1900. N°. 43.
Dinsdag 10 April.
87ste jaargang.
Onder de Boerenvlag.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binner als buiten Goes, 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 centmet bijblad 10 cent.
Inzending van advertentiën vóór 2 uren op den dag der
uitgave.
De prijs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
Wekelijksch algemeen overzicht.
De Engelsche bladen zijn vol beschouwingen
over den moordaanslag, te Brussel gepleegd op
den Prins van Wales, en wat lord Hamilton zeide
omtrent de oorzaak van den aanslag, dat nl. hier
moet gedacht worden aan de leugen fabriek, waar
van Dr. Leijds de directeur is", zeggen vele dier
bladen hom na en schrijven den baat tegen Enge
land en den afkeer van zijn gevolgde politiek too
aan de »machinatiön" van dr. Leijds.
Wat echter ook de reden voor den haat tegen
de Engelschen moge zijn, die zich weer in den
aanslag op den prins van Wales heeft geuit, zeker
is het dat die antipathie in Engeland sterk gevoeld
wordt en veel bitterheid verwekt. Sommige bladen
raden dan ook niet alleen leden van de koninklijke
familie, maar allen Engelschon af, zich veel te be
geven naar die volken, die hen zoo haten en onder
anderen vooral de Parijseho tentoonstelling te mij
den.
De gepleegde aanslag op het leven van den Prins
is ongetwijfeld hoogelijk af te keuren, maar met
het oog op de omstandigheden, waaronder de thans
heerschende oorlog wordt gevoerd, is de oorzaak
van dien aanslag te begrijpen.
Koningin Victoria ontving het bericht van den
aanslag te Dublin. Dit bericht beangstigde baar
in die mate, dat onmiddelljjk overgroote voorzorgs
maatregelen werden genomen voor hare veiligheid,
doch zij zijn tot hiertoe overbodig geweest. Alles
blijft rustig, alleen hoort men nu en dan een anti-
Engelsche kreet. Te Belfort was het onrustig. De
menigte ging onder aanvoering van nationalisten
de stad door en wierp hier en daar ruiten in. De
politie verstrooide de manifestanten.
Alles bijeen genomen heeft de reis van H. M.
tot hiertoe fiasco gemaakt, wat te voorzien was.
De geestdrift der Ieren is gering. Men kent de
grieven tegen Engeland en zij zullen niet worden
weggenomen door het koninklijk bezoek, dat H. M.
geheel uit eigen beweging onderneemt, om daar
door te toonen hoe zij do dapperheid der Iersche
soldaten op hoogen prijs stelt. Maar juist dat vech
ten, dat gedwongen vechten der Iersche soldaten
tegen de Zuid-Afrikaansche Boeren, is voor do be
woners van Ierland een doorn in het oog.
De Ieren, en duizenden met hen, zouden er zich
hartelijk in verblijden, wanneer de oorlog een einde
nam.
De Engelschen toonen zich hoogst ontevreden
en teleur gesteld over de uitspraak der Bernsche
scheidsrechters inzake de spoorweg-quaestie der
Dslagoa-baai. De mogelijkheid schjjnt niet uit
gesloten, dat tegen die uitspraak nog verzet kan
en zal worden uitgesproken. Door den advocaat
van de regeering der Amerikaansche Unie bij het
scheidsgerecht is verklaard, dat zijne rogoering het
recht heeft de uitspraak af te wjjzen, wanneer bljjkt,
dat de scheidsrechters de feiten verkeerd voorge
steld, bedriegelijk gehandeld hebben of op eenige
andere wjjze van hun positie hebben misbruik ge
maakt in het nadeel van belanghebbenden. De
Engelsche en de Amerikaansche regeering hebben
daarom het recht de uitspraak van Bern te laten
toetsen door de rijksadvocaten. Mochten de regee
ringen dan tot het besluit komen, dat de uitspraak
s FEÏÏILLETOB.
Voorzichtig schoof Pit Thom de gordijnen der
tent weg en zag bjj het schjjnsel van een klein
windlicht, dat in de tent brandde, de Engelsche
dame rusten op een klein ^ijzeren veldbed. Voor
haar bed lagen een buks en een revolver. Behoed
zaam nam hij de wapenen op en reikte ze aan
Nathaniël over. Hierbjj moet hij een onhandige
beweging gemaakt hebben, die de slaapster deed
schrikken, want zij sloeg de oogen op en terwijl
zjj zich oprichtte vroeg zij, als iemand, die slaap
dronken iets ziet en toch gelooft, dat er niets te
zien is
»Is hier iemand
>Ja, mevrouw, ik ben het. Pit Thom, de Boer
van de Danielshoeve."
»PitThom vroeg zij nu, alsof zij twijfelde
en zjj werd geheel wakker.
In haar eerste opwelling wilde zij opspringen
en naar den revolver grjjpen, maar hare koelbloedig
heid hield tegenover het gevaar de overhand zij
zag, dat hjj hare wapenen had weggenomen en zij
kon toch ook niet ontkleed met hem een strijd
aangaan. Oogenschijnlijk geheel kalm, legde zij zich
dus weer op haar kussen en reikte Pit Thom met
een schijnbaar zacbten glimlach de hand. Toen
zeide zij in het Hollandsch, terwijl zij den jongen
Boer met eigenaardige doordringende blikken, die
verworpen moet worden, dan zou de toestand her
steld worden in den staat, die bestond vóór men
het oordeel van het scheidsgericht inriep. De be
trokken regeeringen zouden dan de uitspraak van
een ander «cheidsgericht kunnen inroepen, dat, aan
gezien de bouwstoffen nu eenmaal bijeen gebracht
zijn, in veel korter tijd zou kunnen beslissen.
Al mocht deze quaestie voor goed uit de wereld
zijn, toch is Portugal nog niet geheel los van
Engeland.
De mededeeling in de Portugeesche Kamer, ge
daan door den minister van buitenlandsche zaken
over het recht van Engeland, om troepen en voor
raden te zenden door het Portugeesche gebied van
Beira, toont dat een overeenkomst dienaangaande
tusscken Engeland eu Portugal bestaat.
De Portugeesche Regeering heeft aan de Zuid-
Afrikaansche Republiek kennis gegeven van het
bestaan dier bepaling, en heeft bovendien verklaard,
dat zjj correct alle plichten is nagekomen, die de
neutraliteit baar oplegde.
»Maar het is de vraag", zegt de Voss. Ztg.} »of
hot Portugeesche volk met deze houding van zijn
Regeering zal toonen ingenomen te zijn. In Portugal
bestaat een stemming ten gunste van de Boeren,
die zich bjj verschillende gelegenheden ondubbel
zinnig beeft geuit. Deze stemming, gevoegd bij de
weinige ingenomenheid met de Regeering en met
het Koninklijk Huis, kan tot ernstige bezorgdheid
aanleiding geven. Het toestaan aan het gehate Enge
land om troepen tot bestriding van de Boeren te
doen trekken door het Portugeesche gebied, zou in
Portugal wel eens tot politieke verwikkelingen
kunnen leiden. Hiermede zullefc de Boeren wel niet
geholpen zijn, die plotseliug voor het geval gesteld
worden, dat zij ook uit het Noorden de Rooineks
zullen zien opdagen. En op protest van de Euro-
peesche mogendheden tegen dit Portugeesch-En-
gelsch verdrag valt weinig te rekenen."
Nadat de voorzitter der Italiaansche Kamer
verleden Dinsdag de vergadering heeft moeten slui-
tan, heeft hij het Woensdag nog eens beproefd de
werkzaamheden voort te zetten, maar met hetzelfde
resultaat. Aan de orde was nog altijd de motie
van graaf Cambray-Digny, tot herziening van het
reglement, om do obstructie tegen te gaan. Maar
nauwelijks had President Colombo het woord ge-
gegevon aan het lid van het centrum Venturi, of
de heele linkerzijde stond op, roepende Het woord
is aan Pantano
En zoo begon Pantano weer te spreken, onder
hevig lawaai. Colombo riep zenuwachtig, dat hij
zyn verklaring van den vorigen dag herhaalde dat
hij geen middelen had om de afgevaardigden tot
rede te brengen en dat hij de Kamer vroeg hom
in staat te stollen zijn gezag te handhaven.
Eindelijk heeft de regeering en de meerderheid
der Kamer het dan toch tegenover het obstructio
nisms zoover weten te brengen, dat de zitting tot
15 Mei gesloten is, nadat de president en het bureau
herkozen en de voorstellen Cambray-Digny, waarbij
den president buitengewone macht tegenover de
leden wordt verleend, goedgekeurd zjjn.
Wat de uiterste linkerzijde heeft bewogen, zegt
de N. R. Ctwaaraan wij dit gedeelte ontleenen, haar
oppositie door lawaai en geweld te staken, is niet
duidelijk. Maar zij is, op aandrang misschien van
hem blijkbaar troffen, aanzag
»Zoo zjjt gij het, Pit Thom Pit Thom Welk
een wonderbare ontmoeting, boe merkwaardig. Ik
was juist op weg naar uwe hofstede en gij komt
mij te gemoet, gij komt tot mij."
•Tot mij, zijt gij op weg naar mij antwoordde
Pit Thom verward, »en mag ik vragen, wat u tot
mij voert
•Wat mg tot u voert, Pit Thom
Er lag eon zachte toon in haar stem, waarmede
zij die woorden uitsprak. Had Pit Thom in zijne
onervarenheid iets gelezen van Odysseus of Circe
of van de Sirenen, hier zou hij het wezen uit het
sprookje in levenden lijve gezien hebben. In het hoofd
der schoone vrouw was terstond het duivelsch plan
gerezen om den onschuldigen jongen door hare
schoonheid'in hare macht to krijgen. Op al de
bekoorlijkheid van haar uiterljjk, op den vorlei-
delijken klank harer woorden, op groote toekom
stige verwachtingen wilde zij hem wijzen en dan,
zoodra hij verstrikt in hare betoovering een on
derdanige slaaf geworden was, wilde zij de wreede
onverbiddelijke vrouw worden, die hem met dui
velsch© willekeur weder in het niet zou doen zin
ken. De eerlijke Pit Thom vermoedde niets van
hetgeen zij met hem voor had. Zijn jeugdige on
ervarenheid zou hem ten verdervo zijn. Met zachte,
teedere stem sprak mevrouw Hapman verder
•Zeker, Pit Thom, dat zult gij weten, maar kon ik
u niet hetzelfde vragen, wat voert u tot mij Maar in
uwe eenvoudigheid zoudt gij wellicht niet hetzelfde
woord zeggen, of misschien zoudt gij geheel zwijgen;
Zanardelli en zijn groep, die nu met haar één ljjn
getrokken hebben, de zaal uitgegaan, voordat de
reglementswijziging zonder discussie of hoofdelijke
stemming door de meerderheid gewillig werd goed
gekeurd. Haar plannon tot grondwetsherziening
beeft zij echter niet opgegeven bij het verlaten
der zaal riepen haar leden eenstemmig Leve de
Constituante
Een kamerontbinding is dus vooralsnog niet in
het verschiet, men wil dat de Koning deze oplos
sing der voortdurende geschillen tegen houdt. Na
heropening der Kamer zal waarschijnlijk worden
voorgosteld den president onbeperkte macht
te verleenen, doch men betwijfelt of dit helpen zal, j
want een kleine partij, die obstructie wil, heeft een
geheel parlement in haar macht.
Do linkerzijde heeft dus voor het oogenblik den
slag verloren maar als het slagveld wordt opge
ruimd, zegt de Voss. Ztgzal daarop onder de
zwaargewonden ook het kabinet-Pelloux worden
gevonden, dat niet lang pleizier hebben zal van
zijn ovorwinning.
De Engelschen hebben in de laatste dagen een
nieuwen vijand te bestrijden gekregen. Uit Accra,
de hoofdplaats van de Britsche goud-kolonie aan
de westkust van Afrika, komt het bericht dat in
Ashanti een opstand is uitgebroken. De telegra
fische gemeenschap met Kumassi, de hoofdplaats
van het district Ashanti, is door de opstandelingen
vernietigd, zoodat de Engelschen zich niet op de
hoogte kunnen stellen van den juisten toestand in
die bezittingen. Toch is het wel waarschijnlijk dat
de opstand van korten duur zal zijn en de Engel
sche officieren weer eens zullen kunnen bewjjzen,
dat zij, met hun snelvuurkanounen tegen een zoo
goed als ongewapenden vijand vechtend, den ouden
roein der Britsche wapenen wel kunnen handhaven.
De Ashantis zijn een krijgshaftig volk, dat zich
ongaarne aan de macht van Engeland onderwerpt.
Zij hebben den Engelschen dan ook reeds meer
malen veel last bezorgd, in het bijzonder bij hunne
volkomen onderwerping in 1896, toen de koning
van Ashanti gevankelijk naar Accra word gevoerd
en een resident over het veroverde gebied werd
aangesteld.
GOES, 9 April 1900.
Door eenige ingezetenen is het volgende adres
ontworpen, dat tot onderteekenen nedergelegd is
bij de firma F. Kleeuwens Zoon alhier, en tot
welk onderteekenen wij gaarne aansporen.
Aan Hare Majesteit de Koningin.
Geven met verschuldigden eerbied te kennen
de ondergeteekonden, allen ingezetenen der ge
meente Goes.
Toen door het vaststellen der wet op bet Middel
baar onderwijs het doel van den Minister Thor-
becke, om hot peil van algemeene ontwikkeling van
ons volk te vorhoogen, krachtig nagestreefd kon
worden, behoorde Goes al spoedig tot die gemeen
ten, die door het oprichten eener Hoogere Burger
school met vijfjarigen cursus dat streven trachtten
te bevorderen.
Sedert do oprichting, dus sedert vele jaren, heeft
de school te Goes volkomen beantwoord aan de
laat ik meer moed hebben dan gij, Pit Thom, uwe
zachte blauwe oogen hebben indruk op mij gemaakt
Pit Thom, uw Hink voorkomen oefent een onweer
staanbare macht op mij uit en ik brak met alle
maatschappelijke vormen en begaf mij dezen morgen
op weg om als een bedelares een doodsvijand liefde te
smeeken, om hem te mogen dienen, om alles, alles
voor hem te doen, wat bij verlangt. Ach, en ik ben
zoo gelukkig, zoo gelukkig, Pit Thom, daar ik zie,
dat hetzelfde gevoel u tot mij drijft. Gij noen
schrik niet torug gij raoogt mij zonder vrees de
uwe noemen, want ik ben vrij, ik ben meesteres over
mijzelvon. Ik ben nog niet getrouwd en ik meende
veiliger onder de bescherming van rajjn oom Hap
man te reizen, als ik mij voor zijne vrouw uitgaf.
Den anderen echter, den ellendigen schurk dien
spion, dien Jameson o, ik haat, ik verafschuw
hem dien kerel wil mijn oom mij tot mijn man
doen kiezen, doch ik wil hem nietneen, ik wil
liever stervon, dan loven aan zijne zijde."
Weenend sloog zij plotseling hare armen om den
hals van den als betooverden Pit Thom hij ge
voelde hoe haar gelaat een oogenblik aan het zijne
rustte en hare heete tranen zijn wangen bevochtigden.
•En gij", ging zij voort, »gij groote blinde dwaas,
hebt niet opgemerkt, hoezeer ik u sedert onze kon-
nismaking met mijn oogen zocht, hoe dikwijls ik
met u een gesprek wilde voeren schuw ontweekt
gij mij en ik verlangde steeds sterker naar u; ach, ik
was in staat u thans neder te schieten, dewijl gij
mij kwelt, dewjjl gij mij pijnigt ik wil sterven
voor u, maar heb mij lief, heb mij een weinig lief;
eischen, die men redelijkerwijze aan eene dergeljjk®
inrichting stellen mag.
Steeds bezocht door een flink aantal leerlingen,
thans 96, bleek het, dat die school voldoet aan de
behoefte van zeer velen, die door het Middelbaar
onderwij* algemeene ontwikkeling en teven* voor
bereiding tot een eervollen en nuttigen werkkring
in de maatschappij zoeken.
Maar de ondervinding leerde bovendien, dat die
behoefte zich niet alleen deed gevoelen bij inge
zetenen van Goes, maar ook bij zeer vele ingezetenen
van andere gemeenten in Noord- en Zuid-Beveland.
Noch het betrekkelijk hooge schoolgeld, noch de
werkelijk niet onbelangrijke uitgaven voor reis- en
verblijfkosten weerhielden de ouders hunne kinde
ren to Goes het Middelbaar Onderwijs te doen vol
gen on zoo was steeds een aanzienlijk doel der
leerlingen, thans 49%, buiten de gemeente Goes
woonachtig, en het bezoek dezer leerlingen geschiedt
niet, zooals bjj zoovele andere scholen het geval
is, omdat men zelf geen toezicht op de studie der
leerlingen kan houden, of omdat men do jongelui
in eene andere omgeving dan eigen woonplaats
wenscht te zien, maar alleen uit behoefte aan Mid
delbaar onderwijs.
Uit een en ander volgt, dat de school te Goes
niet alleen goed recht van bestaan heeft, maar dat
zij in eene werkelijke behoefte van zeer vele in
woners van Noord- en Zuid-Beveland voorziet.
Omdat echter slechts ééne gemeente en wel Goes
de kosten betaalt, gesteund door een Rijkssubsidie,
is er alle grond om de school te veranderen in
een Rijks Hoogere Burgerschooldie verandering
is te meer noodig, wanneer men den financiëelen
toestand der gemeente Goes nagaat, een toestand,
zoo ellendig, dat verhooging van de reeds zoo hooge
belastingen onmogelijk is, dat verschillende werken,
die dringend noodzakelijk zijn, niet kunnen uitge
voerd worden en dat eene vermindering van school
geld tot de vrome wenscben blijft behooren.
Hoe zeer die vermindering gunstig zou werken
op bet getal leerlingen en daardoor op de alge
meene ontwikkeling zal aan Uwe Majesteit bljjken
uit de omstandigheid, dat nu alle leerlingen, die
buiten Goes wonen, f 60 schoolgeld moeten betalen
en geen van deze kosteloos wordt toegelaten, terwijl,
wanneer de school eene Rijks Hoogere Burgerschool
werd, het schoolgeld zou verminderen, sommigen
hunner kosteloos werden toegelaten, de leeraren
minder zouden verwisselen en de hulpmiddelen,
waaraan thans heel weinig ten koste wordt gelegd,
veel beter zouden zijn dan thaBS het geval is, het
geen zeer ten bate van het onderwijs zou zijn.
De verwisselingen in hot personeel zijn niet ge
ring, want in 1898 hebben vier en in het volgend
jaar twee leeraren de school verlaten. Er zijn leer
lingen in de vierde klasse, die voor het Duitsch
nu reeds in vier jaren hun vierden leeraar hebben.
Dat deze mutaties in 't algemeen zeer nadeelig zijn
voor het onderwijs zal wel geen betoog behoeven.
Om al deze redenen veroorloven ondergeteeken-
den zich de vrijheid Uwe Majesteit eerbiedig te
verzoekon om zoodanige maatregelen te willen be
vorderen, dat do Hoogere Burgerschool te Goes
worde gemaakt tot eene Rijksschool.
't Welk doende,
alles wat ik bezit, zal het uwe zijn Kom, zie mg
aan met uwe trouwe, goedige oogen en ga nu
heen ik zal mij aankleeden en kom u dan gezel
schap houden."
Het was Pit Thom alsof in zjjn hoofd alles door
een warrelde. Nog nooit had hij zich zoo tot eene
vrouw aangetrokken gevoeld. Do meisjes, die hij
kende, waren onhandige, grove wezens zonder eenige
bekoring, bier echter vond bij de betoovering der
vrouw. Als wezenloos stond hij buiten voor de
tent; als een verleidelijk sprookjes-beold stond zij
daar voor zijne oogen en hij hij behoefde slecbs
ja te zeggen, haar slechts te verzekeren, dat ook hg
haar beminde sedert den eersten dag, toen hij haar
in Colesberg zag, maar haar zijn gevoelens niet
wilde doen blijken uit vrees zich belachelijk te
maken. Hij had haar daarom als 't ware gehaat,
ja, gehaaten nu nu troffen hom hare
woorden in het hart, dat zij hem lief had, dat zjj
vrij was, dat zjj op weg was naar hem hij kon
den geur inademen van heur goudblond haar, hij
kon van hare lippen de hoogste vreugde des harten
vernemen neen, zij kon geene verraadster zijn,
neen zoo oprecht en hartelijk blikten niet de oogon
eenor slechte vrouw en thans viel hora ook in, hoe
dikwijls zij, op reis naar het zendelingshuis, met
hem een gesprek had willen aanknoopen en hoe dik
wijls hij dit weer afbrak, daar hij bevreesd was voor
den blik haror schoone oogen. Ja, nu herinnerde hij
zich dat alles. O, wat was bjj toen toch een groote
dwaas door, terwijl hij op deze eigennardigen wi)7e
de geliefde vond, ha^r Lu willen gevaugennemen.
