1900. N°. 2.
Donderdag 4 Januari.
87sle jaargang.
naar
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prijs per kwartaal, zoo binner als buiten Goes, 1,75.
Afzonderlijke nommers 5 centmet bgblad 10 cent.
Inzending van advertentiën vóór 2 uren op den dag der
uitgave.
i:oi K m.
De prijs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct.
By directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald, 20 ct.
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 eent per regel.
BAÜiifcitWËKK.
Burgemeester en Wethouders van Goes zullen
op Zaterdag den 3 Februari 1900 des morgens te
10 uren in het Raadhuis aanbesteden
Het uitbaggeren van de Oostvest
te Goes.
De voorwaarden liggen in het Raadhuis ter in
zage en afschriften er van zjjn tegen f0,40 per
stuk aldaar verkrijgbaar.
Goes, den 2 Januari 1900.
Burgemeester en Wethouders van Goes,
WESSELINK.
De Secretaris,
VAN REIGERSBERG VERSLUIJS.
VEE-UITVOER
Ter kennis van belanghebbenden wordt gebracht,
dat de invoer van melkvee langs Selzaete
is geoorloofd en langs Clinge (station) is verboden
met ingang van 1 Jannari 1900.
Goes, 2 Januari 1900.
De Burgemeester van Goes,
WESSELINK.
i.
Wanneer we een terugblik slaan op wat op poli
tiek gebied buiten ons land gedurende het jaar 1899
heeft plaats gehad, wordt onwillekeurig het eerst
onze aandacht gevestigd op de vreeselijke menschen-
slachterij, die in het laatst der 19de eeuw nog kon
woeden. Het afgeloopen jaar, zoo bemoedigend aan
gevangen in het blijde vooruitzicht op de resultaten
der vredesconferentie, in de hofstad van ons land
gehouden, is geëindigd, terwijl een bloedige oorlog
in vollen gang is 1
Veel verwachting had men trouwens niet van
deze eerste poging om het oorlogvoeren tot de ge
schiedenis te doen bohooren. Het is zelfs de vraag,
of daardoor niet juist een reden tot ontevredenheid
te meer in de wereld is gebracht door de uitslui
ting van den Paus en van de Transvaalsche Repu
bliek tot deelname aan de conferentie. Het beste,
dat men van het manifest van den Russische» Czaar
nog hopen kan, is, zooals de N. li. Ct. opmerkt,
dat het de beteekenis heeft van eon nietig begin
van later meer welslagende pogingen om de steeds
toenemende krijgstoerustingen te beperken, den oor
log te voorkomen of te verzachten en, waar het
kan, alle politieke geschillen te beslechten door een
scheidsgerecht.
In de onderlinge verhouding der verschillende
groote mogendheden in Europa is niet veel ver
andering te bespeuren de werkelijke verhouding
is vrijwel dezelfde gebleven. Van het Drievou
dig Verbond, Duitschland-Oostenrijk-Italië, be
merkte men weinigDuitschland en Rusland ver
keerden op zulk een vriendschappelijken voet,
dat zelfs de Czaar een bezoek bracht te Berlijn
en ook Frankrijk toonde meermalen aan Rusland,
ja zelfs aan Duitschland de broederhand te willen
reiken. Alleen Engeland staat op het oogenblik
sterk geïsoleerd. De houding van Chamberlain
heeft by den Duitschen Keizer, die wel een bezoek
bracht aan zgn grootmoeder Victoria doch niet aan
Engeland als mogendheid, blijkbaar geen goedkeu
ring gevonden en zelfs in Amerika zijn in de laatste
dagen ondubbelzinnige blijken van sympathie voor
de Boeren, dus van antipathie tegen de Engelschen
geuit, en waar er op gewezen wordt dat eene plaats
op het Duivelseiland vacant is, laat men niet on
duidelijk doorschemeren door wien die plaats nu
zou kunnen worden ingenomen. Uiterlijk zijn echter
de betrekkingen vaü alle mogendheden tot Engeland
nog van vreedzamen aard.
In China wist Engeland met Rusland tot een
overeenkomst te geraken aangaande den aanleg
van spoorwegen, waardoor in dat gedeelte der we
reld ten eind kwam aan een strijd tusschen beider
belangen. Italië heeft zijn aanspraken op afstand
van grondgebied aan de Sanmoen-baai niet voort
gezet en stelde zich tevreden met eenige concessies.
In Oost-Azië is wel het belangrijkste verschijnsel
de toenadering tusschen China en Japan, ofschoon
nog niet is gebleken, dat die op genoegzaam hech
ten grondslag berust, om van duur te zgn.
Een dreigend gevaar voor de goede verstand
houding tusschen drie naijverige mogendheden ont
stond in en over den Samoa-archipel, doch door een
EngelschDuitschAmerikaansch verdrag werd het
uit den weg geruimd. Hot koningschap over die
eilanden werd afgeschaft en vervangen door een
bestuur derj vertegenwoordigers dier mogendheden.
De invloed der Amerikanen in den Grooten Oceaan
is door de aanhechting van een der Samoa-eilanden
versterktEngeland hoeft, misschien om later hier
of daar een beteren slag te slaan, eenige aanspra
ken opgegeven en Duitschlands handelsbelangen
hebben er de overhand behouden.
In deze enkele woorden is de staatkundige toe
stand in en buiten Europa gedurende 1899 in
grove trekken aangegeven. Gaan we thans nog
kort na den loop der gebeurtenissen in de ver
schillende landen afzonderlijk, dan blijkt, dat de
geschiedenis van het jaar 1899 in meer dan één
opzicht hoogst merkwaardig en wol geschikt is om
tot moedeloosheid te stemmen, ware hot niet, dat
ook menig lichtpunt de hoop op betere toestanden
levendig doet houden.
In Frankrijk, waar het groote Dreyfus-
drama word afgespeeld, zagen wij recht plegen
door toepassing van het schandelijkste onrecht, dat
de wereld wellicht ooit aanschouwde. Toch is het
lichtpunt ook hierin, dat de martelaar van het Dui-
vols-eiland thans weder te middon van de zijnen
leeft. Dit slot bevredigt, al is het niet volkomen,
maar er is iets in, waardoor men zeggen kanhet
is wellicht zoo het beste, omdat anders de strijd
tusschen het leger en het recht nog grooter omvang
had gekregen, en een andere uitslag den martelaar
het brooze leven had kunnen kosten, of een groote
inwendige beroering van het land teweeg had kun
nen brengen. Do Dreyfus-zaak beheerschte Frankrijk
het geheele jaar. Zij is het, die, na den dood van
Faure, Loubet tot president der Republiek verhief,
de betoogingen te Auteuil veroorzaakte, waarvan
een aantal arrestaties en processen het gevolg waren
en ook de aanleiding vormde tot den val van het
ministerie-Dupuy, dat tegen alle heerschende in
vloeden niet bestand bleek, en zoo kwam het, uit
zoo zeer uiteenloopende elementen bestaande Kabinet
Waldeck-Rousseau aan het bewind, waarvan echter
alle leden eenstemmig de verdediging der Republiek
voorstaan.
Do buitenlandsche politiek van Frankrijk is be
vredigend en de leiding daarvan is in de zeer
voorzichtige handen van minister Delcassé, die het
iedereen naar don zin tracht te maken.
Overigens traden de door en door bedorven
staatkundige en maatschappelyke instellingen van
Frankrijk in 1899 in het volle licht. Nauwelijks
ontsnapte het aan een misdadige poging tot om
verwerping van den bestaandsn regeeringsvorm,
ten bate van een nieuw koningschap, dat het
onherroepelijk aan de oppermacht van het leger
zou hebben overgegeven en de ontwikkeling der
verwaarloosde burgerlijke instellingen nog langer
zou hebben tegengehouden.
Van geen enkel volk van Romaanschen oorsprong
trouwens valt veel goeds te zeggen.
Spanje vertoont, zegt de N. R. Ct. terecht, het
ongelukkige beeld »van een uitgeput, teleurgesteld,
verslagen en berooid land, dat de kracht van geest
en van middelen mist om door ontwikkeling van
het land en door regeeringsbeleid te herwinnen,
wat het aan koloniaal grondgebied heeft verloren."
Tal van partgen overstelpen elkander met de bit
terste verwijten en onder dat alles winnen de
Republikeinen in macht, die zich o. a. uit in
weigering om belasting te betalen. Hoewel de
Regeering daartegen krachtig is opgetreden, is do
oppositie wel bedwongen, maar niet vernietigdzij
houdt verband met de algemeene ontevredenheid
over de hooge onkosten van oorlog en marine, die
tijdens den oorlog met Amerika werden gebillijkt,
doch die men nu met vele millioenen wil vermin
derd zien, waartegen echter een invloedrijke groep
van generaals en militair-gezinden zich verzet.
Betrekkingen met andere mogendheden heeft
Spanje op het oogenblik niet, zoodat gezegd mag
worden, dat het eens zoo machtige rijk daalde tot
een mogendheid van den derden rang. Spanje, het
ons reeds van vóór vier eeuwen als zoo machtig
bekende Spanje in liquidatie!
En Italië Het wist zich te handhaven in de
rij der staten. Zijne positie in het Drievoudig
Verbond bleef dezelfde. Met Frankrijk sloot het
een handelsverdrag. Het échec in het verre Oosten
schijnt het lijdzaam te dragen en het bepaalde zich
nu tot het bestuur en de ontwikkeling der kolonie
Eritrea. Maar inwendig blijven in Italië de treu
rigste sociale wanverhoudingen bestaan, als een ge
volg van eene geheel bedorven wetgeving en staats
bestuur. Overal daar een Augias-stal en niemand
bekwaam om dien te reinigen
Erkend moet evenwel worden, dat het ministerie-
Pelloux daartoe eene poging doet, en wol vindt wat
door generaal Pelloux wordt voorgesteld, niet steeds
iteun bij het parlement, maar als het ministerie
voet bij stuk houdt en flink don bezem hanteert,
dan mag waarschijnlijk in 1900 Italië eenige zuive
ring ondergaan, die het kwaad doet verdwijnen en
den bodem voor vruchtbare hervormingen geschikt
maakt. (Slot volgt.)
GOES, 8 Januari 1900.
Een circulaire van den Min. van Binnenland-
sche Zaken van den 14n Dec. behandelt maatregelen
met het oog op de mogelijkheid dat het p e s t -
gevaar ons land meer nadert. Zij gaat uit van
de veronderstelling, dat, wanneer onverhoopt ook
in Nederland een geval mocht voorkomen, de moge
lijkheid van uitbreiding van de ziekte niet uitge
sloten is. Dit geeft den Minister aanleiding er, voor
zooveel noodig, aan te herinneren, dat het voor
alle colleges en autoriteiten, wien het aangaat, plicht
is met al de hun ten dienste staande middelen, al
het mogelijke te doen tot afwending dier ziekte en
wanneer zij in ons land mocht verschijnen tot
wering harer uitbreiding en gevolgen. Hjj vertrouwt
dat de college» van Ged. Staten en de Commissa
rissen der Koningin hierop zullen toezien en be
paaldelijk ook werkzaam zullen zijn in die gevallen,
waar een dadelijk optreden volgens de wet mogelijk
en noodig is. De minister verzoekt hun de gemeente
besturen en de burgemeesters inzonderheid te wijzen
op het gewicht hunner taak ten deze en hun namens
den Minister een nauwgezette snelle en krachtige
toepassing van de wet van 4 Dec. 1872 (St.bl. no.
134) tot voorziening tegen besmettelijke ziekten,
welke op de pest van toepassing is verklaard, waar
noodig, aan te bevelen. Voorts brengt d» Minister
in herinnering op welke maatregelen het ter be
strijding der pest vooral aankomt.
Men schrijft aan de N. R. Ct.
Reeds meermalen is er, ook in dit blad, op gewezen,
dat de quarantainestallon aan de Belgische
grens broeinesten zijn van bemettelgke veeziekten.
Thans is dit op nieuw gebleken te Clinge. Daar is
in de zoogenaamde gezondheidsstallen eensklaps het
mond- en klauwzeer hevig uitgebroken. Den 15en
Dec. werden in die stallen ruim 70 schoone, Neder-
landsche koeien opgenomen. Deze dieren, op de
voornaamste Nederlandsche markten aangekocht,
werden na keuring zeer gezond bevonden. Pa6 acht
dagen zijn ze echter in die rgksstallen, waar toen
weken geleden ook het mond- en klauwzeer ge-
heerscht heeft, of de gezonde dieren werden treurig
en lusteloos en weldra is het grootste gedeelte zoo
zeer door de ziekte aangetast, dat zelf» de uier
aangestoken is en er weldra twee koeien bezwijken.
Do veoarts, met het gezondheidstoezicht belast,
geeft van dezen treurigen toestand kennis aan den
minister van landbouw en weldra komt het tele
grafisch boricht, dat al de koeien teruggezonden
moeten worden naar Nederland en wel langs den
zelfden weg, waarlangs zij gekomen waren.
De burgemeester van Nederlandsch Clinge wei
gert echter do zieke dieren door zijne gemeenten te
laten gaan en in Hulst wil natuurlijk niemand zijne
stallen beschikbaar stellen voor het besmette vee.
De veekooplui, ten einde raad, roepen de hulp
in van den heer F. van Brussel, landbouwer-volks
vertegenwoordiger, die in de Belgische Kamer steeds
aandringt om do grenzen te openen voor het Neder
landsche vee. Deze heer is aanstonds bereid, en aan
zijn persoonlijke tusschenkomst is het te danken,
dat nu van het ministerie bericht gekomen is, dat
al de dieren in de quarantainestallen mogen ver
toeven tot ze genezen zijn.
De veekooplui, die voor veel geld hunne dieren
op de Nederlandsche markten hebben aangekocht,
lijden door dit geval toch weer groote schade
want al genezen hunne koeien, ze zullen bij het
verlaten der «tallen veel aan waarde verloren hebben.
Daarenboven moeten de kooplui al de onkosten,
als voedering en verzorging in de quarantainestallen,
zelf betalen.
De burgemeesters van Bergen-op-Zoom en
Rilland-Bath hebben een vergadering uitgeschre
ven, in zake het aanleggen van een weg langs
den Scheldedam. (N. R. C.)
lerseke. In het jaar 1899 zijn op het telegraaf
kantoor alhier behandeld 12337 telegrammen,
waarvan 1959 verzonden en 10378 ontvangen.
Op de postspaarbank werd ingelegd
f 33146,34 '/a on teruggevraagd f 30133,57. Er
werden 56 nieuwe boekjes aangevraagd.
Bij kon. besluit is G. A. Vorsterman
van O ij e n hoofd der openbare lag»re school te
Aardenburg, benoemd tot ridder in de orde van
Oranje-Nassau.
Naar wij vernemen zullen van de ontwerpen
van de aanstaande zomerdienstregeling
op de sporen door het departement van wa
terstaat, by wjjze van proef, afdrukken voor be
langhebbenden verkrijgbaar worden gesteld, ten
einde hen in do gelegenheid te stellen opmerkin
gen tijdig vóór de definitieve vaststelling der dienst
regeling kenbaar te maken. NR. Ct.)
Ten| einde eenige regelmaat te brengen
in den gedesorganiseerden treinenloop, wordt
dezer dagen een ministerieel besluit verwacht,
waarbij eenige treinen op de baanvakken der H. IJ.
S. M. Amsterdamden HaagRotterdamHoek
van Holland en omgekeerd, voorloopig worden op
geheven.
Te vervullen is de betrekking van leer-
aar in de tuinbouw-architectuur aan
de afdeeling Tuinbouwschool der Rgkslandbouw-
school te Wageningen. Jaarwedde f800.
Zij, die voor deze betrekking in aanmerking wen-
schen te komen, gelieven zich vóór 15 Jan. 1900
aan te melden by den inspecteur van het middel
baar onderwijs F. B. Löhni» te 's-Gravenhage.
Uit Den Haag wordt aan de Ttlegr. geschre
ven.
Gij vraagt mij hoe onze regeering oor
deelt over het einde der eeuw en of zij, ge
lijk Duitschland, de nieuwe laat beginnen op 1
Januari a. s., en of ik zoo goed zou willen zijn,
daarnaar eens te informeeren en uw spoedig in te
lichten.
Uit de moest geloofwaardige en vertrouwbare
bron kan ik u antwoorden, zoo geloofwaardig en
vertrouwbaar alsof da minister van binnenlandsche
zaken zelf mij te woord had gestaan.
Het antwoord luidt
»Daar uit de bepaling van het tijdstip, waarop
de twintigste eeuw begint, naar de meening dezer
Regeering, geen enkele Regeeringsdaad voortvloeit
(zooals b. v. het slaan eener medaille of het in
richten eenor officiëelo plechtigheid, stelt de Re
geering ten opzichte der bepaling van dat tijdstip
zich geen partij."
Dus of de 19de eeuw gaat, en de 20ste begint,
overmorgen of overmorgen over 'n jaar, de Regee
ring als zoodanig is niet voornemens er notitie
van te nemen.
Bij de Zuid-Afrikaansche Ver
een i g i n g is tot heden ingekomen en ingeschre
ven tot een bedrag van f 887,312.
Het Roode Kruis ontving tot dusver in het ge
heel f168,966.
Wjj lezen in de Vaderlander
Koningin Victoria is het hoofd der epis-
kopaalsche Kerk Keizer Willem is het hoofd van
zijne evangelische landskerken Keizer Nico-
laat is het hoofd der orthodoxe Grieksche Kerk.
Wat belooft dat veel voor Christendom, voor
goede trouw on g e r e cht igheid! En waar
mede houden nu die Christelijke Majesteiten het
meest zich bezig? Met het beloeren en belagen
van elkander. Onafgebroken zijn zg er op uit, el-
kaór in de engte te drijven, afbreuk te doen, el
kander vóór te zijn, als er winst te behalen, macht
te veroveren valt. Hoeveel er geveinsd, geïntrigeerd,
gelogen wordt, om in dezen wedren de eerste te
worden en te blijven, zal later waarschijnlijk dui
delijker worden dan het nu is."
Uit Bern ontvangt de Züricher Post dit merk
waardige berichtDe Engelsche gezant heeft ver-
toogen gericht tot de Bondsregeering, wegens tal
rijke wervingen voor Transvaal. Men
heeft geconstateerd, dat in Wallis vele jongelieden
voor Engeland zijn aangeworven en naar Marseille
gebracht. Daar zeiden de ronselaars plotseling, dat
Engeland geen menschen meer noodig hadzij
konden echter tegen oen hooger handgeld naar
Transvaal gaan. Daar de meesten zonder middelen
waren, bleef hun niets over dan toe te geven. Op
die manier moeten reeds meer dan honderd Zwitsers
met hetzelfde Fransche schip naar Delagoa-baai
zijn vertrokken. Het onderzoek dat de Bondsregee
ring instelt zal, naar de gezant hoopt, de zaak
ophelderen.
Op vele plaatsen worden nu journalisten
scholen opgericht. Parijs beeft het voorbeeld
gegeven, daarop volgde Berlgn en nu wordt er te
Madrid een opgericht, die 1 Februari al geopend
wordt.
Onder het hoofd Britsche overwin
ningen, schrijft het Handelsblad
»Waarom zouden we maar niet altjjd spreken
van »Britsche overwinningen
Een lezer verweet ons gisteren dat we den En
gelschen geen overwinning gunnen. We hebben
geantwoord dat we hun er vele toowenschen van
de soort, die ze al hebben behaald die van French
inbegrepen. fMen zie onder de rubriek Transvaal.)
Want dat is weër net zoo'n overwinning als de
vorige. Het verslag van generaal French, waarop
het departement van oorlog op zijn minst twaalf
uur heeft ^gestudeerd" voor het voor openbaar,
making geschikt was, is door dc redigeerkunst dcc