90sle jaargang.
ia FEUILLETON
Van Verliezen en Vinden.
Uitgave van de Naaml. Yennootschap „Goesche Courant". Directeur-Hoofdredacteur R. G. Rijkens.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrij dagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, 1,25..
Afzonderlijke nommers 5 cent.
Inzending vara advertentiën ïóoi» 2 uren op den dag der
uitgave*
De prijs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct.
Bg directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrokking hebbende
dankbetuigingen worden yan 110 regels f 1,berekend.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
GOES, 14 Dec. 19*8.
Aan de universiteit te Amsterdam slaagd»
Zaterdag j.l. dhr. M. A. Ittmann voor het eerste
gedeelte vsn het arts-examen.
Op het den lüen dezer te Utrecht gehouden
examen voor klerk-telegrafist 3# klasse S. S., slaagde
o. a. dhr. C. J. Hoge, thans surnumerair te Kapelle-
Biezelinge.
Met ingang van 1 Jan. a. s. is benoomd tot
kommies-ontvaoger le categorie te Bath, dhr. N.
A. van DrongeUnthans kommies-ontvanger 2e cat.
te Termunterzijl.
In do te Middelburg gehouden vergadering
van het Provinciaal Comité in Zeeland van den
Christ. Nationaleu Werkmansbond werden benoemd
tot leden van de Uitvoerende Commissie de b.h.
ds. P. J. Roscam Abbing, voorz., J. J. Kerkmeijer,
secr.-penningm., te Middelburg, L. de BesteM.
Hoog «steger Jz. te Goes en J. van der Peijl te Kam
perland.
Nader is door don minister van waterstaat
voorgesteld bij het ontwerp tot wijziging der jacht
wet (lichtbakken) te bepalen, dat de overtredingeu
dier wet en der verordeningen in de artt. 9 en 11
bedoeld, worden gestraftde jachtovortredingen
met eene boete van ten hoogste f 20, do visschorij-
overtredingen met een boete van ten hoogste f 10.
Het pantsorschip Friesland heeft heden de
afgebroken reis naar Oost-Indië voortgezet, om na
overbrenging van het personeel voor het auxiliair
eskader naar Nederland terug te keeren. Het pant-
serdekschip Noord-Brabant, bestemd Daar Neder
land terug te keeren, blijft vooralsnog in Indië.
Geheel in den haak schijnt het met de Friesland
dus Diet te zijd.
In een vlugschrift heeft mr. A. v. Gijnse
cretaris van de commissie voor Drankwet-actie
van den »Volkcbond" een tiental vragen' betref
fende de verhouding der Overheid tot het drank
misbruik em het Gothenburgscho stelsel op popu
laire wijze beantwoord, terwijl er ten slotte
in overeenstemming met het adres,jjdoor den Volks
bond bij de Tweede Kamer ingediend op wordt
aangedrongen
»lo. dat do gelegenheid worde opengehouden voor
do eenig mogelijke manier, om mot het, door de
Regeering in beginsel voorgestelde, Gothenburgscho
stelsel een goede proef te nemen, d. w. z. dat op
het uitstervingsbeginsel deze uitzondering worde
gemaakt, dat in de jaren 1910, 1915, 1920 enz.
alle bestaande vergunningen zg het met eenige
schadeloosstelling aan hen, die reeds in 1901 tapten
kunnen worden ingetrokken in de gemeenten,
waar minstens twee jaren te voren alle vergunningen
door een drankbestrijdersvereeniging zijn aange
vraagd; (en liefst ook, waar, krachtens een even
tueels nadere wet, bij volksstemming is besloten
tot een algeheel verbod van drankhandel)
»2o. dat de wet bepalingen geve, die waarborgen,
dat het beginsel van het Gothenburgsehe stelsel te
onzent van den beginne af volkomen tot zijn recht
kome, m. a. w. dat zij bepale, dat de winst van de
vereenigingon, behalve voer aflossing der kapitalen,
uitsluitend voor drankbestrgdingsdoeleinden en
genezing van drankzuchtigen zal mogen worden
besteed.
Men schrijft ons
Van wege den Minister van Oorlog is bij de
Burgemeesters een onderzoek ingesteld naar de
aanwezigheid van bewaarplaatsen van ontplofbare
Roman van Gerhard Stein.
Heydemann vermocht niets uit te brengen. Hij
zat daar met starende oogen, gloeiend hoofd en
moeilijk adem halend. Het liefst was hij opgespron
gen en had hij om zich heen willen slaan, nog
liever was hij dadelijk naar de politie gesneld, om
zijn teruggevonden gold in ontvangst te nemen.
Hij had 'n oogenblik van groot© ontroering, zijn
handen betfden, zijn stem stokte.
Maar hij gevoelde, dat hij zich rustig diende te
houden, juist nu.
Mevr. Driossen echter hernam
»Ziet u, niemand weet, dat deze inhechtenisne
ming het gevolg is van mijn idee. De dief moet
zich door uw bericht wat vrijer zijn gaan gevoelen.
Toen hij las, dat men anderen verdacht en deze in
hechtenis waren genomen, gevoelde hij zich zeker
en hij begon, gelgk alle dieven doen, het geld op
stoffen in elke gemeente. Mochten die bewaarplaat
sen bestaan, dan hebben de Burgemeesters daarvan
opgaaf te doen met vermelding der bepalingen,
welke tor zake zijn vastgesteld «u welke voorwaar
den aan de vergunning tot oprichting zijn ver
bonden.
's-Hecp Arendskarke. Met de tweede brie-
venbestelling, welke met ingang van 16 December
a. s. wordt ingevoerd in de buurtschap »hetEin-
dewege", is belast J. Meijers, wonende alhier.
^puiningera. Vrijdagavond hield de heer J. N.
Elenbaas van Krabbendijke, daartoe uitgenoodigd
door het Bestuur der Werkmansvereeniging Voor
uitgang is ons streven" een zeer belangwekkende
lezing over: »Wat de Werkliedenverenigingen te
plattenlande in dn naaste toekomst moeten trachten
te verkrijgen." De inhoud daarvan komt op het
volgende neer.
Ieder streeft naar voldoening zijner behoeften,
de een voor zichzelf, een ander voor zichzelf en voor
zijn naaste omgeving, een derde naar het vervullen
zoowel van stoffelijk© als van geestelijke behoeften. Dit
laatste noemt spreker het ideaal, waarnaar ieder dieDt
te streven. Algemeen wordt erkend, dat de tegen
woordige maatschappij groote gebreken aankleven,
die bij een zeer groot deel harer leden ontevreden
heid hebben opgewekt. Iedere politieke party tracht
naar middelen om do bestaande misstanden op te
heffen. Welk middel acht. spreker voor zich zelf
het beste, het doeltreffendste Naast het streven
naar stoffelijk geluk hot streven ook naar meerder
geestelgke ontwikkeling, met dien verstande, dat
deze laatste zich niet bepaalt tot vorm on dus
hangen blgft aan de oppervlakte, maar werkelgk
is een doen, voortspruitende uit innerlyke gods
dienstige ontwikkeling volgens de leer, reeds 20
eeuwen gelsden verkondigd. »Zoek eerst het Konink-
rgk Gods en alle dingen zullen u toegeworpen wor
den", zegt de godsdienstige, die wars is van allo
indivudueel ströven naar lotsverbetering. Neen, zegt
spreker: naast het zoeken van het Koninkryk Gods
leert dezelfde Bgbel iu de eerste plaats, dat geoor
loofd is »het zoeken naar gerechtigheid". Wanneer
ieder voor zich het oog houdt gericht op dat ideale
streven, wanneer ieder niet alleen spreekt vaa naasten
liefde, maar ook die naastenliefde toont in zgn leven,
werkgever zoowel als workman, dan zal eene sociale
verbetering tot stand komen, zonder dat eeno alge-
heele omwenteling een betere maatschappij op de
puinhoopen der oude hoeft te doen herrgzen. Spreker
stolt zich tegenover het streven der socialisten, maar
ook tegenover dat der Christelgke party en, die al wat
niet Katholiek of Christelgk Gereformeerd is, ver
werpen. Hg meent dat het wel degclgk mogelgk is
samen te gaan om te streven naar lotsverbetering
van den werkman, zonder geschilpunten omtrent
godsdienst of politiek aan te roeren.
Spreker zegt verder, hoe na de opheffing der
gilden de vrge industrie zich heeft ontwikkeld met
reuzenschreden, maar hoe allengs do concurrentie
de arbeidsloonen zoodanig heeft verlaagd, dat de
man alleen niet meer kon voorzien in de hoogst
noodige levensbehoeften hoe daarna de concurrentie
der werklieden onderling de loonen zoo deed dalen,
dat eerst de vrouw, daarna ook de kinderen moesten
gaan naar de fabriek om in het allernoodigste
onderhoud van het gezin te kunnen voorzien. Het
zelfde is het geval bg de arbeiders op het platte
land. De lage loonen dwingen om vrouw en kind
te exploiteeren voor den arbeid. En dan de ellendige
inrichting in vele werkplaatsen. Dt vroeg r ge
houden enquête gaf den stoot tot het ontwerpen
der Veiligheidswet. Deze werd later gevolgd dooi
de Ongevallenwet. 450000 werklieden zgn nu ver-
eene onzinnige wgze te verkwisten. Maar nu heeft
men hem gesnapt. Nu zal u niet meer zoo heel lang
behoeven te wachten".
Heydemann was nog maar altjjd als verstomd.
Hg had slechts éóne enkele gedachte en hieraan
gaf hg uiting in de vraag
Wan neer zal ik mgn geld van de politie gaan
halen
Mevr. Driesen lachte.
»Nu blrjkt het toch eens goed, hoe kleinsteedsch
u is", zeido ze eenigszins spottend. »Ik twgfel er
geen oogenblik aan, dat het uwe banknoten zgn.
Maar van de inhechtenisneming van den dief tot
de uitlevering van het gestolen© eigendom is een
lange, lange weg. Geld bg de politio halen beste
mgnheer Heydemann, daarvan is in 't geheel g«en
sprake. U moet wachten tot de politie u roept.
U kan niets beters doen, dan u maar stil houden."
»Dus weer niets," zuchtte Heydemann.
Onder het spreken van deze vrouw was hom
een prop in de koel gekomen. Zgne handen hoef
den, hij zou wel kunnen schreien. Hg zou graag
van tafel opgestaan zijn, om zicb op zgne kamer
terug te trekken. Maar zgn wensch zou niet ver
zekerd bg voorkomende ongevalltn van kostelooz»
geneeskundige behandeling en geldelgke uitkeering
gedurende zekeren tgd. Maar 400000 arbeiders
wachton nog op verzekering tegen veel voorkomende»
ongevallen in hun bedrgf. Het platteland is voorbij
guzieu. Is er dan heel niet gedacht aan d«n veld
arbeider Ja wel. Toen de Ongevallenwet in be
handeling was, is er een amendement ingediend
cm ook de bedrgvei op bot ptatteland, buiten
besloten werkplaatsen, op te nemen onder de be-
drg ven, vallende onder de Ongevallenwet. Den 2en
November 1902 stond de kans goed. Verscheidene
Kamerleden voelden veel voor den arbeider. Wat
bracht de 3e November Teleurstelling voor do
plattelandsbevolking; 1, zegge 1, van de 4 afge
vaardigden van Zeeland stemde vóór het amendement,
2 hadden gewichtiger zaken dan voor den Zeeuw
seben arbeider op te komen, 1 was door ziekte
verhinderd de Kamerzitting bg te wonen.
Daarom moet hot platteland er zich zelf voor
spannen. In vereeniging schuilt de kracht. Arbeiders
vereenigt u voor een en hetzelfde doel, verbetering
van stoffelgken en geestelgken welstand. Vergeet po
litiek gekibbel, houdt de godsdienstgeschillen, die
verbittering en verwgdering kweeken, uit uwe go-
lederen. In Duitschland en Oostenrgk bestaat reeds
eenigen tgd de Ongevallenwet, die alle arbeiders,
ook den veldarbeider, beschermt. En ook Rusland
is in deze ons land voorgegaan.
De arbeider sta dus op post en kloppe bij de
Regoering aan tot ook op zijn belang gelet wordt.
En wat zou de spreker in de naaste toekomst wen-
schen voor den veldarbeider.
1. Verzekering tegen Invaliditeit. 2. Verzekering
tegen ziekte. 3. Pensioenverzokering. 4. Verzekering
van de nagelalen betrekkingen.
Het best acht spreker do uitkeering te doen ge-
schioden door het rgk, zonder dön grooten admini
stratieven omhaal, zooals die nu bestaat bg de Rgks-
verzokeringsbank. Veel, heel veoi geld zal dat kosten,
zeker ook eenige opoffering van werkgever en werk
man. Maar hoeveel geld wordt niet besteed om een
leger op de been te houden, dat het land moet be
schermen tegen een vijRndelgken inval, als het dat
nog kan Zou een volkslfger als in Zwitserland,
waarbg ieder soldaat ongeveer f86 kost, minstens
niet evenveel kunnen prestoeren als ons leger,
waarbg elke soldaat op ruim f700 komt te staan?
Zouden we door dergelgke bezuiniging de ouden
van dagen, stgf en stram door den strgd ora het
dagelgksch brood, niet kunnen behoeden voor den
tred naar het armhuis, voor den zoo moeilgken
gang naar diaconie of burgerlgk armbestuur, die,
al is de wil goed, geen nooden kunnen lenigen
Is dat dan hot loon voor den man, die van jongs
af aan werkte, wat hij kon en juist door zwaren ar
beid vaak gebrekkig is geworden vóór de ouderdom
komt
Dankend voor de aandacht, waarmede zgne woor
den werden gevolgd, eindigde de spreker zijn lezing.
De voorzitter gaf in eenvoudige bewoording blgk
van zijn erkentelijkheid en van die van alle aanwezi
gen voor de schoone woorden dezen avond gehoord.
Mochten zg tot nadenken stemmen en tot het
trachten naar het ideale geluk, door den spreker
zgnen hoorders voor oogen gesteld.
Waifer-tsdijfc. Vrgdagavond jl. trad alhier op
de heer F. M. Wibaut te Middelburg om te spre
ken over Arbeiders-coöperatie." Hg zette op dui
delijke wgzo het wezen en de voordeelen uiteen
en vond in de ruim 80 aanwezigen een aandachtig
gehoor. Debat werd niet gevoerd. Da spreker werd
ingeleid door den voorzitter der S. D. A. P. te Goes.
Wemeidingcc Op de jaarvergadering der ver
vuld worden, bij moest daar big ven.
»Ik heb vandaag nog een ander bericht gekre
gen," begon mevr. Driesen wat aarzelend. x>Met
uwe zaak heeft het wel is waar niets te maken,"
voegde zg er aan toe, toen Heydemann haar hoop
vol aanzag. De redactie van het ^Familieblad"
heeft mg geschreven. Ik heb haar namelgk iels
meer dan de helft van den roman gestuurd. Het
>Familieblad" wil de roman hebben en goed
betalen! Dat is good nieuws! De redacteur ver
zoekt echter een onderhoud, voor ik hem de rest
zond. Ik moet dadelgk gaan. Zou u het laatste
gedeelte nog niet eens even willen doorlezen U
wil zeker wel zoo goed zgn. Nadat ik met den
redacteur heb afgehandeld, kau ik het hem dan
vandaag nog zenden. Gaat u maar aan mgne eehrgf-
tafel zitten. U zal hoogstens eon uur noodig heb
ben. Daarna ben ik wel terug en kunnen we aan
de koffie verder overleggen, niet waar
Hij kon werkelgk niet neen zeggen. Hoe ellendig
hij zich ook gevoelde, hoe hg ook naar de eenzaam
heid verlangde; hg moest daar big ven en aan haar
verlangen voldoen.
Men stond van tafel op. Als gewoonlgk was
•eniging »Ziekenzorg" alhier bleek, dat aan behoeftige
zieken en herstellenden waren verstrekt 3122 L.
melk, 777 eieren en 350 porties vleesch, welke
bedragen nog hooger zouden zgn geweest, als de
geldmiddelen het toegelaten hadden. Daar de reke
ning met een te kort sloot, was men voornemens
een beroep te doen op de liefdadigheid der meer
gegoede burgerij, maar besloot eerst nog een schrgven
te richten tot het Burgerlgk Armbestuur alhier.
Naar wg nu vernemen heeft dit besloten zgne
jaarlgksche bgdrage van f 20 tot f 100 te verhoogen.
Moge dit goeds voorbeeld, waarvoor ons Armbestuur
zeker een woord van lof toekomt, navolging vinden
want is er ééns vereeniging alhier, die zegenrgk
werkt, dan is het ^Ziekenzorg".
Wemelclinge. In de Zaterdag gehouden raads
vergadering, die om 9 uur begon, en waarin alle
leden tegenwoordig waren, werd voorlezing gedaan
van een schrg ven van Ged. Staten, dat zg hot besluit
tot vervanging der beide openbare scholen door één
groote van zes of zeven lokalen niet konden goed
keuren en werden B. en W. uitgenoodigd nieuwe
plannen te ontwerpen.
Besloten werd adhaesie te schenken aan een adres
aan Ged. Staten in zake afschaffing der tollen.
Tot lid van het burg. armbestuur werd herbe
noemd de heer P. Bliek.
De leden van de commissie tot wering van
schoolverzuim worden herkozen, behalve de heer
A. Dominicus Sz., in wiens plaats werd benoemd
di heer G. van Deijl, hoofd der bjjz. school.
Medegedeeld werd, dat door den heer B. de Jonge
thans brievengaarder te Kapelle, vroeger ODderwgzer
alhier en die verlof had gekregen op 1 Juli om
die betrekking tgdelgk waar te nemen, ten einde
bg mogelgke niet benoeming zgne aanspraak op
wachtgeld niet te verliezen, nu bet zoo meer ver
diende salaris, ad f 160 der gemeente geschonken
werd, wat natuurlgk, onder nadere goedkeuring,
gaarne werd aanvaard.
Het tractement van den veldwachter A. Eeijnhout
werd met f 25 verhoogd.
Goedgekeurd werd eene wijziging in de begrooting
1904 en eene af- en oversehrg ving op de rekening
1903.
Daarna kwam in behandsling een adre? tot her
opening van do Bewaarschool. Uit dit adres, dat
meer dan 200 bandteekeningen droeg, kan, zegt
onze correspondent, worden opgemaakt, dat de
personen, die ongeveer 3/4 van den Hoofdelgken
Omslag betalen, en 2/3 van alle betalonden, voor
heropening dier school zgn.
De Voorzitter, die zich een scherpe uitdrukking
veroorloofde aan het adres van den Raad, doch deze
uitdrukking op verzoek van dhr. Lindenbergh terug
nam, gaf te kennen, dat er maar eeDe commissie
uit do burgerg moest opstaan, om een Bewaarschool
te stichten; zulk een school zou dan, bg aan traag,
zeker eene subsidie uit de gemeentekas krijgen.
Op het adres werd toeD met 4 tegen 3 stemmen
afwgzend beschikt.
Vastgesteld werd het suppletoir kohier der hon
denbelasting.
Thans kwam aan de orde de aankoop van de
Wilhelminastraat en het Loopwegje In 1894 is
door den Raad besloten, door betrokken personen
toegegeven en door Ged. Staten goedgekeurd, dat
daartoe zou worden overgegaan. Nu hebben B. en
W.'voorgesteld dit te doen, doch thans vroeg één der
oigenaren ongeveer twaalf maal zooveel. Besloten
werd aan B. en W. op te dragen de zaak tot een
goed einde t9 brengen in den geest van bet in
1894 genomen besluit cd anders de zaak te lat9n,
zooals zg is.
Edith de eerste, die de kamer verliet. Heydemann
ging aan de schrgftafel en nam het manuscript in
de hand, en mevr. Driesen kleedde zich om uit
to gaan.
Gedurende een tgd heerschte er diepe rust in
huis. Heydemann werkte rustig door en kwam door
te werken wat tot kalmte.
Plotseling klonk er een polonaise vau Chopin
door het huis. Eerst rustig, maar dan zenuwachtig,
steeds ongeduldiger, daarna heftig, mr-t zulke dis
sonanten, dat Heydemann van de schrijftafel opstond,
omdat hg het met langer verdragen kon.
Hij ging naar de andere kamer.
»Maar, juffrouw Edith", zei hg verwonderd.
»Wat wenscht u vroeg ze koel.
Waarom speelt u toch zoo valscb, 't is niet om
aan te hooreD
»Wat kan u dat schelen?" zeido ze ruw en on
verschillig, »ik kan spelen, wat ik wil".
»Dat ontken ik ook niet, maar zal ik het u niet
eens voorspelen
>Neen, dank u. Ik wil van u niets voorgespeeld
hebben", antwoordde ze scherp.
Heydemann stond daar met gebogen hoofd. Het
