1904. N°. 34.
Zaterdag 19 Maart.
91st*' jaargang.
Bij dit ho. behoort een bijvoegsel.
FEUILLETON
De Grouverneur,
GOESCH
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prfis per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 9,£3,
Afzonderlijke noramers 5 cent.
inzending van adverisniaën vóór 2 uren op den dag der
uitgave.
De prjjs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 et.
B$ directe opgaaf van driomaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, buwelfjks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels 1,berekend.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
Uitgave van de Naaml. Yennootschap „Goesche Courant", Directeur-Hoofdredacteur R. G. Rijkens.
Vooruitzichten.
Volgens de Standaard wordt thans door de linker
zijde het volgende plan gevormd.
3»In de Tweede Kamer moeten alle liberale fracties,
en vooral ook die der oud-liberalen, bij monde van
de heer en Röell en Van der Vlugt zich eenparig en
zoo scherp mogelijk tegen het ingediende ontwerp
aankanten, en er als één man tegen stemmen.
Bij de Provinciale verkiozingen moet alles op
haren en snaren gezet, om in Zuid-Holland de
Staten weer liberaal te maken.
Is dit geschied, dan is de Eerste Kamer weer
stoelvast, en kan daar geen ontbinding de kleur
veranderen.
De eerst8 Kamer moet, zoo verluidt bet, baar
stem over het ontwerp niet uitbrengen, alvorens de
uitslag der verkiezingen in Zuid-Holland bekend is.
En valt die uitslag aan de liberalen mee, zoodat
de Eerste Kamer niet meer kan oütbonden worden,
dan stemt de Eerste Kamer het wetsontwerp af.
Dan valt het kabinet. Dan ontbindt men de Tweede
Kamer. En als dit alles gelukt, zijn de liberalen
weer voor twintig jaar minstens de baas in ons
land."
Of dit plan werkelijk bestaat, weten wij niet,
maar indien bet nog niet bestaat, verdient de
Standaard er dank voor en dient het te worden
uitgevoerd, ten minste daartoe dient men alle
krachten in te spannen.
Niet alleen echter dient men zich tevreden te stellen
met het weer liberaal maken der Provinciale Staten
van Zuid-Holland, maar ook iD onze provincie
moeten de liberalen alle krachten inspannen. Zij
hebben ditmaal een krachtig argument meer in hun
beginsel van vrijhandel. Het moet den ^kleinen
Iuyden" aan het verstand worden gebracht, dat,
indien het ontwerp-tariefwet van den minister Harte
wet wordt, juist zij het zullen zijn, die moeite
hebben om met hun inkomsten rond te komen, die bij
centen en stuivers de millioenen voor de schatkist
hebben op te brengen, zooals de Haagsche Ct. het
uitdrukte: »Deze anti-liberale minister zal negen
millioenen 's jaars meer voor de schatkist halen
uit meerendeels kleine beurzen en daartoe de be
volking ten minste 12, misschien 15 millioen 's jaars
meer doen betalen voor allerlei huishoudelijke uit
gaven, van woninghuur tot breinaalden, van aard
appelmeel tot winterjassen, van klompen tot peper,
van drinkglazen tot naaimachines, van potlooden
tot parapluies."
(&Dat kan niet genoeg worden herhaald en als de
22
Roman van Ludwich Habicht.
Den volgenden dag was de toestand van Rudolf
echter wel van dien aard, dat hij ondervraagd kon
worden. Hg had er in den beginne geen flauw
vermoeden van, dat men hem zelf van den moord
zou kunnen beschuldigen. Argeloos antwoordde hij
op al de vragen van den rechter, ofschoon hij zoo
uitgeput was van vermoeienis, dat hij bijna niet
spreken kon. Eerst toen er geen einde scheen te
komen aan de weetgierigheid van den r«*chtor en
de oude heer hem zoo dringend aankeek, werd zijn
aandacht er op gevestigd. Het vermoeden kwam
bij hem op, dat de verdenking op hemzelf was
gevallen. Ondanks zijn lichaamszwakte, maakte hij
zich toch niet ongerust en vroeg alleen met een
mat, vriendelijk glimlachje: »Z9g u eens opre.cht,
houdt u het er voor, dat ik den graaf vermoord heb
Do schorpe oogen van den ouden rechtsgeleerde
flikkerden ietwat onrustigzoo'n rechtstreeksche
vraag had hij niet verwacht en dus aarzelde hij
even met zijn antwoord. Eindelijk zei bij ietwat
scherp»Hoe komt u daarbij Tot nu toe is
niemand op het idee gekomen om u te verdenken,
maar nu u het zelf doet, kan ik u wol bekennen,
dat de zaak er voor oen ouden, ervaren jurist
wel wat bedenkelijk uitziet." De oude heer zotte
een hooge borst op tn vervolgde zelf ingenomen
»A1 de bedienden hebben mij meegedeeld, dat u
met den graaf op gespannen voet leefde en dat
u het den laatsten dag nog heel erg met hem aan
den stok hebt gehad. U zelf bekent, dat u hem in
de buurt der hut nog eens hebt ontmoet en dat hij
u toen die wonde heeft toegebracht, maar verder
weet u er zoogenaamd niets van. Is dat niet zeer
bedenkelijk en moet u niet zelf toegeven, dat het
vermoeden, dat ge u zelf ook verdedigd hebt, zeer
voor de hand ligt
De grijze oogen van den rechter keken hein door
dringend aan en toen zijn gezicht geheel onbewe-
Vereeniging tot bevordering van het Vrije Ruil
verkeer een goede daad wil doen, dan stelle zij
duizenden afdrukjes van het artikel in de Haagsche
Ct., waarvan wij in een vorig nummer het een en
ander meédeelden, ter beschikking van kiesveroeni-
gingen in Zeeland, die ze als vlugschriften kan
verspreiden tegm de a. s. verkiezingen voor de
Provinciale Staten
Dat zal het publiek de oogen openen.
Belasting-ontduiking.
Het wordt ernst met het voornemen om krach
tig te keer te gaan tegen hot doon van onware
aangiften voor den aanslag in do vermogensbelas
ting. De minister Pier son heeft reeds in 1899 met
nadruk de aandacht op dit kwaad gevestigd en deze
minister heeft aan de hand der memories voor het
successierecht uitgerekend, dal de som, die jaar
lijks aan den staat wordt onthouden door het ver
zwijgen van vermogen, dat behoorde te worden
aangegeven, veilig op zes en een half a zeven ton
mag worden gesteld.
Het middel, waarnaar zal worden gegrepen, om
de fraudeerende belastingaangevers te dwingen
juister opgaven te doen, bestaat in de toepassing
van het recht van navordering.
Komt, nadat een aanslag in de vermogensbelas
ting is vastgesteld, de inspecteur, niet zoo maar
op grond van losse vermoedens of geruchten, maar
door het onder de oogen krijgen van eeno acte, of
van eene memorie voor het recht van successie, tot de
overtuiging, dat de belastingplichtige een grooter
vermogen heeft dan door hem is aangegeveri, dan
vraagt hij van den contribuabel of, als deze overleden
is, van zijn erfgenamen opheldering. Blijttde ophelde
ring uit, of komt zij den inspecteur niet voldoende
voor, dan slaat hij den belastingplichtige alsnog aan
voor de te weinig betaalde belasting en verhoogt die
som met het viervoud van haar bedrag. Zoodat de on
ware aangever de kans beloopt om, als zijn knoeierij
aan het licht komt, het vijfvoud in plaats van het
enkelvoud van het verzwegen bedrag te moeten
betaleD.
Het ontwerp laat een deur open voor het onge
daan maken in zeer bijzondere govalleD, als de
dwaling of het verzuim van den aangever zoozeer
verschoonbaar is, dat het bestaan van schuld in
moreelen zin beslist niet kan worden aangenomen,
van de straf, dus voor het nalaten van de viervou
dige bijvordering. Daarmede is tegen onrechtvaardige
toepassing van het paardenmiddel voldoende ge
waakt.
De Prov. Gron. Ct. het middel besprekend vraagt
Maar zal de maatregel veel helpen"? Zal hij de
gelijk bleef, vervolgde hij alsof hij hem moed wilde
inspreken: Misschien hebt ge u in uw doodsangst
alleen maar verdedigd en weet u zelf niet precies
wat u gedaan hebtEn zijn tot nu toe scherpe
blik drukte nu bepaald welwillendheid uit.
Stahl had do volle waarhoid gezegd, alloen zijne
ontmoeting met Wanda had hg verzwegen hij
wilde haar naam liever niet noemen. Een oogenblik
aarzelde hij, maar dan was zijn besluit genomen
door zijne mededeelingen zou Wanda niet nog on
gelukkiger worden.
De rechter had die aarzeling wel opgemerkt en
legde ze op zijn manier uit. Hij zag daarin niets
dan het aarzelen van een misdadiger, die overweegt
wat voordeeliger voor hem iseene openhartige
bekentenis of een loochenen van alle feiten. Het
scheen hem het beste toe den aarzelenden jougen
man een weinig te hulp te komen.
»Uw zaak staat trouwens ook zoo slecht niet,
als u misschien vreest", zei hij vriendelijk. »U is
aangevallen, u hebt getracht u te verdod'gen en
dus kunt u hoogstens beschuldigd worden van een
ongeoorloofd gebruik gemaakt te hebben van uw
recht tot verdediging. Misschien komt u er met
een paar maanden gevangenisstraf af."
Rudolf was nog te vermoeid om verontwaardigd
te zijn over deze woorden. Hij schudde alleen mis
noegd met het hoofd en verzonk in een koppig
stilzwijgen, toen de rechter maar niet moede werd
om hem tot een volledige bekentenis over te halen.
Daardoor verloor de oude heer echter volkomen
zijn geduld en vatte hij een groote antipathie op
tegen den jongen man. Hij vleide zich gaarne met
het idee, dat het hem steeds gelukte eiken mis
dadiger te ontmaskeren en dat zijn overredings
kunst in staat was om een openhartige bekentenis
uit te lokken. Waar hem dat niet gelukte, zag hij
steeds do meest verharde huichelaars, de meest
schaamteloozo misdadigers, die geen modelijden
meer verdienden. Hij was volmaakt overtuigd van
de schuld van den jongen Stahl, alleen zijn looche
nen zou voldoende zijn geweest om hem van den
moord te verdenken. Wie zou het anders hebben
kunnen doen Al was graaf Domboff heftig en
opvliegend, eigenlijke vijanden had hij toch niet.
onware aangiften doen verdwijnen Er zijn er in
de afdeelingen geweest, die op dit puDt pessimistisch
gestemd waren. En de minister zelf vat ook wel,
dat, daar de neiging om don fiscus te bedriegen
zoo ingekankerd is en de vindingrijkheid van be
lastingschuldigen zoo groot, het zeer wel mogelijk
is, dat de uitkomst niet beantwoordt aan het doel,
waarmede de navordering in de wet op de ver
mogensbelasting wordt ingelijfd. Juist daarora is
bet verwonderlijk, dat de minister niet er toe wil
overgaan met het bij de vermogensbelasting aange
nomen stelsel van strenge geheimhouding te breken.
De controle van den eenen contribuabel op den
ander, beter gezegd do vrees voor die controle, is
do beste dam tegen fraude. En wij hebben nooit
begrepen, waarom bij de vermogensbelasting de aan
slag een zoo diep geheim moet blijven, zoodat zelfs
de inrichting der lijsten van hoogstaangeslagenen
voor de verkiesbaarheid voor de eerste kamer er
voor heeft moeten worden veranderd, terwijl bij
de gemeentelijke inkomsten-belastingen alles open
baar wordt en openbaar worden moet. En het is
even onverklaarbaar, dat aan de gemeentebesturen
wordt geweigerd voor het vaststellen van de aan
slagen in hunne gemeenten to beschikken over het
licht dat de kohieren der vermogensbelasting hun
zouden kunnen verschaffen. Alsof daardoor de ge
heimhouding zoude lijden En alsof die zoo brood-
noodig was
Het moet tot openbaarheid ook bij de vermogens-
en bedrijfsbelasting komen, wil men fraude met
meer gevolg keeren. Maar in afwachting daarvan
kan het voorgesteld recht van navordering heel wat
tot fnuiking van bedrog bij de aangiften voor de
vermogensbelasting medewerken. Zoodat de in wer
king treding van het ontwerp vóór het tijdstip der
inlevering van de nieuwe aangiften uitermate ge-
wenscht is. En gelukkig waarschijnlijk ook.
GOES, 18 Maart 1904.
Wederom hebben wij melding te maken van
eene voor onze gemeente belangrijke vacature. Jbr.
5. Al. van Reigersberg Versluijs is benoemd tot hoofd
commies ter secretarie te Amersfoort en zal dus
eerlang zijne betrekking van s-cretaris van Goes
neerleggen.
Als opvolger van wijlen den heer ff. GHartman
in 1894 benoemd, vervult de heer Van Reigersberg
Versluijs nu sinds ongeveer 10 jaren met groote
toewijding zijne" gewichtige taak als eerste ambte
naar van het gemeentebestuur, die dit bestuur bij
staat in alle werkzaamheden, waartoe het is ge
roepen, onverschillig of zij betrekking hebben tot
De bedienden hadden het goed bij hem, al was hij
ook streng en de bewoners van bet graafschap
hadden ook geen reden tot klagen. Gedurende de
kermis en bij andere feestelijkheden was hij altijd
erg gul, ja, hij ging er zelfs wel eens toe over
om een dansje te doen met de knappe boerenmeisjes.
En ook op andere punten was er nooit quaestie ge
weest van een ernstige vijandschap. Als er hout
gesmokkeld werd, deed hij alsof hij het niet merkte
en wilddieven waren al verscheiden jaren laüg niet
meer te vinden geweest in de grafelijke bosschen.
Sedert graaf Domhoff den brutaalsten wilddief tot
zijn houtvester had aangesteld, was hij tegen het
stelen van wild gevrijwaard. De bedienden konden
werkelijk niet volhouden, dat de graaf een enkelen
vijand had gehad en dan, nog liefst een vijand, die
hem naar het leven stond Wie zou hem dus hebben
kunnen vermoorden Niemand anders dan Stahl,
met wien hg het kort geleden zoo hevig aan den
stok had gehad en dien bij, zooals Rudolf zelf had
toegegeven, in het bosch was tegen gekomen
De rechter was het met zichzelf eens, hg was op
bet juiste spoor en dus begon hij zonder compli
menten de kamer te doorzoeken. Rudolf liet hem
kalm begaan maar toen de oude heer, nadat hij
de schrijftafel geopend en in eenige papieren gezocht
had, een schrift opnam en in zijn zak wilde steken,
richtte Stahl zich op en riep opgewonden uit
>Meneer, wie geeft u het recht tot een dergelgk
optreden
»He, nu wordt u op eens wakker en een oogen
blik geleden kondt u nauwelijks een woord uit
brengen
Een hevige pijn in zijn borst herinnerde Rudolf
aan zijn wond hg moest zijn hoofd weer in de
kussens laten zinken on zei zachtjes: »Hefc is mijn
dagboek maar
»Des te beter; dat is het beste voor het geheim",
riep de oude heer met een boosaardigen glimlach
en hield het schrift triomfantelijk vast.
Het bleeke gezicht van Rudolf werd vuurrood
hij bad willen opspringen en den ander het boek
met geweld afnemen, maar hij was nauwelijks in
staat om zich te bewegen. »Neem alles mee, maar
laat mg mijn dagboek houden", zei bij en deed een
de gewone huishouding der gemeente of tot de
medewerking aan de taak van hooger gezag. Van
zelf blijkt hieruit de belangrijkheid der betrek
king en waar bovendien do heer 1 an Reigersb rg
Versluijs bij allo Götstnaars bekend staat als een
uiterst humaan en welwillend ambtenaar, steeds
bereid met raad en daad te dienen wie zich in
gemeentezaken tot hem wendden, daar zal het geen
verder betoog behoevpp, dat men hem met leed
wezen zal zien vertrekken.
Dat buiten zijn eigenlijk ambt de heer Versluijs
ook zijne krachten aan verscheidene andere belan
gen wijdde, blijkt wel uit de vele functiëo, welke
hij belangeloos op zich nam. Als Voorzitter van
het Depart. Goes der Mij. tot Nut v. 't algemeen,
secretaris van do afd. Heiokenszana der mg. van
landbouw, secretaris van het bestuur der Ambachts
school alhier, als lid der commissie tot wering van
schoolverzuim, als secretaris van de vereeniging
van Bnrgomeesters, Secretarissen en Ontvangers
van gemeenten, gevestigd te Goep, als voorzitter
van het bestuur der weezen verpleging op Zuid
en Noordbeveland heeft b(j getoond, mede te leven
iD alles wat nuttig en belangrijk voor deze streken
mag geacht worden. Een warm woord van dank
zij hem ook daarvoor gaarne gebracht.
Bij het provinciaal bestuur van Zeeland zijn
plannen in overweging, om de thans tusschen Vlis-
singen, Breskens en Neuzen bestaande provinciale
raderbooten voor vervoer van passagiers, goederen
en vee, te vervangen door schroef booten, en te
trachten het vervoer van passagiers zoo min mogelijk
tegelijk met goederen en vee te dren plaats hebbeD.
Eon commissie uit Ged. Staten heeft deze zaak in
voorbereiding, zoodat men verwacht dat in de a s.
zomerzitting der Staten betnffende een en ander
een voorstel zal worden
Er is alweer eene vacature in den Hoogen
Raad ontstaan. Bij Kon. besl. toch is aan jbr. mr.
B. C. de Jongeop zijn daartoe gedaan verzoek,
met ingang van 1 Mei e. k., eervol ontslag ver
leend als raadsheer in dat college.
Eerseke. Deze week is hier onder den naam
van »Onderling Belang" een vereeniging van handel
drijven den en neringdoenden opgericht, die zich
o. a. ten doel stelt het bestrijden van bet loterij
stelsel, van het vervalschen van koopwaren, vsn
oneerlijke concurrentie en. van het verkoopen door
groothandelaars aan particulieren.
Het bestuur bestaat uit 7 leden, het aantal leden
bedraagt tot nu toe 18 de heer Al. AI. Franqoys
is secretaris.
poging om zijne hand uit te 6teken. Zijne stern
klonk zoo angstig en smeekend en versterkte den
rechter slechts in zgne mpening.
»Wees maar niet bang, ik zal niet onbescheiden
zijn", zei bij en verwijderde zich met zijn prooi,
zonder op Rudolfs wanhoop te letten.
Het was Rudolf alsof do hardvochtige oude man
hem een diepere wonde bad fopge^racht dan dip,
welke hem nu aan zijn legerstede kluisterde. Hij
had aan zijn dagboek zijne geheimste gedachten,
zijne liefde en zijn lijden toevertrouwd en nu zou
het openbaar gemaakt worden en aan den spot der
wereld worden prijsgegeven. Wat zou Helena lijden
onder dat voorval
Hij verging bijna van smart cn schaamte, zgne
lichaamsgesteldheid bracht hem nu geluk aan, went
zg deed hem de kwellingen, die hem anders ver
nietigd zouden hebben, minder hevig gevoelen. Hij
verloor opnieuw zijn bewustzijn.
De rechter vond in het dagboek veel wat van
zijne gading was Nu had hij ook de innerlijke
beweegreden voor zich, die den joogen man tot den
moord gebracht had. Hg was iD stilte verliefd op
de gravin, ja, bij had baar eigenlijk al lang lief,
dat bleek duidelijk uit al die treurige bekentenissen
bij had mpdelgden met Helena, dat zij aan dien
man gekluisterd was Een aantal gedichten drukten"
zelfs het geestdriftige verlangen uit om de geliefde
vrouw uit baar smadelijken toestand te redden en
een eiland van het geluk en den vrede op te zoeken.
De zeer nuchtere jurist nam die dichterlijke ont
boezemingen als ernstig gemeend op en verbeeldde
zicb, dat zij tot den moord geleid hadden.
De rechter achtte het nu zijn plicht de gravin
te ondervragen, nadat bij eeD poos geleden op zeer
onderdanige wijze bij haar naar den gaDg der ge
beurtenissen had geïnformeerd. Helena was in den
beginne wel wat beleedigd, toen de oud© beer met
zgne indringerige vragen haar intiemste zielpleven
aanroerde, maar zij onderdrukte hare overgevoelig
heid met geweld en bokende met de haar eigpn
voornaamheid die zelfs op den ouden rechter
van instructie indruk navkte eenvoudig en open
hartig welke gevojlens er in haar binnenste leefden.
(Wordt vervolgd.j
