1900. N°. 123.
Donderdag 18 October.
87sle jaargang.
MILITAIR ONDERWIJS.
io FEUILLETON.
Geen t'liuis.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binner als buiten Goes, 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 centmet bjjblad 10 cent.
Inzending van adveptentiën vóór 2 uren op den dag der
uitgave.
De prgs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct.
Bij directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prgs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
De oefeningen van het voorbereidend militair
onderwys zullen, te beginnen met WOENSDAG 17
OCTOBER 1900, worden gehouden iederen WOENS
DAG en ZATERDAG, des avonds om 61/2 ure,
in het gebouw van de voormalige weverij te Goes.
Goes, 16 October 1900.
De Burgenioester van Goes,
WESSELINK.
GOES, 17 October 1900.
Een buitengewoon nummer van de Neder-
landsehe Staatscourant van Woensdag 17 October
1900 bevat de volgende
Proclamatie van den löden October
1900, betreffende de verloving van
Hare Majesteit do Koningin.
»Wij, Wilhelmina, bg de gratie Gods, Konin
gin der Nederlanden, Prinses van Oranje-Nassau,
enz., enz., enz.
Aan Mijn Volk!
Hat is Mij eeue behoefte, aan het Ne-
derlandsche Volk, van welks levendige
belangstelling in het geluk van Mij en
Mijn Huis Ik zoo diep ben overtuigd,
persoonlijk mededeeling te doen vari Mijne
verloving met Zijne Hoogheid, Hertog
Hendrik van Mecklemburg Schvverin.
Moge deze gebeurtenis, onder Gods
zegen, bevorderlijk zijn aan het welzijn
van Ons land en van zijne Bezittingen
eo Koloniën in Oost en West."
Gedaan enz. (Volgen de onderteekening Tan H. M.
en die der Ministers).
De N. R. C. teekent hierbij aan
»Hertog Heinrich Wladimir Albrecht Ernst, ge
boren te Schwerin op 19 April 1876, is de jongste
zoon uit het derde huwelijk van den groothertog
Friodrich Franz IIzijne moeder is de groother-
togin-weduwe Maria, geboren Prinses von Schwarz-
burg Rudolstadt. Door zjjne grootmoeder, de moeder
zijns vaders, Prinses Alexandrine van Pruisen, is
de Hertog aan het Pruisische koningshuis ver
want, en door eene andere Prinses Alexandrine
van Pruisen, met wie de broeder zjjns vaders ge
huwd was, is bij vermaagschapt aan ons Vorsten
huis, want deze Prinses Alexandrine was eene
dochter van onze Prinses Marianne (gehuwd ge
weest met Prins Albrecht van Pruisen)."
Met groote belangstelling zal van deze mededee-
ling door bet Nederlandsche volk, dat zich zoo
bgzonder gehecht gevoelt aan zijn jonge Koningin,
worden kennis genomeD. In afkomst en aanzien is
Hertog Heinrich het Huis van Oranje waardig,
terwgi hij, gelijk hierboven blijkt, door zijne afstam
ming aan ons Vorstenhuis nog eenigszins verwant is.
Aan de buitonlandsche Vorstenhuizen is van de
gebeurtenis kennis gegeven door tusschenkomst van
onzen minister van buitenlandsche zaken.
Hertog Hendrik van Mecklemburg-Schwerin is
gisteravond, per gewonen trein om 6 u. 19, met
een gevolg van twee personen te Apeldoorn aan
gekomen. Z. H., ontvangen door graaf Dumonceau,
adj. gen. van H. M. de KoDiDgin, en door jhr. Van
Naar het Duitsch van B. Rittweger.
Welkom, juffrouw Werner, hartelijk welkom in
Buchau, en noem het niet kwalijk, dat wij u niet
zelf afhaaldtn mijn man was het van plan, maar
kg moest plotseling voor dringende zaken naar de
stad en ik kon Miosje toch niet alleen laten, weet
u. Hier" zij wees op het kind, een frisch en
gezond meisje, dat vertrouwelijk de hand naar Hil-
degard uitstrekte >hier is uw leerlinge, onze
Marie of Mies, zooals wij haar noemen. Ik laat dit
kind niet alleen, weet u, juffrouw Werner, en mee
nemen kan ik haar ook niet, de lucht is zoo scherp.
Gjj zult wel denken, dat ik al te bezorgd ben en
misschien ben ik dat ook, maar Mies is ons eenig
kind, en daarom is het mg niet kwalijk te nemen
dat ik zoo bezorgd ben, niet waar Ga nu spoe
dig in huis, gij zult wel vermoeid zijn, lieve juf
frouw, en het tocht hier ook nog al. Miesje, gij
hebt geen doek om, kom, anders haalt gjj u een
verkoudheid op den hals."
Tets, kamerheer van H. M. de Ivoningin-Moeder,
reed in een rijtuig, bespannen A la Daumont met
voorrijder, naar het paleis.
Nader werd uit Den Haag vernomen, dat de
minister van oorlog gelastte, dat beden in allo gar
nizoensplaatsen naar aanleiding van de verloving
van H. M. de Koningin eene groote parade zal
worden gehouden.
De proclamatie, het heugelijke feit meldende, was
gisteravond reeds aangeplakt aan de voorpui van
het raadhuis.
Door onzen Burgemeester is heden namens
de Goesche burgerij een telegram van ge
luk wensching met Hare verloving aan H. M.
de Koningin gezonden.
In den laatsten tijd heeft do Zimmerman-
polder (onder Rilland-Bath) veel te lijden van
een hevigen aanval van den stroom op den dijk,
waardoor zich een diepe geul gevormd heeft. Daar,
waar 5 jaar geleden bonderden meters breede slik
ken nog aanwezig waren, heeft de zich daarin
gevormd hebbende geul thans reeds een diepte,
plaatselijk van 17 Meter. Door den hevigen westen
wind der laatste dagen heeft een verbazende afname
van den vooroever plaats gehad, waardoor de teen
van de steenglooiing ondermijnd is geworden, zoo
dat jl. Maandag de toestand van den dijk zich
dreigend liet aanzien. Gelukkig is door de daarop
volgende windstilte bet gevaar afgewend, en is door
directen steen-aanvoer gevaar van calamiteit aan
den dijk niet meer te wachten. De toestand is
echter van dien aard dat de autoriteiten hunne
aandacht steeds op het bedreigde punt gevestigd
houden, terwijl door ingelanden besloten is den
dijk door eene benedenwaartsche verbreeding der
steeDglooiing met 6 Meter, in nog meer zeewaar-
digen toestand te brengen.
Het loopend gerucht van eene doorbraak is
onjuist.
De taak van een kleinen Staat.
Prof. J. de Louter te Utrecht heeft zijn colleges
dit jaar geopend met een rede onder bovenstaandeu
titel, die bg L. E, Bosch Zoon te Utrecht iu
druk is verschenen.
In die rede heeft de hoogleeraar gesproken over
de taak van den kleinen Staat naar buiten, tegen
over audere Staten. Hg heeft daarbij herinnerd
a n de samenwerking der Staten op het gebied
van het privaatrecht en van bet publiekrecht, ook een
woord gewijd aan een poging onlangs gedaan om
een organisatie te ontwerpen voor de internationale
maatschappij om tot de slotsom te komen dat ook
deze geen middel aaDgeeft om te komen tot oen
sanctie van het volkenrecht, anders dan de collec
tieve wil der betrokken Staten.
Prof. De Louter gaat vervolgens ook na wat de
oorzaken zijn, dat de Nederlandsche Regeering zich
niet genoopt hoeft gevoqid openlgk in de bres te
springen voor het in Zuid-Afrika geschonden recht.
Hij vindt een reeks van oorzaken. Het Nederland
sche volk is te apathisch geweest, met name zijn
voorgangers en woordvoerders. Het heeft niet in
gezien welke groote Nederlandsche belangen op
het spel stonden. De regeering heeft een prijzens
waardige zucht getoond Nederland te vrij waren
voor buitenlandsche moeilijkheden, maar toonde
daarbg een »onjuiste opvatting van het internatio
naal recht".
»Eene regeering, die een helder besef beeft van
den aard en de grondslagen en eene zelfstandige
kennis van de voorschriften van het volkenrecht,
De bagage van Hildegard was intusschen bin
nen gebracht. Hildegard keek in dejdeur nog eens
omhaar geleider was niet meer te zien. Nie
mand had eenige notitie van hem genomen. Zon
derling maar zij had geen tijd meer daaraan te
denken. Mevrouw Von Buchau nam haar liefdevol
bij de hand en Miesje hing vertrouwelijk aan haren
arm. Zoo trad zij baar nieuwe woning binnen.
Het werd haar warm in het hartWelk god har
telijke ontvangst, wat lieve meuschen, tot wie een
goedgunstig noodlot haar had gevoerd. Ja, hier
moest bet baar welgaan, hier moest zg een tehuis
vinden
Men ging door een ruime voorzaal, waarvan de
afmetingen voor Hildegard onmetelijk schenen, daar
zij niets anders kende dan stadswoningen. Ook de
groote kamer, waarin zij geleid werd, wekte hare
verbazing op en tegelijk haar behagen over de
degelijkheid der meubelen. Er was niets te zien,
dat op een koopje geleek, zooals men zoo dik
wijls zietelk stuk maakte den indruk, als bad
hot sedert jaren op dezelfde plaats gestaan, als
hadden de tijd en de steeds veranderende mode
bun invloed gehad op deze zware eikenhouten stuk
ken, die zoo vast op hunne voeten stonden, als
waren zjj vastgeworteld in den vloer.
weet wat het al dan niet gedoogt en behoeft derhalve
niet te aarzelen in de keuze der meest doeltreffende
middelen tot bescherming van hare rechten en be
langen. Sterk door eigen overtuiging, laat zij zich
niet beangstigen noch het stilzwijgen opleggen door
tegenovergestelde meeningon van belanghebbenden
of vreesaebtigen. Thans heeft de vrees om de plich
ten der neutraliteit te veronachtzamen en aan Groot-
Brittannië gegronde reden tot klachten te geven
verlammend gewerkt en de regeering eerst uit haren
sluimer gewekt, toen hare eigene onderdanen het
slachtoffer waren geworden van vreemd geweld. Eerst
toen waagde zij het inlichtingen te vragen en beden
kingen te opperen, blijkbaar in de meening, dat zij
eerst toen recht van spreken had gekregen. Tegen
deze dwaling helpt slechts eene grondiger kennis
van het internationaal rocht, dat, evenals alle recht,
doorgaans de vrijheid der subjecten wel beperkt
doch niet opheftm. a. w. geen stellige bevoegd
heden toekent, doch slechts bestaande bevoegdheden
binnen zekere grenzen bepaalt en aan zekere vormen
bindt,"
Het slotwoord van prof. Do Louter strekt ter
aanprijzing van den »vastberaden wil om wezen
van schijn te scheiden en onbeschroomd onrecht te
noemen wat onrecht is", van karaktervorming dus,
Door de Werklieden-vereeniging
»Eigen hulp" alhier werd gisteravond de gewone
drieinaandelijksche vergadering gehouden. Uit het
verslag over het derde kwartaal van dit jaar
bleek, dat gedurende dat tijdsverloop was ontvan
gen f 284,81 de uitgaven bedroegen f 267,27,
waaronder f 248 aan uitkeering wegens ziekte, ge
noten door negentien personen. Het kas-saldo be
droeg op 30 September f2806,12.
Eeu voorstel van een der leden om de contribu
tie to verhoogen ten einde langer uitkeering te
kunnen geven of die meerdere opbrengst voor
andere doeleinden in gelgken geest te gebruiken,
werd op grond van de ongegrondheid der aange
voerde motieven verworpen.
Bij de verkiezing van drie bestuursleden wegens
periodieke aftreding op 1 Januari a. s. van J. C.
de Beste, M. Krjjger en P. Schrijver werden her
kozen De Beste en Schrgver, terwijl gekozen werd
M. Rejjerse Jz. Do Beste, die, evenals Krijger, ver
zocht had niet meer in aanmerking te komen, bleef
echter bij zijn besluit, zoodat in diens plaats bij
herstemming met P. C. Kerkhoven, gekozen werd
H. Visser. De gekozenen namen allen hunne be
noeming aan.
Hoofdzakelijk door vertrek Daar elders was de
ledenlijst met een tiental personen verminderd en
bedroeg op uit. September 209.
Zooals reeds uit een kort bericht in ons vorig
no. bleek is de opbrengst der Rijksmiddelen
in September jl. weder vrij gunstig geweest. Zij
bedroeg ruim 4 ton meer dan in Sopt. 1899 en
zulks ofschoon op de directe belastingen bijna 2
ton minder werd aangezuiverd en uit do invoer
rechten f 18,000 en uit de domeinen f 55,000 minder
werd ontvangen. Dit werd echter ruimschoots opge
wogen door de 4 ifo ton boogere ontvangst uit de
indirecte belastingen (waarvan ruim 4 ton enkel
uit de nalatenschappen), f173,000 meer uit de
accijnzen (vooral gedistilleerd en suiker), f33,000
uit de posterijen, f3000 uit de telegraphic en
f15,000 uit de loodsgelden.
In de eerste 9 maanden was de opbrengst al
ruim 5 millioen boven 1899 en bijna 2 millioen
boven de raming. Laat men de directe belastingen
buiten rekening die bij de raming nog 2.7 mil-
Het deed Hildegard oneindig goed, toen mevrouw
von Brucbau baar nog eens hartelijk welkom heette
in hare nieuwe omgeving. Half weenend, half lachend
stamelde Hildegard
»Hoe zal ik u danken, mevrouw, voor de vrien
delijkheid, waarmede gjj mij, die u nog goheel
vreemd is, in uw buis opneemt. Als gij wist op
welken hx>gen prijs ik dit stel, ik die geen thuis,
geen bloedverwanten heb. O, ik wil alles doen'om
u mijn erkentelijkheid te bewijzen."
»Goed, lieve juffrouw, goed, ik denk ook dat. wij
het met elkaar wel vinden zullen. Mjjn man is de
beste ziel der wereld en met Miesje zult gij geen
last hebbenzij is eon lief kind, ons één en al,
weet u. God geve, dat zij gezond blijft, wij hebben
alleen dit eene kind. Wij hadden nog een lieven
kleinen jongen, maar bedenk eens hoe verschrik
kelijk. Toen hg een jaar oud was giogen mijn
man en ik in een naburige stad een feest bg-
wonen en toen wij in den nacht terug kwamen,
was het kind gestorven aan een hersenaandoening.
Hoe ontzettend dit was kunt gij denken. Plotseling
was het kind ongesteld goworden, en eer de dokter
kwam, die onmiddellijk werd geroepen en eer wjj,
zijn ouders, thuis waren, was het arme ventje dood.
Ik vortel u dio geschiedenis al dadelijk, lieve juf-
lioen achter zijn, maar in do laatste maanden des
jaars gewoonlijk nagenoeg geheel binnenkomen
dan is dit jaar zgn voorganger al met 4.4 en de
raming m-t 4.7 millioen vooruit. Ruim de helft
hiervan hebben de indirecto belastingen meer opge
leverd. Tot de andere helft hebben de accijnzen
voor 16 ton (9 uit suiker, bijna 7 uil gedistilleerd)
bijgedragen, de invoerrechten voor 4 i/s, de posterijen
voor bijna 3 ton, de telegrafen voor f80,000, de
loodsgelden voor f90,000, alles boven 1899.
Te Amsterdam gaf bet heugelijk feit van de ver
loving der koningin in verschillende schouwburgen
aanleiding tot vreugdebetoon.
In den Stadsschouwburg, waar, door ongesteld
heid van den heer Orelio, in de plaats van De
Meesterzangerswerd ten gehoore gebracht Cleopatra,
deelde de heer Dibbern van het tooneel bet bericht
der verloving van H.CM. mede, hetgeen met applaus
door het publiek werd ontvangen. Voordat de derde
acte aanving, rees het scherm en zag men op bet
tooneel een apotheose samengesteld in het midden
de buste van de Koningin op voetstuk, waar achter
de Ned. Maagd. Deze groep werd geflankeerd door
de dames van het corps de ballet, palmen dragende,
en het personeel der opera, dat onder begeleiding
van het orkest, onder leiding van den heer Van
der Linden, een paar coupletten van het oude Wil
helmus ten gehoore bracht. Deze attentie van de
directie der opera word door het publiek zeer op
prgs gesteld.
Bij Koninklijk besluit is benoemd tot vice-
president der arrondissements-rechtbank te Middel
burg jhr. mr. E. P. Schorer, thans rechter in
gemeld college.
H. M. de Koningin heeft een bijdrage van
duizend gulden geschonken tot leniging van de
ramp, die de gemeenten Eersel, Oerle, Vessem,
Oost-, West- en Middelbeers, Luyksgestcl, Bergeyk
en Duizel op 30 Juni jl. door hagelslag heeft ge-
troffen.
Huurwaarde. Uit Groningen schrijft men
aan de N. R. Ct.:
De raad van beroep voor de personeele
belasting heeft een merkwaardige beslissing
genomen in zake een reclame, waarbij de huur
prijs eener woniDg f275 bedroeg en de admini
stratie de huurwaarde voor de personeele belasting
wilde zien bepaald op f475, omdat de huurprijs
veel te laag moest worden geacht, wegens de toe
vallig* omstandigheid, dat, in een klein dorp, voor
een groot heerenhuis, dat vroeger wegens gebrek
aan huurders leeg stond, tegenwoordig maar één
liefhebber was te vinden. Analoge gevallen doen
zich ten plattelande ongetwijfeld veel meer voor.
De administratie beweerde nu, dat de huurprijs
in casu abnormaal laag was en, wegens gebrek aan
meer huurders, onder abnormale omstandigheden
was bedongen,"zoodat van toepassing moesten worden
geacht art. 9 4 en art. 10 der personeele wet.
De raad vbd beroep besliste, dat bier, in den
zin der wet, geen abnormale omstandigheden
aanwezig waren.
Daar, bij het tot stand komen der nieuwe perso
neele wet, een geval als dit niet schijnt voorzien,
en deze beslissing, voor zoover bekend, de eerste
is in- haar soort, moet zg, vooral voor het platte
land, van belang worden geacht.
Hr. Ms. pantserdekschip Gelderland heeft order
bekomen zoo spoedig mogelgk, met president
Kruger aan boord, Lourenijo Marques te ver-
frouw, om u te doen begrijpen, waarom wij, mijn
man en ik, zoo bezorgd zijn in Mies, overdreven
bezorgd, zooals de meDSchen zeggen. Maar is ons
dat kwalijk te nemen Ik meen van nietook ons
teruggetrokken leven is daardoor verklaard. Wij
gaan nooit samen van huis, mijn man en ik, zon
der het kind. Alleen gezelschappen bezoeken geeft
ons geen genoegen en Miesje meenemen gaat toch
ook niet. Dat wildo ik u alles zeggen, lieve Hil
degard. Gij vindt toch goed, dat ik u zoo noem,
niet waar Juffrouw klinkt zoo stgf. Ik hoop, dat
gij u op uw gemak zult gevoelen iu onze stille
omgevingeen vertrouwelijk familieleven stelt op
den duur schadeloos voor het gemis van de vreugde
der gezelligheid. Toch komen nu en dan ook men-
schen bij ons, weet u. Onze predikant en zgn zus
ter, die zijn huishouding doet, zijn eiken Zondag
onze gasten en ook moormalen hebbeu we logés
Maar laat ik u uw kamer aanwijzen. Neen Miesje,
gg blijft hier, het is zoo koud buiten de kamer en
gij zijt zoo warm."
Hildegard had met aandacht dezen woordenvloed
der levendige dame aangehoord en zich voorge
nomen alles te doen, wat kou strekkei tot welzijn
van baar leerlingo, dit geliefde oei ikind. Hoe
verschillend is toch 's meuschen lotHier, om dit
