1900. N°. 53.
Zaterdag 5 Mei.
87sle jaargang.
Bij dit no. behoort een bijvoegsel.
SCHUTTER IJ
FEUILLETON.
Under de Boerenvlag.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binner als buiten Goes, 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 centmet bijblad 10 cent.
Inzending van advertentiën vóór 2 uren op den dag der
uitgave-
COURANT.
De prijs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meerlO ct.
Bp directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen ona en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
De inschrijving voor de
zal plaats hebben tusschen 15 en 31 dezer maand.
Daartoe moeten zich aanmelden allen, die geboren
werden in het jaar 1875, zij, die, geboren tusschen
1866 en 1874, sedert 1 Juni 1899 in de gemeente
zpn komen wonen en in hunne vorige woonplaats
dienstplichtig waren, alsmede zij, die geboren zijn
tusschen 1866 en 1874 en verzuimd hebben zich
in hunne vorige woonplaats te laten inschrijven.
De onderscheidene daarvan te houden registers
zullen op den 1 Juni eerstkomende worden geslo
ten en zij, die bevonden zullen worden ten deze
nalatig te zijn geweest en zich na dien tijd komen
aangeven of ontdekt worden, ambtshalve worden
ingeschreven, onverminderd de daarop gestelde boe
ten en straffen.
Goes, den 4 Mei 1900.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. J. RAMONDT, l. B.
De Secretaris,
VAN REIGERSBERG VERSLUIJS.
GOES, 4 Mei 1900.
Op verzoek van den heer Jan Morks, luitenant
kapelmeester te Middelburg, zijn de data voor de
beide zomerconcerten veranderd en thans
definitief vastgesteld op de Zondagen 24 Juni en
19 Augustus.
Jl. Woensdagavond was aan ds. en mevr. Van
Lelyveldbij gelegenheid der terugkomst van hunne
huwelijksreis, eene verrassing bereid door de leden
der Ned. Hervormde gemeente alhier.
Nadat 'het echtpaar in hot kerkgebouw had plaats
genomen werd mevr. v. L. door de jongejuffrouw
L. Risch een prachtig bouquet aangeboden, waarna
door het zangkoor Ps. 121 werd gezongen. Daarna
hield ds. Lamer* een toespraak, waarin hij op de
hem eigene welsprekende wijze den jonggehuwden
de beste wenschen bracht voor hunne verdere
levensdagen en mevrouw van harte welkom heette
in deze gemeente. Na zijne rede met gebed ge
ëindigd te hebben hief het koor een >Feestzang
ter begroeting'' aan (woorden van ds. Lamers).
Vervolgens werd bet woord gevoerd door dhr.
L. van Bruggendie, namens de commissie, gevormd
uit de kerkgaande gemeente, dtn jonggehuwden
een stoffelijk bewijs van genegenheid aanbood, be
staande in een prachtig marmeren Christusbeeld,
een kunststuk van Thorwaldsen, een der grootste
beeldhouwers dezer eeuw. Dit beeld was, omgeven
met groen en bloemen, in het kerkgebouw ter be
zichtiging gesteld.
Hierna werd door de aanwezigen ds. v. L. en zijne
echtgenoote toegezongen het tweede gedeelte van
Gez. 96, met toepasselijke wijziging van enkele
woorden. Nadat door het koor als slotzang »Bede,
door C. van Rennes" was ten gehoore gebracht,
dankte ds. v. L. voor de hartelijke ontvangst, die
hem zoozeer verraste en waaruit zoovele bewgzen
18
Jameson zat met overste Willoughby in zijn tent
te Pitsani te dineeren, toen een ordonnans binnen
kwam en mevrouw Hapman aandiende.
>Eindelijk eindelijk!" riep Jameson en wilde
verheugd de tent uitsnellen om mevrouw Hapman
daarbinnen te leiden. Zij was hem echter voor en
trad op hetzelfde oogenblik reeds door het voor
gordijn van de tent binnen. Vroolijk ging Jameson
baar tegemoet en baar groetend zeide hij
Engelands en mijne complimenten, genadige
vrouw, voor uw koene, voorbeeldelooze reis. Gij
brengt ons den sleutel van Transvaal en daardoor
hebben wij eene nieuwe Engelsche provincie, een
nieuw, schitterend edelgesteente aan de kroon van
Hare Majesteit. Veroorloof mij, mevrouw, u een
plaats aaa te bieden."
»Gjj vleit mij zeer, beste dokter", antwoordde
mevrouw Hapman en nam plaats in een gemakke-
lijken veldstoel. »Ja, gij hebt gelijk, ik breng u
onschatbaar materiaalzelfs uw koffer. Wees
zoo goed vóór alles dezen brief te lezen van het
Hervormings-Gomité uit Johannesburgintusschen
zal ik eenige van uwe heerlijke spijzen aanspreken.
Verder verzoek ik u de beleefdheid te hebben mijn
echtgenoot van mijn aankomst kennis te laten geven."
Zij nam uit haar lederen portefeuille een brief,
die aan dokter Jameson geadresseerd was, gaf hem
over en nam toen zonder complimenten van de
voor haar staande spyzen. Zij wendde zich tot
van hartelijke genegenheid voor hem en zijne echt
genoote bleken.
Deze verwelkoming werd door zulk een groot
aantal belangstellenden bjjgewoond, dat het kerk
gebouw geheel was gevuld zelfs merkte men ver
scheidene leden van andere kerkelijke gemeenten
en gezindten op.
Borsele. De Raad dezer gemeente besloot
dezer dagen het verzoek uit Goes in zake de Hoogere
Burgerschool te ondersteunen. Bij een twaalftal in
gezetenen, geen leden van den Raad, vond de aan
vraag ook weerklank, zoodat deze mede hunne
handteekening plaatsten op het adres.
Borsele. Voor de inrichting van de onlangs
verpachte perceelen op den oever van den calami-
teuzen polder tot kweekplaatsen van oes
ters waren dezor dagen een tweetal personen
werkzaam. De verrichtingen duurden echter kort.
Naar men verneemt was verzuimd de vereischte
vergunning aan te vragen om zeeslib op te ruimen,
steenen te verplaatsen en andere voorzieningen te
treffen, die noodig zijn om den oever te vervormen
tot terrein voor oestercultuur. De belangen van
een calamiteuzen polder en die van oesterteelt zijn
vermoedelijk onveroenigbaar.
Het dames-comité te Middelburg
deelt mede, dat het 29 April brieven ontving van
den Nederl. consul-generaal te Kaapstad, en van
eene dame, mevrouw de weduwe Koopmande Wet,
aldaar, met wie het comité zich, op aanraden van
dr. Leyds, in verbinding had gesteld, om in het
belang der krijgsgevangenen werkzaam te zijn. Uit
deze brieven blijkt, behalve de zeer innige dank
aan de milde gevers, dat voor de krijgsgevangenen,
vooral door de vele zieken, zeer veel vereiseht wordt.
De Nederlandsche consul-generaal schrijft daar
over o. a. »U vraagt mij u te melden wat u ver
der voor de krijgsgevangenen zoudt kunnen doen.
Ik zou u in overweging willen geven, eene flinke
kwantiteit sokken en flanellen hemden, Hollandsche
koek, worst of jam en marmelade in blikjes bijeen
te brengen en daarvan een deel per stoomboot nanr
St. Helena, en een deel naar hier te verschepen."
Ingevolge dezen raad van den consul on de mede-
deelingen van mevr. Koopmansde Wet heeft het
comité besloten eene dergelijke zending voor de
krijgsgevangenen uit Middelburg te ondernemen.
Het doet nogmaals een vriendelijk en dringend
beroep op allen, die het, door bet toezenden van
deze artikelen, mochten willen steunen in deze
onderneming. (M. Ct.)
De werkstaking der typografen te Amsterdam.
Woensdagavond hebben de patroons, op wier
drukkerijen nog gestaakt wordt, besloten zich tegen
de eischen te blijven verzetten zij benoemden een
comité uit hun midden tot uitvoering van dit be
sluit. Tot leden van dit comité werden aangewezen
de beeren Wormser, Zwart (Ellerman, Harms Co.),
Binger, Holdert Sr. en Hoekstra (Electrische druk
kerij).
Overeengekomen is, geen werklieden onder andere
voorwaarden dan de oude weder in dienst te ne-
overste Willoughby en zeide
»In het leven te velde verleert men de gebruike
lijke vormen. Excuseer mijn trek naar deze heerlijke
lekkernijen. Springbokkenvleesch smaakt in het
eerst wel goed, later echter kan men het niet meer
eten, daar bet te velde eiken dag de eenige spijs is."
Jameson had den brief geopend en in vliegende
haast las hjj de regelen. Hij wendde zich tot den
Overste en zeide: »Ha, dat is goed. Ik zal u den
brief voorlezen, beste vriend, luister
Johannesburg, den 20 December 1895.
Aan dr. Jameson.
Pitsani.
Geëerde Heer
Do stand van zaken in dezen Staat is zoo kri
tiek geworden, dat wjj zeker zijn, dat binnen niet al
te langen tijd een conflict tusschen de regeering en
de Uitlanders zal uitbreken. Het zal nauwelijks noo
dig zijn dit te herbalen, daar het een feit is Het
is genoeg er op te wijzen, dat de toestand van
duizenden Engelschen en anderon onverdrageljjk
wordt.
Alle verzoekschriften van het volk zijn met meer
der of minder verachting van de hand gewezen
j en in de debatten over het verzoekschrift betref-
fende het stemrecht, dat van nagenoeg 40000 hand-
teokeningen was voorzien, eischte een lid dat de
Uitlanders voor de rechten, die zij verlangden,
zouden strijden en geen enkel ander lid verzette
zich daartegen. De regeering heeft dus zelf al de
elementen uitgelokt, die noodzakelijk tot een ge
wapend conflict voeren. De eenige wensch van het
volk is hierfatsoenlijke behandeling, behoud van
zijn onafhankelijkheid en verzekering zijner vrjj-
men, tenzij vooraf het comité is geraadpleegd.
Gisteravond zijn De Standaard en Het Ned. Dag
blad, die beide gedrukt worden bjj de firma De
Roever, Kröber en Bakels, met een half vel en ge-
lijk van inhoud verschenen. Het werk wordt ver
richt door medehulp van verschillende patroons,
ook van elders. De drukkerijen, die besteld werk
van grooten omvang hadden aangenomen, hebben,
waar dit maar even kon geschieden, voor de afle
vering daarvan uitstel gekregen.
Verder verneemt men, dat er enkele Engelschen
te Amsterdam zijn aangekomen, die op enkele druk
kerijen de zetmachines bedienen.
Bij Holdert Co. werkt een deel van 't perso
neel, dat op de zetterij ook overnacht. De bladen,
die bij deze firma gedrukt worden, Echo, Tijd en
Alorgenpost, zijn verschenen.
Bij de firma Faddegon werkt nog niemand, hij
Ellerman Harms Co. zgn slechts zeer weinigen
aan den arbeid. De staking bij de firma De Roever,
Krüber en Bakels duurt voorter zijn echter maat
regelen getroffen waardoor De Standaard en Het
Ned. Dagblad, als boven gezegd, konden verschijnen.
De Telegraaf zal voorloopig alleen des avonds
verschijnen.
De beeren Fischer, Wessels en Wol-
marans hebben Woensdagochtend verschillende
afscheidsbezoeken afgelegd, o. a. bij het hoofd van
het Kabinet, Minister Pierson, hij den Minister
van Buitenlandscke Zaken, en bij de voorzitters
dor beide Kamers.
Bij bet vertrek uit 's-Gravenkage van het
Zuid-Afrik, driemanschap sprak eer
gisteren baronesse Van Harinxma thoe Slooten, eere
voorzitster van de Haagsehe afd. der Zuid-Afrik.
Vereeniging, een afscheidswoord.
»Gaat het u, mevr. Fischer en mijne beeren,
zooals ons, leden der Zuid-Afrik. Ver., dan ver
vullen op dit oogenblik van scheiden velerlei gewaar
wordingen uw hart zeide mevr. Van Harinxma.
»Eén grondtoon echter hebben ons aller gedach
ten gemeen en dat is die van grooten ernst, en
tevens die van heilige hoop."
Mevr. Van Harinxma sprak vervolgens haar beste
wenschen uit voor de Republieken, de afgezanten
en hun zending. Zij eindigde aldus
»Gy neemt, weest daarvan overtuigd, do verze
kering mede, van onze meest eerbiedige sympa
thie gij laat hier harten achter, die deelen in uw
vreugde en die deelen in uw rouw. Brengt aan
uw natie uit naam van ons allen over, dat een
der laatste woorden, die in ons dierbaar Neder
land tot u gesproken zgn, een woord is geweest
van diepen eerbied voor de deugden van uw volk,
van hoop voor uw landen en van heilig geloof in
uw toekomst.
»God de Heer behoede u op al uw wegen
De heer Fischer nam het woord om hierop te
antwoorden met de verzekering, dat hg deze laatste
van de vele sympathiebetuigingen als een aange
name herinnering aannam en aan het volk daar
ginds zou overbrengen. Nogmaals stelde hij in
het licht het heilige van hun streven, waarop zij
trotsch waren, nl. een streven voor de vrijheid van
heden zonder welke het leven geen waarde heeft.
De regeering neemt geen notitie van deze dingen
en beleedigt het nationaliteitsgevoel der Engel
schen bij elke gelegenheid.
Wat wij te overwegen hebben isHoe zullen
zich de zaken voordoen in geval van een gewapend
conflict? Duizenden ongewapende mannen, vrouwen
en kinderen zullen prijs gegeven worden aan de
genade van goedgewapende Boeren. Het eigendom
van millioenen waarde loopt het grootste gevaar
Niet zonder bezorgdheid zien wij de toekomst tege
moet en gevoelen dat wij stappen moeten doen om
bloedvergieten te vermijden doch tevens, dat wij
gerechtigd zijn om onze rechten te beschermen.
Onder deze omstaudighedon zien wg ons genood
zaakt u te verzoeken ons te hulp te komen, indien
hier binnen korten tijd onlusten mochten uitbreken.
De toestand is reeds zoodanig, dat wij dezen stap
niet kunnen nalaten en wij gelooven zeker dat gij
on de mannen onder uwe bevelen niet in gebreke
zullen blijven een volk te helpen, dat zich in zulke
omstandigheden bevindt. Wij garandeeren alle on
kosten, die door uw hulpbetoon gemaakt mochton
worden en verzoeken u de verzekering aan te nemen
dat alleen de uiterste noodzakelijkheid dezen kreet
om hulp veroorzaakt heeft.
Wij verblijven met Hoogachting Uwe
Charles Leoniiard. J. II. Hammond.
Lionel Phillips. Geo Farrar.
Francis Riiodüs.
Deze brief is woordeljjk getrouw.
De schrijver.
volk en vaderland, dat, naar hij hoopte, met Gods
zegen moge bekroond worden.
Namens het bestuur der afd. bood mevr. Van
Harinxma daarna het gezantschap een massief zil
veren vredespalm aan. Op de strikken of bando-
roles van hetzelfde witte metaal zjjn gegrift de
woordenVrede en Vrgheid, zoomede het opschrift
2 Mei 1900. De afd. 's-Gravenhage der Ned. Zuid-
Afrik. Vereeniging.
Na een zeer enthousiastische ontvangst te Rotter
dam kwamen de drie beeren gistermiddag te 4 uren
op het terrein der Holland-Amerika-lijn aan, alwaar
het ss. Maasdam tot vertrek gereed lag. Op het
promenadedek wenschte de heer Meerkamp van
Emhden Gods hesten zegen toe op de zending en
een voorspoedige reis.
De heer Fischer antwoordde zeer geroerd, doch
zeer duidelijk. Over de geheele kade was hij ver
staanbaar. Nogmaals zette hij het doel der zending
uiteen, namelijk den vrede met erkenning van hun
vrgheid.
Toen weerklonken de volksliederen, door de
muziek der Weerbaarheid" gespeeld en door »Rott.
Mannenkoor" gezongen, en waarmee de geheele
volksmenigte instemde.
Het was klokslag halfvjjf toen de Maasdam in
beweging ging en de aanwezigen Psalm 134 vers 3
aanhieven. Langzaam stoomde het schip weg. Een
luid en eindeloos gejubel steeg op langs heel de
kadehonderden stoomfluiten op de rivier gilden
hun juichkreten uit. Het was een treffend en on
vergetelijk afscheid, zegt het Vaderland.
Dr. Leyds is naar BruBsel teruggekeerd.
Naar men verneemt, zijn van onze regeering
nog geen nadere mededeelingen ontvangen, waar
door aan de voorgenomen uitzending van genees-
heeren naar St. Helena door het Ned.
Roode Kruis gevolg zou kunnen worden gegeven.
Tegeu de uitzending van doctoren naar de Kaap
kolonie, tot geneeskundige behandeling van krijgs
gevangen Boeren, bestaat bij de Engelsche regeering
geen bezwaar.
De medici zouden zich echter hebben te stellen
onder de orders van de Engelsche militair-genees
kundige autoriteiten.
Onder deze omstandigheden wordt de uitzending,
waartoe reeds maatregelen waren getroffen, zeer
onwaarschijnlijk geacht.
De corr. van de Zwolsche Ct. te Kaapstad, dd.
2 April schrijvende over de onder de Boeren-
gevangenen toen heersckende ziekten en
de door de slechte behandeling gewekte verbitte
ring, zegt vervolgens
Omtrent die ziekte moet ik er volledigheidshalve
nog bijvoegen, dat de ingewandskoorts als een groote
epidemie door 't geheele Engelsche leger heerscht.
De correspondenten seinen het wel niet en vermel
den alleen de dooden en gewonden, maar de feiten
wijzen het uit. Dat 't in Ladysmith en Kimberley
hevig was, is bekend, maar het is niet daarbjj ge
bleven. In Durban moet do toestand bedenkelijk
zijn en hier in Kaapstad alleen worden 450 lijders
onder de imperiale {troepen verpleegd.
Met een ironischen lach had Jameson den brief
gelezen en hem in den zak stekend, zeide hij»De
zaak is rijp voor uitvoering. Een telegram van
mijn broeder zal ik nog afwachten en dan vooruit
Aan de moedigen behoort de wereld."
Nu nam mevrouw Hapman het woord eü wendde
zich tot dr. Jameson
»Hoe het or in Johannesburg uitziet, weet gg
nu, dokter, maar welke hinderpalen en strijdkrachten
wy zullen ontmoeten kunnen alleen myn mond en
mijne teekeningen u mededeelen. Maar zeg mij vóór
alles hoe mijnheer Hapman het maakt."
Een verlegen stilzwijgen was het antwoord van
beide beeren op deze laatste directe vraag. Mevrouw
Hapman herhaalde haar en toen had Jameson den
moed haar het volgende mede te deelen
>Mijnheor Hapman is eenige weken geleden met
«enige bedienden op de struisvogeljacht gegaan
en zijn paard, dat hij bij de vervolging van een
dezer dieren te sterk aanzette, is gevallen en
Hier viel mevrouw Hapman hem in de rede en
zeide»en hy heeft den nek gebrokenzeg het
ergste maar."
Bevestigend knikten de heerende yskoude kalmte
der dame bij het vernemen van dit bericht deed
hen verzwijgen.
»Nu, goed", ging zij voort, swaarom zou men
droefheid huichelen, indien men blij is van een
lastig pak bevrijd te zyn."
De heeren konden ook hierop niets antwoorden,
temeer daar de geschiedenis van de struisvogel
jacht gelogen was en de ware toedracht van
den dood van mijnheer Hapman zulk een ongun
stig licht op hen zou geworpen hebben, dat elk