1898. N°. 112.
Donderdag 22 September.
85sle jaargang.
De uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjji per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75.
Afzonderlijke ncnmers 5 centmet bjjblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advortentiën voor dit blad
aangenomen bjj de heeren Nijgh Va.n Ditmas te Botterdam ea vorder
bjj alle Boakverkoopers ea Brievengaardere
SwsewsJf»® van vó«ar 8 aren 09 den «tag der uitgave,
COURANT.
De prjjs der gewone ad verten tiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct».
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjj»
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljjka- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worde* van 110 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regels beslaande en contant betaald 20 ct
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent per regel.
GOES, 21 September 1898.
De Troonrede. In de gisteren gehoufen
Vereenigde zitting der Staten-Generaal is door H. M.
de Koningin, die zich, vergezeld van Hare Mreder,
op de gebiuikeljjke plechtige wjj ze naar hat Binnen
hof had begeven, en 0an het gebouw der Tweede
Kamer door eene commissie was ontvangen en bin-
nengeleii, d9 volgende Troonrede uitgesproken
»Mjjne Heeren I
Weinige dagen zjjn voorbjigpgaan sedert het pl-ch-
tig ongenblik, waarop ik, na de regeericg aanvaard
te hebb'O, in uw midden den eed aflegde en Uwe
huldiging ontving.
Tailoo8 waren de bewijzen vin vaderlandsliefde
en gehechtheid aan mijn stamhuis. De herinnering
daaram zal bjj mjj otuitwischbaar zjjn.
Tbaas roept U de aanvang van het zittingj lar
tot hervatting uwer gewone werkzaamheden. Mogen
zjj, oüder Gods zeg*n, strekken tot wolzjjn van het
Kooinkrgk 1
De toestand van land en volk is iu menig opzicht
be-redg^nd.
De betrekkingen met do buifenlandsche mogend
heden b jjven z«er vriend&chappeijjk.
Met bjjzondere ingenomenheid ontving ik het
voorstel van Zjjne Majesteit den Keizer van Rusland
tot het houden van een conferentie, waarin door
vertegenwoordigers van alle mogendheden zal wor
de 1 onderhandeld over beperking der krijgstoerus
tingen.
In A'j h zjjn uitkomsten veikregen, die het ver
trouwen op duu zame verbatering van den staat van
zaken in die landstreek wettigen.
Ik breng hulde aao het beleid, de volharding en
de heldhaftigheid, door het Nidjilandtch-Indische
leger en de vloot daarbjj aan den dag gelegd.
Belangrjik en veel omvattend is wederom de ar
beid, die U wacht. AUerwege irtden vraagstukken
van groote maatschappelijke beteekenis op den voor
grond, tot welker oplossing de Wetgever geroepen
wordt bij te d-agen.
Voorstellen tot verzekering van werklieden tegen
de geldeljjke gevolgen van ongelukken en iu het
be!aog van het onderwjjs ea de bescherming der
jeugd hebben U reeds bereikt.
Ia dit zittingjaar zal op den ingeslagen weg wor
den voortgegaan.
Ik hoop U ontwerpen te kunnen aanbieden tot
verb3tering der woningtoestanden, tot het tegengaan
van ovei-matigen arbeid van volwassen mannen in
fabrieken en werkplaatsen, en tot herziening der
drankwet.
Voorstellen zullen U gedaan worden betreffende
secundaire spoorwegen en tot vrjjmaking van het
verkerr op de rjjks land- en waterwegen.
Voorts, wat de koloniën betreft, tot versterking
der geldmiddelen en tot verbetering der bestuurs
inrichting in Nederlandsche-Ind.ë, alsook tot wjjzi-
ging der regeerings-reglemeuten van Suriname en
Curs^K).
De herziening van het tarief van invcerrechten
nadert hare voltooiing.
Nog andere gewichtige ontwerpen zjjn in staat van
voorbereiding.
Ik vertrouw, dat Uwe beraadslagingen vrucht
baar zullen zjjn en dat door Uwen jjver en Uwe
toewjjding veel tot stand zal komen ten nutte van
het Vaderland en zjjne overzeesche gewesten.
Ik verklaar de gewone zitting der Staten'Generaal
te zjjn geopend."
De optocht der Koninginnon naar het gebouw
der Staten-Generaal vond plaats onder de geestdrif
tige juichkreten der opeeng* pakte menigte, waar
onder duizenden van buiten.
De Koningin-Moeder was in het staatsierjjtuig
gezeten naast de Koningin.
De meeste leden waren in de vergaderzaal aan
wezig, meest allen in ambtscostuum. Dr. Schaepman,
Evers en Nolens, droegen het priesterkleed. De hee
ren Heldt, Nclting en Ketelaer waren in zwarte
kleeding.
Ean zeer talrijk publiek was op alle tribunes,
waaronder zeer vele dames in keurig toilet.
De Koningin, voorafgegaan door den hofstoet en
aangekondigd door den opper-ceremoniemeester, neigde
vriendeljjk naar beide zjjden, voorafgegaan door den
voorzitter der commissie van ontvangst. De KoDiDgin-
Moeder ging naait de Koningin, even achteraan.
De Koningin was in 't wit satgn met brocaat
zilveren borduursel tn zilveren loovertjes en droeg
een toque met drie gekrulde witte veeren. De Ko
ningin droeg de sjerp der orde van den Nederl.
Leeuw.
De Koningin-Moeder droeg een zwaar zwart flu-
weelen kleed met garneersel van lilazjjde.
De Koningin las met duideljjke klankrijke stem.
Op de voorlezing volgde een driewerf; leve de
Koninginl waarmede de geheele vergadering en het
publiek instamde, evenzoo met d^n daarop gevolgden
kreetleve de Koningin-Moeder I
De rede zelf maakt een bevredigenden indruk en
in de eerste plaats zrker ook wel de verklaring der
KoiiiJgln, dat Zjj met bijzondere ingenomenheid h«jt
voorstel van den Keizer van Rusland tot bet houden
peuer internationale conferentie tot beperking der
krjjgstoarustingen had ontvangen. Dit geeft hoop
dat bet aan steun van de zjjde van Nederland niet
ontbreken zal.
Voorts wjjzen wij cp da zinsnede, waarbij gewaagd
wordt van het voornemen tot vrijmaking van het j
verkeer op 's Rjjts wegen te water en te land,
m. e. w. tot ophe'ffing der tollen.
Naast de reels onder het Regentschap ingediende
ontwerpen over de verzekering tegen ongelukkenover
leerplicht en over bescherming der jeugdzullen rege
lingen worden aar, ge boden tot verbetering der volks-
huisv sting, omtrent den bovenmatigen arbe'd van vol'
wasstnen i f abrieken on werkplaatsen en een herziening
der drankwet.
U t de woorden, waarin deze mededetling vervat
ie, mag meo rpmaken dat die voordrachten spoedig
de Tweede Kamer zullen bereiken.
Komt dit alles in dit zittingsjaar tot stand, dan
zal in het eerste regeeringejaar van Koningin Wil-
helmina een flinke schrede gezet worden op den
weg vaa sociale verbeteringen.
Netjes opbergen. Het Koninginnefeest is voorbij.
De laatste sporen der versiering zjjn verdwenen en
de straten hebben weder haar gewoon aanzien. De
bezigheden zjjn hervat en het f est br hoort eveca's
alles wat voorbjjgaafc tot de herinnering en we mo
gen wel zeggen tot da gelukkige herinnering, die
nair eene herhaling van zulk een faest doet wenschen.
Natuurljjk heeft de buitengewone aan
leiding tot dit feest, het aanvaarden der regee
ring door onze jonge Koningir, er zeer veel toe
bijgedragen, dat het met zooveel opgewtktheid, met
zooveel geestdrift werd gevierd, en wjj zijn niet
optimistisch genoeg om te meernn, dat met een
gewonen jiaidag van onze Koningin er mogelijk
heid bestaat om hoe gaarne wjj dit ook zouden
wenschen jiarljjks een feest te vieren aan dit
geljjk en waar bjj de offervaardigheid aan tjjd en
geld van de ingezetenen zóó haar toppunt zou be-
reiker.
Miar de rcogeljjkheid, dat er binnen een niet zoo
heel lang Ijjdsverloop weder eene aanleiding komt
om de gemeente fees'eljjk te tooien, achten wjj
niet uitgesloten. Het is toch de gewoonte van aan
de regeering gekomen vorsten en vorstinnen om
in de eerste jaren van hunne regeering aan vele
plaatsen van hun gebied een bezoek te brengen.
NV ia weet of ook Goes niet eens het voorrecht
te beurt valt een bezoek der Koningin te ontvangen
en we stellen ons voor, dat dan, zoo mogeljjk, de
geestdrift en het huldebetoon nog grooter zouden
zjjn dan thans het geval was.
Nu waren er onder de voorwerpen, waarmee de
versiering plaats had, zeker vele, die waaide hebben
en zonder veel moeite te bawaren zjjn. Wjj geven
daarom den raad om alles wat de tand eens korten
tjjds kan doorstaan en eenige waarde heeft, aatjes
en zorgvuldig op te borgen en te bewaren. Enkele
gedeelten van eerppoorten, een groot aantal fraaie
tropeëm, Bchilden, illuminatie-toestellen enz. kunnen
ook bjj eene volgpnde gelegenheid dienen.
En mocht H. M. ook onze gemeente eons met een
bezoek vereeren, welnu, dan zal veel van wat thans
voorhanden is kunnen strekkpn om bjj »de bigde
inkomst" van H. M. Goes opnieuw in een feestkleed
te steken.
We weten wel, dat we in dezen den tjjd vooruit-
lcopen, maar het is eene kleine moeite aan onzen
wenk gevolg te geven en later zal men er het voor
deel van ondervinden.
In de Maandagavond gehouden vergadering
van de leden der Vereeniging de Ambachtsschool te
Goes, welke vergadering zeer slecht bezocht waF,
werd de begrooting voor 1899 in ontvang en uit
gaaf vastgesteld op f 5130,48 met een post voor
onvoorziene uitgaven ad f373,98.
Bjj de toelichting bleek, dat het aantal leerlingen
voor het timmeren verminderde, wat den heer M.
de Jonge Jz aanleidirg gaf tot de vrasg of men,
ook in verband met andere omstandigheden, den tjjd
niet gekomen achtte, om het onderwjjs op de school
uittebreiden met het schildersvak.
De voorzitter, de heer C. C. Coomansantwoordde,
dat dit ook reeds bjj het bestuur een punt van
bespreking heeft uitgemaakt, maar dat, hoewel de
wenscheljjkheid ervan erkend wordt, nog geene
voorloopige brslissing in dezen is genomen. Binnen
kort gaat de voorzitter naar Den Haag en bjj stelt
zich voor dan over dit punt eene bespreking te
houden met den inspecteur, wiens medewerking in
verband met de Rjjks-subsidie hieibjj noodig is.
De heer De Jonge betuigde zijn dank voor deze
toezegging, waarna de vergadering gesloten werd.
Bjj Kon. besluit zijn benoemdtot lid van
het bestuur der waterkeering van den calamiteusen
Vlietepolder G. Israël; tot lid van het bestuur
der waterkering van de calamiteuse Hoofdplaat en
Thomaespoldors C. B. Temmerman; lot lid van
bet bestuur der water berring van het calamiteuse
waterschap'Bru.nisse H. van de Zando; tot lid
van het bestuur der wafcaikaering van den calami
teusen Leendert-Abraham polder E. O. Priester;
tot lid van het bestuur der waterkeering van het
calamiteuse waterschap Tienhonderd en Zwarte I.
de Hullu; tot lid van h?.t bestuur der water-
keer» g van de calemitense Margaretba-, Kleine
Huissens- en Eendragfpolders A. de Kraker
K r jj i) 6 z.tot lid van het bestuur der waterkee- 1
ring van dm calamiteusen Aunapolder L Maas; i
tot lid van het bestuur der waterkeering van het
calamiteuse waterschap Scherpenisse J. Lokker;
tot lid van het bestuur der waterkeering van den
calamiteusen polder Anna Friso W. de Looff
T h tot lid van het bestuur der waterkeeiing
van het calamiteuse waterschap Walzoorden J. v a n
S i k k e 1 e r u sen tot gez ivoren voor dsn polder
Reigersbergscben J. de Jager.
Benoemd tut opÜGner 2e kb der vissch-rgen
op de Scheids en Ze^uwrche etroomen de heer A.
S c h i p p e r, thans 3e kl en tot 3e kl. dhr. J. G.
H a e c k Czn.
Bjj kon. bes'uit is 0. a. benoemd tot surnume
rair der directe belastingen, invoerrechten en sccjj-
nea dhr. J. Kalverboer te Hanswcerd
N e e 11 j e L 0 k e r s e, als wjj ons niet ver
gissen een bekend Zuid-Bovelandsch boerinnetje,
thans te Amsterdam, fchrjjft; aan het N. v. d D.
een briefje vol harteljjken dank aan d* Amsterdam-
sche dames en heeren v&n allen stand, wier goede
gezindheid 't mogeljjk maakte, dat meifj^s in Z=euw-
Bche dracht volkomen ongemoeid aan de feesten
koi dm deelnemen. Nooit was haar bier eenig leed
geschied maar tegen de feestdagen zagen zjj toch,
vanwege het costuum, een weicig op. Onnood-g
echter.
Zelfs" schrijft Neeltje »viel ons de eer te
beurt van alle zjjden, waar wjj ons begaven, te hoo-
ren toeroepen: Hulde! en hoera 1 voor Zeeland. Wjj
roepen u thans nog door dezen toe: Lang Uvcn
de inwoners van Amsterdam. Inzonderheid balde
en dank aan de heeren en dames, bektnd en onbe
kend, die ia een van de café s een dronk wjjdden
aan het wel2jjn van Zeu!and. We zogen daarin een
blijk van genegenheid en dat Amsterdam terecht
verstond, dat 't geen Amsterdamsch, maar een Ne-
derlandsch feest vierde, wat ons allen aan elkander
bond."
De kolonel der artillerie C. L. van P e s c b,
oud-gouverneur der Kon. Mil. Academie, die onlangs
op zjjne aanvrage wegens ziekte op non-activiteit
werd geBteld, is te Utrecht overleden.
Het leger verliest in hem een zjjner bekwaamste
officieren, die vooral op technisch gebied en in onder-
wjjsaaogelegenheden zich ten grooten naam had ver
worven.
Het bericht van zjjn betrekkeljjk nog zoo plotse
ling overljjden zal m t algenuene deelneming wordtn
vernomen. NU. Ct.)
Op eene haar gedane vraag; »Zjjn de leden der
Staten-Generaal, die in beginsel tegen het Koning
schap zjjn en die daarom bjj de inhuldiging onzer
dierbare Vorstin de grondwettige belofte
niet kwamen afleggen, nu daarmede van
de zaak af? Staan zjj nu in alles geljjk met de
andere leden antwoordt de (antir.) Nederlander
De vraag is door velen, ook docr mannen wier
scherpzinnigheid onbetwistbaar is, gedaan, en dus
zeker geen bewijs van onkunde. Niettemin schjjnt
ons het antwoord eenvoudig. Zoomin voor de Ko
ningin a's voor de Staten-Generaal heeft de inhul
diging in rechtskundigen zin beteekenis; zjj verleent
geen bevoegdheid en is gern voorwaarde voor het
uitoefenen van eenige bevoegdheid, geljjk voor
de leden der Staten-Generaal het ifl'ggen van een
eed is. Zjj is eenvoudig eene verplichting bij de Grond
wet opgelegd aan den Koning en aan de Staten-
Generaal eene verplichting, die alleen kan worden
vervuld in eene vereenigde vergadering der S -G.
Wie de Grondwet bezworen he<P, en dat hebben
alle leden der S.-G. gedaan mag zich niet wille-
kturig onttrekken aan die verplichting. Doet hjj het
niettemin, dan maakt hjj zich schuldig aan plicht
verzaking maar itraf staat er niet op, en verhei
van bevoegdheid evenmin. Alleon de kieze»s behoo-
ren toe te zien op de juiste vei vulling door de
volksvertegenwoordigers van hunne verplichtingen.
Het is te hopen dat zjj bjj de eerstvolgende verkie
zing daaraan gedachtig zullen zjjn.
In verband met bet ia ons vorig no. onder
laatste berichten" gemelde betreffende een tegen
spraak tan het gerucht omtrent een aanslag
op onze Koningin, waarover reeds eenige weken
ook hier geruchten liepen, deelen wjj nog het volgende,
aan de N. R. Ct. uit Den Haag gemelde mede
»In buitenlandscha bladen ciicaleerde de vorige
week een bericht, ontleend aao de Metropole van
Antwerpen, omtrent 9en beweerd vrorval nabjj het
rjjtuig vaa H. M. eenige wtken geleden tjjdens een
tocht naar Baarn en waardoor een met name ge
noemde hofdame, ia het rjjtuig gezeten, zou zjjn
gekwetst.
Dat bericht bevatte de dnideljjke sporen van on
juistheid. H. M. de Koningin rjjdt nooit, met drie
hofdames uit, zooals in h9t bericht werd vermeld,
en de hofdame, wier naam werd genoemd, is onge
huwd, zoodat nooit haar echtgenoot, geljjk in het
bericüt beweerd werd, do zegsman heeft kunnen zjjn,
doch nu dit birchfi ock in binnenlacdsche bladen
wordt vei spreid, wordt het gewenscht met de meeste
stelligheid den inhoud daarvan tegen te spreken.
Noch te Biarn noch te Soestdijk is er iets gtb-urd,
dat aanleiding zou hebben kuocen geven tot bet
verspreide gerucht en geen hofdame is gekwetst.
Het bericht moet dan ook beschouwd worden als
geheel uit de lucht gegic-pen."
Van de wjjze, waarop het veroL tras tend verhaal
in de wereld kwam, geelt de schrjjver der brieven
uit de Hoofdstad, in de Prov. Gron. Ct., de volgende
lezing
Twee »hardlooper8", in oranje-kleur gekleed, kwa
men het rjjtuig der Koningin voorbjj. Ern hunner
hield een oranje-bedtlzakje aan een stok in de hand,
en niet wetende wie zich in het rjjtuig bevond, stak
bjj, 01a geld te vragen, den stok met bet z ,kje door
het open portiervenster, daarbjj de hofdame aan den
arm stootende.
Dit simpele feit is naar het schjjnt door den bril
der fantasie gezien als een aanslag op het leven
onzer onschuldige Konirgin 1
Het heeft de aandacht getrokken dat ook
bljjkens het verslag in de Handelingen in de ver
eenigde vergadering tot Bluiting der vorige zitting
jl. Zaterdag gehouden, de notulen van de vergade
ring van 6 September (ie vergadering gebonden in
de Nieuwe Kerk te Amsterdam) zijn gelezen en
go dgekeurd. Er is in de vergaderirg van 17 Sept.
ahoo een besluit gfnomen, hoewel het daartoe bjj
art. 105 der Grondwet gevorderde aantal leden in
de veiste verte niet tegenwoordig was. Dit besluit
is dus zeker onwettig en maakt in de Handelingen
een vreemd figuur. (HandelsblJ
In de Maandag gehouden zitting van den
gemeenteraad van Leiden werd aangenomen eene
aanvulling van de verordening op de sfcraatpolitie,
waarbjj in het belang der lygiëae wordt ver
boden op of aan den openbaren weg pan we-
veeren of dergeljjke voorwerpen te koop aan te
bieden of te leveren of uit te deelen, en in verband
daarmede tevens wordt verboden personen, die zich
op of aan dsn openbaren weg bevinden, met die
voorwerpen te kittelen of aan te raken.
Naar de N. R. Ct verneemt zullen binn rk it
vermoedelijk^weer drie nieuwe krankzinni
gengestichten verrjjzer, nl. in de provinc e
Utrecht nabjj het station De Bildt; een uabjj Birgan-
op-Z;om en ééa nabij GortS3len.
De J.'B. bevat het volgende bericht
Ia den loop der maand September zullen be
houdens buitengewone omstandigheden de noodige
voorbereidingen getroffen worden om het grootBfe
deel der expeditionaire troepen uit het
Pedirsche ióir het invallen van den westmoesson
naar hun garnizoenen te doen teiu^keeren. Voorde
bereden wapens valt daar dan zeker niets te doen.
He z-ftttk-l) reytus.
Het Handelsblad schrjjft
Hoewel de uitsUg van den ministerraad van Za-
teidig wel was te voorzien, zjjn de besprikingen
der ministers belangwekkend g»noeg geweest om
mede te deelen wat van verschillende zjjden daar
over wordt verhaald.
De minister vaa justitie Sarrien voerde een uur
lang het woord ooder groote aandacht. Hg behan
delde de Drf yfu8-zaak als een rechter, die een rap
port uitbrengt. Hjj overwoog h'»t voor en tegen van
de herziening en j,af alle indrukken weer, die hjj bjj
de studie van het dossier had gekregen. Hjj zeide
n et te verlangen dat de ministerraad z'ch oor of
t gf,n de revisie zou uitspreker, want daartoe heelt
