1903. r. 47.
Dinsdag 2i April.
90slc jaargang.
GOESCHE
De nitgavo desar Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- on Vrjjdagavond
uitgezonderd ap feeBtdagen.
Prjjs per kwartaal, zoo binnen als bniten Goes, I,SS.
Afzonderlijke nommers S cent,
tbieadlng van adver'ientiëts vóór 3 urn op don dap dap
uitgave.
De prjjB der gewone advertentiBn is van 1-5 rogelB 50 cent, eiken regel meer 10 ct.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljjks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbend.
dankbetuigingen worden van 110 regels a 1,- berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cont pp-
LAGER ONDERWIJS.
Burgemeester en Wethouders van Goes brengen
ter openbare kennis, dat de toelating van nieuwe
leerlingen op de sobolen B eo O n i e t zal plaats
hebben op 1 Mei a. s., maar op een nader te be
palen tijdstip.
Goes, den 20 April 1903.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
DE KONING KOOIJ.
De Secretaris,
VAN REIGERSBERG VERSLUIJS.
Burgemeester en Wethouders van Goesbrengen
ter openbare kennis, dat hunne gewone vergadoriu-
gen voortaan des Vrijdags een tien uur, in
plaats van des Zaterdags, zullen worden gehouden.
Alle aan hun oollege gerichte stukken behooren,
om in do eerstvolgende vergadering in behandeling
te kunnen komen, des Dondordagsuamiddags vóór
drie uur te zijn ingekomen.
Goes, 20 April 1903.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
DE KONING KOOIJ.
De Secretaris,
VAN REIGERSBERG VERSLUIJS.
GOES, 20 April 1903
Een belangrijke verbetering is aangebracht
voor degenen, die buiten Goes wonen en hun kin
deren toch do Ambachtsschool willen laten bezoeken.
Dit getal leerlingen stjjgt jaarlpks nu is het reeds
geklommen tot 33, op de 68 leerlingen. Maar ook
telkens hoorde men het bezwaar, om de jongens
hier in Goes te doen inwonen.
Het bestuur heeft nu besloten de lesuren te re
gelen van 8—12 uur des morgens en van 15 uur
des namiddags. Bovendien kunnen degenen, die van
den trein gebruik willen maken, direct na aankomst
toegelaten worden Deze jongens missen dan gedu
rende den zomercursus wel een vol uur per dag en
in vele gevallen zal dit niet geheel zonder invloed
big ven op hun vorderingen, maar zjj kunneu nu
toch, zonder kostgeld te betalen, gebruik maken van
do Ambachtsschool.
Met ingang van 1 Mei a. s. zgn verplaatst
de kommiezen bij 's Ryks belastingen T. B. Tas van
Oud-Bejjerland naar Hoedekenskerke en V. A. van
Aerde van Aardenburg naar Krabbendijke. De ver
plaatsing van V. A. van Aerde vai Aardenburg
naar Hoedekenskerke is ingetrokken.
Op verzoek van hot bestuur der Vereeniging
•Zeevaartschool", die blijkens achterstaande adver
tentie op 1 Mei a. s. te Vlissingen eene Zeevaart
school zal openen, deeleu wg het volgende mede
De Zeevaartschool te Vli9singen zal, evenals de
vele soortgeljjke inrichtingen in het Noorden van
ons land, ten doel hebben om hen, die reeds ter
zee gevaren bobben of hen, die van plan zijn te
gaan varen, in de gelegenheid te stellen om de
theoretische kennis te verwerven, noodig voor het
examen ter verkrijging van het diploma als derden,
tweeden of eersten stuurman ter koopvaardg, stoom-
of zeilvaart.
Een der eischen om toegelaten te worden tot bet
afleggen van examen voor derden stuurman is, dat
men 12 maanden buitengaats gevaren hebbe. De
meosten gaan dus oerst naar zee om den vereischton
FEUULSTöN
De Boekhouder.
Roman van O. Klaussmann.
>En mag ik misschien ook deze oorzaak weten,
juffrouw Martha? Mogelijk is de eene of andere
opheldering niet overbodig, om mij in uwe oogon
geheel te rechtvaardigen".
•O, neen, u waart geheel onschuldig. U kon
natuurlijk niet vermoeden, dat uw vroegere school
vriend verbazend jaloersch op n was, omdat hg
een stille liefde voor de dochter van zgn chef in
het hart droeg. Hermine heeft mgn broeder later
verzekerd, dat n er in het geheel niet aan dacht
om haar het hof te maken, zooals hg in zgn gloei
ende vereering heel natuurlgk had gevonden".
De advocaat, die tot nu toe nauwelgks den blik
van haar had afgewend, vermeed plotseling haar
lachende oogen te ontmoeten. »Hg had juffrouw
Muller toen reeds lief? Neen, dat kon ik zeker
niet vermoeden".
•Hoe kon u dat ook daar Gerhard zgn ge
heim natuurlijk zorgvuldig moest bewaren om niet
wegens een zoo ongehoorden overmoed dadelgk te
worden ontslagen. Want hg maakte zich toentertgd
niet de minste illusie, dat zijn wenschen ooit ver
vuld zouden kunnen worden. Hg was een arme
tgd te varen en komen dan aan de Zeevaartschool
om zich verder theoretisch voor het examen te be
kwamen.
Het onderwgs wordt verdeeld in twee afdeelingen.
In de eerste daarvan wordt alleen vooibereidend
onderwgs gegeven in die vakken, waarvan de kennis
voor de volgende vakstudie onmisbaar is n.l. reken
kunde, algebra, meetkunde, gonio- en trigonometrie,
aardrgkskunde, Engelsch. Het is voor de toelating
tot deze afdeeling niet noodig, dat men gevaren
hebbe, maar wel, dat men met vrucht het onderwgs
aau een lagere school hebbe gevolgd.
Na het doorloopen der eer3te afdeeling moeten
de jongelui, die hun vollen vaartgd nog niet ach
ter den rug hebben, gaan varen. (Voor de plaat
sing op een boot of schip kan de Zeevaartschool
niet zorgen.) Wanneer deze jongelui den vereisch
ton tgd gevaren hebben, kunnen zg naar de school
terugkomen om het onderwgs in de tweede afdee
ling te volgen. Het onderwgs in deze afdeeling
(stuurliedenafdeeling) is geheel gericht op do oischen
van hot programma der examens voor stuurman
ter koopvaardg. In de tweede of stuurliedenafdee
ling kunnen alleen jongelui geplaatst worden, die
aan deze of eene andere school voldoende voorbe
reidend onderwgs hebben genoten.
De schooluren zullen zooveel mogelgk zoo gestold
worden, dat ook jongelui, niet te Vlissingen woon
achtig, in de gelegenheid zullen zijn dagelgks heen
en weer reizende, de school te bezoeken.
Het spreekt van zelf, dat de Vereeniging Zee
vaartschool" bereid zal bevonden worden om, voor
zoover de plaatsruimte op do school toelaat, even
tueel ook bgzonder begaafde, doch onbemiddelde
jongelui op de school toe te laten zonder betaling
of voor een lager schoolgeld.
Eane gelukkige omstandigheid voor deze school
is, dat thans bg de oprichting de gelegenheid tot
het verkrggen van eene plnatB als stuurman op een
Nederl&ndsch schip bgzonder gunstig is. Er heerscht
bepaald gebrek aan stuurlieden.
Bij Kon. besluit is met ingang van 16 Mei
1903 benoemd tot directeur van hot postkantoor
te Groningen dhr. J. D. J. M. Bekaarthans in
geljjke betrekking te Vlissingen.
Half Februari, dus lezen wg in de Noordbr
diende een gehuwde, onder de wapenen geroepen
verlofganger te 's-Hertogonbosch een request in aan
de Koningin om ondersteuning ten behoeve zijner
vrouw, die nu zonder eenigo verdienste is en met
haar kind aan alles gebrek heeft. Verleden week
dus 2 maanden later ontvangt de vrouw eene
beschikking van den minister van oorlog, waarin
haar wordt medegedeeld, dat zg zelve een request
aan H.M. moet indienen om ondersteuning, zoo aan
haar man geen ontheffing uit den dienst kan wor
den verleend. Tot het nemen dier beschikking was
do minister reeds gemachtigd door den directeur
van het kabinet der Koningin den 2en Maart j.l.
dus anderhalve maand geleden.
Als alles dus goed gaat, zal misschien de vrouw,
die met haar kind zelfs aan het hoogst noodige ge
brek heeft, 07er een maand in het genot van de haar
bg de wet verzekerde ondersteuning zgn.
Heinkenszand. Dhr. W. van den Drieslid
van den gem.raad alhier, heeft, naar men uit goede
bron verneemt, als zoodanig bedankt.
bediende met zeer bescheiden vooruitzichten en de
vader van zgn aangebedene werd voor een zeer rgk
man gehouden. Op een zoo treurige verandering,
als na den oorlog in de huishoudelijke omstandig
heden van tnjjn schoonzuster plaats vond, was in
die dagen wel niemand bedacht."
•Neen zeker nietEn het moeten moeielijke
tijden voor de verwende jonge dame geweest zgn,
toen zij zich na den vrij willigen dood van haar
ongelukkigen vader plotseling uit pracht en rgk-
dom zag verplaatst in armoede en ontbering. Het
was in het begin van '72, als ik me niet vergis
•Ja. En in November van hetzelfde jaar werd
zg mgn broeders vrouw."
De advocaat knikte. »lk vernam dat alles eerst
veel later. Want ik was toen in Berlijn om mgn
studie te voltooien. Toen ik een halfjaar geleden
naar mgn Silezisch geboorteland terugkeerde, omdat
ik besloten had te Breslau mgn nieuw beroeo uit
te oefenen, was het voor mg geen geringe ver
rassing daar mgn ouden schoolmakker toevallig
terug te vinden, als kassier van de maatschappij,
welke mg tot haar commissaris had benoemd. En
nog veel minder was ik er op voorbereid in zgn
jong vrouwtje de vroegere juffrouw Hermino Mul
ler, de aangebeden koningin van zoo vele schitte
rende feesten te begroeten. Het leven werpt ons
menscben soms op een zeer vreemde wgze door
elkaar."
•Ja. En ik vind, dat het aardig is, als oude
De Toestand.
De toestand in het land wordt voortdurend beter.
Langzamerhand k>ert alles tot de gewone kalmte
terug. In Amsterdam is veel verbetering gekomen
door het besluit van de Vereeniging van Werkgevers
om de »lock-out" in het havenbedrgf op te heffen.
Hedenmorgen oin zes uur zou men weer aan den
arbeid gaan. Ook de smidsgezellen hebben besloten
de staking te eindigen en heden den arbeid te her
vatten. Van de koffUpiksters zgn Zaterdag 170
weer in het work genomen, waaronder 130 staaksters
In eene laatst© vergadering van grondwerkers is
eveneens de algomeene staking opgeheven, op voor
waarde, dat verder arbitraal de regeling van het
loon zal worden uitgemaakt.
De oorlogsschepen en verdere marine-vaartuigen,
die met het oog op den onrustigen toestand in het
land hier en daar waren gestationneerd, keeren
gaaudeweg naar de plaats, waar zjj thuis behooren,
terug.
Hot droevigst blijft de toestand voor de onge
lukkigen, die voor goed uit hun werk zgn ontslagen.
Dit getal bedraagt o. a. aan de centrale werkplaats
der H. IJ. S. M. te Haarlem 165.
Kerknieuws
Gereformeer de kerken in Nederland.
Beroepen te Oudewater ds. J. H. Donner te
Nieuwdorp.
Oud-Gere f. kerk.
Sopsete* Tot ouderling alhier is benoemd dhr.
J. de Kokter vervanging van dhr. J. Walkout die
bedankt heeft.
Onderwijs.
Benoemd totjonderwgzer te Rilland de beer
A. van Dij/ce te Bruinisse.
Do St. Cl. van Zaterdag bevat een kon. be
sluit van 7 April tot schorsing van het besluit van
den raad der gemeente Breskens, dd 24 Februari
1903, waarbg mej M. P. de Hullu is benoomd tot
onderwgzeres aan de le openbare lagere schooi
aldaar.
Akte-examens L. O. in Zeeland.
Gymnastiek. Vrijdag werden geëxamineerd 4 man-
nolgke candidaten, die allen slaagden, nl. de heeren
Gvan der Hoek van St. Maartensdijk, L Olree van
Ouwerkerk, J. C. van Bortel van Zierikzee en P.
Bernard van Axel.
Kunst en Wetenschap.
De Lanseloet.
Hebben wg Vrgdagavond met een goed doel in
de Prins van Oranje" alhier gezeten de opbrengst
der entreé's waB ten bate van het herstellingsoord
voor onderwijzers te Lunteren ook onze geest
heeft zgn voordeel gedaan met het archaïstisch
bedrgf der opvoering van het abel spel uit de 14e
eeuw, »Lan8eloet van Denemorken". Want weinig
zaken doen door hun vreemdheid weldadiger aan
dan het hooren zeggen van zulk een primitief
tooneelstuk, waarnaar onze vaderen eens met open
vrienden op zoo onverwachte wjjze weder tot elkaar
kooien. llaar daar zijn wg warempel reeds aan
de Ohlaner gracht gekomen. En u hebt, om mg
zoo'n grooten omweg gemaakt. Of moet u bg
ons zgn
Vandaag niet", zeide hg, zichtbaar even verrast
als zg, dat hun weg zoo kort geweest was. »Mjjji
dag is morgen. En dan zal ik, hoop ik, ook het
genoegen hebben u weder te zien."
Zg stonden reeds voor het gebouw der Glückauf-
maatsehappg en bg de laatste woorden reikte
Schroder de jonge onderwgzeres de hand, waarin
zg de hare legde.
Daar u aan tafel komt zeker! Maar wil u
niet een oogenblikje met me binnen gaan en mgn
schoonzuster begroeten Z|j zou dat zeer prettig
vinden."
Met een bgna wonderlgke haast maakte de advo
caat een afwerende beweging. »Ik heb hiervoor
helaas geen tgd en kan u slechts verzoeken mgn
hartelgke groeten over to brengen. U, juffrouw
Martha, dank ik nog eenmaal, dat u zoo geduldig
naast me hebt geloopen."
Zg bloosde en trok de hand terug. »Tot ziens
dus, meneer Schröder
•Ja tot morgeü, juffrouw Martha!"
Zg wipte het huis biünen en hg hinkte op zgn
itok langzaam denzelfden weg terug, welken zg
waren gekomen.
Achter een venster aan den linkerkant van de
mond en in kinderlgke spanning hebben staan luiste
ren. Met belangstelling hebben wg geluisterd naar
de zangerige, primitieve taal van dien tgd, die ons
thans naïef lijkt en dat ook was, in zoover die gansch®
tgd kinderlgker en phantasie-rgker mag heeten dan
de onze. Phantasie hadden ze die twee eenvoudige
conifeeren misschien zgn bet in werkelgkheid vroe
ger nog maar een paar papieren of geschilderde
geweest waren voor onze voorvaderen voldoende
om ia hun binnenste gedroomde wouden en vreemd®
landen op te roepen. De flauwste aanduiding was
hun genoeg om zich aan de rechterzgde van het
tooneel een bloeienden boomgaard te verbeelden
En waarom is het niet bg on» opgekomen om bg
deze vertooning te lachen Omdat deze dames en
heeren van de Rotterdamsche Onderwgzers Tooneel-
vereeniging geheel doordrongen bleken van d®n
geest van het stuk en van den tgd, waarin het
speelt. Zg bobben het niet behandeld als een mo
dern comediestuk, maar hebben het simpel gezegdt
en zich daarbij zulke meesters getoond in de kunst
van het transigeeren, het gaan van de een® helft
van het tooneel naar de andere, dat er voor be-
lachelgkheid geen ruimte was.
Do dame, die de rol van Sandergn vervulde, heeft
het ver gebracht in de kunst van verzen zeggen,
maar toch, als haar stem een weinig minder gedempt
ware geweest, zou dit beter hebben voldaan en zou
zg vooral beter verstaan zgn. Lanseloet zelf vol
deed niet minder, en dat zegt heel wat, want het
karakter van deze titelrol is van zoo slappen
aard, dat men slechts weinig met hem kan mee
gevoelen in al zgn leed, als zgn schooDe hem ont
vloden is. Dat wil niet zeggen, dat hot stuk daarom
niet voldoet. Het tegendeel is waar. Dramatisch
staat het veel hooger dan de »Esmoreit," die we
het vorig jaar hier van hetzelfdo gezelschap moch
ten genieten.
Er komen vele, waarlgk gevoelde scène's in voor,
waar de auteur den echt-een voudigen toon heeft
weten te vinden en als die, zooals hier, onopge
smukt wordt weergegeven, is er van ware kunst
sprake. Die hebben de Rotterdamsche dilettanten
ons gegeven en zg hebben daardoor yoor ons deze
uitvoerig gemaakt tot meer dan een enkel archaeolo-
gisch genoegen.
•De Zwetser" is niet het beste van Langendijh's
kluchtspelen, maar toch voldoet het op het tooneel
beter, dan wanneer men het leest. De executanten
hadden hunne dramatische talenten, die ze gelukkig
in de Lanseloet hadden weten in te bonden, voor
dit stuk bewaard en er is heel wat gelachen. Ge
prezen moet worden de kiesebbeid en de handigheid,
waarmee over de in onzen tgd min oorbare passages
werd heengegleden, zooals wg tot nog toe meenden
dat alleen Fransche artisten konden doen. Daardoor
heeft het grootste gedeelte van het publiek die
stoutigheden niet eens verstaan.
De zaal was goed bezet en er werd hartelgk
geapplaudisseerd.
De heer A. G. v. Dijkleeraar aan de R. H. B. S.
alhier, leidde de vertooning met enkele woorden in«
Het is te hopen, dat deze vereeniging, als deze
bron is uitgeput, want van de abele spelen valt
niet veel meer te vertoonen, hare krachten eens
op andèr gebied zal beproeven dan kan zg nog
veel te genieten geven, want hare leden hebben
kunstzin, talent en volharding.
huisdeur viel het gordgn weer naar beneden, dat
de laatste minuten door een vrouwenhand een weiüig
t®rzgde was geschoven, zoodat twee oplettend spie
dende bruine oogen op straat konden zien.
Toen Martha de woonkamer binnentrad, stond
haar schoonzuster tegenover haar, en de wgze,
waarop haar vroolgk groeten werd beantwoord,
\Vas zoo kort en koel, dat het haar onvermgdelgk
opvallen moest.
Maar zg schreef deze onvriendelgke ontvangst
aqn een verkeerde oorzaak toe. »Wat scheel je?"
vroeg'zg bezorgd »Jg hebt ^an dokter Weisz toch
niet iets ongunstigs over Gerhard's toestand ver
nomen
•O, neen. Hg is wat nerveus en moet zoo spoe
dig mogelgk naar een buitenplaats, dat is alles.
Maar al had ik ook iets ergers gehoord, dan zou
dit op het oogenblik op jou waarschgnlgk geen
grooten indruk maken."
Het zou geen indruk op mg maken zegje?
hoe moet ik dat begrgpen
•Nu, ik meen, als men zoo in den zevenden hemel
zweeft, zoo als het bg jon thans het geval schgnt,
vraagt men naar de beslommeringen van zijn mede-
menschen evenmin als naar de wetten der zede-
lgkheid. Gaat de advocaat op den terugweg
altgd met je mee
Snel kwam en verdween do kleur op Martha'i
gelaat. »Is het dat, wat je zoo onvriendelgk tegen
me maakt, Hermine vroeg zij met een licht*
