142.
Dinsdag 1 December.
90s"" jaargan]
Bij dit no. bekoort een bijvoegsel.
FSUILLITOM
Van Verliezen en Vinden.
G0ESC1
Do uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrij dagavond,
■uitgezonderd op feestdagen.
Prjjs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, lfS50
Afzonderlijke nommers 5 cent.
Inzending van advertentie» vóqi* 2 uren op den dag der
uitgave.
De prjjs der gewone advertentiön is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en do daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels 1,berekend.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
Uitgave van de Naaml. Vennootschap „Goesche Courant". Directeur-Hoofdredacteur R. G. Rijkens.
OPENBARE VERGADERING
van den
RAAD DER G E ÏV3 E £4 T E QOES
op DONDERDAG 3 DECEMBER 1903,
des avonds te 3 uren.
Goes, 28 November 1903.
De Secretaris,
VAN REIGERSBERG VERSLÜIJS.
Punten van Behandeling
Resumtie notulen der vorige vergadering.
1. Ingekomen stukken.
2. Benoeming onderwijzeres bij het lager onderwijs.
3. Verzoek F. J. Boone om eene ruiling van grond
aan to gaan.
4. Verzoek vereeniging Ijsvermaak om de vesten
te mogen gebruiken.
5. Adres H, Nieveen om verhooging van subsidie
voor d8 tram Borssela—GoesWolfaartsdijk.
6. Verzoek W, F. van Riet en A. S. J. Dekker
om uitweg te mogen hebben van perceel A 374
naar den 's-Heer Hendrikskinderendijk.
7. Wijziging verordeningen Hoofdelijken Omslag.
8. Wijziging heffing retributie voor Sas en Haven.
9. Wijziging besluit uitgifte van grond in erfpacht
aan A. Jacobs.
10. Woningverordening.
11. Wijziging begrooting der gemeente voor 1904.
12. Wijziging begrooting der gemeente voor 1903
met af- en overschrijvingen.
13. Wijziging begrooting Burgerlijk Armbestuur
voor 1903.
14. Afschrijvingen plaatselijke belastingen.
15. 2e suppl. kohier Hondenbelasting.
Groots verschillen tusschen de drankwet
van heden en die, welke de Kamer
zal hebben te behandelen.
Na de beschouwingen, die in ons blad gegeven
zijn over de stelsels, die bij de wijziging van de
drankwet in toepassing zullen gebracht worden,
zullen wij eenige artikels behandelen van het wets
ontwerp. Men heeft ous gevraagd naar de verschillen
tusschen de bestaande wet en de ontworpen wet
men heeft ons gevraagd, wat zal de toekomst ons
baren, als de wet iu den geest van dit ministerie
gewijzigd wordtmen heeft ons verzocht praktisch
te zijn en niet over stelsels te spreken. Welnu, wij
zullen trachten aan het verzoek van herbergiers,
tappers en slijters te voldoen en van allen, die er
geen been in zien, hetzij op geregelde tijden, hetzij
nu en dan een lokaal met vergunning te bezoeken.
Wij zouden heel kort kunnen zijn door belangstel
lenden te verwijzen naar de uitgave van Stenfert
Kroese en Van der ZandeDe nieuwe Drankwet
zooals deze luidt na de daarin door de Regeering
voorgestelde wijzigingen, welke in het boekje tus
schen haakjes gedrukt zijn. Dit boekje kost maar
één dubbeltje, dus valt binnen ieders bereik. Maar
de meeste menschen houden niet veel van wetten-
lezen, nog minder van vergelijkingen maken tus
schen eene oude en eone nieuwe wetderhalve
voldoen wij aan veler verzoek.
In artikel 1 wordt het minimum verhoogd, waar
beneden de verkoop van sterken drank niet mag
geschieden dan bij eene vergunning. Dit getal
is thans twee liters en zal op tien gebracht wor-
Roman van Gerhard Stein.
Drie dagen verliepen. Den vierden dag stond
Heydemann voor de deur van mevr. doctor Friederike
Driesen's woning. Hij had een klein pakje in de
hand eD drukte zacht op de electrische bel, zoo
zacht, dat in de woning slechts een kort, zwak
klingelen werd gehoord.
Eerst na een geruimen tijd werd hem open ge
daan. Een jong, blond meisje stak het hoofd om
de deur, zag den vreemden man met hare blauwe
oogen zoo strak aan, als ware er een geest uit een
vreemde wereld neergedaald. Plotseling scheen ze
echter op eene gedachte te komen, haar blond hoofd
verdween, de deur viel krakend toe, en Heydemann
stond geheel verbluft en wachtte verder.
Na eene minuut werd er echter weer open ge
daan. Het blonde hoofd werd weer zichtbaar en nu
vroeg het meisje
den. Door deze verhooging moeten de slgters een
vergunning aanvragen en staan zij dus voortaan
ODder controle. Zij mogen drank verkoopen in ge
sloten, van metalen doppen voorziene flesschen,
kannen of kruik«n van minstens een halven Mier
Zij betalen de helft van het vergunningsrecht van
dat voor gewone herbergen en hunne verkoop
lokalen zijn vrij van de beperkende bepalingen, die
wij later zullen bespreken. Ook logementen zullen
vergunning noodig hebben. De verkoopers van ster
ken drank in logementen en soeieteiten moeten
voortaan vergunning vragen aan Gedeputeerde Sta
ten.
Om den geheimen verkoop van sterken drank
tegen te gaan, wordt er bepaald, dat bierhuizen
veidof van burgemeester en wethouders behoeven
voor den verkoop van gegiste of alcoholvrije dran
ken. Wordt dit artikel aangenomen (art. 15) dan
is er een groot onrecht do wereld uit. Verlof staat
in deze wet gelijk met vergunning. De bierhuis
houders moeten voortaan evengoed dat recht be
talen als zij, die sterken drank verkoopen.
Geene vergunning wordt verleend voor lokalen,
waarin openbare verkoopingen worden gehouden
deze bepaling zal vooral te plattenlande tot groote
moeilijkheden aanleiding geven, tenzij de notarissen
öf gemeentelokalen voor verkoopingen van de ge
meentebesturen kunnen huren öf zelf groote lokalen
laten bouwen. De meeste verpachtingen en ver-
koopiügen zullen voortaan alleen in de steden
gebeuren. Geene geringe schade voor de dorps
herbergen voor èouewlokalen wordt ook geene ver
gunning meer gegeven, evenmin voor niet aan den
openbaren weg gelegen lokalenook moeten alle
herbergen en bierhuizen volledig inzicht van buiten
af geven dus luiken, gordijnen, schermen, mat- of
gekleurd glas kunnen opgeborgen worden. Gelukkig
is laatstgenoemde bepaling niet van toepassing op
lokalen, die 1 Mei 1904 niet aan den openbaren
weg liggen en op soeieteiten. Deze bepaling is
goed voor kleine krotjes in de groote steden, voor
de nette en eenvoudige herbergen zien wij in deze
bepaling eene groote beperking van de vrijheid, niet
alleen van de houders der drankgelegeDheden, maar
ook van hunne bezoekers.
Daarentegen lijkt ons de bepaling, dat arbeids-
loonen niet ineer in vergunningslokalen betaald
mogen worden, uitstekend. Wij herinneren ons het
gebeurde in Rotterdam met da werkbazen, die hun
aangenomen volk in hunne eigen kroegen of in
gehuurde kroegen uitbetaalden, misschien nog uit
betalen.
De lokalen moeten 's nacbts van 11 7 's morgens
gesloten zijn. Voortaan hebben de gemeentebesturen
deze uren niet meer te bepalen de wet bepaalt ze,
en ze komen in de meeste plaatsen overeen met de
uren, die thans zijn vastgesteld. We mogen dus
in Hoedekenskerke zomers avonds tot 11 uur aan
het steigerhuis zitteD en behoeven niet te 10 ure
gewaarschuwd te worden, dat het al 10 uur is.
Voor de steden, vooral voor de groote, wil het wat
zeggen als er na 11 uur geen café meer open is.
Zeer beperkend en vrijheidroovend is de bepaling,
dat er Zondags vóór 2 uur 's middags niet getapt
mag worden. De Tijd is daartegen bereids met
klem van redenen opgekomen en de meest liberale
bladen willen van deze alinea niets weten. In Goes
en dergelijke plaatsen gaan kleine burgers en
ambachtslieden Zondags tusschen 12 en 2 naar eeD
café. Het is voor velen de eenige gelegenheid tot
eene recreatie, do eenige ontspanning na zes dagen
arbeids. Sluit men alle herbergen, dan krijgt men
den drank in huis en de vrouwen proevenvmeê.
En hoe belemmerend zou de bepaling voorts niet
zijn, bg'v. voor Kwadendamme, waar eene Roomsch
Mijnheer Heydemann?"
♦Ja", was het antwoord.
♦Wil u maar binnenkomen", zeide ze met eene
poging zich voornaam uit te drukken. ♦Mevguw
verwacht u".
Heydemann ging binnen. Het meisje nam zijn
hoed aan en bracht hem in eene kamer, waarin
mevr. de doctor en nog eene andere dame zich
bevonden.
Goeden dag, mijnheer Heydemann", klonk het
levendig. Mgne zuster Edith", stelde ze voor, ♦on
derwijzeres", voegde ze er aan toe. ♦Nu, is er wat
nieuws Heeft de politie iets van zich laten hoo-
ren Zijt ge reeds aan uw geld gekomen?"
Neen", zeide hij melancholiek, deze woorden
vloed met één enkel woord beantwoordend.
Nu, dat dacht ik wel, dat wist ik reeds voor
uit", zeide mevrouw Driesen minachtend. ♦Ja, de
politie, die altijd zoo voorzichtig doet. Van zelf zal
er wel niets gebeuren
Nu merkte ze op, dat Heydemann een pakje bij
zich had.
♦O, u brengt me het manuscript". Ze deed hot
omslag er af. j>U is vlijtig geweest", merkte ze op,
Katholieke kerk is, die door menschen uit ver
schillende gemeenten van Westelijk Zuid-Beveland
bezocht wordt. Velen rijden er heen vanwege den
groot-en afstand. Waar moeten die menschen blijven
vóór en vooral na 'de hoogmis. Het herberg bezoek
is daar algemeen het is de eenige gelegenheid
•lkaar te ontmoeten. Wij kiezen expres voorbeelden
uit onze omgeving* En dan mogen de Gemeente
besturen volgens art. 15m, d9 uren, waarop de her
bergen open kunnen zijn, volgens de wet, d<jzenog
beperken, zoowel Zondags als in de week. Wij
twijfelen er niet aan of onze Christelijke Regeering
haalt dit artikel er niet door.
(Slot volgt)
GOES, 30 Nov. 1903.
De heer A. Augusteijn, te Rilland, is benoemd
tot kommies der belastingen, standplaats Eijsden.
Naar aanleiding van berichten in verschillen
de dagbladen verspreid, kan nog worden medege
deeld, dat do met de voormannen der Afrikaanders
gehouden besprekingen en gevoerde briefwisseling,
tot het plan hebben geleid, om tusschen het bureau
van het Nederlandsch Landbouw-comité en den
Zuid-Afrikaanschen Landbouw eene blijvende ver
standhouding te scheppen en te onderhouden, ter
bevordering zoowel van de Nederlandsche als van
de Afrikaansche landbouwbelangen.
Nederland zou daarbij optreden als leverancier
van vee van allerlei soort en, zoo noodig, ook van
landbouwbonoodigdheden, waarbij bet bureau zon
der eenig geldelijk belang als bemiddelaar zou kun
nen optreden.
Centrale vrijzinnige kiesvereeniging.
Wij ontvingen do volgende circulaire, die wij
om het gewicht ervan gaarne in extenso opnemen.
Goes, November 1903.
In het voorjaar van 1903 werd door het verkie-
zingseomilé, dat gevormd was om de verkiezing van
een vrijzinnig candidaat voor de Provinciale Staten
te bevorderen, aan oudergeteekenden opgedragen
Statuten voor eene Centrale Vrijzinnige Kiesver-
eeniging te ontwerpen.
Hoewel verschillende vrijzinnige kiesverenigin
gen bestonden en bij verkiezingen het gewoonlijk
niet aan samenwerking en belangstelling ontbrak,
oordeelde men het terecht hoog noodig, dat alle
viijzinnigen in de districten Goes en Hontenisse
zich vast aaneen zouden sluiten om, niet alleen bij
verkiezingen, de meest mogelijke kracht te kunnen
ontwikkelen, maar ook om voortdurend te propa-
geeren voor de vrijzinnige beginselen, w
Waarlijk! Om in den politieken strijd niet steeds
bet onderspit te delven, om eenige kans te hebben
op goeden uitslag bij verkiezingen is, zoo ergens,
zeker in onze zoo zoudorling samengestelde kies
districten, krachtige samenwerking allernoodzake
lijkst.
Oudergeteekenden hebben dan ook niet geaarzeld
om de hun gedane opdracht te aanvaarden.
In eene den 14en November j.l. te Goes gehou
den vergadering van vrijzinnige kiezers en afge
vaardigden van vrgzinnige kiesvereenigingen weiden
de ontworpen Statuien vestgesfeld en werd de Cen
trale Vrijzinnige Kiesvereeniging opgericht.
Wij hebben de eer U hierbij die Statuten aan ie
bieden met dringend verzoek om U bij ons aan te
sluiten en als lid dor Centrale toe te treden.
De vereenigingen, die zich willen aansluiten,
geven hiervan met opgaaf van het aantal leden,
kennis aan den heer L. Al. Raamsdonk te Baarland,
♦ah u heett verbeteringen aangebrachtDenkt
u, dat het zoo beter is Nu, we kunnen een an
deren keer daarover spreken".
Toch verdiepte zij zich in het manuscript, als
wilde ze onderzoeken of Heydemann zich goed van
zijne taak gekweten had.
Hij stond ondertusschen schuchter de omgeving
wat op te nemen. De kamer was op dezelfde wijze
ingericht als de studeerkamer. Alleen waren de
meubels en de overgordijnen blauw. Ook de hoofd
kleur van het tapijt was blauw. Dicht bij het
venster stond eene elegante pianino. Op het blauwe
tafelkleed lagen boeken, waarvan do gouden letters
op den rug den naam van mevrouw doctor Driesen
aanwezen. Het waren door haar geschreven crirai-
nalistische romans. Bij de tafel s^ond de dame,
die door mevr. Driesen als hare zuster Edith was
voorgesteld.
Onwillekeurig keek Heydemann eens naar haar.
Ze was een jong meisje, dat de twintig even ge
passeerd was. Hare gestalte was slank, haar gezicht
met de donkere oogen wat ernstig, maar mooi met
regelmatige trekken. Opvallend was het rijke, bruine
haar, dat in zware vlechten als een schild haar
terwijl zij, die als personeel lid willen toetreden,
mede aan genoemden heer daarvan mededeeling doen
met opgaaf van het bedrag, dat zij willen con-
tribueeren.
Met het oog op een in December a. s. te houden
algemeene vergadering tot het verkiezen van een
definitief bestuur, wordt beleefd verzocht de aan
gifte zoo spoedig mogelijk, in alle geval vóór den
12 December a. s. te doen.
Vrijzinnigen, wij roepen U nogmaals mot aan
drang toeAarzelt nietWanhoopt niet aan de
zegepraal der vrijzinnige beginselen Wanneer gij
die beginselen werkelijk liefhebt, sluit U dan spoe
dig aan bij de Contrale Vrgzinnige Kiesvereeniging,
opdat zij worde, wat zoo hoog noodig is en wat wij
zoo gaarne wooschen een vereenigingspunt voor
alle vrijzinnigen in de districten Goes en Hontenisse.
Wanneer alle vrijzinnigen zich vereenigen, daa
maar ook dan alleen zal de Centrale Vrijzin
nige Kiesvereeniging worden een lichaam, waarvan
kracht §n bezieling uitgaat, en dat ons zal leidon
tot de overwinning.
J. H. O. Dominicus.
J. N. Elenbaas.
M. Kole Jz.
W. Kakebeeke.
Jacs. Welleman.
Uit de bp de circulaire gevoegde statuten der
vrgzinnige kiesvereeniging mmen wg de volgende
artikelen over, waaruit doel en middelen om tot
het doel te geraken, blgken
Art. 1. De centrale vrijzinnige kiesvereeniging
stelt zich ten doel, propaganda te maken voor de
vrgzinnige beginselen.
Art. 2. Zg tracht dit doel te bereiken door
lo. het stellen en steunon van candidaten voor
de Provinciale Staten, wien, als gevolg van hun
grondige bekendheid met de Provinciale belangen,
de behartiging dier belangen met gerustheid kan
worden toevertrouwd, en van wie bekend is, dat
zij hg de verkiezing voor leden der Eerste Kamer
en van bet college van Ged. Staten in vrgzinnigen
geest zullen stemmen
2o. bet stellen en steunen van candidaten voor
de Tweede Kamer in de districten Goes en Hontenisse
van wie bekend is, dat zij de vrijzinnige beginselen
zgn toegedaan
3o. het in ruimen kring bekend maken der
vrgzinnige beginselen, zoowel door het vorspreiden
van in bevatteigken vorm gestelde vlugschriften,
als door gedachtenwisseling tusschen de leden onder
ling en het doen optreden van sprekers.
Art. 3. Personeel lid der C. V. K. kan ieder
zgn, die de vrijzinnige beginselen is toegedaan
men wordt lid door zich bg een der bestuursleden
aan te melden.
Warneer in ééne gemeente tien personen zich
als personeel lid hebben aangemeld, zgn deze ver
plicht eene afdeehug te vormen.
Art. 4. Vereenigingen van politieken of maat-
schappelgken aard, welke schriftelgk hebben ver
klaard met dit doel in te stemmen, kunnen lid
worden van de C. V. K.
Art. 5. Ter bestrgding van de kosten wordt
door iedere aangesloten vereeniging jaarlgks een
bedrag van tien cent voor ieder barer leden bg~
gedragen tot maatstaf wordt genomen het aantal
leden der vereeniging op den dag der toetreding
en vervolgens op 1 Januari van ieder jaar.
Art. 6. Personeele leden betalen eere jaarlgkscbe
contributie van ten minste vgftig cent.
Als onze lezers zich herinneren, wat wij eenigen
tgd geleden schreven naar aanleiding van een ar-
achterhoofd bedekte.
Ze keek nu ook naar hem en zei glimlachend,
waardoor het ernstige gezicht eene aardige uit
drukking kreeg, terwgl ze op een fauteuil wees:
♦Wil u niet gaan zitten, mgnheer Heydemann
Hg dankte verlegen, zette zich neer, en Edith
nam eveneens aan de tafel plaats.
Mgne zuster vertelde me," begon ze, ♦dat wg
collega's zgn. U was leeraar
Niet aangesteld," antwoordde hg, ♦alleen pri
vaat in huis."
♦Nu, dat komt ongeveer op hetzelfde neer. Maar
hier in Berlijn is de levensstrijd veel moeilijker.
Denkt u ook verder dit beroep uit te oefenen
♦Ik weet het niet," zei hg verlegen.
Ze nam hem belangstellend op.. Iets in hem
scheen haar te bevallen. Zgn intelligent, mannelgk
gezicht droeg het stempel van veel igden en van
moedeloosheid. Dat was licht- te begrgpen. Maar
achter dit zag de scherpe vrouwenblik op zgn ge
zicht, in zgne oogen een jeugdig vuur, eene onge-
brokene kracht. Achter zgn hoog, mooi voorhoofd
schuilde eene intelligentie, wier uitingen alleen
door- de omstandigheden ingehouden waren.