BIJVOEGSEL
GOESCfiE COURANT.
ZATERDAG
21 NOVEMBER 1905. No. 158
GOES, 20 Not. 1903.
Gisteravond hield ds. E. Kuijlman van Hoe-
dekenskerke voor de afd. Goes van den »Christ.
Nation. "Werkmansbond" eene lezing over »het hui
selijk leven".
Als eerste voorwaarden van het huiselijk leven
werden door spr. behandeld: or de, eenvoud, liefde,
vroolijkheid en godsvrucht, als de bron waaruit
alle geluk voortvloeit en die als levensbeginsel
moet worden beschouwd. Door het geven van meüig
nuttigen wenk, opgehelderd door voorbeelden uit
het leven, wist de spreker de aanwezigen te boeien
en verdiende hg ten volle den dank, door ds. Van
Lelyveld aan het einde van deze lezing hem toe
gebracht.
WeroaeEdinge. In de hedenmorgen gehouden
vergadering van deD Raad dezer gemeente waren
alle leden tegenwoordig.
Medegedeeld werd, dat de kas van den gemeente
ontvanger was opgenomen en in orde bevonden en
dat van Ged. Staten goedkeuring was ontvangen
van do -verordening op de schoolgeldheffing. Goed
gekeurd werd eene wijziging in de begrooting van
1904. Eveneens eene gratificatie 4 f5 voor werk
zaamheden, verricht aan het archief.
Opiewegesïa Woensdagavond hielden de leden
der Kolenvereeniging »Oaderlinge hulp" alhier,
hunno gewone jaarvergadering tot het doen van
rekening en verantwoording over het afgeloopen
dienstjaar. Uit het verslag van den penningmeester
bleek, dat de ontvangsten bedroegen f2071,65 met
een batig saldo van f45,29. Aangevoerd werden
29591/2 H.L., die den leden werden aangerekend
tegen f0,70 per H.L. Aan de haven te Borsele
voor 't vervoer werd 10 ct. per H.L. in rekening
gebracht. De vereeniging telt tot heden 103 leden.
Tot president en commissaris van toezicht werdon
herbenoemd de h.h. J. SteJcetee en J. van Oosten.
Ifëillantil-'BaiBQa In de vergadering van den ge
meenteraad op Donderdagmorgen waren 6 leden
tegenwoordigafwezig dhr. J. Blok Jz.
Ingekomen waren de volgende stukken
a. Kennisgeving van Ged. Staten, dat de sub
sidie aan het Burg. Arrnbest. voor 1904 wordt
goedgekeurd en
b. eveneens goedkeuring der verhooging jaar
wedde van het hoofd der school te Bath.
c. Een vorzoek van dhr. A. van DijJee, om van
een lokaal der school te Bath gebruik te mogen
maken voor. zangoefeningen. Toegostaan met 5 st.
Do heer Butijn bleef buiten stemming,
d. Verzoek van dhr. A. J. de Veij\ onderwijzer
te Bath om verhooging zijner jaarwedde of tegemoet
koming voor huishuur.
Over dit verzoek werd druk gediscussieerd. Het
slot was verwerping van verhooging der jaarwedde
alleen dhr. V. d. Werf stemde er voor. Tegemoet
koming huishuur met f 50 werd aangenomen met
frwee stemmen tegen, nl. die van de hm. Butijn en
De Jager.
Nog werd vastgesteld het supplefc. kohier van den
H, O. daarna werd de begrooting van 1903 ge
wijzigd. Er was nl. f 18,20 te weinig geraamd,
als aandeel der gemeente voor de kosten der ge
zondheidscommissie. Deze som werd nu f 94,20.
Nu werd nog gestemd voor leden van de comm.
tot wering van schoolverzuim. Te Rilland traden
alle leden afte Bath allen met uitzondering van
dhr. PetH. In beide commissies was één vacature.
Alle leden werden herbenoemd. In de vacature te
Rilland werd benoemd dhr. J. Verplankein die te
Bath dhr. Christ. Blok.
Na deze stemming had nog een andere benoe
ming plaats. In de vorige vergadering had een
informaliteit plaats gehad bij het benoemen van
eene onderwijzeres in de nuttige handwerken toor
de school te Ba+h. Deze benoeming was ingetrokken
en de benoemde werd toen tijdelijk door B. en W.
aangesteld. Thans werd de tijdelijke onderwijzeres,
mej. N. Drinkers, toch definitief benoemd.
Daarna werd de vergadering gesloten.^
Staten-Generaal.
TWEEDE KAMEK.
Het algemeen debat over de Indische begrooting
werd in de zitting van gisteren geopend door den
heer Vlijmendie oordeelde, dat wij staan aan het
begin van 't einde van den Afjebstrijd, een strijd door
spreker altijd als rechtvaardig beschouwd. Tredend
in een historisch overzicht van den Atjehstrijd hul
digde spreker vooral de ministers Bergsma en Cremer
en generaal van IJeutz en diens heldhalftige onder
geschikten. Hij meende dat de onderwerping van
Panglima Polim oen reuzenstap is naar de algeheele
pacificatie. Wat Djarabi betreft huldigde spreker
den resident van Palembang en de militaire aan
voerders die met weinig middelen groote resulta
ten bereikten tegenover den sultan van Djambi,
»die oude vos", die ook do schuld was van het con
flict met Corintji. Bedriegt spreker zich niet dan
is de geheele landstreek daar bevredigd en zal na
het gebeurde de geheele bevolking het Nederlandsch
gezag op prijs stellen.
De heer Pijnacker Hordijk wenschte nadere in
lichtingen omtrent de wijze van aanwending van
't voorgestelde renteloos voorschot aan Indië. Hg
opperde bedenkingen tegen de wijze van verstrek
king van 't voorschot en oordeelde dat Nederland
door dergelijk voorschot geenszins hare verplich
tingen jegens Indië voldoende nakomt.
Spreker gaf het denkbeeld aan van het sluiten
eenor leening ten 'oate van Indië en oordeelde dat
Nederland de kosten voor de verdediging van Indië
tegen een buitenlandschen vijand moet betalen.
De heer Fock uitte teleurstelling over do inge
diende begrooting, waarbij geen plannen voor betere'
toestanden van Indië worden voorgelegd. Dat er
niets tot stand komt, schreef spreker toe aan den
vreeselijken administratieven omslag in Indië. Spr.
oordeelde dat de emigratie van Javaansche gezinnen
en de aanleg van wegen aan spoor- entramaanleg
in de buitenbezittingen moet voorafgaan. Hij vroeg
of een expeditie naar Tibanan wordt voorbereid.
De heer Röel bestreed de door de rogeering in
de begrooting gevolgde financieele politiek. Hg oor
deelde den financieelen toestand hoogst zorgelijk en
betreurde dat bij den minister geen streven blijkt
door nieuwe inkomsten daarin verbetering te brengen
en schetste het gevaar zoowel voor de Indische als
Nederlandsche financien van het voorgestelde ren
teloos voorschot aan Indië bij 't ontbreken van een
vast plan van werken. Hij raadde daarom aan dat
voorschot van de begrooting terug te nemen en
later bij süppletoire begrooting in te dienen.
Do beer Hugenholz bestreed de opvatting van
den minister, die ons optreden in Korintji tactvol
oordeelde.
Kerknieuws.
Doopsgezinde kerk.
Zondag 22- November geen dienst.
Ned. Hervormde kerk.
Bedankt voor het beroep te Hattem door ds.
G. H. Locher te Nieuw- en St. Joosland.
Beroepen te Ouwerkerk de heer W. E. P. Germs,
cand. te Didam.
Tot secretaris van het prov. kerkbestuur van
Zeeland in plaats van den heer CF. Zeeman te
Zonnemaire (modern) is benoemd de orthodoxe pre
dikant dr. G. J. Weiland te Veere, en als lid van
het provinciaal college van toezicht vanwege het
prov. kerkbestuur, ds. A. Timmerman te Terneuzen.
Door de stemgerechtigden der Herv. Gemeente
te Biezelinge en Eversdijk is tot notabel benoemd
de heer A. v. d. Graaf.
tVfilheSmiraadorp* Herkozen tot ouderling dhr.
M. Karelse, en tot diakenen gekozen de h.h. L.
Vermaire en M. van der Weeleeerstgenoemden
namen hunne benoeming aan, laatstgenoemde kon
nog niet besluiten.
Wemeldinge* Donderdag had alhier de ver
kiezing plaats van 3 notabelen, en er is drukker
dan gewoonlijk gestemd, zeker mede ten gevolge
van rondgezondene strooibiljetten.
Herkozen werd de heer A. de Groene met 121
van de 179 uitgebrachte stemmen gekozen de heer
Jan Heere met 92, terwijl herstemming moet plaats
hebben tusschen de beide aftredende heeren A.
Ruisaard en Arij de Schipperdie resp. 82 en 77
stemmen bekwamen. Verder verkregen de heeren
F. BurgerJac. RuissenE, Wabeke, W. Tilroe en
J. de Zeeuw resp. 73, 37, 14, 6 en 2 Btemmen.
Roomsch-Kath. kerk.
Heïnkenszand. Tot pastoor alhier is benoemd
de heer J. J. N. Teule, thans pastoor te C'ocksdorp,
eiland Texel.
Kunst en Wetenschap.
Gisterenavond hebben wij kennis gemaakt met
het Brondgeest-ansemble, dat in »de Prins van
Oranje" eene opvoering heeft gegeven van ae drie
stukjes, geschreven door Heijermans onder den titel
Menschen en Kleuters". We kunnen terstond wel
zeggen, dat die kennismaking aangenaam is geweest,
en dat wij die gaarne zullen hernieuwoü.
Van do drie stukjes de inhoud is onzen lezers
bekend beviel ons het best het eerste »Het Kind".
Mevrouw Aleida Roelofsen en de heer Brondgeest
beeldden ons op uitstekende wijze uit de smart
en de wanhoop, waaraan de ouders ten prooi zijn,
als ze merken, dat hun kind blindgeboren is.
Het tweede stuk »Nummer Tachtig", is te ten
dentieus er wordt teveel in gedoceerd en men
heeft moeite om een geeuw in te houden bij de
lessen, die het kind van zijn grootvader krijgt over
•igendoms-begrip. Maar dat is de brijberg, waar
door men heen moet om aan bet slot een stukje
prachtige wanhooptragiek te krijgen, wanneer mevr.
Roelofsen op de deuren der gevangenis bonst en
haar man opeischt. Dat wa^ wel het glanspunt van
den avond en toen had het maar uit moeten zijn,
want het laatste stukje, »Het Kamerschut", dat
ons eerst een paar minuten heeft doen lachen, was
verder zoo gerekt, zoo flauw en zoo herhaaldelijk
kwamen dezelfde geforceerde aardigheden terug,
dat rnen zich herhaaldelijk moest afvragen heeft
Heijermans dat kunnen schrijven?" Maar het spel,
vooral het stille spel van den heer Brondgeest was
weer uitnemend.
Ook mevrouw Brondgeestde Vries mag hier
nog wel eens afzonderlijk worden vermeld en de
heer Vervoorn eveneens. De bakermat van dezen
laatste zal w«l Rotterdam zijn.
Nog eens, er is uitnemend spel gegeven en als
het Brondgeest-ensemble eens weer in Goes komt,
zal het wel, evenals gisterenavond, op een vrij volle
zaal kunnen rekenen.
Rechtzaken.
Arrondissernents-Rechtbank te Middelburg.
In de zitting van heden werd veroordeeld
M. v. d. M., 12 j., t.e Goes, wegens mishandeling
tot 14 dagen gevangenisstraf.
Gemengde Berichten.
Door den jachtopziener A. Puteijn werd in
den Schengopolder een roerdomp geschoten, die
een vlucht heeft van 1.25 M. en een lengte van 1 M.
's-Qravenpolder. Woensdagavond gaf de heer
van lngvn Schoutenarts te Hoedekenskerke, een
gratis voorstelling met zijn Edison-phonograaf
de kolfbaan van de Koster. De schoolkinderen der
hoogste en middelste klaBse waren tot het bijwonen
speciaal uitgenoodigd, terwijl verder voor jong en
oud de toegang vrij was. Wij hebben enkel lof
voor dezen uitstekend werkenden phonograaf. Af
wisselende nummers, in 't geheel een 35-tal als
kerkgezang met orgelbegeleiding en 't luiden der
klok, militaire marschen, vocale en instrumentale
solo's, duo's kwartetten, de gedresseerde kanarie,
't slaan op het smidsaanbeeld, en, om niet te ver
geten, eenige neger-lachliederen en de veiling van
notaris Brommegerenz. enz. werden ten gehoore
gebracht en kwamen zonder uitzondering zeer goed
tot hun recht. Verder gaf dr. Schouten gelegenheid
den opnemer te laten werken, waarvan door drie
heeren werd gebruik gemaakt.
Zeer duidelijk en juist gaf de phonograaf het
gesprokene weer. Ook de verbetorde weergever »de
Bettinia" werkte prachtigmot dit instrument
wordt dit geluid aanmerkelijk versterkt. Zeer zeker
sprak de heer Risseeuw in den geest der aanwezi
gen, toen hij dr. Schouten hartelijk dank zeide voor
den aangenomen avond klein en groot bareid.
Heinkenszand. Woensdagavond jl. werd in
de zaal van d# wed. C. Rijk alhier door het fan
farecorps >Euterpe" eene muziekuitvoering gegeven.
Ook werden ter afwisseling een paar tooneelstukjes
opgevoerd, n. 1.: *Wie ben ik", blijspel in drie
bedrijven, en »Een raadsvergadering te Koekamp",
kluchtspel in een bedrijf. Alles viel zeer in den
smaak van de aanwezigen.
De zaal was geheel gevuld.
lersefee, Donderdag zou de brugwachter t. B.
van de Postbrug over 't kanaal van Z.-Beveland,
deze brug, terwijl zij open was, wat afkrabben.
Hij liep daarbij onnadenkend achteruit tot hg over
den rand in het kanaal viel, tusschen de palen
door, waarop de brug rust, gelukkig zonder iets
te raken. Hij had de tegenwoordigheid van geest
bij het boven water komen een paal te grijpen,
waarna hij door een schipper gered werd.
Van den braven onderwijzer. Nu blijkt van het
mooie- verhaal dat de Winschoter Ct. deed over den
onderwijzer die zich opofferde om een collega tot
hoofd der school benoemd te krijgen, weer niets
waar te zijn.
Aan het U. D. wordt tenminste geschreven
Dit stukje is blijkbaar afkomstig uit den duim
van den een of andeven platteJandseorrespondent,
die, uit zucht om iets zeer interressants mee te
deelen, de goede gemeente maar wat op de mouw
gespeld heeft.
Verondersteld, dat do bedoelde burgemeester art.
28 der wet op het L. O. niet kende, dan had toch stel
lig een der beide solliciteerende onderwijzers ZEA.
op den inhoud van dit art. opmerkzaam gemaakt
iedere leerling eener normaalschool kent het!
Dit art. zegt 0. a.^Ingeval de benoeming na
voorafgaand vergelijkend onderzoek plaats heeft,
wordt de voordracht, bestaande uit minstens drie
bevoegden, door den districtsschoolopziener opge
maakt en door dezen met een schriftelijk, met re
denen omkleed advies omtrent de voorgedragen
candidaten, aan den Raad ingezonden".
De distr.-schoolopz. is ook al onder genoemden
duim geëclipseerd
In waarheid, het bericht is zeer geestig en,
volgens het oude recept, krijgt de deugd er haar
rechtmatige belooning in, worden er zelfs niet min
der dan twee brave menschen tegelijk in ten too-
neele gevoerd doch het »s alleen maar jammer,
dat het van az gelogen is.
De pplitie te Utrecht, waarschuwt togen de
handelingen van twee niet gediplomeerde pleegzus
ters.
Voorgevende te Zeist een sanatorium voor min
vermogende teringlijders te hebben opgericht, gaan
zij nl. met lijsten rond, teneinde tot instandhouding
dier stichting welke trouwens bij onderzoek is
gebleken slechts in de verbeelding dier dames te
bestaan gelden in te zamelen, die blijkbaar
niet worden gebezigd voor het doel waarvoor zij
worden gegeven.
Te Meppel heeft een mevrouw aan een op-
kooper ledige flesschen verkocht, waarin zij van een
bier- of wijnhandelaar dranken had ontvangen. De
opkooper presenteerde ze aan een bierhandelaar,
die hem echter waarschuwde voor deze handelwijze.
Hij ging ze daarna toch aan een anderen opkoo
per overdoen met 100 pet winst. De marechaussee
komt er achter en verbaliseert den kooper, den
opkooper en mevrouw, omdat zij flesschen hadden
verhandeld, die hun niet toebehoorden. Een waar
schuwing voor anderen
Uit Friesland schrijft men aan de Tel.
Wie thans met den trein door da weilanden van
Friesland reist, ziet heelo zwermen kieviten over
de tengevolge van de aanhoudende regens half onder
water staande vlakten vliegen. En tusschen die
zwermen kieviten in bevinden zich de getrouwe
medetrekkers van deze vogels, de spreeuwen. De
kieviten en spreeuwen schijnen dit jaar bijna van
geen strekken" te weten, omdat het herfstweder,
ondanks zijn natheid, voor dezen tijd van het jaar
bijzonder mild blgfL Die kieviten hebben het even
wel niet op hun gemak, wijl de landen te veel met
water doorweekt zijn om den vogels 's avonds een
goede schuilplaats te bieden.
Wat een aardig gezicht oplevert zijn de zeevogels,
de zilver- en andere meeuwen, die in bijna even
grooten getale met die kieviten en spreeuwen rond
vliegen en af en toe op het onder water staande
land noderstrgken.
De vele regens hebben den boer echter een uiter
mate schadelijk jaar bezorgd. Niet alloen, dat zij
hun beesten minstens 6 weken vroeger hebben moeten
stallen, maar ook van het gras is, zooals valt te
begrijpen, niets te redden, ofschoon het nog zeer
overvloedig op de landen groeit.
De fabrikanten van veevoeder, als lijn- en andere
koeken, voedermeel enz., maken daardoor goede
zaken en hebben het bijzonder druk. Ternauwer
nood kunnen zij somtijds de commissies alle op lijd
nakomen.
In het dorpje Molenaarsgraaf aan den Graaf--
stroom (Alblas) in de Alblasserwaard zijn 20 per
sonen lijdende aan typhus een 25-jarige lijdores is
bezweken.
Door schrik gedood. Te Tjuchgum (gem. Sloch-
teren) is eon aan tering sukkelende vrouw, toen
het huis in brand geraakte en geheel in de vlam
men opging, van schrik gestorven.
Minimumlijder. In de Chr. %Ondcrwijzerhet
orgaan van de >Unie ran Chr. Onderwijzers" komt
de volgende advertentie voor
Wie kan een Chr. onderwijzer, die zich in het
vasten wil trainen, teneinde eenig geld te kunnen
besparen voor zijn pensioen, aan een boek helpen
getiteld Gids of leefregelen voor den vaster."
De advertentie zal wel niet »ernstig gemeend" zijn.
Toch spreekt er uit, hoe treurig hot nog met
de jaarwedden dezer opvoeders gesteld is.
Te Dinksperloo hebben een aantal arbeidors,
die gedwongen vacantia hadden, de werkplaats van
•en klompenmaker in haar geheel verplaatst van
hot eene eind van het dorp naar het andere, om
den eigenaar de moeite en kosten voor afbreken
en opbouwen te besparen. Het transport geschiedde
op Amerikaansche wijze.
Onaangename verrassing. Een reiziger die dezer
dagen te Terneuzen zijne zaken deed, werd daarin
onaangenaam gestoord, doordat de politie hem onder
hare hoede nam, wegens zijne gelijkenis met het
signalement van iemand, die in Brussel zijn vrouw
had vermoord. Daar hij echter zijne identiteit vol
doende kon aantoonen, werd hem de vrijheid her
geven. Een detectievo uit Gent speurde daar ook
al tevergeefs, daar van laatstgenoemde plaats in den
loop van den dag bericht kwam, dat de moordenaar
daar gesnapt was.
Verdacht. Men schrijft aan de Ned.
Te Goudriaan overleed Zondagmorgen de vrouw
van T. de B. Dit sterfgeval verwekt nogal opspraak,
daar genoemde echtelieden sinds enkele dagen in
onmin leefden, en bekend was dat T, de B. zijn
echtgenoote de laatste dagen minder zacht behan
delde. De justitie he-fft zich met de zaak bemoeid
en het lijk der vrouw is ter schouwing naar
Gorinchem vervoerd.
Verbrand. Maandag had het 4-jarig kind van
v. W. te Stratum het ongeluk in een pot met
kokend water te vallen. Het kind bekwam zulke
brandwonden, dat het tengevolge daarvan is over
leden.
In een plaatsje bg Bremen is zekere juffrouw
Gesina Meijer, eene 43jarige vrouw, bij gelegenheid
van een brandgerucht ontwaakt uit een slaap, waarin
zij sedert 17 jaren was vervallen 17 Dec. 1886
sliep zij in, na reeds te voren 3 jaren te hebben
geslapen. Zij is thans oogenschijnlijk normaal, vol
komen bij zinnen en ziet er voortreffelijk uit.
To Rio de Janeiro zijn in de afgeloopen week
17 menschen aan de pest overleden. Aangezien er
40 pestgevallen bggekomen zijn, bevinden zich thans
133 pestlijders onder geneeskundige behandeling.
Te Palermo zijn een markies, een baron en
vijf andere groote landeigenaren veroordeeld tot
verschillende gevangenisstraffen wegens het verlee-
nen van huisvestig en andere hulp aan den beruch
ter roover Yarsalona.
Te Abo in Finland was in de Lutherscbe
kerk een juffrouw Uistedt gezeten, luisterende Daar
de preek, toen plotseling iemand op haar aanviel
en haar twee doodelijke messteken toebracht. De
dader vluchtte te midden der verwarring. Men houdt
hem voor zinneloos.
In een vlaag van godsdienstwaanzin heeft een
rijke vischhandelaar te Moscou, die tot de secto
der »oude christenen* behoorde, zich zelf laten
verbranden. Na een stapel hout met petroleum
overgoten en in brand gestoken te hebben, is bg
daarop gaan liggen en aldus levend verbrandzgn
lijk werd als een verkoolde klomp weérgevonden.
Twee geheime Russische agenten zgn te Nisjni
Nowgorod en Pinsk vermoord. Zij hadden in op
dracht de zich overal thans tot zelfverdediging
vormende Joodsche vereenigingen te bewaken en
waren zelf ook Joden, De te Pinsk vermoorde agent
werd buiten de stad met dertig dolksteken gevon
den. Van d« daders is nog geen spoor ontdekt.
De verwonding van prins Galitzin, de gouverneur
van den Kaukasus, op wien onlangs een aan
slag is gepleegd, heeft een gevaarlijk karakter aan
genomen. De toestand van den prins is zorgwek
kend.
Op merkwaardige wijze zijn te Londen vier
dieven gevat, die eene maaüd geleden voor meer