1903. N°. 53.
Dinsdag 5 Mei,
90sle jaargang.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag», Woensdag- en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs por kwartaal, zoo binnon als buiten Goes, jf 8,5£319
Afzonderlijke nonimers 5 cent.
VJÏIW advertesatiSn S ?.mr*ïra «J* 48<«BX «3©$ $«3?
eait@»v®B
De prgs der gewone advertentiön is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- on doodberichten on de daarop betrekking hebbence
dankbetuigingen worden van 110 regels 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer d3n 4 regels beslaande ©n contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om on vermelding van liefdegaven 5 cent per regel
GOES, 4 Mei 1903.
Aan do schietvereeniging »KoniDgin Wilhel-
mina" te Goes is door den Minister van oorlog
eene subsidie van f 500 toegekend, voor de oprich
ting eener schietbaan.
Gedeputeerde Staten van Zeeland hebben in
de Raden van beroep inzake de Ongevallenwet in
deze provincie o a. benoemd
Als leden-werkgevers H. Clement te Goes, P. den
Boer en H. Meulenberg te Wissekerke en J. J. Oranje
te 's-Gravenpolder. Als plaatsvervangende leden
werkgevers J. C. Bruageman, S. van der Peyl en
C. de Beste te Goes en C. van Hee te Wissekerke.
Als leden-werklieden J. de Kok te Goes, Th. de
Loof te Wissekerke en A. Uitenhove te Ovezand.
Als plaatsvervangende leden-werklieden W. Wai
rave en J. J. Kuyper te Goes, JLabeur te Katten-
dijko en A. Jilderda en L. C. Breas te Wissekerke.
Met ingaüg 16 Mei is op verzoek overge
plaatst van Wissenkerke naar Rittem de postbode
H. Filius.
De zeevaartschool te Vlissingen is Vrijdag
geopend met een toespraak van den voorzitter der
Vereeniging, den heer C. L. van Woelderendie
dank bracht aan de Rcgeering, de Provinciale
Staten en het Gemeentebestuur voor den onder
vonden steun, en den wensch uitsprak, dat de school
onder de leiding van directeur en leeraren ten
volle aan de gekoesterde verwachtingen zal beant
woorden. Hij deelde mede, dat het een verblijdend
teeken was, dat zich reeds uit verschillende deelen
der provincie leerlingen hadden aangemeld. Ver
volgens werd nog het woord gevoerd door den
burgemeester, die eveneens zijn beste wenschen
voor den bloei uitsprak, terwijl de directeur, de
heer SVisser, dank bracht voor de welwillende
woorden, tot hem en de leeraren gericht, en de
verzekering gaf, zijn boste krachten aan de school
te zullen wijden. Voorloopig zijn 12 leerlingen na
ad missie-examen geplaatst, terwjjl bovendien acht
jongelui, die thans ter vaart zjjü, den wensch hebben
te kennen gegeven, tot de school toegelaten te
worden.
Op verzoek is eervol ontslagen met ingang
van 1 Juli, do brievengaarder te Kloetinge, dhr.
L. de Bruijn.
Zaterdag zijn de verschillende korpscomman
danten vanwege het ministerie van Oorlog telegra
fisch gemachtigd de lichting der militie 1901 a. s.
Dinsdag en Woensdag met groot verlof huiswaarts
te zenden.
Het Hbl. meldt, dat de lichting 1902 den 25en
Juli a. s. in het genot van groot verlof wordt
gesteld.
Hetzelfde blad deelt mede, dat de lichting 1897
van 20 Juli tot 5 Ausgustus en de lichting 1898
van 1 tot 28 September voor herhalingsoefeningen
onder de wapenen komen.
De bijeenkomst der Tweede Kamer wordt
verwacht tegen Dinsdag 19 Mei.
De eerste werkzaamheden zullen bestaan in het
afdeelingsonderzoek der definitieve begrooting van
10
FSUILLITO!
De Boekhouder.
Roman van O. Klaussmann.
Terwijl men een gast in den regel zijn eigen of
de openbare kunstverzamelingen laat zien, liet de
kassier, wiens geestelijk© horizon langzamerhand
één was geworden met de nauwe grenslijn van zijn
werkkring, zijn gast den tweeden dag, toen de
ambtenaren om twaalf zich verwijderd hadden, de
inrichting van de kantoren zien, die hem voorbeeldig
toescheen, hoe weinig bezienswaardigs daarin een
ander sterveling zou hebben gevonden. Hij leidde
hem onder voortdurende toelichting, die Muller
stellig in stilte niet weinig amuseerde, door alle
bureaux en ten slotte met onmiskenbare voldoening
naar het heiligdom van het huis, als welks eigen
lijken beschermer hij zich mocht gevoelen.
En hier scheen de tot nu toe slechts vriendelijk
geveinsde belangstelling van den Amerikaan" inder
daad oprecht te worden. Hij bekeek met groote
aandacht de inrichting van de geweldige kluis, de
constructie der gepantserde deuren en het spel der
tongen in de kunstig bewerkte sloten, die de kassier
herhaalde malen opende en sloot, om hem de vol
maakte zekerheid van het mechanisme duidelijk te
laten zien.
»Dat is inderdaad het ideaal van een kluis",
zeide George Muller bewonderend, »en als ik
Marine, welke verwacht wordt tegen medio Juni
rijp voor beraadslaging te zijn.
Men schrijft ons
Een »kijker achter de schermen" heeft in het
Weekblad voor PrivaatrechtNotaris-ambt en Registratie
het volgende geschreven
»De Broederschap van candidaat-notarissen heeft
zich, volgens bericht in verschillende dag- en week
bladen, tot den Minister van Binnenl. Zaken gewend,
tot het uitroeien van onderkruiperswerk en beun
hazerij door burgemeesters, secretarissen en ge
meente-ontvangers. Het wordt waarlijk tijd, dat aan
die misbruiken paal en perk worde gesteld, maar
wil de Broederschap de kwaal geheel uitgeroeid
zien, dan wensch ik haar beleefd in overweging te
geven, daarbij ook de ambtenaren ter secretarie te
betrekken, daar deze zich over het algemeen ook
niet ontzien zich met bedoelde werkzaamheden op
te houden. Bovendien kunnen zij door burgemees
ters, secretarissen en ontvangers als tusschenpersoon
gebruikt worden, om alleen bun naam in de stukken
te doen prijken, terwijl eerstgenoemden toch feite-
ljjk de opmakers blijven en daarvan een zeker
honorarium genieten,"
Het Centraal bestuur van het Alg. Ned. Werk
lieden-Verbond beeft de uitkomsten van zijn onder
zoek betreffende den velddienstarbeid van vrouwen
gepubliceerd in een door den heer B. H. Heldt
bewerkt rapport.
In een naschrift wordt van het treurige van het
levenslot van den arbeider en zijn gezin gewaagd
en als het eerst noodige sociale wetgeving ook op
landbouwgebied genoemd. Om daartoe te geraken
wordt een krachtige aandrang tot het instellen van
een onderzoek noodzakelijk geacht. En onafhanke
lijk van dit onderzoek beveelt hot rapport aan te
streven naar vakorganisatie.
Wissekerke. Door Gedep. Staten van Zeeland
zijn in de Commissie, bedoeld bp art. 86 der On
gevallenwet, in deze gemeente benoemd tot lid-
werkgever de heer A. A. van der Maastimmerman
alhier, en tot lid-werkman de heer J. C. Breas,
timmorman alhier.
EKoSijnspIaat. In de commissie, bedoeld bij art.
86 der Ongevallenwet, welke haren zetel te Wis
senkerke heeft, is uit deze gemeente als lid-werk
gever de heer C. Kievit en als lid-werkman de heer
W. C. Barentsen benoemd.
BZolïjn&plaait. Jongstleden Vrijdagavond hield
de pas opgerichte Christelijke werkmansvereenjging
^Draagt elkanders lasten" in een der schoollokalen
alhier eene goed bezochte vergadering. Het eerste
punt ter bespreking washet concept-reglement
van het ziekenfonds, dat met algemeene stemmen
aangenomen werd. Daarbij is bepaald, dat de uit-
keering van den len Mei 11. af reeds van kracht
is en 85 cents per werkdag zal bedragen voor
hoogstens 13 weken of 78 werkdagen.
Wat leden betreft, die in militairen dienst moe
ten opkomen, is bepaald, dat zij alsdan ophouden
lid te zijn, doch, uit dienst komende, weder in
dezelfde rechten kunnen treden. Zoo ook met de
eerst een weinig verder ben, zal ik mij een kluis
naar dit model laten maken. Voorloopig echter
kan ik mij met zulke kostbare stukken nog niet
inlaten, maar zal ik mij met een ietwat eenvou
diger brandkast tevreden moeten stellen."
Gerhard Winter maakte een gebaar als iemand,
die een prachtig idee gekregen heeft. »Zeg kan
ik je tot mijn vreugde misschien een kleinen dienst
bewijzen Wij hebben op den corridor twee afge
dankte brandkasten staan, die wij gaarne onder
hands zouden willen verkoopen, en waarvan de
directeur-generaal op mijn verzoek zeker een zeer
goedkoop van de hand zou doen. Ze waren voor
ons doel niet voldoende meer, maar voor 1t overige
nog zeer bruikbaar. Wil je ze eens zien
George Muller stemde toe en zij gingen naar
den corridor, waar tusschen de getraliede vensters
de ijzeren brandkasten stonden.
»De beide kleinere zou ik je minder aanbevelen,"
zeide Winter, »want zij behooren nog tot het oudste
type, en voor een zoo groot bedrgf als dat van jou
zal worden, zijn ze niet voldoende meer. Maar de
groote is een monster van solied werk, en men
kan, zooals je ziet, er een hoop boeken en papieren
in bergen."
Zeker ze zou in mijn bureau lang niet slecht
staan. Maar ik wil je nu niet lastig vallen met
haar te openen want je zoudt den sleutel toch
waarschijnlijk eerst uit je woning of van een andere
plaats moeten halen."
Maar Gerhard bad den rammelenden sleutelbos
al weer in de hand. »Ik draag hem altijd bij mij
ledou, die uit do gemeente vertrekken en zich later
hier weer vestigen.
Als bode der vereeniging werd uit 18 liefheb
bers, die zich daartoe hadden aangemeld, W. Enge-
laan met 116 stommen gekozen tegen eene belooning
van f 25 per jaar.
Staande de vergadering traden nog 7 leden toe,
zoodat er thans 152 leden zijnook kwamen er
nog 2 begunstigers bij, waardoor dit aantal tot 25
steeg, terwijl er nog 20 geen stemhebbende leden
van 25 cis. per jaar zijn. Er zullen pogingen aange
wend worden om het aantal begunstigers uit te
breiden.
Nederlandsch-Indië.
Blijkens een telegram van den Gouv.-Gen.
van Ned.-Indië, van 2 Mei 1903, wordt de gouver-
nements-koffieoogst op Java voor dit jaar thans
geraamd op 200.000 picols.
Wekeiijksch algemeen overzicht.
De aandacht der politici wordt tegenwoordig weer
op China gevestigd. In de eerste plaats heeft Rus
land zijne voorwaarden gesteld voor de ontruiming
van Mandsjoerije en in de tweede plaats komen er
weer berichten omtrent eene Bokser-beweging.
Rusland heeft herhaaldelijk verzekerd, dat het
Mandsjoerjje zou ontruimen, maar niemand wilde
dat recht gelooven. Toch is het dit van plan,
maar op zekere voorwaarden. Behalve de haven
stad Takoesjan en de binnenstad Moekden, mogen
geene havens of steden in Mandsjoerije voor den
vreemden handel geopend worden. Er zullen geen
nieuwe vreemde consuls mogen worden toegelaton.
Geen vreemdelingen Russen uitgezonderd
zullen in den openbaren dienst van Mandsjoerije
mogen worden aangesteld. De administratie in Mands
joerije wordt niet gewijzigd. De inkomende rechten
te Nioetsjwang zullen worden gestort in de kassen
der Russisch-Chineesche Bank. Er zal eene gezond
heidscommissie worden gevormd onder Russische
controle. Rusland zal het recht hebben om in de
provincie telegrafische verbindingen aan te leggen.
Geen tot Mandsjoerije behoorend gebied zal aan
eene vreemde mogendheid mogen worden afgestaan.
Het spreekt van zelf, dat deze eischen groote op
schudding hebben teweeg gebracht in do diploma
tieke wereld.
Die voorwaarden zouden hierop neerkomen, dat,
als de Russische troepen weggaan, Mandsjoerije
weer in naam Chineesch, maar in werkelijkheid
Russisch gebied zal zijn.
De groote mogendheden, die zich in hunne be
langen benadeeld achtten, protesteerden. De Ver-
eenigde Staten gesteund door Engeland en
Japan heeft der Chineesche Regeering geraden
de Russische voorwaarden af te wijzen. Maar zal
Rusland zich daar veel om bekommeren Het schijnt,
naar de laatste berichten te oordeelen, van ja. Want
vooreerst heeft Rusland aan Japan doen weten, dat
het Sjanking, een der provinciën van Mandsjoerije,
reeds ontruimd heeft. En dan moet graaf Lamsdorf,
den gezant der Vereenigde Staten te St. Petersburg,
plechtig hebben verzekerd, dat Rusland er niet aan
dacht, andere mogendheden uit te sluiten en Mand
sjoerije geheel onder zijn invloed te breng9n. De
in den sleutelbos. Wacht een oogenblik. Kijk,
daar heb ik den rechten al."
Tweemaal gedraaid, en met metalen klank sprong
de sterke tong terug. De meer dan mansbooge kast
was geheel ledig, en zij vertoonde ook niet de
anders bij brandkasten gebruikelijke indeeling in
afzonderlijke vakken, maar één enkele holle ruimte.
Dat was voor George Muller het welkome voor
wendsel, zekere bedenkingen tegen den voorgestel
den verkoop in te brengen, aan het sluiten waar
van hij geen oogenblik ernstig gedacht bad.
Maar de kassier liet hem nog niet los. »Wij
hebben dezelfde inrichting bij den bouw van do
groote brandkluis", zeide hij, »maar zonder groote
kosten kon een andere gemaakt worden."
»Ja, ja", antwoordde George, die nog slechts
met een half oor geluisterd had, verstrooid. »Ik
zal er eens over denken en er voor mijn vertrek
of van Berlijn uit nog eens op terugkomen.
Voorloopig heb ik nog niet eens een kantoor ge
huurd en weet dus niet, of ik zoo'n groote brand
kast zou kunnen bergen. Maar zeg mij eens,
wie die hinkende meneer is, die daar aankomt.
Hij staart naar de vensters van je woning als een
geheime politieagent of een verliefde."
»Maar hij is noch het een noch het ander",
verklaarde de kassier glimlachend, nadat hij even
eens een blik door het venster geworpen had,
»maar mijn vriend en vroegere schoolkameraad
Hermann Schroder, gepensioneerd luitenant en ad
vocaat met een drukke praktijk. Je zult voor 't
overige dadelijk persoonlijk kennis met hem maken.
mededeelingen in de bladen omtrent de voorwaarden
waren onjuist. Het is echter niet zeer waarschijn
lijk, dat die bekende ontruimingsvoor waarden zoo
maar uit de redactie-lucht zouden zijn gegrepen.
Het heeft er meer van, dat Rusland wel wezenlijk
de bekende of soortgelijke voorwaarden aan China
heeft gesteld, maar nu de openbaarheid, aan het
plan gegeven, zooveel ergernis wekt, eenvoudig een
geschikter oogenblik afwacht.
Trouwens men zal Rusland vermoedelijk nog wel
noodig hebben in China. Want van de zijde der
Katholieke missies, die het best op de hoogte kun
nen zijn, komen er tijdingen omtrent propaganda
en sterke uitbreiding van eene nieuwe secte, in doel
en streven aan die der Boksers gelijk. De Russen
hebben eveneens bemerkt, dat talrijke ruiterbenden
zich uit het zuiden, waar strijdlustige jongelieden
worden aangenomen, naar de Amoer begeven. Het
heet, dat zij door de Chineesche Regeering uitge
zonden zijn om een oproerigen volkstam tot rust
te brengen en zij vertoonen ook legitimatie-papieren
maar de Russen hebben bemerkt, dat deze valsch
zijn. Eveneens geeft te denken het feit, dat de
Chineezen aan de Amoer hunne zaken zooveel mo
gelijk liquideeren en een goed heenkomen zoeken. Zij
moeten gewaarschuwd zijn. Ook dat geeft te denken,
en de mogendheden, die Rusland nu zoo veroordeelen
omtrent zijn blijven in Mandsjoerije, zulleD misschien
de Russisch© troepen nog eens als de redders in den
nood gaan beschouwen.
Er is in don laatsten tijd in de politieke wereld
veel gesproken over den Bagdad-spoorweg.
Het plan van dien weg was tientallen van jaren
reeds overwogen en onlangs heeft te Konstantinopel
de constitueerende vergadering plaats gehad van
de ^Keizerlijk Ottomaansche Bagdad-spoorwegmaat-
schappij". Men wilde het spoorwegnet uitbreiden
en een weg aanleggen van Koniah naar het zuiden
over den Taurus, dan door noordelijk Syrië en de
streken aan den voet van den anti-Taurus naar de
Tigris en langs die rivier naar Bagdadde lijn
zou dan eindigen bij de havenstad Koweit, aan de
Perzische Golf. Reeds in 1899 had de vroegere
directeur van de Duitsche Bank, von Siemens te
Konstantinopel de voorloopige overeenkomst onder
teekend. Het kwam er nu op aan geld te vinden.
Men schijnt het plan gehad te hebben om een
raad van toezicht saam te stellen, waarin Engeland,
Duitschland en Frankrijk elk acht vertegenwoor
digers zouden hebben. Van het kapitaal zouden
Duitschland, Engeland en Frankrgk ieder 25 pet.
bjjdragen. Echter verkoos men in Engeland de zaak
niet aldus op te vatten. Men wantrouwt daar de
Duitschers, en de Londensche financiers, die zich
voor de zaak interesseerden, hebben de onderhan
delingen afgebroken, omdat hunne Regeering de
voorwaarden van Duitsche zijde gesteld, niet wilde
goedkeuren.
De quaestie is, dat de Engelscben bet plan niet
hebben ontworpen en daarom niet willen meedoen
en het plan zelfs tegenwerken En dan, men is in
Engeland bezorgd voor het verdwijnen van het oude
monopolie in hot Oosten, dat feitelijk reeds ver
dwenen is. Vermoedelijk zal de Bagdad-spoorweg
ook zonder behulp der Engelschen tot stand komen.
Want na een vermoedelijk slechts kort© conferentie
met den directeur-generaal onzer maatschappij, wier
rechtskundig adviseur hij is, zal hij vandaag, zooals
elke week op dezen dag, onze tafelgast zijn".
Degene, over wien ze spraken, was nu het huis
binnengetreden en ging, op zjjn stok steunend,
door bet portaal naar de trap, welke naar de eerste
verdieping voerde, zonder de beide manneD in de
zijgang te zien.
»Eon knappe man", zeide Muller, toen bij voorbij
was, »zijn leelijk gebrek niet meegerekend. Als hij
officier geweest is, heeft hij het zeker aan een in
den oorlog bekomen verwonding toe te schrijven
»Ja een splinter van een granaat, die hem bij
Mars-la-Tour het kniegewricht verbrijzolde. Hij is
een uitstekend mensch van het edelste karakter en
groote intellectueele gaven en ik ben zeer trotsch
op zijne vriendschap. Dat is inderdaad niet altijd
zoo geweest, en er was een tijd, dat ik hem bijna
gehaat had. Want hij was voor den oorlog een
welkome gast in het huis van je vader, en ik ver
dacht hem destijds, dat het hem om de hand van
je zuster te doen was".
»Een verdenking, die later ongegrond bleek
»Geheel ongegrond. Hermine lachte mij uit,
toen ik er na ons huwelijk met haar over sprak",
j »Dan loopt je huisvriendschap ook nu geen ge-
vaar Misschien is juffrouw Martha de magneet,
die hem aantrekt".
»Ik zou hartelijk big zgn, als het zoo was. Want
niemand zou ik de toekomst mijner zuster met een
meer gerust gemoed toevertrouwen dan hem. Maar
