144,
Zaterdag 5 December,
90su' jaargang.
Bij dit no. behoort een bijvoegsel.
Gemeenteraad van Goes,
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 5,25»
Afzonderlijke nommers 5 cent.
Inzending van advertentiën vóór 2 uren op den dag der
uitgave.
De prgs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct.
Bg directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljjks- en- doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels a 1,berekend.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesehe Courant". Directeur-Hoofdredacteur R. G. Rijkens.
op Donderdag 3 Doe. 1903, das avonds 8 uren.
Voorzitter do Burgemeester.
Afwezig dhr. Pilaarmot kennisgeving.
X. Ingekomen stukken.
Van Ged. Staten
Goedkeuring ruiling van grond met gebrs. Ha-
rinck; van openbaren verkoop van boomen
van B. en W. proces-verbaal van kasopname bij
den gemeente-ontvanger.
Verzoek van dhr. M. H. Harinck om ontheffing
van erfpacht van grond aan de haven.
II. Benoeming onderwijzeres bij hot lager on
derwijs.
Het aantal sollicitanten bedraagt 10. De door
B. en W. en de onderwijsautoriteiten opgemaakte
voordracht bestaat uit de dames no. 1. P. Muel-
man te Goes, no. 2. J. O. van Nieuwenhuijze te
Waarde, no. 3. D. A. Coomans te Coljjnsplaat.
Benoemd wordt met algemeene stemmen mej. P.
Muelman.
III. Verzoek van dhr. F. J. Boone om eene
ruiling van grond aan te gaan, nl. om e9n gedeelte
van perceel sectie D no. 1015, ter- grootte van
1 5 c.A., aan de gemeente af te staan ter ver
breeding van de geraeentegang, tegen een gedeelte
van perceel sectie D no. 2102, zjjnde een gedeelte
van de gang van school B, ter vergrooting van zijn
keuken.
In aansluiting met de adviezen van den heer
districts-schoolopziener en de fioanc. commissie,
adviseeren B. en W. tot do ruiling te besluiten,
ouder bepaling, dat al de werkzaamheden volgens
aanwijzing door of op kosten van dhr. Boone uit
gevoerd zullen worden en verder, dat de gang van
school B overal minstens eene breedte heeft van
2 meter en de gemeentegang eene breedte krijgt
van minstens 1.40 meter.
Dhr Dekker vraagt of het wel billijk is, dat
dhr. Boone ook de poort moet betalen De ge
meente komt in betere conditie. Spr. meent ook,
dat dhr. B. niet heeft begrepen, dat hij ook de
poort moet betalen.
De Voorzitter zegt, dat de heer Boone in het
adres zelf heeft te kennen gegeven alle kosten te
zullen dragen.
Dhr. Dekker zegt, dat een raensch wel eens iets
anders schrijft dan hij bedoelt.
Dhr. Hamer zegt, dat dhr. B. dood gelukkig
is, als hij toestemming verkrijgtjarenlang heeft
hij die vraag gedaan en is het hem geweigerd.
Hij zal gaarne alles doen wat nu wordt opgelegd.
De een of ander zal hem nu echter wijzer hebben
gemaakt. Spr. gelooft niet, dat er termen zijn om
van het voorstel af te wijken.
Dhr. Ramondt meent, dat dhr. Boone mans ge
noeg is om voor zich zelf op te komen. Hij kan
zich wenden tot den Raad, maar moet niet naar éen
van de leoen van den Raad gaan, om dezen te
Terzoeken eens een balletje op te werpen.
Het voorstel van B. en W. wordt daarna zonder
hoofdelijke stemming aangenomen.
IV. Verzoek van de vereeniging »IJsvermaak"
alhier om jaarlijks, van 15 Nov. tot 15 Maart,
het gebruik te hebben van de Westvest.
Met gunstig advies van de financ. commissie
adviseeren B. en W. het verzoek toe te staan tegen
eene jaarlijksche retributie van f 1, onder nader
door B. en W. te stellen voorwaarden wat betreft
veiligheid en orde.
Door betaling van eene geriDge retributie krijgt
de vereeniging de bevoegdheid on willigen van de
baan te voeren.
Dhr. Kakebeike zegt, dat dhr. Pilaar hem op
merkzaam heeft gemaakt op een paar wettelijke
bezwaren, die de laatste tegen het voorstel had.
Spr. wil deze aan B. en W. overbrengen ze zijn
lo. dat de gemeente niet bevoegd is een overeen
komst aan te gaan met eene vereeniging, die niet
koninklijk is goedgekeurd2o. dat, indien dit
voorstel werd aangenomen er publiek terrein aan
d#n publieken dienst zou worden onttrokken.
De Voorzitter zegt, dat Ged. Staten al driejaar
lang hebben goedgekeurd, dat de Vest werd afge
staan ze hebben toen geen bezwaar gemaakt. Boven
dien is de Vest niet publiekrechtelijk verklaard
zij wordt ook verpacht en er wordt riet in gesneden.
Dhr. Kakebeeke merkt op, dat de vereeniging
>IJsvermaak" vorige jaren de Vest om niet kreeg
thans zal zij retributie geren en ontstaat er ver
plichting.
De Voorzitter zegt, dat dit zijn oorzaak vindt
in de noodzakelijkheid om kwaadwilligen te kunnen
weren. Dit is noodzakelijk gebleken bij de jongste
jjsfeesten.
Het voorstel wordt z. h. s. aangenomen.
V. Verzoek van dhr. H. Nieveen om verhooging
der subsidie voor de stoomtram BorseleGoes
Wolfaartsdjjkscheveer, met advies van de leden van
Handelsbelangen" alhier, luidende als volgt:
De ondergeteekeuden, allen lid van de vereeniging
^Handelsbelangen" alhier, nemen beleefd de vrij
heid zich tot uwe vergadering te wanden, speciaal
mot het oog op de concessie-aanvraag Tram Borsele
GoesWolfaartsdijk.
Als neringdoenden in deze gemeente vermeenen
zij er degelijk belang bij to hebben, dat dio lijn
tot sfitomo en dat bespoediging in deze zaak
ze*.. 0 -bt is.
U>ve veigaderiog heeft bjj de primitieve behan
deling dr subsidie-aanvrage door den concess. ook
als ha* -den uitgesprokon, dat dat middel van
vervoer vorVrv Goes een niet te waardeeren gemak
en voordeèT zöu opleveren en daarom den aanvrager
een jaarl. subsidie van f350 toegezegd.
Herianeren wij ons echter wel, dan gingen er
destijds in Uwe vergadering reeds stemmen op, om
dat bedrag aanmerkelijk to verhoogen, teneinde het
tot stand komen der lijn beter te verzekeren, mits
de richting niet langs, maar door de gemeente werd
genomen.
Als belanghebbenden deden wij onze vereeniging
inlichtingen inwinnen bij den conces. aanvrager,
en heeft met dezen een onderhoud en opneming
in loeo plaats gehad, om de richting van de tram
eventueel te nemen van af de Koepoort door de
Wijngaardstraat, langs de Vlasmarkt, door het
Waterstraatje, over de Beestenmarkt en door de
Nieuwstraat, om zoo den 's-H. Hendrikskinderen-
dijk te bereiken.
Wel is do breedte der straten, meer bijzonder
het Watorstraatje smal bevonden, doch niet als een
onoverkomelijk bezwaar geacht. Volgens den ont
werper is dat zeer goed uitvoerbaar.
Waar n' on Uwen Raad oen verzoek is gericht,
om de toegezegde subsidie te verhoogen, vermeenen
onderget. belanghebbenden Uwe vergadering wel te
mogen kenbaar maken, dat zij (en vele medebur
gers) sympathiseeren met Uw besluit tot toekenning
van subsidie maar tevens den wensch er aan ver
binden, dat uwe vergadering verder ga en de sub
sidie verhooge tot f700.
Daardoor toch draagt U mede bij om het tot stand
komen te verzekeren. Zij geven daarbij hunnen
wensch te kennen, dat bij event, toekenning eener
verhoogde subsidie de voorwaarde er aan verbonden
worde, dat de concessie zich verbindt de route te
nemen voorzoover deze gemeente betreft, als boven
omschreven.
Dat de belangen dor ingezetenen daardoor ten
zeerste zouden behartigd worden, zij twijfelen er
niet aan, of u zal daarvan overtuigd zijn. 't Welk
doende, enz.
B. en W. geven te kennen dat zij geene termen
kunnen vinden om terug te komen op het advies
indertijd uitgebracht, dat f350 B. en W. in verband
met het belang dat de gemeente bjj de tram heeft,
voldoende voorkomt.
De financieele commissie, die eerst adviseerde het
verzoek van adressant in te willigen, onder voor
waarde, dat de tramlijn door de stad gelegd worde,
deelt in een nader schrijven mede, dat zij, door
nadere besprekingen van een der leden d6r finan-
cieeele commissie met een der heeren ontwerpers,
wenscht de eerst door haar gestelde voorwaarde
öm de tram door de stad te doen gaan te doen
vervallen. Overigens adviseert de commissie, over
eenkomstig het verzoek de subsidie te bepalen op
f700.
De Voorzitter brengt in herinnering, dat den
23 Jan. j.l. de Raad met algemeene stemmen het
subsidie heeft vastgesteld eene vaste som van f350.
Dit geschiedde ook op voorstel der Fin. Com.
Het is ook vooral op die gronden, dat B. en W.
geen termen hebben gevonden eene verhooging voor
te stellen. Verder deelt de Voorzitter nog mee dat
bij dezen middag nog een schrijven heeft ontvan
gen van dhr. Nieveeneen schrijven dat, als zijnde
niet officieel, eenvoudig voor kennisgeving wordt
aangenomen. [In dit schrijven zegt dhr. Nieveen
o. a. dat hij zich gaarne verbinden wil, wanneer
bij de hoogere autoriteiten geenerlei bezwaren wor
den in den weg gelegd, tegen eene verlegging van
de richting naar en door de stad, zjjno beste po
gingen daartoe te zullen aanwenden. Verslagg.]
Dhr. Ochtman, sprekend namens de Fin. Comm.,
zegt, dat het hem genoegen doet te kunnen consta-
teeres, dat allen ten zeerste overtuigd zijn van het
groote belang van een tram. Wanneer men Goes
door alle middelen van verkeer kan, verbinden'mot
de omliggende dorpen,bevordert men het verkeer,
en een groot verkeer bevordert de zaken. Spr. zou
zelfs meer trammen wenschen. Vroeger achtte men
met algemeene stemmen f350 genoeg, ja waarom
Omdat geen ander cijfer genoemd werd. Maar met
dit tweede cijfer is de zaak in eene andere phase
gekomen. Toch heeft spr. vroeger ook gezegd dat
hij f350 vrij paver vond.
Met alle respect voor de capaciteiten van B. en W.
acht hij dit college toch niet in staat, de belangen,
die Goes bij deze zaak heeft, onder cijfeis te brengen.
Maar op den voorgrond staat, dat de tram er moet
komen. Het Gemeentebestuur moet alle middelen
aanwenden om die te krijgen; om een verschil van
f 350 zou hij de zaak niet gaarne zien valleD.
Ben tweede quaesti» is, of de tram om of door
de stad zal loopen. Liefst zag spr. haar door de
stad het blijkt ook dat de consessionarissen daarvan
niet afkeerig zjjn. Dat komt, omdat hun belang
dat meebrengt. Natuurlijk, hoe gemakkelijker men
het het publiek maakt, des te meer zal van de tram
gebruik worden gemaakt. Maar de vraag van om
of door de stad, moet de zaak niet in gevaar brengen.
Wij behoeven het ons over die quaeslie ook niet
moeilijk te maken als de zaak tot stand komt, komt
de tram van zelf door de stad. Bezwaren acht spr.
daar ook niet aan verbonden hij is zoo dikwijls
in andere steden geweest en daar rjjdt de tram
ook door de straten wel zijn door voorzorgsmaat
regelen genomen, maar de straten zijn daar ook
nog nauwer. Spr. wil echter het plan niet in gevaar
brengen, door voor waardon aan de subidie te ver
binden. Resumeerende komt hij tot de conclusie,
dat de Fin. Comm. dus het voorstel van B. en W.
niet kan steunen, maar wenscht de f 700, die ge
vraagd zijn toe te staan.
Dhr. Donner wenscht na het warm pleidooi, dat
dhr. Ochtman gevoerd heeft, liet veel te zeggen,
maar wil toch even zijn bezwaar indienen, dat hij
heeft tegen het passeeren van de tram van scholen
en kerken. Het gefcel kan, tijdens het houden van
godsdienstoefeningen, zeer hinderljjk zijn.
Hij zou er wel voor zijn, f 700 aan de tram te
geven, omdat hij gelooft, dat een tram een groot
voordeel zal opleveren voor do neringdoenden en
ook zal er eene betere verbinding met Noord- en
Zuid-Baveland tot stand komen, zoodat vele dorps
bewoners niet meer naar Walcheren zullen trekken.
Spr. heeft echter een paar vragen Is er ook een
termijn voor de subsidie bepaald Zou er aan de
subsidie niet kunnen worden verbonden de voor
waarde dat do tram moet worden gelegd aan de
overzijde der scholen, in straten waar scholen zijn.
De Voorzitter antwoordt, dat de subsidie zal
worden verleend voor 15 jaren. De quaestie van
de tram om of door de stad maakt thans thans geen
punt van bespreking uit.
Dhr. Duvekot gelooft ook dat de stad belang zal
hebben bij een tram. Of dat belang iets grooter of
kleiner is, is ineens niet op te lossen. Maar spr.
is van meening dat f350 voldoende is. Br wordt
telkens gezegd, dat het de neringdoenden zijn, die
er belang bij hebben maar de gemeente moet
voorzichtig zijn met golden uit te geven voor een
gedeelte van de bevolking. Daarenboven is de con
cessionaris vroeger al vrijgesteld van f8000 voor
bestrating en nu zal hij weer f350 meer krijgen.
Mr. de Witt Hamer is bet volkomen eens met
dhr. Duvekotdat de Raad in hooge mate inconse
quent zou zijn, met f700 toe te staan. Oorspron
kelijk is f700 gevraagd; ampel en breed is toen
de zaak besproken en de leden van den Raad hebben
toen met algemeene stemmen besloten f350 te
geven. Nu is gebleken, dat bij Ged. Staten bezwaar
bestaat en dat, indien de gemeenten en polders niet
een bepaald bedrag geven, de prov. subsidie niet
zal worden voorgesteld. En plotseling is daardoor
het belang dat Goes bij de tram heeft met f350
gestegen Hij heeft noch van dhr. Ochtman, noch
van dhr. Donner gehoord, waarom het belang grooter
is geworden.
Dhr. Ochtman vindt dat heel eenvoudig. De
tram komt er niet zonder krachtige Provinciale- en
Rijkssubsidie. Wanneer een dier lichamen dus een
voorwaarde aan die subsidie verbindt, dan moet
men zien over de bezwaren heen te komen door
in den zak te tasten. En als die colleges die voor
waarde stellen, dan vindt bij het heel duidelijk dat
de concessionarissen op hun verzoek terugkomeir.
Laten wij hier verder over het bedrag van het
belang niet spreken, dat leidt tot niets. Werd het
hem persoonlijk gevraagd, dan zou spr. zeggen dat
dat belang wel f 2000 waard was.
Dhr. Dekker zegt, nog niet tot de gelukkigen te
behooren, wie de zaak goheel helder is. De zaken
raken door elkaar. Hij heeft nooit de rechte op
heldering gekregen, waarom of de Ged. Staten niet
met f 350 tevreden waren. Hij meende, dat de
Staten het groote nut van trams inzagen. De con
cessionarissen hadden eerst moeten vragen of de
Staten met f 350 tevreden zouden zijn. Dat had in
de najaarfizitting kunnen blijken. Was er dan in
afwijzenden zin beslist, dan hadden concessionarissen
met meer recht bij den Raad kunnen komeD. Indien
f 700 werd gegoven voor een tram door de stad,
zou spr. er voor zijn. De tram door de stad is
voordeelig. Als zjj buiten de stad blijft, blijven de
reizigers, die een half uurtje moeten wachten, bjj
het stationrijdt de tram door de stad dan komen
ze in de stad en de winkels profiteeren daarvan.
Dhr. V. d. Leeuw was eerst voornemens eene
motie in t8 dienen om de voorwaarde van het rjj-
den door de stad aan de subsidie te verbinden
thans zal bij dit niet meer doen, maar stemmen
voor de f 700. Spr. wil alles doen om de tram
maar te krijgen.
Dhr. V. d. Bout zegt, dat de Fin. com. van het
eerste oogenblik af vóór het plan door de stad is
geweest. Toen hebben de deskundigen gezegd, dat
het niet kon, en daar heeft men zich bij neerge
legd. Onlangs hebben die deskundigen ons weer
willen wijs maken, dat de tram niet door de Wjjn-
gaardstraat kon, maar vraagt spr., waarom kan de
Schouwensche tram dan wel door Niewerkerk, een
straat van 4.80 M., terwijl de Wijngaardstraat op
het nauwste punt nog 5.70 M. is Spr. gelooft
ook, dat men het best doet de f700 zonder voor
waarden te geven, maar bjj zou het toch goedvinden
indien de Raad uitmaakte of hij het wenscheljjk
vindt, dat de tram door de stad zal rijden. Ook
acht bij f700 niet te veel. Als men 20 jaren als
termijn had genomen, zooals andere trams, had de
som natuurlijk kleiner kunnen zijn. Daarbij moet
men ook bedenken, dat aan die som ten goede
komt de f 50 die thaDS wordt gegeven aan de om
nibus op Wolfertsdijksebe veer.
Dhr. Temperman zegt, dat er een tijd is geweest,
dat de Raad leed aan tramvrees. Toen spreker het
eerst het plan opperde om de tram over den Singel
te doen rijden, stond hij alleen. Hjj zou ook gaarne
zien, dit de f 700 werden gegeven of do richting
door de stad nog een bezwaar is, is door ons direct
niet uit te maken.
De Wijngaardstraat is te nauw, ah het rijtuig-
verkeer er niet wordt gestremd. Spr. ontraadt ten
zeerste eene voorwaarde aan bet subsidie te ver
binden, aangezien dit de subsidies van Provincie
en Rjjk in gevaar zou brengen.
Dhr. Dekker meent, dat men nu te kiezen of te
deelen heeft. Als men f700 geeft zonder voorwaarde,
dan is de kaDS om ooit de tram door de stad te
krijgen, verkeken. Want spr. zal het maar ronduit
zeggen, hjj heeft geen vertrouwen in concessiona
rissen. In den door dezen geschreven brief staat
niet, dat zjj op zich nemen de tram door de stad
te leggen. Dat is genoeg voor spr. om, op gevaar
af van door de Pers krenterig te worden genoemd,
tegen de f 700 te stemmen.
Mr. De Witt Hamer brengt nog even in het
midden, dat hem van zeer officieuse zijde is ver
zekerd, dat als er voorwaarden aan do subsidie
worden verbonden, het Rjjk geen subsidie z«m geven.
Dhr. Ochtman zegt, dat zjj die bet wel m°enen
met de tram, geen voorwaarde aan do subsidie
moeten verbinden. Hjj meent dat het voors'ei der
Fin. Com., als zjjnde van de verste strekking het
eerst in stemming moet komen.
Dit Voorstel in stemming gebracht, wordt aange
nomen met 8 tegen 4 stemmen. Tegen de h.h.
RamondtDuvekotHamer en Dekker.
Daarna stelt dhr. V. d. Bout eene motie voor,
dat de Raad uitspreke de wenschelijkheid, dat de
tram door de stad worde gelegd.
Dhr. Ramondt zegt, dat als men de wenschelijk
heid van iets wil uitspreken, men overtuigd moet
zjjn van de mogelijkheid. Gesteld dat de conces
sionaris ons eens aan ons woord hield, en de
Beestenmarkt vroeg, dan zou men zedeljjk verplicht
zijn die voor de tram af te staan.
Dhr. Ochtman zegt, dat de zedelijkheid ophoudt,
als de mogelijkheid niet bestaat.
Dhr. Ramondt wenscht de motie van dhr. v. d.
Bout te amendeeren en er tusschen te voegen »mits
de uitvoerbaarheid bljjke."
De motie-n. d. Bout, aldus geamendeerd, wordt
aangenomen met 10 stemmen voor, 1 stem tegen
en óón in blanco. Tegen dhr. Duvekot; blanco dhr.
Hamer.
VI. Verzoek van de heeren A. S. J. Dekker en
W. F. van Riet Jr. om een brug te mogen leggen
voor uitgang van perceel sectie A no. 374 naar
den 's-Heer Hendrikskinderendjjk.
Met gunstig advies van de Financieele Commissie
adviseeren B. en W. het verzoek in te willigen,
tegen eene jaarljjksche retributie van f2 voor het
hebben der brug en van f3 voor de vermindering
van pachtwaarde van het gedeelte van den dijk
samen dus f5 en verder onder de volgende voor
waarden
dat de uitweg worde gemaakt door een stevige
brug, breed 2 M., aan weerszijden voorzien van
tehoorljjke leuningen
dat van de brug naar de kruin vau den 's-IIeer
Hendrikskinderendjjk worde gemankt een pad, even
eens 2 M. breed en aan weerszijden voorzien van
eene z. g. rustieke leuniDg, als bij het dammetje»