1903. N°. 73.
Dinsdag 23 Juni.
90sle jaargang.
FEUILLETON
De Boekhouder.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prps per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, IjfêS.
Afzonderlijke Hommers 5 cent.
was 2 J«E8*H ag*
De prijs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct.
Bg directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelgks- en doodberichten en de daarop betrekkin^ hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regols f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald-, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
Openbare verpachting bij opbod,
op V r g d a g 3 Juli 190 3,
ten Raadhuize, des voormiddags 10 uren, van
lo. 1 H.A. 3 A. 85 c.A. gemeentegrond, gele
gen aan de Westzijde der Haven, thans in pacht
bij P. van Z weeden
2o. 53 A. 40 c.A. gemeentegrond, gelegen bui
ten de 's Heer Hendrikskinderen barrière, thans in
pacht bij W. Duvekot;
3o. de grasetting van den Singel beginnende
aan den z g. Zeedijk in Galghoek tot aan de Verlaat
bp het ïavelijn de Grenadier, thans in pacht bij
P. Schrijver
4o. de grasetting van de wegen laügs den West
singel en in de Poel, thans in pacht bij P. Schrijver
5o. de grasetting van de wegen in den Goeschen
Polder thans in pacht bij P. Schrjjver.
Alles voor den tijd van 7 jaren en op de voor
waarden, die ter secretarie gedurende eiken werkdag
van 92 uren ter lezing liggen.
Goes, 20 Juni 1903.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
DE KONING KOOIJ.
De Secretaris,
VAN REIGERSBERG VERSLÜIJS.
De vaccine-wet.
Dr. H. P. Kapteyn schrijft in het AT. v. d. D.
naar aanleiding van de aanhangige vaccine-wet
Het zoeken naar wegen om hot den menschen
gemakkelijker te maken, hunne kinderen niet te
doen inenten door vele uitnemende, ernstige en
oprechte mannen, is voor mij een overtu:gend bewijs,
dat zij persoonlijk weinig of geen kennis gemaakt
hebben met de pokziekte.
Wanneer zij van nabij hadden kunnen zien en
overwegen, wat ik in de jaren 1863 tot 1872 heb
waargenomen, dan geloof ik stellig, dat hun de
moed zou ontbreken om ontwerpen van wet voor
te stellen en te verdedigen, die de poorten voor de
pokziekte weder wijder openstellen. De walging,
die opgewekt wordt door een groot gezin, dat aan
pokken lijdt, hetzij in eene kleine woning of in een
nog veel kleiner kajuitje in een turfschip (zooals
ik te Zwartsluis menigmaal zag) is onbeschrijfelijk.
De hartverscheurende tooneelen van grievend zelf
verwijt van ouders, die, ondanks ernstige waar
schuwing van den geneesheer, dat het gevaar voor
hunne kinderen nabij was, wegens gemoedsbezwaren
weigerden die kinderen te laten inenten, bij de
lijkjes van hunne kinderen, zij laten op den
toeschouwer een onuitwischbarcn indruk na.
Persoonlijk heb ik in dien tijd in menig huis
gezin in Zwartsluis met al de kracht, die in mg
was, de ouders gewezen op hunne groote verant
woordelijkheid voor het leven en het welzijn hunner
kinderen.
Ik vroeg hun, of zg niet geloofden aan de be
schuttende kracht van de koepokstof.
De meesten antwoordden, dat zij daarvan vol
komen overtuigd waren, want dat zij dagelijks de
sprekende bewijzen van het nut der vaccine zagen
maar dat hun geloof hun verbood om voorbehoed
middelen te gebruiken.
Ik wees hen er op, dat dit voor hen de zaak
30
Roman van O. Klaussmann.
Hermine had geen bepaald uitgangspunt voor
deze verdenking, maar met zelfkwellende hardnek
kigheid hieJd zij zich er aan vast. En toen Martha
bij haar binnentrad ernstig en koel en terug
houdend, zooals altijd sedert het verdwijnen van
haar broer bespiedde zij met kwaaddenkende op
merkzaamheid haar trekken en haar woorden, om
in een onwillekeurig trillen der lippen, in de eene
of andere onbedachte uitlating misschien eene be
vestiging te vinden van datgene, wat zij vermoedde.
Zij spraken weinig, want sedert haar verschil
van meening over Gerhard Winters schuld een
onoverbrugbare kloof tusschen haar had doen ont
staan, hadden zij elkaar niets te zeggen. Als vreem
delingen hadden zg elkaar in deze laatste tien dagen
behandeld. Zooveel mogelijk hadden zij vermeden,
met elkaar alleen te zgn. Wanneer dit noch
tans niet te vermijden was, had er altijd een druk
kende stemming geheerseht als vaD een naderend
onweer.
Zoo was het ook vandaag. En misschien nog duide
lijker dan vroeger gevoelden zij juist nu hot druk
kende van deze onheilbrengende stemming. Martha
had eenige bitse opmerkingen vaD hare schoonzus
ter onbeantwoord gelaten. Maar na een lang zwijgen
veel erger maakte dat, indien zij aan dat nut ge
loofden, hunne verantwoordelijkheid dubbel groot
was want dat zij verzuimden hunne kinderen te
beschermen, terwijl overal in de rondte ziekte or.
dood rondwaarden en ook hunne kinderen bedreigden.
Treurig waren de tooneelen, waar de ouders, na
het verlies van hunne kinderen, jammerden en
kroten en zichzelf beschuldigden van verzuim. Men
moet dergelijke tooneelen bijgewoond hebben om
voor het geheele leven indrukken mede te nemen,
welke niet meer verflauwen of uitgewischt worden.
De Noord-Hollandsche Veroeniging »Het Witte
j Kruis'4 heeft aan de Tweede Kamer een adres ge
richt naar aanleiding van het door de regeering
aangeboden ontwerp van wet, eene wijziging van
de wet van 4 December 1872 inhoudende, die,
wordt zij aangenomen, naar hare innige overtuiging,
den gezondheidstoestand en het leven van duizen
den ingezetenen in gevaar zal brengen.
De herinnering aan de pokken-epidemie van het
jaar 1870, die don voornaamsten stoot gaf tot de
oprichting van genoemde vereeniging, de nog verBch
in het geheugen liggende epidemieën te Rotterdam
en te 's Gravezande in 1893 en 1894, waarbij het
nut van de vaccinatie en het gevaar, dat de onge
vaccineerden voor de omgeving opleveren, zoo duide
lijk zijn gebleken, doen haar huiveren bij de gedachte,
dat het aantal van de laatsten in belangrijke mate
zal toenemen en zouden voor haar grond kunnen
opleveren tot het verzoek om de verplichting tot
vaccinatie niet tot den leeftijd van den schoolplicht
uit te stellen.
De Vereeniging meent, dat hot oordeel over wetten,
die de volksgezondheid raken en inzonderheid eene
wet als deze, geheel behoort tot de competentie
van geneeskundigen, en, zich beroepende op het
rapport, in den zomer van het vorige jaar omtrent
het onderzoek naar de mogelijke gevaren van de
vaccinatie door een daartoe door het Hoofdbestuur
van de Maatschappij van Geneeskunst benoemde
Commissie uitgebracht, gevoelt de Vereeniging zich
verplicht er bij de Kamer ten ernstigste op aan
te dringen, de voorgestelde wetswijziging te ver
werpen.
GOES, 22 Juni 1903.
Ook H. M. de Koningin-Moeder beefc een
blijk van belangstelling willen geven in de deze
week alhier te houden landbouwtentoonstelling en
eene groote zilveren medaille ter beschikking van
het bestuur gesteld.
Met ingang van 1 Juli is benoemd tot teeke
naar bg het kadaster te Goes dhr. GS. V. Steensel
van der Aa te Utrecht.
Dhr. L. ■Oan Bovenhulp-agent van politie
alhier, is benoemd tot agent van politie te Rotterdam.
Het hoofdbestuur der schippers vereeniging
Schuttevaör" heeft o. a. een adres verzonden aan
den minister van waterstaat om een licht te ont
steken op den oostelijken ha vendam van Hans weert
en Wemeldinge.
De Waterloo-collecte heeft opgebracht te
zeide zg eenklaps »Ik heb vandaag het gevraagd
ontslag uit mijne betrekking gekregen. Daar ik nu
niet langer in staat ben om je een behoorlijke som
voor kost en inwoning te betalen, heb ik het voor
nemen, naar een ander onderdak uit te zien".
Daarop moest ik voorbereid zgn", antwoordde
Hermine ironisch. Vermoedelijk heb je plan Bres-
lau te verlaten".
•Neen, dat plan heb ik voorloopig niet. Want dat
zou niets anders zgn dan een lafhartige vlucht.
Zoo lang er nog een verdenking op Gerhard rust,
zal ik blijven".
•Dat wil zeggenvoor altijd. Maar daar het je,
naar te voorzien is, niet gemakkelijk zal vallen,
met den naam, dien je draagt, hier te Bresiau een
andere aanstelling te vinden waarvan, als het
mij geoorloofd is, dit te vragen, denk je dan je
levensonderhoud te bestrijden
•Dat weet ik op dit oogenblik zelf nog niet. Maar
er zal wel werk voor mij te vinden zijn, zoo niet
als leerares, dan in andere qualiteit. Ik wil mij
liever als dienstbode verburen, voordat ik het veld
ruim voor de leugen en laster".
Misschien als dienstbode bg den advocaat Schiö-
der Ik ben overtuigd, dat hij je heel gaarne en
op zeer aannemelijke voorwaarden zal engageeren."
Martha, die tot nu toe voor bet venster bad
gestaan en haar schoonzuster den rug toegekeerd
had, keerde zich, als door oen onzichtbare vuist
daartoe gedwongen, naar haar om. Zij was ont
steld, maar de beleediging was te verschrikkelijk,
dan dat zg haar dadelijk in al haar beteekenis
Kattendijke met Wilhelminadorp f7,87 te Kloetinge
f 16,33 Vs te Schore f 5,02 te Ellewoutsdgk f 2,12
te 's-Heerenhoek f 2,77 1/2 te Waarde f 4 te Krui-
ningen f 20te Borsele f 4,28 en to Baarland
f3,531/3.
Men meldt uit Zeeland aan de N. R. Ct.
Tot heden behoorde het korps zoogenaamde vaste
arbeiders bg do calamiteuze polders of waterschap
pen, nog niet tot de personen die, volgons het re
glement in de termen vielen bij ouderdom en ge
breken aanspraak te maken op pensioen op een
en ander is reeds vroeger gewezen door bet bestuur
I van een der cal. waterschappen, dat personen, sedert
jaar en dag in dienst der waterkeering, moest ont
slaan, omdat zij wegens ouderdom niet meer in
staat waren te werken, en zonder dat voor deze
ouden van dagen gezorgd kon worden. Naar men
verneemt, zou er nu plan bestaan om een voorstel
te doen, waarbij aan dezen toestand een einde zou
gemaakt worden. Tegenover ambtenaren in dienst
der waterkeeringen, welke wèl recht op pensioen
hebben, verkeeren genoemde personen in ongunsti
ger conditie.
Naar de Tel. verneemt, zullen weldra ont
werpen tot wijziging van de Armenwet en de
Drankwet het departement van binnenlandsche zaken
verlaten.
Biezelinge. Door eenige kiezers dezer gemeente,
buiten de beide kiesveroenigingen staande, zullen
voor de aanstaande verkiezing van twee leden van
den gemeenteraad tot candidate»! gesteld worden de
twee aftredende ledende heeren W. Slabbekoorn
en J. de Geus.
BorssEea Onze Kiesvereeniging heeft tot can-
didaten voor de aanstaande verkiezing van drie
leden van den gemeenteraad gekozen de heeren A.
PolderdijkG. van H Westeinde en J. Duijnkerke.
Adressanten, die onlangs aan heeren Gedepu
teerde Staten herstel van den aanleg van enkele
booten van den Provincialen Stoombootdienst te
Borsele verzochten, hebben toch eenig succes op
hunne pogingen verkregen. Hoewel de aanvraag
niet is ingewilligd is toch toegestaan dat in 't ver
volg kosteloos van Borsele naar Terneuzen kan
worden medegevaren voor reizen van Borsele naar
Vlis8ingen met de booten die te Borsele niet aan-
Onderwijs.
Ged. Staten van Noord-Holland hebben hunne
goedkeuring gehecht aan het besluit van den raad
te Hilversum, waarbij de onderwijzer Kroes en de
onderwijzeres Sluyters zijn ontslagen wegens hun
optreden tijdens de werkstaking.
Land- en Tuinbouw en Veeteelt.
Men meldt uit Zeeland aan do N. R. Ct.
Waren de klachten in de laatste jaren, welke door
de weervisschers aangegeven werden, al zeer gegrond,
de campagne 1903 zal niet minder met zwarte kool
moeten aangeteekend worden, want zoowel haring
als ansjovisvangst was van het begin af slecht en
Jton begrijpen.
•Bij den advocaat Schröder Wat wil je daar
mede zeggen
•O, ben je opeens zoo moeielijk van begrip, m'n
waarde Of meen je werkelijk, dat je mij met een
hoogdravende fraze kunt misleiden omtrent de
redenon, die jou het verblijf in dit huis lastig
maken Ten slotte heb je in 't geheel geen grond,
doze redenen voor mij te verbergen, want je bent
je eigen meesteres, en ik begrijp volkomen, dat je
elders in je vriendschappelijk verkeer met den advo
caat veel minder gegeneerd zult zijn dan hier."
Uit het gezicht van het jonge meisje scheen ook
de laatste druppel bloed geweken maar haar oogen
fonkelden. »Dat is schandelijk riep zij. »Waar
ontleen je_ het recht aan, mij door eene zoo gemeene
toespeling te beleedigen
•Kijk, waarom zoo heftig? Krasse uitdrukkingen
zgn nog lang geen weerlegging. Ik zal wel goede
gronden hebben voor mijne vermoedens. Schröder
is zeer rijk, niet waar En zoo lang je hem tot
beschermer hebt, kun je inderdaad gemakkelijk
van eene aanstelling afzien."
•Zwijg
Met woede, bijna klankloos was dit eenige woord
van Martha's lippen gekomen. Zij had beide handen
op de borst gelegd, en als een beeld van ontzetting
meer dan van woede Btond zij daar voor haar
honend glimlachende schoonzuster. De wroede slag
was te goed aangebracht dau dat hg zijne uit
werking had kunnen missen. Mevrouw Winter was
tevreden over haar succes.
is dit gebleven tot op het oogenblik haast het
tjjdstip van sluiten zoodat de visschers gerust
kunnen zeggen, dat haring- en ansjoviscampagne
totaal is mislukt. Gelukkig, dat sommigen nog iets
in de beurs is gebracht door het vangen van zooge
naamde omvisch, waaronder rog de eerste plaats
bekleedt; behalve rog wordt in enkele weeren ook
nog elft, geep, tong, spiering,, molenaar en finten
gevangen, maar niet van zoodanig© beteekenis, dat
zij den visschers eenig weekgeld geven. Als men
daarbij in aanmerking neemt, dat behalve de pacht
som der weervisBcherijen, nog opgebracht moet
moet worden een som voor het steken der weeren
(het bekende V vormige rijstaketsel, zich over een
verbazende lengte uitstrekkende over de zandplaten),
netten, manden enz., onderhoud van schip, weekloon
der knechts enz., dan behoeft het werkelgk niet
verder betoogd te worden, dat in 1903 de verdiensten
der weervisschers uiterst schamel zijn geweest. Ge
lukkig, dat bij de laatste verpachting dier visscherijen
de pachten toch wat lager geloopen zijn.
De landbouwtentoonstelling.
Deze week is voor Zeeland een week van veel
belang op het gebied van landbouw en veeteelt,
die hartader van het bestaan van bijna alle Zeeu
wen. De landbouwtentoonstelling van wege de •Maat
schappij tot bevordering van landbouw en veeteelt
in Zeeland", die a. s. Woensdag en Donderdag
alhier zal worden gehouden, op eene weide van de
hofstede *Klein Frankrjjk" in de onmiddellijke
nabijheid der stad, belooft heel wat. Nu reeds draagt
het terrein de sporen van hetgeen daar zal te zien
zgn. De firma's Franken en Goemans en wed. J. C.
Massee en Zoon hebben er reeds een aantal werk
tuigen in groote verscheidenheid geplaatst en nog
meerdere worden daarbij gevoegd. Onder de nieuwste
en practiBehe werktuigen zullen daar wel de aan
dacht trekken de aardappelrooiers en aardappel
poters, die daardoor ook meerdere bekendheid en
toepassing zullen verkrijgen. Een aantal machines,
door stoom gedreven, zullen op het terrein in
werking worden gesteld. Behalve van handelaren
en fabrikanten uit deze provincie worden ook vele
inzendingen gewacht van elders. De Delftsche Gist
en Spiritusfabriek 0. a. zal in eene flinke doel
matig ingerichte tent hare producten ter bezichti
ging stellen. Naar wjj vernemen, zullen tevens
eenige varkens en kalvers te zien zijn, die uit
sluitend zijn gevoed met de producten uit deze
fabriek. Het aantal aangevoerde landbouwwerk
tuigen belooft groot te zgn, maar ook andere arti
kelen, landbouw of veeteelt betreffende, zullen niet
op zich laten wachten.
Op een uitgestrekt terrein, onmiddellijk gelegen
naast dat voor machineriën, zal het vee een Igdelijke
verblijfplaats vinden om bekeken en bewonderd te
worden. Men mag verwachten, dat vele en schoone
exemplaren zullen worden ingezonden om mede te
dingen naar de vele prijzen, die zgn uitgeloofd,
maar ook buiten mededinging zal een collectie vee
uit den Wilhelminapolder worden tentoongesteld,
die een ware opluistering zal mogen worden genoemd,
bekend als het is, welken schoonen veestapel men
daar heeft.
Het zgn niet alleen de landbouwers, die in hun
Zeker ik zwgg gaarne, als het jou onaan
genaam is, daarover te hooren spreken. Maar ik
dacht er niets kwaads bij. Waarom zou de advo
caat zich niet bij jou schadeloos stellen, nu hem
op eene andere plaats de verovering mislukt is,
waarop hij gehoopt had Ik gun jou en hem van
harte alle mogelijke geluk."
In de als 't ware verstijfde gestalte van het
jonge meisje was eindelijk weer leven gekomen.
Zij liet de handen zinken en ging rechtstreeks
naar de deur. »Je bent niet waard, dat ik je ant
woord," zeide zg met eene uitdrukking van ver
achting, zooals Hermine er nog nooit had moeten
hooreü. »Dit was de laatste maal, dat wij in dit
leven met elkaar gesproken hebben. Morgen reeds
verlaat ik het huis."
•Veel gelukEn vergeet niet, mg bij je liefste
aan te klagen."
Het laatste had Martha ternauwernood nog ge
hoord want het gedruisch van de achter haar
dicht vallende deur had den klank der giftige
woorden verslonden. Zoodra zg alleen was, sprong
Hermine in de canapé op, haar mooi gezicht ver
wrong zich tot een gezicht als van een furie, en
hare kleine handen balden zich tot vuisten, alsof
zij op 't punt stond, zich op een onzichtbaren
vgand te werpen.
•De laatste maal siste zij in hartstochtelijke
woede. »Neen, slang, de laatste maal was hot nog
niet 1 Want wij hebben nog niet met elkaar afge
rekend. We zullen zien, of hij jou ook dan nog
tot zijne vrouw zal maken de bravo advocaat L"
