1903. N°. 48.
Donderdag 23 April.
90s1" jaargang.
De Boekhouder*.
GOESCHE
De prijs der gewone advertentiën is van 1-5 rogols 50 cent, eiken regel meer 10 ct.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljjks- en doodberichten en de daarop betrekking bebb«nd«'
dankbetuigingen worden van 110 regels k ƒ1,- berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaal" 20 ot.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 «ent peï regel.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, 0,25»
Afzonderlijke nommers S cent.
'fUcetadS^a was advertentiësi vóór 8 uren op dag
uitgave*
GOES, 22 April 190S
Door de werkliedea-vereeniging >Ëigen Hulp"
alhier werd gisteravond de gewone driemaandeljjk-
sche vergadering gehouden Uit het verslag over
het eerste kwartaal bleek o. a dat was ontvangen
f 430,06 en uitgegeven f 542,49 i/*, zoodat ook nu
weder van een aanmerkelijk tekort moest melding
gemaakt worden. Aan 17 personen was uitkeering
wegens ziekte verstrekt tot een gezamenlijk bedrag
van f 462, benevens f 30 aan de weduwe van een
overleden lid. De vereeniging bestond ult°. Maart
uit 232 leden.
De eerste toepassing van bet nieuwe artikel
284 Strafrecht zal waarschijnlijk niet lang op zich
laten wachten. Geljjk men weet, wordt in dat
artikel gevangenisstraf of geldboete bedreigd tegen
hem, »die een ander door govreld of eenige feitelijk
heid of door bedreiging met geweld of eenige andere
feiteljjkheid, gericht hetzjj tegen dien ander, hetzij
tegen derden, wederrechtelijk dwingt iets te doen,
niet te doen of te dulden."
Zaterdag is namelijk togen A. van Emmenesden
gewezen leider der grondwerkersstaking te Amster
dam, proces-verbaal opgemaakt, ter zake dat hjj
den aannemer Uiterwijh een brief heeft geschreven,
waarin deze met staking onder zjjn personeel be
dreigd wordt, indien hjj de uit zjjn dienst ont
slagen grondwerkers ea bakschippers niet weder
in dienst neemt.
Door de afdeelingen Middelburg, Goes en Veere
van den Chr. Nationalen Werkmansbond is du»
meldt men aan de N. R, Ct. een propaganda-
comité benoemd, waarvan het doel is tot ®en pro
vinciale organisatie voor Zeeland te geraken en
overal afdeelipgen te stichten. Daartoe iö een» cir
culaire vastgesteld, die met de statuten voor den
Bond zal worden verspreid. Het voornemen is later
te Middelburg of te Goes een groote vergadering
te houden, waarin o. m. het Tweede Kamerlid dr.
J. Th. de Visser spreken zal.
De minister van financiën heeft afwjjzeui be
schikt op het verzoek van vele mosaelvisscher» in
Zeeland, om nog een jaar uitstel van pacht voor
hunne percoolen, zooals in 1902 werd toegestaan.
Met do tjjdeljjke waarneming van het beheer
der kantoren der directe belastingen te Zierikzee
en Koiijnsplaat zjjn resp. benoemd de surnumerairs
J. W. Ros/ces en W. F. Sturm.
De heer mr. J. Ovan Deinse> sedert 1867
notaris te Hulst, beeft als zoodauig eervol ontslag
aangevraagd. Daar de heer Van Deinst zieh motter-
woon in Gelderland gaat vestigen, onistaat een
vacatur» ia de Prov. Staten van Zeeland voor het
district Hulst, voor welk district de heer Van
Demse sedert 1874 zitting heefr. Hij is het eenige
liberale lid voor dat district. De heer Van Deinse
is van 1894—1901 ook lid van de Tweede Kamer
geweest, voor het district Hontenisse.
Met zekerheid kan worden medegedeeld, dat
bjj Koninklijk besluit do minister van oorlog wordt
gemaehtigd de verlofganger! der lichtingen 1900
en 1901, die bjj de regimenten infanterie en het
FEU1LLETOH,
Roman van O. Klaussmann.
>Dat is een buitengewone verrassing. Een dood
gewaande, die plotseling terugkomtAls hjj niet
zoo voorzichtig geweest was, om telegrafisch zijn
komst te melden, had er een tooneeltje kunnen
plaats vinden uit eeu tooneelstuk. Hoe lang is het
eigenljjk geleden, dat jjj niet» meer van hem ge
hoord hebt, Hermine
Mevrouw Hermine Winter was naar het ven
ster gegaan en keek op »traat. Ook toen 2jj op
de vraag van haar man hoe lang het was geleden,
dat zjj niet meer vaa haar broeder had gehoord,
antwoordde, bleef zjj deze houding bewaren.
ȕk moet eens narekenen, om dat te bezinnen
Mjjn broeder was twee en twintig jaar oud, toen
hjj naar Amerika ging, en ik was toen nog een
kind. Hjj was mot mjjn familie gebrouilleerd, toen
hjj vertrok en mjjn rader moet eens boos op hem
geweest zjjn, want in zjjn tegenwoordigheid mocht
volstrekt niet over hem worden gesproken. Alles,
wat ik later van George vernam, was, dat hij in
de eer»te jaren van zijn afwezigheid nog een paar
maal had geschreven. Toen bleef hjj van ons ver
vreemd. Zelfs op het bericht van vaders dood heb
ik geen antwoord van hem gekregen."
Waarschijnlijk heeft dit bericht hem niet be-
korp» genietroepen zich onder de wapenen bevinden,
naarmate zij voor den dienst kunnen worden ge
mist, ingevolge artikel 118 der militiewet, met ver
lof huiswaarts te zenden, te beginnen met de lich
ting 1900, op een door den minister van oorlog
voor elk der genoemde korpsen te bepalen dag.
Bij koninklijk besluit van 20 dezer zijn be
noemd in de Staatscommissie tot het instellen van
een onderzoek ten aanzien van de rechtsverhoudingen
en de voorwaarden, waaronder het personeel bjj het
spoorwegbedrjjf in dienst is, tot lid en voorzitter
mr. J. D. Veegens te 's-Gravenhagetot leden
dr. A. M. A. J. Ariëns te Steenderen, jhr. mr. S.
Laman Trip te 's-Gravenhage, mr. W. L. P. A.
Molengraaf' te Utrecht en A. S. Talma te 's-Graven- 1
hagetot secretarisD. Verhoop te 's-Gravenhage.
President Kruger beeft, volgens het N. v. d. D.,
te Hilversum do villa »Djemna", aan den Hoogen
Naarderweg, gehuurd en denkt die te betrekken
15 Mei.
Te Rotterdam is als advocaat en procureur
door de Rechtbank beëedigd mej. dr. Aldolphine
E. Koh. Zij is de eerste vrouwelijke advocaat, die
hier te lande als zoodanig is beëedigd.
Wisswnkerke. In de raadsvergadering van jl.
Maandag waren alle leden aanwezig (1 vacature).
Na de opening werd aan eene commissie bet
onderzoek van de geloofsbrieven van het nieuw
benoemde gemeenteraadslid opgedragen. Na terug
keer dier commissie en gunstig rapport word tot
toelating van den heer Abr. Abrahamse besloten.
Na voorlezing der notulen deelde de Voorzitter den
heer Maris mede, dat de weg, waarover door hem
in eene vorige vergadering was gesproken, aan de
gemeente behoort en er order tot het in orde bren
gen is gegeven, terwjjl bij den heer Schippers te
kennen gaf, dat het voetpad in den weg Hoveijn
zooveel mogcljjk goed zal worden onderhouden.
Ingekomen was o. m. bericht van Ged. Staten
van de vaststelling van de wijziging van den Ligger
der wegen en voetpaden. Na eene langdurige ge
heime zitting tot behandeling van het kohier van
den Hoofdeljjken omslag voor 1903 werd de ver
gadering heropend en het gemeenteverslag over
1902 aangeboden. Dit zal aan de raadsleden ter
inzage worden rondgezonden. Daarna werd de ver
gadering gesloten.
Men schrijft od» uit Wissenkerke
Den 29öteD dezer maand zal het 50 jaren geleden
zijn, dat de heer C. D. van Noppen de betrekking
van ontvanger dezer gemeente aanvaardde. Behoort
het reeds tot de zeldzaamheden, dat iemand het in
zijne betrekking tot het gouden jubileum brengt,
nog merkwaardiger is de activiteit, waarmede de
80-jarige aanstaande jubilaris nog zijne betrekking
vervult.
Koiijnsplaat. Maandag 1.1 werd in bet café
»Zeelandia" alhier eene druk bezochte vergadering
gehouden tot oprichting eener werklieden vereeniging,
wier streven zal zjjn bij ziekte den leden gelden
uit te koeren. Door den heer Q. van As werd het
doel der vereeniging medegedeeld en de reden, waar
reikt," zeide Winter vergoelijkend, want hjj wilde
nog voor de komst van zjjn zwager alles uit den
weg ruimen, wat bjj de ontvangst van den terug-
keerende pjjnlijk zou kunnen zijn.
»De Amerikaanscho po»ttoestanden zijn niet zoo
uitstekend als de onze. In alle gevallen ben ik
er verbazend big om, dat ik bem zal leeren ken
nen. Toen ik iu je vaders zaak kwam, was hij
reed» vele jaren weg. En het was, zooals je zrgt
de chef wensehte niet, dat met hem over zijn zoon
werd gesprokeD. Maar de collega's, die nog mot
hem hadden gewerkt, vertelden dikwjjls genoeg
van hem, als de principaal het niet kon hooren
Hjj schjjnt een beetje los te zijn geweest, maar
tegeljjk ook buitengewoon goed, een menscb, dien
allen gaarne hadden willen kennen. Zjj meenden,
dat zijn vader toch wat te streng tegen hem was
gewicgt".
»Zoo¥ Daehte» ze dat?" vroeg de jonge vrouw
vrjj koel. »Dan werd er achter de kantoorlesse
naar» waarschjjnljjk ook over de oorzaken van zjjn
heengaan zeer veel gesproken
»Het ontbrak natuurljjk niet aan vermoedens.
Maar het heette altjjd, dat alleen de oude Suter-
land, onze procuratiehouder, wel iets zekers zou
kunnen zeggen. En dien ouden knorrepot durfde
natuurljjk niemand iets vragen. Ten slotte zou
het dan wel zoo erg geweest zjjn Een beetje
jeugdig stijfhoofdig verzet tegen het vaderlijk gezag
misschien ook eenige lichtzinnige schulden of
zoo iets. In de vijftien jaren, welke sedert zijn ver-
loopeu, en in de goede Amerikaaosche schooi zul-
om deze werklieden zich niet bjj het pas opgerichte
fonds konden aansluiten, waarna tot de oprichting
oener neutrale werkliedenvereniging werd besloten.
Nog denzelfden avond traden er 28 leden en 18
donateur» toe.
Eene commissie van 6 personen zal een voor-
loopig reglement opmaken en in de volgende week
zal door eene algemeen© vergadering het reglement
worden vastgesteld en de bestuursleden gekozen.
Pro*. De Louter over den Toestand.
Welke eisehen, in verband met de jongste staking
en de aangenomen wetsontwerpen, de toekomst stelt
en wat der liberalen plicht in deze is, daarop meent
professor De Louter uit Utrecht de volgende ant
woorden te moeten geven
Vrees voor reactie schrijft bjjis ongegrond
elke gedachte daaraan is de Regeering vreemd.
Deze verklaring van den Minister van Binnenland-
sche Zaken in de Tweede Kamer op 4 April 11. is
thaDS goud waard. Zjj moet luide worden verkon
digd en telkens herhaald. De geschiedenis leert
toch, dat de onderdrukking eener revolutionaire
beweging, zelfs van minder beteekenis dan deze,
veelal leidt tot een terugtred op de baan der ge-
leideljjke ontwikkeling. Dit is niet een dor minste
schaduwzjjden van elke revolutie en verzwaart be
denkelijk de schuld barer aanleggers en begunsti
gers. Het feit zelf is natuurlijk, maar niettemin
bedroevend. Staatsmanswjjsheid en karaktervastheid
alleen zijn in staat om deze onwillekeurige neiging
te weerstaan. Laten wij hopen dat het de Regeering
noch aan de eerste, noch aan de laatste zal haperen.
Geen reactie, maar vooruitgang op ^staatkundig"
terrein, «L w. z. geen beperking van de vrjjheid
van spreken of schrijven, van vereeniging en ver
gadering; geen nuttelooze aanranding van de
grondslagen van het openbaar onderwijs, hetgeen
scherper toezicht op het personeel allerminst uit
sluit veel minder belemmering eener geleide
lijke uitbreiding van het kiesrecht, noch zelfs uit
stel eener grondwetsherziening, »indien" deze om
andere redenen noodig of wenschelijk bleek.
Geen reactie ook op »sociaal" gebied d. w. z.
geen rechtstreeksche of zijdelingscho belemmering
van de vakvereenigingen, noch pogingen om op baar
inrichting en werkzaamheden ongepasten invloed
te oefenen. Wetgever en Regeering mogen niet
vergeten, dat do thans mislukte aanslag voor een
niet goriDg deel is te wijten aan de onrijpheid
der arbeidsorganisatie hier te lande, en dat bij
hoogor ontwikkeling deze even dwaze als misdadige
staatsgreep waarschijnlijk achterwege zou zijn ge
bleven. Wel verre van haar openlijk of zijdelings
te bestrijden, moeten wetgeving en Regeering de
belangstelling toonen voor dit eerbiedwaardig pro
duct van zelfbewuste kracht, van eerlijk streven
naar lotsverbetering door eigen inspanning en toe-
wjjding. Het arbeidersvraagstuk is een der gewich
tigste, zoo niet het allergewichtigste vraagstuk
onzer eeuw. Grieven te onderzoekon, misbruiken
op te heffen, wonden te beelen, nieuwe wegen te
openen, kortom betere voorwaarden" van voor
uitgang te scheppen, is aller gemeeDSchappeljjk
streven ten volle waard.
Hiertoe ernstig ©d krachtig, gestadig en onbaat
zuchtig aan te sporen en mede te werken i» der
liberalen »plicht" eD »heil". Is voorshands hun
luister verbleekt, bun invloed getaand, ongerept
bljjft hun vaandel, zoolang zjj rechts noch links
afwjjken en onvervaard voortgaan op eigen weg
naar eigen ideaaldat eener strenge reebtsorde als
grondslag der maatschappjj, welke baar vrijheid
eerbiedigt en tevens haar zedeljjke bestemming
erkent en bevordert. Bljjft zij getrouw aan dit devies,
dan alleen zal haar banier zich eenmaal weder ont
plooien, zullen haar begingelen weder veld winnen
en een verlicht en tevreden volk zegevierend voor
gaan op den weg van beschaving en vooruitgang.
Kerknieuws.
Gereformeerde kerken in Nederland
Aangenomen naar Schoondijke door P. A.
Sietsema, cand. te Middelstum.
Roomsch-Kath. kerk.
De bisschop van Breda benoemde tot pastoor
te Terheide bjj Breda den heer A. Mies. pastoor te
Zuiddorpe, in wiens plaats is benoemd de heer Pr,
Plasschaert, kapelaan te Bergen-op-Zoom.
Onderwijs.
Acte-examens L. O, in Zeeland.
21 April. Geëx. 8 mannek cand. onderwjjzers,
geslaagd 7, de hh."M. Lemson van Kerkwerve,
S. J. Swart van 's-Gravenpolder, A. P. Calliber
J. J. van Elsacker, M. de JongeM. H. Geelhoedtt
allen van Middelburg en R. JJ. Heirman van
Sluis.
Bij Kon. besluit is bet besluit van den ge
meenteraad te Breskens, waarbij mej. M. P. de
Hullu is benoemd tot onderwjjzeres aan de le open
bare school aldaar, hangend het onderzoek naar de
wettigheid van dat besluit, tot I September 1903
geschorst. (Breskensche Ct.)
Buitenlandsche Berichten.
Vit Somaliland. Volgens berichten uit Aden
wordt de Britsche expeditie tegen den Mullah in
Somaliland te Galidi in het voortgaan gestuit door
watergebrek. De expeditie zal nog heel wat geld
en menschenlevens kosten eer het doel is bereikt.
Berichten uit Somaliland melden, dat Piet Schwartz
een der 50 Boeren, ingedeeld bij de Engelsche af
deelingen in Somaliland, verdwenen is zonder eenig
spoor achter te laten, na een gevecht met den
Gekken Mullah. Men is van meening, dat hjj naar
dezen is overgeloopen.
Uit Servië. Uit Belgrado wordt gemeld, dat
de beweging tegen de dynastie buitengewoon toe
neemt. De Koning van Servië schjjnt geheel geÏBo-
leerd te zjjn. Bij de jongst© straattnmulten werden
portretten van het koninkljjk echtpaar in 't open
baar verscheurd. Dat men van dez© gebeurtenissen
niet eerder vernomen heeft, zal wel te wjjten zjjn
aan de strenge censuur, welk© in Servië thans wordt
toegepast.
len de horens van mjjn zwager wel een beetje af
gesleten zjjn".
>Wjj willen dit hopen. Hoe laat komt hij
De kassier zag in het telegram. »Hier staat
heden avond om zeven uur. Dat is zonder twijfel
de Berlijnsche sneltrein, die tien minuten na zeven
aankomt. Zeker, het telegram komt immers ook uit
Berlijn. Hoe ongelukkig, dat ik het juist zoo kolos
saal druk heb
»Je behoeft je door mjjn broeder niet in je
werkzaamheden te laten storen. Het is voldoende,
als ik naar het station ga om hem te ontvangen.
Hij moet toch in een hotel logeeren, want sedert
Martha bjj ons is, hebben wij voor logé's geen
kamer meer tot onze beschikking."
»In een hotel Neen, kindje, dat mogen we
onder geen enkele omstandigheid toelaten. Een
broeder, die na vjjftienjarige afwezigheid in het
vaderland terugkeert, laat men niet naar een hotel
gaan, als men zelve een huishouding heeft. Hebben
wij hier beneden geen kamer meer over, dan wil
de directeur-generaal op mjjn verzoek wel een dor
vreemdelingon-kamer» afstaan, die zich boven op
de eerste verdiepingen bevinden. Om dezen tjjd van
hot jaar komt er zelden een der hoeren te Breslau.
Maar zelfs al was dit wel het geval, dan was er
nog voldoende voor gezorgd; want er zjjn immers
vier oomploet ingericht© logeerkamers ter bescbik-
king."
Mevrouw Hermine bracht hier niets tegen in
maar het leek er niet naar alsof zij van den ijver
van haar man en van den uitweg, dien hjj voor
het onderdakbrengen van den verwachten zwager
had gevond n, bjjzonder verrukt was. Haar lief
gezichtje toonde de gewone onverschillige uitdruk
king en als om alle verdere besprekingen af te
sngden, zeide zij na een blik op haar horloge
^Misschien zou het het best zjjn, Gerhard, als jij
nu dadelijk over het verlof met den directeur-
generaal 6prak. Ik zou wel willen, dat deze zaak
beslist was, voor dat mjjn broeder komt. Intusschen
zal ik het middagmaal laten opdienen."
Gehoorzaam, al was het dan ook aarzelend,
daar hem deze zaak niet zoo spoedeischend voor
kwam, schikte de kassier zich naar haar wil. De
jonge vrouw ging naar de keuken, zonder dat er
tus8chen haar en Martha een woord gewisseld was.
III.
De directeur-generaal Hoffmann, ©en vrjjgezel
van ongeveer zestig jaar, wiens bureaux zich op
de eerBte verdieping bevonden, was wegens zjjn
ruwe gewoonten door de beambten der maatschappjj
niet weinig gevreesd en daarom kwam zelden een
employé zonder een anstig-kloppend hart in het
leeuwenhol.
Gerhard Winter was misschien de eenige, boven
wiens hoofd nog nooit een zoo gevreesd onweer
was losgebarsten. Hjj wist daarom zeer goed, dat
bij geen weigerend antwoord op zjjn vragen te
vree/en had.
OrAanks dit alles voelde ook hjj zich een weinig
beklemd, toen bij de scherpe oogen van den ouden
heer mtt den vragen den blik» die hem ook bjj het
