1900. N°. 32.
Donderdag 15 Maart.
87sle jaargang.
VERHURING
Gemeente-eigendommen
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Trijs per kwartaal, zoo binner als buiten Goes, 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 cent; met bjjblad 10 cent.
Inzending van advertentiën vóór 2 uren op den dag dep
uitgave.
De prijs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct.
Bjj directe opgaat' van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
Burgemeester en Wethouders van Goes zullen
op Zaterdag 24 Maart 1900, des voormiddags
te 10 uren, in het openbaar bij opbod trachten te
verhuren het
WOONHUIS wijk A no. 64",
bewoond geweest door weduwe SWARTde Fouw,
en wel voor één jaar, ingaande 1 April 1900.
De voorwaarden liggen ter lezing op de secretarie
van 's morgens 9 tot 's middags 2 uren, alwaar
tevens de sleutel der woning is te verkrijgen.
Goes, 14 Maart 1900.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
J. J. RAMONDT, 1. b.
De Secretaris,
VAN REIGERSBERG VERSLUIJS.
GOES, 14 Maart 1900.
Lord Salisbury beeft gisteren in het Engelsche
Hoogerhuis het volgende telegram van de
presidenten Steyn en Kruger, gedagteekend
Bloemfontein 5 Maart, voorgelezen
»Het bloed van duizenden, die door den oorlog
geleden hebben, en het vooruitzicht van het zede
lijke en stoffelijke verderf, dat Zuid-Afrika nu
dreigt, maken het voor beide oorlogvoerenden noo-
dig, zich kalm af te vragen waar zij om vechten.
Uit dien hoofde en met het oog op de beweringen
van verschillende Engelse he staatslieden, dat de
oorlog begonnen is met het bepaalde doel, het ge
zag der koningin in Zuid-Afrika te ondermijnen,
achten wjj het onzen plicht, plechtig te verklaren,
dat de oorlog alleen begonnen is als een maat
regel van verdediging tot vrijwaring van de bedreigde
onafhankelijkheid der Republiek als een souvereine
internationale staat, en alleen voortgezet wordt om
de onbetwiste onafhankelijkheid van beide repu
blieken als souvereine internationale staten te ver
krijgen en de verzekering te erlangen dat die onder
danen van de koningin, die met ons aan den oorlog
deelgenomen hebben, niet het minste leed zal weder
varen. Op deze voorwaarden alleen verlangen wij
den vrede hersteld te zien, terwijl er ons, indien
de Engelsche regeering besloten is de onafhanke
lijkheid der republieken te vernietigen, niets over
blijft dan op den ingeslagen weg te volharden,
vertrouwende dat God ons niet verlaten zal. Wij
hebben geaarzeld deze verklaring eerder af te leggen,
omdat wij vreesden dat, zoolang bet voordeel aan
onze zijde was en onze legermacht verdedigende
stellingen ver in de Britsche koloniën bezet hield,
een zoodanige verklaring het eergevoel van het
Engelsche volk zou kwetsen, maar nu het prestige
van het Britsche rijk door het gevangen nemen van
een onzer legers geacht mag worden hersteld te
zgn en nu wij daardoor gedwongen zijn geworden
andere stellingen, welke onze legers bezetten, prijs
te geven, is dat bezwaar opgeheven. Wij kunnen
(nu) niet langer aarzelen, de regeering en het volk
van Engeland tegenover de geheele beschaafde wereld
duidelijk uit te leggen, waarom wij vechten en op
welke voorwaarden wij bereid zij den vrede te her
stellen."
De strekking van dit telegram, zoo deelde Salis
bury mede, was hoofdzakelijk te vragen, of de En
gelsche regeering de onbetwiste onafhankelijkheid der
republieken als souvereine internationale staten wil er
kennen, en aan te bieden om op die voorwaarden
den oorlog te eindigen.
Het door de Engelsche regeering den 11 Maart
gegeven antwoord komt op het volgendeneer:
In het begin van October 1.1. heerschte er vrede
tusschen de koningin en de twee republieken onder
de conventies, welke toen golden. Er was een dis
cussie gevoerd tusschen de Engelsche en de Trans-
vaalsche regeering, waarvan het doel was, herstel
van zeer ernstige grieven, waaronder Engelsche
ingezetenen van Transvaal leden, te verkrijgen. In
den loop der onderhandelingen had Transvaal, bij
weten van de Engelsche regeering, aanzienlijke wa
peningen getroffen. De Engelsche regeering nam
dientengevolge maatregelen om te zorgen voor daar
mede overeenkomende versterkingen van de garni
zoenen te Kaapstad en Natal. Geen inbreuk op do
rechten, door de conventies gewaarborgd, had er
tot dusver van Engelsche zijde plaats gehad. Plot
seling verklaarde Transvaal, na een beleedigend ul
timatum gesteld te hebben, den oorlog en de Vrij
staat nam een gelijken stap. In voorziening van
deze handelingen had Transvaal vele jaren lang op
enorme schaal een militairen voorraad opgestapeld,
die alleen bestemd kon zijn om gebruikt te worden
tegen Engeland.
De presidenten maken eenige opmerkingen van
negatieven aard over de oogmerken van deze toe
rustingen. Wij achten het niet noodig de opgeworpen
kwestie te bespreken, maar het gevolg van die
toerustingen, met groote geheimzinnigheid bewerk
stelligd, is geweest, dat het rijk gedwongen is eon
inval het hoofd te bieden, die bet rijk een kost
baren oorlog en het verlies van duizenden kostbare
levens bezorgd heeft. Deze groote ramp is een
straf, die Engeland ondergaat omdat het in de laatste
jaren berust heeft in het bestaan van de republieken.
Mot het oog op het gebruik, dat de republieken
gemaakt hebben van de positie hun geschonken,
en de rampen, welke hun ongeprovoceerde aanval
het gebied der Koningin heeft toegebracht, kan de
Engelsche regeering op het telegram der presidenten
slechts antwoorden met te zeggen dat zi$ niet bereid
is, in onafhankelijkheid voor de een noch de andere
republiek toe te stemmen.
De leden van het Hoogerhuis juichten het ant
woord zeer toe.
In het Lagerhuis protesteerde Labouchere ertegen.
Het was niet alleen een misdaad, maar ook een fout.
Het antwoord was een onrecht en een schande voor
Engeland. Turkije had er evengoed op kunnen aan
dringen om Griekenland als een onaf hankelijk land
weg te vagen, omdat Griekenland Turkije beleedigd
en tot een oorlog gedwongen had.
Sir Wilfrid Lawson protesteerde ook tegen het
telegram. De oorlog zeide hij is langen tijd
een verdedigingsoorlog genoemd, maar nu vernemen
wjj, dat zijn doel is vernietiging van de onafhan
kelijkheid der twee republieken. Als dat het doel
is, dan is het een lafhartige en schandelijke daad.
(N. R. Ct.)
Men meldt uit den Haag
Nader vernemen wij, dat het telegram, waar
bij onze consul-generaal te Pretoria bericht heeft
gezonden van het verzoek der presidenten van de
Z.-A. Republieken om bemiddeling van Neder
land in den oorlog met Engeland, Zondagavond
laat bier aan het ministerie van buitenlandsche
zaken is ontvangen.
De minister van dat departement heeft er zoo
spoedig mogelijk zgn ambtgenooten mede in kennis
gesteld, waarop reeds Maandagmorgen de minister
raad in buitengewone vergadering is bijeengekomen
ter beraadslaging over deze gewichtige quaestie.
Blijkens het 81e jaarverslag van de Coöpera
tieve Voorschotvereeniging en Spaarbank te Goes, in
de vergadering van gisteravond uitgebracht, is in
het afgeloopen boekjaar het aantal leden gestegen
van 246 tot 256, met een gezamenlijk bedrag aan
gestorte aandcelen van f 18851,97 Va- Het reser
vefonds bedraagt f 10812,78. Het nieuwe boek
jaar vangt aan met een bedrag aan spaargel
den groot f 105385,86 1/2. Aan voorschotten
heeft de vereeniging f 129108,14 uitstaande. Aan
intressen ontving de Bank f 6562,96, terwgl zij'aan
intressen uitkeerde f 3456,71 Vt» zoodat eene zui
vere winst werd gemaakt van f 3106,241/3.
Hiervan wordt f611,89 1/3 gevoegd bij het reserve
fonds, terwijl 5 op het aandeelen-kapitaal zal
worden uitgekeerd en aaD de drie leden van het
bestuur voor hun arbeid eene som van f 1600 werd
toegekend. De gezamenlijke omzet der Bank be
droeg f 853099,33 Vi-
De volgens rooster aftredende commissarissen J.
A. van Heel en P. A. Pennings werden herkozen.
Men schrgft ons
De klacht wordt nog al eons geuit, dat goed
ontwikkelde arbeiders niet erg meor
geschikt zijn voor hun werk, dat ze te veeleischend
worden, hooger loon verlangen enz. Die ontevre
denheid schijnt vooral de oorzaak te zijn, dat som
mige werkgevers het volk maar zeer weinig willen
ontwikkelen, het slechts een minimum van kennis
willen toedeelen. Daar tegenover staan anderen,
die te recht beweren, dat hun beste arbeiders ook
do meest ontwikkelden zijn. Nu mag de veronder
stelling van te veeleischend niet vrg zijn van over
drijving, 't valt toch niet tegen te spreken, dat een
ontwikkeld mensch zich meer mensch gevoelt en
daarom ook een menschwaardig bestaan eischt.
Dewgl evenwel in het land der blinden éénoog
koning is, meenen velen al heel wat te zijn, als
ze boven hun medearbeiders uitblinken, en in
hun dagelijksche gesprekken loopen ze, te pas en
te onpas met hun meerdere geleerdheid te koop.
De waardeering hunner collega's prikkelt hen
en ze meenen het bijltje er wel bij neer te kunnen
leggen. Ongelukkig moeten velen dan weldra onder
vinden, dat ze zelfs nog niet eens kunnen voldoen
aan de eischen voor de minste rijks- of gemeente
betrekking, en de zoogenaamde knappe arbeiders
helpen nu het aantal vergrooten van hen, die in
de bestaande toestanden groote onbillijkheid zien
en de maatschappij willen helpen hervormen, 't Kan
daarom niet genoeg gezegd en herhaald worden,
dat een algemeene, betere ontwikkeling het deel
moet worden van iedereen, maar dat meerdere
kennis niet bepaald insluit dat handenarbeid iets
vernederends is, waarvan men zoo spoedig moge
lijk moet trachten af te komen.
Integendeel, een ontwikkeld arbeider of ambachts
man is een sieraad van zijn stand. Zg zijn het, 1
die op de maatschappelijke ladder gemakkelijk
eenige sporten hooger klimmen. Gepaste ontevre
denheid heeft hen naar middelen doen uitzien ter
verbetering hunner positie. Met prüzenswaardigen
ijver werken zulken zich er boven op en toonen
der wereld wat een ernstige wil vermag.
's-Gravenpolder. De volksleesbiblio
theek is Dinsdagavond gesloten. In dezen winter-
beeft de commissie 18 zittingen gehad voor 65
lezers, die 900 boeken gelezen hebben, variëerende
tusschen 61 en 35 per keer. Er is in den afge
loopen leescur8us ontvangen f 36,51, uitgegeven
f 18, zoodat het goed slot f 18,51 groot is, welk
bedrag het volgend leesjaar ten goede komt. Reeds
zijn weder vele boeken toegezegd de vraag naar
Transvaalsche lectuur was zeer groot, zoodat de
commissie besloot deze soort te vermeerderen en
duplicaten van geliefkoosde boeken aan te schaffen.
De Rijksmiddelen brachten in Febru
ari jl. op f 8.569.006.90 tegen f 8.265.344.62 in
Febr. 1899.
De opbrengst is over de eerste twee maanden
van 1900 f 17.792.831.02 1/9 tegen f 17.009.547,59 i/,
over de eerste twee maanden van 1899.
lerseke. In een druk bezochte meeting onder
leiding van den heer J. J. van der Peijl werd
Maandagavond besloten tot de oprichting van een
schietvereeniging lerseke's Weerbaarheid
Er traden 62 leden toe. In het bestuur, dat een
ontwerp-reglement zal opmaken, werden gekozen
de heeren J. J. van der Peijl, voorz., J. M. Bles,
vice-voorz., J. Steenblok, socr., E. de Jonge,
penningm. en G. Leijs, H. Snijder en M. van Es,
commissarissen.
Naar het Dagblad verneemt, zal na de afdoe
ning der Leerplichtwet, waarvoor men nog deze
week denkt noodig te hebben, met het afdeelings-
onderzoek van het wetsontwerp op de volks
huisvesting aangevangen worden.
Wegens ongesteldheid van het lid der Tweede
Kamer, mr. Kolkman, lid van de commissie van
voorbereiding voor de woningwet, was het sectie-
onderzoek, dat na de algemeene beraadslagingen
over het Leerplichtontwerp op de agenda stond,
uitgesteld.
Naar het Hbl. verneemt, komt bjj het depar
tement van Waterstaat in bewerking een wetsont
werp tot verzekering der zeevisschers
tegen ongevallen.
De heer K u y p e r heeft gisteren de verga
dering van de Tweede Kamer weder bijgewoond.
Ook de heer Tak van Poortvliet, die sedert
de terugkomst der Kamer na het winterreces af
wezig was, woonde nu weer de vergadering bjj.
Naar vernomen wordt is een der groote
woonhuizen, aan het einde van de Prinsengracht
in den Haag gelegen, eenige huizen voorbij het
gebouw >Pulchri Studio", door het Rijk gehuurd,
ten einde dat in te richten als Hof van arbitrage
en permanent bureau van de Vredescon
ferentie.
Alvorens de huur is afgesloten werd het gebouw
bezichtigd door den minister van buitenlandsche
zaken, den heor De Beaufort, en den gezant van
den Tsaar bij ons hof. De mogendheden, die tot
de uit de vredesconferentie voortgevloeide overeen
komsten zjjn toegetreden, zullen gezamenlijk de
kosten van inrichting, enz. dragen.
Tolen. Bij de Dinsdag gehouden verkiezing van
één lid d#r Prov. Staten zijn officiëel candidaat
gesteld de heeren G. B 0 1 i e r G z. Sr. te Scherpe-
nisse (anti-rev.) en C. A. H. W a g h t 0 to Tolen
(lib.). De stemming heeft 27 Maart plaats.
Te Middelburg werden bjj de gisteren ge
houden verkiezing candidaat gesteld de bh. H. P.
den Bouwmeester (lib.) en P. D i e 1 e m a n
(antir.)
Mej. Bevnen, hoofdverpleegster van het
Nederl. Roode Kruis bij de Boeren, is, blijkens door
de familie ontvangen berichten, reods geheel her
steld van de typheuse koortsen, die haar in Januari
ongeveer een maand onttrokken aan haar taak,
welke zij thans weer met nieuwen moed hervat heeft.
(N. R. Ct.)
De Belgische Minister heeft besloten de grens
gesloten te houden. Ook de quarantaine-stallen
blijven bestaan.
Een zuster van de eerste Nodcrland-
scho ambulance schrijft, dd. 14 Januari, uit
Pretoria aan hare ouders o. a.
Ik heb alle reden tot tevredenheid, want niet
tegenstaande hier overdrukke werkzaamheden zijn
de schrijfster is in de staatsmeisjesschool te
Pretoria van 's morgens half zes tot 's avonds
10 uurwe 50 gewonden hebben, die allon gehol
pen moeten worden en daar de Boeren gewend aan
de buitenlucht zjjn, moeten velen door ons naar
buiten gedragen worden, ben ik toch zoo gezond
als ooit. Wij zijn hier met ons drieën, een voor
'g nachts en twee des daags, en worden bijgestaan
door eene onderwijzeres. Ik doe mijn werk met
plezier, heb geen last van de warmte en kan uit
stekend met Boeren overweg.
De voeding is hier uitstekend, en dit is juist
zoo slecht bij Ladysmith. Het water ziet daar bruin,
bij operaties moet er een staan waaien om vliegen
te verjagen er heerscht veel typhus en dysenterie.
En nu iets over de patiënten, die hier Donder
dag aankwamen. Het was een troepje om bij te
huilen. Ik heb maar al te vaak last vau die zoo
bekende prop in de keel, wanneer ik die kalme
berusting zie van een forschen krachtigen man,
vader van 8 kinderen, wien beide oogen werden
uitgeschoten, en de tranen liepen mij langs dc
wangen toen hij na de godsdienstoefening (we lezen,
bidden en zingen 's morgens met alle patiënten)
voor de overwinning bad en vroeg of God 't licht
wou zijn voor zijn ziel. Een tweede patient, de
onderkaak geheel verbrijzeld een ander met ver
brijzelde armen en typhus en 0. a. een jongen van
15 jaar, stil uit huis weggeloopen om mede te vech
ten, met doorschoten djjbeen. Dus allen ernstig
gewonden. Vanavond kwam nog een Duitsch officier,
die een trap van een paard tegen zijn knie kreeg
en zijn knieschijf brak, en een Duitscbe zuster met
ontsteking aan beide ooren, die geopereerd moeten
worden.
Ik ben zoo eindigt zij door den directeur
van de Z. A. S. M. gevraagd mij na den oorlog
aan die maatschappij te willen verbinden.
De Velddag van don Ned. Chr. G e h.
O n t h. Bond, die den 2n Pinksterdag zal plaats
hebben, wordt gehouden op de prachtige buiten
plaats »De Hartekamp" van baron B. van Verschuer
te Heemstede bij Bennebroek. Er zullen door onder
scheidene sprekers toespraken worden gehouden,
terwijl het gezang wordt begeleid door twee geheel
onthouders-muziekcorpsen
Oorlog Transvaal.
Londen, 13 Maart. Roberts rapporteert, dat
French te middernacht twee heuvels, Bloemfontein
bestrykende, in bezit nam, na hevigen tegenstand.
Een broeder van President Stcijn is gevangen genomen.
En verder, dat hij 70 dooden en 320 gewonden
bad. De wonden waren ernstiger dan gewoonlijk,
omdat de Boeren ruim gebruik maken van uitzet-
bare kogels.
Deze berichten, gisteren door ons ontvangen, vin
den wij in de bladen van hedenochtend bevestigd.
Omtrent deze gebeurtenissen verneemt de Daily
News bet volgende uit Ventersvlei
Wij (de Engelscbon) verlieten Aasvogelkop Maan
dagmorgen, aanrukkende op Ventersvlei. Het leger
volgde de Kaalspruit. Roberts' hoofdkwartier was
gevestigd in een hoeve van den rechter Gregorowski.
Door den weg langs de Kaalspruit te volgen, ver
schalkte Roberts weer de Boeren, die er op reken
den dat de Engelschen den weg langs de Modder-
rivier zouden volgen, waar zij zich verschanst had
den. Wij vonden onderweg de boerenhoeven ver
laten en met de witte vlag er op. Overal duidden
rondslingerende voorwerpen een haastige vlucht aan.
Roberts had gestrenge bevelen gegeven om niets
aan te roeren.
Wij verwachten geen ernstigen tegenstand bij het
binnenrukken van Bloemfontein.
Intusschen vernam de Tempsdat de opstand van
de Afrikaanders te Londen hevige ongerustbëid
wekt. Zij hebben de twee Engelsche regimenten die
Kitchener had afgezonden, op 10 kilometer afstands
van de Aar verslagen.
De Daily Mail verneemt uit Lourenijo Marquez
De Boeren zeggen, dat de val van Mafeking vast
staat. Baden-Powell beproefde al zijn Kaffers weg
te zenden, maar de Boeren dreven ze terug. De
belegeraars bereiden oen eindbestorming voor. Vol
gons een bericht aan de Times uit Mafeking van
den 5en, is de toestand daar ijzingwekkend. Men
teert op paardenvleesch en brood van paardenvoer.
Het drinkwater is niet vrg meer van ziektekiemen
zoodat dysenterie, diphtheritis en typhus welig
tieren, terwijl isolatie ondoenlijk is. Het lijden van
de vrouwen en kinderen is vreeselijk. Eiken dag
komen vrouwen en kinderen om door don slechten
