1903, N#. 149.
Donderdag 17 December
N ieuwj aarswenschen
Vaccineeren en Hervaccineeren.
FEUILLETON.
Van Verliezen en Vinden.
GOESC
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prys per kwartaal, zoo binnen als buiten (roes, 1,25e
Afzonderlijke nommers 5 cent.
Inzending van ad^erlentiën vóór 2 uren op den dag der
uitgave.
De prys der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodbonchten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels 1,berekend.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel,
Uitgave van de Naaml. Yennootschap „Goesche Courant". Directeur-Hoofdredacteur R. G. Rijkens.
in ons nommer van Vrijdag 1 Januari
a. s., dat dien dag 's morgens zal worden
uitgegeven, kunnen, zooals gebruikelijk
is, geplaatst worden tegen 35 cent voor
hoogstens 8 regels.
Deze, zoowel als andere advertentiën
voor dat nommer, worden uiterlijk Don'
derdag 31 December, vóór 's middags
twaalf uren aan het bureau ingewacht.
DE ADMINISTRATIE.
De heer A. P. LASONDER, genees- en heel
kundige dezer gemeente, zal
Douderdng 17 December a. s.,
des namiddags te twee uren,
in het Gasthuis zitting houden tot het gratis
De ingezetenen worden in hun belang uitge-
noodigd van deze aangeboden gelegenheid gebruik
te maken.
De zoogenaamde trouwboekjes moeten worden
medegebracht.
Goes, 15 December 1903.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
DE KONING KOOIJ.
De Secretaris,
VAN REIGERSBERG VERSLUDS.
Burgemeester en Wethouders van Goes, brengen
ter openbare keanis dat het verzoek van J. j.
STOKMANS, om in het perceel, staande a/d's-Heer
Hendrikskinderendijk E no. 206, eene
Bewaarplaats van Petroleum
op te richten, door den verzooker is ingetrokken.
Goes, den 16 December 1903.
Burgemeesters en Wethouders voornoemd,
DE KONING KOOIJ.
De Secretaris,
VAN REIGERSBERG VERSLÜIJS.
Invaliditeit en Ouderdom.
Bij de algemeen© beschouwingen over de Staats-
begrooting, gehouden in de Tweede Kamer, is van
verschillende zijden aangedrongen op spoed in zake
eene verzekering tegen invaliditeit en ouderdom.
Diep teleurstellend was, zeide de hoer Drucker,
wat hieromtrent in de Memorie van Antwoord stond.
♦Er is geen oogenblik sprake van geweest dit
onderwerp te verwaarloozen of uit het oog te ver
liezen", heette het daar. Daaraan hebben onze in
validen en bejaarden verbazend weinig. Jarenlang
is het onderwerp bestudeerd eene Staatscommissie
beeft rapport uitgebracht en getoond alle mogelijke
stelsels te hebben bestudeerddat verslag heeft
aanleiding gegeven tot degelijke studies van ver
schillende zijden en ondanks dat alles wordt het
onderwerp behandeld alsof er nog niets over ware
voorgevallen, en staat de basis nog zelfs niet vast.
De minister Kuyper heeft toen gemeend de ver
zekering te kunnen geven, dat, mits de Kamer wil
en met ijver werkte, vóór de stembus van 1905
niet alleen een avant-projet, maar een ontwerp van
14
Roman van Gerhard Steih.
Plotseling wendde Edith zich weer tot Pleyde-
mann.
♦Mijnheer Heydemann," zeide ze zacht en har
telijk, »ik heb u gekrenkt, dat weet ik. En ik
wilde dit. Ja, ik wilde dit. Een man in de kracht
van zyn leven, een ontwikkeld man, afhankelijk
van eene vrouw, haar sehrij ver U moet alle moeite
doen, om zelfstandig te worden. Een man zonder
beroep 1 U moet eene positie zien te krijgen Br
is zooveel werk ziet u de couranten maar eeDS
door. Men kan in eene groote stad zooveel ver
dienen. Dat gaat zoo maar niet in eens, maar u
moet er naar gaan uitzien. Neemt u me niet kwalijk,
dat ik als jongere zoo tegen u spreek, ik ben on
derwijzeres en de schoolmeesters willen iemand
altijd iets leeren. Maar u weet niet hoe graag ik
wilde, dat ik u aan een goed beroep zou kunnen
helpen Maar secretaris van mijne zuster 1
Neen, mynheer Heydemann, u moet zelf liever ro-
wet zal zijn ingediend, en dat nog tijdig genoeg
om nog eene afdoening door de Kamer mogelijk
te maken.
't Heeft er veel van of dit onderwerp wordt be
waard om als*lokaas te dienen by de aanstaande
verkiezingen.
Toch zou het zeer te wenschen zijn, dat zulk een
wet zoo spoedig mogelijk tot stand kwamniet
alleen om d9 directe goede gevolgen, maar oon
om de zegeningen, die door haar op indirecte wjjze
worden verspreid. Om deze laatste stelling te ver
duidelijken, hebbsn wij slechts het oog te slaan
naar onze oostelijke naburen, die ons, wat sociale
wetgeving betreft, ver vooruit zijn. Iets wat, met het
oog op den slakkegang van het huidige ministerie
in deze materie, gemakkelijk valt.
In Duitschland dan heeft men sedert 1887 reeds
•ene verzekering tegen invaliditeit en ouderdom.
Een rapport, dat kort geleden bet licht heeft gezien,
over de werking van d®ze verzekering, toont dui
delijk aan, hoe ook indirect deze wetgeving den
werkman ten zegen is, doordat zij dikwijls als heil
zaam gevolg meebrengt, dat dreigende invaliditeit
door het in don aanvang gonezen van ziekten in
tal van gevallen voorkomen wordt.
Immers, volgens het stelsel der invaliditeits-ver-
zekering zijn de verzekerings-inrichtingen, waar
onder vele particuliere maatschappijen zijn, gehou
den een verzekerde, die door ziekte is gebrekkig
geworden, een pensioen uit te keeren, zoolang zijüQ
invaliditeit bestaat. En nu hebben die yerzekerings-
inriebtingen in Duitschland al lang gemerkt, dat
eene radicale geneeskundige bestrijding van oene
ziekte in haar begin dikwijls voorkomt, dat de
kwaal in lateren tijd onherstelbaar wordt. Die maat
schappijen of verzekeringsbanken hebben begrepen,
dat het iu haar eigen belang is en veel voordeeliger
om terstond mede te werken aan die. radicale ge
nezing van eene kwaal in baar begin. Doen zij dit
niet, dan zijn zij soms in latere jaren verplicht
gedurende langen tijd invaliditeits-pensioen uit te
keeren.
Ook de wetgever heeft dat ingezien en dus die
maarschappijen de bevoegdheid gegoven om zich
te beesten met het geneeskundig la! en verzorgen
van personen, die aan een ziekte lijden, waaruit
invaliditeit zou kunnen voortkomen.
Het gevolg hiervan is geweest, dat in Duitsch
land allerlei lijders aan ziekten, welke dreigden in
een slepende kwaal te vervallen, in de eerste plaats
longzieken, op kosten dfr verzekeringsmaatschap
pijen worden verpleegd. Zelfs vindt men er maat
schappijen, die een eigen sanatorium hebben, mit
het oog op het voorkomen van een langdurigen
schadepost, dien zij zeker zouden krijgen, indien
zij sommige ziekten op haar beloop lieten.
Cijfers spr«ken luid. En daarom het volgende
aangehaald uit bovengenoemd rapport.
In 1902 zijn vanwege de invaliditeitskassen in
geneeskundige behandeling genomen bijna 36000
personen, hetgeen op een bedrag van Ongeveer zes
milBoen gulden kwam te staan. Bijna de helft dezer
personen leed aan tuberculose, maar op 31 Decem
ber van het vorig jaar kon worden geconstateerd,
dat 12000 van deze tuberculose-lijders óf geheel
waren genezen, óf in elk geval zooverro hersteld,
dat van algeheele invaliditeit niet meer kon worden
gesproken. Van deze 36000 lijders wareD er in dat
jaar 14000 naar sanatoria gezonden. Er waren in
dat jaar reeds 16 arbeiders-sanatoria in exploitatie,
waarvan 10 alleen voor longlijders.
En op deze wijze behoeft de werkman geen aal
moes te aanvaarden hij betaalt tot op zekere hoogte
mans gaan schrijven of ten minste iets anders gaan
uitvoeren. U is geknakt door dat groote verlies,
maar een man behoeft toeh niet te gronde te gaan,
omdat hij zyn geld heeft verloren Zoo denk ik
er over en zoo zal u er ook nog wel eens over
gaan denken."
Ze ging staan en gaf hem een® hand. Hij stond
op en gaf haar zwijgend de zijne. Ze voelde, dat
die nat van tranen was.
Mijnheer Heydemann," zeide ze diep bewogen,
♦ik.... ik.... ach, ik kan het u niet zeggen,
zooals ik het bedoel. Het was werkelyk niet uit
boosheid of minachting."
♦Ik heb u begrepen," zei hij zacht.
Ze lachte nu vriendelijk tegen hem.
♦Dan zal ik u niet langer lastig vallen," zei ze
hartelijk. ♦Gaat u maar weer aan uw werk. Ik
zal hetzelfde doen goede vrienden dus
Heydemann knikte toestemmend. Zijn gezicht had
eene zwaarmoedige, hopelooze uitdrukking aange
nomen.
Ze zag het, wilde iets zeggen en onwillekeurig
legde ze hare hand op zyn schouder, als wilde ze
hem bijstaan in het afschudden van die zwaar
moedige overdenkingen.
Daarop verliet ze hoofdschuddend de kamer.
met den werkgever mee, en de verzekerings-maat-
schappij handelt in eigen belang, als zij zorgt yoor
de gezondheid van den verzekerde. Dat zijn de
indirecte zegeningen, voor een deel altijd nog maar,
die eene verzekering tegen invaliditeit en ouder
dom een land bezorgt.
GOES, 16 Dec. 19«3.
Bij de Staatsspoorwegen is benoemd, met
ingang van 16 dezer, tot surnumerair J. II. van Noord
tt Vlake.
Ook do kiesvereniging Algemeen belang te
Stavenisse heeft besloten ziek aan te sluiten bij de
Centrale vrijzinnige kiesveroeniging te Goes.
Wemeldinge. Maandagavond trad in 't gebouw
der Chr. jongelingsvereeniging alhier op de heer
G. G. Gybenpostdirecteur te Ierseke, en sprak
over Onze politieke gezichtseinder.
Na het tegenwoordig ministerie en zijn minister
president vooral 'hoog geroemd te hebben, spoorde
hij de. antirevolutionairen aau om by de eerstvol
gende verkiezingen don tegenwoordigen staatstrein
aan 't loopeu te houden.
Van de gelegenheid tot debat, waarvoor eene
tijdruimte werd geschonken van tien minuten, werd
geen gebruik gemaakt. De zaal was matig bezet.
Waarde. In de "Maandagnamiddag gebonden
gemeenteraadszitting, waarin alle leden tegenwoor
dig waren, werd de verordening, regelende bet
openbaar lager onderwijs, gewijzigd wat aaDgast
den toelatingsleeftijd der kinderen tot de school.
Volgens de bestaande verordening was de toelatings
leeftijd bepaald op 5 Va jaar, thans is deze verlaagd
tot 5 jaar en 4 maanden.
Vervolgens werd de begrooting gewyzigd. Tot
havenmeester word herbenoemd dhr. W. van der
Weele en tot lid van het burgerlijk of algemeen
armbestuur dhr. P. Zandijk. Tot leden der nieuw-
jaarscona missie werden benoemd de heeren C. Thore-
naarJ. Blok Sz., J. L. Overbeeke, J. J. MolII.
StoutjesdijkG. BalJ. Piepergemeenteraadsleden,
en dhr. A. van Fraassen.
Een schriftelijk verzoek van het muziekgezelschap
♦Paul Kruger", om een der schoollokalen te mogen
gebruiken tot het geven van een concert in de maand
Januari a. s., werd toegestaan.
BLOEMLEZING
uüE de Handelingen der> Staten-Generaal.
Niet dit is de meest Christelijke Regeering, die
alles tracht goed te maken door een beroep op
Gods wil en Gods ordinantiën, maar wel die Re-
georing, die het meest tot stand weet te brengen
tot zegen van het geheele Nederlandsche volk.
Goeman Borgesius.)
Tegen de zonde der Staatsloterij ging hier elk
jaar het krachtig protest van wjjlen ons hooggeacht
medelid Donner. Welnu, dit Ministerie gooit het als
het ware met die zonde door den Staat zelf be
dreven, onder bescherming van de Overheid, op
een akkoordje.
Zij zal die zonde nalaten binnen hoogstens 20
jaar. Stuitender en weerzinwekkender kon moeilijk
een standpunt worden ingenomen. En nu weet ik
wel, men traeht deze houding te dekken, door te
doen uitkomen hoe dat Staatsloterijspel is geworden
een volksgewoonte, die hoe langer zoo meer indrong,
maar het gaat bier om de eere Gods, wijl de Over
heid is dienaresse Gods. En wanDeer wij dan den
Christus zien optreden tegenover kooplieden en
Heydemann bleef nog een tijd in gedachten ver
zonken. Daarna stond hij langzaam op en ging naar
de schrijftafel terug.
Dag aan dag verliep en Heydemann wachtte nog
maar altijd in zenuwachtige onrust op een toeken,
eene oproeping van de politie. Maar geen enkel
bericht kwam meer tot hem. Heydemann schoen
voor de politie niet meer te bestaan.
Ook mevr. doctor Driesen ^vermeed over deze
zaak te spreken. Ze had twee maal raad gegeven,
ze waagde het niet weer nog iets te verzinnen. Ze
interesseerde zich nu meer voor iets anders. Ze
dacht nu over een nieuwen criminalistischen roman,
die, naar ze beweerde, veel opzien zou baren.
En wanneer zo er van sprak, maakte zo aan
vankelijk slechts korte toespelingen, maar lang
zamerhand kwam ze er me® voor den dag, dat
Heydemann medewerker zou zijn. Zo gaf toe, dat
de laatste roman, die door het ♦Familieblad" was
opgenomen en betaald, de eerste was, die niet op
eigen kosten was gedrukt. En dit was voor het
grootste deel aan Hoydemann's medewerking te
danken. Ze verzweeg echter, dat juist eenige ideeën,
welke Heydemann ingelascht had, den doorslag
hadden gegeven tot de opname.
geldwisselaars, die te kort doen aan Gods eere, dan
vraagt Hij niet hoelang het reeds hun gowoonte
was dat bedrijf alzoo uitte oefenen, maar Hij maakt
een geesel van touwtjes en hij drijft ze voor zich uit.
(Staalman.)
Zouden er niet ook onder da vrienden van het
tegenwoordige Ministerie zijn, die meenen, dat deze
slakkengang der sociale wetgeving niet is, wat ons
land in dezen tijd behoeft
Het is waar, mijnheer de Voorzitter, tol van wets
ontwerpen bereiken ons voortdurend, doch do meeste
daarvan ik deok aan de Provinciale wet, dn
zekerheidsstelling van gemeente-ambtenaren, de be-
Yloeiingen, de verontreiniging van de openbare
wateren, en zoovele andere, vallen zeker in de
neutrale zone ze zijn zoodanig van aard en strek
king, dat zij evengoed door belijders van huma
nistische of paganistische beginselen konden zijn
aanhangig gemaakt. Mat de Christelijke beginselen
houden ze geen verband. En aan de sociale wet
geving, in den zin, waarin wy die allen begrijpen,
doen zij niets.
(Drucker.)
De Regeering is blijkbaar niet doordrongen ge
weest van het besef, dat geen Regeering, die een
vierjarige periode voor zich heeft, er in kan slagen
de groote hervormingen, die zij op den voorgrond
wil stellen, ook tot uitvoering te breDgen, indien
zij niet zorgt, dat zoo al niet alle, dan toch de
voornaamste dier hervormingen reeds in de eerste
twee jaar de Kamer bereiken, want dat er anders
niets of althans heel weinig meer van terecht komt.
Niet dit is dus de grief, dat niet genoeg is gewerkt,
maar wel, dat de methode van werken niet goed was.
{Goeman Borgesius.)
Benoemingen hier ie bespreken is altyd zeer
moeilijk. Maar toch wil ik dit zeggen, dat, waar de
blijdschap over de bekeering van een zondaar in
den hemel groot is, die bekeering tegenwoordig
reeds op aarde een sterken, mijns inziens te sterken
invloed schijnt te hebben.
(Drucker.)
Roekeloos is het, wanneer de Regeering indient
oen wetsontwerp Landbouwraden, dat dienen moet
tot verheffen van den landbouw uit zyn verval, dat
zóó slecht is samengesteld en zoo weinig aansluit en
voldoet aan de gevoelde behoeften, dat het als on
bruikbaar uit de afdeelingen der Kamer moet wor
den teruggezonden.
Roekeloos, omdat, waar de plattelandsbevolking,
die een zoo belangrijk contingent voor de Christe
lyke partijen levert, ontdekt, dat nu een voor haar
200 gewichtig vraagstuk aan de orde komt, de Re-
geeiing blijk gaf haar behoeften niet te kennen, zij
geschokt wordt in haar vertrouwen in deze Regeering.
Wat, zoo zal men vragen, kunnen wij voor den
landbouw verwachten van dit Ministerie, waar een
zoo klakkeloos samengesteld wetsvoorstel veronge
lukken moest om zijn gebrekkigheid en onbeduidend
heid
Het is roekeloosMijnheer de Voorzitter Waar
zulke verwachtingen zijn opgewekt, zóó weinig
serieus zijn taak op te vatten.
Roekeloos is het, wanneer de Regeering ons voor
legt een wetsontwerp tot wijziging van de Miliiis-
wet, welks inhoud absoluut geen rekening houdt
met do partgen der meerderheid en waardoor zij
zich gedwongen zag, toen zij de gebiedende noodza
kelijkheid van haar voorstel tot behoud van ons leger
tot het laatste oogenblik voor heel het land had
Toen mevr. Driessen aan tafel Heydemann de
medewerking en daarmee ook de helft van het
honorarium aanbood, zag hij vragend naar Edith.
Ze zag hem niet aan, maar haar gezicht bleef
strak en gesloten als dat van een standbeeld. Ze
scheen dus niet ingenomen te zijn met dit plan.
Heydemann zuchtte, boog zijn hoofd over het
bord, zeide niet >ja" en niet ♦neen" en liet mevr.
Driessen verder hare plannen uiteenzetten. Ze was
verwonderd over zijne houding, want ze verwachtte,
dat hij het aanbod met beide handen zou hebben
aangenomen. Maar ten slotte schreef ze zija zwij
gen toe aan schuchterheid en ging daarom des te
dringender met hare voorstellen door.
Den volgenden dag werd ze echter wel genood
zaakt aich met Heydemann's persoonlijke aangele
genheden te bemoeien.
Deze dag bracht eene verrassing. Heydemann
verscheen vroeg in den middag reeds in de woning
der zusters, met de Dagbode" in de hand en met
allo teekenen van opgewondenheid.
Sedert dien Damiddag, waarop Edith hare ge
dachten over zijne verhouding tot hare zuster on
omwonden had gezegd, las bij 's morgens reeds de
couranten en deed alle moeite om een geschikte
betrekking te vinden. Maar geheel onbekend met
