903. N°. 154.
Donderdag 31 December.
90s'" jaargang.
Van Verliezen en Vinden.
GOESCHE
De uitgaye dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrgdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
PrjjB per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, ls25«
Afzonderlijke nommerB 5 cent.
Inzending van advertentiën vóór 2 uren op den dag der
uitgave.
De prijs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbend
dankbetuigingen worden van 110 regels 1,berekend.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
Uitgave van de Naami. Vennootschap „Qoesche Courant". Directeur-Hoofdredacteur E. G. Rijkens.
Oud en Nieuw.
Alweer oudejaarsdag
Hoe ouder vrij worden, hoe meer het ons toe
schijnt, dat de jaren korter worden het is of een
jaar geen volle twaalf maanden meer telt. Het leven
vliedt zoo snelalleen de jeugd heeft jaren van
twaalf maanden haar valt de tijd soms nog lang.
Zij wenscht groot te zijn en deel te nemen aan
het leveü, waarvan zij zooveel verwacht en dat zoo
dikwijls bittere teleurstellingen brengt. Zij leeft
half in de toekomst, die zij zich schooner voorstelt
dan zjj haar later zal bevinden te zijn. Zij maakt
hare plannen en bouwt luchtkasteelen, niet wetende,
dat zoovele stormen die zullen vernielen en nog
niet beseffende, dat zij in dit leven nog aanleiding
genoeg zal hebben om zich het woord te herinne
ren, dat als een draad door de beschouwingen van
eeü philosoof der oudheid loopt»ziet, het is alles
jjdalhtid
Voor het onstuimig verlangen der jeugd kruipt
het jaar.
Maar de meesten onzer zeggen op een dag als
dezen »al weer een jaar voorbij Het is vervlogen
als een droom het is alsof de nieuwjaarsdag van
1903 nog nauwelijks eenigen tijd achter ons ligt.
En toch hebben we misschien veel beleefd in het
jaar, dat eindigt m8t dezen dag, waarop ons on
willekeurig een gevoel van weemoed bekruipt, ter
wijl wij .neerzitten, ons verdiepende in herinnerin
gen. Dat is goed ookmen leeft ook by zijn her
inneringen m«n leeft thans een oogenblik te midden
van vervlogen dingeD, van vrienden, van hen, die
eens met ons waren en niet meer zijn. Velen onzer
zal een traan in het oog opwellen, als zij bedenken
hoe zij den oudejaarsavond van 1902 vierden, om
ringd door de hunnen, in gezondheid en kracht,
vol blijde verwachtingen
Vele Nederlanders wij denken hier aan de
vele finantieele rampen van de laatste tijden die
op dezen avond hun financieele balans opmaken,
zullen, hetzij zij door eigen of anderer schuld aan
lager wal zijn geraakt, niet zonder zorg aan de
toekomst denken en de betere tijden betreuren.
Maar niet enkel rampspoed en droefenis was het,
wat 1903 bracht. Er zijn er ook, voor wie dit jaar
een gelukkig jaar was het bracht hun bevordering,
misschien fortuin, of de vervulling van een lang
gekoesterden wensch. En zelfs zjj, die het zwaarst
getroffen werden door de slagen van het lot, hebben
uren beleefd, waarin de warme sympathie, die tot
hen sprak, een goede gedachte of een goede daad
hun hart verwarmde. Een oogenblik van herinneren
doet ons goed, maar men zal zich niet te lang in
het verleden verdiepen.
Blijf niet mismoedig steeds het westen gadeslaan,
En klaag, »daar is mijn zon verdwenen!"
Ei, keer u om, en blik den ooster-hemel aan,
Daar is reeds 't eerste rood eens nieuwen dags
verschenen."
Het jaar 1904 staat reeds voor de deurhet
zal al onze krachten eiscben. Velen zullen trachten
de toekomst en hare geheimen te doorvorschen,
doch dit zal eene jjdele poging zjju, want denkende
aan de toekomst, bouwen wij die op mot brok
stukken van het verleden, met dingen, die wij eens
gezien of ervaren hebben, doch nooit zullen wij
met zekerheid kunnen zeggen, wat 1904 ons en
het gehoele menschelijk geslacht brengen zal.
Niemand onzer weet of hij het einde zal bele
ven van het jaar, dat morgen begint, of zij dan
naast hem zullen staan, die hem heden de hand
19
F1UILLST03T
Roman van Gerhard Stein.
Heydemann geloofde een gesmoord lachen te
hooren. Maar het bleef stil, niemand sprak, allen
schenen in hun werk verdiept te zijn.
En weer verliep het eene kwartier na het andere,
de avond begon te vallen, de een na de andere
verliet de kamer de dag was om, en Heydemann
vond het tijd, om naar huis te gaan. Een verloren
dag, een treurig» dag! Te midden van talrijke
werkende, bljj moedige menschen een nul, een niets-
beduidend mensch, dien men niet opmerkt, om wien
men zieh in 't geheel niet bekommert. Dat was
het resultaat van zijne poging, om zijn levenson
derhoud bjj eene courant te verdienen.
Maar niettegenstaande alle ontmoediging zat hjj
den volgenden dag weer op dezelfde plaats. Hjj
was niet weer zoo vroeg gekomen en zat daar ook
niet meer in zoo'n gespannen verwachting. Hjj
verwachtte eigenlijk niets meer. Hjj liet zich eene
courant brengen en la6 die met groote opmerk-
drukken met een heilwensch. Het is gelukkig, dat
wjj het niet zeker weten indien wij het wisten, zou
ons misschien de moed ontzinken, de moed, dien
wij allen, hoe ons leven ook mogo zjjn, noodig
hebben," omdat hjj ous kracht geeft te werbeD er»
om te lijden als het moet. En ook zou ons de hoop
ontzinken, de hoop, die wjj noodig hebben om ons
staande te houden.
Zoo laten wjj dan het nieuwe jaar intreden met
goede hoop op de toekomst.
Moge do zon schijnen op den levensweg onzer
lezers, moge gezondheid in hunne huisgezinnen en
voorspoed in hunne zaken hun deel zjjn on mochten
zjj, onverhoopt, de slagen van het lot niet kunnen
ontgaan, dan mogen troost en moed om die slagen
te verdragen en te boven te komen, hun niet ont
breken.
De vennootschap >de GoeBche Courant" wenscht
allen een recht gelukkig jaar.
Als men den tijd verpraat.
De Standaard spreekt de vrees uit, dat Kamers
en Regeering geen tjjd kunnen vinden om met de
Drankwet zooveel spoed te maken, dat deze den
len Mei in het Staatsblad staat.
Het blad vestigt er de aandacht op, dat de Drank
wet daartoe in de eerste week van April bjj de
Eerste Kamer dient in te komen. Rekent men nu
de openbare behandeling in de Tweede Kamer op
drie weken, dan zal de beraadslaging uiterljjk half
Maart moeten beginnen.
Op de vraag, of dit zal kunnen, antwoordt De
Standaard
»Er is nog geen Voorloopig Verslag. Dit zal
stellig zeer uitvoerig zijn, en de Memorie van Ant
woord zal het Verslag in uitgebreidheid moeten
evenaren.
Doch wanneer vindt Binnenlandsche Zaken daar
voor tjjd
De tweede helft van Januari gaat weg met de
Memorie van Antwoord op do begrootingsnota van
de Eerste Kamer. Hangende de beraadslaging over
het wetsontwerp Hooger Onderwjjs kan zulk een
Memorie in zake de Drankwet niet gereed komen.
Het is uit dien hoofde volstrekt niet onmogeljjk,
dat het toch noodzakeljjk zal blijken den termjjn
van 1 Mei 1904 te verschuiven.
Toch kan dit uiterst gevaarlijk worden, zoo men
te veel verschuift.
Kon daarentegen de geregelde loop van zaken
bevorderd worden door een verschuiving van één,
hoogstens van twee maanden, zoodat in elk geval
vóór het zomer-reces de wet in het Staatsblad komt,
vdan ware hiervoor misschien veel te zeggen."
GOES, 30 Dec. 1903.
In dit jaar had Zeeland o. a. het verlies te
betreuren van een drietal ambtenaren, die zich
jegens de provincie verdiensteljjk gemaakt hebben,
n.ï. jhr. mr. M. J. Schuurbeque Boeye, oud-presi
dent van de arrondissements-rechtbank te Zierikzee,
mr. W. A. van Hoekvroeger rijks-advocaat in
Zeeland en L. J. Al. van Waesberghe Janssens, lid
der Gedeputeerde Staten van Zeeland.
In onze omgeving overleden o. a. mr. J. L. H.
Liebert, Z. D. van der Bilt la Motthe en J. J. Visser
te Goes, K. J. v d. Wallveearts te Kapelle, H. Mar-
kusselid v. d. raad te Kruiningen, J. Vereeke,
burgemeester van Waarde, J. Vermet, gezworen der
Br Watering te 's-Heer Arendskerkt, P. De Regt,
lid v. d. raad te *Wissekorke.
zaamheid van het begin tot het einde. Hjj gevoelde,
dat bjj de berichten nu gehoel anders las dan an
ders. Wat hem gisteren onbegrijpelijk was geweest
in de gesprekken van de verslaggevers, begon hjj
nu te begrijpen.
Uur na uur verliep. De verslaggevers gingen en
kwamen, spraken met elkaar, schreven en daarna
verdween de een na den ander.
Plotseling werd de deur met een ruk open ge
daan en Schultze's stem was het, die vroeg
»Wie van de heeren is nog hier?"
Schwabe verroerde zich niet. Hjj schreef ijverig
verder hjj was niet disponibel, niet als aan
wezig te beschouwen.
>Hoe lang hebt ge daaraan 4an nog werk,
Schwabe vroeg hjj.
»Nog minsteis een half uur", antwoordde Schwa
be schouderophalend.
»Is er weer niemand anders riep Schultze
verdrietig.
Heydemann stond op.
»Mag ik misschien
>Ja, beste mijnheer Heydemann", zoide Schultze,
een oogenblik nadenkend, »het spijt me zeer, maar
bet, is niet iets voor u. We hebben hier iemand
voor noodig, die goed geroutineerd is".
By Kon. besluit is met ingang van 1 Januari
1904 tot burgemeester der gemeente Baarland her
benoemd dhr. A. Bruggemansecretaris dier gemeente.
Preventieve gevangenenOp last van den mi
nister van justitie zullen zoo spoedig mogelijk in
de meeste huizen van bewaring, naar gelang de
beschikbare ruimte, eenige cellen worden ingericht
voor bijzondere preventief gedetineerden. De ver
andering zal boofdzakeljjk daarin bestaan, dat er
grooto vensterramen in gemaakt zullen worden,
alsmede in plaats van steenen, witgepleisterde mu
ren en »ander meubilair".
Baarland. Tot voorzitter van het Burgerljjk
Armbestuur is gekozen de heer A. J. A. Hoogvliet
lersekw. In de Maandagavond gehouden Raads
vergadering kwamen onder de ingekomen mede-
deelingen voor keinisgevingen van de heeren C.
Hartoog en J. de Schipper, dat zjj hnnne herbe
noeming tot lid van't Burg. Armbestuur aannemen
ea van den heer A. M. Steketeedat hjj bedankt
als lid der commissie voor Schoolverzuim. In zjjn
plaats werd benoemd de heer J. Hieftje.
Door de afd. Hulst van de »Mjj. ter bevordering
van Landbouw en Veeteelt" was een verzoek inge
zonden om steun voor haar aan Ged. Staten gericht
adres om afschaffing van provinciale tollen. Do Raad
besloot hieraan te voldoen door een adreB van
adhaesie.
De begrooting 1903 van het Burg. Armbestuur
werd gewjjzigd, o. a. wegens een aangegane kas-
leoning van f700.
De van hetzelfde bestuur verbeterd terugontvan
gen rekening 1902 en begrooting 1904 werden nu
goed gekeurd. De rekening toont aan een ontvangst
van f 6003,95 en een uitgaaf van f 5296,895 (goed
slot f707,055), de begrooting bedraagt f5787,905
in ontvangst en uitgaaf.
Het aanvangssalaris van oen te' benoemen 2e
klerk ter secretarie werd bepaald op f120.
Wolfertsdijk. De gemeenteraad alhier besloot
in zijne vergadering van 28 dezer een gratificatie
van f20 voor buitengewone politiediensten toe te
staan. Verder werd goedgevonden om aan den
onderwjjzer, dhr. K. v. d. Slikke, f25 te geven als
een tegemoetkoming voor zjjn woninghuur, welke
post zou geboekt worden onder onvoorziene uit
gaven.
Voor onderhoud van een rouwkoets werd de som
van f 15 uitgetrokken.
Een adres van adhaesie zal worden gezonden
aan de Provinciale Staten naar aanleiding van een
ingekomen schrjjven van de Afdeeling Hulst der
Maatschappij tot Bevordering van Landbouw en
Veeteelt" lot steun voor afschaffing van tollen.
Na deze zaak behandeld te hebben werd over
gegaan tofc een geheime zitting voor zaken, betreffende
den Hoofdei ij ken omslag.
Bljjkens een telegram van den gouverneur
van Noderlandsch-Indië, van 25 dezer, wordt de
gouvernement8-koffieoogst op Java voor dit jaar
thans weder geraamd op 293,000 pikols.
Staten-Generaai.
EEESTS KAMER.
In de gisteren gehouden zitting werden tot voor
zitters der afdeelingen benoemd de h.h. God'n de
Beaufort, Gleichman en Rahusen.
Bij het debat over de Indische begrooting keurde
de heer Fan Alphen den door de Regeering laatste-
»Misschien kan ik het wel doen," begon Heyde
mann, »daar er anders niemand aanwezig is
Schultze zag Heydemann een oogenblik aan,
daarna zeide hjj beslist»Komt u maar mee,"
Heydemann volgde hem naar het redactie-bureau.
»Mjjnbeer Heydemann," begon Schultze, >men
heeft ons bericht, dat de Radja van Godaweri
u weet toch, wat een Radja is
»Ja welGodaweri in Indië," zeide Heyde
mann.
>In orde," lachte Schultze, »uw aardrjjkskuDde
is goed dus, dat de Radja vaa Godaweri met
gevolg in Berljjn is aangekomen, maar incognito,
onder een Engelschen naam, Smith of Adams of
zoo iets. Hjj moet het hotel >Kaiserhof" betrok
ken hebben. U moet nil uitvinden of die heeren
werkeljjk gekomen zjjy en wat het belangrijkste
is of die mynheer Smith of Adams werkeljjk
de vorst van Godaweri is."
>Wanneer ge hem vindt, kunt ge hem meteen
interviewen," merkte een der heeren geestig op.
Een algemeen gelach volgde op deze opmerking.
»Spreokt u Indisch vroeg een ander, die ook
eeDS geestig wilde zjjn.
»Ik denk, dat de Radja's allen Engelsch spreken,
en dat ken ik een weinig," antwoordde Heydemann
lijk ingeslagen weg tot steun van Indië goed, oor
deelde, dat de vooruitzichten op pacificatie verbeterd
zijn, en huldigde generaal Van Heutsz, den heer
Snouck Hwgronje en het leger.
De heer Van der Doos de Willebois bepleitte de
spoedige opheffing van de belemmering der katho
lieke zending in do Minahassa.
De heer Stork botoogdo uitvoerig, dat opneming
van bepalingen omtrent arbeidsvoorwaarden in be
stekken voor aanbestedingen op het gebied der
metaal-industrie belemmerend voor de industrie
zou werken en keurde 's ministers houding in deze
goed. Deze spreker Blaakte de verzuchting, dat de
leemte, die in de Eerste Kamer is ontstaan door
het overljjden van den heer Fransen van de Putte
en door het onverbiddeljjk noodlot der verkiezin
gen, waardoor dhr. Pijnackcr Hordijk werd weg
genomen, weer spoedig mocht worden aaDgevuld.
De heer Van de?Biesen oordeelde vorming van
den Javaan tot landbouwer in vrjjen of gedwongen
arbeid het eenige afdoende-redmiddel tot verbetering
van de sleehte economische toestanden in Indië.
Door den heer Ilovy werd aangedrongen op be
spoediging der wijziging van het regeerings-regle-
ment in 't belang der zending.
De Minister oordeelde, dat aan meerdere katho
lieke scholen in de Minabassa geen behoefte bestaat
en meende, evenals de heer Van Leeuwen, dat de
financieele toestand niet onrustbarend is voor de
toekomst.
De begrooting werd aangenomen.
Rechtzaken.
Arrondissements-Rechtbank te Middelburg
In de zitting van Dinsdag word J. F.. 12 jaar
oud, zonder beroep te Goes, beschuldigd van bede
larij, ontslagen van rechtsvervolging met bevel tot
zijne plaatsing in een rijksopvoedingsgesticht tot
dat hjj den leeftjjd van 18 jaar zal hebben bereikt.
Dezer dagen iF, verneemt men, het gerechteljjk
onderzoek gesloten in zake het, op een nagemaakte
handteekening van het betrokken lid der Tweede
Kamer, uitbetalen van een mandaat tot een bedrag
van een maand schadeloosstelling, aan den afge-
vaardige toekomende.
De instructie heeft niet geleid tot aanwijzing van
den dader of schuldige, althans geen voldoende
vermoedens of aanwjjzingen tegen eenig persoon
aan het licht gebracht.
De krijgsraad te Haarlem heeft den milicien-
dienstweigenaar J. P. Terwey, van het 7e regiment
infanterie, die in de kazerne te Amsterdam had
geweigerd zjjn militaire kleeding aan te trekken,
omdat bjj meer en meer tot de overtuigiag was
gekomen, dat de liefde die onder de menschen moet
bestaan, hem niet toeliet, militair te zjjn, daar hem
dan te een of anderen tjjd kon worden gelast, een
mensch te dooden, veroordeeld tot 3 maanden mili
taire gevangenisstraf.
Kerknieuws.
Doopsgezinde kerk.
Oudejaarsavond 7 uur godsdienstoefening door
ds. S. Spaans.
Ned. Hervormde Kerk.
Borsele. Ter vervanging van dhr. A. Bakker,
die bedankt heeft voor zijne benoeming, is tot kerk
voogd alhier gekozen dhr. O. de Krijger.
Bjj de Maandag gehouden nieuwe stemming
naïef.
»Laat u niet in de war brengen," zei Schultze
welwillend. »U heeft slechts vast te stellen of het
werkelyk de Radja is. U moet in het hotel voor
zichtig eenige vragen stellen. Indien het geluk u
dient, kunt ge misschien een gesprek aanknoopen
met een van zjjne begeleiders. Durft u er op aan
>0» ja," antwoordde Hpydemann, »ik kan ket
tenminste eens probeeren."
Schultze gaf te kennen, dat het onderhoud afge-
loopen was en Heydemann begaf zich op weg.
Hjj liep haastig, om vlug zjjn doel te bereiken.
Dezen keer wist hjj den weg, zondor te vragen.
Weldra vertraagde bjj echter zjjn tred. De opdrach
die hjj gekregen iad, scheen oppervlakkig weer
heel eenvoudig, maar hij gevoelde, dat het hem nog
aan ervaring ontbrak. Hoe zou hij htt aanleggen
Duizenden gedachten kwamen bij hem op, maar
bjj verwierp de eene na de andere. En hjj naderde
steeds meer zijn doel, bjj stond reeds voor het
hnis. Wat te doen? Daar kwam het hem in de
gedachte, dat hij voor korten tjjd een interview
gelezen had. Een heel eenvoudige zaak. Hjj zou
vragen, vanwaar de vreemdeling zijn reis begonnen
was, waar bij verder dacht heen te gaan, hoe het
hem in Berljjn beviel, hoo lang hij er wilde blijven?
