1000. N°. 97.
Zaterdag 18 Augustus,
87sle jaargang.
Bij dit no. bekoort een bijvoegsel.
Verkiezing Gemeenteraad
Middelbaar Onderwijs.
FEUILLETON.
M o e d e r 1 o t.
De prijs der gewone advertentiëu is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct.
Hg directe opgaaf van driemaal plaatsing der zelfde advertentie wordt de prjjs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo hinner als buiten Goes, 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 centmet bjjblad 10 cent.
Inzending van advertentiën vóór 2 uren op den dag der
uitgave.
De Burgemeester van Goes brengt ter kennis
van de ingezetenen, dat de
opgaven van caiidid.iten voor de aanstaande verkie
zing van EEN* lid van den geweonteraad,
(vacature W. N. G. Coenen)
onderteekend door minstens achttien kie
zers, moeten worden ingeleverd
op Donderdag 6 September a. s.,
tusschen des voormiddags negen en des namiddags
vier uren in bet Raadhuis
dat formulieren voor de candidaatstelling koste
loos ter secretarie verkrijgbaar zijn van af 23 Au
gustus e k.
dat de inlevering der hierboven bedoelde opga
ven persoonlijk moet geschieden door een of meer
personen, die de opgaven hebben onderteekend en
dat eene eventueele stemming op 18 September
en cene eventueele herstemming op 25 September
is bepaald.
Goes, 14 Augustus 1900.
De Burgemeester voornoemd,
W E S S E L I N IC.
Wordt hiermede herinnerd dat de her-examens
en toelatings-examens voor de Hoogere Burger
school zullen plaats hebben in het gebouw dier
school op Donderdag en Vrijdag 30 en 31
Augustus a. s telkens des morgens te 9 uren,
en dat de lessen aanvangen op Maandag den
3 September 1900.
Aangiften tot het toelatings-examen kunnen plaats
vinden bij den Directeur der school tot en met 25
Augustus e. k.
Goes, 16 Augustus 1900.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
W E S S E L I N K.
Do f. Secretaris,
A. A. VAN DELLEN.
GOES, 17 Augustus 1900.
De postdienst van Goes op Noord-
Be v e 1 a n d tot dusver verricht door een bo
den-loop, zal, door do bemoeiingen van den
directeur van het postkantoor alhier, eerstdaags
geschieden door eeD p o s t - r i t.
De thans met dezen dienst belaste boden zullen
alsdan in eene andere betrekking bij den postdienst
geplaatst worden.
De Staatscourant bevat de] statuten der Scliiet-
vereeniging Wühelmina te Wilhelminadorp. Zij
is eene onderafdeeling van de daar ter plaatse be
staande afdeeling Volks weerbaarheid".
Ook de heer J. Spaan, vroeger te Hans-
weerd woonachtig, en óud-loerling van de H. B.
S. te Goes, is geslaagd als surnumerair bij de pos
terijen.
De directeur der Nederlandsche Maat
schap p g voor kunstmatige oesterteelt,
Naar het Duitsch van B. Rittwegkr.
(Slot.)
Eindelijk is de groote dag aangebroken de bruid
komt in gezelschap barer moeder. Kaatje is inder
daad een lief meisje, wel een weinig flets, een
groot-steedsch uiterlijk, met haar bleeke kleur en
het gekrulde lokje op het voorhoofdmet den
onderzoekenden blik, waarmede zij alles gadeslaat
maar zij heeft haar Frits hartelgk lief en de zeker
heid daarvan te verkrijgen vervult zijn moeder met
innige vreugde. Niet dat zij daaraan getwijfeld
heeft, maar het met eigen oogen te zien, dat doet
haar goed. En daarom ziet zij alles over het hoofd,
wat aan het meisje vreemds is. Maar Kaatje's moe
der bevalt haar in het geheel niet met hare scherpe
tong, die op allen en alles iets aan te merken en
zooveel »als" en »maar's" in te brengen heeft.
Onder de kritiek van deze vrouw krimpt het ge-
heele behagelijke schoolhuis ineen tot een ellendige
hut, de kinderen zullen zich zoo" en »zoo" moeten
behelpen. Maar één kamer, want dat hoekje boven
voorheen onder de firma C. L. de Menie mee s-
ter C o., te Bergen-op-Zoom, deelt in zijn ver
slag over het met 30 Juni geëindigde boekjaar
1899/1900 o. m. het volgende mede
Er is ditmaal een winstsaldo verkregen van
f 12,550,21 (het vorige jaar sloot met een verlies-
saldo van f 18,571,63). De opbrengst van den oester
verkoop was f86,636,40 (2,471,257 stuks, tot ge
middeld f 35,06 per mille). »Dat dit bedrag niet
hooger is geweest en daardoor geen hooger winst
cijfer is verkregen, moet zegt de directeur, dhr.
Ochtman voor een groot gedeelte worden toege
schreven aan den algemeen gedrukten toestand,
waarin de oester-industrie verkeert. De gunstige zo
mer van 1899 en, in verband daarmede, de meerdere
opbrengst en betere kwaliteit der oesters, hadden
grond opgeleverd voor gunstiger verwachtingen,
die door verschillende oorzaken echter niet werden
verwezenlijkt. De tegenspoeden van allerlei aard,
die nu een reeks van jaren achtereen de oester
industrie hebben geteisterd, en nog andere inwen
dige oorzaken, hebben gemaakt dat verschillende
ondernemingen, behalve den achteruitgang op de
waarde van den inventaris, ook nog haar werkka
pitaal en zelfs meer dan dat, verloren, en dan, om
te voorzien in het gebrek aan kasgeld voor de be
taling van pacht en exploitatie-kosten, verschillende
soorten van oesters op de maikt brachten, die
daarvoor niet altijd geschikt waren en die a tout
prix verkochten.
Eene algemeene depreciatie van alle soorten oes
ters is daarvan het gevolg geweest, en neemt men
daarbij nog in aanmerking, dat in de laatste jaren
het gebied van afzet kleiner is geworden, (Enge
land bijv. door minder verbruik en grooter pro
ductie, voorziet niet alleen in eigen behoefte, doch
treedt in België en Duitschland nog als concurrent
op, en wjj missen dat land bijna geheel als vroegere
belangrijke afnemer), en dat, ondanks herhaaldelijk
daartoe aangewende pogingen, nog altijd onder de
meer ernstige ondernemers de noodige overeenstem
ming wordt gemist om voor do eerste soort oesters
een beteren prijs te bedingen, terwijl bovendien de
ervaring ons in de laatste jaren nog leerde, dat
de Oosterschelde door minderen groei en grootere
sterfte blijkbaar niet meer de resultaten van vroeger
oplevert, dan zal wel verder betoog onnoodig zijn
om tot de overtuiging te komen, dat onze industrie
een zeer moeilijken tijd doormaakt, waaraan alleen
door oordeelkundige reorganisatie het hoofd is te
bieden.
Daartoe behoort naar onze meeuing, om door
kapitaalvermindering de verschillende onderdeelen
der onderneming meer in overeenstemming te bren
gen met de werkelijke waarde, die door de gewij
zigde tijdsomstandigheden daar thans aan moet
worden toegekend en waarvoor door ons aan den
raad van commissarissen de noodige voorstellen
zijn gedaan, doch ook eene vermindering deg
exploitatiekosten binnen de grenzen van een goed
beheer.
De exploitatie-kosten hebben f 83,482,771/9 be-
loopon, dus weder f7937,32 1/2 minder dan in het
vorige boekjaar, en slechts ongeveer de helft van
hetgeen zij in 1890/91 vorderden. Verdere vermin
dering blijft het streven der directieen zij acht
dit, behoudens onvoorziene rampen, hoofdzakelijk
mogelijk door vermindering der pachtsommen. Bij
de gehouden openbare verpachtingen in de laatste
jaren is de opbrengst steeds minder geweestzoo
bedraagt bijv. voor de perceelen 398 en 399, door
de Mij. in pacht bezeten, de jaarlijkscbe pachtsom
in het huis kan men nauwelijks rekenen, het is
alleen goed om daar de betere meubels op te bergen.
Netjes meubileeren kan men dat in het geheel niet;
de slaapkamer, nu die is groot genoeg voor bet
begin, maar later nu ja, dan kan men altijd
zien. De zolderkamer is prachtig, daar heeft men
zulk een schoon uitzichtde moeder mag er wel
big over zijn in het vervolg daar te mogen huizen.
Daar heeft zij ook niet de drukte der schoolkinde
ren boven zich. En daar is ook nog een lief ka
mertje bij. Dat is juist geschikt voor een logeer
kamertje, maar de moeder zal dat zeker wel voor
slaapkamer gebruiken, niet waar
Zoo gaat het op één toon voort, en de oude
vrouw Heiinreich ademt ruimer als alle maten ge
nomen zijn van meubels en gordijnen, als al het
noodige besproken, als do visite, met veel woorden
van dank eindelijk vertrokken is.
Het komt haar voor alsof hare aanwezigheid een
onrecht is, als heeft zij in het geheel het recht
niet meer hier te blijven, hier in het tohuis harer
kindsheid en harer huwelijksjarenhier, waar zij
zelfs als weduwe nog zoo gelukkig geweest is, sa
men levende met haren lieven jongen Zij spreekt
met hem geen woord daarover voor niets ter
wereld zou zij hem in deze gelukkige dagon willen
bedroeven. Zij zwijgt ook als zij na eenigen tijd van
met aanvang van 1 April 1901 slechts f2100, tegen
f 4650, het tegenwoordige bedrag.
Do gebouwen, putten en inventaris verkeeren in
goeden staat en vorderden geene buitengewone her
stellingen.
Dank zij de goede weersgesteldheid van 1899 is
de groei der oesters bevredigend geweestdat de
voorraad eerste soort niet grooter was, vindt zijne
oorzaak in de omstandigheid, dat één zomer, hoe
gunstig ook, niet in staat is geheel te compeuseeren
het nadeel, toegebracht door bijna stilstand van
groei gedurende den vorigen.
»Een bewijs voor de goede ontwikkeling der
oesters in 1899 is, zegt de heer O. nog dat
wij eene veel grootere hoeveelheid dan andere jaren,
vlugge, goed ontwikkelde plantoesters (zoogenaamde
twijfelaars) hebben teruggezaaid, die, met wat wij
uit anderen hoofde nog op de perceelen in voor
raad hebben van vorige jaargangen, ons de beste
verwachtingen doen koesteren voor eene behoorlijke
hoevoelheid eerste soort oesters, die in de a. s. cam
pagne kunnen aan de markt worden gebracht. De
broedval van 1899 is blijkbaar weder zeer belang
rijk geweest en zijn alle natuurperceelen flink bezet
met oesters van verschillenden leeftijd, zoodat ook
weder dit jaar het naar-zeo-brengen van pannen
en de aankoop van schelpen overbodig was. Door
ons is eene proef genomen met het zaaien van
diverse soorton oesters op de zoogenaamde Oude-
Tongsche Banken de uitslag daarvan is ons echter
nog niet volledig bekend."
De voorstellen, door den directeur hierboven be
doeld, zgn bij het verslag gevoegd. Zij hebben ten
doel, de tegenwoordige artikelen 4 (kapitaal) en 21
(vvinstverdeeling) der statuten te vervangen door
nieuwe, en in verband daarmede den tekst der artt.
22 en 24 te wijzigen. Volgens het nieuwe artikel
4 zal het kapitaal der vennootschap f 575,000 be
dragen, d. w. z. f 690,000 minder dan tot dusver.
Met die kapitaalreductie van f 690,000 zullen de
volgende afschrijvingen worden gedaan op oester-
cultuur-onderneming f 356,751.78; oesterputten
f 137,500; aangelegde werken Schaus f 9800; oester-
gronden f 105,350 gebouwen f 8944 hospitalen
en netten f9126; paunen f7300 en stoombooten
f 12,500, terwgl de rest ad f 42,728.22 strekt tot
delging van het nadeelig saldo der winst- en verlies
rekening. Volgens directie en commissarissen kunnen
hiermede, onvoorziene rampen voorbehouden, de
afschrijvingen geacht worden tot de uiterste grens
te hebben plaats gehad, vooral ook met het oog op
de beschikbare kasmiddelen, bedragende op 30 Juni
1900 f 227,891.88. »Bovendien rekening houdende
met de omstandigheid, dat in al die ongunstige
jaren het werkkapitaal der Mij. bijna ongeschonden
is gebleven, zgn wij zeggen directie en commis
sarissen van oordeel, dat in de naaste toekomst
verdere belangrijke afschrijvingen overbodig zijn,
en dat dus alle eventueele batige saldo's der W.
en V. rekening geheel ter beschikking kunnen
worden gestold van de houders dor aandeelen en
winstaandeel en, in voege als dit bij de gewijzigde
statuten wordt aangegeven." {N. R. Ct.)
Woensdag is de deputatie der Boeren
republieken met den gezant en den secretaris
te Petersburg aangekomen. Er was veel publiek en
groote geestdrift. De dames Van der Pais en Croiset
boden bloemruikers aan. Namens het comité heette
ds. Gillot de gezanten welkom. Ook een vertegen
woordiger van de Russische pers voerde het woord.
Fischer antwoordde in het Hollandsch.
de schoonmoeder een brief ontvangt, waarin er
weder op gezinspeeld wordt, hoezeer haar Kaatje
zich als jonge vrouw zal moeten behelpen. En haar
Kaatje brengt alreeds een offer, door er genoegen
mede te nemen de vrouw te worden van een dorps
schoolmeester, terwijl zij toch hooger aanspraken
zou kunnen maken. Maar de ouders hebben haar
niets willen in den weg leggen, daar zij Frits zoo
lief heeft.
Dat zij hoogst waren ingenomen met het aanzoek
er waren nog twee zonen te verzorgen en de
tweede dochter was ook reeds volwassen, en ver
mogen was er niet dat vertelde zij natuurlijk
niet. Wel liet zij dóórschemeren dat Friedemans
moeder, wel alles zou doen wat zij kon om Kaatje
voor bare opoffering te beloonen, want een schoon
moeder in huis is voor een vrouw toch al geen
kleinigheid. Zij moest haar niet kwalijk nemen, dat
zij dit zoo openlijk zeide, want het was een bekeude
zaak.
De brief deed de oude vrouw zeer pijnlijk aan,
maar zij zwoeg er over. Het geluk van haar zoon
mocht niet gestoord worden. Maar na eenigen tijd
bemerkte zij, dat Friedoman na eiken brief van
zijn bruid ontstemd was en zelden deelde hij er
baar iets uit mede. Zij keek scherp en zij wist,
zonder dat iemand het haar zeide, dat er over
Oorlog Transvaal.
Naar uit Krugersdorp wordt bericht is De Wet
nu voorbij Ventersdorp op weg naar het noorden
om zich te vereenigen met De la Re}', die Rusten
burg bezet houdt. Kitchener en andere generaals
achtervolgen hem nog steeds van dichtbij.
Volgens een bericht uit Kaapstad, zou generaal
Prinsloo, die daar uit Bethlehem is aangekomen,
verklaard hebben, den oorlog moe te zgn en naar
vrede te verlangen. Hij verzekerde dat het rneeren-
deel van de Boeren ontevreden was over de hou
ding van president Kruger.
Men schat te Kaapstad dat het nog drie maan
den zal duren, voor de guerrilla geëindigd is, maar
de eigenlijke oorlog zal gedaan zijn als De Wet
en De la Rey gevangen zijn gemaakt. Botha zal
zich dan, naar men denkt, ook overgeven.
Uit Twijfelaar bericht men van 15 Augustus
Buller's leger is hier nagenoeg zonder strijd aan
gekomen. De Engelschen zijn hier op 32 K.M. ten
zuiden van Wonderfontein. In de nabijheid van het
Chrissiesmeer, ten Z.-O. van Carolina, staan 800
Boeren met zes kanonnen.
Lord Roberts seinde den 14den Augustus uit
Pretoria het volgende>Het kleine garnizoen van
Elandsrivier, dat naar men meende door den vijand
gevangen genomen was, zooals ik den 89ten seinde,
hield het den lOden nog uit, en op dien dag heeft
kolonel Hoare een bode kunnen afzenden, die te
Mafeking is aangekomen. De verliezen bedroegen
tot dien dag 67 man, waaronder een officier.
»Carrington beeft bevel ontvangen zich onmid
dellijk naar Zeerust te begeven, en Jan Hamilton
is op de hoogte gesteld van de noodzakelijkheid
om Hoare zoo spoedig mogelijk hulp te brengen.
De troepen moeten hedenmiddag ten minste 64
K.M. van Elandsrivier zijn.
»Geen bericht van Methuen of Kitchener, die
op eenigen afstand van de telegraaflijn zijn.
»Tot mijn leedwezen moet ik melden dat kolonel
Heylar, dien ik den 31sten Juli als vermist had op
gegeven, door de Boeren vermoord is. Twee man
nen, die men gelooft dat zijn moordenaars zijn,
zullen voor den krijgsraad gebracht worden."
Oorlog in China.
De voornaamste berichten zijn de volgende
Volgens een telegram van Tokio, den 14en Augus
tus aan het Wolffbureau verzonden, bezetten de
Japanners den 12en Augustus Foeng Tsjou, op
tien mijlen van Peking gelegen, zonder tegenstand.
De vijand scheen den nacht te voren naar Peking
teruggetrokken te zijn. Buitengewoon groote voor
raden wapens en magazgnen met koren werden ge
nomen.
Het Journal publiceert het volgende telegram van
14 AugustusIk verneem uit goede Chineescbe
bron, dat de verbondenen Maandag te Peking aange
komen zijn.
Ik heb alle reden om te gelooven, dat het leger
met geweld de stad zou zgn binnengerukt en de
gezanten en hunne vrienden heden gered werden.
Zij zijn waarschijnlijk op het oogenblik veilig en
wel bij het christenleger.
In den kabinetsraad te Washington is een besluit
genomen betreflende het antwoord op Li-hoeng-
stjang's beroep op de Ainerikaanscho regeering.
Naar men verneemt, i3 de regeering bereid een
wapenstilstand toe te staan ten einde de gezanten
en anderen te Peking te ontzetten. Als deze in
veiligheid zijn, wil zij de vijandelijkheden voor ze-
haar de moeder werd gesproken. En zij
wilde geen hinderpaleu in den weg plaatsen. Daar
om deed zij op zekeren dag haar zoon het voorstel,
zelf te vertrekken dat zou voor beide partgen
beter zgn en er was in het dorp wel een
kamertje te vinden. Maar de jonge onderwijzer wilde
daar niet van hooren nooit zou hij zoo iets toe
staan, nooit mocht daarover meer gesproken worden,
nooit. Liever wilde hij neen afstand doon van
Kaatje, dat kon hij niet, dan maar liever alles
verdragen Kaatjes moeder moge tegenover hem
ontevreden zijn, Kaalje zelf zal hij wel weten te
leiden, als zij maar eerst onttrokken is aan den
invbed van thuis. Maar zijn moeder zien vertrek
ken Nooit, en in het gansche dorp is geen woning
te vindendat weet zij even goed als hij. Tot
slot van het pijnlijk gesprek verzocht hij haar
dringend op dit punt giet meer terug te komen,
als zij hem werkelijk liefhad.
Weder verliop een tijd. Toen kwam de vraag
van Kaatje of men hier of daar ook een soort lo
geerkamertje kon vinden, want natuurlijk nu en
dan wilde zij ook iemand van hare familie of ken
nissen ontvangen. Wellicht wil moeder wol naar
de kamer boven vorhuizon en daar slapen. Friede-
mau was ontsteld, maar de moeder wilde niet dat
hg zgn misnoegen aan do bruid zou laten blijken..
