1900. N°. 44.
Donderdag 12 April.
87s,e jaargang.
r~' FEUILLETON.
Onder de Boerenvlag.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binner als buiten Goes, 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 centmet bijblad 10 cent.
Inzending van advertentiën vóór 2 uren op den dag der
uitgave.
De prijs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct.
By directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prys
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
OPENBARE VERGADERING
van den
11 A A der e m e e n t e GONS,
op DONDERDAG 12 APRIL 1900,
des avonds te 8 uren.
Goes, 10 April 1900.
De Secretaris,
VAN REIGERSBERG VERSLUIJS.
Punten van behandeling
1. Resumtie notulen der vorige vergadering.
2. Ingekomen stukken.
3. Verzoek J. Bookelaar en W. Hijman om uit
weg te mogen hebben voor door ben te
bouwtn woningen aan den Westsingel en
Poelweg.
4. Verzoek wed. J. C. Massee om een gedeelte
van den grond aan de Boudewijn de Witte
straat te mogen inrichten tot draaierij ge
dreven door motor-kracht.
5. Voorstel van B. en W. tot wijziging van de
Instructie van den keurmeester van vloesch
enz.
6. Kohier Hoofdelijken omslag voor 1900.
7. Kohier belasting op de Honden voor 1900.
GOES, 11 April 1900.
Dinsdagmiddag vergaderden te Goes in >de
Prins van Oranje" een aantal burgemeesters van
Zuid-Beveland en eenige belangstellenden, die door
den burgemeester van Ovezand opgeroepen waren
om een plan voor den aanleg van een
tram GoesEllewoutsdyk via Ovezand en via
Heinkenszand te bespreken.
De heer Mulder, burgemeester van Ovezand,
Driewegen en Nisse, heette de aanwezigen, ongeveer
dertig, welkom en dankte hen, dat zij aan zijne op
roeping hadden gehoor gegeven. Hij gaf een over
zicht van de verschillende plannen, die reeds be
staan hadden, die echter geen van alle succes heb
ben gehad bij gebrek aan medewerking. Hij wilde
trachten op eene andere wijze de zaak aan te pakken
en wel door ieder der aanwezigen uit te noodigen in
•igen gemeente of in eigen kring gelden bijeen te
verzamelen voor de voorloopige kosten van den
aanleg der bedoelde ceintuurbaan door Zuid-Beve
land. De pogingen om van gemeente- en polder
besturen daarvoor gelden te krygen waren mislukt
mogelyk dat op de nu aangegeven wijze de voor
loopige kosten konden gevonden worden, die vol
gens spreker niet meer dan f 500 zouden bedragen.
De heer J. Risseeuw, burgem. van 's-Gravenpolder,
schetste het verloop van eene poging voor den aan
leg van een tram Goes-'s-Gravenpolder-Ovezand-
Eliewoutsdijk, door hem en eenige heeren gedaan.
Bjj advertentie, nu 19 jaren geleden, hadden zij
de inwoners der gemeenten, aan de ontworpen lijn
gelegen, uitgenoodigd hunne namen op te geven
zoo zij bereid waren de voorloopige kosten te
helpen dragen uit Ellewoutsdyk verklaarden 40
personen zich bereid, uit Driewegen, Ovezand,
Nisse en 's-Gravenpolder niemand, behalve de
Pit Thom riep Nathaniël en ging met hem de
paarden halen. Onderweg overlegde hij bij zich
zelf of hy niet den koffer verbergen zou, maar
by deze gezindheid zijner geliefde achtte bij in
zyn© eerlijke onergdenkendheid een dergelijke han
deling niet noodig.
Hij was als door een kwaden geest beheerscht,
verstrikt in de banden der liefde voor deze moderne
sirene, die met wroede koelbloedigheid en met be
dekte wapenen haar doel najaagde.
Nathaniël waagde bet niet hem iets te vragen
gehoorzaam leidde hy de paarden uit de kloof en
toen zij in het lager van Hetty Hapmans terug
kwamen, was deze tot de afreis gereed.
By een vuur zaten Hetty en mynheer Warning
en dronken versch gezette koffie, waarvan door Pit
Thom en Nathaniël ook eenige koppen worden ge
bruikt. Nadat Pit Thom de wapenen weer op hun
plaats had gelegd, stonden allen op, bestegen de
paarden, de ossen zetten zich in beweging en Pit
Thom en Hetty volgden zij aan zij den wagen.
Warning echter, aan wien mevrouw Hapman in
't kort een duivelsch plan had medegedeeld, zat te
paard alt een Chineesche waardigheidsbekleder,
die met zijn Confusius-verstand een afgodsbeeld
slaafs volgde. Dat afgodsbeeld was mevrouw Hap
man. Zy eohter bespiedde met onopgemerkte, koele
gruwzame blikken den naast haar rijdenden Pit
Thom en den koffer van Jameson, dien hij vóór
sich op het zadel had vast gegespt. Pit Thom
burgemeesters uit Goes 4 personen, van wie 3
steik belanghebbenden. Het comité van toen meende
geen o moeite meer te moeten doen wel kwam de
directeur van do lijn BredaOosterbout op hun
verzoek over om den weg op te nemen, doch toen
deze verklaarde dat bijna alle wegen osgescbikt
waren, zoodat onteigening noodig zou zijn, kwam
er, gezien de geringe belangstelling, niets van de
zaak. Spr. lachte de zaak echter zeer toe en by
vond het flink van den burgemeester van Ovezand
dat bij andermaal trachtte eon tram door ons platte
land te krijgen, vooral nu bij niet van de gemeenten
eene som wilde hebben voor de kosten maar van
particulieren zelf. Indien eene vereeniging van per
sonen, eene maatschappij of onderneming, die heil
ziet in een tram, do voorloopige kosten, niet kan
byeenbrengen, dan begint de zaak al zeer zwak.
De gemeenten mogen daarvoor geen geld disponibel
stellen later als er wezenlijk een tram komt, dan
ligt bet op den weg van gemeenten en polders de
zaak behoorljjk te subsidiëeren. Stol, wij consti-
tueeren ons als voorloopig comité, dan dienen wij
zelf met of zonder hulp van anderen de
voorloopige kosten op ons te nemen.
De heer Van der Bent, burgemeester van Elle-
woudsdijk, was het niet eens met den heer Risseeuw
hij meende dat het juist een plicht was van de
gemeentebesturen om in die kosten bij te dragen.
De beer Mulder verklaarde, dat destijds slechts
vier van de tien gemeenten zich bereid hadden
verklaard de zaak te steunen hy stelde voor, dat
er eene commissie uit de aanwezigen zou gekozen
worden om zijn deckbeeld te helpen verwezen
lijken.
Om een stemming overbodig te maken werd door
twee aanwezigen voorgesteld dat de burgemeesters
der betrokken gemeenten de leden zouden zijn van
het eomité. Allen verklaarden zich bereid en ver
zochten don heer Mulder ben op een later te be
palen dag bjjeen te roepen.
De heer Mulder stelde voor den burgemeester
van Goes te verzoeken het eere-voorzitterscbap op
zich te nemen, welk verzoek ZEd. gedaan zal
worden.
Nadat d© Voorzitter medegedeeld bad, dat de
heer ingenieur Van Hattum, die jaren geleden een
tramplan ontworpen had, zich bereid had verklaard
al zijne plannen, gegevens en kaarten aaa het comité
ter beschikking te stellen, sloot de Voorzitter, na
de gewone dankbetuigingen de vergadering.
Jl. Maandagavond hielden de leden der ver
eeniging »De Ambachtsschool" alhier eene
algemeene vergadering, die door slechts
acht hunner werd bijgewoond.
Na opening der bijeenkomst deelde de voorzitter,
dhr. C. C. Coomans, mede, dat de geldleening van
f 8500 a 4 ïfc pet. is gesloten dat door B. on W.
is toegestaan de teekenlessen tijdens de verbouwing
der school te geven in het gebouw der H. B. S.
en dat van don Minister van B. Z. een schrijven
is ontvangen meldende dat de rekening en ver
antwoording over 1899 is goedgekeurd en dat
het verzoek tot verhooging der Rijks-subsidie met
word op zyn paard al meer en meer vermoeid
met alle kracht kampte hij tegen een sterke sla
perigheid, die als een zware Alp hem drukte.
Nauwelijks wist hij zich op don rug van het paard
te houden. Plotseling kon hij geen weerstand meer
biedeD en hij viel naast zyn paard op den grond.
Mevrouw Hapman hield haar paard in en riep den
Kaffer een luid »ho" toe.
Warning echter, naast wien N&thaniöl reed, zag
dat ook deze plotseling als bewusteloos van zijn
paard viel en riep juichend uit: >A11 right God
zegene onze Koningin nu hebben we die twee
Hollandsche gauwdieven dank zij uw chloral (oen
verdoovingstniddoï, dat in de koflie was gedaan)
i zonder een schot kruit gevangen haha, daar
liggen ze als twee meelzakken."
»Hé, Zwartboys", riep mevrouw Hapman, »geeft
eens touwen, neemt dezen schurken, die ons in den
nacht overvielen en den koffer gestolen hebben, de
wapens af, bindt hen vast en legt hen bij de rivier
tusscben de rotsen. Zoo, en maakt dit briefje vast
op de borst van den diefaebtigen Hollander." Toen
nam zij uit baar notitie-boekje een stukje papier
en schreef daarop met potlood»Zoo streed on
wreekte zich mevrouw Hapman."
Met koelbloedige wreedheid liet zy den ongeluk
kige boeien en tusscben de rotsen leggen. Nadat
dit geschied was nam zij den koffer bij zich en gaf
bevel door te rijden. Met een luid boi-hephoi-
htpzette de troep zich weder in beweging en
spoedig was hij in de nachtelijko schemering ver
dwenen.
De ongelukkige Thom on Nathaniël lagen ge
boeid in de wildernis. In de verte klonken rauwe
kreten van jakhalzen, die al nader en nader kwamen,
f 900 is toegestaan, zoodat die subsidie thans be
draagt f 2900.
Ten gevolge van deze vermeerdering van inkom
sten en met oog op de verbouwing der school, om
daarin ook onderwijs in het schilderen te geven,
was bet noodig de begrooting voor 1900, die in
de vergadering van 13 Sept. jl. was vastgesteld,
thans te wijzigen, waarvoor deze vergadering was
bijeengeroepen. Sommige posten werden verhoogd
en enkele nieuwe op de begrooting gebracht, zoo
dat de ontvangsten en uitgaven voor dit jaar zijn
geraamd op een gelijk bedrag van f 14531,06. Zon
der hoofdelijke stemming werd deze nieuwe be
grooting goedgekeurd, waarna de vergadering werd
gesloten.
In verband met den in ons vorig nommer
medegedeelden brief van de Niderl. suiker-
fabrikanten is eene algemeene vergadering
uitgeschreven van landbouwers, die suikerbieten
verbouwen, tegen Zaterdag 14 April a. s., des
morgens te 11V* uren precies, in »de Prins van
Oranje" to Goes.
De kommies te water le klasse A. van der
Steen is met ingang van 1 Mei a. s. verplaatst
van Hansweerd naar Rotterdam.
Wissenkerke. In de jl. Maandag gehouden
vergadering van den gemeenteraad
werd een verzoek van Kamperlandgcbe ingezetenen
om eene tweede weegbrug op bet bavenplein aldaar
te mogen oprichten, met algemeene stemmen van de
hand gewezen.
De vergadering vereenigde zich geheel met het
daaromtrent uitgebracht prseadvies van B. en W.
dat de ruimte tusschen de nieuwe en de oude
weegbrug, die dan tegenover elkander zouden komen
te staan, veel te gering zou worden voor de zeer
drukke passage op dat punt, terwijl de gemeente,
bij inwilliging, zich zelve, voor grindberging als
anderszins, zeer veel ongerief zou bezorgen en
nog een aanzienlijk bedrag aan leggeld zou komen
te derven.
Kats. In de Maandag alhier gehouden vergade
ring van den dijkraad van den calamiteusen Leendert
Abraham-polder is in plaats van den beer W. F. J.
Wagtbo, die bedankt bad, tot ontvanger-griffier
gekozen de heer A. Kuiper Boone van Kort-
gene met 6 stemmen tegen 5 op den heer G. A.
Kesteloo te Kolynsplaat.
De minister van binnenlandsche zaken brengt
voorloopig ter kennis van belanghebbenden, dat in
1900 de examens tor verkrijging van akten van
bekwaamheid voor lager onderwijs in de Fransche
taal zullen worden gohouden in Augustus, zoo
noodig ook in het laatst van Juli, en die voor
middelbaar onderwijs in December, zoo noodig aan-
in bet laatst van November, met dien
verstande, dat voor diegenen, welke voornemens
zyn zich dit jaar aan het examen voor de akte B
middelbaar onderwijs voor Fransche taal en letter
kunde te onderworpen, gelegenheid zal bestaan om,
alsof zij de plaatsen hunner slachtoffers wisten.
Eindelijk hadden de gloeiende oogen den verscbrik-
kelijken buit ontdektbun hard, doordringend ge
huil weerklonk triomfeerend in den nacht, zonder
dat hunne offers in den diepen, aan den dood
gelijken slaap tot bewustzijn kwamen. Pit Thom
omzweefden gelukkige droombeelden, die hem ver
plaatsten aan de zijde der schoonste vrouw, die hij
ooit had gezien. Nathaniël daarentegen was bet als
lag bij in een wespennest en hij deed vergeefsche
moeite om zich van die insekten te bevrijden. De
steken, die hij ontving, waren echter de scherpe
hoektanden van twee jakhalzen, die den ongelukkige
het vleesch van zijn beenen reten. Gedurende een
kwartier reeds hadden zij bun slachtoffer stukken
vleesch afgescheurd, toen, tengevolge van de pijn
de slaaproes week en Nathaniël door een luid gillen
de beesten verschrikte.
Deze kreten waren zoo hard, dat Pit Thom, die
slechts eenige schreden vorder lag, eveneens ont
waakte. Als een verdwaalde, die zijne zinnen niet
bij elkaar bad, richtte bij zich in zijn boeien met
moeite op en hoorde opnieuw de hartverscheurende
kreten van Nathaniël. Reeds week de nacht en
wierp de zon een schemerend licht op dit ver
schrikkelijk tooneel. Pit Thora zag op korten af
stand den armen Nathaniël in een grooten bloed
plas liggen en jammerend riep de arme Kafferjongen
Pit Thom tot zich. Slechts met moeite, vanwege
zijn boeien, voldeed deze aan den wensch. Toon bij
eindelijk bij hem was, slaakte de arme zwarte een
diepen zucht en gaf den geest.
Pit Thom ging een rilling door het lijf; een
oogonblik nog zag hij in de gebroken, starre oogen
van Nathaniëltoen kcordo zijn levensmoed terug,
zoo zy dit wenschen, het taalkundig gedeelte op
den gewonen tijd, nl. December, bepaald blijftde
examens voor de Engelsche en Hoogduitsche talen
zoowel voor het lager als voor bet middelbaar
onderwijs, zullen worden gehouden in Augustus,
zoo noodig aanvangende in het laatst van Juli
die voor de gymnastiek, zoowel voor de akte lager
onderwijs (vak S), bedoeld in art. 65 der wet op
het lager onderwijs, als voor bet middelbaar onder
wijs, in Augustus, zoo noodig ook in September;
die voor lager en middelbaar onderwijs in de land
en in de tuinbouwkunde en voor middelbaar onder
wijs in de houtteelt in Augustus en September
die voor middelbaar onderwijs in het hand- en recht
lijnig teekenen en de perspectief en die voor het
boetseeren en voor lager onderwijs in handteekenen
in Augustus en September en zoo noodig ook in
Octoberdie voor middelbaar onderwijs in de wis-
en natuurkundige wetenschappenboekhoudenNeder-
landsche taal en letterkunde, geschiedenis, aardrijks
kunde, Staathuishoudkunde en statistiek, staatsinrichting
en schoonschrijvenzoo mede die voor lager onder
wijs in do wiskunde, bedoeld in art. 65 der wet op
het lager onderwijs, in November en December.
Hot tijdstip waarop zij, die zich aan deze examens
wenschen te onderwerpen, zich daartoe zullen be-
hooren aan te melden, zal nader worden bekend
gemaakt. (Stct.)
De verkiezing van een lid van de Twee dje
Kamer in het kiesdistrict Haarlem zal
plaats hebben op 30 dezer de stemming, zoo noo
dig, op 10 Mei, en de herstemming, zoo noodig,
op 21 Mei.
Het bestuur der Vereeniging van Nederland-
sche steenfabrikanten deelt aan de Zw. Crt. mede,
dat hot voorstel in de bijeenkomst van heeren steen
fabrikanten dd. 23 Maart, luidende a. om met de
steenvormcampagne niet vóór 30 April a. 8. te be
ginnen b. om de productie met 10 pet. te ver
minderen vergeleken met 1899, mits de fabrikanten
van 75 pet. dier productie zich bereid verklaarden
daartoe mede te werken, is aangenomen.
Aan den heer Charles Boissevain,
hoofd-redaeteur van bet Handelsbladis eene oor
konde aangeboden door een aantal landgenooten,
als bewijs hunner groote waardeering voor zyn
welsprekend getuigenis en krachtig pleidooi ten
gunste van het Recht der Boeren in den ongelijken
strijd van Groot-Brittanje tegen Transvaal en Oranje-
Vrijstaat.
Benoemd tot leeraar in de geschiedenis en
de staatswetenschappen aan de boogere burgerschool
te Semarang, dr. R. Broorsma; by het open
baar lager onderwys voor Europeanen tot onder
wijzer 2e kl. de onderwyzer 3e kl. J. G. den
Exter van den Brink.
Uit Napels meldt men, dat bet Boer en-
gezantschap, bestaande uit Fischer, Wolma-
rans en Wessel. gisteren daar aan boord van de
Kaiser is aangekomen. Zij werden ontvangen door
vertwijfeling maakte zich van hem meester en gaf
hem reuzenkracht en terwijl hij tegen een scherpen
rotswand leunde, beproefde bij met bovenmensche-
lijke inspanning, de handboeien door te schuren.
Op zijn borst droeg hij echter de woorden der
EngeRche »Zoo streed en wreekte zich mevrouw
Hapman."
Al kooger en hooger steeg de zou en bare stralen
troffen met onbarmhartige wreedheid don ongeluk-
kigen Thom, die ondanks zijn kracht, nog niet in
staat was, de reeds half doorgoschuurd© boeien te
verbreken. De scherpe steenen reten hem de huid
van do polsen |en het bloed kleefde in dikk© ge
ronnen klompen aan zijne handen. Een verschrik
kelijke dorst kwelde hem en verzwakte hem meor
en meer en telkens stond hij op punt om weer in
onmacht te vallen. Steeds echter behield zyn jeug
dige kracht de overhand en deed hem den strijd
met zijue boeien weder opnemen. Eindelyk, nog een
krachtige ruk en de op zyn rug gebonden
handen zonken als verlamd aan zijne zijden neer.
Hy was vry. Met een gevoel van hartelijken
dank aan God zonk bij neer en nadat hy zich onder
een overhangende rots gesleept had, rustte bij wel
eeu uur in de schaduw daarvan, zonder zich te
bewegen. Daarna beproefde hij met nieuwen moed
zich van zijne voetboeien te ontdoen. De Kaffers
hadden hem echter zoo gobonden, dat hij niet in
staat was zich met zijn banden alleen to bevrijden.
Eeu oogonblik dacht hij na hoe bij een werktuig
als hulpmiddel kon vindeneen mes bezat bij niet
moor en de steenen waron niet scherp genoeg om
zich zelfs niet in een geheelen dag vrij te maken. In
den volgenden nacht moest bij zich onvoorwaardelijk
weer bewegen kunnen om niet, ondanks alle nj^pu'
