1898. N°. 107.
Zaterdag 10 September.
85ste jaargang.
Agent van politie
Dc uitgave dezer Courant geschiedt Maandag-, Woensdag- en Vrijdagavond,
uitgezonderd op feestdagen.
Prjj» per kwartaal, 200 binnen als buiten Go9S, f 1,75.
Afzonderlijke ncmmer» 5 centmet bjjblad 10 cent.
Behalve aan ons Bureau worden Abonnementen en Advertentiëa voor dit blad
auttgenomo* bjj de beeren Nijgh Van Dïtmar te Hotter dam eat verêer
bjj alle Boekverkoopers en Briavengaaxdera.
COURANT.
Db prjjï der gewone advertentiön is van 1-5 regels 50 cent, eiken regel meer 10 ct».
Bjj directe opgaaf van driemaal plaatsing derzelfde advertentie wordt de prjj»
«lecht» tweemaal berekend.
Geboorte-, huweljjk»- en doodberichten en de daarop betrekking hebbende
dankbetuigingen worden van 110 regel» a f 1,berekend.
Dienstaanbiedingen, niet meer dan 4 regel» beslaande en cont-nt betaald 20 ct
Aanvragen om en vermelding van liefdegaven 5 cent ptr regel.
W Sas* ran »<ly5»r^nW3« 9 uren op den der uftff»ve«
BURGEMEESTER kn WETHOUDERS van
Goes;
Overwegendedat door liet plaatsen van ver
sieringen voor het aanstaande Kroningsfeest enkele
straten ongeschikt worden om bereden te worden"
met voertuigen van meer clan een Meter breedte
Gelet op ait. 93 4 van het Provinciaal regle
ment op de wegen en voetpaden in Zeeland en
op art. 28 van de verordening no. 95 dezer ge
meente,
Bepalen, dat
a. de GANZEPOORTSTRAAT van af den
12en September tot den *20 September niet mag
ingereden worden, komende van de Ganzepoort-
brug of van den Keizersdijk, maar dat voertuigen
wel door die straat de gemeente mogen verlaten,
komende van uit de stad
bdat de KLOKSTRAAT, van af de woning
van mevrouw de wed. Van Heel tot de Lange
Kerkstraat, geMliirccifle den zalfden tijd
niet mag beraden worden.
Wijzen voor liet binnen komen der stad ge
durende dien tijd aan
den KEIZERSDIJK
b. de WIJNGAARDSTRAAT.
Goes, 7 September 1898.
Burgemeester en Wethouders voornoemd,
W ESSE LINK.
De f. Secretaris,
A. A VAN DELLEN
Op voordracht van den Commissaris van politie is, in de
plaats van M. van Waarde, hoofdagent van politie titulair,
eervol ontslagen wegens zijne benoeming tot brugwachter en
binDenhavefliaeesler, benoemd tot
2e klasse PAULUS ZANDEE Mz zulks met ingang van
1 October aanstaande.
Goe9, den 8 September 1898.
De Burgemeester van Goes,
W ESS E LIN K.
GOES, 9 September 1898.
Zoodra de kermis ten einde wa°, toog men
te Goes, elk in zjjne straat, aan het werk met de
straatverBiering. Da geestdrift is nu reeds
onbeschrjjfifijjk groot en wordt sterk geprikkeld door
de premies, die de hoofdcommissie uitgeloofd heeft
voor de mooiste straat- of buurtversiering met ver
lichting. Reeds maanden lang is men b-*zig geweest
de noodige trope 81, schilden en détails klaar te
maken. Men kon daartoe overgaan, omdat men in
't algemeen vóór een jaar, sommigen al vóór drie jaar,
begonnen was te contribneeren, zoodat eer ige mam-
den geleden door verschillende buurtcommissies een
bedrag van meer dan 4030 galden was gedeponeerd,
uitsluitend te gebruiken voor versiering en verlich
ting, zoodat Goei op 14, 15 en 16 Sept. eenig
mooi en schitterend, wat versiering en verlichting
betreft, zich zal vooidoen.
Zoo is het ook met den optocht, die door 16
versierde wagens zal worden opgeluisterd en waar
onder er zjjn, die een paar dnizend francs zuilen
kosten.
Naar men uit goede bron verneemt zal de optocht
door marechaussees te paard geopend en gesloten
worden.
Ook heeft zich nog, g«ljjk wjj reeds meldden,
eene commissie gevormd uit de leden der fietsver-
eenigingen Ze .'kandia en Ganzenbjnde (die ook niet-
leden zullen opnemen), tot het houden van een
versierden en g<'illumineerden fids-optocht, met mu
ziek opgeluisterdreeds nu hebben 80 fietsers en
fistssters zich aangemeld.
Ia verband met het onlangs gehouden verge
lijkend exxmen tot toe'ating aan de Kweekschool
voor machinisUn te Amsterdamis alsnog als interne
toegelaten J. Mulder Jr. alhier.
Benoemd tot agent van politie 2e klasse te
Goes P. Zandee Mz. alhier.
De alphabetische voordracht van den commissaris
van politie bestond uitP. de Bel te Kattendjjke,
P. Zandee Mz. en P. M. Zweedjjk, beiden te Goes.
37 sollicitanten hadden zich aangemeld.
'0-Heer Abt «Kerke. Tot wethouder dezer ge
meente is benoemd de heer P. Polderman, in
de plaats van dhr. Job. de Visier, die wegens hoogen
leeftjjd bedankt had.
M£»t8é In de raadszitting van Donderdag ]J. is
in plaats van den he«r P. Verhulst, die als wet
houder beiankt had, gekozen de heer P. Breure.
Ond< r dp teb grammer, Koningin W i 1-
b e 1 m i n a bp bare fcrconsbeklitxming ontving, be-
hoo de er ook een van Paus Leo XIII, waarin deze
haar g luk wenscht met hare troonsbestijging en
WenEchen uitdrukt voor het welzjjn der volkeren,
door de Voorzienigheid onder haren schep ter geplaatst.
Ook der Koningin-Moeder seinde de kerkvorst dat
hjj hi.ar gelukwenscht dat zjj dit fce-4 heelt mogen
bjj wonen en dat hg de hoop uit, dat zjj zich nog larg
moge verheugen over de deugdi n, die zg hare dochter
heeft weten in te prenten.
Onze p^atsruimte gedoogt slechts van de verdere
feestelijkheden te Amsterdam heel kort
melding te maken.
Onder begunstiging van heerlijk prachtig weder
ving de dag van Woensdag, evenals die van Dinsdag,
aan met koraaïmuziek van kerken cn poorten.
Te half elf werd op den Dam aan H. M. een
morgengroet gebracht door den Nederlandschen Zan-
gersbond. Ongeveer 940 zangers met 9 banieren
waren aanwezig. terwijl de begeleiding uit drie
militaire kapelb n bestond.
Eerst werd gazongen Dankt allen Goï den Heer,
daarna Holland's glorie van Holl, het Vlaggelied vaa
Hejje en tot slot Wilhelmus met de woorden van
Beets.
De Koningin woonde met haar modder en dan
prins en prinses Von Wied op het balkon het feest
gezang tot bet. einde bg.
Toen het Wilhelmus gespeeld werd, ontblootte de
prins het hoofd, daarin nagevolgd door tienduizenden
toehoordei s op den Dam.
Na afljop verklaarde de Koningin vol bewondering
te zjjn voor den zang. Zij vond de keuze der liederen
en den tekst zeer gelukkig en toonde zich zeer
dankbaar.
Daarna kwam ten hove de commissie ter aan
bieding van da gadeckplart, gemodelleerd door den
heer J. O. Wienecke. Zg stelt voor de Amsterdam-
sche Stedemaagd, omringd door de symbolen van
Handel, Nijverheid en Landbouw, mat een palmtak
in da hand, wgzende naar de >Nieuwe Kerk", alwaar
de plechtige Inhuldiging heeft plaat6 gehad.
De Koningin dankte voor het geschenk en zaide
verheugd te zjjn, dat de medailleerkunst zich hier
te lande weer verheft. Zjj betuigde haar groote in
genomenheid met het geschenk.
Daarna kwam de commissie voor bet gedenkraam
in de Nieuwe Kerk, bg monde van oir. J. A. SilLm,
den voorzitter der commissip, een schetsteekening
aanbieder, met een album van hen, die hadden bjj-
Mr. Sillom zette kort de geschiedkundige beteekenis
van het raam uiteen, m9t eon uitlegging der figuren.
De Koningin verklaarde zich zeer ingenomen met
het denkbeeld en verzocht ook deze commissie haar
dank aan de schenkers over te brengen.
Voorts werd nog in het Paleis voor Volksvljjt de
gouden koets bezichtigd.
Daar waren de besturen van 67 vereenigiogen met
de baniereo, voorts de verpleegsters uit 12 gestichten
en liefdezusters uit 9 inlichtingen bjjeen.
Achter in de vestibule en in de zaal was als eere-
wacht opgesteld de vereeniging Klein maar dapper."
Een dochter van hot kamerlid dr. De Visser, Mpds
uit de Willemstraat en een klasse van den Kadjjk
boden dan hoogen bezoeksters bonquetten aan, waarop
de Koningin korteljjk de toespraak van den ee e-
voorzitter van het comité, dr. De Visser, beantwoordde.
De koets werd blijkbaar nauwkeurig door de Ko
ningin en hefc geheele gevolg bezichtigd. H. M. ver
klaarde dat het geschenk prachtig was en dat zg
het aardig vond, dat zoovelen uit alle rangen en
standen der maatschappij er toe hadden bijgedragen.
Nog verdient vermelding de huldebetooging van
het Ned. Gymnastiekverbond, die b9gon met een
vaaudeldéfi'é.
Het was een te pronk-stelling van kleurenpracht,
een goud- en zilverglansen, een schittering van kost
baar fluweel en goudbrocaat onder do stralende zon,
ea een in zelfbewustheid van kracht voortschreden
van een tros gespierde en vlugge jonge mannen.
Tot de deelnemende vereenigingen behoorden uit
het gewest Zeeland»Sparta", Bergen-op-Zoom
Vooruitgang zij ons Streven", IersekeAchilles",
>Medioburgum", Middelburg»01ympia", Rozen-
daal >Luc'or et Emergo", Vlissingen.
fl.H. M.M. waren blijkbaar met deze hulde van
het Ned. GymnaBtiekverbond hoogelgk ingenomen.
Nauweljjks waren deze oefeningen afgeloopen, of
daar naderde de schitterende, kleurige h i s 10 -
rische-allegorische optocht met praal
van wuivende vederen op breedgerande hoeden, ge
flikker van glansen op borstkuras en helm, zwier
van wjjdgeplooide karmozjjnen jakken met broderie,
tres en vlechtwerk, met kanten lubben wjjdgeplooid
afhangend van zijden mouwen over de blanke handen
van hopman enj cornet.
Het was, zegt de Telegraafeen kaleidoscoop van
kleederdrachten en elke stap voorwaarts bracht andere
warreling van kleurerschillering van metaal en men
geling van ticten. En de heerlijke zon zette alles
in blanken gloed niet meer scheen 't een maske
rade, maar een workelgke stoet van koene wfidsch
gekleede middeleeuwers in trotschen pronk, statie-
volle praai en di ftige, gratievolle zwier, die hier
hunne Vorst'n kwamen huldigen, 't Was h^t herrezen
bloeiende verleden van rjjk en roemrjjk Holland in i
de glorie van zonlicht, in nederige vreugd voor het
licht van de twee oogen der jeugdige Vorstin.
De stoet werd overal luide toegejuicht en ook
H. M. betoonde Haret ingenomenheid er mee.
Een staatsrechtelijke vraag. De
lijd maakt mot instemming gewag van de daad van
het ministerie, dat de portefeuilles bjj de aanvaar
ding der regeoring ter bsschikking van Hare Ma
jesteit stelde. Het blad had zulk een juiste opvat
ting van hetgeen in deze jegens het koningschap
paste bg de heeren Pieison en Cort van der L;nden
nLt verwacht en drukt thans een deel van het ar
tikel af dat het had willen publiceeren, indien de
mioist rs anders gehandeld hadden.
Des te sterk'r treedt nu echter, volgens De Tijd1
het onafwijsbare van een twe den eisch in het licht,
nl- om al de wetsontwerpen, onder de tussebenregee-
ring van Koningin Emma bg de Tweede Kamer in
gediend en niet afgedaan, in te trekken. Art. 71
Grondwet bepaalt dat de Koning »aan de Staten-
Generaal ontwerpen van wet voordraagt en hen zoo
danige andere voorstellen doet als Hjj ooodig acht."
De Koningin nu kan over de ingediende wetsont
werpen anders denken dan de Regent's deed. Ook
zou haar recht van veto bg niet-intrekking beperkt
worden, daar zjj zioh onwillekeurig gebonden zou
kunnen achten door wat haar mosder deed. Een be
roep op solidariteit van opvolgende gouvernementen
kan slechts opgaan voor handhaving van grondwet
en wetten, niet voor ingediende ontwerpen. Bg zijn
optreden heeft h*t ministerie alle hangende wets
voorstellen ingetrokkenzou het dan de troons
beklimming van Koningin Wilhelmina een minder
gewichtige politieke gebeurtenis rekenen dan een
kabinetswisseling
De Tijd, alle partij-oogmerken van zich wjjzendr,
betoogt ten slotte dat er vooral in deze dagen veel
aan gelegen is, dat de hoofdbeginselen van het grond
wettig koningschap zoo zuiver mogeljjk worden bo-
waard.
De N. R. Ct. zegt hiervan
De voorstelling, als zou men thans aan het einde
eener »tusschenregeering" staan, al» zou de staats
machine een oogenblik stokken om vervolgens door
de Koningin weer in beweging te worden gezet, ii
ten eenecmale onjuist.
KoniDgin Wilhelmina is Konirgin der Nederlan
den sedert 23 November 1890. Ssdert dien dag i9
er in Haar naam geregeerd. Alle ontwerpen van wet,
sedert dien dag bg de Tweede Kamer ingediend,
zijn door de Regentes bg koninklijke boodschap in
Haar naam aangeboden ook dus de thans aan
hangige. Door deze in te trekken (want het is de
Koning, 0 Tijddie door Hem gedane voorstellen
volgens art. 115 der Grondwet vermag in te trekkpn,
en n i 01 het kabinet) door deze in te trekken
zou Koningin Wilhelmina een handeling desavou
eren, of wil men liever, ongedaan maken, die in
Haar naam is geschied. En dit staat Haar volkomen
vrjj, als men maar inziet, dat het nooit op den
weg van een .ministerie kan liggen een dergeljjke
intrekking uit te lokken of aan te raden. Dit ware
in strjjd met den eerbied voor het gezag, dat in
naam der Koningin, onder verantwoordelijkheid der
ministers zei ven, de ontwerpen aan de Volksvertegen
woordiging aanbood.
Van een staatsrechtelijke vraag is hier geen sprake.
De Tijd bepleit dan ook haar wensch louter mot ge
moedsargumenten.
De Koningin, schrgft het blad, kan over de inge
diende ODtwerpen van wet anders denken dan de
Regentes deed. Welnu, dan zal Zg ze intrekken; Zjj
heeft daartoe hot onbetwistbaar recht.
In een kort artikel»Na de plechtigheid"
zegt het Vad. aan het slot
De plechtige ure der verheffing is
voorbjjstraks komt de tijd voor den arbeid.
Zal Koningin Wilhelmina, met de beste voor
nemens bezield om haar plicht te volbrengen, zich
bg machte voelen haar ideaal te verwezenlijken
Welke de roeping moet zjjn van het Koningschap
in onze dagen, is de Konicklgke spreekster, die in
haar rede geheel zich zelve gaf, niet ontgaan. En
de meest democratisch aangelegden onder ons go-
voelden het te Bterker bij het aachooren dier rede,
dat het Koningschap, dus begrepen, den vooruitgang
niet in den weg staat, maar dient. Wat eldeis ge
beurt, behoeft waarljjk niet naar republikeinsche
ir-stellingen te doen hakeneen vrjjzinnige staats
regeling is het sterkst en bet heehtst onder Konink-
lrike schuts. Maar opdat het zoo bljjve, behooit het
Koningschap te gevoelen, dat het geroepen is aan
de spits te staan ven al wafc er gioots en heer'ijks
is in een volk en dat de minst bedeelden, de zwak
ker, de armen het meest behoeven den steun van
wie rt un geven kan. Hier het rechte standpunt te
vinden in <Ln strjjd dtr maatBchappelgke belangen,
eischr inzicht en tact, maar wie het weet te vinden,
zal haar troon bevestigd vinden in de harten van
het volk, als de orkanen loeien en de grond siddert
onder de vo«ten.
Koningin der Nederlanden 1 gansch uw volk juicht
u lor, want in u, die het geloof in onze toekomst
vertegenwoordigt, begroet het 't morgengloren van
een sehoosen dag. Moge de toekomst houden wat
het beden belooft. Dan zal de liefde blijven, ook
als de geestdrift is verstomd, en zal aan den avond
van uw leven uw deel z|jn de eerbiedige dankbaar
heid van gansch uw volk."
Het hoofdbestuur van het Neder landsch
Gymnastiekverbond heeft in een met rede
nen omkleed adres zich gewend tot den Minister
van Oorlog om een subsidie, ten einde in staat te
zjjn tot:
a. het verschaffen van geschikte leerkrachten,
waar zulks noodig is
b. het ondersteunen van turn vereenigingen, die
buiten haar schuld in fLaacieele moeiljjkheden ver-
keeren
c. het aanschaffen van goede turntoestellen en
behulpzaam te zjjn bjj bet inrichten van terreinen
ter meerdere verbreiding der zoogenaamde volks
oefeningen" en spelen in de open lucht
d. in hot algemeen eene meer volledige uitvoe
ring te geven aan de in ait. 2 hunner Bondswet
omschreven middelen ter bevordering der gymnastiek.
Adressant wijst hieibjj op hetgeen in dit opzicht
reedB in Bdg;ë, Frankrijk en Zwitserland geschiedt,
waardoor de turnbonden aldaar in de gelegenheid
zjjn kun doel, het vormen van gezonde, krachtige
mannen ten dienste van het vaderland, gemakktljjk
te maken.
De boekerjj van het Museum voor kunst-
n jj verheid te Haailem is thans weder geopend
voor belangstellenden, die boek- en plaatwerker,
betrekking hebbende op kunstgeschiedenis, alsook
op verschillende kunstambachten, wenschen te ont
vangen.
De staatsspoorweg-maatschappij
heeft bepaal i dat, indien een reiziger, door het mis
sen eener aansluiting of door eene andere omstan
digheid onaf hankeljjk van zjjn wil, hot bestemmings-
station het snelst kan bereiken door gebruik te
maken van een D-trein, hjj de daarvoor vastgestelde
verhoogiLg niet verrchuldigd is, doch dat hem koB-
telooB een bewjjs van plaatsman wijzing moet worden
uitgereikt. Dat zal echter alleen g^schiedm op uit-
drukk6ljjken laBt van den chef van het station, waar
de reiziger in den D trein stapt.
Een merkwaardige planeet is on
langs ontdekt. Terwjjl er nu al in de 400 kleine
planeetjes bekend zjjn, die zich alle bewegen tus-
schen de banen van Mars en Jupiter, hoeft Ber-
berich te Berljjn gevonden, dat een der laatst ont
dekte (door Charlois te Nizza den 13en Augustus
gefotografeerd), in haar grootste nabjjheid tot de
zon veel dichter dan Mars tot de zon nadert. De
omloopstijd van dit hemellichaam is 645 dager, ter
wjjl tot dusver de kleinste omloopstijd bjj een kleine
planeet 1157 dagen bedroeg. Die van Mars is 687
dagen. Nadere berichten moeten nog afgewacht
worden.
Havas seint uit Pretoria, dat de fees
ten aldaar ter eere van de inhuldiging van Ko
ningin Wilhelmina met groot succes zjjn afgeloopen
en dat de gtheele bevolking zonder onderscheid van
nationaliteit aan de viering deelnam.
De blijde inkomst van de Koningin
in Amsterdam en de kroningsdag zelf hebben op de
vreemdelingen bljjkbaar een zeer diepen indruk ge
maakt. In de Indépendance beige Echrjjft de Ma:èj
over den intocht
»Hare Majesteit koningin Wilhelmina heeft zoo
even haar intocht gedaan in de hoofdstad, en zoover
mjjn journalisteDgeheugen strekt, heeft geen land,
geen hoofdstad een dergeljjk schouwspel te zien ge
geven. Het was wonderdadig eenvoudig en eenvou
dig een wonde?het was werkeljjk een optocht uit
een vertelsel, dat eea prinsesje uit een fer ënsprookje
naar het paleis van haar droomen begeleidde."
En over hefc verschjjaen van de Koningin op den
Dam 0. a.
»Op het oogenblik dat het koninkljjk rjjtuig op