1903. N°. 55.
Zaterdag 9 Mei.
90stc jaargang.
Bij dit no. behoort een bijvoegsel.
FEUILLETON
De B oekhouder,
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrjjdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prjjs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, 1,25.
Afzonderlijke nommers 5 cent.
ënxassdietg tnaffi jsdwcfpSesaSEéffa wéoi* 2 op s«sa ötsg
uiigavti
De prijs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct.
Bp directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent, per regel
HAVEN van GOES.
Burgemeester en Wethouders van Goes geven
kennis aan de belanghebbenden, dat voor de ge
wone onderhoudswerken de haven van Goes zal
gesloten zijn
van Zondag 7 Juni des namiddags
I uur tot en met Zaterdag 20 Juni-
In dien tusschentijd wordt niet geschut.
Op Zondag den 21 en Sfiaandag 22 Juni
wordt weder water ingenomen en het al of niet
schutten door den Sasraeester geregeld.
Tot en met de 3de week in Juli kan het schut
ten niet regelmatig geschieden wegens het lichten
der sasdeuren.
Goes, den 8 Mei 1903.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
DE KONING KOOIJ.
De Secretaris,
VAN REIGERSBERG VER3LUIJS.
GOES, 8 Mei 1903.
Van de kommiezen bij 's rijks belastingen in
Zeeland zijn o. a. bevorderd tot de eerste klasse
J. J. Vijverberg te Goes, thans tweede klassetot
de tweede klasse J. J. Pannekoek te Ellewoutsdijk.
Bjj het door de Staatsspoorwegen te Utrecht
gehouden examen voor klerk-telegrafist 3e klasse
slaagde o. a. H. Meidenkamp te Kruiningen-Ierseke.
Het is thans zeker, zegt de N. R. Ctdat te
Vlissingen een brigade marechaussees gevestigd
zal worden.
Bij kon. besluit is benoemd, met ingang van
1 Juni, tot directeur vau het huis van bewaring
te Rotterdam dhr. H. Bierenbroodtpotthans adjunct
directeur 2den rang in de strafgevangenis te Utrecht,
vroeger te Goes.
Het Hbl. verneemt uit Montone, dat president
Kruger het goed maakt en dat zjj, die hem in
enkele maanden niet zagen, getroffen werden door
Roman van O. Klaussmann.
De koelheid en afgemetenheid van zijne verkla
ring brachten Hermine den omvang van haar flater,
dien zij begaan had, onder het oog. Voor bet oogen-
blik was er geen gelegenheid moer de fout weer
goed te maken.
Want de advocaat haalde zijn horloge te voor-
schjjn eu voegde, nog voordat de ontstelde jonge
vrouw hem had kunnen antwoorden, er aan toe
j>Maar laten wij van ganscher harte wenschen en
hopen, dat de vrees van dokter Weiss overdreven
geweest is. En nu zult u het mij zeker niet kwa
lijk nemen, als ik heenga."
Toen hij het huis van Winter verliet, geschiedde
dit met het onwrikbare voornomen, het voortaan
niet meer te betroden. Mevrouw Winter echter
moest wel iets dergelijks op zijn gezicht gelezen
hebbenwant toen hij nog ternauwernood de
straat kon hebben bereikt, zat zij reeds aan haar
schrijftafel, om langs schriftelijken weg de recht
vaardiging te beproeven, waarvoor hij haar geen
tjjd gelaten had. Zij schreef hem, dat hij haar
bitter onrecht zou aandoen, als hij de heftige uit
lating over de plannen van haar man als liefdeloos
heid tegenover haar schoonzuster beschouwde. Ook
indien Gerhard zyno zuster niet mocht bedenken,
zou zy het als haar heilige plicht beschouwen,
voor Martha ten allen tjjde een zorgende vriendin
te zijn. De vluchtige opwelling, waarover zij zich
direct daarna diep geschaamd had, was slechts een
gevolg van haar zenuwachtigheid, veroorzaakt door
zorgen en door het opwindende verstoppertjespel
dor laatste vier-en-twintig uren. Het had haar zeer
gedaan, te denken, dat, niettegenstaande haar trouwe
echtelijke plichtsbetrachting, die haar waarlijk soms
moeiljjk genoeg gevallen was, haar man meer van
zijn zuster hield dan van haar. En alleen dit gevoel,
niet echter de gedachte aan het armzalige geld,
had haar de leelijke woorden ingegeven. Het was
haar een behoefte hem dat te zeggen, want het zou
voor haar een ondragelijke gedachte zijn, juist door
hem verkeerd beoordeeld te worden. Van het testa
ment werd in den brief niet meer gesproken maar
hij eindigde met een ondanks haar voorzichtigen
vortn voor den advocaat zeer duidelijke vingerwijzing
naar de groot© verandering, die binnen kort in
zijn vermeerderde kracht. Kruger gaat 15 Mei naar
Nederland, waar hij zich de villa »Djemnah" te
Hilversum tot verblijf heeft gekozen.
De SiA&tscommissie voor de spoorweg-enquête
heeft aan de besturen der vakvereenigingen van
spoorwegpersoneel, ook aan de afdeelingen van den
Ned. Bond van spoor- en tramwegpersoneel, de
volgende circulaire verzonden
»De Staatscommissie tot het instellen van een
onderzoek ten aanzien van de rechtsverhoudingen
en do voorwaarden, waaronder het personeel bij het
spoorwegbedrijf in dienst is, heeft de eer u hierbij
een afdruk toe te zenden van eene door haar vast
gestelde lijst van vraagpunten voor dat onderzoek.
Wenschende over do vragen, waarover het onder
zoek loopen zal, zooveel mogelijk licht te doen op
gaan, zoude zij er prijs op stellen omtrent did vraag
punten of sommige daarvan van u zoodanige schrifte
lijke inlichtingen te ontvangen, als uw werkkring
u in de gelegenheid stelt te verstrekken. Voor zoover
do bjjgevoegde lijst aan volledigheid mocht te wen
schen overlaten, zal de commissie ook gaarne mode-
deelingen ontvangen omtrent onderwerpen, daarin
niet vermeld, mits deze vallen binnen de grenzen
van het haar opgedragen onderzoek.
Zij veroorlooft zich er op te wijzen, dat het haar,
ter volvoering van hare taak, te doen is om zake
lijke inlichtingen betreffende de rechtsverhoudingen
en de voorwaarden, waaronder het spoorwegpersoneel
in dienst is, en betreffende bij dat personeel be
staande grieven.
Voorts beveelt de commissie zich beleefdelijk aan
voor een opgave der personen, die naar uwe mee
ning meer bijzonder in aanmerking zouden komen
om als geiuigen of deskundigen te worden gehoord.
De commissie zoude wenschen, dat die opgave voor
elk dier personen behalve zijn naam, zjjn voorna-
m9n, zijne woonplaats en zijn nader adres, voor
zooveel doenlijk ook inhield waar, en in welke be
trekkingen en b|j welke spoorwegmaatschappij h|j in
dienst is geweest, alsmede of hij al dan niet thans
nog bij de maatschappij in dienst is.
Daar de commissie voornemens is zoo spoedig
mogelijk tot het verhooren van getuigen en des
kundigen over te gaan, zal het haar aangenaam
zijn, de verzochte inlichtingen en opgave vóór den
Martha's leven zou plaats hebben en waardoor haar
toekomst eens en vooral verzekerd zou worden.
»Indien hij werkelijk voor mij verloren was",
dacht Hermine, terwijl zij den tamelijk langen brief
sloot, »haar ten minste zal hij nooit behooren!"
Nog op den avond van denzelfden dag moest de
brief in handen van den advocaat geweest zijn.
En vier-en-twintig uur later kwam een aan mevrouw
Hermine Winter geadresseerd briefje van Hermann
Schröder8 hand, dat zij wel als zijn antwoord mocht
beschouwen, ofschoon daarin niet gesproken werd
van haar brief, dien zij als »streng vertrouwelijk"
gewaarmerkt had. Het bevatte niets anders dan
hoffeljjken dank voor de tot nu toe genoten gast
vrijheid en een verzoek, hem te verontschuldigen,
indien het hem tengevolge van zijn veel werk niet
meer mogeljjk mocht zijn, de familie voor haar
vertrek naar Spindeliniihle persoonlijk goede reis
te wenschen.
Toornig scheurde de jonge vrouw het briefje in
flardenwant dat was niets anders dan eene
weigering in den meest ondubbelzinnigen vorm.
En al de prachtige luchtkasteelen, waarmede haar
wenschen het beeld der toekomst reeds gevuld
hadden, schenen voor deze hoffelijk afgemeten
woordon in 'tniet te verzinken.
Haar reeds lang gekoesterde afkeer van haar
schoonzuster evenwel, in wie zij de eigenlijke
oorzaak van haar pijnlijke teleurstelling zag, ont
aardde van dit oogenblik af in doodelijken haat.
De heer George H. Miller scheen zich in het
gastvrije huis van zijn zwager zoo op zijn gemak
te gevoelen, dat hij zijn bezoek in strijd met
het aanvankelijke voornemen tot meer dan een
geheole week uitbreidde.
De verhouding tot z|jno zuster evenwel had ge
durende dien tjjd aan hartelijkheid eerder verloren
dan gewonnen. Hermine scheen hem voortdurend
met zeker wantrouwen gade te slaan, en met name
gedurende de laatste dagen van zijn verblijf trachtte
zij elk alleenzijn tusschen hem en haar man te
voorkomen. De spottende blikken en de voor haar
alleen begrijpelijke toespelingen van den Ameri
kaan" deden zien, dat hjj haar bedoeliDg en ook
de redenen daarvan zeer goed doorgrondde. Voor
't overige ochter bleef bij tot het laatste oogenblik
altjjd even vriendeljjk en beminnelijk, terwijl zijn
gedrag tegenover Martha juist dat van een ornstigen
aanbidder was. Dat hem van dien kant ook niet
de geringste aanmoediging ten deel gevallen was,
daarover kon hg niet in twyfel verkeeren. De jonge
len Juni a. s. te ontvangen, onder h-t adres:
Staatscommissie van enquête omtrent
het Spoorwegpersoneel,
's-Gravenhage.
De volgende lijst van vraagpunten behoort bij de
circulaire
I. a. Aard van den dienst. Onafgebroken inspan
nende arbeid. Andere dienstverrichtingen. Nacht
dienst (tusschen welke uren), b. Diensttijd. Korte
rust- en schafttijden, c. Dagelijkscbe vrije t|jd. d. Ge
legenheid tot vervulling van godsdienstplichten.
e. Vrije Zondagen./. Vrije dagen. Verloftjjd.^. Re
glementaire voorschriften omtrent dienst- en rust
tijden. h. Naleving van art. 113 Algemeen Regle
ment voor den dienst op de spoorwegen. Controle
daarop. Ontheffingen eu regelen daarbjj gevolgd.
II. a. Wijze van berekening van het loon. Dag
loon, uurloon, stukloon, b. Bedrag van het loon.
c. Loon voor vrijo dagen en bjj verlof, d. Vergoeding
van overwerk, nachtdienst, Zondagsdienst, e. Ver
goeding bij verplaatsing, f Premiestelsels. Voor-
en nadoelen der premiën. Wijze van berekening en
bedrag der premiën. g. Tijd van uitbetaling van
loon en premiën. h. Vrjje of goedkoope woning.
Inrichting en staat van onderhoud dor woningen.
i. Genot van tuingrond, j. Vrij vuur en licht. k.
Verschaffing van kleeding. I. Vrij vervoer, m. Gra
tificatiën. 7i. Uitoefening van nevenbedrjj ven door
het personeel of de gezinnen.
III. a. Geneeskundige hulp. Ondersteuning bij
ziekte, ongevallen, invaliditeit, ouderdom of over
lijden. b. Beheer van bestaande ondersteunings-,
pensioen- en woduwenfondsen. Contróle daarop.
IV. a. Voorwaarden van aanstelling en bevorde
ring. Tijdelijke en vaste aanstelling, b. Wijze waar
op dienstcontracten worden aangegaan, c. Inhoud
dier contracten. Reglementen. Hunne bekendmaking
aan het personeel, d. Duur der dienstverbintenis.
e. Ter my n van ontslag en van opzegging, Leef
tijd van ontslag, g. Boeten en andere straffen.
Beklag, h. Indiening van verzoeken en klachten,
behandeling daarvan.
V. a. Verhouding van chefs en personeel, b.
Verhouding tusschen de onderneming en de orga-
nisatiün van het personeel, c. Redenen van minder
gunstige verhoudingen, d. Werkstakingen. Hare
oorzaken en gevolgen, e. Voorkoming, bijlegging
le er ar es had hem integendeel in 't laatst beslist
afwijzend behandeld en zich misschien alleen door
de beleefdheid, die zij den gast van het huis ver
schuldigd was, laten weerhouden, hem te verzoeken,
van zijne familiariteit verschoond te blijven.
De toebereidselen voor het zomerverblijf in
Spindelmühle werden door de jonge vrouw met
grooten ijvor gemaakt. En het was haar in elk
geval zeer welkom, dat Martha niet mee wilde
gaan. Want de jonge leerares had van de ouders
van eën harer leerlingen de zeer hartelijke uit-
noodiging ontvangen, de vacantie op hun bij Liog-
nitz gelegen landgoed door te brengen en zij had
reeds daarom de uitnoodiging aangenomen, omdat
het ook voor haar een opluchting was, voor een
tijdlang verlost te zijn van het familieleven met
haar schoonzuster.
De advocaat Schroder had zij sedert dat mid
dagmaal nog slechts één keer op haar weg naar
school ontmoet. Maar zy had zich ditmaal waar
lijk niet kunnen vleien met de hoop, dat het eene
door hem opzettelijk uitgelokte ontmoeting was.
Want hij was haar met een zeer stijven eu stommen
groet voorbij gegaan.
VI.
Middernacht was voorbij maar in de kantoren
van de maatschappij »Glttckauf" brandden met zacht,
eentonig gesis nog altijd de gasvlammen.
Men schreef 30 Juli, en zooals altijd op do beide
laatste dagen der maand, als de boeken voor de
contróle afgesloten moesten worden, moest Winter,
om het moeilijke eu omvangrijke werk af te krijgen,
een groot deel van den nacht te hulp nemen.
Voor den boekhouder Bartel bestond geen ver
plichting, na de gewone diensturen op het kan
toor te blijven. Maar omdat hij nooit eene ge
legenheid liet voorbijgaan, om zijn on vermoeiden
dienstyver aan den dag te leggen, stelde h|j zich
ook voor dit nachtelijk werk altijd met de meeste
bereidwilligheid ter beschikking van zijn chef.
Dat niet alleen het eigenlijke kantoor, maar ook
het aangrenzende vertrek verlicht was, had zijn
oorzaak in do vaste' gewoonte van den boekhouder,
bij het optellen van groote getallenreeksen de
verschillende getallen halfluid te prevelen een
gewoonte, die den zenuwachtigen kassier in zjjn
eig9n werk altijd gevoelig stoorde.
Sedert acht uur 's avonds reeds zat de boekhou
der hier, zonder dat bjj ook maar één enkele maal
zijne plaats verlaten of zyn werk ondorbroken had.
Maar nu begon het hem voor do oogen te sche
en beslissing van geschillen tusschen de onderneming
en het personeel.
VI. Inrichting van de spoorwegen, van het
materiëel, van de stations en van de werkplaatsen
met het oog op de veiligheid, de gezondheid en het
yrelzyn van het personeel.
's-Gravanpolder. In de Donderdag gehouden
vergadering van ingelanden van den polder 's-Gra-
venpolder waren 11 ingelanden tegenwoordig, uit
brengende 15 stemmen. De rekening 1902/8 bedroeg
in ontvang f 1270,86'/j, in uitgaaf f 1018,10, dus
sluitende mot een goed slot van f252,761/z. De
begrooüng werd in ontvang en uitgaaf goedgekeurd
op f 1200,91 éeu post gaf aanleiding tot lang
durige beraadslagingen. De polder Oo8ter-Zwake
nameljjk vroeg aan den polder 's-Gravenpolder om
subsidie voor het onderhoud van den zeedjjk van
Oostor-Zwake. Eea dergelijk verzoek was in 1901
van de hand gewezen, maar sedert dien was deze
polder gedwongen een deel van den zeedijk van
steenglooiing te voorzien, welk werk f 1200 heeft
gekost; aangezien Ooster-Zwake slechts 80 H.A.
groot is, was dit bedrag een groot bezwaar voor
dien polder, die genoemde som geleend had.
Nu bet werk verricht was, vroeg Ooster-Zwake
weder om hulp. Steeds hadden de polders voor
noemd en Middel-Zwake samen alle lusten en lasten
gedeeld en nu ging het uit een billijkheidsoogpunt
niet op, dat Ooster-Zwake alleen voor zjjn zeedijk
zou zorgen. Mr. de Wüt Hamer te Middelburg, over
dez9 zaak gehoord, was van oordeel, dat 's Graven
polder Ooster-Zwake helpen moest, vooral om ro-
denen van billijkheid.
De meeste ingelanden zeiden hun gevoelen over
deze zaak, de een wilde den naburigen polder, die
trouwens in andere opzichten wettelijk en nauw
met onzen polder verbonden is, heipen een ander
wilde alleen van recht, niet van billijkheid weten.
Eindelijk werd besloten, dat dit jaar door 's Gra
venpolder aan Ooster-Zwake f 60 zal gegeven wor
den, zonder zich verder tot iets te verbinden en
zonder zyn standpunt van 1901 prjjs te geven.
Het dykgeschot bleef op f2,25 per H.A. bepaald
en aan de gemeente 's Gravenpolder werd weder
70 cent per H.A. toegestaan voor het onderhoud
der wegen.
meren, zoodat de lange getallenreeksen voor hem
als een hoop bedrijvige mieren een oogenblik door
elkaar wiemeldeü, en hij legde de pen neer, om
even adem te schoppen.
Een der vensters, die op de binnenplaats uitzagen,
was met het oog op de warmte wjjd geopend, en
behoefte gevoelende, de door het lange zitten stjjf
geworden leden te rekken, bleef Bartel, nadat bjj
een paar keer zoo zacht mogelijk in de kamer op
en neer was gegaan, voor dit venster staan.
Het was een van die heldere zomernachten,
waarin de aarde zich slechts in een matten, zil-
verachtigen sluier schjjnt te hullen. Zelfs op vrij
aanzienlijken afstand kon men de omtrekken der
verschillende voorwerpen onderscheiden. En bjjna
angstwekkend duidelijk schemerden de spookach
tig witte grafsteenen op het naburige garnizoens
kerkhof.
De boehhouder, wiens neiging voor fantastische,
bijgeloovige voorstellingen ongetwijfeld een erfdeel
van zijn zigeunerbloed was, had deze stomme go-
tuigen van den dood nooit anders dan met hei
melijke griezeling kunnen beschouwen. Vandaag
echter hield zyn geest zich zoo geheel met andere
dingen bezig, dat hjj ze nauwelijks zag. Met meer
kracht dan ooit te voren ontwaakten ia zyn bin
nenste de hartstochtelijke wenschen, die altijd de
eigenlijke drjjfveer van al zijn denken en streven
geweest waren. Hij wilde rijk worden, onmetelijk
rijk, zooals vóór hem reeds zoo velen waren ge
worden, die hunne loopbaan in armoede en nede
righeid begonnen waren, zooals hjj. En niet alleen
de zaligheid van de macht, die alken de rjjkdom
vermag te geven, het geluk der liefde wilde hij
met volle teugen genieten. Ja, de gedachte aan dit
hoogste aardsche geluk beheerschte hem vandaag
geheel. Want de gebeurtenissen der laatste veertien
dagen, die hem aanleiding gegeven hadden, zich
erg veel met Martha bozig te houden, hadden zjjne
heimelyke liefde tot een hartstocht aangewakkerd,
tegen welke tegenstreven niet baatte, nadat hij zjjn
geheele zijn in bezit genomen bad. Droomend zoo
wel als wakend dacht hij nog alleen aan baar
en zoo hij vandaag meer dan ooit naar rijkdom
en aanzien haakte, was het vóór alle dingen, om
dat hij zeker was, dat Martha het aanzoek van
een rijk en aanzienlijk man niet zou weerstaan,
hoe duidelijk zjjne zigeuner-afkomst hem ook op
het gezicht mocht zjjn geschreven.
Wordt vervolgd
