1900. N". 105.
Donderdag 6 September.
8?le jaargang.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrij dagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binner als buiten Goes, 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 centmet bp blad 10 cent.
Inzending van adverteatiën vóór 2 uren op den dag der
uitgave.
GOES, 5 September 1900.
Gelijk wij in ods vorig no meldden heeft
lord Roberts Transvaal geannexeerd
verklaard.
Het Ilandelsbl. zegt hiervan
»Het doel is bereikt. De misdaad is begaan...
Te Balmoral zit de oude Koningin en herdenkt
het verleden. Geen onvriendelijk woord aangaande
haar, kan ooit door ons geuit worden. H.M. heeft
den eerbied verdiend, die Haar omringtGe
durende Haar lange regeering heeft Zij zich een
voorbeeldige souverein getoond en door Haar per
soonlijken invloed en koninklijk woord heeft zij
tweemaal belet, dat Engeland een ourechtvaardigen
oorlog begon. Maar terwijl Hr. Ms. generaals en
rechters op 70-jarigen leeftijd aan jongeren hun
taak moeten overdrageu, is de Koningin na haar
tachtigsten blijven regeeren. De taak over zulk
een reusachtig rijk te presideeren is te zwaar voor
een hoogbejaarde vrouw.
Of wantrouwen in het beleid van den prins van
Wales d8 oorzaak is dat koningin Victoria zelfs
op haar tachtigsten verjaardag niet abdiceeren
wilde ten gunste van haar zoon, weten we niet,
wel weten wij dat het diep te betreuren is dat de
Koningin, schoon te oud en te zwak om te kunnen
leiden, te besturen, te controleeren als weleer, toch
met het prestige van haar edelen naam de staat
kunde van roof en geweld van het ministerie Cham
berlain dekt.
Daar ergens in de Vogezen zit de cynische oude
markies van Salisbury op een badplaats en geniet
van zijne welverdiende vacantie
Maar in Londen is het ware hoofd van het mi
nisterie gebleven, de renegaat der radicale partij,
de vroegere republikein en vorstenhater Joseph
Chamberlain.
De bloedschuld voor den oorlog, die door zijn
medeplichtigheid aan Jameson's inval, doorzjjn be
dreigingen zoo in woorden al6 daden veroorzaakt
is, rust op hem.
Het is passend dat, terwijl hij het ministerie in
Engeland vertegenwoordigt, de annexatie van de
Transvaal officieel wordt bekend gemaakt.
En lord Roberts, de Britsche Weyler, die voor
hoen in Afghanistan zoo wreed te werk ging, heeft
ook op passende wijze de annexatie gevierd, door
weer tien boerderijen in brand te steken, omdat
in do buurt dier boerderijen die zeer ver uit
elkander liggen spoorstaven zijn opgebroken.
Het gejammer der vrouwen en kinderen, wier
dak en have dus boven hun hoofd verbrand wordt,
is het ware eeresaluut aan de annexatie van de
vrije Republiek.
De brandende boerderijen zijn de ware vreugde
vuren."
Te Arnhem is de eerste algemeene vergadering
gehouden van de »Katholiek-Democrati-
6che Volkspart ij" in Nederland. Deze partij
heeit, volgens de Maasbodehaar ontstaan te danken
aan het lezen van Het Land van Aalsthet orgaan
van den bekenden abbé Daens. Clubjes in Twenthe
stemden met de leerstellingen van genoemd blad
in, en noodigden den abbé uit een propaganda-reis
door ons land te ondernemen. Zoo werd de grond
slag voor de nieuwe partij gelegd en zijn nu afdee-
lingen te Enschedé, Hengelo en Almelo, Ngmegeu,
Delft, Maastricht en Tilburg opgericht.
Onder politiek opzicht is de partij tamelijk wel
te karakteriseeren als een half radicale, half socia
listische, met. een Katholiek tintje.
Zij eischt, volgens dq Maasbode, die er natuurlijk
niet meê is ingenomen, het algemeen kiesrecht
eene staatspensioneeriug der werklieden zonder
eenige bijdrage van den kant van dezen is sterk
voor eene zeer uitgebreide staatsinmenging, gelijk
o. a. bleek uit haar adres van hulde aan twee
Katholieke Kamerleden na de stemming over de
leerplichtwetwenscht bij verkiezingen slechts de
mocraten te steunen, ook al zijn die »niet beslist"
Katholiek enz.
Bij kon. besl. is toestemming verleend aan dhr.
D. Spruit, tijdelijk secretaris en ontvanger der
gemeente Kapelle, om te Ierseke te blijven wonen.
Men schrijft aan de M. Ct.
Onder de vele ridderorden, op 31 Aug. 1.1. uit
gedeeld, is er ook eene te beurt gevallen aan den
heer \V. M. G e i 11, officier van gezondheid 1ste
klasse O. I. leger. Zoo eene, dan is deze welver
diend. Reeds lang was deze uiterst bekwame man
bekend door menige brochure over Indische ziek
ten, inzonderheid over de lepra. In 1897 vertegen
woordigde hij dan ook de regeering op het lepra
congres te Berlijn. In 1898 trok hij de aandacht
door zijne kordate houding bij de aardbeving op
Ambon.
Gisteren had in de Trèveszaal to 's-Gravenhage
de nederlegging plaats van de acten van bekrachti
ging der verdragen en verklaringen, onderteekend
op de vredesconferentie. Bij de opening
zeide de minister van buitenlandsche zaken De
Beaufort, dat dit de beëindiging was van de werk
zaamheden der vredesconferentie, die nu tot de
geschiedenis behoort. Moge eenmaal de toekomstige
geschiedschrijver kunnen getuigen, dat de arbeid
der conferentie duurzaam en weldadig voor de
menschheid is geweestDie wensch is in een tele
gram aan den keizer van Rusland uitgedrukt.
Blijkens een telegram van den gouverneur-
generaal van Nederlandseh-Indië, van 1 dezer, wordt
de gouvernement s-k offieoogst- op Java
voor dit jaar thans geraamd op 211,000 picols.
(Stct.J
Voor het vergelijkend onderzoek voor a d-
spirant-opzichter der telegraphie
hebben zich 23 candidaten aangemeld er zijn 6
plaatsen beschikbaar.
Men meldt uit Ruhrort, 3 September
Steenkolen. De afgeloopen week bracht op
nieuw boogaren waterstand, waardoor de groote
sleepkanen wederom op 2 meter diepgang konden
afladen, terwijl het lichten der uit de zeehavens
gekomeno schepen daardoor gestaakt kon worden.
De aanvoer, van de kolenmijnen naar de Rubr-
havens was nog al belangrijk, alles ecbter werd
onmiddellijk scheep gebracht en in hoofdzaak naar
den Bovenrijn verladenechter gaat het naar Ne
derland en België ook drukker, hier begint nu
eerst de tijd van groote verscheping te naderen.
De vraag naar kolen is en blijft groot, enkele fa-
FEÏÏILLETÖI.
Te hooge inzet.
Een beeld des tijds naar Hubert von Trutzscheer.
Waarachtig Harden, gij zijt vandaag kolossaal
ongelukkig
Het was in een voornaam ingerichte kamer in
een der eerste hotels, dat deze woorden werden
gesproken. Van uit een elegante kroonlustre straalde
een heldor licht op eene in het midden der kamer
staande tafel, die met een groen kleed overdekt
was, terwijl de rooskleurige, op klokken gelijkende
omhulsels der electrische gloeilichten in het overige
deel der ruimte een schemerachtig licht verspreid
den. Eenige, door de reten der zware donkere
venstergordijnen schietende lichtstralen, kondigden
den aanbrekenden dag aan.
In een hoek der kamer zat een kellner, met het
hoofd over de leuning van een stoel hangende;
eenige snorkende geluiden duidden aan dat hij was
ingeslapen. Op eenige der rond de tafel staande
stoelen stonden flesschen, deels leeg, deels half ge
vuld op de tafel zelf aschbakjes vol eindjes siga
ren en sigaretten. De asch lag op verscheidene
plaatsen op de groene tafel gsstrooid hier lag een
oude geopende, leege portemonnaie, daar nog een
helder witte waslederen handschoen. Alles maakte
den indruk dat hier een gezelschap was bijeen ge
weest. Voor het oogenblik echter herbergde de
kamer, behalve den kellner, slechts drie personen.
Aan het eind der langwerpige afgeronde tafel
zat een heei: in politiek, onberispelijk in houding
en kleeding, ondanks het late of liever vroege
uuraan zijne eene zijde een officier in de don
kerblauwe kleeding der kurassiers, aan zijne an
dere een in het roode uniform dor huzaren. Zij
hielden zich bezig met hasard-spel. De eerste hield
de bank, de anderen hielden aanteekeniug van winst
en verlies.
•Vinden de heeren goed, dat dit de laatste inzet
is vroeg de onberispelijke.
1 »Mij wel", antwoordde de kurassier.
»Mij ook", de huzaar.
J Dit laatste spel was in tien minuten ten einde.
Alles wat de huzaar nog voor zich had liggen
waren drie blauwe lappen (banknoten). Terwijl hij
opstond en ze waggelend in den zak stak, zeide hij
I »Zestig mille, niet waar Goldberg
»Jawel" antwoordde deze en stond eveneens op.
Door het schuifelen der stoelen ontwaakte de
kellner.
»De rekening, de rest is voor u
Op eens goed wakker geworden, nam de bediende
met gekromden rug, een tevreden lach en een
zacht gefluister »merci" een stapel goudstukken in
ontvangst, die hem de onberispelijke meer toewierp
dan gaf.
Toen de drie heeren het hotel verlieten was het
reeds klaarlichte dag. Zjj gaven elkander de bami.
brieken hebben minder werk en daardoor oogen-
blikkelijk minder noodig, zoodat enkele posten kolen
en vooral cokes vrij komen, daarvoor vraagt de
groothandel veel meer en wil ook de directie der
Duitsche spoorwegen van af heden tot 1 April 30
pet. meer kolen hebben dan hun contract is, anders
kan men dezen winter niet geregeld de extra-goe
derentreinen laten loopen het syndicaat heeft bier
voor échter een beduidend hoogeren prijs verlangd.
Vrachten zijn weinig veranderd, de waterstand komt
hierin ten goede; schepen niet veel voorhanden.
Men betaalt voor schepen van middelbare grootte
naar Goes f 2,60/85.
Engolsche manieren. De heer van
Zadelhoff, arts te Utrecht, werd dezer dagen ont
boden bij een ambtenaarsvrouw, door de Engelschen
uit Transvaal gezet en pas hier in het land ge
komen. Haar toestand was zeer treurig en op reis
had zij het zeer slecht gehad. Zij was in 't bezit
van een schrijven van dr. Wiedeman te Johannes
burg, dat moest dienen om den militairen uitzet
ter" te verzoeken althans deze dame te Johannes
burg te laten. Het luidde Hu het Engelsch) aldus
15-6-1900. »Ondergeteekende verklaart, dat me
vrouw lijdt aan longtering in hevigen graad.
Indien zij levend in Europa komt, kan zij onmo
gelijk daar lang leven." w. g. dr. Wiedeman. Tot
antwoord werd het arme mensch in een kaffer-
wagen gestopt om de reis naar Holland mede te
maken
De heer Fischer, lid van de Zuid-Afri-
kaansche deputatie, zal zich met zijn echtgenoote,
die hem van zijn vertrek uit Zuid-Afrika is blijven
vergezellen, tijdelijk te Scheveningen vestigen.
Hieruit leidt men af, dat het Boerendriemanschap
in den eersten tijd niet naar Zuid-Afrika zal terug-
keeren.
Het hoofdcomité van het Nederlandscho Roode
Kruis zal met dr. Lingbeek ook nog den arts A.
H. C. van Engelen, praktizeerend geneesheer te
Graauw en Laugendam, naar Zuid-Afrika uitzenden.
Het hoofdbestuur der Nederlandsch
Z u i d-A frikaansche Vereeniging heeft
aan alle spoor- en tramweginaatschappgen hier te
lande een staat gezonden van Nederlanders, die uit
Zuid-Afrika gezet zijn en naar een betrekking uit
zien, met verzoek zoo mogelijk van deze mannen
in dienst te nemen.
Hier te lande is bericht ontvangen dat thans
ook ds. G o d d e f r o y te Pretoria in hechtenis ge
nomen is, wijl hij bij de godsdienstoefening voor
de Boeren gebeden had. (Tel.)
Oorlog Transvaal.
De jongste tijdingen zijn, dat Buller op 2 Sept.
met de Boeren slaags geweest is in de bergen ten
zuiden van Lijdenburg. Botha was met 2000 man
bij de Boeren, die den goheelen dag een pas bezet
hielden. Bij de nadering van de Engelsche ruiterij
openden de Boeren het vuur met drie long-Toms
en een ver-dragend stuk geschut. De Engelschen
bezetten met een batterij rijdende artillerie een
stelling op den rechtervleugel, van waar zij eerst
bij het vallen van den avond konden terugtrekken.
en scheidden met een >morgen" om hun huis op
te zoeken, ieder in eene andere richting.
De straten boden nog weinig leven aan. Eenige
mannen, in vuil grijs linnen gekleed, die met lange
bezems de asphaltstraten reinigden, en een paar
bakkersjongens, was alles wat men nog zag.
De huzaar behoefde niet ver te gaan. Voor een
huis van vier verdiepingen stond hij stil, nam zijn
huissleutel uit den zak, stak hem in het slot en
wilde de deur openen, doch zij was niet meer ge
sloten. Een rilling ging hem door het lijf, ofschoon
do lucht zwoel op de aarde hing. Mompelend ging
hij zijn woning binnen en was weldra op zijn
slaapkamer. De neergelaten gordijnen lieten slechts
een zwak licht door. In grooten haast, als om te
verhinderen, dat hij weer tot zich zei ven kwam,
trok hij zich de kleeren van het lijf. Een deel
vloog op een stoel, die aan het voeteindo van zijn
bed stond Jen een ander deel op den grond. Een
klokje op zijn nachttafel wees vijf uur aan hij
stelde den wekker op negen. Nauwelijks had hij
dit gedaan of hij stopte zich tot aan den hals onder
de dekens. Nogmaals gevoolde hij een rilling en
nogmaals mompelde hij eenige woorden en hij
sliep in.
Slag van negen maakte het oorverdoovend geraas
van den wekker hem wakkir, zoo plotseling dat
zijn geest doorsluimerde, terwijl zijn lichaam reeds
ontwaakt was. De droom, die hem de gansche vier
uur van zijn slaap had bozig gehouden, hield hem
ook nu nog gekluisterd. Hij droomde verder
Het geschut der Boeren vuurde den geheelen dag.
In aanmerking genomen dat zij in een kuil lagen,
leden de Engelschen hijzonder geringe verliezen.
Ook op den linkervleugel raakte de Engolsche
infanterie slaags met de Boeren die zich in kreken
verscholen hadden.
Lord Roberts seint uit Belfast, dd. 3 dezer
Daar Buller bij zijn oprukken naar Lijdenburg
den vijand vlak voor zich aantrof in een sterke
stelling, die hij niet omtrekken kon, heb ik hem
heden een colonne langs den weg van Belfast naar
Dullstroom te hulp gezonden.
De Boeren hebben den 2en op den Pieterburg-
spoorweg een trein, die troepen vervoerde, laten
ontsporen.
De Dailij Mail heeft uit Pietermaritzburg een
telegram ontvangen, behelzende dat de Boeren hun
strijdmacht in drie afdeelingen hebben gesplitst.
De eene afdeeling is naar Lijdenburg gegaan
vermoedelijk om den grooten voorraad aldaar te
bewaken, voegt de correspondent er bij een andere
naar Barberton, waar de vrouwen en kinderen zich
bevinden, terwijl de derde stellingen beeft ingenomen
langs den spoorweg.
Bij deze afdeeling bevinden zich de heide Presi
denten en de generaals Botha en Viljoen. Naar
het heet wilde president Kruger na de verovering
van Bergendal capituleeren, maar Steyn belette dat.
De Boeren schijnen nog genoeg mondvoorraad te
hebben.
Uit Kaapstad meldt men van 3 SeptemberDe
vijandelijkheden in het N. en W. van Transvaal
zijn druk aan den gang. Kolonel Plumer heeft bij
Rooikop een tweede gevecht met de Boeren gehad
en honderd geweren, 40,000 patronen en een hoe
veelheid prdviand buit gemaakt.
Den 31en hebben de Boeren vergeefs getracht de
waterwerken van Johannesburg te vernielen. Gene
raal Hart verraste hen en joeg hen op de vlucht.
Een afdeeling van De Wet's troepen is in die
zelfde buurt met groote verliezen verslagen.
Het oprukken van de koloniale divisie van Zee-
rust naar Krugersdorp vond hardnekkigeu tegen
stand. De Boeren leden echter groote verliezen.
Ten Z. van Johannesburg is Zaterdag een trein
met proviand ontspoordde locomotief, een der
weinige die de Engelschen hebben, lieten de Boe
ren springen en 13 wagens verbrandden zij. Een
afdoeling van Brabant's Horse achtervolgde de Boe
ren en wist de 35 gevangen gemaakte Engelschen
weer in handen to krijgen. Tusschen Zeerust en
Krugerdorp heeft de koloniale divisie het ook warm
gehad. Eu De Wet schijnt weer aan den spoorweg
ten N. van Kroonstad verschenen te zijn.
Overigens valt er niet meer aan te twijfelen of
de Boeren hebben de sterke stelling bij Waterval-
Onder moeten prijs geven.
Uit Maseroe komt de belangrijke tijding (van 3
Sept.) dat Ladijbrand wordt omsingeld door de
Boeren-commando's onder Fourie, Grobbelaar, Lem
mer en Haasebroek en 200 verkenners van Theron.
De bezetting heeft haar leeftocht verbrand om te
verhinderen dat hg den Boeren in handen valt.
Als de stad genomen wordt, zal de toestand van
de bezetting hachelijk wezen. Generaal Hunter komt
echter met allen spoed te hulp, zoodat waarschijnlijk
de Boeren de stad wel niet krijgen zullen.
De annexatie-proclamatie van maarschalk Roberts
eeuwig kon dat ongeluk hem toch niet vervolgen
die veile deern fortuna had zich van Goldberg af
gewend en zich tot hem gekeerd.
Een groote stapel goud en banknoten lagen voor
hem opgehoopt, het verschrikkelijke vooruitzicht,
dat zich na zgn groot verlies zich aan hem had
voorgedaan, was verdwenen, hoopvol lachte hem
weer de toekomst tegen zij speelde om zijn mond,
tooverde groefjes in zijne volle wangen en uit ziju
oogen straalde weder een jeugd vol verwachtingen.
Hij wilde toegrijpen om de voor hem liggende
groote som te borgen voor hij zich misschien aan
een nieuw echec blootstelde werkelijk strekte
hij de hand uit. Daar viel zijn oog op een blauwe
lap, die op bet tafeltje voor zijn bed lag. Op eens
veranderde zijn gelaat, zijn lach verdween, zijn ge
laatstrekken werden somber, zijn oogen mat.
»Eon droom" riep hij hardop en verachtelijk uit,
zoo hard dat hij van zijn eigen stem schrikte, en
»slechts een droom" kwam nog eenmaal, maar
nu zacht en droevig als een echo over zijne lippen.
Een paar minuten bleef hij nog liggen, duizend
gedachten doorkruisten zijn hoofd en toch kwam
geen enkoio tot helder bewustzijn, Een mat gevoel
als vóór een onweer beving hemals wezenloos
staarde hg in de opene ruimte.
Plotseling verhelderde een bliksemstraal de don
kere wol keu, die zich voor zijn geestesoog hadden
samengepakt. Hg schrok op, het deksel vloog hem
van het lichaam en met één sprong stond hij op
zijn boenen. Nadat hg de banl.noot van honderd
De prijs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.