1898. N°. 126.
Dinsdag 25 October.
85sle jaargang.
NATIONALE MILITIE
MILITAIR ONDERWIJS.
E9ü andere bedenking was: hoe moeten de staats
zaken gun gedurende de large afwezigheid des
Keizers Het antwoord op deze vraag is gegeven,
doordat de groot-hertog van Baden is aangewezen
oir, zoo er tjjdens de reis iets met den Keizer mocht
gebeuren, het regentschap over het Duitsche Rjjk
op z'ch te nemen. De ontdekking van het comp'ot
te Alexatdrië heeft de gedachte opgewekt, dat hem
eenig ongeluk zou kunnen overkomen en daarom
achtte men het noodig een plaatsvervanger voor hem
aan te wjjzen.
De mitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjjs per kwartaal, zoo binnen als buiten does, f 1,75.
Afconderljjke ncmmers 5 centmet bjjblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Adtertentiëa voor dit blad
aangenomen bjj de boeren Nij&'H Van Ditmab te Botterdam en vorder
bg alle Boekverkoopers en Brievengaarders.
Aanvrage
van aiverteutÜ'a 9 uren of den das der uitfave.
Dt. prjjs der gewone advertentiön i8 van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ets.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, hnwelfjkc- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet moer dan 4 regels beslaande en contant betaald 20 ct
Aanvragen om ea vermelding van liefdegaven 5 cent pc*
G0ESCHË
Voor de tweede maal wordt bekeud gemaakt dat de
LOTING
VOOE DE
VOOR DEZE GEMEENTE
door den heer Commissaris der Koningin is bepaald op DON
DERDAG den 8 Novembir 1898, des voormildags te negen uren,
te Goes, en dat die zal plaats hebben in de ZAAL BOVEN
DE KOOPMANSBEURS
Da militieplichtigen worden opgeroepen ten gestelden dage,
ure en plaatse daarbij tegenwoordig te zijn, ea redenen van
vrijstelling hebbende wegens broederdiantt of als eenige wettige
■oon, cp Maandag 31 October a. s., des voormiddags tusschen
9 en 12 uren, ter Secretarie der gemeente daarvan opgaaf te
doen, teneinde intijds de bewijzen en getuigschriften tot vrij
stelling te kuDuea aanvrag n en opmaken.
Goes, den 21 October 1898
Burgemeester en Wethouders van Goes,
W ESSELIN K.
l>e Secretaris,
VAN REIGERSBERG VERSLUIJS.
Dn oefeningna van bat voorbereidend militair onderwijn zullen,
te beginnen met WOENSDAG 26 OCTOBER 1898, worden
gehouden iederen WOENSDAG en ZATERDAG des avonds
van 7 tot 9'/a ure in het gebouw van de voormalige weverij
te Goes
Goe», 22 October 1898.
De Burgemeester van Go°s,
WESSELINK.
Wekelijksch algemeen overzicht.
Morgen komt de Fransche Kamer weder bijeen.
Te oordeelen naar hetgeen we reedB lazen omtrent
dt gezindheid der leden laat het zich aanzien, dat
htt er warm zal toegaan. Niet minder dan twintig
interpellaties over de DreyfaB-zaak zjjn aangekondigd.
De tegenstanders van het ministerie Brisson sohjjnen
er vast op te rekenen, dat de Kamer een votum
van wantrouwen en alkeuring zal aannemen om
langs dien weg het Kabinet tot aftreden te dwingen.
Dat Briieon nibt de gewilde man is bleek nog on-
lings, toen hg door het grauw op da openbare straat
ward uitgejouwd. Da vrienden van Drryfas veroor-
deeleu zjjn houding als weifelend en beschuldigen
hem van gebrek aan energie en van "te groote toe
gefelijkheid, terwjjl de tegenstanders der herziening
hem verwjjten het vadarland te hebben blootgesteld
aan onberekenbare gevaren. Ook de besluiten in den
joagst gehouden ministerraad, waarbjj verschoidene
rechterljjke en prefectorale benoemingen zjjn gedaan,
heeft ontevredenheid gewekt, omdat velen door het
ministerie op non-activiteit g-steld zjjn en door
aanhangers van BriBSon zjjn vervangen. Deze wijzi
gingen zjjn vooral niet naar den zin der gematigds
jR>publikeiuen. De positie van Brisson is dns niet
rooskleurig, doch van dien aard, dat bjj, volgens
geruchten, spoedig na de opening der Kamer zal
aftreden. Volgens de Matin hoeft bjj aan zjjn mede-
ministers te kennen gegeven, dat hjj zich om ge
zondheidsredenen van de rageering zal moeten terug
trekken en nasr rust verlangt.
Er zjjn echter weer andere geruchten, die het
heengaan van Brisson beslist tegenspreken, tenzjj de
Xamer een motie van afkeuring in zgn beleid mocht
aannemen. Brisson, die de kracht van dit ministerie
ui maakt, is er de man niet naar om niet tot het
«inde vol te houden, getuige de wjjze, waarop hjj
da revisie-aanvraag heeft doorgedreven. We moeten
dus afwacht in wat de Kamer brengen zal.
Da vredesonderhandelingen te Parjjs worden lang
zaam, maar daarom niet zeker, voortgezet. Nog steeds
kunnen Spanje en Amerika het niet eens worden
over de toekomst van Cuba. De Spaansche gevol
machtigden stelden voor dat Amerika officii 1 de
souvereiniteit over dien twistappol zou aanvaarden.
De Amerikaanschs hadden echter in last de aange
boden souvereiniteit. cnvoorv a\rdeljjk af te wjjzen.
Zjj erkenden dat, de toestand onhoudbaar is, wjjler
op het oogenblik feiteljjk anarchie heerseht, waaraan
zoo spoedig mogeljjk een eind moet gemaakt worden
en ondanks hun beweren, dat zjj geen macht over
Cuba wilden uitoefener, verklaarden zjj ook zonder
lOHvereine rechten, zich verpl cht te achten de orde
op het eiland te herstellen en normale to?standen
in het leven te roepen. Na deze verklaring beweir-
den de Spainschen dat dit toch op souvereiniteit
20U uitloopen, doch de Amerikanen bleven volhou
den, dat zjj daarop volstrekt geen plan hebben.
K De Cubaansche schuld quaestie vormde daarna het
onderwerp van langdurige besprekingen. De gevol
machtigden van de Vereenigde Staten weigerden elk
aandeel in de Cubaansche schuld over te nemen. Zjj
meenden dat die schuld hoofdzakelgk het gevolg is
▼an de pogingen van Spanje om de Cabanen te
onderwerpen en opstand tegen Amerika te voeren.
Bovendien is de eisch, dat Amerika de schuld geheel
of gedeelteljjk zal overnemen, volkomen in slrjjd
met de vcorloopiga vredesvoorwaarden, waai ia be
paald wordt, dat de Spanjaarden Cuba onvooiwaar-
deljjk zullen prjjs geven.
Toch sehjjnt het dat Amerika nog iets wil toe
geven Da Times verneemt dat de V. S. enkele
concessies zullen doen, en waarschjjtiljjk de 6 pCt.
leening van 1886 zullen garandeeren.
De reis van lieizer Wilhelm ia van Venetië
naar Kotstantinopel niet voorspoedig geweest. Onder
weg heeft da Hohenzollern zear te worstelen gehad
met een zwaren storm, waardoor het schip genood
zaakt was te Zmte voor anker te gaan. Te Kon-
stantinopel ontving de Keizer een deputatie van
Zwitseis, dia daar leven onder Duitsche bescher
ming. In antwoord op een adrts, dat zjj hem aan
boden, verklaarde hjj, zich te verheugen over de
ontvargst, die hem ten deel vieldat zgn politiek
ten opzichte van Turkjje geheel dezelfde was als
die van zjjn grootvader, w«lka politiek thans hare
vruchten draagt en dat de tusschen hem en den
Sultan bestaande uitmuntende betrekking bewees
hoe twee Rjjken, ondanks verschil vau ras en geloof,
in vriendschappelijke verhouding kjnden staan tot
wederkeerig voordeel.
Men heeft in Duitechland twee bedenkingen ge-
mrakt legen 's Keizers reis. De eerste ontstond uit
de vrees, dat de ontzettende kosten daarvan moge-
Ijjk zullen verhaald worden op de schatkist. Het is
echter niet waarschjjsljjk dat een tx'ra-crediet zal
woid-n aangevraagd.
Met de ontruiming der Turkiche troipen van
Creta is jl. Woensdag een begin gemaakt. Op
Turk8che transportschepen werden de soldaten in
gescheept en de admiraals zagen toe, dat er niet
ééa hunner op het eiland achterbleef. De Sultan
is er slechts noode toe ovirgegaan aan de nota der
vier mogendheden gevolg te geven. De minister van
buitenlandfcche zaken heeft bjj elk der vier gezanten
persoonljjk pogingen gedaan om hen tot corcmiëa
te bewegen en de Sultan zelf heeft allen invloed
aangewend om een wjjziging te verkrjjgeu in het
ultimatum, doch het hie'p niet en len slotte heeft
bjj toegegeven op raad van de Duitsche regeeiicg.
Ondanks da krachtige maatregelen, door de mo
gendheden genomen, is de toestand op het eiland
nog treurig en big ven de admiraals voorbereid op
tegenBtand van de bivolking, zoowel a's van de
Mohammedaansch) troepen. Alle vreemdelingen in de
kustplaatsen zgn in veiligheid gebracht, doch de
Coiis'enen ia het binnenland big ven het den ad
miraals morilijk maken. E>n groot aantal humer
bobben het cordon VGrbroken en de wjjnbergen en
oljjventuinen der. Tui kon verwoest. Zjj werden door
da Engelsche troepen achtervolgd en elf hur.ner aan
boord gebracht van een Enge soh tchip. Om voor
hen plaati te makan moesten tien Turkeche opstan
delingen, die op dit schip opgesloten waren, aan
wal worden gebracht. Zjj werden uitgeleverd aan
den Engelschen krjjgsraad en onmiddelljjk ter dood
veroordeeld, wat op de Mohammedaansche bevolking
een diepen indruk maakte.
Een netiliga qiaestie tusschen Engeland en Frank-
rjjk over de stad Faslioda, in Soedar, die door
de Fransehen oader Marebaud is bezet, geeft voort
durend aan buide zjjden van het Kanaal aanleiding
tot opgewonden beschouwingen. Ia Engelaod is de
stemming zoo vast besloten en eensgezind mogeljjk
en zgn alle pcrtjjen gereed om op te komen voor
bet vermeende goed rrcht en algemeen heerscht de
overtuiging dat Frankrjjk moet toegeven en dat er
van transigeeren geen Bprake kan zgn. Toch gevoelt
men dat er een tegemoetkoming noodzakeljjk is,
want dat het niet aangaat over deze quaestie een
strjjd uit te lokken, die op de vernietiging van
Frankrjjk zou kunnen uitloopsn. Het is echter niet
te wachten dat het zoover komen zal. Toch Bchjjzt
Frankrjjk zich op het ergste voor te bereiden, want
te Toulon worden schapen bowapend, dag en nacht
wordt in de arsenalen gewerkt en drie transport
schepen zgn reeds gereed om zee te kiezen.
Het vermoeden dat de vrede niet zal verstoord
worden vindt ook eenigen grind in het onverwaohte
bezoek, dat de Russische minister van buitenlandBche
zaken aan Parjjs heeft gebracht, naar men meent
om mede te deelen, dat men in Frankrjjk niet moet
rekenen op de hulp van Rusland inzake Fashoda.
Er wordt voortdurend jjverig onderhandeld om
tot een schikking te komen en men is algemeen
van oordeil, ook buiten de b(trokken rjjken, dat
de stiijd om P^shoda, zulk een ver verwjjderde stad
in Afiik8, zikar niet een oorlog wottigt, die voor
geheel Eu-opa noodlottig zou kunnen worden.
Naar men nadir uit Parjjs meldt zgn de onrust
barende berichten over de betiekkicgen turscben
Frankrjjk en Engeland ongegrond. In de oorlogshs-
vsls is geen enkele buitengewone maatregel genomen.
G.steravond is oen geelboek over den Boven-Njjl
verschenen. Het belangrijkste deel daaruit i& een
verklaring van den Fracschen gezant te Londen,
baron De Conté*), waarin deze voor bet Frons bo
gebied aan het Kongo bokken eer uitweg naar den
Njjl eischt, met ds bjjvoegirg dat een oveieenkomst
omtrent dit punt de Fashoda qaaesti» zou oplossen.
Lord Silisbuy antwoordde dat hg den eisch in
overweging zou nomen en met de andere leden van
het ministerie zou raadplegen.
GOES, 24 October 1898.
Rrels had het de aandacht van velen getrok
ken, dat men niets vernam omtrent het verb'jjf van
dr. A. Kuyper in Amerika. De vorige week is
een tipji van den sluier, die over ham uitgespreid
scheen, opgelicht en kwan n.eu te weten, dat met
opzet zgn verbljjf geheim wordt gehouden, om niet
als overladen te worden met verzoeken «chier *an
alle oorden des wjjden lands, waar maar Hollanders
wonen. Hjj kwam niet naar Amerika om veel te
spreken, maar heeft groote behoefte aan rust, vooral
aan zgn spraakorganen.
Dr. Knyper, die elk jaar een tijd van rust noodig
heeP, om weer m«t kracht aan den arbeid te kun
nen gaan, gevoelde deze behipff.e dit jaar in dubbele
mate, waar een langdurig IjjdeD, niet aan spraak
organen, maar aan d?n mond hem vaak den arbeid
moeiljjk maakt, en deze arbnd zoowel door voor
bereiding voor de ontvangst der buitenlandsche
jiurnali8ten, alt door het in orde brengen zgner
lezingen, d e bjj in Amerika houden gaat, in niet
onbeduidende mate was verzwaard.
Vandaar dat hg in de buurt van New-York in
een bergachtige stre«k zich eenige weken heeft te
ruggetrokken om eerst tot luit te komen.
't Wordt hoe langer hoe vreemder, zegt hiervan
De Vaderlander. Eerst moest dr. Knyper zóó noodig
naar Amerika om 'ez ngen te gaan houden, dat. hg
niet eens de huldiging van H. M. de Koningin kon
afwachten en ter wille van den vreemdeling de ge
wichtigste zitting als Volksvertegenwoordiger moest
verzaimt-n. Ea na heeft dr. Kuyper cog g'en eikele
lezing gehouden en zit kalm iu een Amorik^ansche
bergstreek fen tjjd van rust te genieten, natuurlijk
blakend van li fie voor de Koningin »bjj de gratie
Gods."
Het Ned. Dagbl. voegt fciorhij
In de The Christian Intelligencer van 14 Sept. jl.,
een blad, dat te New-Y rrk verschijnt, staat te lezen,
d it dhaer Abraham Kuyper, hoogleoraar aan de
Vrjje TT diversiteit, reist in Adirondacks, hot gebergte
ten noord westen van New-York, en in het begin
van het academiejaar te Princeton zjjne lezingen zal
houden.
Onwillekeurig rijst de vraag of dat reisje in Adi
rondacks niet, ter wille der inhnldigingsfcestei, ach
terwege had kunnen bljjven.
Uit Z eland wordt aan de Telegr. gemeld, dat
ernige buitenlanders het voornemen moeten hebben
een kapitaal van 6 ton bjj elkander te brengen, ten
einde bjj de eerstvolgende verpachtingen van gronden
in de Schelde en Zeeuwsche stroomen een groot
aantal percelen in huur te nemen tot hat uitoefenen
van de mosselcultuur; terwjjl dan tevens
vastgesteld zou zgn, dat de noodige werkzaamheden
zouden uitgevoerd worden door Zeeuwen, die
met de cultuur op de hoogte zgn. In elk geval zouden
een aantal kleine kweekers, die thans voor eigen
rek ning mosselhandel en teelt uitoeffnen, de dupe
der historie worden. Tot beden werden voor dit
werk alleen z. g. hocgaartsen, dit zgn kleine zeil
schepen, gebruikt, maar de Maatschappij zou petro-
leum-motorbooten invoeren.
ITemeldlnge. De begrooting der gemeente is
door den raad vastgesteld ia ontvang en uitgaaf op
f 14246,75. De raad besloot voor den hoofdeljjken
omslag f 650 minder uit te trekken, wat zeker met
genoegen zal vernomen woiden, fc*rwjjl f800 zjjn
bestemd voor herstolling van de dorpsstraten. Voorts
werden de jaarwedden van den Burgemeester en den
Secretaris uitgetrokken op f 600, die der Wethoudeis
op f 80, het presentiegeld der raadsleden op f 60,
terwjjl de gemeente-veldwachter f 25 meer kreeg,
zoodat die nu als zoodanig f 850 geniet.
Door d«n Minister van ooilog zijn epnige be
palingen va8*geBteld omtrent den weikelgken dienst
van de miliciens der lichting van 1 898.
Daaruit bijjkt o. a. dat na 29 October a. 8. te Mid
delburg 68 en te Vlissingen 82 man onder de wape
nen zullen bljjven, op welken datum de overigen
verlof bekomen tot 28 Februari 1899. Van de rp
29 October a s. met verlof te zenden milicien* zullen
er op 28 Februari zooveel terugkeeren, als noodig
zgn om her, die de wintermaanden hebben gediend,
te varvangen. Op 80 Juni 1899 worden allen ia
het genot van groot verlof gesteld.
Hot goedkeuriDgsmerk geduiende het jaar 1899
te beziger, zal zgn: bjj den jjk en herjjk van
maten r-n gewichten, de latter h in den ge
wonen schrijfvorm bjj den jjk en herjjk van gas
meters, de Konickljjke kroon. Het merk, bjj eerste
stempeling aan h&t jjkkaatoor te Middelburg gebezigd,
zal zgn het cjjfer 12.
Men bericht aan de Arnh. Ctdat naar aan
leiding van de willekeurige bepaling, welks met
ingang van den len October 11. door de H. IJ. S.
Maatschappij is ingsvoerd, dat nl. de kilometer
boekjes der S. S. ritt meer geldig zijn op de ge.-
m?enschapp lgke ijjnpn, de^e*dagen ren ingezetene vm
Eist met een kilometerboekj», afgegeven vóór den
dag der inwerkingtreding vaa het verbod (1 October
1898) de reis van daar naar Arnhem heeft gemaakt
per Holl. spoor en proces-verbaal tegen zich heeft
doen opmaken, en dat hjj dit gedaan heeft op grond,
dat men iemand een eenmaal verkregen recht niet
maar zoo weer kan ontnemen.
In ds brieven uit de hofstad aan do Arnh. Ct.
leest men o. s.
Het komt mij toch wel wat bedenkelijk voor, het
slottafereel van but onderwjjsconflict in de
gemeente Duiven, nu de Gedeputeerde Staten
het ontslag door den gemeenteraad hebben goedge
keurd, omdat de gemeentenaren hun vertrouwen
aan den hoofdonderwijzer te Loo ontzegden Wegens
verdenkingen en beschuldigingen, die Gedeputeerde
Sraten zelf moetin erkenden ongegrond, althans ge
heel onbf wezen te zgn. Uit een technisch oogpunt
is er tegen deze beslissing, naar 't mg voorkomt,
weinig in te brengen, en ook dat het onderwjjs
wordt geschaad, ind'en er tegen het hoofd eecer
schiol eene, zelfs g«hetl ongemotiveerde verdenking
bestaat, valt niet te wederleggen, maar toch heeft
hft be&luit deze zwarte Echaduwzgdc, dat het eene
openlijke huldiging bevat van den invloed
van logen en laster. Ik laat nu het concreet
geval van Duiven er geheel bni'e^, niemand zal
echl6r ontkennen dat, wanneer kwaadwilligen en
lasteraars het er op aanleggen het hoofd eener school,
zonder scbjjn of schaduw van bewgs, kwade dingen
ten laste te leggen of maar eenvoudig met halve
woorden en onbestemde toespelingen het vertrouwen
van de cudeis in dan onderwgzer hunner kinderen
te ondermjjnen, men geheel komt in do termen van
dit besluit, en des onderwjjzers paspoort geteekend is.
Hetzellda wat eu den onderwgzer to Loo over
komen is, kin eiken dag icdar ander ambtenaar
treffin. Ook een burgemaegter kan in zjjne gemeente
alleen nuttig werkzaam zjjn, war neer hg de achting
en het vertrouwen zgner g^moentenaren bezitmaar
nu hebben zij die om eene of andere reden zgn
v'janden zgn, wannier zij invloed h bben op de ge-
mosderen der ingezetenen, zonder eenige reden maar
tegen hem te stoken en te lasteren, en zgn toestand
wordt onhoudbaar. De Commissaris der Koningin
zou tegen zjjne aftreding allicht tot hem zeggen
burgemeester, ge kunt in uwe geureert* peon goed
meer doen, ik kan u dus niet tot hei benoeming
voordragen. En al mag de titularis al beweren en
bewjjzen, hoe moeiljjk 't in den regel ook gaat
dergUjjke negatieve bewjjzen bjj te brengen, dat
er geen de minste aanleiding noch oorzaak, behalve
kwaadwilligheid en laiter, voor zjjne minder aan
gename posi'io in de gemeente bestaat, men zal h'm
to gemoet voeren: ik heb volstrikt geen reden
om u niet te gelooven, maar de toestand is niette
min nu eenmaal zoo, en dairom is uwe herbenoe
ming onmogeljjk. Hetzelfde geval inderdaad: de
triomf van laster en heimeljjke tegenwerking. Alleen
mit dit gewichtig onderscheid, da*, zoo de Commis
saris van 's burgemeesters onschuld overtuigd is,
deze kans heeft elders tot di-nzelfdan post van ver
trouwen benoemd te warden, terwjjl een op deze
wjjz", zjj 'took eervol" en met een half jaar trac-
tement toe, ontslagen hoof loader wgzer alleen door
een anderen gemeenteraad elders in dezelfde batrek
king kan worden hersteld. En wie de krscht kent
van het insidieuse spreekwoord van de bont genoen de
koe en hot onderstelde vlekje, vooral ten plattea
lande, w*et maar al te goed hoe weinig kans erop
zulk eeue rehabilitatie bestaat.
Uit S lerabeyi schrjjft men dd. 24 S ptember
aan de N. R. Ct.
Nu op de meeBte kiffiiondernemingeu bet bloeisn
