1900. N°. 34.
Diusdug 20 Maait,
87sle jaargang.
OOESCIE
Be uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binner als buiten Goes, 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 centmet bijblad 10 cent.
Inzending van advertentiën vóór 2 uren op den dag der
uitgave.
Be prijs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels k 1,berekend.
Bienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
Wekelijksch algemeen overzicht.
Het is thans beslist, dat vooralsnog geen der
mogendheden interventie zal aanbieden en omge
keerd heeft Engeland doen weten, dat het Britsche
gouvernement niet voornemens is eeuige tusachen-
komst te aauvaarden. Door Duitschland werd naar
Pretoria geseind, dat de Regeering alleen dan tus-
schenbeide kon komen, wanneer beide oorlogvoe
rende partjjen haar daartoe uitnoodigden. Buiten
dien werd er bijgevoegd, heeft Duitschland belangen
in Zuid-Afrika, zoodat het de voorkeur zou ver
dienen dat Mogendheden, die niet zulke belangen
hadden, allereerst de oorlogvoerende partjjen daar
over polsten Duitschland zou anders beschuldigd
kunnen worden van baatzuchtige beweegredenen.
Wanneer men interventie bij weigering van een
der partjjen doorzet, dan grijpt men met de andere
hand naar mobilisatie en het gevolg zou zijn, dat
de oorlog nog grooter uitbreiding kreeg en van
een Zuid-Afrikaansche een Europeesche werd. Met
zjjn Fransche grenzen is Duitschland wel verplicht
voorzichtig te zijn.
De publieke opinie in Engeland is daarom zeer
tegen Duitschland, vooral door de betoogingen ten
gunste der Boeren en de manifestaties tegen de
Engelschen. Deze laatsten hebben zelfs in het Lager
huis een onderwerp van bespreking uitgemaakt en
do secretaris vaD Buitenlandsche Zaken moest ver
klaren, dat er werkelijk Engelsche onderdanen te
Dresden mishandeld waren.
Ook in den Franschen Senaat is het verzoek om
interventie door een der leden ter sprake gebracht.
Het antwoord van den minister Delcassé was, even
als dat van Duitschland, dat heide partijen moeten
toestemmenbovendien, zeide hij, de Republiek
moet om zjjn eigen belangen denken en doelde
daarbij op de goede verstandhouding, die er bestaat
met Rusland.
Doch ondanks dit alles en al is de toon der meeste
bladen van dien aard, dat men de kans op een ge
zamenlijk optreden der groote mogendheden uiterst
gering mag noemen, zoo bljjven de geruchten over
interventie en de pogingen het daarheen te leiden,
aanhouden. Het is de Daily Mail, welke uit Rome
verneemt, dat ook de Paus een verzoek van de
presidenten Kruger en Steyn heeft gekregen, zijn
bemiddeling aan to bieden. Doch de Paus moet
haar niet hebben aangedurfd, overtuigd zjjnde, dat
Engeland op het oogenblik niet in de mogelijkheid
verkeert vrede te sluiten. Evenwel moet de Paus
het voornemen hebben een brief aan koningin Vic
toria te schrijven, waarin hij haar smeekt, het ver
der storten van bloed te doen ophouden.
Hetzelfde blad verneemt uit Brussel, dat dr.
Leyds een besliste weigering van den Belgischen
koning heeft ontvangen op zijn verzoek om be
middeling, en het blad voegt er bjj een dich
terlijke vrijheid misschien dat de koning ver
bolgen moet zijn over dr. Leyds' verbljjf te Brussel.
Met welke uitbundige vreugde de berichten van
de overwinningen in Engeland ook zijn ontvangen,
er bljjft daar toch een minderheid bestaan, die de
opheffing van de onaf hankeljjkheid der Republieken
evenzeer afkeurt, als dit op het vaste land ge
schiedt. Dit bleek toen de vorige week in het
Lagarhuis de oorlogsleening aan de orde was. Na
mens de Ieren verklaarde Redmond zich er tegen
uit eigenbelang, nl. omdat Ierland nu nog meer
werd belast, doch anderen deden dit uit principe
tegen den oorlog en tegen de annexatie der Repu
blieken.
Intusschen geven de Boeren den moed nog niet
verloren, ondanks de berichten uit Engelsche bron,
dat hun schrik is aangejaagd door hunne laatste
verliezen en dat oneenigheid tusschon Transvalers
en Vrjjstaters is ontstaan Tegenover de laatste be
wering staan echter de reeds gemelde woorden van
Kruger»De Burgers, Steyn, Joubert en ik zelf,
zoowel als alle anderen, zijn eendrachtig. Er is geen
oneenigheid. God sta ons bij
Te Pretoria, weet men, heeft het woord van Sa
lisbury veel verbittering verwekt en het besluit
doen nemen zich liever dood te vechten dan zich
over te geven. Bljjft die stemming aanhouden en
dat is te wachten dan kan de oorlog nog lang
duren en steeds ruwer en wreeder worden. De win
ter staat in Zuid-Afrika voor de deur. Reeds nu
wordt geklaagd dat de Engelsche paarden onbiuik-
baar worden. Epidemieën zullen niet uitblijven in
den regentijd. En ook indien Engeland door zjjn
overmacht in 't eind overwint, zal het komen in
een land waar alles is verwoest, het volk verarmd,
maar dan heeft het de goudmijnen, indien ook deze
niet door de Transvalers verwoest worden, de goud
mijnen, die de bron van alles zijn, zooals Kruger
steeds heeft gevreesd.
Of Engeland intusschen op andere wjjze bemoeie-
ljjkt zal worden, ziedaar eene vraag, waarop het
antwoord waarschijnlijk bevestigend zal zijn. Zoo
zegt reeds de Memorial Diplomatiquedat een ern
stig gevaar Engeland in Egypte bedreigt. De sekte
der Sinussi, negen millioen aanhangers tellende,
zou op het punt zijn in massa op te staan en zich
op de Engelschen in het Njjldal te werpen.
Do Fransche Kamer hield zich onledig met
de behandeling voor bet voorstel tot het verleunen
van kwijtschelding van straf aan allen, die bij de
Dreyfus-zaak zijn schuldig bevonden, behalve aan
de veroordeelden door het Senaat-Hooggerechtshof.
In do amnestie-commissie zeide de minister-presi
dent, dat aan dezen geen kwijtschelding kan wor
den verleend, aangezien de ervaring heeft geleerd
dat de verwijdering dier veroordeelden uit de
maatschappij heeft bjjgedragen tot herstel van de
rust in Frankrijk.
Het was echter niet noodig hun de vrijheid te
weigeren, waut zij zelf hebben, hoe vreemd het ook
schijnt, te kennen gegeven geen amnestie te ver
langen. Ook mevrouw Henry beeft een brief ge
schreven aan de Senaat-commissie, waarin zij ver
zoekt van amnestie verschoond te blijven.
Dreyfus, die nog altijd te Carpentras is, grondt
zijn protest tegen de amnestie daarop, dat hierdoor
de processen verhindord worden, die het nieuwe
feit zullen aan den dag brengen, noodig voor een
nieuwe revisie, waarop bij voortdurend blijft aan
dringen, t§n einde in de gelegenheid te worden
gesteld naast zijn vrijheid ook zijn verloren eer
terug te krjjgen. Die amnestie, zoo schreef hij, zou
uitsluitend geschieden ten bate van generaal Mer-
cier, den voornaamsten bewerker der gerechtelijke
misdaad van 1894, die, door een ironie van het
lot, als lid des Senaats geroepen zal worden om
ten eigen bate daar vóór te stemmen. Ik verzoek
den Senaat mij mjjn reoht op de waarheid en de
justitie te laten.
De inlijving van Finland bij Rusland gaat lang
zaam, maar zeker hare voleindiging te gemoet. Op
voorstel van den gouverneur-generaal heeft de Czaar
de bepaling afgeschaft, dat alle personen, die tot
gouverneurs in het vorstendom worden benoemd,
een bijzonderen eed hebben af te leggen, indien zij
bij het in Russiscben staatsdienst treden reeds
vroeger een ambtseed hadden gedaan. Ook is af
geschaft de bepaling, dat de Finlandsche gouver
neurs den eed moeten afleggen op de grondwet
van het grootvorstendora. Nog zijn er plannen in
bewerking om de bevoegdheid der gouverneurs en
van den Senaat te beperken. Reeds heeft een gene
raal, die jaren lang de hulp was van den minister
van Financiën, ontslag aangevraagd of moeten aan
vragen. Zijn plaats zal waarschijnlijk niet meer
worden vervuld, maar eenvoudig worden bezet door
den minister zelf, zoodat Finland weldra geen amb
tenaren meer zal bezitten, die het belang van het
land bij den Czaar kunnen bepleiten. De Russische
staatsbank besloot om binnenkort een bijbank te
Wiborg te openen de eerste in Finland.
De wereld is op het einde van Finland reeds
lang voorbereid, merkt de Köln. Zeit. op, zonder
in staat te zijn om er iets aan to doen. In het
belang der menschelijkheid zou het blad echter
wenschelijk vinden, dat Rusland het kort maakte.
Dit langzaam dooden der Finsche zelfstandigheid
herinnert al te zeer aan het wreede spel van kin
deren, die een vlieg den eenen poot na den andoren
uittrekken, en zich eerst nog wat met het stuip
trekkende lichaam vermaken, alvorens zjj het beest
vertrappen.
GOES, 19 Maart 1900.
Het Handelsblad schrijft
»Een meesterlijke manoeuvre op het
oorlogsterrein hebben de presidenten der twee Repu
blieken gedaan
Het Britsche ministerie werd door den brief, dien
ze schreven, gedwongen zijn positie te verraden.
De Boeren en de geheele wereld weten nu waarop
het aankomt. Het is een veroveringsoorlog, dien de
Britten voeren, gelijk wij in Nederland sinds lang
vermoedden, maar wat nu door de bekentenis van
den overmachtige ontegensprekelijk werd.
Weggebezemd zjjn al de futiele aanleidingen tot
den twist, waarvan gebabbeld werd toen Chamber
lain twist zochtweggebezemd zijn de grieven
van de belangwekkende Uitlanders, van die Heloten,
die vertrapte slaven, die millioonen verdienden als
kapitalist en 40 gulden in de week als werkman,
en die het edelmoedige Engeland daarom bevrijden
moest van het ondragelijk juk, dat de wroede Boeren
hun op den fleren nek legden
Gelijkheid tusschen blanken, stemrecht voor vreem
delingen, die tijdelijk verblijf houden in een onaf-
hankelijken staat, alles is als spinnerag weggebezemd.
De ware aanleiding tot den oorlog is erkend
De Britsche regeering kan in de onafhankelijkheid
der beide Republieken niet toestemmen
Zie zoo, nu weet de geheele wereld de beteeke-
nis van dezen oorlog.
De presidenten hebben de Britsche ministers uit
bun schuilhoek gedreven."
En de luitenant-kolonel C. de Wit schrijft in
de N. R. Ct.:
»Hoewol hieromtrent waarschijnlijk slechts bij
zeer weinigen onzekerheid zal hebben bestaan, is
in de zitting van het Engelsche Hoogerhuis van
13 dezer het karakter van den strjjd in Zuid-Afiika
officieel vastgesteld de Boeren voeren een onafhan
kelijkheids-, de Engelschen een veroveringsoorlog
De beide Presidenten vragen den vrede, hoofd
zakelijk op voorwaarde, dat de republieken als
souvereine internationale staten zullen worden er
kend de Engelsche regeering antwoordt, dat zjj
niet bereid is in de onaf ban kelijkheid van de eene
of andere republiek toe te stemmen.
Kruger en Steyn zullen wel begrepen hebben,
dat zij geen ander antwoord te wachten hadden,
maar zij hebben er dit mede gewonnen, dat En
geland thans offieiëel kleur bekend heeft, dat de
bewoners der republieken met zekerheid weten waar
het om te doen isdat zjj onder hot Caudijnsche
juk moeten doorgaan of strjjden tot don laatsten
man.
Mocht er iets waar zijn van de geruchten, die
nu en dan opduiken omtrent tweespalt tusschen
de verbondenen, dan zal het uit de hoogte gegeven
antwoord van den erfvijand het gevoel van soli
dariteit versterken tusschen de vrije mannen ten
noorden en ten zuiden van de Vaal, en zullen zij
begrijpen, dat het weinig ter zake afdoet, op welken
oever van de rivier do inval tot staan wordt gebracht.
Gelukt het, den Engelschen een eervollen vrede af
te dwingen, dan zal uit den aard der zaak de on
afhankelijkheid der beide republieken moeten wor
den erkend."
Benoemd tot buitengewoon opzichter van den
waterstaat bij de werken in de buitenhaven van het
'kanaal door Zuid-Beveland dhr. W. A. Dor maar
Pz. te Goes.
Het examen om als leerling aan 'sRjjki
veeartsenijschool te Utrecht te worden
toegelaten, zal plaats hebben in de eerste helft
van Juli. Aanmelding vóór 1 Juni. Zie voorts de
Staats-Ct. no. 63.
Bij verschillende postkantoren wordt thans
opgaaf gedaan van het aantal brieven en drukwer
ken, welke op Zondag worden verzonden. Een en
ander heeft ten doel, zoö mogelijk den Zondags
dienst belangrijk te beperken. Hbl
Uit Duitschland wordt gemeld, dat HH. MM.
de Koningin der Nederlanden en de Konin
gin-Moedor in Mei te Arolsen verwacht wor
den, ter bijwoning van do huwelijksplechtigheid
van prinses Elisabeth van Waldeck en Pyrmont
met den graaf zu Erbach.
Bij de Ned. Zuid-Afrikaansche Ver
een i g i n g is tot heden ingekomen of ingeschre
ven tot een bedrag van f 1,101,414,17 en bij
het Ned. Roode Kruis een totaal bedrag van
f204,118,26 i/2.
De centrale commissie tot ondersteuning van
noodlijdenden door de aardbeving en vloed
golf op C e r a m en omliggende eilanden beeft tot
nog toe ontvangen totaal f 16,957,12. Bovendien
heeft de Amsterdamsch* commissie rechtstreeks
f 4560,50 overgemaakt.
Men schrijft aan den N. R. Ctuit 's-Gra-
venhage
Ten vervolge op de laatste mededeeling wordt
omtrent de verrichtingen van het door mevr. van
Loon en gravin van Limburg Stirum opgerichte
comité tot verstrekking van kleedingstu k -
k e n enz. aan krijgsgevangen Boeren ge
mold, dat blijkens telegrafisch bericht van Hr. Ms.
gezant te Londen, Donderdagavond ontvangen, de
Engelsche regeering de gevraagde vergunning aan
den heer de Waal, consul-generaal der Nederlanden
te Kaapstad, heeft verleend, tot uitreiking aan de
krijgsgevangenen van do alhier bijeengezamelde
boeken, versnaperingen, dekens en kleodingstukken.
De bedoelde zaken zijn dan ook reeds Vrijdagmid
dag in dertien kisten verpakt naar Rotterdam ver
zonden, vanwaar zij door tusschenkomst der Am-
sterdamsche firma de Vries Co. naar Havre ver
scheept worden, om den 27en por stoomschip Gotx
van de Compagnie des Cbargeurs réunis rechtstreeks
naar Kaapstad vervoerd te worden, waar zij dan
over een viertal woken zullen aankomen.
Indien de gevangenen tusschentjjds naar St. He
lena overgebracht mochten zijn (hetgeen gebeurt
Red.) zal onze consul-generaal van de eerstvoor-
komende scheepsgelegenheid kunnen gebruik maken
om de bedoelde goederen hunne bestemming te
doen bereiken. Veel oponthoud is daarbij niet te
vreezen de afstand tusschen de Kaap en St. He
lena is kort.
Wat de verzamelde geldsom betreft (ongeveer
f 1000), deze wordt ter beschikking van den con
sul-generaal gesteld, deels voor mogelijke onkosten,
deels om naar gelang van de hem gebleken behoefte
het noodige voor do krijgsgevangenen aan te koopen.
De Temps verneemt uit Londen de meening,
welke in militaire kringen heerscbt, omtrent de
huidige moeilijkbeden, waaraan lord R o-
berts het hoofd heeft te bieden.
De troepen in Natal zullen minstens drie weken
noodig hebben om tot een nieuwe actie in staat
te zijn. De commando's, die Roberts in den rug
zitten, moeten onschadelijk gemaakt worden, alvo
rens de marsch naar het noorden kan worden be
gonnen. Tegen de oproerige Afrikaanders zijn drie
colonnes uitgezonden, een ten noorden van Prieska,
een ten westen van De Aar en een ten zuiden
van Carnavon. Een niet onaanzienlijke troepen
macht wordt bezig gehouden op de lijn KaapstadDe
Aar. Vervolgens moet de opperbevelhebber omtrent
de plannen der Boeren vernomen hebben, dat te
genover hem slechts een betrekkelijk gering getal
vijanden staat, doch dat een groote macht zijn ver
bindingslijnen zou bedreigen. Buitendien zouden
de Boeren een demonstratie tegen Kimberley in
den zin hebben.
De Gaulois heeft eveneens een bericht uit Londen
ontvangen, dat men in Westminster donker keek
tengevolge van slechte berichten uit Bloemfontein.
De 2000 inau, in de richting van Springfontein
vooruitgeschoven, zouden in een hinderlaag zijn
gevallen, of zich in elk geval in een moeilijke po
sitie bevinden. Onder voorbehoud. (Hand.)
Tweede brief van dhr. Wabeke.
Pretoria, 24 Jan.
Het is in Kaapstad slechts uit te houden al* men
gloeit van imperialisme en wie dat niet doet heeft
25 maal op een dag een woordenwisseling.
Een komische vertooning kan men geregeld aan
schouwen als er nieuws van het front is. De stoom
fluit der 2Ym«-drukkerij wordt dan 5 minuten lang
opengezet en een ieder holt daarheen om de leugen
bulletins te verslinden. Oude deftige keeren mot
witte vesten, dames, die hondjes achterna slepen,
schreeuwende koelies en kaffers, uitlanders en andere
Britsche subjects stormen drukkerijwaarts om zich
te laven aan de bronnen van de Yellow-Press of
Argus.
Volgens deze volksvoorlichters kunnen er nog
een paar honderd Transvalers over zijn, want tot
die conclusie komt een ieder, die de getallen, in
hunne bulletins opgegeven, van af het begin van
den oorlog optelt.
Dat die coëfficiënten te groot moeten zijn komt
niet in het publiek verstand op. Zoover denkt men
niet door. De Argus zegt het en dus is het waar.
Het Boeren-geschutvuur is slecht, de granaten
springen niet, natuurlijk, doch in de Yellow-Press
van 2 Jan. staat, dat »een bom", die in Ladysmith
viel, alleen 8 officieren doodde of verwondde. Der
gelijke voorbeelden kan men bij dozijnen aanhalen.
Ze spreken zich zelf tegen.
Natuurlijk waren we erg verlangend uit Kaapstad
weg te komen en was het voor ons een groote
teleurstelling, dat de Fransche boot, waarmede we
besloten hadden een goed heenkomen te zoeken,
een week over den tijd binnen kwam.
Daar de Campana ongeveer een half uur ver in
zoo lag, was het noodzakelijk ons met een. stoom
bootje daarheen te laten breugen. Wij zouden af
varen bjj de clocktower. De Lange en ik zelf
hadden juist onze bagage aan boord gebracht en
achtten ons reeds veilig, toen er een Engelsche
kapitein met zjjne handlangers op mij los kwam
met de woorden >Are you Mr. de Lange (zjjt
gij mynheer De Lange?)
De man kon maar niet gelooven dat ik ^mijnbeer
De Lange" niet was cn wou me op stel en sprong
meenemen.
Nadat ik mijn naam op eenige brieveu-enveloppes
had laten zien, vroeg bjj of ik mr. De Lange kende,
wat ik bevestigend beantwoordde. Of hij hier was
wist ik natuurlijk niet. De Lange, die gedurende
deze conversatie achter mij stond, was in een mi
nimum van tijd verdwenen bij het hooren van zjjn
naam. Zoo'n stoombootje biedt echter slechts een
zeer beperkte ruimte aan om te vluchten en toen
dc kapitein het vaartuigje liet doorzoeken, werd
mijn vriend gevonden en weggevoerd. Hij had nog
juist tijd om mij toe te roepon Schrijf alles naar
Holland vóór hij met zijn bewakers tusschen een
troep lachende en gillende kleurlingen verdween.
Het geksto was, dat ik al zijn geld in bewaring
had en we in de agitatie van het oogenblik hieraan
geen van beidon dachten.
Toen De Lange weg was, verscheen de heer
