1900. N°. 82,
Zaterdag 11 Juli.
87sle jaargang.
Bij dit no. behooren 2 bijvoegsels,
„IK!"
TÉÈÊr
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Pi ijs per kwartaal, zoo binner als buiten Goes, 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 centmet bijblad 10 cent.
inzending van advertentiën vóór 2 uren op den tlag der
uiigavei
sr-irwaanaffl-a*®rt«3%5c»sa*jaefiii
De prijs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de pvjjs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regols f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
waarvan één morgen wordt verzanden.
Provinciale Staten van Zeeland.
Vergadering -van Donderdag" 12 Juli 1900.
Tegenwoordig de Commissaris der Koningin, voor
zitter, 41 leden en de griffier.
Afwezig de beer Van der Have, met kennis
geving.
De geloofsbrieven van het voor bet district Mid
delburg gekozen lid I). Wisboom Verstegen worden
gesteld in banden eener commissie, waartoe de
Voorzitter benoemt de heeren Hammacber, Moer
dijk en Loois.
Gedurende bet onderzoek wordt do vergadering
geschorst.
Ha heropening wordt conform bet voorstel der
commissie tot toelating besloten, waarna de toe-
gelatene de eeden aflegt en zitting neemt.
De notulen der vorige bijeenkomst worden ge
lezen en goedgekeurd.
De Voorzitter deelt mede, dat benoemd zijn tot
voorzitters der afdeeltngen de heeren Kakebeèke
Htnnequin en Vader van 's Gravenpolder, tot onder
voorzitters de heeren Pompe van MeerdervoortDe
Smidt en Huvers.
Voor de benoeming van bet buitengewoon lid
van Gedep. Staten benoemt de Voorzitter tot stem-
opnemers de heeren Van Teijlingen, De Jonge,
Oggel en Hombacb.
De uitslag der stemming is, dat herbenoemd wordt
de beer J. M. Kakebeeke mot 35 stemmen tegen
een op elk der heeren Van der Meer, Vader van
's-Gravenpolder en Hennequin.
Hij verklaart onder dankbetuiging de benoeming
aan te nemen.
Aan de orde zijn de algemeene verslagen dor
afdeulingen betreffende de verschillende voorstellen
van Gedep. Staten.
I. Voorstel tot a f w ij z i n g van een ver
zoek, namens de afdeeling Middelburg van den
Algemeenen Noderlandschen Typografen
bond gedaan, om in de overeenkomst voor het
drukken van een verslag der handelingen van de
Provinciale Staten bepalingen betreffende minimum
loon en maximumarbeidsduur op te nemen, daar
dit verslag slechts een klein deel der werkzaam
heden van den drukker omvat en uitvoering en
controleering van eventueele bepalingen op prac-
tische bezwaren zou stuiten.
Zonder beraadslaging of stemming aangenomen.
II. Voorstel, om aan N. M. Hart e, eervol
ontslagen besteller van den Provincialen stoom-
11
Roman van Ida Boy-Ed.
Toen Olga hare kamer binnentrad woei een koele
nachtwind haar tegemoet. Men bad vergeten de
ramen te sluiten, die Olga zelve geopend bad, toon
zij dien avond, na zich getooid te hebben, bad staan
luisteren naar de komst van Albert en den baron.
Olga bad het verstandiger gevonden zich te laten
wachten en dus eerst na hen binnen te komen.
Nu ging ze weder naar bet venster en leunde tegen
bet hout van de naar binnen openslaande ramen.
Het was baar zoo zonderling te moede juist
alsof zoowel baar denkvermogen als haar ledematen
verlamd waren. Welke blikken bad Albert op haar
geworpenZoo moest een rechter den veroordeelde
aanzienHet was toch niet baar kind, dat uit
gebrek aan liefde in bet duister was weggeloopen.
Zij bad toch geen plichten verzuimd, ze bad er in
dit geval zelfs geen gehad. Maar de weerspannig
heid wilde toch niet best in baar hart godgen,
hoezeer ze baar ook prikkelde. Telkens zag ze weer
Albert's dreigenden blik en dan kroop de weer
spannigheid angstig weg. Ze had ook verachting
in zijn oog gelezen heel duidelijk. Wat deed ze
dan voor verschrikkelijks, dat bij haar daarom
moest minachten Ze amuseerde zich juist zooals
de meeste meisjes uit haar kring, en dat ze meer
gevierd werd dan anderen, was toch niet bare
schuld. Er was heelemaal geen sprake van schuld.
En als de mannen haar zooveel vleiende woordjes
in bet oor fluisterden, mocht ze zich daarover toch
wel een beetje vroolijk maken en ze bij den neus
nemen ze verdienden niet beter, want ze meenden
er toch niets van.
Maar HellwangDie meende het wel en toch
had ze zich vroolijk over hem gemaakt.
Olga bloosde en ze verborg haar gelaat tegen de
ruiten, alsof iemand baar blos kon bespieden. Maar
daar kwam opeens de weerspannigheid wéér boven.
bootdienst op de Wester-Scbelde, te Nemen, met
ingang van 1 October 1900 een pensioen van f 182,50
te verleen en.
Zonder beraadslaging of stemming aangenomen.
III. Voorstel tot wijziging van bet regie-
_m_e n t va n p o 1 i t i» vo-o r de polders, om
duidelijk te doen uitkomen, dat het voor de eerste
maal aanbrengen van nieuwe, bet verruimen of
verlengen van bestaande buizen, kokers of andere
openingen ton laste van den polder komt, voor zoo
ver de verplichting niet rust op .anderen.
De heer Kakebeeke meent, dat het voorstel van
Ged. Staten een grooten last op de polderkassen
zal leggen. Hij zal evenwel bij de stemming, die
bestaat, geen tegenvoorstel doen. Alleen meent bij,
dat bet gewcnscht is, duidelijk de bevoegdheid van
bet polderbestuur, om bepalingen voor bet doen
aanbrengen van buizen enz. te stellen, te doen uit
komen, zoodat bij daaromtrent een amendement
indient.
j De heer Fokker meent ook, dat de bevoegdheid
van het polderbestuur duidelijk moet blijken, maar
in de practijk zal bet voorstel tot ontzettend veel
moeilijkheden loiden. Spr. betreurt het, dat niet
eene gebeele wijziging van bet reglement is ter
band genomenbij dagelijkscho toepassing stuit
men voortdurend op moeilijkheden. Alleen bij ge-
beele herziening zal de zaak juist te regelen zijn.
Ook de beer Lucasse acht gebeelo herziening
beter maar daarom kan toch bet bestaande worden
toegepast. Is er nu strijd tusscben beide reglementen,
vroeger bestond die ook daarvan werd geen be
zwaar ondervonden. Namens Gedep. Staten neemt
hij bet amendement-Kakebeeke over.
Het aldus gewijzigd voorstel van Gedep. Staten
wordt, nadat nog de hoeren Van Deinse en Lucasse
bet woord gevoerd hebben, aangenomen met 26
tegen 14 stemmen.
IV. Voorstel tot afwijzing van bet verzoek
van bet bestuur der IJzendijksche stoom
tram wegmaatschappij om verlenging voor
tien jaren van bet subsidie uit de Prov. fondsen.
Over 1891 tot 1899 bobben de ontvangsten de uit
gaven gemiddeld met f 825 per jaar overtroffen,
waardoor wel niet aan de aandeelhouders dividend
uitgekeerd, maar toch de exploitatie gaande ge
houden kon worden nu de Provincie niet deelt in
de goede kansen, kan men ze evenmin aansprake
lijk stellen voor de kwade.
Ingekomen is een nader adres van het bestuur
der Maatschappij. In verband daarmede stelt de
beer Lucasse voor, de behandeling der zaak aan te
houden tot de najaarsvergadering, waartoe zonder
beraadslaging of stemming wordt besloten.
V. Voorstel om aan eene Nederlandscbe maat-
Ze wierp het hoofd achterover. Wat ging dat alles
iemand aan en wie wist of ze zelfs niet met den
baron zou trouwen Hij hoopte bet, dat was zeker.
En zij, zij bad hem reden gegeven tot die hoop.
Had bij het kunnen wagen dien kus op haar arm
te drukken, wanneer haar blik hem niet bad aan
gemoedigd Moest hij daarna nu niet met zeker
heid op hare hand rekenen, die zelfs eiscben Een
afschuwelijke angst maakte zich van Olga meester.
Ze was te ver gegaan, ze kon niet meer terug, of
zij moest dien besten, edelen man zeggen, dat ze
eene ellendige kokette was. Maar waarom zou ze
terug Op Albert wachten, of die tot baar wilde
afdalen, om daarna door hem als eene slavin door
een pacha te worden opgesloten Iedereen zeide,
dat zo mooi en geestig en wat niet al washij,
hij alleen bad nooit een woord van waardeering
voor baar. Hij wilde niet met haar dansen, omdat
bare bloote armen hem een gruwel waren, diezolfde
armen, die don baron bijna waanzinnig hadden ge
maakt. Hij was niet* minder dan een barbaar.
Zij zette zich op de vensterbank en keek naar
buiten. Daarginds in bet donkere park had bet
arme kind in doodsangst rondgezworven. Welk een
gevoel van verlatenheid en smart moest er in die
kinderziel hebben geheerschtEn dan te weten, dat
de gebeele geschiedenis bad kunnen worden voorko
men, door even naar zijn slaapkamer te gaan, hem een
vriendelijk tikje op de wang te geven en te zeggen
»Nacht Hansi, slaap lekkerDe arme schelm kon
iemand zoo dankbaar aankijken, als men lief tegen
hem was. En boe onuitsprekelijk, hoe onbegrijpe
lijk gelukkig moest hij wel geweest zijn, toen hij
in die angstwekkende eenzaamheid de stem van
zijn geliefden beschermer bad geboord Deze klank
volle stem hoe dreigend had zij zich doen hoo-
ren »Met het levensgeluk van onze medemenschen
mogen wo niet spelen, dat is geen speelgoed." Ze
wist bet wel, dat bad hij met bet oog op baar
gezegd, uitsluitend op haar.
Ze haalde haar kanten zakdoekje te voorschijn en
weende bitter. Hij was toch werkelijk te bard voor
baar, bij maakte baar bet leven zoo moeielijk. Ze
moest toch trouwen en natuurlijk met een rijken
schappij voor den aanleg en de exploitatie van een
stoomtram van Domburg naar Middelburg een
subsidie to verleenen van een derde in de kosten
van aanleg tot een maximum van f 127,000, ver
minderd met de tegen 4 gekapitaliseerde waarde
der bijdragen van belanghebbenden tot een bedrag
van f27,000, te storten in ten hoogste 20 jaarlij k-
scbe termijnen, onder zekere voorwaarden betref-
lende bet getal ritten enz.
Ingekomen is oen nader adres van bet comité,
waarbij bet zich bereid verklaart, de tram door te
trekken tot Westkapelle. In verband hiermede en
met bet verslag der afdeelingen wijzigen Gedep.
Staten bun voorstel in dien zin, dat de tram zal
loopen van Westkapelle over Domburg naar Middel
burg, dat bet maximum zal bedragen f 163,500,
de jaarlijksche bijdragen ten minste f30,000, en dat
geen verplichting tot bet rijden op Zondag wordt
voorgeschreven.
De heer Siegers kan geen vrijheid vinden, met
bet voorstel mede te gaan. Zijn eerste bezwaar is
een financieelbij licht dit toe met aanhalingen
uit bet ton vorigen jare door den Prov. Hoofd
ingenieur uitgebracht rapport betreflende de toen
aanhangige aanvraag VlissingenDomburg. De be
zwaren, die de Hoofdingeuieur toen deed gelden,
gelden ook nu. Walcheren is roeds aan bet spoor
wegnet verbonden deze tram is evenzeer van locaal
belang als die van het vorige jaar. Nu echter
schijnen de financieele bezwaren van den Hoofd
ingenieur verdwenen te zijn in zijne acrobatische
zwenking kan spr. den geaebten adviseur niet
volgen. Maar een tweede bezwaar is de richting.
De tram zal gaan door eene welvarende streek,
door goede wegen doorsneden. Niet de meest, maai
de minst welvarende, de westelijke streek, moest gesub
sidieerd worden. De commissie beeft geen do minste
rekening gehouden met Vlissingen met bare 19000
zielen toch bestond er nu te meer aanleiding daartoe,
om de reeds verleden jaar aangewende krachtige po
ging om eene lijn te maken. Het voordeel van eene
kortere lijn, in het licht gesteld in de stukken, ver
dwijnt door de aanhechting van een stuk West kapelle-
Domburg. Deze belangrijke wijziging schijnt ook
geen beletsel tegen dadelijke behandeling te zijn,
hoewel zij de gebeele berekening omverwerptMet
goedon wil ware eene lijn te leggen geweest van
Domburg over Westkapelle naar een punt aan den
weg BiggekerkeKoudekerke, van waar de lijn
naar Vlissingen en Middelburg had kunnen worden
doorgetrokken. Nu doet deze lijn denkon aan riva
liteit tusschen Middelburg en Vlissingen.
De heer van Teijlingen meent, dat de beweringen
van den heer Siegers in zoo schrille kleuren zijn
geuit, dat men die van iemand van zijn leeftijd
man, en als er nu zulk een rijke man was en wan
neer die baar beminde, dan kon men haar tege
moetkomingen toch geen »spelen met bet levens
geluk van een mensch" noemen. Als Albert maar
een millionair was en een weinigje minder streng,
zou ze hem bet liefst tot echtgenoot hebben, maar
zoo ging bet toch niet Bovoudien zeide bij bet baar
ook nooit, dat hij baar liefhad. Maar toch wist ze bet.
Ze weende al onstuimiger. Als Albert maar eens
één enkele maal wilde bekennen, dat ze eene lieve,
goede, kleine Olga was, dan zou ze altijd vroolijk
zijn, dan zou ze dien goeden baron trouwen, in
bet oneindige rijden en jagen en den verliefden
Hellwang plagen en kwellen, tot ze beiden niet
meer konden uitscheiden mot lachen.
Eenklaps begon ze over al baar leden te beven.
Zij had zich na de verhitting van bet dansen in
haar dunne kleedij en met hare bloote armen te
lang aan de koude nachtlucht blootgesteld. Zij sprong
ijlings van de vensterbank af, sloeg de ramen dicht
en begon zich te ontkleeden. Urenlang lag zo
wakker. Ze gevoelde zich koortsig en ellendig en
verlaten. Weenend sluimerde ze eindelijk in en
hoorde in verwarde droomen nu eens Hansi om
hulp roepen, dan weder de ernstige stem van Albert,
die op teederen toon haar naam fluisterde maar
altijd door gevoelde ze duidelijk op baar arm een
brandmerk, dat Hellwang met zijne lippen er in
gebrand had.
Den volgenden morgen was het baar onmogelijk
om op te staan. Zij schelde Clementine en zeide,
dat ze tot 's middags te bed wilde blijven, en tevens
vroeg ze hoe Hansi bet maakte. Clementine zeide,
dat Hansi in do wolken was van plezier, want hij
bad met papa en mama samen ontbeten. Olga glim
lachte, want zoo iets was nog nooit gebeurd. Ze
viel in de kussens terug en dacht in stilte, dat
Gustaaf en Agnes ongetwijfeld nog wat onder den
indruk van den schrik van den vorigen avond waren.
Clementine bracht haar het ontbijthet goedige,
ietwat grove gelaat van hot meisje glinsterde van
de pret, terwijl ze binnenkwam in de eene hand
het blad met kopje, theepot en broodscbaal, en in
de andere iets groots met een steel cn met vloei-
niet wachten zou. De tram VlissingenDomburg
bad sprekers steun maar die is nu van de baan.
Ofschoon eene richting op 2 si 3 K.M. van den duin
voet verleden jaar door den Hoofdingenieur is aanbe
volen, erkent bij, dat de nu voorgestelde weg ook
aanbeveling verdient. Vlissingen is verbonden met
Middelburg en komt nu ook korter met Domburg
in verbinding. Wel zou men te Vlissingen op het
terrein van Staatsspoor kunnen komen, wat te
Middelburg niet kan, maar de exploitant zal wel
trachten, aan dit bezwaar zooveel mogelijk tege
moet te komen. Komen er meer aanvragen, dan
zullen we ze beoordeelen, maar spr. kent er geen,
waarbij het comité op een presenteerblaadje met
een derde van bet kapitaal komt aandragen. Zeker
hebben verleden jaar de financiën zwaar gewogen,
maar dat moest toen wel, met bet oog op de minder
gunstige beoordeeling van den officieelen deskundige.
Spr. doet een beroep op bet reciprociteitsgevoel
der andere leden, waar de Walcbersche leden altijd
gesteund hebben de aanvragen om rentelooze voor
schotten en subsidiën voor wegen en havens.
De beer Van Lijnden zou bet woord gevraagd
hebben na de hoogst eigenaardige verrassing van
het lid van Ged. Staten, den heer Siegersde heer
Van Teijlingen was spr. vóór.
Wat is ^algemeen belang"Met de woorden van
den heer De Veer zegt spr.les idéés marchent.
Vóór 20 jaren zou men misschien zijn stem ont
houden hebben aan eene aanvrage voor een tram
Dombui-gMiddelburg, als zijnde van locaal be
lang thans noemen de heeren Van Woelderen,
Heijse, Pompe, Hammacber, Hennequin een tram
op Walcheren van algemeen of provinciaal belang
bet Rijk zal ongetwijfeld ook steun verleenen
Ged. Staten zijn dus in goed gezelschap, vooral
nu de tram tot Westkapelle zal worden doorge
trokken. Er zouden nog andere richtingen in aan
merking kunnen komen, maar dat te onderzoe
ken is niet onze zaak, maar de taak van aan
vragers. Spr. releveert eenige punten uit het al
gemeen verslag om bot advies van Gedeputeerde
Staten te motiveeren, o. m. betreffende de richting
welke thans midden door het eiland loopt. Het
geldt bij de overgroote meerderheid van Gedep.
Staten niet Vlissingen, niet Middelburg, maar Wal
cheren. De sfeer van invloed van deze tram zal
grootér zijn het financiëele bezwaar veel minder.
Thans is vlugger gewerkt, maar de gegevens van
verleden jaar stolden daartoe in staat.
Dat Vlissingen bij deze tram wordt buitenge
sloten, is niet juist; dat hangt af van de samen
werking tusschen de beide trams. De afstand van
het station staatsspoor te Middelburg tot het sta
tion van de tram is niet grooter dan van de aan-
papier omwikkeld. Olga zette groote oogen op
haar kloppend hart zeide haar, dat het een ruiker
van den baron was. Ja werkelijk oranjebloesem
en viooltjes. Op het bijgevoegde kaartje stond niets
anders dan een kroontje, waaronder»Bodo von
Hellwang", geen woord meer. Maar de bloemen
zeiden genoeg.
Met zeer gemengde gevoelens snoof Olga den
bedwelmenden geur op, en beval Clementine, die
niet ophield den fraaien ruiker te bewonderen en
telkens riep »die kost zeker een tientje", een
vaas te halen om de bloemen in te zetten, en
wijdde toon met een zucht baar aandacht aan het
ontbijt. Zij zat rechtop in bed, bet blad stond op
bare knieën en zoo schonk ze de thee in. Die ver
kwikte baar en ze zeide tegen Clementine, dat ze
volstrekt niet ernstig ziek was, en dat deze zich
dus niet bezorgd behoefde te maken, wat niet be
lette, dat Clementine, volgens de weinig opbeurende
gewoonte van vele menscben, beweerde, dat de
juffrouw er verschrikkelijk" uitzag.
Later op den dag kwam Agnes boven, en vroeg
door een reet van de deur: »Het zal toch geen
diphtberitis of zoo iets zijn Clementine zegt, dat
je keelpijn hebt."
»Ben je mallachte Olga met eenigszins schor
geluid; >ik hoop, dat bet straks weer over is.
Tegen bet diner sta ik op."
»0, alsjeblieft, blijf toch bovenHet kon toch
eens besmettelijk wezen en je weet hoe vatbaar
ik ben. Wil je wat te lezen hebben? Hebje^Ger-
minal" al uit Kan ik ook wat voor je meebrengen
Ik ga straks rijden. O, welke prachtige bloemen
Zeg, Hellwang meent bet ernstig, dat is duidelijk.
Olli, dat zal bemelscb zijn's zomers komen wij
bij je logeeron, en 's winters heb je een klein
paleis te Berlijn. Hellwang is fabelachtig rijk."
Zoo babbelde Agnes aan de deur.
Olga zeide»Als je bang bent, blijf i^ op mijn©
kamer, maar - dan moet jij ook maar liever niet
meer boven komen."
»Ik zal je straks Hansi zendon, maar eerst moet.
bij met mij uit rijden, wat mij vandaag eigenlijk
in bet geheel niet schikt. Defsky zou mij ergens
