1900. Nü. 131.
Dinsdag 0 November.
87s"5 jaargang.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binner als buiten Goes, 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 centmet bjjblad 10 cent.
Inzending van advertentiën voor 2 uren op den dag der
uitgave.
De prijs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 et.
By directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
OPENBARE VERGADERING
van den
BAAD der Gemeente OOMS,
op DONDERDAG 8 NOVEMBER 1900,
des avonds te 8 uren.
Goes, 3 November 1900.
De Secretaris,
VAN REIGERSBERG VERSLÜIJS.
Punten van behandeling
Resumtie der notulen van de vorige vergade-
ring.
1. Ingekomen btukken.
2. Benoeming tydeljjk leeraar aan de H. B.
School.
3. Regeling jaarwedden tjjdelijk onderwijzend
personeel aan school D.
4. Af- eD overschrijvingen en wijziging van de
gemeentebegrooting voor 1900.
AANBtiaTfcOLNG
Straatmakerswerk.
Burgemeester en Wethouders van Goes zullen
op Zaterdag 87 November ISOO, ten Raad-
huize des voormiddags to 10 uren, trachten aan te
besteden
Het VERNIEUWEN vaa 239 M2. straat-
werk ia Waalklinkers in de Singel
straat en aan de Groote Kade te
Goes.
Bestek en voorwaarden liggen ter lezing op de
secretarie.
Aanwijzing, te beginnen aan de Singelstraat, op
Donderdag den 8en November 1900, des namiddags
1 uur.
De inschrjj vingsbilletten moeten den dag vóór
de besteding worden gestoken in een e gesloten bus,
staande op de secretarie der gemeente.
Goes, 5 November 1900.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. J. RAMONDT, 1. b.
De Secretaris,
VAN REIGERSBERG VERSLÜIJS.
Wekelijksch aigsmeen overzicht.
üit Engeland valt het voor dat ryk groote
nieuws te vermelden, dat Lord Salisbury is afge
treden als minister van buitenlandsche zaken en
vervangen door Lord Lansdowne. Over het alge
meen is men mot deze verandering in Engeland
niet zeer ingenomen. Zelfs de ooriogsgezinde bla
den besproken deze benooming op afkeurenden
toon of weten geen termen te vinden om den nieu
wen minister te verdedigen tegen de aanvallen,
die op hem worden gericht. De Standard bespreekt
de benoeming zelfs op een toon, die kan doen ge-
looven, dat de keuze van dezon minister niet de
volle sympathie van Lord Salisbury heeft.
»Wij kunnen slechts zeggen," merkt bet blad
Op, »dat de benoeming met een gevoel van diep
leedwezen zal worden ontvangenWant boe
wij de persoonlijke eigenschappen van Lord Lans
downe waardeeren, wij moeten bekennen dat zijn
bevordering tot minister van buitenlandsche zaken
een volkomen onbegrijpelijke flater is. Lord Lans
downe heeft noch het karakter, noch de eigen
schappen, noch bet persoonlijk overwicht, noch de
ondervinding, die zijn keuze voor dezen post kun
nen rechtvaardigen, in een tijd dat de gevaren voor
bet Rjjk nog niet zijn weggenomen, en wij nog met
nijdige en critische blikken worden aangezien in
meer dan een land."
Met de benoeming van Lord Lansdowne is do
wijziging in het Engelsche ministerie nog niet ge
ëindigd. Men verwacht, dat nog acht of tien por
tefeuilles van eigenaar zullen verwisselen, alvorens
het parlement bijeen komt.
De Fransche minister-president Waldeck-Rous-
gean heeft te Toulouse een rode voering gehouden,
die in zyn land een diepen indruk heeft gemaakt.
Als de voorstander der democratische Republiek
heeft hy een oproeping gericht tot alle republi
keinen om zich vast aaneen te sluiten. Hij wees
daarbij op de goede resultaten, die zijn kabinet
had verkregen door samenwerking van alle partij-
genooten, die van zuiver republikeinsche kleur zijn.
Hij liet duidelijk blyken, dat hy den eenmaal in
geslagen weg zal blijven volgen de geheele po
litieke ontwikkeling van zyn kabinet heeft hem
gedreven naar den linkervleugel dpr republikein
sche fractie. Voorzichtig en behoedzaam heeft hij
de beide groote vraagstukken besproken, die voor
Frankrijk van belang zijn en verklaard geen an
deren eiach te kennen dan dien der democratie.
Het woord van Gambetta »het clericalisme is de
vijand" is opnieuw het wachtwoord geworden van
het Fransche ministerie. Waldeck-Rousseau toonde
tevens geen anti-militarist te zijn hij wil het
legor, dat by grooten lof toezwaaide, meer en beter
democratisch maken en het brengen op de hoogte
van zijn taak. Hy ging sterk te keer tegen de
congregaties, die onder het masker van godsdien
stige instellingen in den staat een politiek lichaam
vormen, dat zich ten doel stelt volkomen onaf
hankelijkheid te verwerven en alle gezag in handen
te krygen.
Ook de zaak-Dreyfus bracht hij te berdehy
beschouwde die als geëindigd, omdat de regeering
haar heeft toevertrouwd aan volkomen onafhanke
lijke rechters en hun oordeel heeft geëerbiedigd.
Z|j heeft aan de gevoelens der menschelijkheid vol
daan door genade te schenken aan den veroordeelde
eu zij zal door een amnestie-wet pogen de ver
stoorde rust to herstellen. Tegen een heropening
der zaak zal de regeering zich krachtig verzetten,
want de Dreyfus-quaestie is en blijft, naar de mee
ning van Waldeck-Rousseau, geëindigd.
Berichten uit Spanje maken melding van hevige
beroeringen door de Carlisten, vooral in Catalonië,
het rumoerigste deel van het koninkrijk. Daar
heerscht onder de fabrieksarbeiders veel ontevreden
heid sedert den ongelukkigen afloop van den oorlog
met de Vereenigde Staten. Het is nog maar enkele
dagen geleden, dat een arbeidersvereniging te Bar
celona een openljjke bedreiging met opstand zond
aan de regeering to Madrid. De werklieden ver
langden de bemiddeling der regeering in de oneenig-
heden, die tusschen de fabrikanten en hen bestaan,
doch gaven tevens te kennen, dat, zoo de eischen
der arbeiders niet werden ingewilligd, een ernstig
conflict zou ontstaan. Waarschijnlijk hebben de Car-
listische aanvoerders van die stemming in Catalonië
gebruik gemaakt om de bevolking tot opstand te
brengen.
Het militaire gouvernement van Spanje heeft in
dit geval den kortsten weg gekozen en besloten
de oproerige bewegingen door het zenden van
sterke troepen-afdeelingen te onderdrukken. Gene
raal Azcarragua en zijn minister van oorlog worden
geacht minder omslag daarmede te zullen maken
dan de minister-president Silvela deed, te meer
omdat hier de beweging een Carlistische tint heeft
aangenomen.
Aanvankelijk meende de regeering, dat de opstand
van geen beteekenis was, doch zjj blijkt van deze
meoning te zijn teruggekomen. Er is reeds cavalerie
van Madrid naar de oproerige plaatseu gezonden
er wordt gesproken van 800 man naar óéne stad
en zulk een macht is niet noodig om een opstand
van weinig beteekenis te bedwingen. Don Carlos
blijft ontkennen, dat hij iets van de beweging ge
weten heeft. Maar te Barcelona gaat het gerucht,
dat by de huiszoeking bij Tores Baros het bewijs
is gevonden van don Carlos' deelneming aan het
oproer, in den vorm van een aantal benoemings
besluiten voor officieren enz., die alle geteekend
waren >don Carlos." Markies Villadavin, de ver
tegenwoordiger van don Carlos en vele andere
hoofden der Carlisten zijn in hechtenis genomen.
Als de berichten uit China meer betrouwbaar
waren zou men werkelijk gaaa gelooven dat de
vrede weldra zal worden gesloten. Het diplomaten-
corps zou een bijeenkomst hebben gehouden om
den vorm vast te stellen, waarin de vredesonder
handelingen zullen worden gevoerd. De gezanten
hebben echter besloten hunne beraadslagingen ge
heim te houden, om te beletten, dat huu plannen
bekend worden onder de Chineezen. Tegenover dit
bericht ontving de Daily Express uit Shanghai een
bericht over de onderhandelingen, die door Li-
Hoeug-Tsang en prins Tsjing met de gezanten wor
den gevoerd.
Volgens dat bericht zouden de Chinoesche g- vol-
machtigden aangeboden hebben, dat Cnina een scha
deloosstelling betalen zal van veertig millioen Pond
Sterling, die in 60 termijnen zullen worden vol
daan. Als waarborg voor de goede uitvoering van
deze bepaling zullen de douane-rechten en de likin-
rechten onder controle van de buitenlandsche Re-
geeringen worden geplaatst, totdat de geheele schuld
zal zijn betaald.
Dit voorstel werd onmiddellijk gevolgd door een
tweede, betreffende de bestraffing der schuldigen
aan de Boxers-opstanden. De gezanten hebben den
eisch gesteld dat prins Toean en vier andere
Mandsjoe-prinsen, een prins van minderen rang,
drie ministers, generaal Toeng-foe-sian, en de gou
verneur van Sjan-si zullen worden gestraft met den
dood.
De correspondent meldt verder, dat by die bij
zonderheden vernomen heeft uit Chineesche bron,
wat de waarschijnlijkheid der voorstellen ook al
niet grootor maakt, te meer nog daar een laatste
bericht zegt dat alle geruchten over onderhande
lingen geslaagde of niet geslaagde van Li-
hooug-tsjang met de gozanten, ongegrond zijn, en
evenzoo de uitvoerige mcdedeelingen, die gedaan
zyn over de eischen, door da mogendheden aan
China gesteld.
GOES, ^5) November 1900.
De Standaard schrijft o. a.
Oranje boven! Van dag tot dag drong er
in het Hand., met een pathos, die in het te buiten
gaan van alle maat kracht zocht, op aan, dat het j
nieuwe Huis zou heeten Oranje-Nassau-Mecklenburg,
en dat het alzoo mocht blijven Oranje boven.' j
Dat men in ernstige zaken toch nuchter blijve
De vermoedelyke erfgenaam van den Troon voert
volgens art. 29 van de Grondwet den titel van »Prins
van Oranje." Doch dien titel voert hij, onverschillig
of hij-zolf al dan niet uit het stamhuis van Oranje
afstamt. Voor het bloed, voor de afstamming, voor
de dynastieke lijn is uit een titel, als zoodanig,
niets hoegenaamd af te leiden. De Koning van
Pruisen voert dien titel ook.
Het feit is en blijft, dat Koning Willem de Derde
wegstierf zonder manlijk oir achter te laten, en
dat door het huwelijk vau onze Koningin de dynas
tieke vechten straks overgaan in een ander Huis,
cn wel in het Huis van Mecklenburg-Schwerin.
Een vorstelijk Huis heet niet naar de vrouw,
maar naar den man. Omdat de moeder van Koning
Willem III een Russische Grootvorstin was, was
de laatste Prins van ons Huis toch geen Romanoff.
En omdat onze Koningin geboren is uit een Wal
deck, behoort ze toch niet tot het Huis van Wal
deck, maar wel waarlijk en eeniglijk tot het Huis
van Oranje.
Doch dan volgt hieruit ook, dat de kinderen,
gesproten uit het aanstaande huwelijk, niet meer
kunnen gerekend worden onder het Huis van Oranje,
maar behooren zullen tot het Huis van Mecklenburg-
Schwerin.
Dit kan geen menschelyko macht, geen wet, en
geen Van dag tot dag te niet doon.
Zoo en niet anders staan de feiten.
Het concert, dat jl. Zaterdagavond in de
schouwburgzaal der sociëteit V. O. V. alhier werd
gegeven door mejuffrouw Lida Jeltes (alt) en dhrn.
Mart. Wolters (viool) en Gottfried Mann (piano),
heeft bewezen, dat we niet overdreven, toen we
in een onzer vorige nummers zeiden, dat onzen
muziekliefhebbers een groot genot wachtte.
Dit concert heeft waarschijnlijk allen, die het bij
woonden en dat waren er vrij velen ten
zeerste voldaan
Mej. Jeltes, die voor het eerst alhier optrad,
hebben we leeren kennen als een sympathieke
zangeres met eene welluidende altstem en eene
kalme, beschaafde voordracht. Vooral na de uit
voering van het tweede gedeelte van het rijke en
afwisselende programma mocht zij zich verheugen in
een langdurig en welverdiend bewjjs van tevreden
heid barer hoorders voor haren heerlijken zang.
Onnoodig zal het wel zyn nogmaals to wjjzen op
de groote gaven van dhr. Wolters als violist
en van dhr. Mann als pianist. Zij zyn ons ge
noegzaam bekend door hun vroeger optreden alhier
en door den lof, dien de pers in geheel ons land
hun toebrengt Ook hier behaalden beiden nieuwe
lauweren en vooral dhr. Wolters mot zijn gevoelvol
en wegsleepend spel blijft ons eene sympathieke
verschijning, die wij niet genoeg eeren en bewon
deren kunnen.
Dhr. Mann had wel de zwaarste taak, daar elk
nummer hom op het podium riep, hetzjj als solist,
hetzij als accompagnateur, terwijl zijn naam ook op
het programma prijkte als componist. Door zijn
ongemeen talent, zyn gemakkelijk», eenvoudige wijze
van voordragen en zijn hoog ontwikkelde techniek
toonde hij zich eveneens een kunstenaar van be
teekenis.
Bij enkele gedeelten van do onder no. 3 op het
programma voorkomende stukken van Chopin kwam
het ons voor, dat de heer Maun wat haast scheen
te hebben, althans dat een minder snel tempo ge-
wenscht ware geweest.
Het beste bewijs overigens dat dit concert alle
aanwezigen boeide is wel dat de aandacht tot op
het laatste, vrij late oogenblik niet verflauwde.
Het Maandblad voor Vakopleiding schrijft
Den 3den Januari 1901 zal het 25 jaar geleden
zyn, dat de Ambachtsschool te Goes geopend
werd. Tevens is dan 25 jaar aan de school ver
bonden de eerste onderwijzer in hot timmeren de
heer M. Hoogestegev.
Met 3 leerlingen voor het timmeren werd op dien
3den Januari 1876 begonnen naenkelo weken slechts
klom dit aantal tot 8. Het woonhuis, waarin aller
eerst de school gehouden werd,, werd te kleiu
en een pakhuis werd gehuurd en als werkplaats
ingericht. Ook dit bleek weldra te klein, en een
eigen gebouw werd gezet, hoewel alleen nog be
staande uit een timmerwinkel.
Eenige jaren later werd het vakteokenen, als
onderwysvak, er bij gevoegden na nog enkele
jaren bekwam het smeden een plaats. Een eigen
teekenlokaal volgde even als stoommachine on draai
bank en in het 24ste levensjaar werd ook het
huisschilderen als leervak toegevoegd aan de andore
vakken.
Het 25ste levensjaar zal vermoedelijk eindigen
met een nog nooit gekend aantal leerlingen, n.in.
55 de smederij blijkt dan ook reeds weder zóó te
zijn, dat zij slechts met groote moeite het getal
leerlingen kan bevatten. Wordt hierbij in acht ge
nomen dat Goes een bevolking heeft van pl. m. 6800
zielen, dan blijkt hieruit dat deze school een van
de drukst bezochte is.
In hot bestuur zitten nog enkele der oprichters
o. a. do heeren J. J. Ochtman en A. de Beste.
In eene op jl. Vrjjdagavond gehouden ver
gadering benoemde de commissie voor (Eco
nomische Spysuitdeeling alhier tot baren
voorzitter den heer B. M. den Boer en als uieuw
lid der commissie den heer W. Kakebeeke. Als
soepkoker, in de plaats van den naar elders ver
trokken Beuns, werd L. Glerum aangesteld.
WemeStiinge» Benoemd tot tijdelijk secretaris
cn ontvanger dezer gemeente de heer Quadekker
van Arnemuiden.
Met ingang van 1 dezer is bevorderd tot-de
3e klasse bij 's Rijks belastingen de kommies 4e
klasse F. J. Thomson te Hansvveerd (tijd.)
De reeds hangende plannen van een stoom
tramverbinding in Oosteljjk Zeeuwseh-Vlaan-
deren schijnen verwezenlijkt te zullen worden. Bij
Ged. Staten van Zeeland is thans concessie aange
vraagd voor een stoomtram van Hulst naar
Sas van Gent met een zjjtak naar Axel.
Hare Majesteiten de Koningin en de K o-
nin-Moeder zullen tegen 15 November in de
residentie aankomen.
Het huwelijk van H. M. de Koningin met Z. H.
Hertog Hendrik van Mecklenburg-Schwerin zal einde
Januari of begin Februari worden voltrokken.
Daarna zal het Vorstelijk Echtpaar voor ongeveer
14 dagen naar Het Loo gaan en dan een bezoek
aan Amsterdam brengen.
De terugkomst van Hare Majesteiten uit Len-
sahn op Het Loo is op heden bepaald.
Naar men uit 's-Gravenhage meldt, zullen
slechts de naaste familiebetrekkingen van H. AI.
de Koningin en Hertog Hendrik van
Mecklenburg bij de huwelijksvoltrekking
als gasten in de residentie tegenwoordig zijn.
Er worden aldaar onderhandelingen gevoerd met
de eigenaars en directeuren van de voornaamste
hotels, in verband met het verblijf van vorstelijke
personen en deputaties van vorstenhuizen ter ge
legenheid van het huwelijk.
De grootmoeders van koningin Wilhelmina en
van hertog Hondrik's vader waren zusters Anna
Paulowna en Helena Paulowna, dochters van keizer
Paul van Rusland. Grootvorstin Helena Paulowna
was gehuwd met erfprins Friedrich Ludwig van
Mecklenburg-Schwerin en werd moeder van den
lateren groothertog Paul Friedrich. Deze was dus
een volle neef van koning Willem III, Zoo zijn
koningin Wilhelmina en hertog Hendrik dus bloed
verwanten in den zevenden graad.
Mogelyk is ook niet algemeen bekend, dat her
tog Hendrik vrij na verwant is aan do familie
Orleans, door zijn oudtante Helena, een halve zus
ter van groothertog Paul Friedrich, die buwdo
met don oudsten zoon van koning Louis Philippe.
(N. R. C.)
De Guelph, Vrijdag to Vlissingen aangekomen,
is waarschijnlijk de laatste boot geweest, die daar
uit Transvaal verdreven personen aan wal zet. In
het geheel zijn nu met de 7 booteu ongeveer 4000
personen, vrouwen en kinderen zoowel als vreemde
lingen medegerekend, te Vlissingen geland.
Met zekerheid kan thans worden medegedeeld,
dat het oprichten een er fabriek voor jam- en
pulpbereiding te PriDseuhago tot stand zul
komen. Het terrein is reeds aangekocht en de voor
bereidende werkzaamheden voor een doelmatige
organisatie zijn aangevangen.
Het is de bedoeling participatie voor alle deel
nemers aan het bedrijf toe te passou en dus aan
de leveranciers van fiuit een vast percentage in
de winst toe te kennen, terwijl nog andere voor
deden aan geregelde levering zullen verbonden
worden.
Waarschijnlijk zal de commissie, in wier handen
de Aoorberciding is gesteld, binnenkort opnieuw
