1903. N". 79.
Dinsdag 7 Juli.
90sie jaargang.
FEUILLETON
D e Boekhouder.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prjjs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f I9£5k
Afzonderlijke nommers 5 cent.
Sraa^ssrflSwg van ïSiS'»«^ffi?ï^'ï«a véop ÏE ta&mt og» eS»sa
MiigSVSo
in nil Mil II HI— I I Mil HIM I
De pips der gewone advertentiön is van 1-5 regelB 50 cent, eiken regel meer 10 ct.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljjki- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald. 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel
Belasting op bedrijfs- en andere
inkomsten.
Het Hoofd van het Plaatselijk Bestuur te Goes
brengt tot kennis van belanghebbenden, dat bjj hem
ingekomen en aan den Ontvanger der Directe Be
lastingen verzonden is kohier no. 1 der belasting
op bedrijfs- en andere inkomsten dienst 1903/1904
voor deze gemeente, invorderbaar verklaard door den
Directeur der Directe Belastingen enz. te Middel
burg den 2 Juli 1903 no. 372,
dat ieder verplicht is zijnen aanslag, op den bij
de wet. bepaalden voet, te voldoen, en dat heden
ingaat de termjja van zes weken, binnen welken
daartegen bezwaarschriften kunnen worden inge
diend.
Goes, den 4 Juli 1903.
Het Hoofd van het Plaats. Bestuur voornoemd,
DE KONING KOOIJ.
Nict-verantwoordelijke en onbevoegde raadgevers.
De minister van Binnenlandsche Zaken heeft be
paald, dat de acte-examens voor Fransch en Engelsch
dit jaar niet te Breda zullen plaats hebben, wegens
het heerschen der pokken. Dit argument lijkt vreemd,
niet alleen omdat kort geleden de acte-examens
L. O. waarbjj oneindig meer candidaten te Breda
kwamen er wel gehouden zijn, maar ook omdat
het argument bezijden de waarheid is.
Men schrijft nu naar aanleiding van deze bepa
ling aan de W. R. Ct.
»Het is zeker erg, dat eene gemeente, die 's zomers
veel bezoekers trekt, door zulk een lichtvaardig
besluit grootelijks wordt benadeeld, maar erger en
ergerljjk tevens is het volgende:
Sedert korten tijd is in Nederland het behartigen
der openbare gezondheid opgedragen aan een niou-
wen diensttak, die krachtens de wet zich op de
hoogte moet stellen van alles wat de volksgezond
heid raakt.
Als organen zijn wetteljjk aangewezen o. a.voor
het geheele land een centrale gezondheidsraad
voor de drie zuidelijke provinciën een hoofdinspec
teur voor Noord-Brabant een inspecteur, inzonder
heid belast met hetgeen de besmettelijke ziekten
betreft, en te Breda eeDe gezondheidscommissie.
Deze allen weten beter dat er te Breda of in
den omtrek schijn noch schaduw van het heerschen
eener ziekte aanwezig iszjj zjjn echter geen van
allen om advies gevraagd.
Naast dezen goed geregelden dienst schijnt er dus
in den Haag of elders een ambtenaar te zijn, dio
het recht en de macht bezit of zich aanmatigt om
te beslissen over het voorkomen van epidemieën
en alleen afgaande op het een of ander leuterpraatje
er aldus den minister laat in loopen en anderen
schade berokkent, 't Is waarlijk te hopen, dat bet
nieuwe toezicht op de volksgezondheid een onder
zoek instelle om dit ingrijpen in zjjn taak in het
vervolg te voorkomen."
De moord te Kuitaart.
Toen we onlangs melding maakten van de beloo
ning, door den officier van justitie te Middelburg
uitgeloofd voor dengane, die aanwijzingen kon doen,
welke eene veroordeeling ten gevolge hadden in deze
Roman van O. Klaüssmann.
XVII.
Drie keor was Jozef Bartel dien avond het huis
van den advocaat Schroder voorbjjgegaan, voordat
hij besloot, de stoep op te gaan en aan de schel
te trekken. De huishoudster, die hem open deed,
verklaarde, dat de heer Schroder wel thuis was,
maar om dezen tijd geen bezoeken over zaken
placht te ontvangen. En eerst toen de vreemdeling,
wiens bedeesd en bescheiden voorkomen een zeer
gunstigen indruk op haar maakte, als 't ware
smeekte, dat zij ten minste eens zou beproeven,
hem een kort onderhoud te verschaffen, liet zjj
zich zjjn naam noemen, om hem aan te dienen.
Eenige minuten later stond de boekhouder, zjjn
hoed verlegen tiisschen de vingers draaiend, in
het kantoor van den advocaat, die hem van zijne
relaties tot de Gltickauf-maatschappjj van naam
en gezicht nog zeer goed kende.
»Ga zitten 1 Waarmee kan ik u van dienst zjjn
>Ik vraag duizendmaal verschooning, meneer i
Schröder Het is eigenlijk onbehoorljjk, u nog zoo
laat te storen, maar ik ben den gehaelen dag op
het kantoor, en voorts dacht ik, dat het misschien
geen uitstel tot morgen kon lijden."
>Wat kan geen uitstel lijden Hebt u mij eene
geruchtmakende moordzaak, schreven we daarbovei
seen veeg teeken". Thans herinneren we ons, wa'
destjjds mr. Frans Coenen Jz. over het uitleen
i van dergelijke belooningen schreef in Hollandia. Hij
maakte daarin c. a. de volgende niet onaardige
opmerkingen
»Ik wou nog zeggen, dat ik het uitloven van vier
honderd gulden voor hem, die don moordenaar
aanbrengt, buitengewoon ongepast vind, zooals
allo dergelijke kunstmiddeltjes; le omdat het hier
werk voor justitie en politie is, dat zij door middel
van zoo'n ezelsbruggetje van zich af trachten te
schuiven, 2e omdat het al erg genoeg is, dat er
zooveel politiemannen moeten zijn, die hun mede-
menschen bedillen en bewakon, en men niet noode-
loos daarenboven het geheele menschdom tegen
j elkaar hoeft op te hitsen.
Dat is togen de publieke moraal.
3e maakt men door zoo een aankondiging het
geval nog veel gewichtiger dan het was en brengt
vele hoofden er toe aan niets anders meer te
denken, over niets anders te praten dan over moord
en nog eens moord.
Dat is tegen de publieke veiligheid."
GOES, 6 Juli 1903.
Zaterdag jl. slaagde te Amsterdam voor het
eerste gedeelte van het arts-examen dhr. W. H.
Ittmann.
Bij Kon. besl. zijn, met ingang van 1 Augus
tus, benoemd tot plaatsvervangers van den districts
veearts, wien Dordrecht als standplaats is aange
wezen, de hh. D. B. Wagenaar te Kortgene en
J. P. L. Qoemans te Zieriksee.
In de Raadsvergadering van Kattendjjke, j.l.
Vrijdag namiddag te Wilholminadorp gehouden,
wenschte de burgemeester de herkozen leden C. de
Wilde en P. K. van Daalen geluk en veBtigde er de
aandacht op, dat de ingezetenen tevreden zijn met
de wijze, waarop zij hun mandaat hebben vervuld,
daaruit blijkende, dat zij bij enkele candidaatstel-
ling zijn gekozen.
Vervolgens had de installatie plaats van den
nieuwbenoemden secretaris, dhr. De Graaf. Na de
verrichte eeden te hebben afgelegd, wenschte de
Burgemeester hem geluk met zijne benoeming en
wees er hem op, hoeveel omvangrijker de werk
zaamheden, aan deze betrekking verbonden, thans
zijn, in vergelijking van dertig jaar geleden, dooi
de uitbreiding der gemeente-administratie. Hij zag
hierin echter geen bezwaar, daar de nieuwbenoemde
over jeugdiger kracht kan beschikken dan de aftre
dende. Deze had echter in zijn voordeel, dat bjj de
genegenheid van een ieder, van rjjk en arm, ge
noot, terwijl de nieuwe secretaris in de gemeente
nog vreemd is.
Dhr. De Graaf verkreeg daarna het woord en
erkende, dat het geen gemakkelijke taak is, do
genegenheid der ingezetenen te verwerven, maar
hij achtte dit toch geen ernstig bezwaar, daar hij
zich in de gemeente komt vestigen en spoedig met
de beide onderdeelon der gemeente zal kennis ma
ken. Hij verzocht daarbij den steun van den Bur-
gemoestor en van de Raadsleden en verklaarde zich
mededeeling te doen
»Niet juist een mededeeling. Het is eigenlijk
maar een vraag of wel een verzoek, zooals men
bet wil noemen. Toen u vandaag in mijne tegen
woordigheid mot den directeur-generaal over juf
frouw Winter sprak, hoorde ik toevallig, dat u
haar verdediging op u wilt nemen, en toen dacht
ik
»Nu? Biecht maar op! Ik heb inderdaad de
verdediging der jonge dame op mij genomen."
»Ah, dat is goedzoide de boekhouder met
eene uitdrukking van oprechte vreugde." >Dan
zult u de menschen zeker heel gauw bewijzen, dat
zij onschuldig is en dat hot een misdaad was, haar
in de gevangenis te zetten".
»Ik hoop hot. Maar daar u zoo vast van de
onschuld mijner cliënte overtuigd is, meneer Bar
tel, moet ik wel aannemen, dat u meer van de
zaak weet, en dat u gekomen is om mjj eenige
inlichtingen te geven".
Jozef Bartel, die op een hoekje van den stoel zat
•n nog altjjd zijn hoed tusschen de vingers draaide,
maakte een bijna angstig afwerend gebaar.
»Neen, neen volstrekt niet! Wat zou ik er
van weten, meneer SchröderIk ben nooit met de
dames in aanraking gekomen. Juffrouw Winter kan
u onraogeljjk iets dergeljjks gezegd hebben".
Schröder keek den zonderlingen man onwille
keurig scherper aan. >Mag ik u dan een verklaring
over het doel van uw bezoek vragen
»Ik ik dacht slechts, dat juffrouw Winter
niet in de gelegenheid zoude zijn de kosten voor
gaarne bereid den ingezetenen, waar hij kon, van
dienst te zijn.
Hoewel dhr. Risseeuw reeds vroeger van zijne
betrekkingen was ontheven, was zjjne tegenwoor
digheid in deze vergadering verzocht om een blij
vende herinnering en een dankbetuiging te ont
vangen van het gemeentebestuur voor de goede
wijze, waarop hij gedurende ruim dertig jaar de
betrekking van secretaris en ontvanger heeft ver
vuld. Tot aandenken werden hem geschonken zes
prachtige fotografieën in lijsten, vervaardigd door
dhr. Magielse te Goes, en voorstellende gezichten
uit Kattendijke en Wilhelminadorp.
Dhr. Risseeuw, blijkbaar getroffen, dankte het
bestuur en verklaarde, de gemeente niet te zullen
vergeten, niettegenstaande de band, die hem daar
aan bond, is verbroken.
Na het afdoen van eenige andere punten der
agenda werd de vergadering gesloten.
Naar men ons mededeelt zal voortaan door den
secretaris-ontvanger eiken dag in de morgenuren,
zoowel te Kattendijke ala te Wilhelminadorp, zitting
worden gehouden. Men maakt daarbij de opmer
king, dat deze uren ongeschikt gekozen zijn, daar
eene arbeidende bevolking, zooals Kattendijke voor
het meerendeel bezit, tot aan den avond op het veld
werkzaam is. De avonduren zag men daarom liever
als kantooruren aangewezen.
De Waterloo-collecte heeft opgebracht te
Koljjnsplaat f 7,73 Vs, to 's-Heer Arendskerke met
Nieuwdorp f9,161/3 en te Oudelande f5,25.
Van een voorgonomen bezoek van den Prins
Gemaal aan Zeeland, waarvan een gerucht ging,
is, volgens de N. R. Ct. daar, waar men 't weten
kan, niets bekend. Het bericht kan bepaald worden
tegengesproken.
De leden der Eerste Kamer van de Staten-
Generaal zjjn ter vergadering bijeengeroepen tegen
Woensdagavond aanstaande te half negen.
Bjj de Tweede Kamer is ontvangen eene
missive van don minister van binnenlandsche zaken,
houdende mededeeling dat, bljjkens schrijven van
den minister van justitie van 30 Juni jl., de heer
Jean Arnoldtslid der Tweede Kamer, bjj vonnis
der arrondissements-rechtbank te Maastricht, dd.
28 Mei jl., is verklaard in staat van faillissement,
welk vonnis is gegaan in kracht van gewjjsde.
Ks*abbendijke. In de Zaterdag gehouden raads
zitting werden tot leden van het stembureau voor
de stemming op 10 Juli a. s. gekozen de heeren
Jac. WellemanJ. Sonlce en Jac. Butijn.
Kerknieuws.
Geref. Kerk.
Beroepen te Anna Jacoba Polder ds. A. Dekkers
te Veere.
ATed, Hervormde kerk.
Ba-psele. Zondagvoormiddag werd in do Her
vormde ko'k alhier plechtig ingewijd het nieuw
orgel, geschonken door nu wjjlen jhr. A. Wvan
Borssele, Ambachtsheer van deze gemeente. Het
d8 verdediging te betalen of dat dat men
iets anders voor haar zou kunnen doen. Ik ik
zou heel gaarne uit mijne geringe middelen maar
niemand zou er iets van mogen vernemen
j>U woudt mjj honoreeren, meneer Bartel u
Neem mij niet kwalijk, wanneer dit aanbod mjj
eenigszins verbaast. Hebt u niet zooeven gezegd,
dat er geene betrekkingen tusschen u en de dames
Winter bestaan hebben
ZekerIk zweer het u, meneer Schröder. Maar
ik heb zoo'u innig medelijden met de arme jonge
dame, en ik vind het zoo gemeen, dat men haar
laat boeten voor de schuld van een ander en
en
Zijn hoed rolde hem uit de band of misschien
ook had hij hem opzetteljjk laten vallen, om, door
te kunnen bukken, den onafgebroken op hem ge-
richten blik van den ander te kunnen ontwjjken.
Schröder ging voort»De quaestie van mijn
honorarium is tusschen juffrouw Winter en mg
reeds geheel geregeld. In dit opzicht is uw tus-
schenkomst dus niet meer noodig, en als u meent,
de jonge dame in een of ander opzicht van dienst
te kunnen zjjn, moet ik het aan u overlaten, u
dienaangaande in directe verbinding met haar te
stellen. Maar ik geloof inderdaad ternauwernood,
dat het aanbieden eener geldeljjke ondersteuning
op eene gunstige ontvangst zou kunnen rekenen."
Bartel was opgestaan en stofte zjjn hoed af.
>Dan zal ik het natuurljjk niet doen, en ik
had het ook eigenlijk niet zoo bedoeld. Hoe zou
ik in mjjn bescheiden positie juffrouw Winter eene
kerkgebouw was geheel gevuld met hoorders en
belangstellenden uit de gemeente en hare omgeving.
De nieuwe Ambachtsheer en twee andere hoogge-
plaatsten vereerden de kerkeljjke gemeente met
hunne tegenwoordigheid. De predikant hield zjjne
feestrede naar aanleiding van Ps. 150.
Een bekwaam musicus bespeelde het fraaie orgel
op zulk een heerljjke wjjze, dat duideljjk aan het
licht kwam welk kostelijk geschenk de kerk heeft
ontvangen.
Kapelle. Ter vervulling eener vacature als
gemachtigde in het kiescollege, ontstaan, doordat
dhr. Arie de Groene, deze gemeente, metterwoon
heeft verlaten, had hedenmiddag een verkiezing plaats.
Opgekomen waren 39 kiezers. Uitgebrachte gel
dige stemmen 38. Hiervan verkregen dhr. D. Schipper
Mz. 16 en dhr. Jakobus Larooy Jbz. 14 stemmen,
terwjjl de overige stemmen verdeeld waren. Alzoo
herstemming tusschen de h.h.D. Schipper Mz. en
Jakobus Larooy Jbz. op Woensdag 22 Juli a. s.
Onderwijs.
Wemeldinge- Op de voordracht voor onder-
wjjzer to Lage Zwaluwe komt o. m. voor de heer
F. G. Dominicus, volontair aan school I, alhier.
Kruiningen. Van hier zjjn toegelaten aan do
Rjjks Hoogere Burgerschool te Goes J. Foley, A.
Foley en J. van Dijke, zonder voorafgaand toelatings
examen.
Rechtzaken.
Jachtwet-OvertredingToen 7 Maart jl. een
biduur voor 't gewas in de Gereformeerde Kerk
t# Oostermeer (Fr.) werd gehouden, loste men een
schot door de glazen van het kerkgebouw. De dader
werd door den kantonrechter veroordeeld tot f 10
boete of 3 dagen hechtenis, wegens overtreding der
jachtwet.
Wekeiijksch algemeen overzicht.
De heer Waldeck Rousseauoud-minister president
van Frankrijk is zooals men weet de vader der
veel besproken wet op de congregaties. De tegen
woordige minister-president Combes heeft op do
meest radicale wjjze de wet van zjjn voorganger
toegepast. Hjj heeft er alles uitgehaald wat er uit
gelezen kon worden.
En nu heeft de heer Waldeck Rousseau in den
Senaat zijne stem verheven om te protesteeren tegen
de wijze waarop zjjn wet is toegepast. Op kalme
en logische wjjze is hjj opgekomen tegen de veroor
deeling en bloc, tegen wat men genoemd heeft de
behandeling met de guillotine. Waarom heeft hij dat
thans gedaan en niet eerder Dat is een nieuw
vraagstuk, dat Rousseau aan de Fraüsche politici
heeft opgegeven. Men gelooft niet, dat hjj Combes
wil omver werpen om weer zelf op de oude plaats
te komen. Maar wat wil hij dan Is hjj verschrikt
door de resultaten van den strijd, waartoe zjjne wet
aanleiding heeft gegeven, door de daling der Fran-
sche rente, die altijd op een critieken toestand wjjst
In een Duitsch blad wordt eene andere oplossing
aan de hand gedaan. Waldeck Rousseau heeft in zjjne
rede 0. a. gezegd, dat de financieele gevolgen van
geldeljjke ondersteuning kunnen aanbieden Ik ben
een arme man. Een paar honderd mark dat
zjjn al mjjn spaarpenningen. Ik dacht alleen, dat
ik dat men zjj kan toch niet dien verschrik-
kelijken gevangeniskost eten, meneer Schröder
Zijne woorden klonken, alsof hjj niet dan met
moeite de traneD bedwong, en Herman Schröder
had weinig menschonkennis moeten hebben, om
de eigenljjke beweegredenen zjjner zonderlinge
belangstelling voor Martha Winter nog altjjd niet
te raden. Hjj gevoelde zoo iets als medeljjden met
den man, wiens voorkomen waarlijk geen aanvechting
van jaloezie in zjjn gemoed kon doen ontstaan.
»Maak u daarover niet bezorgd, meneer Bartel,"
zeide hjj. »De faciliteiten, welke volgens de be
staande voorschriften aan een verdachte toegestaan
kunnen worden, geniet juffrouw Winter natuurljjk.
Wees verzekerd, dat in dit opzicht voorloopig niets
meer kan worden verkregen
»Ja ja dat had ik wel kunnen denken",
prevelde de boekhouder. »Maar ik had toch geen
rust. En wanneer wanneer zal men haar weer
in vrijheid stellen
»Dat is vooralsnog helaas niet te zeggen, maar
het za) ongetwijfeld op denzelfden dag gebeuren,
waarop men zal weten, hoe het bankbiljet van
duizend mark in de schrjjftafel van juffrouw Winter
gekomen is."
>Ja danMaar ais men haar anders niets
bewijzen kan, mag men haar toch onmogeljjk zoo
lang in de gevangenis houden. Want degeen, die
het bankbiljet daar neergelegd heeft, zal sick
