904. N#.
36.
Donderdag 24 Maart.
91s"
FEUILLETON
De (Touverneur.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Frgs per kwartaal, zoo binnen als buiten Geee, ff
Afzonderlijke nommere S csnt.
Cnzsiiding waw adtrertentiën vóos» 2 ure» op cSera dsg dee*
iisaSgawe.
Do pr§s der gewone advertentiön is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct.
Bg directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfao advertentie wordt de prijs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels f 1,— berekend.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesehe Courant". Directeur-Hoofdredacteur R. G. Rijkens.
Verkiezing leden van den Gemeenteraad.
De Burgemeester van Doos, breügt ter algemeene
kennis, dat heden bij hem zijn ingeleverd 2 lijsten
van candidaat,stelling voor een lid van den gemeen
teraad ter vervanging yan dou heer J. J. Ramondt,
en 2 lijsten van candidaatstelling voor eon lid van
den gemeenteraad ter vorvanging van den beer
J J. Ociitaian welke op de Secretarie zijn ter visie
gologd en in afschrift zijn aangeplakt.
Goes, 22 Maart 1904.
De Burgemeester van Goes,
DE KONING KOOIJ.
STEMMING.
De Burgemeester van Goës bréngt ter kennis
van de in gezeten err, dat op DONDERDAG 81
MAART 1904, van des voormiddags 8 uren tot
des namiddags 5 uren, in de Raadzaal op het stad
huis, da stemming zal worden gehouden voor een
iid van den gemeenteraad, ter vervanging
van den heer J. J. Ramondt.
Candidaten zijn
HOLLMANN, J. C. H.
DE JONGE, J.
en op deozelfden dag en dezelfde Uren in de
Trouwzaal op het stadhuis, do stemming zal worden
gehouden voor een lid van den gemeente
raad, ter vervanging van den heer J. J. Ochtman.
Candidaten zijn
FRANSEN VAN DE PUTTE, I. D.
VISSER Azn., J.
Tevens wordt de aandacht gevestigd op art. 128
van het Wetboek van Strafrecht, luidende
j>Hij die, opzottellijk zich voor een ander uit
gevende, aan eene krachtens wettelijk voorschrift
uitgeschreven verkiezing deelneemt, wordt gestraft
»met gevangenisstraf van ten hoogste een jaar."
Goes, 22 Maart 1904.
De Burgemeester van Goes,
DE KONING KOOIJ.
KIESRECHT.
Het gemeentebestuur van Goes brengt krachtens
art. '28 der kieswet ter openbare kennis, dat
de l?J£Z£RSLÜST
voor 1904 in deze gemeente op heden is vastge
steld. Deze lijst, benevens alphabetische lijsten van
de personen, die van do kiezerslijst zijn afgevoerd
en van hen, die daarop na aangifte zijn gebracht,
zijn van heden tot 21 April 1904 op de secretarie
ter inzage nedergelegd en tegen betaling 'der kos
ten in afdruk of afschrift verkrijgbaar gesteld.
Goes, 22 Maart 1904.
Het gemeentebestuur van Goes,
DE KONING KOOIJ.
De Secretaris,
VAN REIGERSBERG VERSLÜIJS.
öe Zeeuw en de Tariefwet.
Naar aanleiding van het ingediende ontworp-
tariefwet maakt de Zeeuw een paar opmerkingen,
24
Roman van Ludwich Habiciit.
Heiena's hart begon luider te kloppen, zij had
al haar zielskracht moeten verzamelen om Wanda
to kunnen gaan opzoeken en nu trof zij haar hier
zoo onverwacht aan op do plek waar de sombere
tragedie was afgespeeld. Van opwinding was zij
bijna niet in staat om te blijven staan en ze was
op het punt terug te keeron, maar de onrust over
Rudolf dreef haar voort. Kon men hem haar niet
morgen of vandaag al ontrukken Het moest ge
beuren. Zij onderdrukte hare aandoeningen en liep
langzaam naar het jonge meisje toe. Zij moest zieh
door het struikgewas heenwerken en maakte expres
wat meer leven om Wanda uit hare overpeinzin
gen te doen opschrikken, maar het jonge meisje
bleef kalm zitten en scheen niets van haar komst
te merken. Eerst toen de gravin dicht voor haar
stond, merkte zij hetzij hief haar hoofd op, haar
gozieht nam een ietwat levendiger uitdrukking aan
en ze sprong op, niet wetende of ze zou vluchten
of blijven.
»Wanda, ga niet heen, ik moet je spreken" zei
de gravin op gedempten toon.
Het jonge meisje antwoordde niet, maar sloeg
alleen bare blauwe oogen, waaruit nu alle leven
en gloed geweken was, vragend tot haar op. Hoe
die wij terstond vvenschen te weerleggen. Het arti
kel begint
»Van vrijzinnige zijde is de tariefwet van minis
ter Harte al aangekondigd onder het opschrift r
Duur brood".
Dit is een dwaling.
Immers van »duur brood" zou op het standpunt
der vrijzinnigen nog sprake kunnen zijn wanneer
graan en meel belast werden doch men weet,
graan en meel worden in dit ontwerp niet belast
Als de Zeeuw het woord brood in letterlijkeu zin
opvat, heeft zij misschien gelijk. Wij zeggen misschien
want hoewel van een invoerrecht op granen en meel
is afgezien, zegt de minister in zijne Memorie van
Toelichting »Hoewel een recht van 3 pet. voor
den brood ver bruiker niöt tot noemenswaardige ver
hooging zou leiden, is van belasting van meel en
granen afgezien." Die wenk is duidelijk genoeg
er zal nu wel van do zijde van hen, die het ont
werp welgezind zijn, een voorstel tot het heffen
van die 3 pet. verschijnen'.
Maar mon moet het woord brood hier ni®t letter
lijk opvatten, ten minste wij hebben het niet zoo
danig bedoeld. Wij bedoelen er mee alles, wat de
mensch noodig heeft voor zijn levensonderhoud,
zijn kleeren, zijn schoenen, zijn klompen, zijn aard
appelmeel en honderd andere zaken, die bij dagelijks
behoeft. Een groot aantal leveusbenoodigdheden
zullen kunstmatig duurder worden gemaakt en
daar zij voor het meerendeel ook behoeften zijn
van de minvermogenden, zullen dezen voor hun
»broodje" nog barder moeten werken.
Verder schrijft de Zeeuw
»Ook is men aan vrijzinnige zijde, nu het met
>duur brood" niet ging, gaan roepen van protec
tionistisch.
Doch zie ook dit is onjuist immers het voor
gestelde tarief is in zijn uitgangspunt fiscaal, dat
wil zeggen om do staathuishouding op de been te-
houden, en tegelijk den nationalen arbeid te steunen.
Protectionistisch zou het slechts zijn wanneer
het den eenen stand te hulp schoot, en daarmee
den anderen in de naarheid bracht.
En dit geschiedt met dit tarief geenszins."
Met uw verlof, dat geschiedt met dit ontwerp
juist wel. Alle mogelijke lichamen uit 'oanüel,
fabriekswezen enz., zijn geboord ieder heeft een
rede in zijn eigen belang gehouden en het ontwerp
draagt er duidelijk de sporeu van, dat de minister
soms al te gewillig hr-t oor heeft geleend aan
aandrang van de een of andera zijde.
Maar ééne klasse is er niet gehoord, en dat is
de groote klasse der consumenten, dor verbruikers.
En juist dezen lijden de groofsto schade. Enkele
procenten verhooging van invoerrecht op eeu of
ander artikel, wordt allicht het dubbele voor bet.
den verbruiker bereikt, omdat de tusschenpersoon
er de winst op moeten leggen, want doet deze dat
niet, dan wordt hij zelf de dupe. Na de verbrui
kers, en het grootste deel van dozen zijn de min
vermogenden, wordt de handeldrijvende middenstand
de dupe van dit tarief-ontwerp. Want als er, zooals
bijv. bij manufacturen, niet minder dan 10 pet. van
de waarde geheven wordt, dan beteekent dit ver
mindering van omzet en mindere winst, of den on
dergang van tal van winkeliers.
_Dit ontwerp-tarief zal dus wel degelijk enkelen
veel verdriet Wanda haar ook had aangedaan,
Helena was toch niet meer in staat om boos te zijn.
Haar geheele verschijning drukte zooveel wanhoop
en smart uit. Het bloeiende meisje was in een paar
dagen eenige jaren ouder gswordeD.
»Laten we gaan zitten," zei de gravin, »ik bob
jo veel te zeggen." Wanda gehoorzaamde ronder
iets te zeggen en drukte hare hand tegen baar
borst, alsof zij hare gemoedsaandoening daardoor
koo bestrijden. Zij had hare oogen allang weer
neergeslagen en scheen de mededeeling der gravin
kalm af to wachten. Helena zocht tevergeefs naar
woordon, ofschoon zij, zoowel wat beschaving als wat
ontwikkeling betrof, verreweg de meerdere was van
het jonge meisje, maakte de algebeele uitputting van
Wanda, en haar aan stopzinnigheid grenzende smart
haar zoo hulpeloos, dat het Helena ouaangenaam
was haar onzacht aan te pakken. Zij begon dus over
hoogst onverschillige dingen te praten, maar toen
Wanda zonder eenige deelneming te verraden bleef
zwijger, kon zij datgene wat hare ziel vervulde, niet
langer voor zich houden en begon zij over Rudolf
te praten en over zijn treurig lot, dat zeker nog treu
riger zou worden als zijne onschuld niet door het
een of ander gelukkig toeval bewezen werd»want
hij is onschuldig," vervolgde zij diep aangedaan,
»dat weet gij ook, niet waar Al sprekende liet
zij haar blik onderzoekend op hot gelaat van het
jonge meisje rusten.
Wanda bad in den 'beginne zeer verstrooid ge
luisterd eerst op het laatst werd zij aandachtiger
en toen zij den angst en de bezorgdhoid der gravin
s>in naarheid" brengen, en niet onkelon, maar zeer
velen.
Het is dus ook protectionistisch, trouwens de
minister heeft dit zelf erkend door te verklaren,
dat niet het zuiver fiscaal belang allereerst op den
voorgrond heeft gestaan, al wordt ook een boogere
opbrengst van bijna 10 millioen gulden berekend.
En dan, op bet stramien van de Standaard bor
durend, zegt de Zeeuw
»Maar wat dan, mijne heeren
Gij zei ven hebt tal van maatregelen geöischt,
doorgedreven, toegejuicht, die veel geld kosteD.
Leerplichtwet, Ongevallenwet, Woningwet, Be-
roepswet, alles goed en wel.
Nog gaat gij voort met allerlei te eischen en te
beloven".
Zeg eens, zouden we willen vragen, wie belooft
er meer op sociaal gebied, de liberalen of minister
Kuypcr. En wie doet het roerender met uitroepen
als vzij kunnen niet wachten, die armen, geen dag
en geen nacht
Maar wij nemen dit volstrekt niet kwalijk, in
tegendeel, dat deze Regeering voortgaat op den
weg van de vorige, wat de sociale wetgeving be
treft, uitstekend Wat er gedaan is en nog gedaan
zal worden om het lot van minder bedeelden te
verbeteren, juichen we toe. En geld moet er zijn
ook voor deze maatregelen maar moet dat nu
juist komen uit de beurzen van hen, die het het
minst kunnen missen Is er door bezuiniging niets
to vinden Ons dunkt zeer veel, en eene liberale
Regeering zou dan ook wel andere middelen weten
te vinden om uitgaven, noodig door sociale wet
geving, to dekken.
En ten slotte zegt de Zeeuw
»Reeds is tegen de aanstaande Statenverkiezing
agitatie tegen het wetsontwerp toegezegd.
Wij zuilen afwachten in boever men den pro
vincialen stembusstrijd daarmede zal willen ver-
valschen.
En tegelijk zullen de Kiesvereenigingen op heur
hoede zijn."
Ja, wij begrijpen zeer goed, dat de anti-revolu
tionaire leiders met deze toezegging dwars in hun
maag zitten en er bevreesd voor zijn. Vele kiezerB
zullen nu gaan begrijpen, dat, bet in hun stoffelijk
belang is den liberalen candidaat te steunen, zonder
dat voor het overige hun geestelijk belang door
dien candidaat wordt bpdreigd.
Vóór den stembusstrijd zullen wij op dit tarief-
ontwerp dan ook nog wel eens terug komen.
GOES, 23 Maart 1904.
Gisteren zijn bij den burgemeester dezer ge
meente de candidateulijsfcen ingeleverd voor de twee
vacatures in den Gemeenteraad. Wij verwijzen daar
omtrent naar eene publicatie aan het hoofd van dit
blad.
fópsbSsandijke* Maandag jl. trad alhier voor
een vrij talrijk publiek op dhr. T. Mol uit Amster
dam, propagandist voor het »Alg. Nederl. Work-:
lieden-verbond".
Na ingelt-id te zjjn door dhr. M. Kole Jr. van
Kruiningen, zotte dhr. Mol op duidelijke en heldere
wjjze het doel en streven van dit verbond uiteen.
Hij sprak een paar uur voor de vuist en schilderde
opmerkte, speelde er een bijna plagerig glimlachje
om hare lippen. >Zrj heeft hem lief en nu is hij
voor haar ook verloren." Die gedachte gaf haar
een gevoel van triomf.
De gravin ontging dat glimlachje niet en het
deed haar verdriet. De dweeporige liefde van het
jonge meisje was dus ook al veranderd in haat
zij kon zich nu verheugen over hét ongeluk van
den man, dien zij eeu paar dagen geleden nog zoo
vurig aangebeden hadToen Wanda hardnekkig
bleef zwijgen en hare oogen onrustig begonnen te
flikkeren, vervolgde Helena levendig »Neen, gij
kunt Stabl ook niet voor schuldig houden zoo'n
edele, rome natuur laat zich niet tot moord sleepen."
Wanda genoot van den angst en do onrust der
gravin en terwijl haar blik op de spitse punten
van haar schoen gericht was, ontging haar niet
de minste verandering op het gezicht der gravin.
»Hij zal veroordeeld worden dat denkt mijn broer
ook," zei zij onverschillig en liet haar voet op en
neer wippen.
»Maar hij is toch onschuldig en een voorge
voel zegt mij, dat gij hem alleen kunt redden."
Helena richtte hare groote donkere oogen door
dringend op hare mededingster, alsof zjj in de
geheimste schuilplaats van haar hart wilde lezen.
Wanda voelde den onderzoekenden blik der gravin
op zich rusten, en nu ontwaakte de oude harts
tocht, dien zij steeds zoo handig wist te verbergpn
achter beschaafde muoieren. Zij sprong op en zei
met duivelachtige vreugde »A1 kon ik zjjn onschuld
bewijzen, al kon ik hem redden, dan zou ik het
de verschillende wanverhoudingen, die er in onze
maatschappij bestaan. Zjjn rede maakte op vele
toehoorders een diepen inaruk men kon wel mer
ken, dat hij bet volkslevon door eu door kent.
Van de gelegenheid om te debatteeren werd geen
gebruik gemaakt.
Rilland-Bath. In de Maandag gehouden ver-
gadoring van den gsmepnteraad was met kennis
geving afwezig dhr. W. Griep wegens ziekte.
Ingekomen waren de verslagim van de commissies
tot wering van schoolverzuim te Rilland en te
Bath, een missive van Ged. Staten, waarbij de heer
Moors, burgemeester te Woensdrecht, gunstige be
schikking krijgt op zjjn reclame tegeD H. O. en
een kennisgeving, dat de subsidie voor den ver
bouw der school is verhoogd tot f8000.
Benoemd werd tot dagelijkscben opzichter bjj
het vergrooten en verbouwen dier school dhr. J.
Ie Clercq te Kruiningen.
Do wijziging van do begrooting der gemeente
evenals die van het armbestuur werden goed
gekeurd. Omtrent de telephoon werd medegedeeld,
dat mon denkt in October a. s. klaar te zijD.
Aan den beer Van de Linde werd weder voor een
jaar de woning verhuurd. Voor verbetering van
de bsschoeiing te Bath zal waarschijnlijk een geld-
leoniDg worden gesloten. De heer Boot vestigde
de aandacht op verbetering van don waterafvoer
bij sommige woningen, terwijl dhr. Blok het voor
stel deed voortaan do keuring van vleesch voor
de consumptie van gemeentewege to laten doen
door oen deskundige. Dit voorstel komt later ia
behandeling.
ECats. Iu de Maandag 1.1. gehouden Raadsver
gadering werd tot, lid der commissio tot wering
van schoolverzuim benoemd dhr. C. v. d. Maas, in
plaats van dhr. A. Mulliédie bedankt bad.
Daarna werd besloten den provincialen veearts te
Kortgene voor den tijd van 5 jaren een subsidie
van f 15 per jaar te verleenen.
Vervolgens werd besloten, het verlof van 6 weken
of 60 schooltijden per jaar, aan schoolkinderen van
minstens 10 jaar en die vooraf trouw school geweest
zijn, door de Leerplichtwet verleend, aldus te regelen,
dat de tijden van het gebruik maken dier toegestane
absentién aan do ouders worden overgelaten.
Bij het einde der vergadering deelde do Voor
zitter mede, dat hij voor 't laatst deze vergadering
geleid had tengevolge van zijn aanstaand vertrek
(l April a. naar Rijnsburg, den leden daarbij
Gods besten zegen toewenscheude, zoowel als der
geheele gemeente. De wethouder, de heer P. Breure
drukte daarop, uit naam zijner medeleden en den
secretaris, zijn leedwezen over dit aanstaand vertrek
uit, doch daar het het verlangen van den Voorzitter
was geweest, hoopte bij, dat het den heer Van Ham
in zijn nieuwe betrekking steeds wel moge gaan.
Het uitvoerend comité der hoofdcommissie
voor een bijzondere hulde aan H. M. de Koningin-
Moeder is thans in staat het totaalcijfer op te geven
van het bedrag, uitsluitend in de residentie bijeen
gebracht voor de stichting Oranje Nassau's Oord
en het Emmafonds. Do saldo's, opgeleverd door de
uitvoeringen van verschillenden aard, benevens
onderscheidene giften van particulieren, gaven een
nog niet doen Ik weet., dat ik tot den ondergang
gedoemd ben en daarom is het een genot voor mijn
gewond hart, dat het rad van de fortuin het geluk
van anderen ook mpedcogenloos verbrijzelt." Het fan
tastische en overdrevene in haar trad "meer dan ooit
op den voorgrond. Zij vond zichzelf op dat oogen-
blik zeker grootsch en veelb^teekenend de rol eener
ongenadige godin der wraak scheen haar te beval
len, want zij kruiste hare armen over haar borst,
deed een poging om hare oogen onheilspellend te
doen schitteren en er speelde een somber glimlachje
om haar mond.
Do gravin merkte heel goed, dat bare duivelach
tige vreugde wel een beetje gemaakt was, en dat
ze au fond een veel te lichtzinnig, oppervlakkig
schepseltje was om zelfs in haar haat consequent
te zijn en toen Wanda dus uiting had gogeveD aan
hare wraakzuchtige gedachten, zoi zij met 9en har
telijk vriendelijk glimlachje
»Lieve Wanda, bedrieg je zelf niet ten opzichto
van datgene, wat er jn je omgaat. Ik verbeeld me,
dat ik je beter kenvandaag juicht ge nog bij
het idee, dat Rudolf naar de gevangenis gebracht
zal worden, maar je zult er eenmaal bitter berouw
over hebben, dat ge hem hadt kunnen redden en 't
niet gedaan hebtwant de ware, echte liefde ver
andert niet in baatzelfs daar waar zij versmaad
wordt, is zij nog in staat om groote offers te
brengen."
Reeds bij de eerste woorden der gravin verdween
de sombere, duivelachtige uitdrukking van Wanda's
gezichtzij luisterde in adomlooze spanning naar