1903. Nu. 130.
Dinsdag 3 November.
90ste jaargang.
MILITAIR ONDERWIJS.
FEUILLETON
Het BA8YL0H-HQTEL.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjjs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f
Afzonderlijke nomraers 5 cent.
Inzending van advertentiën vóór* 2 uren op den dag der
uitgave.
De prijs der gewone advortentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel moer 10 ct.
Bjj directs opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs
slechts tweemaal borekond.
Geboort*-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking bobbende
dankbetuigingen werden van 110 regels a 1,berekend.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
Uitgave van de Naaml. "Vennootschap „Goesche Courant". Directeur-Hoofdredacteur R. G. Rijkens.
De .oefeningen van bet voorbereidend militair
onderwijs zullen, te beginnen met WOENSDAG
4 NOVEMBER 1903, worden gehouden lederen
WOENSDAG en ZATERDAG telkens des avonds
van 6I/29 uren, in het gebouw van de voormalige
weverij te Goes.
Goes, 26 October 1903.
De Burgemeester van Goes,
DE KONING KOOIJ.
Belasting op bedrijfs- en andere
inkomsten.
Het Hoofd van het Plaatselijk Bestuur te Goes
brengt ter kennis van belanghebbenden, dat bij hem
ingekomen en aan den ontvanger der directe be
lastingen verzonden is kohier no. 3 der belasting
op bedrijfs- en andere inkomsten, dienst 1903/1904,
invorderbaar verklaard door den directeur der directe
belastingen enz. te Middelburg den 29 October 1903
no. 692
dat ieder verplicht is zijnen aanslag op den bij
de wet bepaalden voet te voldoen en dat heden
ingaat de termijn van zes weken, binnen welken
daartegen bezwaarschriften kunnen worden inge
zonden.
Goes, den 31 October 1903.
Het Hoofd van het Plaatselijk Bestuur
voornoemd,
DE KONING KOOIJ.
Wekelijksch algemeen overzicht.
In Hongarije is de crisis voorloopig opgelost.
Zooals men weet was de bekende militaire quaestie
het voornaamste punt van den strijd. De Koning
had te kwader ure eone legerorder uitgevaardigd,
waarbij hot Duitsch als commando-taal in het Hon-
gaarsche leger bleef gehandhaafd. Hij had zich
daarbij op het standpunt gesteld, dat het recht
▼an hierin te beslissen, een recht van de Kroon
was, waarover zelfs geen discussie kou worden toe
gestaan. Dat gaf de botsing en nu was het de
moeilijke taak van een premier om eene formule
te vinden, waarbij beide partgen zich konden neer
leggen. Graaf Tisza heeft die formule gevonden.
Terwijl het program, wat het militair gedeelte
betreft, verklaarde, dat de monarch de Duitsche
commando-taal slechts op grond van zijn op de
grondwet steunende rechten onder verantwoorde
lijkheid van zgn ministers en den invloed van den
Rijksraad mocht handhaven en dat de wetgevende
vergadering dit recht wijzigen kan, heeft Tisza
den tekst zóo gewijzigd, dat deze reserve van
rechten niet algemeen, maar slechts voor de libe
rale partij uitgesproken wordt.
Het is dus duidelijk, dat de Koning nogmaals
heeft toegegeven en daarvoor verdient hg den dank
van het land, want als hij besloten had de politiek
der »Bterke hand" door te voeren, dan zou de
ellende niet te overzien zgn geweest en zou de
beweging uit het Parlement stellig naar de straat
zgn overgeslagen. Voorloopig, zeiden we, is de
crisis opgelost. Het zal echter nog moeten big ken
of het nieuwe ministerie eene meerderheid zal
38
Naar het Engelseh, van Aknol* Bbnnbt®.
Hg ging de slaapkamer binnen met Jules, wiens
handen geboeid waren. Dan riep hjj den commis
sionair en bonden zjj Jules met hun beiden stevig
vast aan het ledikant, waarop hg zich eerst had
mogen uitstrekken. De gevangene deed zgn mond
niet open er speelde alleen een minachtend
glimlachje om zgn lippen. Racksole nam de orna
menten, het kleedje, de stoelen en de kapstokken
weg en schroefde den arm van het electrische licht
van den muur. Dan verliet hjj het vertrek, gevolgd
door den commissionair. Racksole sloot de deur en
stak deu sleutel in zgn zak.
»Gjj moet hier de wacht houden," zei hg tot
den ouden man, >den heelen nacht, hoor I Ga maar
gerust op dien stoel zitten, maar val niet in slaap.
Als ge het geringste geluid hoort in de kamer,
blaas dan op dit fluitje ik zal een middel vinden
om dat sein te beantwoorden. Als ge niets hoort,
doe dan ook niets. Ik wil liever niet, dat er over
gesproken wordt, begrepen Ik vertrouw jou, gjj
kunt mjj vertrouwen."
»Maar de bedienden zullen mjj hier zien als zjj
morgenochtend naar beneden gaan," zei de oude
man met een flauw glimlachje, »en het is vrjj zeker,
dat ze mg zullen vragen wat ik hier uitvoer. Wat
moet ik dan zeggen
kunnen vinden, waarmee het regeeren kan. Ook is
het nog twijfelachtig of de oppositie hare obstructie
zal laten varen blijkt dit niet het geval, dan zal
ontbinding van den Rijksraad moeten volgen. Men
i3 er nog niet.
Rusland en Oostenrijk, die door de andere mogend
heden belast zgn met de moeilijke taak, om in het
belang van don Europeeschen vrede de rust in
Macedonië te herstellen, hebben begrepen, dat
het niet voldoende was de Porte eenige hervormings-
maatreg&len aan te bieden. De Sultan zou natuur
lijk beloven en de mogendheden zgn lang genoog
met beloften gepaaid, zjj willen eindelijk eens daden
zien. Derhalve zullen zjj controle oefenen over het
toezicht bij de hervormingen, die men aan de Porte
heeft voorgeschreven.
Het verlanglijstje is tamelijk uitgebreid en het
bevat eenige punten, die volstrekt niet met de
wenschen of neigingen van de Porte overeenkomen.
Naast den Turksehen generaal-inspecteur voor her
vormingen, worden civiele agenten benoemd, een
Oostenrijker en een Rus, die hem overal zullen
vergezellen om zijne aandacht te vestigen op de
moorden der Christelijk» bevolking, de misgrepen
der plaatselijke gezaghebbers en die bovendien de
Regoeringen op de hoogte zullen houden van alles
wat er in het land gebeurt. En alsof dat nog niet
voldoende ware, is verder bepaald, dat de beide
burgerljjke agenten vertrouwde personen kuDnen
aanstellen, hunne tolken en secretarissen, die het
land zullen doorreizen, om de christelijke bevolking
te ondervragen en de plaatseljjke autoriteiten te
bewaken.
Verder wordt van de Porte eene nieuwe indeeling
van de vilajets verwachtzjj moet commissies be
noemen, die voor de helft uit christenen bestaan,
die alle tijdens den oorlog begane buitensporigheden
moeten onderzoeken. En dan is het vorlanglgstje
nog lang niet uitgeput, want men verlangt geld,
geld voor het onderhoud van vluchtelingen, geld
voor den opbouw van woningen, kerken, enz.
De Sultan heeft zgn ministers geraadpleegd, die
hem hebben voorgesteld de voorgeschreven maat
regelen te verwerpen. Maar waarschijnlijk zal hjj
zich daar nog wel eens op bedenken. Vermoedelijk
zal hjj eerst nog wel uitvluchten zoeken of trachten
de mogendheden onderling tot najjver te prikkelen,
v
Wij leven weer in een tijd van ontmoetingen.
Thans zullen weer dj Czar en de Duitsche
Keizer elkaar ontmoeten te Wiesbaden. De Duitsche
bladen juichen zeer over dit feit, al vinden zjj het
jammer, dat de ontmoeting niet te Berlijn plaats
heeft. Zjj betreuren dit, omdat dan de zaak, naar
zjj meenen, van grooter politiek belang zou zgn
geweest. Waarom is ons niet recht duidelijk. Als
het noodig is, kan men ook te Wiesbaden zaken
doen, en de Czar gaat nu eenmaal, om zeer be
grijpelijke reden, liever niet naar groote steden.
Deze bijeenkomst, waartoe het plan van den Czar
is uitgegaan, bewjjst in elk geval, dat de twee
keizers in de beste verhouding tot elkaar staan.
In Frankrijk zal men dat bezoek misschien minder
aangenaam vinden maar Victor Emanuel van Italië,
»Ge zjjt soldaat geweest, niet vroeg Racksole.
»Ik heb drie veldtochten meegemaakt, meneer,"
was het antwoord en de oude man wees met een
gebaar van wel te vergeven trots naar de medailles
op zijn borst.
»Nou, gesteld dat ge op wacht stondt en de een
of andere bemoeizieke klant u kwam vragen wat
ge daar uitvoerde wat zoudt ge dan zeggen
»Ik zou hem verzoeken te maken, dat hij weg
kwam en vlug ook of de gevolgen te dragen."
>Zeg dat morgenochtend ook maar, als het noodig
is," zei Racksole en ging weg.
Het was één uur. De millionair zocht zjjn bed
op niet zijn eigen bed, maar een bed op de ze
vende verdieping. Hjj sliep echter niet lang. Kort
nadat het dag begon te worden was hij al weer
klaar wakker en dacht hij druk na over Jules.
Hjj was werkeljjk erg benieuwd de geschiedenis
van Jules te hooren en hjj besloot er achter te
komen, als dat bjj Jules op de een of andere ma
nier mogelijk was. De commissionair zat klaar
wakker op zjjn stoeltoen hjj zjjn meester zag
aankomen stond hjj op en sloeg aan.
»Is er iets gebeurd vroeg Racksole.
»Neen meneer."
»Hebben de bedienden iets gezegd?"
»Er zjjn nog maar een stuk of twaalf van hen
op, meneer. Een van hen vroeg wat ik daar zat
uit te voeren, en toen heb ik hem wat op de
mouw gespeld."
»Heel goed," zei Racksole, deed de deur open
en ging de kamer binnen. Alles was nog precies
zoo als hg het verlaten had, behalve dat Jules
die tot het Drievoudig Verbond behoort, is wel te
Parijs geweestwaarom zou dan de Czar, hoewel
hij de vriend en bondgenoot van Frankrijk is,
niet eens eon praatje mogen gaan maken met den
Duitschen Keizer te Wiesbaden Ten slotte staan
deze twee laatste toch nog nader tot elkaar, als
zijnde vorsten van don ouden stijl, dan koning
Victor Emanuel tot mijnheer Loubet.
Er is dezer dagen eene grensquaestie behandeld,
die niet zonder belang is. Aan scheidsrechters was
de vraag voorgelegd, hoe de grens getrokken moest
worden tusschen ASaeha en Canada. Alaska
was vroeger door Rusland aan de Vereenigde Staten
afgestaan voor 7.200000 dollars. De grens was niet
juist bepaald zjj liep over bergen en door rivieren
men wist niet precies wat aan Canada dat is
eigenljjk aan Engeland en wat aan de Vereenigde
Staten behoorde. Het kwam er bij dit waardelooze
land ook niet erg op aan men zou daarover geen
twist krggen. Maar sedert is de toestand veranderd.
Er is in Alaska goud gevonden en het eertijds dun
bevolkte land kreeg nu veel bewoners, goudzoekers.
Nu had Alaska waarde verkregen en men vond,
dat nu uitgemaakt moest worden, wat aan de Ver
eenigde Staten en wat aan de Engelsche kolonie
Canada behoorde.
Men is het Hof van Arbitrage voorbij gegaan
en heeft do zaak voorgelegd aan een commissie van
zes leden drie benoemd door den President der
Vereenigde Staten en drie door koning Eduard.
De commissie hield hare zittingen te Londen zjj
heeft een vonnis gewezen, dat in Canada groote
verbittering beeft gewekt.
Want aan de Amerikanen zijn vrijwel al hunne
eischen toegestaan. Twee der door koning Eduard
benoemde arbiters hebben geweigerd het protocol
te teekenen, dat de uitspraak bevat. De laatsten
hebben zich zelfs zeer sterk uitgelaten over het
vonnis, dat aan Amerika een onafgebroken kust
gebied schenkt van 350 mijlen lengte, terwijl Canada
over deze geheele lengt® van de zee is afgesloten.
Amerika vorkrjjgt een gebied van ruim 38000 vier
kante mijlen, gedeeltelijk goudhoudend, land.
De zaak is ook vooral hierom van gewicht, omdat
zij invloed moet hebben op de verhouding tusschen
Canada en het Engelsche moederland. Chamberlain
di® tegenwoordig veel praat over protectie, wil
Canada winnen door den invoer van koren uit
Europa te belasten. Maar deze uitspraak heeft on
tevredenheid gewekt onder de Canadeszen, die zeg
gen, dat men hen in Engeland verwaarloost om
maar goede vrienden met de Vereenigde Staten te
blijven en zjj vragen zich nu af, of men zelfstandig
zijnde, of met de Unie verbonden, niet in boter
conditie zou geraken. Dat is een tegenvaller voor
Chamberlain.
GOES, 2 Nov. 1903.
Zooals men weet, is bjj de behandeling der
begrooting door een der Raadsleden verzocht, de
politie ook te laten surveilleeren langs den 's-Heer
Hendrikskinderendjjk en de andere buitenwegen.
De Burgemeester heeft toen toegezegd, dat hjj in
overleg zou treden met den Commissaris van poli
die eerst op zgn rug lag, zich op de een of andere
manier bad omgekeerd en nu voorover lag. Hjj
lag stil voor zich uit te kjjken en sloeg even een
blik op den millionnair.
Racksole zei hem goeden dag, nam met veel
nadruk een revolver uit zjjn zak en legde die op
de kaptafel. Dan ging hij op de tafel zitten naast
de revolver, terwijl zijn beenen een paar duim
boven den grond bengelden.
»Ik wou graag eens met je praten, Jackson",
zei hjj.
»U kunt tegen mij praten, zooveel als u wilt",
zei Jules. »Ik zal u niet in de rede vallen, daar
kunt u zeker van zjjn".
»Ik zou graag willen, dat u een paar vragen
beantwoordde".
»Dat is wat anders", zei Jules. »Ik ben niet van
plan uwe vragen te beantwoorden, zoolang als ik
zoo vastgebonden ben. Daar kunt u ook zeker van
zjjn 1"
»Ik zal jebeloonen, als ge u handelbaar betoont".
»Ik beantwoord geen enkele vraag, zoolang al6
ik zoo vastgebonden ben".
»Ik zal j® beenen losmaken, als ge dat graag
wilt", zei Racksole»dan kunt ge overeind gaan
zitten. Het helpt je niets als je beweert, dat je
houding ongemr.kkeljjk wal, want ik weet, dat dit
ni®t zoo is. Ik vind, dat ge zeer fatsoenljjk behan
deld zjjt geworden, mijn zoon. Daar dan En hij
maakte de touwen, waarmee zijne beenen waren
vastgebonden, wat los. »Nou zeg ik je nog eens,
dat ge u fatsoenljjk moot gedragen. Reken er maar
gerust op, dat ge overwonnen zjjt en handel daarna.
tie, om te zien in hoever aan dit verlangen zou
kunnen worden voldaan.
Als wij het wel hebben, beeft de Commissaris
van politin ongunstig in deze geadviseerd; iets
wat met het oog op bet. betrekkelijk kleiue getal
politie-agenten zeer begrijpelijk is. Niettegenstaande
dit ongunstig advies wordt de proef met het sur
veilleeren der buitenwegen toch genomen, waarvaD
nu natuurlijk het govolg is, dat de kom der ge
meente des nachts een tgdlaDg geheel zonder poli
tie is.
't Is dan ook te hopen, dat de proef niet te
lang dure.
Meent men, dat de bewaking der buitenwegen
aan de gemeente-politie moet worden opgedragen
en niot voor rekening van de Rijkspolitie koon,
dan is uitbreiding van ons politiecorps noodzakeljjk.
Als de politie-agenten des nachts wandelingen heb
ben te doen tot de hofstede van dhr. Pijke aan den
Kloetingschen weg, tot Havenzicht op den weg naar
Wilhelminadorp en tot de hofstede vau dhr. Rouw
san den 's-Heor Hendrikskinderendjjk, dan wordt
de bewaking der stad eene illusie.
Door de zorgen van de Afdeoling Goes van
den Volksbond tegen Drankmisbruik zullen de
jongelieden, die op 5 November a. s. moeten deel
nemen aan de loting voor de Nationale Militie, in
de gelegenheid gesteld worden in hot lotingsgebouw
tegen zeer lage prijzen koffie, chocolade en brood
met kaas te verkrijgen, zoodat bjj hun verblijf in
Goes het bezoeken van herbergen voor hen niet
noodig zal zijn.
In de j.l. gehouden bestuursvergadering der
Vereeniging van Burgemeesters en Secretarissen in
N. en Z.-Beveland is mot algemeene stemmen tot
penningmeester benoemd de heer J. Risseeuwburge
meester van 's-Gravenpolder, zulks in de plaats van
wjjlen den heer Z. D. van der Bilt la Alotthe.
Met ingang van 1 November is benoemd tot
kommies te water le kl. de komm. te water 2e kl.
A. de Waard te Bath.
Ton gevolge van de exploitatie van den tram
weg WalsoordenHulst is het verkeer zoodanig
toegenomen, dat herhar.ldeljjk niet alle reizigers
kunnen worden vervoerd met den wagen, welke
tusschen Hansweert en Vlake dienst doet, terwijl
de ondernemers van den dienst op grond van de
overeeukomst niet verplicht kunnen worden tot het
leveren van een bijwagen.
Ten einde aan de talrijke klachten daarover te
gemoet te komen, achten Ged. Staten het onver
mijdelijk, dat een tweede wagen in dienst gesteld
worde, waartoe de ondernemers bereid zjjn tegen
eene vergoeding van f1600 per jaar. Ged. Staten
stellen nu voor die kosten voor het tijdvak der
thans loopende overeenkomst voor rekening van de
Provincie te nemen.
Aan de Tel. wordt geschreven
De vrees, die over het algemeen bestond, dat do
instelling van gezondheidsraden het Rijk duur zou
te staan komeD, blijkt gewettigd.
De minister van binnenlandsche zaken toch heeft,
ten dienste van den centraion gezondheidsraad,
Ik was vast besloten om je alleen, zonder behulp
van de politie te verslaan en dat is rnjj gelukt".
»Dat is zoo," antwoordde Jules, »maar u hebt
tegen de wet gezondigd. Als ge eenig gezond ver
stand hadt, zoudt ge er u niet mee bemoeid hebben,
zoudt u het san de politie hebben overgelaten. De
politie zou er oen a twee jaar in geroerd hebben
en het dan in den doofpot gedaan hebben. Wie
zal het nu aan de politie zeggen U Is u van
plan om rajj aan de politie uit te leveren en te
zeggen: »daar dien heb ik voor jullie gevangen
Als ge dat doet, zullen zij een verklaring van u
eischen en dan zult ge een zot figuur slaan. De
eene misdaad is geen verontschuldiging voor de
anderedat zult u ondervinden."
Met een ongelooflijk goed inzicht in de zaak,
had Jules precies den lastigen kant van Racksole's
toestand ontdekt. Racksole deed geen poging om
die zwarigheid tegenover zichzelf weg te cijferen.
Hij wist boel goed, dat hij baar onder de oogen
moest zien. Maar hjj wilde niet, dat Jules zgn
gedachten zou raden.
»Intusscben zjjt ge hier, zijt ge mijn gevan
gene," zei hjj kalm. »Ge hebt u schuldig gemaakt
aan verschillende misdaden, waaronder moord. Go
hebt eigenlijk den strop verdiend. En dat weet ge
wel. Er is in het geheel geen reden om er de
politie in te balen. Het is voor mij beel gemakke
lijk om te straffen, zooals ge verdient. Ik volvoer
dan alleen de gerechtigheid en beroof den beul van
zgn voordeeltje. Ik kan je op precies dezelfde
manier uit het hotel verwijderen, als ik je gebracht
heb. Een paar dagen geleden hebt ge te Ostcndo
