1898. N°. 130.
Donderdag 3 November.
85ste jaargang.
De u.tgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrjjdagavoiad,
uitgezonderd op feestdagen.
PrjjB per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75,
Afzonderlijke nommer» 5 centmet bjjblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen es Advertentiëa voor dit blad
aangenomen bjj de heeren Nijgh Van Ditmae te Rotterdam en versier
bg alle Boekverkoopera e* Brievengaarders.
Db prjjs der gewone advertentiön is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ets
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweijjks- en doodberichten en de daarop betrekking hobbenda
dankbetuigingen worden van 110 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald 20 ct
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent p« regel.
Innendlas vab advertentie» vAflï 9 oren «9 den dag der uitgave.
GOES, 2 Novemb:r 1898.
De St.-ct bevat de statuten van de erkende
vereniging Af deeling Goes van der Ohriste-
Jjjken werkmansbond voor Zuid- en Noord-Beveland,
te Goes.
De vereeniging is aangegaan voor den tjjd van
29 jaren, te rekenen van den dag der oprichting,
3 Juni 1898.
De vereeniging stelt zich ten doela bjj de le'ieo
het besef levendig te houden dat gehoorzaamheid
aan Gods Woord da oplossing bevat van alle sociale
vraagstukken b den leden een pensioen en hunne
weduwen eene ondersteuning, alsmede bjj overladen
van de leden aan hunne nabestaanden of rechtver
krijgenden eene uitkeering te verschaft'»n.
Zjj tracht dit doel te bereiken door a samen
komsten te houden ter bespreking van onderwerpen
van Christeljjk sccialen, Christelijk historischen en
Christeljjk letteikuodigen aard b. vorming van een
begrafenisfondsc. vorming van een fonds tot uit
keering van pensioen d. voiming van een fonds
tot ondersteuning van weduwen.
Dj geldmiddelen der vereeniging bestaan uit con-
tiibuiëa van leden en donateurs, elfstellingen, le
gatee, geschenken en toevallige baten. De contribu
tie der leden bedraagt vjjf cents per jiar.
De vergadering van de Afd. Hein-
ken s z a nd dar Maatschappij tot bevordering van
Landbouw en Veeteelt in Z «eland, gisteren
in de Prins van Orar je" alhier gehouden, was niet
druk bezocht. Böhalve negen leden van het Bestuur
waren slechts 23 gewone leden aanwezig.
Na lezing en goedkeuring van de notulen der
vorige vergadering had, wegens periodieke aftreding
der heeren C. Zuidweg en M. de BoJcx, ean verkie
zing plaats van bestuursleden. Bride aftredenden
Werden met 27 van de 30 stemmen herkozen en
namen onder dankbetuiging hunne herbenoeming aan,
terwjjl in de vacature-Labrjjn werd voorzien door
de benoeming van dhr. J Elenbaas, die na twee
vrjje stemmingen in herstemming kwam met dli\
H. A. Haoken. De benoemde verkieeg 18 stemmen,
terwjjl op laatstgenoemd 15 stemman werden uit
gebracht. Ook bij nam de benoeming aan. Verbol
gens werd door dhr. Zuidwegals afgevaardigde
naar de Hootdbestuurs-vergadering vet slag gegeven
van het vei handelde in die vergadering, waaraan wg
het volgende ontleemn.
Aan het tweede fx>men voor boefsmid in Janijl.
gehouden namen 37 kandidaten deal, waarvan er
30 slaagden, zoodat in geheel Zeeland nu 91 gediplo-
neerde hoefsmeden zjjn. M»t het oog op de wecsche-
ljjkheid weder een nieuwen cursus te openen, zouden
pogingen worden gedaan om van het Rjjk en de
provincie daarvoor subsidie te ontvaDgen.
De verschillende afJeelingen zjja gehoord over de
vraag of het gewenscht is gedwongen keuring van
dekhengsten in te voeren met vjibod van het ge
bruik der afgekeurde.
Hieruit is gebleken dat 125 leden deze vraag be
vestigend en 93 ontkennend hebben beantwoord, ter
wjjl in de Horidbcstuurs-vergadering 12 leden zich
er bjj neerlegden en 6 er op aandroegen. De Voor
zitter dhr. I. Q. J. Kakeb-eke, voegde hieraan toe,
dat, als deze maatregel niet werd ingevoerd, door
het Rgk geen subsidie meer worit verleend.
Nog werd medegedeeld, dat de wenscheljjkheid
is uitgesproken in Zeeland een proef hoeve op te
richten en dat vermoedeljjk eon volgend jaar een
zuivel-consulent voor Zeeland zal worden aange
steld.
Voor dit verslag werd den afgevaardigde de dank
der vergadering toegebracht.
Naar aanleiding van de te behaidelen punten op
de a. s. Hootdbe8tuar8-vergadering deelde de Voor
zitter mede dat van Ged. Staten bericht is ontvan
gen dat aan een cursus voor hoefbeslag gedurende
twee achtereenvolgende jaren een subsidie zal wor
den verleend van f 700 vanwege de Provincie, ter
wjjl door het Rjjk f600 zal worden bijgedragen,
zoodat een tweede cursus weder is verzekerd.
Ean nieuw reglement is ingediend op de hengsten-
keuringen, ten doel hebbende het provinciaal- en
het rjjks-reglemeat tot óéi te vereenigen. Als pre-
miëa voor hengsten zulleu worden uitgeloofd f 100
all aanhoudsprjji en f400 als prjjs voor hengaten
van minstens 21/2 jaar en thuis behoorende in de
provincie Zeeland en van 1 1000 voor buitenlandsche
hengsten.
Eenige leden bejammerden het, dat alleen buiten
landsche, en ook niet inlandsche naar dezen prjjs
kunnen mededingen, daar toch in dezen de concur
rentie diende geljjk gesteld te worden. AU reden
daarvoor werd echter aangegeven, dat de bedoeling
van dezen maatregel is het paardenras te verbeteren
door invoer van vreemde hengsten, daar in ons land
tn vooral in Zeeland te weinig goede fokhengsten
aanwezig zjjn. Men achtte het billjjk, dien prjjs zoo
hoog te nemen, omdat de kosten van stalling onder
houd, vervoer enz. voor een vreemde vrjj groot zjjn.
Bij geringeren prijs zouden weinigen lust gevoelen
een vreemden hengst in te voeren.
Ean groot bezwaar werd het door velen ook ge
acht dat voor bekroonde hengsten een vaste stand
plaats wordt aangewezen. Men wilde die vrjjgelaten
zien, wat ook van invloed zou zjja op den lust tot
aankoop van goede hengsten. Tegen dit bezwaar
werd ingebracht, dat de bedoeling van dien maat
regel is de hengsten daar te brengen, waar ze het
meest noodig big ken om het paardenras te verbete
ren ea dus gehandeld wordt naar de behoefte van
het algemeen. Hierbjj komt nog dat de kjurings-
commissie geen noodriooze verplaatsingen zal doen
en dat vóór de keuring wordt medegedeeld waar
de bekroonde hengst zal gestationeerd worden. Wie
daarmede geen genoegen neemt, kan buiten mede
dinging big ven. Intusschen zullen pogingen worden
gedaan om hierin verandering te brengen, zoo die
gewenecht bljjkt.
Verder dselda da Voorzitter urnde, dat door twee
landbjuwleerarep, Kroese van Amsterdam en Leen
houts van Koufekerke, het aanbod is gedaan belange
loos in de Afd e9n lezing te komen houden over
zuivelbereiding. Dit aanbod werd dankbaar aange
nomen, terwjjl de Voorzitter eventueel tot trouwe
opkomst aanspoorde.
Vervolgens werd mededeeling gedaan van een
schrijven van de fi ma Thompson fy Co. te Assen,
omtrent het voederen der varkens met vischmeel,
waardoor het spek zoo goed als onbruikbaar en dus
zoowal voor ixport als voor eigen gebruik waarde
loos wordt. De Voorzitter raadde dan ook ten sterkste
aan dit voedsel niet te koopen.
Op de Hoofdböstuursvergadering zullen tevens ter
sprake gebracht worden de wenscheljjkheid tot het
verkrjjgen eent-r bo'erwet en een schrjjven van de
Staat8-eominisBie tot bestrijding van tuberculose onder
het ruüdvee. Deze commissie wenscht een antwoord op
de vraag, wat bekend is omtrent het voorkomen der
parelziekte in het gebied der Maatschappg en cf
men bereid is tuberculine-proeven te doen nemen.
Een paar aanwezigen stelden hun vee daarvoor be
schikbaar, onder voorwaarde dat daaruit voort
vloeiende schade door het, Rgk wordt vergoed.
Nog deelde de Voorzitter mede dat door het be-
stuar dar Afd. pogingen zjjn gedaan om van de Mg.
tot Expl. van Staatsspoorwegen gunstiger voorwaarden
te vtrkrijgan voor het vervoer van pulpeechter
zonder bevredigenden uilslag. De door de Mij. ge
stelde voorwaarden tot vermindering van vracht
prijs zij a zoo bezwarend dat de Voorzitter meende
daaraan niet te kunnen voldoen.
Door een der aanwezigen werd geklaagd over
het gering aantal waggons voor het vervoer van
suikerpeeëa. Ook dit punt zal in de vergadering
van het Hoofdbestuur ter sprake gebracht worden,
in het vertrouwen dat de tnsschenkomst van den
Voorzitter van het Hoofdbestuur, Mr. P. C. J.
Hennequin, ivm als verleden jaar, baten zal.
Aisnu werden de diploma's uitgereikt aan de ge
slaagde hoefsmeden A. Wondergem te Kruiningen,
M. Adriaanse te Goes, M. v. d. Weele te Wilhel-
minadorp en G. Slabbekoorn te Oud-Sabbinge.
De laatste dankte het bestuur voor het genoten
onderwijs, terwjjl de Voorzitter hen geluk wenschte
met het behaalde succes en hun toewenschte, dat
zjj zelf daarvan genoegen en voordeel mogen heb
ben en bjj hoopte dat de landbouwers zullen prcfi-
teeren van hunne verkregen bekwaamheden.
Ten slotte werd door een der leden de vraag
gedaan of er ook toezicht bestaat op het ingevoerd,
zoowel als op het inlandsch meel. Een gedecideerd
antwoord kon daarop niet worden gegeven, doch
een onderzoek werd toegezegd.
Na de gebruikelijke verloting van voorwerpen,
op het landbouwbedrijf betrekking hebbende, werd
de vergadering, onder dankbetuiging voor de op
komst, gesloten.
Met ingang van 1 Febr. a. s. wordt de com
mies der telegrafie J. H. Marsman alhier ver
plaatst naar Zwolle, waar voor den dienst onlangs
een Hlijhes-toestel is geplaatst.
Te Breda slaagde voor het tximan als apo
thekers-assistente mej. 0. Steuvoer
van Driewegen.
Kattendijke. Maandagmiddag had alhier de
jaarljjksche uitreiking van de prjjzan voor getrouw
schoolbezoek plaats. De burgemeester, de heer L. M.
van Campen, schonk aan 26 leerlingen, die van 1
November 1897 tot 1 November 1898 het minst
de school hadden verzuimd, keurige boekwerkjes.
Sedert de heer Van Camp an begonnen is met het
getrouw schoolbeboek te beloonen, kan er op voor
uitgang in het geregeld bezoeken der school worden
gewezen.
De hier Van Campen had juist dezen dag voor
de uitreiking «ekozen, wjjl de heer Lruijsse, hoofd
der school alhier, dien dag, na 48 jaren bjj het
onderwjjs, waarvan b£na 36 jaar onafgebroken op
het dorp Kattendgke werkzaam te zjjn geweest, op
zjjn verzoek eervol ontslag uit zijne betrekking ver
kreeg en het dus de laatste middag was, waarop
hg les gaf.
Ofschoon de heer Krujjsse gaarne had gezien, dat
deze dag onopgemerkt zou zjja voorbijgegaan, bleek
het, dat de burgemeester er anders over had ge
dacht. Deze had rich met een der wethouders, al de
leden van dan Riad, den arrondissements school
opziener, het hoofd der school te Wilhelminadorp,
het nieuw benoemd hoofd der school den heer A.
Arnoldi, in de school vereenigd. Na de uitreiking
sprak de heer Van Campen in treffende woorden den
heer Kruijsse toe, dankte hem voor al het goede, dat
hfl voor 't onderwjjs in Kattendjjke gedaan had en
wenschte hem na een welbesteed leven een welver
diende rust toe. Ook nam de burgemeester de ge
legenheid te baat ona den heer Arnoldi aan de leer
lingen voor te stellen en hem toe te wenschen, een
aantal jaren tot nut voor de Kattendjiksche jeugd
werkzaam te zjja.
Na don burgemeester voerden nog het woord de
arrondissemente-schoolopziener, het hoofd der school
te Wilhelminadorp en de heer Arnoldi. Uit eene
comm'ssie van de ingezetenen werd den heer Krngsse
bjj monde van den heer I. J. E. Fricus, onderwjjzer
te Kattendjjke, namens eenige ingezetenen, oud-leer
lingen en leerlingen een prachtige groen marmeren
pendule met candelabres aangeboden. Eenige dagen
te voren was hem van den predikant en diecs echt-
genoote eveneens een keurig geschenk aangeboden,
terwijl ook eenige intieme vrienden hem een prach
tig cadeau vereerden.
Diep aangedaan was de heer Krujjsse bjj het zien
van zoovele hijjken van belan stolling. In gepaBte
bewoordingen dankte hg den burgemeester en al de
verschillende sprekers voor de goede woorden iofc
hem gesproken, en beval zich bjj voortduring in
aller herinnering aan
Nadat de beer Kruijsse afscheid bad genomen van
zjjn leerlingen en de hier Arnoldi zich aan zjjn
nieuwe leerlingen had voorgesteld, werden door de
kinderen eenige toepasselijke liederen gezongen. Na
nog eenige oogenbhkken van gezelbg sauaenzpn,
waarbjj de beste w-mschen voor het afgetreden hoofd
werden g-uit, werd door allen van hem een harte-
ijjk afscheid genomen.
Door het hoofdbestuur der Schippeisvereeni-
ging Schutte va jr" is e?n adres verzonden aan den
Minister van Waterstaat: om maatrfg9len te nemen,
dat worde overgegaan tot verbreeding van de buiten
haven te Hansweerd.
Men meldt uit Deventer:
De toestand van mr. A. van Delden werd
gisteren iets gunstiger genoemd, doordien de patiëit
uit ziGh zelf om eenig voedsel had gevraagd. De
nachten worden rustig doorgebracht. NR. Cl.)
Bljjkecs een telegram van den gouverneu"-
generaal van Nederlandech-Indie van 1 d'>zer wordt
de gouvernemects-k 0 f f i e 0 o g 8 t op Java voor
dit jaar thans geraamd op 96,000 pikols. (Stct.)
Wissenkerke. Op de jl. Maandag in het café
»de Kroon" gehouden vergadering der af deel ing
Noord-Beveland van de Maatschappij tot bevor
dering van Landbouw en Veeteelt in Zieland" wer
den doer de heeren Tazelaar en Biorens, afgevaar
digden, verslagen uitgebracht van het verhandelde
in de hoofdbestuarvergadaring dit jaar te Tüolen
gehouden.
Voorts werd behandeld ean ontwarp-reglement
betreflende de paardenkeuringen van wege
de Maatschappg.
Gewezen werd op het bezwarende van het voor
schrift dat, om in aanmerking te kunnen komen
voor de premie van f 1000, de houder z;ch moest
laten welgevallen de aanwjjzing van de standplaats
van den bekroonden hengst.
Na bespreking kwam men tot de slotsom dat,
al bevorderde de voorgestelde regeling nu wel niet
het aankoopen van hengsten voor eigen rekening en
al zullen daardoor de hooge premies wel 't meeBt
in de zakken van vreemdelingen terecht komen,
niettemin het doelverbetering van het paardenras
en dientengevolge verhooging der waarde van de
gekweekte veulens, toch wordt bereikt. Ea dat was,
volgens aller meening, de hoofdzaak 1
Nog ward 0. m. lecture gedaan van een aan de
Rogeering gericht adres tot aansporing van in be
handelingneming e atdoening van de boter wet,
van eene waarschuwing tegsn hst gebruik van visch
meel voor vee oeder en werd medegedeeld, dat weör
een subsidie is toegestaan voor cursussen in hoef
beslag, zoodat eventueele liefhebbers in deze afdee
ling ook weer in de gelegenheid zullen zjjn daar
aan deel te nemen en dat 't volgend jaar, bjj den
landbouwer W. du Claux, een proefveld voor mos
terdzaad zal worden aangelegd.
Ten' slotte werd naar aanleiding der voorgelezen
agenda van te behandelen punten bjj het hoofd
bestuur, nog besproken het daarop voorkomend
punt: verzekering der arbeiders tegen ongelukken."
Nadat de vergadering was ingelicht, dat eene
dergeljjke verzekering den landbouwer slechts zoude
te staan komen op ongeveer een kwart percent der
Jaarlgks verwerkte dagloonen, kwam men algemeen
tot de conclusie, dat dan het geldeljjk bezwaar geen
beletsel behoefde te zjjn.
Het hoofdbestuur van de »Nederl. Maatschappg
ter bevordering der Geneeskunst" deelt in het lijd-
schrift der Maatschappij mede, dat het een adres
van hulde aan H. M. de Koningin-Mo e-
der verzonden heeft, wegens het besiait om het
Haar aangeboden nationaal huldebljjk dienstbaar te
maken aan de oprichting van een volks-sanatorium
voor longljjders.
Tjjdans de inhaldigingsfeesten te 's-Gravenhage
was aan de g«neesheeren verzocht een distinctief te
dragen (wit strikje met rood krnis op wit veld).
Dr. Broes van Heeckeren wjjst nu in het Medisch
Weekblad op de wenscheljjkheid dat geneeshee-
r e n ook in gewone tjjden zulk een onderschei-
dingBteeken dragen, opdat ieder, die bnn hulp
ou middellijk noodig beeft, hen kan herkennen.
Dr. Broes zou als teeken voorstellen in bet
knoopsgat een matzilveren knoop met een rood kruis
er op. Iedereen zou dadeljjk weten wat zulks te
beduiden heeft
Naar wg vernamen, zal de Maatschappg tot
exploitatie van Staatsspoorwegen een nieuw ta
rief voor stopplaatsen invoereD, met prjjzen
berekend overeenkomstig de werkeljjke afstanden.
(N. R. Ct.)
Werd het tot nu toe aan de keus van de
officieren en minderen, dienende aan boord der oorlogs
schepen overgelaten, de godsdienstoefenin
gen, die ter reede of ia zee gehouden werden, al
of niet bjj te wmen, tha'S is in beginsel aange
nomen, dat de kerk aan boord door allen zal
worden bezocht, met uitzondering van heü, die door
ziekte of eenige dienstverrichting verhinderd zjjn.
Alleen hg, die gemotiveerde bezwaren heeft, zal
hiervan vrjjgnsteld worden. Waar het mogeljjk is,
zullen gebed en leerrede van psalmgezang vergezeld
gaan. (Tel
Ia Nederland, van ouds b kend om zjjne lief
dadigheid, wordt ter verzorging van de armon
onder allerlei vormer, zegt men, vier millioen gegeven.
Maar in datzelfde Nederland werd voor sterkedrank
betaald 26 millioen aan belasting, vertegenwoordi
gende een kapitaal van 80 millioen dat aan alcohol
werd uitgegeven.
Dit cjjfer is met richt ontrustend, maar het cijfer
voor de armenzorg zal zeker veel grooW zjjn, indien
men er bjj kon rekenen, wat buiten de verschillende
officiërie armbesturen aan de armen gegeven wordt.
Dit cjjfer is echter zelfs niet bjj benadering te
geven. VI. Ct)
De bedrijfsbelasting bracht volgens hi t
Vaderland op in 1894/95 de som van f4.878 451,
in 1895/96 f4.950.904 en in 1896/97 f 5.175.940.
Het cjjfer over 1897/98 is nog niet volledig bekend,
maar de maandstaten toonen een niet on belan gvjjke
etpging aan.
Ook het getal aanslagen was stggende: 229 895,
240.555, 248,708.
De vermogensbelasting ging mede voor
uit1893/94 f 6.922.967; 1894,95 f 6.866.006;
1895196 i 6 994.693; 1896/97 f 7 028.014 en 1897/98
f 7.058.796. Het vermogen bedropg in duizenden
guldens in de laatste vier jaren 5.408 072, 5.463.635,
5.498.708 en 5.515.630. Dat de inkomsten uit ver
mogen tevens zjjn toegsnomen, volgt hieruit niet.
Als bewjjs hoezeer de Porfcugeesche regeering
op prjjs stelt de hulde van Nederland aan
Portugal gebracht tjjdens de Vasco da Gama-
feesten te Lissabon, door de aanbieding van den
gouden krans en het album aan Z. M. den Koning
door den kolonel De Groot, commandant van Hr.
Ms. Evertsen, kan dienen, dat blijkens een telegra-
phisch bericht uit Lissabon het Z. M. den Koning
heeft behaagd de eereleden van de Vasco da Grama-
commi8sie, Z.Ex mr. W. H. de Beaufort, Minister
van Buitenlandsche Zaken, en Z.Ex. jhr. J. A Röftl,
Minister van Marine, te benoemen tot Grootkruis
in de orde van Vi'a Vicosa en Z Ex. J. T. Cr<-
mer, Minister van Koloniën, tot Grootkruis in de
CariitUBorde.