1898. N°. 120,
Dinsdag 11 October.
85sle jaargang.
De litgavc dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrgdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Priji per kwartaal, zoo binnen als buiten Goea, f 1,75.
Afzonderlijke ncmTiiers 5 centmet bjjblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentie» voor dit blad
aangenomen bjj de heeren Nijgh Van Dit^a* te Botterdam sa verder
bjj alle Bcokverkooperi oa Brievengaarder*.
ÏSHSE«Sifll39iJÏ vam
Db prjjc der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 cti.
Bfj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjjs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huwelijks- on doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 vogels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en cont.nt betaald 20 ct
Acmvragev om en vermelding van liefdegaven 5 cent pc* regel.
••Ivortentifa vie* 3 ure-n op <£»m der uitgave.
o. a. in afzetting der Keizerin-Weduwe en de ge
vangenneming van Li-Hang Chang ond*r beschuldi
ging v*n Keizermoord. Inmiddels bljjft do Keizerin
haar schrikbewind uitoefenen. Zjj heeft reeds Kang-
Yu-Wei en andere hervormers van dan onhoudbaren
toestand bjj verstek ter dood veroordeeldalle
vreemdelingen wil zij baar land uitbannen en van
de zendelingen spreekt zjj als van menschep, die bet
Hemelscbe Rjjk vergiftigen. Beleodigirgon en mis
handelingen. op de vreemdelingen gepleegd, zjjn aan
de orde van den dag. De gezanten in China raadden
dan ook reeds allen niot-Chmeezen af naar Peking
te gaan, wjjl hunne veiligheid en vrgheid gioot
gevaar loopt.
De gezanten besloten marinetroepen te laten komen
voor de bewaking der ambassades. De regiering te
Washington zond reeds een paar oorlogsschepen nsar
Peking en de Duitsche oorlogsschepen zjjn in allerjjl
uit Kiautshau vertrekken naar Takou. Dertig ko
zakken, 36 Russische matrozen met twee veldka
nonnen, 25 Briteche matrozen en 30 Duitsche ma
trozen zjjn reeds te Peking aangekomen en mar
cheerden, onder toeloop van een groote menigte
volks, de stad binnen. Er had geen incident plaats.
De Chioeezeu schenen bevreesd.
Bteeds duurt die droogte voort 1 Komt er niet
zeer spoedig rogGD, dan ziet het er slecht uit,
niet alleen wegens het gebrek aan drinkwater voor
mensch en vee, msar ook voor den zaaitjjd der
wintergranen. De landbouwers maken er toebereid
selen voor, maar met de grondbewerking gaat het
slecht. De grond ligt met harde droge stukken,
alsof het zomerbraakland was. Het «suikerbieten"
gaat verbazend lastig, evenzoo het uitspitten der
aardappelen, want de bodem is als het ware als
steen zco bard <n vochtige aarde is Blechts vrjj diep
in deD grond te b krnnen. De aardsppelprps, die eene
maand geleden opeens tot f 2,50 per B.L. steeg, bljjft
Bteeds stationair. In de uien komt cck een flinke
marktprjjs, zij worden tu voor f 1,50 opgekocht.
Wolfertedljk. De gemeenteraad stelde
Vrijdagavond jl. de gemeentebegrocting voor 1899
vast tot een bedrag van f 14127,06 in ontvang en
uitgaaf. De hoofdeljjke omslag is bepaald op f 3700.
Voorts werd de jaarwedde van den te benoemen
gemeenteveldwachter en gemeentebode gebracht res-
pectievpljjk op f 425 en f 75. Nog beBloct de raad
f 149,76 bjj te dragen in de kosten van alkoop der
rjjks- en provinciale tollen op Zuid-Beveland.
Spoedeischend
OPENBARE VERGADERING
van den
li A A 99 der Gemeente GOllS,
op DINSDAG 11 OCTOBER 1898,
des avonds te 8 uren.
Goes, 8 October 1898.
De Secre'aris,
VAN REIGERSBERG VERSLUIJS.
Punten van behandeling
1. Resumtie notulen der vorige vergadering.
2 Ingekomen stukken.
3. Verzoek dr. Z. Te. Diehl om eervol ontslag
als directeur en leeraar aan de H. B. schooi.
4. Verzoek van J. en J. J. de Laat tot demping
ecn*r sloot aan den Heer Nisseweg.
5. Voorstel van Burgemeester ^en Wethouders
omtrent afkoop van Tolbfffiog.
6. Kohieren van schoolgeld op de Hoogere Burr
gerschool en school E.
Wekelijkscli algemeen overzicht.
Hat valt niet te ontkennen dat de tegenwoordige
binneclandscha toestand van Frankrijk vol ge
varen is, want dat da zaak-Dreyfus haar toppunt
nog niet bsreikt heeft, maar nu eerst een dreigend
karakter gaat aannemen, is du deljjk merkbaar. Het
komt er voor Frankrjjk op aan een doortastend,
onverschrokken man te vinder, die met vaste band
zoo spoedig mogelijk een einde maakt aan de heer-
schende opgewondenheid. De hartstochten zjjn reeds
zoodanig opgewekt, dat er weinig noodig is om eene
omwenteling te doen ontstaan. Zaker is het, dat in
Frankrjjk iets broeit.
Terwjjl de zaak-Dreyfus voortdurend de gemoe
deren in beweging brengt, en het optreden van de
vrienden dor revisie, zoowel als van de Boulangisten,
antisemieten, rpactionairen en chauvinisten slechts
strekt orn die beweging aan te wakkeren, komt de
werkstaking der grondwerkers de beweging nog
bevorderen.
lederen d3g worden vergaderingen gebonden, waarin
het denkbeeld van een algemeene werkstaking wordt
verkondigden een aantal vak^ereenigingen hebben
besloten, zich daarbij aan te sluiten.
«Gaat het zco voort," zegt de Aurore, »dan zul
len Maandag (heden) ongeveer driemaal honderd
duizend man het werk hebben neergelegd, als het
gevolg van de onbegrjjpeljjke stijfhoofdigheid van
enkele groote aannemers.
Hadden zij onmiddelljjk toegestaan, wat zjj thans
tevergeefs aanbieden, dan zouden zjj deze groote en
nootlottige bswegiDg hebben voorkomen."
De gelegenheid is thans gunstig voor hem, die
van den ongezonden toestand part jj wil trekken. We
denken hier in de eerste plaats aan het onverwachte
bezoek dat Prins Louis Napolson juist in deze dagen
aan Parjjs brengt. Hij is kolonel in Russischen dienst
en is dus met verlof zjjner regeering naar Frankrjjk
gereisd. Sommigen schijnen reeds op de gedachte
gekomea te zjjn, dat hij het terrein wil verkennen,
waarvan hjj door lange afwezigheid vervreemd wrd.
Hg is een bekwaam en ontwikkeld officier, vol zelf
bewustzijn en eerzucht. Waarschjjnljjk zou bjj als
regeerings-candidaafc niet onwelkom zjjD, want zjjn
naam is de eenigp, die in Frankrjjk nog een goeden
klank heeft. Natuurlijk denkt men daarbjj aan den
eersten en niet aan den derden Napoleonwaarom
zou de vierde Napoleon niet kunnen zjjn als de
eerste En de gedachte aan een Napoleon, uit
Russische handen verkregen, zou misschien menig
Franschman bekoren en hem een heerljjke toekomst
voorspellen.
Met betrekking tot de heiziening van het vonnis
van Dreyfus zjjn we de vorige week een grootea
stap verder gekomen, nu zjj inderdaad in handen is
van het hooge Hof en geen minister of generaal
haar meer aan die rechtspraak kan onttrekken. De
keuze van mr. Bard tot rapporteur is mede een
goed voorteeken. Hg was ook rapporteur in de
hoogere beroepen van kolonel Picquart tegen de
vonnissen van de Kamer van inbeschuldigingstelling
in de zaken-Esterhazy en du Pati de Clam. Dit kan
Z8er wel een toevallige samenloop zjjn, maar het
geeft meer zekerheid aan het vermoeden, dat het in
de bedoeling van den president van het Hof van
Cassatie ligt, de geheele zaak-Dreyfus, met allss wat
daarmede in verband staat, grondig te onderzoeken,
en dit kan voor de ontdekking der waarheid niet
anders dan een zeer groot voordeel zjjn.
Over de zaak-Picquart is weinig nieuwsalleen
dient gemeld, dat mr. Labori, als zjjn verdediger,
aan den minister van oorlog een schrjjven heeft ge
richt, waarin hjj machtiging vraagt om bjj kolonfl
Pirquart te worden toegelaten, ten einde zjjn cliëat
een dringend geheim te ku&nen mededeelen. Ook
b^wjjst de advocaat daarin, dat de wet de behacde-
lirg, die Picquart ondervindt, niet toestaat, doch
mr Labori duifda zelf niet hepen, dat zjjn verzoek
zal worden toegestaan, tenzij eerst na 9onig9 weken.
Intusschon bljjft Picquart de martelaar voor zijl
waarheidsliefde.
De beraadslagingen over hst vorgoljjk tusscben I
Oostenrijk en fiSongporiJe zjjn begonnen, zoo-
wel ta Budapest als te Weeaen. Het Oostenrijkscbe j
Huia nam een voorstel aan ooi onmiddellijk tot de i
behandeling van het ontwerp over te gaan, waarna
ma<fc de eerste lezing een a-snvt-ng werd gemaakt.
Niet minder dan 55 sprekers lieten zich inscbrjj ven
en onder dezen de bekende 12 uur-spreker dr. L?ch-
ner. Er is weinig vermoeden, dat de recht,erzjjde
over dia bezwaren zal heenstappen en tot de aan
neming der overeenkomst, zal medewerken. De re-
geeii-g en de rechterzijde hopen, dat da Duitsche
linkerzjjde door het hervatten der obstructie, de
behandeling der overeet komst zal beletten en aan
de rpgecring de gelegenheid zal geven het parle
ment te verdagen. In deze hoop kunnen zij echter
worden te leur gesteld, want de Duitschera willen
gpen obstructie meer voeren tsgen de behandeling
van 4en Ausdeich met Hongarijevan daar dat
zjj de eerste lezing hebben toegelaten. Hiermede
bedoelen zij niets anders dan de regeering in nog
moeiljjker positie te brer-geu.
Belooft de Ausgleich aanleiding tot voortdurende
tweespalt, niet minder zal dit de taal verordening
doen. Graaf Than is tot de regeering geroepen om
die te regelen hjj heeft geen oogenblik zijn over
tuiging verborgen dat de beBtaande verordening
onhoudbaar is en toch weigeit hij die op te hfflhn en
daardoor den eenigen weg in te slaan om den staat te
verlossen van de beroeringen, die eiken parlementairen
arbeid onmogeljjk maken. Met vleierjj ea bedreiging
heeft de regeering maanden lang gepoogd do Duitsche
partjjon over te halen hare obstructie te laten varen
en nu de Duitschers de behandeling van de over
eenkomst hebben mog?ljjk gemaak', keert het Kabi
net zich naar rechts en doet zich voor als een eleri-
caal ministerie. De Duitsche minister Von Baern-
reither werd gedwongen af te tred-n en graof Thun
heeft den clericalen baron Dipauli tot minister van
haadel weten benoemd te krjjgen. Doze heeft zich
echter in de quaestie der taalverordeningen afge
scheiden en zal den eisch stellen dat het Kabinet-
Tbuu de verordening intrekt en een taalwet zal
aanhangig maken, waarvan hg de grondstellingen
zelf heeft aangegeven.
Het meest waarschjjnljjk wordt het geacht, dat
het graaf Thun noch om Dipauli, noch om de rege
ling der taa'quaestie te doen is, maar dat bjj alleen
de Duifsche partjj wil prikkelen tot verzet in de
hoop dat zjj dan weder de obstructie zal toepassen
en hjj den Rijksraad zal kunnen ontbinden, maar
het is niet waarschjjolijk dat de Duitschers zich
daartoe zullen leenen. Intusschen zjjn er e enveel
zinnen als er hoofden zjjn. Hoe de partgen het onder
elkaar zullen eens worden, en hoe zij het mat graaf
Thun zullen vind**», moet de tjjd loeren. Maar ge-
makkcljjk gaan zal het niet!
Eiadelgk hebban de vier mogendheden don be
slissende» stap gedaan, die al zoo lang we d ver
wacht. Docr de drogmans van Engeland en Rusland,
Frankrijk en Italië is Donderdag aan de Verbeven
Porte de gezamenljjke nota omtrent Creta over
handigd, wier termen al verscheiden dagen geleden
waren vastgesteld. Het schgnt, dat de Russische
ambassadeur de toezending had willen uitstellen,
tot na het bezoek van Keizer Wilhelm II aan don
Sultan, maar Nicolaas was van 69n andere meening.
Woensdagavond kwam uit Livadia het telegram,
dat Zinovieff zich bjj anderen moest aansluiten.
Het ultimatum is bijzonder kort. Het zegt, dat
Creta binnen één maand geheel moet zjjn ontruimd,
en dat met die ontruiming (door de Turksche troepen)
binnen 14 dagen een begin dient gemaakt te worden.
Binnen acht dagen, dus vóór a. Donderdag, moet
de Porte een antwoord hebben gegeven. Weigert
zr, dan zullen de mogendheden onmiddellijk overgaan
tot nitvoering van hun besluit.
Nog altjjd verkeert men in de onzekerheid omtrent
het lot van dea Keizer van China. De berichten
zjjn zoo tegenstrjjdig, dat het onmogeljjk is met
zekerheid te zeggen of bjj nrg leeft dan wel of hjj
vermoord is. Het Chineesche gezantschap te Berljjn
spreekt de berichten van 's Keizers dood tegen en
dit komt overeen met een bericht uit Peking volgens
hetwelk de Keizer een poging gedaan heeft om te
ontvluchten, doch door de volgelingen der Keizerin-
Weduwe werd gegrepen. Van andere zjjde wordt
daarentegen gemeld dat de Keizer werkelijk dood
isalleen in de vermeldiog van de oorzaak heerscht
verschilworging, vergiftiging of vreeBeljjke marteling
met doodeljiken afloop.
Eenige mogendheden zouden met elkaar in onder
handeling zjjn over to nemm maatiegelen, bestaande
GOES, 10 October 1898.
Indien wjj het onderscheid «snappen" tusscben
beginsel en partjj, zoo zegt de Zeeuwdan
zullen wij erkennen, dat de teruggang van radicalen
tot de liberale, en van liberalen tot de conservatieve
partjj ni&ts van het bekende trapje van Groen te
ni*-t doet."
Nu, de Zeeuw kan gernst zjjn dat onderscheid
«snappen" we en nochtans big ven wij bjj onze
meening, want wg »3nappea" ook, dat eene partjj
een beginsel beljjdt en daarvoor ijvert. En het be
ginsel der liberalen is toch ztksr niet anarchisme
en nihilisme. Daartegen is huo beginsel ten sterkste
gekant. Hoe dit beginsel, dat jarenlang ten zegen
van ons land gewerkt heeft, nu leiden kan tot ietB,
waartegen zjj Bteeds gverden en nog jj veren, zie
daar iets, dat wij orakeltaal noemen en inderdaad
niet «snappen". Trouwens, hut feit dat radicalen,
sociaal-democraten enz. afzonderlijke partgen, afge
scheiden van de liberalen, vormen, is een afdoend
bewijs, dat de liberal m andere beginselen hebben
dan de genoemde partgen. En waar nu door de
Zeeuw en ahdere bladen zelf het feit geconstateerd
w-rdt, dat aanhangers van de partjjeD, die aan de
uiterste treden van het trapje staan, zich omwenden
om bjj de liberalen te komen, daar wordt, wat de
Zeeuw op hare delicate maaier ook zegge, vè1 het
bewjj8 geleverd, dat het trapje in aan Groen's mee
ning omgekeerden zin wordt betreden, maar aller
minst, dat men, eenmaal bjj de liberalen staande,
uit kracht van het liberale beginsel noodzakelijk
tot de beginselen der socialisten, anarchisten of nihi
listen afdaalt.
Dat Van Kol op eene ljjn moet gesteld worden
m9t Domela Nieuwenhujjs, ziedaar iets, dat voor
ons nieuw is.
Het bericht in verscheidene bladen als zou de
vorige week eene vrouw alhier gestorven zijn
tengevolge van het eten van minder goed
vleesch schjjnt vrjj wel van grond ontbloot. Ook
wjj ontvingen het bericht ter opname, maar wjj
meenden eerst inlichtingen te moeten inwinnen, en
het is onB daaruit, gebleken, dat bedoelde vrouw wel
paardevleesch had gegeten en dat een gedeelte
daarvan door de politie was in beslag ganom n, om
het aan een keuring door den gemeente-keurmees
ter te onderwerpen, maar tevens bleek het ons dat
deze het vleesch, als volkomen onschadelijkhad goed
gekeurd. Een tweede bewjjs, dat de overledene niet
is gestorven aan de vermoede oorziak is wel dat de
begrafenis heeft mogen plaats hebben, zoodat bjj de
lijkschouwing de dool bljjkbaar niet aan vergifti
ging is toegeschreven.
Op last van den Commissaris v. Politie alhier zal
een gedeelte van het vleesch nog op nieuw worden
gekeurd, waarvan wjj don uitslag later hopen mede
te deelen.
Driewegen. Tot zetfer der directe belastingen
in de plaats van den heer W. van Oosten is be
noemd de heer O. de Jager.
Borsele. In de ZatercLg gehouden raads
vergadering wp>*d de begrooting der inkomsten
en uitgaven voor 1899 in ontvang en uitgaaf vast
gesteld op een geljjk bedrag van f 9629.21 1/3. Voor
hoofdeljjken omslag is f 1500 uitgetrokken. Onder
de ingekomen stukken behoorde een ongezegeld ver
zoekschrift van het bestuur der afdeeling Zeeland
van den Alg. Ned. politiebond, strekkende tot ver
hooging der bezoldiging van den veldwachter tot
ten minste f 500 'sjaars. De Raad nam het stuk
voor kennisgeving aan.
Omtrent de voorstellen tot afkoop van tollen op
Zoid-Beveland voor 25 jaren, ingaande 1 Januari
1899, besloot de Raad daartoe mede te werken
volgens het door de commissie vastgestelde verdee-
lingsplan.
De HaagBche briefschrijver van het N. v. d. Dag
schrijft
«Tot slot een «men zegt", waarvan ik de ver
antwoordelijkheid niet aanvaard, al is de bron, waar
uit het tot- mij kwam, goed genoeg om 't als waar
schjjnljjk juist aan te nemen Dr. Schaepman
zou eerlang bencemd worden tot een hooge kerke-
ljjke waardigheid.
Wellicht verklaart dit het bericht van onlangs,
dat hij uit de politiek zou gaan."
Geljjk wjj reeds meldden, heeft de Hollandsche
Spoor besloten, van 1 October at houders van kilo
meterboekjes niet meer toe te laten in de
treinen der Hollandsche op da gemeenschap-
peljjke lijnen.
Spoorweg-gemeenschappeljjk zijn de lijnen
Rotterdam Rozendaal, Rotterdam Gouda
Utrecht Amersfoort, Almelo Hengelo Salzbergen,
Hepgelo Gronau, Zevenaar—Winterswijk, Arnhem
EistNijmegen, NjjmegenVenlo Kleef.
Het ütr. Dagblad z?gt 0. a.
Het belang van het reizend publiek is door den
maatregel der Hollandsche IJzeren Spoorwegmaat
schappij zeer geschaad.
Wat is daartegen ta doen
Represailles van den anderen kant, die de belan
gen van weer andere duizenden benadeelenDat
is alles.
En daarmee gaat de zaak in den doofpot, totdat
de HollandBcbe IJzeren weer iets anders uitvindt
om haar concurrent te negeren en te schaden ten
koste van 't publiek en zoo ad is finitnm
want dat spelletje zal niet eindigen voor en aleer
de concurrenten elk»ar geheel en al verscheurd heb
ben tenzg, nu tenzjj, Bpoedig iemand verschjjne
in Den Haag, die ons eindelijk g6eft eene recht
vaardige spoorweg-politiek, toegepast door ééae
Staatsspoorweg-maatschappij en gecontroleerd door
den Staat.
Tot lid van het college van zetters te Goes
is door den Commissaris der Koningin benoemd de
heer A. E. Janssen, zulks in de plaats van den
heer J. J. Ramondt, die voor eene herbenoeming
niet meer in aanmerking wenschte te komen.
Men schrgft ons
Was de zomer van 1887 zoo droog, dat hef, met
uitzondering van een klein regenbuitje op 27 Jnli,
83 dagen aaneen droog bleef, de zomer van 1898
kenmerkte zich eerst door koude en veel nat, nader
hand door warm en droog weer. Een enkele regen
bui met onweer kwam voor op Zondag 18 Septem
ber, overigens was die geheeld maand droog. En
Z<eer terecht is de opmerking door de Arnh. Ct.
gemaakt bjj de vermelding van het bericht dat op
de statuten der Militie-vereeniging te
Helvoirt de koninkljjke bewilliging is verleend.
Deze vereeciging heeft, volgens het plan van den
notaris Coolen, de ontduiking van de wet op den
persoonljjken militie-dienst ten doel, en hierbij mag
wel in herinnering worden gebracht, dat de toe
kenning der rechtspersoonlijkheid, volgens de wet
van 1855, geenszins beduidt de instemming der
Regeering mst hat doel der verteniging, maar niets
meer dan de erkenning, dat in de Statuten nietB
voorkomt wat in strjjd is met het algemeen belar g.