land, waar een godsdienstige levensbeschouwing bij
de meerderheid der bevolking geldende is."
Zal nu mr. Hartedus vraagt de Arnh. Ct.t dit
ongelukkige wetsontwerpje, hetwelk de Staatsloterij,
omdat ze het zedelijk leven der natie bederft, na
verloop van twintig jaren ophefr, nu waarlijk ook
weer moeten intrekken
GOES, 4 Mei 1904.
Gisteren hield de onlangs opgerichte Veilings-
Vereeniging in da Prins van Oranje" alhier, eene
algemeene vergadering, waarin de Voorzitter, dhr.
H. A. Hanken, gelegenheid gaf aan de tegenwoor
dige niet-leden als lid toe te treden, waarvan eeüigen
gebruik maakten, zoodat de vereeniging thans reeds
ongeveer 100 leden telt.
Daarna werden de ontworpen statuten besproken
en met eenige kleine wijzigingen goedgekeurd.
Een veilings-raglement werd, naar dat eener andere
veilings-vereeniging, behandeld en vastgesteld. Dhr.
Camman, Rijks-tuiabouwieeraar, verstrekte hierbij
aan de vergadering de verlangde inlichtingen. De
vereeniging zal den naam dragen Veilings-ver-
eeniging Zuid-Beveland, gevestigd te Goes." Be
sloten werd rechtspersoonlijkheid aan te vragen voor
den tjjd van 29 jaar, terwijl de datum van oprich
ting werd bepaald op 3 Mei 1904. Het bestuur
werd gemachtigd om de noodigo uitgaven te doen
tot een bedrag van f700 k f725, waaronder be
grepen is de huur van oen gebouw, waarvoor reeds
gehuurd is de voormalige brouwerij De Gans" in
do Wijngaardstraat alhier.
Met het oog op do proportioneole vertegenwoor
diging werd het bestuur, dat aanvankelijk uit 11
leden bestond, met twee leden vermeerderd, waar
voor in deze vergadering werd gekozen dhr. M. v. d.
Hage te Kapel!o, terwijl dhr. P. Lindenbergh te
Wemeldinge, die in de voorloopige commissie zit
ting had, in een vorige vergadering eveneens tot
bestuurslid is benoemd en zijne benoeming heeft
aangenomen.
16
DOOR
ARTHUR GRIFFITHS.
»Wat geeft u aanleiding om dat te beweren?"
vroeg de chef gejaagd. »Ik moet u dringend ver
zoeken ronduit te spreken. Deze omstandigheid is
van bet grootste, van bet allergrootste belang".
♦Welnu, meneeren, dan wil ik het u vertellen.
Zooals u bekend is, ontvingen wij allen bij aan
komst aan het station alhier bevel den wagen te
verlaten en daarop werden we in de wachtkamer
hiernaast gebracht. Natuurlijk lieten wij de dames
voorgaan, en toen ik binnenkwam, had ze reeds
plaats genomen. Ze zat zoo, dat haar gezicht hel
der verlicht was".
♦Had ze den sluier voor 't gezicht getrokken
♦In 't eerst nog niet. Later zag ik, dat ze dien
naar beneden trok en ik geloof, dat ze daarvoor
redenen had, welke ik u dadelijk uiteen zal zetten.
Mevrouw de gravin is zeer schoon en ik keek haar
vol deelneming aan, want het deed mij leed, haar
in zulk een pijnlijke positie te zien, toen ik plot
seling een groote en in 't oogloopende verandering
in haar gelaat waarnam".
♦Van welken aard was deze verandering
♦Het was een uitdrukking van Bchrik, van af
schuw, van verrassing, misschien iets van al daze
aandoeningen samen. Wat het eigenlijk was, kan ik
niet zeggen, want het ging spoedig voorbij en maakte
plaats voor een doodelijke bleekheid. Onmiddellijk
daarop liet ze den sluier vallen".
»Hebt u niet beproefd een verklaring voor deze
Wjj vernemen, dat tot voorzitter van de Ver
eeniging tot weezenverpleging in Zuid- en Noord-
Beveland benoemd is de heer 1. D. Fiansen van de
Putte alhier, en dat bg deze benoeming aangenomen
heeft.
Met ingang van 1 Mei is bevorderd tot
kommies le kl. bij 's Rijks belastingen de kommies
2e kl. J. J. Pannekoek te Ellewoudsdijk.
Op den tweeden Pinksterdag zal Daar men
aan de Tel. meldt - te Utrecht een congres voor
dienstweigering gehouden worden, uitgaande van
hen, die tegen geweld in het algemeen zijn en van
wie derhalve alleen een principioele bestrijding van
het militarisme te wachten is.
Maandagmiddag is een exf ra-mailboot van
Vlissingen vertrokken met den directeur van de
Maatschappij ^Zeeland" een vertegenwoordiger van
de Staat spoorwegen en een van den Noordbrabantsch-
Duitschen Spoorweg, en zulks in verband met do
opening van de nieuwe pier voor do Zeeland" te
Quoenboro. In Engeland zullen een 100 tal autori
teiten en genoodigden aan boord komen. Er zal
dan van Queenboro naar Margate gevaren worden,
waar een diner wordt gegeven.
Men deelt aan de N. R. Ct. mede, dat sedert
eenigen tijd hier te lande door de belastingambte
naren op de voorname losplaatsen van verschillende
goederen het bruto-gewicht en de tarra worden op
genomen. Dit geschiedt naar aanleiding van een
ministerieele aanschrijving.
Het doel hiervan is, den minister van financiën
gegevens te verschaffen om van de goederen, naar
het gewicht belast bij bet nieuwe ontwerp-tarief,
tot een betere regeling van de toe te passen wet
telijke tarra te komen.
De lijst van aanbevelmg van zes candidaton,
door den Hoogen Raad aan de Tweede Kamer der
Staten-Generaal ingezonden voor de vacature van
oen raadsheerplaats in dien Raad, ontstaan door het
eervol ontslag, verleend aan den raadsheer jhr. mr.
B. C. de Jongeis als volgt samengesteld
1. Mr. W. J. Karstenraadsheer in het gerechts
hof to 's-Gravonhage
2. Mr. S. Gratamarechter in de arrondisse
mentsrechtbank te Rotterdam
3. Mr. J. H. van Goorraadsheer in het gerechts
hof te Amsterdam
4. Mr. P. C. t Hooftraadsheer in het gerechts
hof te Arnhem
5. Mr. J. C. de Vries, advocaat bg het gerechts
hof en de arrondissoments-rechtbank te Amsterdam
6. Mr. G. Wttewaalraadsheer in het gerechts
hof te Arnhem.
De Amsterdamsohe Bestuurdersbond en het
Christelijk Arbeidssecretariaat hebben bet volgend
manifest verspreid
■oAan het Nederlandsche Volk
Een industrieel conflict van ontzettend grooten
verandering in de uitdrukking van haar gelaat te
vinden Wat was de aanleiding
♦Iets onverwachts, geloof ik, of het gezicht van
iets, dat haar schrik inboezemde. Dien indruk kreeg
ik tenminste en hij was zoo sterk, dat ik mij on
willekeurig omwendde en achter mij keek, waar
ik de aanleiding dacht te vinden. En ze was er ook."
De aanleiding
»Was bet binnenkomen van den Italiaan, die
achter mij aan kwam. Dat hij de aanleiding was,
daarvan ben ik zeker; hij heeft het mij duidelijk
te verstaan gegeven, weliswaar niet met woorden,
maar door den onmiskenbaar honend dreigenden
blik, welken bij op haar richtte. Die blik was boos
aardig, tergend, duivelsch en bewees klaar en
duidelijk, dat er een geheim, misschien het geheim
eener gemeenschappelijke schuld tusschen die twee
bestaat."
♦Was dat alles riepen rechter en chef in één
adem, terwijl zij zich in hunnen ijver, om meer te
hooren, wat naar hem toebogen.
♦Voor het oogenblik ja. Maar ik was daardoor
zoo opmerkzaam en nieuwsgierig geworden, dat ik
den Italiaan scherp gadesloeg in de vorwachting,
dat er nog wel meer zou volgen. Het duurde lang
eer er nog iets kwam en ik ben inderdaad eerst
zoopas aan het doel mijner waarnemingen gekomen".
Verklaar u nader, als 't u belieft, zoo vlug
mogelijk en zonder op vragen to wachten."
♦Het geschiedde op de volgende wijze, meneeren.
Toen wij allen zaten, keek ik eens rond en kon
onzen Italiaan eerst niet vioden. Eindelijk ontdekte
ik, dat hij op een stoel was gaan zitten, welke wat
op den achtergrond stond, misschien uit bedeesd
heid, misschien om zich aan do oogen dor anderen
te onttrekken, ik weet het niet. Hij zat in da scha
duw naast ©en deur en wel de deur, welke naar
omvang voor onze stad tusschen de Amsterdamscbe
Juweliersvereeniging eenerzpds en den Diamant-
bewerkersbond en religieuze zusterorgaDisatiesander-
zijds' vond den 17en Februari plaats, tengevolge
waarvan 6000 diamantbewerkers van den arbeid
werden uitgesloten.
Te treden in eeno uiteenzetting der aanleidende
oorzaken tot deze groote uitsluiting kan, na de voor
lichting van betrokken partijen, die reeds door
middel van de pers tot het puUiek kwam, overbodig
heeten.
Evenwel dient hierbij gewezen op het o. i. be-
teekenende feit, dat reeds vóór het uitbreken van
het conflict de organisaties der werklieden aanboden
de oplossing der geschilpunten te brengen in handen
eener scheidsrechterlijke commissie, door partgen
aan te wijzen, hetgeen door de werkgeversvereni
ging werd verworpen.
Getrouw aan bet standpunt eener scheidsrechter
lijke uitspraak, werd het aanbod van Z. Ex. deö
Minister van Bmnenl. Zak°n om bemiddelend en
scheidsrechterlijk op te treden door de werklieden
aanvaard, maar door de werkgevers verworpen.
De nood onder een groote groep nijvere werk
lieden is thans ontzettend.
In normale omstandigheden is de werkloosheid
in de diamantnijverheid in verhouding tot andere
bedrijven grootergegevons daaromtrent kunnen
eveneens als bekend worden ondersteld.
Deze arbeidsstilstand beteekentellende en ont
bering voor een 6000tal arbeiders met vrouwen en
kinderen, dus voor een 25000tal personen.
Hiervoor doen onderteekende Federaties een be
roep op de offervaardigheid van het Nederlandsche
Volk.
Burgers van verschillend politiek- en godsdienstig
inzicht steunen dit beroep.
Onze Federaties hopen en vertrouwen dat het
Nederlandsche Volk zal doen blijken, dat het niet
toelaat dat zooveel stille ellende, zooveel nood onder
een groote groep nijvere burgers ongelenigd blijft.
Volk van Nederlund verricht nu een edel werk
en steunt.
Wat uwe motieven ook zijn mogen, helpt de el
lende verzachten, brengt voedsel waar honger is,
door uwe gewaardeerden steun
De volgende personen van allerlei politieke rich
ting te Amsterdam, alhoewel niet verantwoordelijk
voor den inhoud van vorenstaand stuk en zich door
hunne adbaesie geen partij stellend voor een der
in strijd zijnde corporaties, verklaren gaarne een
beroep te doen op de offervaardigheid van het
Nederlandsche Volk om den nood, die onder dui
zendtallen gezinnen heerscht, door geldelijken steun
te helpen lenigen en zijn bereid gelden voor dit
doel in ontvangst te nemen prof. dr. H. Bavinck,
dr. C. F. J. Blooker, weih., dr. P. C. M. Bos,
mr. Ph. Falkenburg, prof. mr. D. P. D. Fabius,
gem.-lid, C. V. Gerritsen, gem.-lid, lid der Prov.
Staten, mr. J. N. van Hall, wetb., mr. Th. Heems
kerk, weth., W. Hovy, lid der Eerste Kamer, mr.
D. Hüdig, mr. J. Hingst, ds. P. H. Hugenholtz Jr.,
dit vertrek leidt. Daardoor zat bij op eenigen af
stand van de anderen, maar ik kon toch zijn oogen
in 't afgezonderde hoekje zien glinsteren en ze
waren altijd op haar, dat wil zeggen op do dame
gericht, die gedurende den geheelen tijd naast mij
zat. Spoedig daarop riept u, meneeren, ons den een
na den ander hier binnen en ik en meneer Lafolsy
waren de eersten. Toen ik weer in de andere ka
mer kwam, keek d» Italiaan de dame nog altjjd
aan, maar niet meer zoo strak en onafgebroken.
Van tijd tot tijd werden zijn blikken gericht op
een tafeltje in zijn nabijheid, hetwelk zóó stond, dat
allen, welke deze kamer binnen wilden gaan, er dicht
langs moesten. Dat hij daarvoor zjjn redenen moest
hebben, begreep ik dadelijk, al kon ik deze dan
ook niet onmiddellijk doorzien. Weldra echter kwam
ik er achter. Op het tafeltje lag een tot een klein
balletje ineengerold stukje papier en de Italiaan
deed wanhopige pogingen om de aandacht der dame
daarop te vestigen. Had er nog eenige twijfel bg
mij bestaan, dan zcu die zijn verdwenen op bet
oogenblik, dat do man hier binnen geroepen werd.
Toen bij ons verliet, keerde hij zich om en wees
met een flauw, maar toch zichtbare en duidelijke
beweging van het hoofd, naar het papieren kogeltje.
Nu was ik overtuigd, meneeren, dat dit een sluwe
poging was om do dame met bet een of ander op
de hoogte te brengen, en was ze erop ingegaan, ik
zou u, de betrokken autoriteiten, daarmee dadeljjk
in kennis hebben gesteld. Of ze niets beeft gemerkt,
of dat het angst, gebrek aan wilskracht of een
voudig een besliste weigering was om met den
man iets uit te staan te hebben, bJjjve onuitge
maakt, maar in elk geval heeft de dame bet papie
ren kogeltje Diet genomeD, wat ze gemakkelijk bad
kunnen doen, toen de beurt aan haar was om op
weg naar u het tafeltje voorbij te gaan. Ik twijfel
mr. H. Louis Israels, mr. J. Kalft' Jr., prof. H. H.
Kuyper, Chr. R. Kouveld, lid der Prov. Staten,
K. Kater, mr. L. H. J. Lamberts Hurrelbrinck,
A. S. Ondorwijzer, rabbijn, mr. B. J, Polenaar,
dr. P. H Ritter, hoofdredacteur N. v. d. D., mr.
J. B. Roelviok, gem.-lid, L. Serrurier, weth., mr.
Th. Stuart, prof. mr. M. W. F. Treub, J. A. Tours,
directeur >Ons Huis," ds. P. van Wijk Jr., J. D.
Wijnkoop, rabbijD, Hendrik Wertheim, notaris.
Nederlandsch-Indië.
Atjeh. De correspondent te Batavia der N. R. Ct.
seinde gisteren
Overste Van Daalen vermeesterde stormenderhand
de zwaar versterkte kampongs Tjane, Oeken en
Tnengoob
Do vijand liet 190 doodeD, 7 gevangenen, 1 lilla
en 76 geweren in onze banden.
Gewond werden de stafkapiteins Stalk eD De Boer
kapitein De Graafj de luitenants Aukes en Velsing
en 38 minderen, terwijl 7 minderen sneuvelden.
Kerknieuws.
Red. Hervormde kerk.
Heinkenszand. Benoemd tot president kerk
voogd alhier de beer lz. Hijter schout (abusiovelijk
was vermeld, dat dbr. H. van Iwaarde tot zoodanig
was benoemd deze is echter benoemd als kerk
voogd).
Men verzoekt ons mede te deelen, dat het nog
niet zeker is, dat het nieuwe kerkorgel te Hoede-
kenskerke a. s. Zondag wordt in gebruik genomen.
Wel komt het deze week geheel klaar, doch de dsg
van inwijding is nog niet vast bepaald.
Onderwijs.
3 Mei. Geëx. 8 vr. cand. Geslaagd A M. Plijffer
en A. J. Fouwer van Middelburg, C. S. Risseeuw
van Retranchement, M. J. van Schaik en L. D. J.
Steketee van Vlissingen.
Rechtzaken.
In het geschil tusschen den »Ned. Onder
wijzersbond" en den Staat, der Nederlanden, over
de vraag, of bet wachtgeld, toegekend op grond
van art. 39 der wet op het lager onderwijs, ver
valt door het vervullen eener tijdelijke betrekking,
deed de kantonrechter te 's Gravenbage gisteren
ochtend uitspraak. De kantonrechter beantwoordde
deze vraag ontkennend, o. a. op grond dat art. 39
beperkt behoort te worden uitgelegd, en daarom een
tijdelijke betrekking niet met de in dit art. be
doelde betrekking mag worden gelijkgesteld het
wachtgeld wordt geschorst, maar vervalt nietde
onderwijzer, die na de waarneming der tijdelijke
betrekking nog zonder vaste betrekking is, herkrijgt
zijn recht op bet wachtgeld. De vordering werd
daarom toegewezen en de Staat veroordeeld in do
kosten.
er niet aan, of het papier was daar voor haar neer
gelegd en u zult wel van dezelfde meeuing zijn.
Maar voor zulk een spel zijn er twee noodig en de
dame wilde er geen deel aan hebben. Noch toen
ze uit de kamer ging, noch toen ze er weer bin
nentrad, heeft ze de mededeeling bij zich gestoken."
Wat is daarvan dan geworden?" vroeg de chef
in ademlooze spanning.
»Ik heb bet papier bier."
Bij dezo woorden opende menoer Devaux zijn
hand en liet het kleine, tot een vast kogeltje samen-
gerolde Btukje papier zi'n.
Wanneer en hoe bent u in het bezit daarvan
gekomen
»Juist op het oogenblik, waarin ik geroepen werd
om hier te verschijnen. Vóór dat oogenblik kon
ik mij niot bewegen. Tk was immers om zoo te
zeggen aan mijn stoel gebonden en had streng
bevel ontvangen om mjj niet te verroeren."
♦Zeer juist. Uwe houding was bewonderenswaar
dig. En nu, zeg ons wat bevat het papier Hebt
u het al eens bekeken
Heelemaal niet. Het is nog precies, zoo als ik
het heb opgenomen. Wilt u het niet nemen en mij
zeggen, wat het bevat, als u dat niet onbehoorlijk
acht Iets geschrevens een mededeeling van den
een of anderen aard, of ik moest mg zeer bedriegen,"
»Ja, hier is iets met potlood geschreven", z^i do
chef, terwijl hij bet papier voorzichtig uit elkaar
vouwde, waarna hij het den rechter overhandigde.
Wees op uwe hoede", las deze hardop. ♦Vol
strekt stilzwijgen. Als je mij verraadt, zul je ook
verloren zjjn."
Een langdurig stilzwijgen volgde, dat het eerst
door den rechter werd verbroken.
Wordt vei vol yd.)
