1900. N°. 103.
Zaterdag I September.
87sle jaargang.
e
Bij dit no. behoort een bijvoegsel.
DE BEG lïOOTBM;
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrij dagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binner als buiten Goes, 1,75.
Afzonderlijke nornmers 5 centmet bjjblad 10 cent.
Inzending van advertentie» vóór 2 uren op den dag der
uitgave.
De prijs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel metr 10 et.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en do daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
der plaatselijke inkomsten en uitgaven van de ge
meente voor bet jaar 1901 is aan den gemeenteraad
ingediend en ligt ter secretarie tot en met den 15
September 1900 voor een ieder ter lezing, terwijl
afschriften tegen betaling der kosten verkrygbaar
zullen gesteld worden.
Goes, den 27 Augustus 1900.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
WESSELINK.
De Secretaris,
VAN REIGERSBERG VERSLUIJS.
Nationale Feestdagen.
Feest- en vierdagen hebben in het leven van
alle bekende volken een groote rol gespeeld eD
waren dikwijls als bet ware saamgeweven met huD
bestaan. Nu eens gingen ze hand aan band met
den beersebenden volksgodsdienst, dan weer stonden
zij in verband met historische gebeurtenissen maar
in welken vorm ze zich ook voordeden, meestal
werden zij lang in eere gehouden, van overheids
wege gesteund en aangemoedigd en slechts door
geheel veranderde tydsoinstaudigheden gewijzigd of
Dit bewijst, dat er altijd geweest is behoefte aan
rust en ontspanning. Door ben, die geregeld licha
melijk arbeiden, zal die behoefte wel bet meest
worden gevoeld. Het zou niet juist zijn, te zeggen
dat er des Zondags niet gearbeid wordt om den
kerkelijken vierdag. Wanneer er geen kerkelijke
vierdag bestond, dan zou bet alras blijken dat een
altoosdurend doorwerken volstrekt onbestaanbaar is.
Er zou stilstand moeten zijn. Maar bet ligt geheel
in de rede, dat de kerkelijke vierdag en de maat
schappelijke rustdag samenvallen. Vandaar dan ook
dat de Staat Zondagsrust bevorderen moet en zoo
veel mogelijk meewerken dat niemand gedwongen
worde zich van die rust te onthouden en niemand
zich zelf eraan onttrekken kan zóó, dat de rust
van anderen er door verhinderd wordt.
Deze regel mag slechts wijken voor het algemeen
belang, dat steeds boven alles behoort te gaan. Er
is ook een te ver gedreven Zondagsrust mogelijk,
die den geregelden loop der maatschappelijke ver
richtingen zou kunnen verstoren en daartegen moet
worden gewaakt.
Een en ander ten bewijze, dat er voor den Staat
op dit gebied nog wel iets te regelen valt.
Het is echter voor het tegenwoordige niet onze
bedoeling, het onderwerp Zondagsrust en Zondags-
wetgeving in bijzonderheden te bespreken. Het op
schrift boven ons artikel bewijst dit reeds. Maar
wij wilden naar aanleiding van bet bovenstaande de
vraag stellen, of bevordering van Zondagsrust wel
voldoende voorziet in de algemeene volksbehoefte?
In de wijze toch, waarop de geregelde, algemeene
rustdag wordt doorgebracht of aangewend, gaan
niet allen samen.
De meerderheid verlangt een kerkelijken of gods-
dienstigen rustdag te houden. Een ander verlangt
nevens rust ook ontspanning. Beide bedoelingen
kunnen goed zijn en op behoorlijke en betamelijke
wijze worden verwezenlijkt.
Jammer is bet evenwel, dat men daardoor den
algemeenen rustdag onmogelijk dienstbaar kan ma
ken aan de algemeene volksopvoeding. Van éénheid
van gedachte en handelen is geen sprake. Een al
gemeen doel, een doel, dat samenhangt met bet
volk, zijn verleden, zijn heden of zijn toekomst,
met een groot nationaal belang of wat dan ook
van dien aard, wordt niet nagestreefd.
Allerminst kan men zeggen, dat de Zondag een
nationale dag, voel minder een nationale feestdag
is en er is veel te zeggen voor de meening, dat
hij bet ook niet behoort te zijn.
Maar daarom juist moeten er andere dagen zijn,
welke dien naam wél verdienen. Zij, die den Zon
dag niet beschonwen als dag van uitspanning, zul
len aan die uitspanning zeer zeker op oen anderen
tyd behoefte gevoelen. Maar bovendien, bet volk,
als algemeenheid beschouwd en dus de enkele vrij
willige uitzonderingen daar gelaten, moet van tijd
tot tijd bij bet verledene worden bepaaldbet
moet zijn groote mannen en vrouwen en de beste
daden van het voorgeslacht in eere houden bet
moet de meest sprekende feiten van zijn geschiede
nis, de voornaamste gebeurtenissen, waardoor het
volksleven zich kenmerkte, telkens gedenken. Dat
verlevendigt bij de ouderen de belangstelling in de
publieke zaak en wekt de geestdrift der jongeren
op dat geeft een korte, welkome afwisseling in den
dagelijkscben eentonigen gang van zaken dat houdt
er den moed en een goede stemming inzaken
van bet hoogste gewicht.
Men voert tegenwoordig veqL.strijd tegen de
kermissen of jaarmarkten en ""vttjzflifcsa de laatsten
zijn om te beweren, dat die verouderde instellingen,
eens in hare oorspronkelijke gedaante van bet hoogste
gewicht, nog eenig wezenlijk nut zouden hebben
en niet veeleer een bedenkelijke zijde bezitten.
Maar wel merken wij opnieuw op, dat een enkel
afbreken, zonder op te bouwen, zelfs hier gevaarlijk
zou kunnen zijn. Konden de kermissen van zelve ver
dwijnen, en dat zullen ze vermoedelijk wel, slechts
weinigen zouden bet betreuren, maar bet zou toch
niet goed zijn, indien men niet trachtte de gelegen
heid waar te nemen, om het minder goede door
iets beters te vervangen.
Nationale feestdagen, dagen van rust en ont
spanning en van betamelijk genot van het volk,
aan groote gebeurtenissen, geliefde personen of
verheven doeleinden gewijd, achten wij te midden
van een werkelijk gezond maatschappelijk loven
schier onontbeerlijk. Maar ze kunnen er niet zijn
zonder een krachtig initiatief, zonder een wijdver
takte beweging en zonder steun van overheidswege,
en zoowel aan het een als aan het andere ontbreekt
het ten onzent nog in groote mate.
In do goede richting werkt men alvast in die
gemeenten, waar men de herinnering aan groote
feiten tot een plaatselijken vierdag heeft gestempeld.
Zoo b. v. viert Leiden zijn 3 October-feest met een
onveranderlijke opgewektheid en op eene wijze, die
navolging verdient en op den geest der bevolking
zeer heilzaam heeft gewerkt.
Een kwaad van onzen tijd is, dat wij te veel
sloopen en te weinig stichten dat wij te weinig
prijs stellen op een harmonisch samengaan.
Maar niet elke gemeente heeft berinneringsda gen
als b. v. Leiden en daarom moet voorshands ge
streefd worden naar een meer voor de hand liggend
punt van vereeniging, naar eene oorzaak voor schier
algemeene vreugde.
Wij behoeven het zeker wel niet te zeggen, wat
dit vereenigingspunt is. Twee jaren geleden was
het op dezen dag Koninginnedag. Ook nu is
't weer Koninginnedag, ofschoon dan in andere
beteekenis. Ook nu wapperen weer de vlaggen en
hoort men juichtonen. Ook nu stemmen wij
van harte in met de algemeene wen-
schen voor de draagster van Neêrland's
kroon en met de hulde, aan de eerste in den
lande gebracht. Maar, terwijl sommige gemeenten
dezen dag voor goed tot een dag der eere hebben
gestempeld, met passend vreugdebetoon gepaard,
gaat hij in andere nagenoeg onopgemorkt voorbij.
Daarom golooven wij hier op een uitnemend volks
belang te wijzen als wij andermaal den wensch uit
drukken, dat er een krachtig initiatief worde ge
nomen, om alvast de 31ste Augustus m waarheid
een nationale feestdag te doen zijn, maar dan ook
met de bedoeling om zulke stonden in eere te
brengen en den smaak voor het »volksfeest" te
ontwikkelen. Dan zou een dergelijk streven zich in
veler sympathie mogen verheugen en ongetwijfeld
warm ondersteund worden.
Door dat streven zou ook, van ter zijde wel is
waar, maar met grooter succes, strijd worden ge
voerd tegen al wat smakeloos, ruw en laag is in
de vermaken en festiviteiten, die te zeer met het
volkskarakter zijn saam geweven om ze met geweld
en zonder er iets voor in de plaats te stellen uit
te roeien.
Hoe dit zy, het is op zich zelf een verblijdend
feit, dat H. M. onze geëerbiedigde koningin Wil-
helmina heden den leeftijd van 20 jaren heeft be
reikt en nu twee jaren Hare groote en zware taak
zoo uitstekend heeft vervuld.
In die twee jaren is de gehechtheid van Haar
volk aan Haar en Haar Huis onverflauwd gebleven,
ja zelfs versterktwant de beide jaren van Hare
zelfstandige regeering mogen beschouwd worden
als een gunstig tijdperk voor Vorstin en Volk. H. M.
mocht zich verheugen in eene steeds bloeiende ge
zondheid als Souvereine toonde zij een levendige
belangstelling en ijverige medewerking in regee-
ringszakenZij gaf menigmaal blijken te willen
medeleven met Haar volk getuige de hulp, die
Zij menigen behoeftige verleendegetuige Hare
deelneming in de vreugde of in het leed van hen,
die blijde of droevige dagen doorleefden ten bate
van Hare onderdanen werden ingrijpende wetten
door Haar bekrachtigd vrede en rust heerschten
in Haar gebied.
Moge de welstand van onze Koningin, in den
ruimsten zin des woords, gelijken tred houden met
de toenemende hartelijke gevoelens van genegen
heid, die Haar volk sedert hare prilste jeugd voor
Haar koesterde, en waarvan deze dag weder de
ondubbelzinnigste blijken zal geven en spreken we
de hoop uit, dat elke volgende »Koninginne-jaardag"
nieuwe stof tot vreugde moge geven over de wel
vaart van Haar persoonvan Haar Huis, van Haar
volk, van Haar land
GOES, 31 Augustus 1900.
Het bestuur van de Lib. Kiesv. Vooruitgang",
thans bestaande uit de heercn W. Kakebeeke, M.
den Hollander, A. E. Janssen en A. W. A. Ross,
deelt ons mede dat de heer J. Z. R i s c h tot can-
didaat voor den gemeenteraad alhier is geprocla
meerd, en dat deze de candidatuur heeft aanvaard.
Gaarne ondersteunen wij deze uitne
mende candidatuur.
Wij ontvingen, na het afdrukken van onze
maandelijksche lijst van spoorwegen, stoombooten
enz. voor September, eene gewijzigde dienst
regeling van do stoombooten »T e 1 e g r a a f."
Deze booten vertrekken van Rotterdam en Ant
werpen dagelijks niet te 8, maar te 7 uren
's morgens.
Ter aanvulling van het in ons vorig no. mee
gedeelde uit de vergadering van ingelanden van
het waterschap »d e Breede Watering be
westen Ierse ke" kan dienen, dat het besluit
van 1868 omtrent het verleenen van bijdragen voor
onderhoud van wegen en afkoop tollen werd inge
trokken naar aanleiding van de opheffing der Rijks-
tollen, doch op voorstel van het bestuur besloot de
vergadering om tot wederopzegging aan de in het
Waterschap gelegen gemeenten 30 cent por H.A.
voor genoemd onderhoud uit te keeren.
Het door het bestuur ingediend voorstel om
voortaan, in overeenstemming met artikel 102 van
het algemeen polderreglement, van vroonen en vrij
landen een verhoogd dijkgeschot te heffen werd
overeenkomstig het daarover door eene commissie
uitgebracht rapport aangenomen met uitzondering
van de te verleenen vrijstelling aan perceelen, waar
van de grootte minder dan 10 Aren bedraagt, dat
verworpen werd. Alle vroonen en vrijlanden zullen
dus deelen in een verhoogd dijkgeschot, terwijl
daarvan alleen zullen vrijgesteld worden openbare
gebouwen, wegen, zijkanten van wegen, wegelingen,
voor zoover die nu niet zijn aangeslagen, water en
watergangen.
Op de jl. Maandag gehouden jaarvergadering
van het Harmoniegezelschap Hosanna
alhier werd medegedeeld, dat dhr. H. Janse Bz.
zich genoodzaakt zag, wegens drukkere werkzaam
heden, als werkend lid te bedanken.
Op voorstel van 't bestuur werd hij benoemd tot
Eerelid en daarna met groote meerderheid tot vice-
voorzitter herkozen, welke benoeming en herkiezing
door hem met hartelijken dank werden aangenomen.
Uit het jaarverslag, door den Secretaris dhr. J.
L. Cense uitgebracht, bleek dat de Harmonie, onder
leiding van haren eminenten directeur, het afge-
loopen jaar zeer vooruitging; ze telt thans 42 wer
kende ledon.
Op Christelijk gebied verleende ze hare mede
werking o. a. bij het Zomerfeest der Chr. Jong.
Vereen, op Z. Beveland, zendingsfeesten, bet school
feest der Chr. School, enz.
Bovendien bracht ze ook aan enkele gouden
bruidsparen hare ovaties, gaf uitvoeringen enz., die
ook door het publiek steeds meer blijken gewaar-
deord te worden. De financiën der vereen., op accurate
wijze beheerd door haren penningmeester dhr. A.
Quakkelaar, zijn in goeden doen, zoodat de hoop
bestaat, gaan de inkomsten niet achteruit, dat de
schuld binnen enkole jaren zal gedelgd zijn. Dbr.
i L. de Beste Wz. werd vervolgens op voorstel van
't Bestuur, bij acclamatie herbenoemd tot directeur.
Bij monde van den vice-voorz. daariilee gelukge-
wenscht, werd hem tevens als blijk van waardeering
van de vele en gewichtige, belangelooze diensten,
eene pendule aangeboden, die onder dankbetuiging,
als blijk van liefde werd aanvaard.
De aan de beurt van aftreding zijnde bestuurs
leden, dhr. L. de Beste Wz. (als voorz.) en J. A.
Does, werden herkozen.
In de Comm. v. Advies kwam geen verandering.
Zij bestaat uit de heeren Jan en Andr. Mulder
en J. v. Asperen Vervenne.
Benoemd in de orde van den Nederlandschen
Leeuw tot ridder de heer L. van Waesberghe
J a n s s e n s, lid van Gedeputeerde Staten van Zee
land, te Hulst.
Verleend van de Oranje-Nassau-orde de zil
veren eere-medaille aan J. de Vriend, water
bouwkundig ambtenaar bij de waterkeoringon te
Cadzand.
Benoemd tot gezworene van den Koningin-
Emmapolder A. d e Buck.
lerseke* ïn de gisteravond gehouden raads
vergadering, die door 9 leden werd bijge
woond en door den burgemeester gepresideerd, was
bericht ingekomen, dat de heer A. van der Burght
zijn benoeming tot lid van het Burg. Armbestuur
heeft aangenomen.
De gemeenterekening werd zonder aan- of op
merkingen van de commissie voor rapport, voor-
loopig vastgesteld als volgtontv. f 40.288.38 tys,
uitg. f 39.321.33, goed slot f 967.05 1/2-
B. en W. boden den raad de gemeentebegrooting
1901 aan, en van het Burg. Armbestuur waren de
begrooting 1901 en de rekening 1899 ingekomen.
De heeren Van der Burght, Westdorp en Polder
man zullen beide nazien.
Voor de bestrijding van de kosten van dempen
en rioleeren van slooten enz., aangenomen voor
f 3912, stelden B. en W. voor f 4000 van het
vorig batig saldo te bestemmen. Aangenomen met
algemeene stemmen.
Het Burg. Armbestuur wensebte het salaris van
zijn secretaris-penningmeester, die tot heden 5 pet.
der gewone ontvangsten geniet, op een vast bedrag
van f 260 'sjaars te stellen en dit met het loopende
jaar doen ingaan.
B. en W. hadden bezwaar tegen bet bedrag.
Bedoelde titularis genoot de laatste 5 jaren gemid
deld f 230. Daarom stelden zij voor dit als vaste
bezoldiging aan te nemen.
De heer Sandee (lid van genoemd bestuur) wees
op de sterke toeneming der werkzaamheden.
De heer Sauer was tegen verhooging en stelde
voor de regeling onveranderd te laten.
Het voorstel van B en W. werd met 7 tegen
2 stemmen aangenomen.
Daarna werd een voorstel behandeld om al. 3
van art. 115 der algemeene politie-verordening te
wijzigen, behelzende dat de burgemeester in bij
zondere gevallen het sluitingsuur der tappergen
(11 uur) kan wijzigen.
Blijkens een arrest van den Hoogen Raad wordt
door het woord wijzigen" alle rechtskracht aan
het art. ontnomen, daar het de macht van den raad
op den burgemeester overbrengt. Immers deze kan
nu ook vroeger dan 11 uur doen sluiten en dan
is er geen sluitingsuur. Daarom stelde de Voor
zitter voor het woord »wijzigen" te vervangen door
»op een later tjjdstip stellen." Dit werd met al
gemeene stemmen aangenomen.
Voor de benoeming van 2 leden in het college
van zetters werd de volgende voordracht opgemaakt
1. J. F. M. Bergman, 2. T. Cupéry, 3. A. v. d.
Burght, 4. J. Lemson.
Een instructie voor den lantaren opsteker der
havenlichten werd ongewijzigd volgons voordracht
van B. en W. vastgesteld. Voor die lantarens zal
een afzonderlijk persoon benoemd worden.
In de Woensdag gehouden zitting van den
gemeenteraad van Middelburg werd ouder de inge
komen stukken medegedeeld het adres van J. v a n
der Klooster, beurtschipper op Goes, houdende
verzoek om schadeloosstelling, doordien een aan de
gemeente behoorende boom op zijn schip is gevallen.
De voorzitter stelde voor dit te stellen in handen
van burg. en weth. om advios, en na mededeeling
op een vraag van den heer De Waal of de zaak
niet kon worden afgedaan, dat Van der Klooster
vergunning was verleend om bij de ingezetenen
rond te gaan om bijdragen, waarbij de heer De
Waal opmerkte dat hij liever had gezien, dat do
gemeente zelf de schade had vergoed, werd conform
het voorstel van burg. en weth. besloten.
Bij Kon. besluit is gehandhaafd het besluit
van Gedep. Staten van Zeeland, waarbij goedkeuring
is onthouden aan het besluit van den gomeenteraad
van Veere tot verkoop van den Campveer-
schen toren.
Inzake het gebruik van kilometerboek-
j e s is door de Staatsspoorweg-Maatschappij het
volgende bepaald
Onder de benaming van huisgezin worden begre
pen alle te zamen wonende, eene huishouding uit
makende personen. Kinderen, tot het bezoek van
scholen of andere opvoedingsinriehtingeu, tijdelijk
buiten het ouderlijke huis wonende, worden niette
min gerekend tot het huisgezin van hunne ouders
(rosp. van degenen, die daarmede gelijk te stellen
zijn) behooreu. UDj
De heeren Fischer, Wessolsen Wol-
ma r a n s zijn Woensdagavond met den heer de
Bruijn, secretaris van het gezantschap, met een
trein van de Staasspoor om 101/4 u. in de resi
dentie aangekomen. De heeren hadden op hun reis
van St. Petersburg te Berlijn overnacht. Zij heb
ben hun intrek wederom genomen in bet Hotel
des Indes.