meentehuis gewoonweg belegerd werd door de lotelingen en hun niet minder dronken kameraden, allen boeren en vissehers te herstellen. Een later bericht meldt, dat dit gelukte en nu alles weer rustig is. Men schrijft aan het N. v. d. D. .- Het gebeurt dikwijls, dat koeien, door een of andere ziekte aangetast, door den eigenaar vrij willig worden afgemaakt. Deze koeien worden dan, wanneer de ziekte nog niet te ver gevorderd was, »uitgeslachtdat is de landbouwer laat bet zieke dier op zijn. erf slachten en verkoopt het vleesch aan kennissen of vrienden tegen matigen prijs. In vele dorpen bestaat zelfs de gewoonte, dat alle landbouwers vleesch koopen van een uit nood ge slacht dier, overtuigd, dat, wanneer bij hen een koe moet gedood worden, de anderen insgelijks zullen handelen. Toch blijft 't altijd min of meer gevaarlijk vleesch te gebruiken van een dier, dat wegens ziekte is afgemaakt, on vaak hoort men, dat mcnschen na het gebruik van dit vleesch ongesteld zijn geworden. Moeilijk is 't soms juist te bepalen, wanneer het vleesch nog mag gebruikt worden, en wanneer 't in den grond moet gedolven worden. Daarom heeft men een toestel uitgedacht, waarin het vleesch van het zieke dier van alle smetstoffen gezuiverd kan worden, en zulk een toestel, hetwelk men »kiem- dooder" of »stérilisateur" noemt, dampt het ylcesch van het zieke dier uit, en door dat uitdampen moe ten alle ziektekiemen gedood worden. In verschillende plaatsen in België zijn derge lijke toestellen sinds eenigen tijd in gebruik en zy voldoen goed. Te Brugge, Gent, Duffel, Tonge ren en Neufchateau werden verleden jaar 856 beesten >gestoofd", en hot vleesch en het vleesch- sap vonden daar gretig koopers. Het vleesch werd gewoonlijk verkocht tegen 50 centiemen per kilogram, het vet tegen 30 50 centiemen, het vleesehsap tegen 25 k 30 centiemen per liter, en de beenderen 5 of 6 centiemen per kilogram. Nu 't zeer goed mogelijk is, dat binnenkort ook in ons land maatregelen zullen genomen worden ter bestrijding van do tuberculose onder het rund vee, en er dan verschillende dieren zullen afge keurd worden, is 't wellicht niet ondienstig, de aandacht van belanghebbenden op dit toestel te vestigen. Een vreeselijk ongeluk is dezer dagen gebeurd in een fosfaatgroéve bij Gafsa in Tunis. Tengevolge van een grondverschuiving stortten de mijngangen over een groote uitgestrektheid in, terwijl een groot aantal arbeiders aan het werk was. Zoo spoedig mogelyk werd begonnen met het uit graven van den ingestorten grond. Woensdag had men 1 doode en 31 gewonden gevonden, maar in de mijn bevonden zich toen nog 23 Arabische en 8 llali- aansche arbeiders. Een Arabische mijnwerker, die men in een gang had hooren spreken, vond men later dood, terwijl hij een ander lijk met de armen omstren geld hield. Beiden lagen onder groote steenblokkon Er worden dus nog 29 personen vermist. Men twyfelt er aan, of men hen zal kunnen redden, want men meent, dat zij verpletterd zyn. De aardstortingen duren voort. Twee mensehen, die Zondagavond te Weenen naar huis gingen, zagen in de duisternis niet dat een telefoondraad losgeraakt was en in de straat hing. Die draad was ongelukkigerwijze in aanra- king gekomen met de bovenleiding van de electri- srhe tram, en electrisch geworden. Een vrouw, die zonder den draad gezien te hebben ermee in aan raking kwam, viel als door een beroerte getroffen, onder hevige stuiptrekkingen neer. Haar begeleider, die haar wilde helpen, onderging het zelfde lot. Twee menschen, di© toesnelden, overkwam hetzelfde allen lagen stuiptrekkende op den grond en konden elkaar niet loslaten, omdat een stroom van 500 volts hun door het lijf ging. Bij een van hen was de draad om den hals geraakt en had een diep gat gebrand bij een ander schroeiden de kleeren van het lijf, een derde gilde en kronkelde onder de gruwelijkste pijnen Het duurde een poosje, voor men de oorzaak ervan wist, en toen men ontdekte dat de draad in contact was met dien van de electrische tram, moest men eerst nog naar het sectiehuisje gaan, waar de stroom kon afgesloten worden. Daarmede waren bijkans tien mi nuten gemoeid, en toen men eindelyk de arme slacht offers kon t© hulp komen, bevonden deze zich door de brandwonden in levensgevaarlijken toestand. Het toeval baart gewe d g]opz.en, en Maandag ston den de kranten vol over de gevaren van de geleiding boven den beganen grond, als de draden afknappen wat by snesuw en storm licht gebeuren kan. Voor gesteld wordt nu, op gezette afstanden tegen de palen borden aan te brengen, waarop te lezen staat wat men ia zoo'n geval te doen heeft. Had het publiek dit geweten, dan hadden die arme menschen niet zulke gruwelijke pijnen hoeven uit te staan. (IV. R. Ct In het blindeninstituut te Budapest is de di recteur midden in den nacht overvallen door een troep blinden, die hem te lijf gingen. De bedien den, die op bet rumoer kwamen aansnellen, wisten den directeur voor erge mishandelingen te bewaren. De blinde leerlingen moeten door een der leeraren tegen den directeur zijn opgestookt. Het Zwitsersche volk heeft zich met 242,484 stemmen verklaard tegen het invoeren van even redig kiesrecht voor den Nationalen Raader werden 165,976 stemmen vóór uitgebracht. Voorts is met 265,323 tegen 141,430 verworpen het voor stel tot het verkiezen van de Bondsregeering door het volk. Zooals men weet hebben de liberale par tijen beide hervormingen krachtig bestredende kerkelijke partgen en de socialisten waren de voor standers. Lord Roberts heeft in een oproeping aan het Britsche volk, door bemiddeling van de Britsche dagbladen, verzocht, de soldaten by de thuiskomst niet op sterken drank te tracteeren, »die zij in de vriendelijkheid huns harten, met de hun aangeboren beleefdheid en bij de dankbaarheid over de warme ontvangst niet zouden kunnen weigeren", maar ten gevolge waarvan tooneelen voorvallen, die een smet werpen op den roem, welken het Britsohe leger in Zuid-Afrika voor het Rijk heeft verworven. De rest van den oproep is een loflied op den Britschen soldaat en op alles wat hij in Zuid-Afrika heeft gedaan. Behoort daarbij ook het ten uitvoer leggen van de zoogenaamde drastische maatregelen, op bevel van Roberts Zaterdagmorgen heoft Sipido, di© een zooge- naamden aanslag heeft gepleegd op den prins van Wales, een bezoek mogen brengen aan zijn sterven den vader te Brussel, waarbij overdreven voorzorgs maatregelen waren genomen ten pleiziere van de Engelsche regeering en daarna werd hij overgebracht naar de gevangenis (verbeterhuis) te Gent, waar zich een afdeeling bevindt voor jongelui, die ter beschikking zijn gesteld van de regeering. De koningin van Portugal ig verleden week een visscher, dio gevaar liep te Cascaes in zee te verdrinken, nagesprongon zij zwom tot zij hem bjj de hand kon grijpen en redde hem van een wissen dood. Schoolkinderen en drank. Van het onderzoek naar drankgebruik bij kinderen, door onze Duitsche collega's ingesteld, kwam ons reeds het een en ander ter oore. Tot het eind van Mei waren er 111 vragenlijsten behandeld, die 6321 kinderen be troffen. Daarvan waren er 75 pet. tusschen 6 en 11 jaar, 25 pet. van 11 tot 14 jaar. Slechts 167 kindereD, of 2,62 pet. hadden nooit alcoholische dranken geproefd. Daarentegen waren er 724, d. 1. 11,4 pet. al eens dronken geweest TreurigMaar of 't bij ons minder erg is En of bjj ons kinderbescherming overbodig is vraagt Het Volk? Mejuffrouw Chaussegros, een aartsminnares van honden, katten en paarden, heeft aan de Ver- eeniging tot bescherming van dieren te Parijs de som van 2,000,000 francs nagelaten. Een arbeider en het dienstmeisje van den hotelbezitter Johan Schupp te Oppenheim waren in een met nieuwen wijn gevulden kelder bewus teloos geworden. Om ze te redden drong de hotel- houdor zelf in den kelder, maar werd door de ver stikkende gassen gedood. De beide eersten werden Theo MannBouwmeester, de heeron Clous en Tourniaire rollen vervullen, waardoor dit aardige stuk, volgens algemeen oordeel, uitstekend tot zijn recht komt. Beide stukken zijn door weinig talrjjk personeel, op een bescheiden tooneel behoorlijk op te voeren. Veel aanbeveling komt mij voor die voorstelling overbodig voorlaat een groote opkomst, ook van buiten, het bewijs leveren, dat een goede tooneel- voorstelling van een uitmuntend gezelschap hier gewaardeerd wordt. J. FRANSEN VAN DE PUTTE. Goes, 7 November 1900. Werkverschaffing in den ouden tijd. Een pestgeval te Bremen. Het geneeskundig bureau maakt bekend dat bij den zeeman Kunze, die den 27 October met het stoomschip Marienburg daar is aangekomen, bacteriologisch een geval van pest is geconstateerd. Alle voorzorgsmaatregelen zjjn genomen. (De Marienburg is den 19en October van Rosario, in de provincie Santa Fé, Argentinië, t© Hamburg aangekomen, en vandaar 27 October naar Bremen vertrokken. Het schip heeft dus acht dagen to Hamburg gelegen. Thans is eerst vastgesteld dat de matroos Kunze aan pestziekte lijdt. Red. II.) Volgens nader bericht is Kunze Maandag over leden. Alle onder observatie staande personen zijn tot dusver gezond. Zigeuners. De Hongaarsche regeering wil alle Zigeuners, die in Hongarije sedert onheuglijke tjjden een echt nomadenleven leidden, vaste woon plaatsen aanwijzen en hen tot goede staatsburgers maken. Zoolang men de Zigeuners slechts kon ver wijten, dat zij de veiligheid in gevaar brachten, en het onderscheid tusschen mijn en dijn niet wil den leeren, werden hunne ondeugden door de vingers gezien. Nu hebben zij zich echter aan een ernstiger misdrjjf schuldig gemaaktdoo^ hun levenswjjze werkten zij de verspreiding van ziekten onder den veestapel, een der grootste schatten van het land, in de hand. Zjj graven namely k aan ziekten gestorven var kens op en eten het vleesch ervandaardoor worden de kiemen der ziekten verspreid. Het dient echter afgewacht te worden of d# Zigeuners zich aan een vaste woonplaats kunnen gewennen een vroegor gedane poging daartoe mislukte. William Strong, de vorige burgemeester van New-York, ettelijke malen millionair, is op 73jarigen leeftijd overleden. Hij begon als arm klerkje en werd rijk de oude geschiedenis In een kolenmijn naby Philippi, in den Ame- rikaanschen staat Virginia, heeft een vreeselijko ontploffing plaats gehad. 32 mijnwerkers werden gedood en ruim 100 gewond. Een schatryk Amerikaan, Ziegler genaamd, heeft verklaard »de sterrenbanier op de noordpool te planten," al zou 't hem een millioen dollars kos ten. Hij wil, schijnt het, twee schepen daartoe uit rusten, waarvan het een den winter op de hoogst mogelijk te bereiken breedte zal doorbrengen en het andere zoo noodig terug zal keeren om nieuwen voorraad te halen en in 't algemeen als hulpschip zal dienen. Ingezonden Stukken. Voorstelling van het Nederlandsch Tooneel. Toen het bekend was dat hot Nederlandsch Too neel in Middelburg (wat in jaren niet gebeurd was) een voorstelling zou geven, hebben een 3tal heeren hier moeite gedaan om het eerste tooneelgezelschap van ons land ook in Goes te krijgen. De directie was hen ter wille, en deed een aan nemelijk aanbod. Zaterdag spelen dan ook hier de groote Louis Bouwmeester met mevrouw HoltropVan Geldor, oen beschaafde en altyd aangename verschijning, met don nauwgezetten De Jong, »Don Pietro Ca ruso", een ernstig veel geprezen drama in 1 bedrijf, waarin Louis Bouwmeester op meesterlijke wyze de hoofdrol vervult. Na dit belangwekkend stuk volgt »Ontrouw", een blijspel in 3 bedrijven, waarin naast mevrouw I. Toen Wanneer Wel in den ouden tijd. Wanneer dan Jadat is vrij onbepaald, maar in ioder geval in den ouden tijd. Toen was er voor alle handen werk, altijd en overal, dat is de opvatting van menigeen. Maar of het op vele plaatsen of bijna overal werkelijk zoo was, ik geloof het niet, maar ik kan het bevestigen noch tegenspreken, want ik had niet het genoegen in den ouden tijd te kun nen rondzien. Dat de toestand van den arbeid in Goes zeer gunstig zou zijn geweest kan ik echter pertinent tegenspreken. Men schreef 1771, April. Ik neem dus aan, dat dit jaar ook behoorde tot den ouden tijd. Een winter was voorbijgegaan, die allen niot kaalhoof- digen armbestuurders de haren te bergen rijzen deed. Alles, alles was uitgegeven, altijd door was ge vraagd, er was letterlijk armoe geleden, en de be delarij ging alle perken te buiten. Toen riepen de buiten-regenten van het gecombineerd arm- en weeshuis te Goes de diakenen der Ned. Herv. ge meente op, om met hen eens te overleggen of er toch niet eenig »soulaas" in dien toestand te brengen ware door het oprichten van een of ander werkhuis. Men besloot aan den Raad vergunning te vragen, tot het stichten van eene vlasspinner ij. Wat zou men anders Het fabriekswezen was nog in de dagen der kindsheid. Vooral in Zeeland, waar uitsluitend landbouw beoefend werd, was vlas het eenige product, dat zich tot fabriekmatige bear beiding binnenshuis leende. Men vergete niet dat men het toen uitsluitend doen moest met de pro ducten van eigen bodem. Nu, evenmin als vroeger, groeit de cacao in ons land en evenwel produceeren een aantal fabrieken een massa cacao. Ook nu is er geen enkele ijzermijn in Nederland en toch ver werken De Schelde, Feyenoord en zoo menige andere fabriek duizenden tonnen ijzer per jaar. En bestaat niet de wereldberoemde zilver-fabriek van Van Kempen te Voorschoten in een land dat nog nooit één ons zilver heeft voortgebracht Dat komt immers omdat de oude tyd per beurt schip voortkroop en de moderne tyd per sneltrein voortspoedt. De Raad van Goes vergaderde 4 Mei 1771, en, evenzeer verlegen met den toestand, greep met beide handen het denkbeeld eener vlasspinnery aan, gaf met algemeene stemmen vergunning tot op richting en verzocht dat met dit heilzaam werk zoo spoedig mogelijk de proef zou genomen worden. Twee diakenen en de binnenvader van het wees huis vormden het bestuur. Zij kregen eene som van f 150, zegge honderd vijftig gulden, om spin newielen en vlas te koopen en tevens werkloon te betalen. 't Zat er in waarheid niet aan, want buiten-re genten en diakenen deelden eerlijk de uitgave, ieder 75 gulden. Eero aan de vaderen, die met een zoo gering bedrijfskapitaal in staat waren een fabriek te stich ten Iets is er ovenwei in de financiëele regeling der zaak, dat mij bijzonder interesseerde. Ik lees toch, dat ieder, die iets durfde vervreemden of be schadigen, gestraft zou worden met een boete van f25. Van die boete zou '3 komen ten bate van den aanbrenger, V» ten bate van het arm- en wees- huiB en V, ten voordeele van den schout. Dit is een zonderling© bepalingeen fabriek, die met f150 bedrijfskapitaal begint en een karig loontje uitbetaalde, eischte f 25 boete voor overtreding Waar moest die som van daan komen Verdienen kouden de menschen het niet, al groeide ook het vlas op hun zolder. En een boekje op de spaar bank hadden ze ook niet, want die nuttige instel ling bestond nog niet. Ik heb met vurigen ijver gezocht of ik niet eens, al was het maar eenmaal f25 boete verantwoord kon vinden, maar 'tis mij niet gelukt. Ik vermoed dat deze bepaling, en er zijn er meer zoo, een doode letter zal gebleven zijn Intusschen de spinfabriek was er, en men zou spinnen. De persoonlijke dienstplicht van thans, zy werd voorafgegaan door persoonlijke spinplicht in den ouden tijd. Alle gealimenteorden moesten, op straffe van niet meer bedeeld te worden, gaan spin nen. Wie het niot kou, moest het maar leeren, en wie het kon, moest minstens 2 pond garen per week inleveren. En wat hadden ze dan verdiend 70 cent, want men betaalde 35 ct. per pond voor degenen, die thuis sponnen de gealimenteerden in het gast huis hadden 15 cent per pond. Maar het Bpinnen scheen niot erg in den smaak te vallenhet was zoo moeilijk te leeren, klaagde men. Al wie de spinkunst verstonden, waren verplicht een onbe- drevenen spinner te leeren. Beiden genoten de volle bedeeling tot dc élèv© op de hoogte was. Was het te verwonderon, dat het toen moeilijk leerde Men was beter het nooit te leeren, men word toch bedeeld. Zoo sukke 1de men 1772 uit, met groot verlies en een massa onverkoopbaar garen. De Raad ver gaderde 2 Jan. 1773 en toen kwam ter tafel de zaak der spinfabriek. Buiten-regenten hadden aan de burgemeesters verklaard, dat beide armbestu ren stonden geruïneerd te worden als de spinfabriek voortgezet werd. De Raad besloot een onderzoek te doen naar de fabriek en de rekening over 1772 op te nemen. Onze regenten lieten het niet by de belofte; reeds den volgenden dag begon het onder zoek, en wat bleek Dat er veel kwaadwilligheid en erge onbedrevenheid bij de spinners wis. De langverwachte dag, 9 Jan., brak aan men zag de leden der verschillende armbesturen ten stad huize gaan, want de zaak der spinfabriek kwam aan de orde. De oud-burgemeester Lopsse, als voorzitter der commissio, rapporteerde aan den Raad, dat de fabriek niet kon blijven bestaan voor rekening der armbesturen. Deze toch hadden van hare oprichting tot op heden 9 Jan. 1773 verloren 120 pond vim. of f 720die toestand was onhoudbaar. Wel besloot tevens de Raad uit de stadskasse te rembourseeren f 142, maar dit hielp immers niet aan de instand houding der fabriek Men besloot het zelf te probeeren, en liet do fabriek voor rekening der stad werken van af 9 Jan. '73. Toen scheen het waarlijk nog erger, want 24 Juli 473 moest men er een eind aan maken. Er werd toen bij den Raad voorgesteld, om de »tot soulaas der arme-middelon opgezette spin fabriek, vermits de kwaadwilligheid en onkunde der spinders niet langer kon worden gaande ge houden, tenzij tot groote schade voor de stad, voor welker rekening de voorz. fabriek sedert eenigen tijd heeft geloopen", te sluiten. Dit voor stel werd goedgekeurd, en de fabriek eindigde met een tekort voor de stad van 33 vl. of f 198. Lang, zeer lang duurde het eer er bij do armbe stuurders weer over werkverschaffing ge sproken werd. Zou de geschiedenis dier spinfabriek er de oorzaak van geweest zijn De staatkundige omwenteling van 1813 had ook do begrippen naar het scheen omgewenteld. Men schreef 1816 en werkelijk men raakte weer op het spoor van hulp verleenen, op degelijke wijze; het was nu wel geen hulp aan werk, maar toch aan eten. Men richtte de ^economische spijs- kokerij" op. Een commissie vormde zich, die in haar vaandel scheef»Tot nut der armen binnen ;e stad". De Goesche afdeeling van het departe ment der maatschappij tot nut van 't algemeen richtte voor de behoeftigen alhier op een leerschool en werkhuis. Enkele jaren later was men bedacht op spaar zaamheid men richtto een spaarkas op, enz. eüz. (Slot volgt.) Burgerlijke Stand van Gess van 5 tot 7 Nov. 1900. Geboren 5, Gerardus Franciscus Anthonius, z. v. Josephus Jacobus Elisa van Calmthout en Wilhelmina Maria Johanna Vaesen. Te houden Aanbestedingen, Plaats. Voorwerpen. Datum. 8 Nov. Kruiniugen, bouwen woonhuis, 10 m Borsele, steenbestortingen, IS f Goes, boawen sohuar, Information. M. Kole Mz. J. Beenhakker. D. de Koning. Verkoopingen en Verpachtingen. Datum. Plaats. Voorwerpen. Informatiïn 8 Nov., Goes, iuboedel, Holimann. 8 Kwadendammo, boomen, Mulock Houwer. 8 Kapel le, wisschen, Mulock Houwer. 8 Kapelle, wisBchen, Mr. Liebert en Pilaar. 8 Kapalle, wiascheD, L. E. A. Lieb rt. 9 m Krabbendijke, boomen. Prins. 12 m Ovezand, boomen, Pilaar. 12 m Oudelande, boomen, Pilaar. 12 0 Oudelande, boomen, Van der Kloes. li Groode, hofstede, bouw. en weilanden Hammachar. 14 0 Hoedekecskerke, boomen, P. Overman. 14 0 's Gravenpolder, boort en, P. Overman. 14 w Ierseke, boereninspan, L. E. A. Liebert. 15 0 Kruiningen, 's Gravenpolder, boomen, Prins. 15 0 boomen, De Ronde Bresser 16 0 Kruiningsn, vrachtrijders» en boereninspan, Prins. 16 0 Goes, verp. bouw- en weiland, Mr. Liebert. 16 0 Kloetinge, boomen en strobbels, Mulock Houwer. 19 0 Nissa, boomen, P. Overman. 19 0 Oudelande, boomen, boomen, P. Overman. 21 0 Wilhelminadorp, Mr. Liebert. 22 0 Hoedekenskerke, boomen, P. Overman. 22 0 Eversdjjk, boomen, Prins. 23 Katteudijke, boomen, Prins. Klarktberichten. GOES, 6 November 1900. In de prijzen kwam geen verandering. Handel en aanvoer waren van weinig heteekenis. Oude TARWE par Hectoliter f 6 50 a £6 80 Nieuwe TARWE 6,40 a 6,70 Nieuwe ROGGE 5,50 a 5 80 WINTERGËRST per 100 K.G. 7.75 a 8 ZO MERGERS?? 7,50 a 7,90 HAVER 5,50 a 6,— KOO K-ERWTEN 8,50 a 9,25 KROON-BRWTEN a - - BRUINE BOON EN 7.70 a 8,— BOTER per K.G. 0,95 a 1.10 EIEREN per 100 stuk» 5 20 a 6,— ROTTERDAM, 6 November 1900. Op de veemarkt waren aangevoerd paarden, 1780 magere en 666 vette runderen, 156 vette, 83 nuchtere en 539 gras- kalveren, schapen o' lammeren, 282 biggen Koeien en ossen 20 tot 33 c., stieren 23 tot 29 c., kalveren 83 tot 45 0. per kilo. Melkkoeien f 100 a 220, kalfkoeien f 140 a 205, stieren fj5Ü a 130, graskalveren f 80 a 80, pinken f 45 a 95, vaarzen t 45 a ISO, alles mager vee, biggen f 5,-— a 14, paarden f 30 a 110. Nuchtere kalveren, slacht- f7,a 9,—, fok-f 10 16, Hauiel in vstte runderen, vooral spoelingosson van lequal. vlug, ook m dito koeien was de handel goed, mindere qual. werden zejr langzaam verkocht, veroorzaakt dcor de hooge vraagprijzen. De puikste vette kalveren waren spoedig opge ruimd, met de mindere Boorten girg het tr^ag In gra^kal- veren was de handel traag, nuohtcro (fok-) bijun niet te plaatsen. Versche koeien duur. Kalfkoeiea met weinig handel, doordieu er zeer weinig voor het ouitenland werd gekocht. De prijzen der boter waren als volg. Ie qial f54, 2e qual f50, 3e qual. f46. Per kilo 60 a 65 c. Zeeuwsche eieren f5,70 a 5,80 de 100 stuka.

Krantenbank Zeeland

Goessche Courant | 1900 | | pagina 3