1898. N°. 110.
Zaterdag 17 September.
85s,f jaargang.
De mitgava dozer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrgdagavomd,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjjs per kwartaal, zoo binnen als buiten Goes, f 1,75..
Afzonderlijke nommers 5 centmet bjjblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiën voor dit blad
aangenomen bjj de heeren Nijgh Va.n Ditm*k te Rotterdam on vardsr
bg alle Boekverkoopers en Brieven gaarder».
Db prjjs der gewone advertentiën is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 cti.
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prijs
slechts tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljjki- en doodberichten en de daarop betrekking hebbeude
dankbetuigingen worden van 110 regels a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regelB beslaande en contant betaald 20 ct
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 #ent per regel.
uren «9 d»« der ultfave.
De feesten te Goes.
11.
Woensdag 14 September.
De ijj der vele en luisterrijke f«stiviteitan werd
ibiteljjk geopmd met een nommer, dat men in het
feestprogramma to vergeefs zou zoeken, nl. de ont
hulling van het g nproviseerie standbeeld van H. M.
Wilhelmina, op de Vlasmarkt en waaraan wjj in
ons vorig nummer reeds melding maakten.
Te 3 uren had eene ruime bedeeling van brood
en spek plaats aan de armen van alle gezindten.
Niet minder dan 1000 K.G. brood en 435 K.G. spek
werd aan ODgeveer 360 hoofden van gezinnen of
alleenwonende personen nitgereikt.
Aan den avond van dezen dag werd de feestelijke
Bteraming op*ewek% zoo dit nog noodig wap, en
verhoogd toen te ruim 6 uur e«n bezoek werd gebracht
aan de voorzittens der buurt-eommissiëa door het
Hojfdbastuur, gezeten in twee landauers en bege
leid door de Hatmoniegezelecbappen »Euphotii*" en
»Hosanna'\ O/ffl werd de com missie met de meeste
onderscheiding begroet en betuigden de voorzitters,
dat het hun een eer was een bizoek der Hoofd
commissie te ontvangen. T-^gelgk met dit bezoek
werd een optocht door de stad gehouden met ver
sierde en geïllumineerde flitsen, waaraan 16 rijders
deelnamen en die heel wat bekgks had, en met
ree atdeze reeks van draaiende wielen, van meer of
minder onder groen gezeten rjjders, van slingerende of
stil hangende lichten, maakte vooral in de verte den
indruk als dreef de stoet geruischloos over de straat.
Voor' de schoonst versierde rgwielen en voor de
schoonste gioep waren prjjzen uitgeloofd, die werden
toegeken 1 aan bet wiel van W. A. Pelle Jr. en aan
de groep, gevormd door de wielen van F. de Ligny,
J. Mulock HouwerJ. Kakebeeke en J. Ochtman.
Wegens het geljjktjjrflg gebracht bezoek van het
Hoofdbestuur aan de voorzitters der buurt-commis-
■iën, kon de vooraf bepaalde weg niet worden gevolgd.
Tot laat in den avond bewoog zich een vrooljjk
jubelende, joelende, juichende en zingende menigte
door de straten, al of niet begeleid van een eigen
muziekkorps in den vorm van harmonica, fluit of
trommel. Emiedor gaf op hoorbare of zichtbare
wjjze reeds uiting aan zjjn feesteljjke stemming.
Donderdag 15 September.
Deze dag vormde het piece de milieu, de kern
van het feest.
Rieds van af des voormiddags bewoog zich een
groote menigte van buiten door onze straten en het
aantal bezoekers vermeerderde des middags in zoo
groote mate, dat de Btoutste verwachtingen omtrent
d* komst van vreemdelingen zeker nog verre werd
ovartr.ffen. Na aankomst van alle reisgelegenheden
was de massa zoo groot, dat men geen enkele straat
of straatje kon doorgaan zonder daar een grooter of
kleiner aantal feestgangers te ontmoeten.
Als gevolg daarvan heersebte gedurende den ga-
beelen dag en avond een aangename drukte op alle
punten der stad. In hoogst opgewekte stemming
vermaakte ieder zich op zjjne wjjze en welk gewoel
ook overal heer&chte, geen enkele wanklank van
eenige beteekenis is ons ter oore gekomen. Niet
weinig zullen daartoe medegewerkt hebben de raad
gevingen, wenken en verzoeken, die van verschil
lende zgden tot het publiek zjja gericht en die
bljikbaar welwillend zjjn opgevolgd.
Het overschoone weer, dat ons feest begunstigde
was natuurljjk de hoof Ifacfcor voor het zoo wel sla
gen der festiviteiten op dezen tweeden dag, die
evenwel met een mistigen morgen aanving, doeh
•poedig opklaarde door de heldere stralen der herfstzoD.
Des morgens van 81/3 —9 uur verkondigde het
zware klokgebrom van den stadhuistoren dat de
bigde en groote dag was aangebroken. Het was of
de klok, daarin geholpen door een nevel van mist,
bare doffe tonen nog doffer sloeg, als wilde zjj er
op wjjzen dat, bg al de teekenen vau blgheid, waarop
zjj vau hare hoogte neerzag, de ernst van dezen dag
toch niet mocht worden vergeten. Deze gedachte
werd belichaamd in het volgende nommer van het
feestprogramma nl. de Feestrede in het Kerkgebouw
der Ned. Herv. Gemeente, waarvoor dit ruime ge
bouw reeds te 9 uur voor het publiek was open
gesteld. Daar de zitplaatsen vrjj waren behoudens
eenige gereserveerde plaatsen voor autoriteiten en
genoodigden, had een ieder getracht voor zich zeiven
het spreekwoord bewaarheid te zien wie eerst komt,
eerst maalt.
Reeds te half tien was geen zitplaats, nauweljjks
een staanplaats, meer te verkrjjgen, zelfs tiot op de
vensterkozjjnen hadden sommigen een plaats gezocht.
Men schat het aantal aanwezigen op ongeveer 1500
personen. Voer deze plechtigheid was de kerk nog
eenigszios versierd en wel boven de plaits, inge
nomen door de 170 werkende leden van de verschil
lende Goesche zar g vereenigin gen, die tuspcben de
Feestrede de feesteartate ^Nederland en Orarje"
hebben uitgevoerd. Een buste der Koningin onder
e°n tropee van vlaggedo°k, stond te midden eener
nette versiering met levende bloemen.
Alvorens de feestredenaar bet woord nam, werd
door bet Zangkoor bet Wilhelmus" aangeheven en
door alle aanwezigen staande raeegezonger.
Ds. Lamers, thans zjjn rede aanvangpnde, riep
een driemaal x-welkim" den aanwezigen toe, waar
onder belangstellenden van eiken godsdienst, van
elke richting, van eiken stand, van eiken leePjjd
van binnen Gees en van daarbuiten. Daar deze
feestrede gericht w»s tot alle ingezetenen was spreker
ook niet opgetreden in zjjn ambtsgewaad als Her
vormd predikant. Nadat hg gew>zen had op bet
passende om dezen dag de vlaggen vrjj te laten
wapperen, de tonen te laten klinken en de stem te
laten juicher, werd gezongen Gezang 259 uit den
Bundel der Hervormde kerk, waarna bjj een schoone
en treffmde rede uitsprak, waarvan het volgende
het geraamte is.
Ds. Lammrs b-'gon zijne feestrede met de af
schildering van eeoe kroningszaal in bljjden tooi,
schitterend georneerd en waarin de enkele duizenden,
die daar mochten binnentrede», door zooveel andere
duizenden benjjd, hun cogen mochten slaan op al
die pracht en praal en op Neé.dand's jonge Koningin,
die met bewogen stem haren eed afligde. En daar
buiten de menecher, man aan maD, zich de oogen
blind starende op de pracht, door den hofstoet en
door allen, die in verschillende functiën of quali-
teiten zich raar de Nieuwe Kerk begaven, ten toon
gespreidhet oneindig gejubel, machtig en onafge
broken ais de golfslag der zee
Een men9ch komt licht onder de bekoring van
wat schittert, zeide spreker, en die bekoiing wordt
verschillend beoordeeld. Er zjjn er, die zeggen, dat
een Koningin toch ook maar een mensch is en dat
het dwaasheid is zooveel pracht en praak aan te
gapen. IJdelbeid der ijdelheden, het is alles jjdel-
beid" staat ook boven dien hofstoet geschreven.
Inderdaad, dat is ook zooalles gaat voorbij
maar zjj, die 200 spreker, zien alleen den buitenkant
van deze dingen en hebben geen oog voor de diepp,
eeuwige beteekenis ervan. Anders wordt het echter
wanneer men doordringt in het wezen der zaak en
dit alles beziet als met Gods oogen.
Achtereenvolgens beschonwde de spreker nu den
rjjken stoet, Koningin Emma, Koningin Wilhelmina
uit dat oogpunt. Hij toonde aan, dat die feeststoet
gevormd wordt door manneD, die om gaenerlei per
of voordeel daarbjj tegenwoordig zjjn, maar die, grjja
geworden in den dienst van het land, nu genieten
van het levend symbool van volkseenheid, van deze
eerbiedige huldiging van eene oranje-vorstin. En in
Koningin Emma ziet men met de oogen Gods het
dankbiar hart der Moeder, die koninklijk den Koning
heeft verpleegd op zjjn ziekbed, die koniokltk het
regentschap heeft volbracht, dikoninkljjk gewaakt
heeft over haar kind.
En eindeljjk Koningin Wilhelmina Met het oog
Gods ziet men niet alleen dat prachtig gewaad, dien
heerlgken diadeem, maar veel meer het meisje van
18 jaar, dat wellicht liever vluchten zou in hare
binnenkamer, maar dat, geroepen tot een hooge taak,
zich op dat oogenbük klein gevoelt onder de wel
daden Gods en der menschen, en bjj de gedachte
hoe zjj ooit zal zjjn, wie ze moet zjja, hoe zg het
koningswoord van haren Vader handhaven en haren
eed getrouw bljjven zal.
»Zjjn dat dingen om mee te lachen 1
Zjjn dat dingen om op te smalen
vroeg spreker telkens. E;n volk, dat zich éón
voelt door de historieeene Moeder, die plaats
maakt voor hare Dochtereene Koningin, die zich
groot voelt door hare roeping en klein in eigen
kracht
Neen, dat zijn geen dingen om mee te lachen,
dat is heerljjkDat is koninklgk
AIscu noodigde de redenaar het koor uit tot het
zingen Tan den feestzang.
Oanoodig te zoggen welken diepen indruk ook
dit gedeelte der plechtigheid op alle aanwezigen
maakte. De daarin voorkomende solo's voor baryfon
werden op hoogst verdienstelijke wjjze gezongen door
dhr. O. Krol van der Hoek en de kwartetten door
de dames J. Duvekot-De Wagemaker en C. van Daalen
en de heeren Van der Hoek en T. 11 Lunenburg.
Het slot-couplet der cantate, waarvan de woorden
zjjn gedicht door mr. M. G. L. van Logbem (Fiore
della Neve) en op muziek gebracht door Theod. H.
H. Verhcy, werd door de gansche schare gezongen,
j nadat ieder van zjjn zitplaats^] was opgestaan.
Daarna nam ds. Lamers opnieuw bet woord en
bracht hg allereerst een woord van hulde over de
nitvoering der cantate. Hg hoopte, dat op onze
feestdagen dezelfde toon als van dit lied zou gehoord
worden dan zou de rechte toon worden getrcff
Spr. herinnerde er hierbij aan, dat. persoonlijke over
wegingen zwjjgpn moesten om het feest te heiligen
en te wjjden. De kunstenaar op het orgel, al is er
groote rouw iu zijn hart; de spreker zelf, al was
zijn hart thuis bij zijne Kranke gad<», bidden zieh
aan deze plechtigheid niet willen onttrekken. Maar
daarom vooral gevoelde hjj den ernst van deze feest
dagen. Echt feestvieren is een verfrisschend bad voor
de ziel. Men kan wel, als vroeger Napoleon, ge
lasten de vlag uit te steken en als die oude Chi-
De^sche Keizer da duodstraf zetten op niet-vrooljjk
kjjker, maar dit is de ware feestvreugde niet.
Ook onze Koningin of de vroede vaderen onzer
stad hadden wel feesten kunnen ordonneeren, maar
dit had nog geen ware feestvreugde gemaakt. Der
gelijke dingen laten zich niet gelasten. De God der
historie maakt de feesten en geeft den feesttoon aan.
Dankbaarheid en blij voltrouwen zjjn noodig om te
kunnen feestvieren. In korte trekken schetste spreker
nu de redenen van dankbaarheid, die op elke blad-
zjjde van Neerlands levensboek te vinden zijnen
de gesloten bladen der toekomst, laten wjj ze eer
biedig in de hand nemen en zeggen God heeft ge-
bolp^n; God helpt; God zal verder helpen!
In 't geel geworden historie-boek van het verleden
staat op elke bladzjjdp, droeve en blijde, Oranje'*
naam, en toen deze dreigde uit te sterven, waakte
God over Neerlands hop\ Wij behielden een Oranje
telg, 07er wie een Moeder en heel een volk mede
waakte. En nu is zjj onze Honingin geworden
van wie wjj veel mogen verwachten. Er zjjn vele
redenen om bezorgd te zijn maatschappelijke mis
standen, ergerljjke volkszonden, partjjbaat, gebrek
aan karakter, gebrek aan wprk, soms gebrek aan
brood, gebrek aan dienende liefde van dat
alles is er genoeg. Maar ook eea krachtig rechts
bewustzijn spreekt lui Ier en luider en teg9n de
zonden des volks wordt ernstig gestreden.
Laten wjj, onder voorgaan van Koningin Wilhel
mina met al de majesteit eener Oranje-dochter, aan
het goede medewerken met kloeken moed en onver
saagd vertrouwen. Moge zij veel goeds tot stand
brenger, waard'g het devies harer vaderenCe
sera moi, STassau. Je maintiendrai.
Aan het slot zgner rede wees ep er op, dat aan
alles een einde komt en dat ook deze Koningin eens
verzameld zal worden tot hare vaderen. Ook deze
Koningskroon komt eens terecht in de vitrinen van
pen museum. En als het tgdperk van Koningin
Wilhelmina's regeeriDg met al de wjjsheid en al de
dwaasheid is meegesleept in den wilden doodendans,
dan schrijve de historie bladzgde aan bladzjjde over
eene beste Koningin, die 's volks lirfde van hare
wieg af bezat en door den zegen van God meer eD
meer is geworden 's volks glorie en 's vo'ks zegen.
Na het einde der feestrede werd gezongen Gezang
171 uit den bovengenoemdao Bundel.
Daarna dankte ds. Laraers het zangkoor voor baar
hoogstge waardeer Ie medewerking en ook de direc
teuren voor hunne leidiDg, zonder welke een goede
uitvoering onmogelgk zou geweest zjjn. En waar wij
menschen danken, zeide spr., daar gevoelt men ook
behoefte tot bidden en danken tot God, waarom hij
dan ook deze plechtige en ernstige ure met dank
zegging sloot.
Onder het verlaten der kerk klonken van het
orgel de altjji schoone tonen van het Wilhelmus."
Als voortzetting der feestelijkheden had te] 121/3
uur een muziekuitvoering plaats op de Groote Markt
door het harmonie-gezelschap Hosanna", terwjjl in-
tusseben op den Poel weg de optocht werd samen
gesteld, die te 2 uren haren tocht door de stad bg
den stationsweg begon. Zg bestond uit verpchillende
in Goes gevestigde vereenigingen, met welwillende
medewerking van de heeren H. A. Hankendirecteur
van den Wilbelminapolder en I. F. Vlekkedirecteur
van de Oud-Gastelsche Baetwortel-suikerfabriek met
eigen muziekkorps.
De optocht, die uitmuntte door pen uitstekpnde
regeling, mag in óm woord schoon genoemd worden.
Op de verschillende ms, waarui'hjj sameogesttli
was, komen wjj in on6 volgend no. terug.
Opdat ons personeel ook nog hedenavond wat
vropgtgdig klaar zal kunnen zjjn, vermelden we
thans alleen, dat de optocht in de beste orde plaats
vond en uitstekend geslaagd is. Evenwel deelen we
nu reeds mGde, dat de premiëa voor de schoonste en
eigenaardigste afdaelingen daarvan werden toege
kend als volgt:
Ie prjjs ZingTerBöniging Excelsior f 25 2e prfls
Historische intocht f 15 3e prjjs Snelpersdrukkerjj
G. M. Klemkerk f 104e prjjs Nationa'e Chr. ge
heel OntboudersvereenigiDg f 105e pijs Schip-
I persvereeniging Eensgezindheid f 10; 6e prijs Klom-
penmakerBbedrgf f 10; 7e prjjs OommiSBie Werkver
schaffing f 5; 8e prjjs Ged coreerde wagen unt Land
bouwgereedschappen f 5.
Bjj de uitreiking dezer premiëa hield de Burge
meester, als lid der jury, die bestond uit de bh.
J. Ph. Wesselink, H. J. Baning, F. Q. C. den Hollander
en H. J. van Noppende volgende toespraak
BurgerB van Goes!
1 Door het Hoofdcomité voor de feestviering is ons
de eervolle, maar uiterst moeieljjke taak opgedragen
te beoordeelen aan wie der deelhebbers aan den
optocht voor fraaiheid en eigenaardigheid prijzen en
i premiëa zouden toegekend worden.
Te moeielgker was die taak nu alleD scbjjnen
begrepen te hebbeD, dat zg een feest opluisterden,
gegeven ter eere van H. M. onze geëerbiedigde
Koningin en dus zoo schoon en smaakvol optraden,
dat men al niet wist wat bet meest te bewonderen.
Gelukkig echter heeft een milde gever, wien hier
openlijk daarvoor dank gebracht wordt, uit waar-
deeriDg voor al het schoone en goede, dat bjj zag,
eene ruime bijdrage geschonken, waardoor wjj bjjna
allen kunnen beloonen maar alvorens wjj overgaan
tot het uitreiken dier belooningen bljjit mg een
andere, hoogst aangename taak te vervullen en dat
is onzen gasten een hartelgk woord van dank te
brecgen.
Ia de eerste plaats breng ik oprechte hulde en
dank aan den hser Goossen vertegenwoordiger van
de GaBtel8ehe Beetwortelsuikerfabriek en haar muziek
gezelschap.
In de tweede plaats kan ik eveneens oprechte
hulde en dank betuigen aan den heer Hanken, direc
teur van df n Wiihe'minapolder, voor de vier prachtig
versierde wavtenp, waarmede hjj den optocht opge-
Ju:sferd beeft.
Gelukkig voor anderen waren beiden buiten mede
dinging want anders ware onze taak nog veel
zwaarder en moeielijker geworden, maar ze hebben
gbholpen dan optocht één grootsch geheel te maken.
Daarom leve de heeren Goossen en Hanken
Ten derde mjjn hartpJjjken dank aan »Wolferts
Fanfare" voor de heerljjke tonen, waarmede zjj ods
fefst hielp opluisteren.
Ten vierde bljjven mg de muziekgez°lsebappen
uit Goes Hosanna" en >Eupbonia" te bedanken
voor hunne medewerking. Alle burgers weten het,
als die gezelschappen het werk Btaken dan kan er
geen feest in Goes gevierd worden, en daarom waar-
deeren we zoozeer hun kraebtigen on vermoeiden steun.
Wjjders mjjn dank aan de Goesche burgerij, die
door haar uitnemend gedrag zoo zeer bjjdroeg tot
de orde en de algeme^ne vreugde, daardoor toonende
te beseffen dat zoo alléén onze gf ëerbiedigde Koning'n
kon en mocht gehuldigd worden.
E-ndeljjk dank aan de Politie voor haar uitste
kend en beleidvol optreden, dat wel niet zooveel
kracht vereischte doordat de burgerij zoo goed ge
zind was, maar waaraan het beleid niet mocht ont-
biek«n om een ieder te doen meegenieten.
(Bjj deze uitreiking werd een ieder, wien het gold,
toegesproken en fanfares en hoera's ter hunner et re
aangeheven.)
Eea bjjzonderheid was bjj no. 25, 4e prjjs, te
vermelden.
Spr. zaida daarbjj dat de ju'y aan dien wagen den 4e
prjjs had toegekend wegens de smaakvolle en ele
gante decoratie en dat bij daarvoor beschikbaar had
gesteld f 10 als bewjjs van waardeering voor de
beginselen der vereeniging.
Daarna nam de heer La Motthe bet woord en
bedankte meer uitvoerig de heeren Gooss5n en
Hanken en vereerde hun een vergulden gedenkpen
ning van dit feest, dien bjj hun perBoonljjk omhing.
Den Burgemeester weid de meest mogeljjke hulde
gebracht voor de prachtige voorbereiding van het
leest, waaraan het welslagen te danken is.
Daarna ontvingen de Brigadier van ds mare-
chausjóes, van de Rjjksveldwacht en de Commissaris
van politie ieder een p nniog onder toepasselijke
woorden van den heer Li Motthe.
Eindeljjk sprak de Burgemeester nog het volgende
Burgers van Goes
Zoo even is door den heer La Motthe verteld
dat door mjjn werk dit feest zoo goed slaag Ie. De
Goesenaars weten wel beter. Neen, de uitstekende
zorgen van het Hoofdbestuur, waaraan ik slechts
weinig meedeed, zjjn daarvan de reden. En natuur
lgk in de allereerste plaats denkt m-^n aan den heer
La Motthe. Welk Goesch f°est zou iets beteekecea
als niet steeds met onverflauwden moed de heer
La Motthe zich aan bet hoofd plaatste.
Zoodra dan ook de heer Van Eeten het initiatief
tot dit feest genomen had, werd dhr. La Motthe de
ziel van de vergaderingen van het hoof ibeitnnr en
regelde alles zóó prachtig, dat we nu dit schoone
I resultaat bereiken.
Een luid »Leve mijnhepr La Motthe" uit d m
mond van alle omstanders beregelde deze woorden.
Des avond te 8 uur had op de Groote Markt een
vo'kscoccert plaats door de harmonie »Euphonia'\
Nog was dit concert niet afgeloopen of te uur
begon het vuurwerk dat geleverd is door de firma