1900. N". 56. Zaterdag 12 Mei. 8?'" jaargang.
Bij dit no. behoort een bijvoegsel.
De Schntterplichtigen
ai FEUILLETON.
Onder de Boerenvlag.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrij dagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binner als buiten Goes, 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 centmet bijblad 10 cent.
Inzending van advertentiën vóór 2 uren op den dag dor
uitgave.
De prijs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
CO 11
die ten vorigen jare voorwaardelijk zijn vrij
gesteld, of die meenen redenen van vrijstelling te
hebben verkregeu, wordoa herinnerd, dat de Com
missie van onderzoek op DONDERDAG den 17
MEI a. s. des middags te 12 uren in de raadzaal
•ene zitting zal houden.
Goes, den 11 Mei 1900.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
WESSELINK.
De Secretaris
VAN REIGERSBERG VERSLUIJS.
GOES, 11 Mei 1900.
In ons no. van 12 Januari 1899 deelden wij
de hoofdpunten mede van eene gewijzigde »b o t e r-
w e t", zooals die bij de Staten-Geueraal door de
regeering was ingediend. Reeds vroeger, in 1889,
toen de margarine-industrie nog slechts in haar
opkomst was, werden bepalingen gemaakt om het
bedrog te voorkomen, dat wellicht margarine als
boter zou verkocht worden.
De wet van 1889 bepaalt echter eenvoudig, dat
het verboden is, oen surrogaat van boter te leveren
of het in een .winkel of op eenige andere openbare
verkoopplaats voorhanden te hebben, wanneer niet
op de verpakking, of, wanneer het niet verpakt is,
op de waar zelve, het woord margarine of het woord
surrogaat, in duidelijke lettors voorkomt.
Deze bepaling heeft echter knoeierijen niet geheel
kunnen verhinderen, waarom de Regeering ver
scherpte bepalingen noodig achtte.
Het verbod om te leveren, zonder dat duidelijk
blijkt wat geleverd wordt, zal nu wordt het
nieuwe voorstel aangenomen uitgebreid en streng
gehandhaafd worden. Het wordt o. a. uitgebreid
tot bet vervoer en tot den uitvoeren in alle ge
vallen moet, op duidelijke wijze en zooals nog nader
zal worden voorgeschreven, op de verpakking of,
wanneer de waar onverpakt verhandeld wordt, op
het product zelf, het woord margarine in duidelijke
letters voorkomen. Het woord surrogaat", dat nu
gebruikt wordt, vervalt dan.
Nog een aantal andere voorschriften destijds
door ons gemeld zullen gevolgd moeten worden.
Eergisteren is de behandeling van bet nieuwe
wetsontwerp begonnen, en de immer op politiek
gebied strijdlustige en strijdvaardige afgevaardigde
voor Goes, mr. De Savornin Lobman, is ook thans
weer onmiddellijk in het strijdperk getreden.
In plaats van de margarine een bepaald kenmerk
te doen dragen, wilde hij die verplichting op de
boter leggen. Wanneer deze beschermd moet worden,
moet zij den last daarvan dragen.
Op deze wijze, meende de heer Lohman ook,
dat het publiek de beste controle zou kunnen uit
oefenen op de naleving van de wet. De verbruiker
zou eenvoudig vorderen, dat do leverancier het
woord boter op bet product stempelde. Bleek dan
door wetenschappelijk onderzoek dat dit woord op
wederrechtelijke wijze gebezigd was, dan kon de
leverancier telkens met succes vervolgd worden.
Niemand zou zijn product met den ouden naam
durven stempelen, tenzjj hjj geheel zeker was van
zjjn zaak. En ontbrak de stempel, dan zou de ver
bruiker vrij zeker kunnen zjjn, dat hij geen onver-
valschte natuurboter ontvangt.
Onmiddellijk liet Jameson een tweede afdeeling
bereden infanterie naar den rechterflank aanrukken,
terwijl hij, om dezen aanval te dekken, uit al zijn
geschut oen vreeselijk vuur op hot centrum der
Boeren liet openen. Daarna veroenigde hij de ruiterij
onder oversto Willoughby tot een nieuwen aanval,
•n men moet bekennen, dat zij alles deden wat
mogeljjk was.
Kommandant Cronjé moest den aanval afweren,
maar hij beging de onvoorzichtigheid zijn gedekte
stelling te verlaten om den troep van Jameson van
ter zijde te overrompelen. Midden in deze beweging
volgde een nieuwe onstuimige aanval dor Engelschen.
Met stoutmoedige vastberadenheid vocht elke Boer
nu om zijn leven. Iedereen, kon men zeggen, vocht
voor zich alleen.
De oude Jacobs stond midden onder de Engel
schen. Zjjn amunitie was verbruikt, doch met de
kolf van zijn geweer sloeg hjj op d® aanvallers in.
Een Ier, een vent als een boom, wilde hem den
genadeslag geven, doch op hetzelfde oogenblik werd
zjjn geweer hem uit de hand geslagenPit Thom
Hiertegeu merken wij op, dat de moeielijk-
heid om vervalsching te constateeren dezelfde
bljjf't of men het eene of het andere product het
teeken laat dragen. Zeifg moet het de vraag zjjn
of het wenschelijk is het merk op de boter te
zetten, want er zou dan van overheidswege worden
verklaard, dat alle met den naam van boter be
stempelde waar ook werkelijk zuivere boter is en
dit ware bedenkelijk, zoolang de chemische analyse
niet altijd voldoende is om vast te stellen of boter
in het geheel niet is vermengd.
Tegen het denkbeeld van den heer Lohman is
het al verder een bezwaar, dat het publiek bljjkens
de ervaring een allergebrekkigste controleur is
boe anders to verklaren dat algemeen bekende
boterknoeiers, in weerwil van de vele openbaar
gemaakte bekouringen, maar altijd nog zulk een
debiet vinden, dat de groote reclame-kosten daar
door ruim gedekt worden
Maar bovendien vorderen de wetgevingen buiten
ons land, dat de margarine een merk drage. Waarom
zou dat dan hier anders moeten zijn
Wanneer van de regeling eenige verhooging van
de botorprijzen het natuurlijk gevolg zal zijn. dan
heeft niemand zich hierover met reden te beklagen.
»De margarine," zegt het Handelsblad»mag ge
dwongen worden haar mindere afkomst steeds te
toonen, zij heeft geen reden tot verzet, want die
mindere afkomst is baar ware afkomst. Mocht in
den naam surrogaat in de tegenwoordige wet iets
vernederends liggen, van den naam margarine kun
nen de vereerders van dit product dit niet zeggen.
Het doel van de wet is volkomen billijk. Te
genwoordig betalen de verbruikers van margarine
dit product veelal te duur, omdat het als boter ver
kocht wordt. Bovendien lijdt de naam van de Ne-
derlandsche boter op de vreemde markten door de
knoeierijen in Nederland. Dit laatste hoopt do re
geering tegen te gaan door de nieuwe bepaling dat
het o. a. verboden zal zjjn magarine uit te voeren
of ten uitvoer in opslag te hebben, indien niet het
merk Margarine is aangebracht."
Het denkbeeld van mr. Lohman heeft dan ook
geen ingang, gevonden. Indien hier ter voorkoming
van bedrog een merk noodig is, dan moet de last
daarvan niet gelegd worden op de ware boter, maar
op het product, dat zonder zulk een merk voor
ware boter dreigt door te gaan. Dit dunkt ons
volkomen rationeel.
Het Centrum merkt op, dat sommige leden van
de Eerste Kamer voor de Ongevallenwet
willen stemmen, indien de Reg. beloofde te zullen
medewerken tot een wijziging, waardoor de werk
gever vrij zou worden gelaten in do wijze, waarop
hij zich van zijn verzekeringsplicht wil kwijten,
onder voorwaarde, dat door hem bjj de Ned. Bank
wordt gedeponeerd een waarborgsom, waarop bij
niet-voldoening aan zijn verplichting alles kunne
worden verhaald, wat den werkman toekomt, en
dat wel tot zoodanig bedrag en op zoodanige wijze,
als door het bestuur van de Rijksbank met het oog
op de gevarenklasse van het bedrijf en in evenredig
heid met het aantal werklieden zal bepaald worden.
Die herinnering doet het Centrum zeggen
»Gelijk men ziet, heeft men hier feitelijk te doen
met een indirecte amendeering van de wet. De leden
der Eerste Kamer sommen een zeker getal wijzigin
gen op en maken van het aanbrengen daarvan bun
votum afhankelijk. Op zeer eigenaardige en ver
nuftige wjjze verzekeren zjj zich aldus een niet
onbelangrijk surrogaat voor het recht van amende-
stond plotseling naast oom Jacobs en beschermde
hem. Hij had uit de verte de hachelijke positie
van den ouden Boer gezien en uit zijn werkeloos
heid ontwakend, stormde hij uit de stelling van
Jameson, midden tusschen de batterijen door en
snelde de Boeren te hulp. Nu stond hij naast hem
en verdedigde hem en zichzelven met een zesloops-
revolver tegen de woedend aanstormende Engelschen.
Jacobs, die uit vele wonden bloedde, was neer
gevallen. Juist op deze plaats was do toegang tot
Cronjé's stellingwerd deze genomen, dan zou de
slag voor de Boeren verloren zijn. Deze hadden
zich echter opnieuw verzameld en op de stelling
der aanvallers een hevig vuur geopend, dat werke
lijk vernietigend werkte. Toch was het artillerie
vuur van Jameson zoo sterk, dat aan langer weer
stand bieden niet te denken viel, indien geen hulp
kwam opdagen.
Kommandant Potgieter had intusschen aan de
rechterzijde den flank-aanval door te staanvoort
durend trachtten de Engelschen door te breken en
den weg naar Johannesburg te bereiken. Jameson
wist dat het op leven en dood ging en deed mot
de zijnen wanhopige pogingen om het doodende
vuur der Boeren tot zwjjgen te brengen. Met een
vernietigend artillerievuur beschoot hij hunne rots
dekkingen de steenon werden bruin en blauw ge-
ment, dat, gelijk men weet, aan de Eerste Kamer
onthouden is.
Of de regeering daarmede genoegen zal nemen en
de verlangde verklaring afleggen blijft intusschen de
vraag. Zjj zal wellicht van oordeel zijn, dat de Eerste
Kamer, of althans een aantal harer leden, wat al te
ver gaat in het uitoefenen harer bevoegdheid. Maar
het is ook mogelijk, dat zij daarin slechts een uit-
noodiging ziet van de zijde der Kamer, om haar het
stemmen vóór de wet te vergemakkelijken. Al waren
de bedenkingen tegen het wetsontwerp groot en de
bezwaren talrijk, en al schenen slechts zeer weinige
leden het voor de ongevallen-verzekering, xoo&ls zij
daar ligt, op te nomen, daarmede is nog niet gezegd,
dat hot ontwerp zal worden afgestemd."
Bp het examen stenografie (kortschrift Groote),
is het diploma 3e klasse voor zuiver en correct
schrift, o. a. verkregen door de beeren J. v a n
Riet en Bleusé to Goes.
Klostinge* Op initiatief van eenige ingezetenen
dezer gemeente werd Woensdagavond eene ver
gadering belegd om met elkaar te overleggen, boe
onzen nieuwen burgemeester aanstaan
den Dinsdag feestelijk in to halen.
Eene commissie van acht personen werd benoemd
en o. a. in beginsel besloten, dat eene eerewacht
te paard, begeleid door de Kloetingsebe muziek,
oen gedeelte van den optocht zou vormen en na
bekomen verlof van den burgemeester uit Goes,
den heer Waghto van het station af te halen. Heden
vergadert men andermaal, om bet programma in
zijn geheel vast te stellen.
In de vergadering van Ingelanden van den
Polder 's-Gravenpolder, gisteren aldaar
gehouden, waren 13 ingelanden tegenwoordig, uit
brengende 15 stommen. De rekening werd goed
gekeurd in ontvaug op f 1298,62, in uitgaaf op
f 1078,09!/2, sluitende mat ten goed slot groot
f 220,5272. Mede onveranderd werd goedgekeurd
de begrooting voor 1900/1901 in ontvang en uitgaaf
op f 1249,08 hierbij werd bepaald dat het dijk-
geschot op f'2,50 per H.A. gebracht en dus mat
f 0,25 verminderd werd en dat aan de gemeente
's-Gravenpolder dezelfde subsidie gegeven werd als
het vorig jaar voor onderhoud wegen, namelgk 70
centen par H.A. of f 225,14.
Krabbendijke* Tot brieven- en telegrambe
steller aan het Rijk» post- en telegraafkantoor alhier
is benoemd de heer Samuel van Baren Jz.
Kolijnsplaat. De heer W. P. J. Wagtho te
Bergen-op-Zoora heeft zijn ontslag ingediend als
ontvanger-griffier van den Oud-Noord-Be velandpol-
der.
In de laatst gehouden raadsvergadering alhier
is besloten in een adres aati de Koningin adhesie
te betuigen aan hot bekende request, om de ge
meentelijke Hoogere Burgerschool te Goes in een
Rijks Hoogere Burgerschool te veranderen.
Door den Commissaris der Koningin in Zee
land is bepaald dat het in de maand Juni a. s. te
houden onderzoek der in de provincie verblij
vende verlofgangers van do militie te land,
zal plaats hebben
te GoesVrijdag 1 Juni, r. m. 9 u. voor Borsele,
Goes, 's-Heer Arendskorke, Heinkenszand en Kloe-
tinge Zaterdag 2 Juni, v. m. 9 u. voor Baarland,
Driewegen, Ellewoutsdjjk, 's-Gravenpolder, 's-Heer
Abtskcrke, 's-Heercnhoek, Hoedekenskerke, Katten -
schotenmaar de Boeren werden niet getroffen.
Daar dreunden van Johannesburg kanonschoten,
Jamesons hoop herleefde, want nu bekwam hjj de
verlangde ondersteuning van bet Reform-Comité.
Doch het tegenovergestelde was waar. Het waren
Boeren en geen Britten de hoofdmacht der Boeren
kwam eindelijk uit Pretoria aan, de eerste granaten
suisden door de lucht en maakten heel wat slacht
offers onder de Engelschen. Het vuur der Boeren
werd voortdurend levendiger. Het viel voor Jameson
niet te betwijfelen een overwinning was niet meer
te behalen het was voor hem slechts de vraag hoe
hjj zich door een gedekten terugtocht zou redden.
Hij week terug in zuidelijke richting voor, achter
en aan beide zijden gedekt door zijn geschut, trachtte
hij den vijand op een afstand te houden, aan een
geregeld gevecht was uiet meer te denken. Lang
zaam trok hjj zich stap voor stap terug naar Doorn-
kop. De Boeren wilden hem echter niet laten ont
komen. Beschut door de heuvels, gelukte bet hun
de Engelschen te omsingelen en aan te vallen.
Geweervuur van allo zijden ontstelde de Engelschen
zoodanig, dat hun laatste hoop vervloog. Vluchten
was onmogelijk geworden en nog minder een strijd
met goeden uitslag te yoeren.
Den 2 Januari 1896, des voormiddags te 10 uur,
na een gevecht van 12 uren, heesch Jameson do
dijke, Nisse, Oudelande, Ovezand en Wolfertedjjk
te Kortgene, Woensdag 6 Juni, v. m. 11 u. voor
Kolijnsplaat, Kate, Kortgene en Wissokerke
te KapelleVrijdag. 15 Juni, v. m. li1/» u. voor
Ierseke, Kapelle, Krabbendijke, Kruiningen, Rilland-
Bath, Schore, Waarde en Wemeldinge.
Kolijnsplaat* Woensdag 11. hielden de leden
van het Nutsdepartement »Noord-Beveland"
hunne gewone voorjaarsvergadering.
Uit het verslag van den bibliothecaris bleek, dat
dezen winter te Koljjnsplaat 20 lezers 194 werken
aangevraagd hadden en te Wissekerke 43 lezers 257
boeken, samen 63 lezers 451 werken. Dezen winter
waren er te Kolijnsplaat door minder personen boe
ken aangevraagd, waarschijnlijk door den zachten
winter, de aanwezigheid eener leesbibliotheek op
het dorp en door de schoolbibliotheek. Daarna wer
den de rekening van het vorige en de begrooting
voor 1900 vastgesteld.
Tot bestuursleden werden gekozen de boeren
Wijckerheld Bisdom en dr. Aaltz, die beiden de
benoeming aannamen. Nadat nog eenige punten ter
beschrjjviüg van de aanstaande algemeen® vergade
ring even besproken waren, werd tot afgevaardigde
met vrij mandaat ter algemeene vergadering go-
kozen de heer C. N. v. d. Hoijde, van Wissekerke,
als plaatsvervanger de hoer J. Vermeulen.
Bij de gisteren te Haarlem gehouden stem
ming voor een lid van de Tweede Kamer, vacaturc-
jhr. mr. A. J. Rethaan M&caré, zijn uitgebracht
3397 stemmen. Jhr. mr. T. A. J. van Asch van
Wyck (a. r. en kath.) verkreeg 749 stemmen W. A. J.
van de Kamp (kath.l 267 mr. H. Ph. de Kanter
(lib.) 685 L. Modoo (S. D. A. P.) 628dr. P. J.
Muller (chr. hist.) 246, en jhr. mr. F. W. van
Styrum (lib.) 729 stemmen.
Er moet du» herstemming plaats hebben tusschen
jhr. mr. T. A. J. van Asch van Wyck en jhr. mr.
F. W. van Styrum. (N. R. C.J
Bij Kon. Besl. is benoemd tot notaris binnen
het arrondissement Zierikzee, ter standplaats de
gemeente Zieriksee, A. P. F 0 r t a n i e r j r., can-
didaat-notaris te Amsterdam.
Benoemd tot directeur-generaal van de Maat
schappij tot exploitatie van Staats-spoorwegen de
heer mr. J. P. Sprenger van Eyk, die 264
van de 275 uitgebrachte stemmen op zich voreenigde.
De commissie voor het nationaal huldeblijk
aan wijlen J 0 u b e r t heeft tot dusver in het geheel
ontvangen f 3177,50. De inschrijving wordt op 15
dezer gesloten.
Men meldt uit Bergen-op-Zoom aan de N. R. Ct:
De familie van luit. Asselbergs van het
Indische leger, militair attaché bij de Boeren, heeft
telegrafisch bericht ontvangen, dat luit. Asselbergs,
die te Durban typhus heeft, thans beterende is."
Luit. Asselbergs is, geljjk men weet, te Sann as-
post bij zijn gewonden kameraad luit. Nix gebleven
en zoo in handen der Engelschen gevallen. Hjj
heeft te Bloemfontein de begrafenis van luit. Nix
bjjgewoond en heeft, gelijk nu uit zijn tegenwoor
digheid te Durban big kt, evenmin al» indertijd
luit. Thomson, de militaire attaché van hot Neder-
land&che leger, en kolonel Goerko, verlof gekregen
zich weer langg den kortsten weg naar de Boeren
te begeven. Dat moest over Kaapstad en Louren<jo
Marques gebeuren. Blijkbaar heeft de typhus zich
witte vlag. Kommandant Cronjé liet onmiddellijk
het geweervuur staken en zond Pit Thom, die van
den zwaargewonden Oom Jacobs aan zijne zijde
was gesneld, naar de Engelschen als bode om te
vragen, wat dezen verder van plan waren. Met een
woedenden blik ontving Jameson hem en riep hem
toe »Hond van een verrader, aan u heb ik deze
nederlaag te wijten. Ik hoop met u nog eenmaal
in mijn leren op een andere plaats af te rekenen.
Zeg aan uw confraters, dat wij over de grenzen terug
zullen gaan, als ons verder goen overlast wordt
aangedaan."
Pit Thom bracht dit antwoord over. Cronjé
echter verzocht hem, nogmaals terug te gaan en
den Engelschen mede te deelen, dat het nu geen
tijd meer was om terug te gaan. De wapens
moesten terstond neergelegd worden en de Engel
schen zouden gevoerd worden naar de plaats waar
het hem, Cronjé, goeddacht en hij het zijn plicht
achtte. Dertig minuten bedeukingstijd werd gegeven.
Gingen die voorbij zonder bevredigend antwoord,
dan zou het vuur op nieuw geopend worden.
Wedor begaf zich Pit Thom op weg naar Jameson.
Toen bij bij hem aankwam vond hij mevrouw Hapman
aan zijne zijde. Met de hevigste verwijten ontving
zij hem en nog sterker werden die, toon zjj de
boodschap van Cronjé hoorde. Zij brak in woed®
